Brede programmering Stadsgehoorzaal
De Meerse viert lustrum
Gouden meidTeddy Schotten
kan nu ook nog aquarelleren
Pavarotti put uit grootste
krakers opera-repertoire
Cultuur&Kunst
Kunstenaars dreigen op te
stappen uit inkomensoverleg
Parkeren geen probleem
Vijf architecten in race voor
cultureel centrum Amsterdam
Recordbezoek
door foto
met plasseks
5
Stones perfect bij baltsgedrag hanige mannen
DINSDAG 29 APRIL 1997
chef jan rijsdam. 071-53
Pasoliniprijs voor Hugo Claus
parijs De Belgische schrijver Hugo Claus is gisteren in Parijs
onderscheiden met de internationale Pasoliniprijs. De Pasoli
niprijs is ingesteld ter herinnering aan de Italiaanse schrijver en
filmregisseur Pier Paolo Pasolini, die in 1975 werd vermoord.
Ook de uit Litouwen afkomstige filmregisseur Jonas Mekas,
hoofd van de Anthology Film Archives in New York. en de Ja
panse auteur Yasutaka Tsutsui kregen de prijs. De drie winnaars
namen een kunstwerk van de onlangs overleden Franse kunste
naar Roland Topor en een gravure van Jean Miotte in ontvangst.
Wim T. langer in Utrecht
utrecht De tentoonstelling 'Het beste van Wim T. ScJiippers' in
het Centraal Museum in Utrecht is verlengd tot en met maan
dag 19 mei. tweede pinksterdag. Oorspronkelijk stond de exposi
tie tot en met afgelopen weekeinde op het programma, maar
wegens de grote belangstelling is het werk van de totaalkunste
naar drie weken langer te zien. Tot nog toe hebben 30.000 be
zoekers de overzichtstentoonstelling bekeken.
Taxichauffeur succes in Hollywood
londen Een woordblinde taxichauffeur uit Londen heeft 9,4
miljoen dollar gekregen voor een filmscript dat hij ooit aan een
klant vertelde. Opgetogen zette deze de ideeën van de woord
blinde Hayday op papier. Uiteindelijk bereikte het verhaal de
Hollywoodproducent Lighthouse Productions, die Michele Pfeif
fer en Hugh Grant benaderde voor de hoofdrollen. Het script
vertelt de belevenissen van een taxichauffeur die zijn geluk be
proeft in een gigantische onroerend-goedzaak. Als hij ontdekt
dat terroristen bij de deal betrokken zijn, lukt het hem op het
laatste nippertje eruit te stappen.
Brieven Reve en Nijholt in boek
rijswuk Gerard Reve komt in september met een nieuw boek:
'Met Niks Begonnen'. De schrijver lag afgelopen week nog in
een ziekenhuis in België wegens hartklachten. Het boek bevat de
briefwisseling met Willem Nijholt. De twee hadden ooit een kor
te, maar hevige relatie. Ze gingen vervolgens hun eigen weg,
maar bleven elkaar wel schrijven. In de brieven tonen de twee
hoe ze de moeilijkheden in hun bestaan bevechten. Het boek
onderscheidt zich van de andere brievenboeken van Reve. In die
boeken waren namelijk alleen brieven van de meester zelf opge
nomen.
Oleta Adams, Paco Peha en een therapeutisch ligconcert'
Vervolg van voorpagina
Breder dan in het lopende seizoen is de programmering
van de Stadsgehoorzaal voor 1997/1998. Naast klassieke
concerten is er ruimte voor flamenco, wereldmuziek, a
capella-zang, gitaarmuziek, jazz blues, kinderpopcon
certen en slagwerkers. Grote namen die volgend seizoen
op het podium van de Stadsgehoorzaal zijn onder ande
ren Oleta Adams (jazz/pop), Paco Pena (flamenco), Leo
Kottke (gitaar), The King's Singers (a capella), Orkest van
de Achttiende Eeuw (barok), Les Tambours du Bronx
(slagwerk), Helmut Lotti (populair)Wibi Soerjadi (piano)
en Allison Eldredge (cello).
Oleta Adams: volgend seizoen in de Stadsgehoorzaal.
amsterdam anp
De Beroepsvereniging van Beel
dende Kunstenaars (BBK) vindt
de Wet Inkomensvoorziening
Kunstenaars (WIK) onbespreek
baar. Als het kabinet de plannen
niet herziet, stapt de BBK uit
het overleg dat de Werkgroep
Kunstenaars en Bijstand met de
bewindslieden Nuis en Melkert
voert.
Als de WIK wordt ingevoerd,
krijgen armlastige kunstenaars
zestig procent bijstand en toe
stemming tot 115 procent bij te
verdienen. De Kamer praat er in
mei over. De BBK houdt vast
aan een basisvoorziening van
vijftig procent van het mini
mumloon en een bijverdienmo-
gelijkheid tot honderd procent
daarvan. De organisatie roept
andere deelnemers aan het
overleg ook stelling te nemen
tegen de WIK. In de werkgroep
Kunstenaars en Bijstand zitten
onder anderen de Kunstenaars
bonden van FNV en CNV.
In Nederland zijn minstens
5000 beeldend kunstenaars af
hankelijk van een uitkering.
Parkeren levert komend seizoen geen problemen meer op, want
de directie van de Stadsgehoorzaal heeft een overeenkomst ge
sloten met zowel de Zijlbedrijven als de beheerders van het par
keerterrein aan de Haagweg. Met de Zijlbedrijven is afgesproken
dat fietsers 's avonds gebruik kunnen maken van de stalling in
de Aalmarkt-school. De beheerders van de Haagweg stellen hun
terrein, elke avond dat de grote zaal wordt gebruikt, open en
verzorgen tevens vervoer van en naar de Stadsgehoorzaal.
leiden erna straatsma
Het wellicht meest bijzondere
concert wordt verzorgd door
Coen Bais. Hij laat op woensdag
19 november alle stoelen ver
wijderen om plaats te maken
voor matrassen. Bezoekers van
dit 'therapeutische ligconcert'
kunnen zodoende in horizonta
le positie van zijn new age-klan-
ken genieten. Bais deed dit vo
rig jaar al twee keer in het Am
sterdamse Concertgebouw.
Alle concerten zijn het ko
mend seizoen in series onder
gebracht. De directie van de
Stadsgehoorzaal is het meest
trots op de serie 'authentiek ba
rok'. ,,Dat is ons paradepaard
je," zei directeur Petra Unger
gisteren tijdens de presentatie
van het nieuwe seizoenpro
gramma. Daarmee doelde ze
mede op de lovende woorden
die barokgrootheden Ton
Koopman en Frans Bruggen
hebben over de akoestiek van
de vernieuwde Stadsgehoorzaal.
In de barokserie zitten concer
ten van The Hanover Band, The
Academy of Ancient Music, Mu-
sica ad Rhenum en het Orkest
van de Achttiende Eeuw.
Wereldmuziek
In de serie 'oude muziek' (mid
deleeuwen, renaissance en ba
rok) experimenteert de Stadge-
hoorzaal met concerten die af
wisselend in de Waag en de
(kleine) EWR-zaal worden gege
ven. In De Waag worden twee
concerten gegeven door vocale
ensembles, Manoeuvre (18 fe
bruari) en Schola Cantorum
Cercamon (18 maart). De serie
wordt georganiseerd in samen
werking met de Stichting Oude
Muziek en Theater.
Wereldmuziek vormt met drie
concerten (Fernado Lameirin-
has Trio, Kalman Balogh, Klez-
matics) een klein onderdeel van
het programma. „Het zijn ei
genlijk concerten voor een klei-
amsterdam anp
Een commissie van gebruikers,
opdrachtgevers en deskundigen
zal volgens een Europese selec
tieprocedure haar keuze maken.
De commissie streeft naar
een gebouw met een licht, on
bevangen en ontvankelijk ka
rakter, dat tegelijk de kop van
de Oostelijke Handelskade een
levendige en beeldbepalende
sfeer moet geven. In het cen
trum, dat zowel lokaal, natio
naal als internationaal publiek
moet gaan trekken, krijgen
vooral muziekgroepen hun ba-
Vijf architecten zijn in de race
om het nieuwe culturele cen
trum op de kop van de Oostelij
ke Handelskade in Amsterdam
te ontwerpen. Zij zijn overge
bleven na een eerste selectie
ronde, waarvoor zich 48 archi
tecten hadden aangemeld.
De vijf uitverkorenen zijn Van
Gameren Mastenbroek,
Meyer Van Schooten, beide
uit Amsterdam, Chemetov
Huidobro, Odile Decq, beide uit
Parijs en Nielsen, Nielsen
Nielsen, uit het Deense Arhus.
hoofddorp erna straatsma
Met een feestweek in januari
viert de Hoofddorpse schouw
burg De Meerse volgend jaar
zijn eerste lustrum. De afgelo
pen vijf jaar zag het theater de
bezoekersaantallen, mede door
een toename van het aantal
voorstellingen, gestaag stijgen.
Bijna 80.000 bezoekers werden
het afgelopen seizoen geregi
streerd, dat zijn er ruim 9.000
meer dan het seizoen er voor.
Het is het hoogste bezoekers
aantal sinds de opening van
De Meerse in 1992.
Voor het lustrumjaar is het
aantal geboekte voorstellingen
met 140 gelijk gebleven aan
dat van het afgelopen seizoen.
Cabaret vormt met 35 voorstel
lingen de hoofdmoot van het
programma. Zowel nieuw ta
lent (De Bloeiende Maagden,
De Vliegende Panters en Niet
Schieten) als bekende namen
(Paul van Vliet, Purper, Tineke
Schouten, Hans Teeuwen)
staan op de agenda.
Ook concerten op het gebied
van populaire muziek vormen
een belangrijk deel van het
aanbod van de Meerse. Er zijn
onder meer optredens van The
Nits, Rob de Nijs, Boudewijn
de Groot, Marcel de Groot,
Laura Fygi en Mathilde San-
ring.
Extra aandacht krijgen dans
voorstellingen (in totaal 12) en
een klassieke muziekserie (13
concerten). Op het podium
staan onder anderen ÏGisztina
Oud-songfestivalwinnares exposeert in Rijswijk
ruswuk gpd
Beeld van de Provence: in het
weelderige groen is nog net een
stukje van een huis te zien. Op
de andere aquarellen staan
vooral bloemen in veelal pastel
tinten. „Terwijl ik toch zo van
felle kleuren houd", zegt Teddy
Scholten.
Vertrouwd gezicht, vertrouw
de stem. We kennen haar van
theater, televisie en radio. Na de
lange loopbaan in de showbusi
ness was zij jaren pr-vrouw van
het Rode Kniis. Nu vult ze al
weer enige tijd een deel van
haar leven met aquarelleren. In
de centrale bibliotheek in Rijs
wijk worden tot en met 10 mei
bijna 30 schilderijen van Teddy
Scholten tentoongesteld.
Toeval bracht haar tot aqua
relleren. „Ik kwam een oude be
kende tegen die er les in geeft.
Ze suggereerde om het ook eens
te proberen. Na een proefles
bleek ik geschikt. Achteraf ben
ik blij dat ik het gedaan heb. Je
leert weer andere mensen ken
nen en krijgt andere interesses:
ik vind het een verrijking.
Karin Kraaykamp opende af
gelopen zaterdag de tentoon
stelling. De vroegere omroep-
ster van de VARA-televisie doet
dat graag voor haar ex-collega.
Want Teddy Scholten is óók
omroepster geweest en wel in
het allerprilste begin: in 1950 bij
de Experimente Televisie in
Eindhoven. Ze ontmoet Karin
Kraaykamp nog vaak, evenals
andere oud-collega's van de
Teddy Scholten heeft het Eurovisie Songfestival gewonen.
buis zoals Mary Schuurman,
Dore Smit, Lonneke Hoogland
en Sonja van Proosdij. Samen
vormen ze de 'Gouden Meiden
Club' die geregeld iets onder
neemt.
FOTO ARCHIEF
Teddy Scholten deed mee aan
een van de eerste cabaretpro
gramma's van Toon Hermans
en werkte bij het ABC cabaret
van Wim Kan. In 1951 ontstond
het duo Teddy en Henk Schol
ten. Met wijlen haar man maak
te ze deel uit van diverse toneel-
en cabaretgezelschappen. Sa
men traden ze bovendien vijf
jaar op in de Snip en Snap Re
vue. Toen Henk Scholten in
1964 directeur werd van de
Stichting Socutera ging Teddy
alleen verder en presenteerde
onder meer teievisiehows.
Toch blijft ze voor de meesten
de ster van het Eurovisie Song
festival. In 1959 werd ze winna
res met het lied 'Een Beetje'. Ze
maakte daarna een grote Eu
ropese tournee. „Henk zat ach
ter het stuur, terwijl ik het liedje
in allerlei talen repeteerde. In
Italië is 'un poco' zelfs nog vrij
populair geweest.
Bij het 42ste Songfestival, op
3 mei in Ierland, zit ze gegaran
deerd voor de buis. Maar Teddy
Scholten concentreert zich nu
het meest op het aquarelleren.
Ze had al eerder exposities.
„Mijn vuurdoop heb ik achter
me. Maar ik ben voor elke nieu
we expositie wel weer gespan
nen. Ik steek mijn nek uit door
mijn werk te exposeren. Aan de
andere kant denk ik: Dit ben ik.
Dat doe ik. Meer kan ik niet."
De tentoonstelling in de Cen
trale Bibliotheek, Dr. H. Co-
lijnlaan 343, Rijswijk, duurt tot
en met zaterdag 10 mei. Ope
ningstijden: maandag, dinsdag
en donderdag van 13.00 tot
17.00 en 19.00 tot 21.00.
Woensdag en vrijdag: 10.00 tot
17.00. Zaterdag van 10.00 tot
12.45.
de Chatel, Leine Roebana,
Scapino en het Internationaal
Danstheater.
De klassieke muziekserie be
helst optredens van Am<?
Bornkamp (saxofoon) en Ivo
Janssen (piano), Pieter Wispel-
wey en TTie Australian Cham
ber Orchestra, Emmy Verhey
en het strijkorkest Camerata
Antonio Luco.
Premières
Het nieuwe seizoensprogram-
ma telt 21 landelijke premiè
res. Daartoe behoren onder
meer de nieuwste voorstelling
van Frédérique Huydts en Rick
Engelkes ('Gek van Liefde'),
Niet Schieten! ('Taboe'), Hans
Teeuwen (titel onbekend) en
'Fred Delfgaauw ('t Gelag').
groningen anp
De omstreden tentoonstelling
van de Amerikaanse fotograaf
Andres Serrano breekt alle be
zoekersrecords van het Gronin
ger Museum. De expositie 'A
History of Andres Serrano /A
History of Sex' heeft tot nu toe
65.000 belangstellenden getrok
ken. Dat heeft volgens muse
umwoordvoerder Bakker alles
te maken met de rel omtrent
het plasseksaffiche van Serrano.
Als aankondiging wilde het mu
seum een afifche verspreiden
met een foto van een vrouw die
een man in de mond plast.
Paco Pena's Flamenco Dance Company.
nere zaal," aldus Unger, die
hoopt dat de bouw van een
tweede zaal snel doorgang zal
vinden. „Maar we wilden het
programma zo breed mogelijk
maken en hebben dus een aan
tal dingen geprogrammeerd
waarvan je bij voorbaat al weet
dat ze geen uitverkochte zalen
opleveren. Maar we moéten die
concerten wel in de grote zaal
programmeren."
Gitaar
Nieuw is de serie 'gitaar' waarin
behalve Leo Kottke, Harry Sack-
sioni en het Rosenberg Trio acte
de présence geven.
Tot de theaterconcerten be
hoort de Mozart-opera Cosi Fan
Tutte, die op 21 maart wordt
uitgevoerd door het Music The
atre Londen. Daarnaast komen
onder meer Les Danses Africai-
nes de Senegal en de gospel
show 'The Glory of Gospel' naar
Leiden.
De serie kinderpopconcerten
bestaat uit twee optredens, res
pectievelijk van VOF De Kunst
met Erik van Muiswinkel en Het
Hart Bonkt. VOF De Kunst pre
senteert een programma met
liedjes van Annie M.G. Schmidt.
Het Hart Bonkt is een viermans
formatie waarin onder anderen
Leoni Jansen en Bob Wiedijk
(The Bob Color) zitten. Zij ver
tolken Nederlandstalige versies
van poptoppers als 'Wild Thing'
van The Troggs ('Wild Ding') en
'I Feel Fine' van The Beatles ('Ik
vind het fijn').
Het nieuwe seizoenprogram-
FOTO BRENDAN REA
ma omvat verder een aanti
groots opgezette feestelijke cod
certen van populaire artiestei
als Oleta Adams, Ruth Jacoi
Helmut Lotti, Frans Bauer, Bei
ny Neyman en Rob de Nijs. D
popmuziek is vertegenwoordig!
met groepen als de Golden Eai
ring, de Nits, Frank Boeijen, Tei
Sharp en BZN. Met Hans Libeq
en de nieuwe show van RoberB
Long heeft de Stadsgehoorzaal
het komend seizoen ook het nol
dige topentertainment in huis. I
De seizoenbrochure van dl
Stadsgehoorzaal is vanaf 2!r
april (gratis) af te halen bij dl
kassa van de Stadsgehoorzaal)
het Stadhuis Leiden, K&O ei
alle gemeentehuizen en open
bare bibliotheken in de regio.
amsterdam kees groenenboom
Na Michael Jackson en Tina
Turner is de Italiaanse tenor Pa
varotti de volgende wereldster
die zijn opwachting maakt in de
Amsterdamse ArenA. Morgen,
op Koninginnedag, geeft hij er
een concert.
Pavarotti was voor het laatst
in levenden lijve in Nederland
te aanschouwen in 1991 en zijn
tweede soloconcert zou meteen
wel eens het laatste kunnen
zijn. De 61-jarige heldentenor
heeft aangekondigd in 2001 te
stoppen met zingen. Hij heeft er
dan een indrukwekkende veer
tigjarige carrière op zitten, die
in 1960 begon m,et het winnen
van een talentenjacht.
Sinds hij zich in de jaren
tachtig door het grote geld liet
weglokken uit de elitaire opera
wereld om te zingen in de Ame
rikaanse pretstad Atlantic City,
verdeelt Pavarotti zijn aandacht
tussen het spelen in opera's en
het geven van grootscheepse
concerten als dat in ArenA.
Dat de vocale geweldenaar is
uitgegroeid tot de populairste
tenor van deze eeuw, is mede te
danken aan zijn uitstapjes naar
de lichte muziek. Hij zong duet
ten met onder meer Bono van
U2 en Elton John, die op zijn
verzoek nummers schreven
voor benefiet-cd's voor de stich
ting War Child dat zich bezig
houdt met de opvang van jeug
dige oorlogsslachtoffers.
Krakers
Pavarotti wordt begeleid door
het symfonie-orkest II Novecen-
to onder leiding van Janos Acs.
Het van oorsprong Belgische or
kest is bekend van de 'Nights of
the proms' die jaarlijks gehou
den worden in de Rotterdamse
Ahoy". Net als tijdens die feeste
lijke evenementen wordt voor
het Pavarotti-concert rijkelijk
geput uit de 'greatest hits' van
de opera, met vooral veel Verdi
en Puccini. Zo zijn - met mede
werking van het Philharmo-
nisch Koor Toonkunst - de 'sta
dionkrakers' het Slavenkoor uit
Nabucco en de triomfmars uit
Aïda te horen. Pavarotti zelfver-
tolkt bekende aria's als 'La don
na mobile' (Verdi), 'Recondita
armonia' (Puccini), 'E lucevan
le stelle' (Puccini), 'Vesti la gi-
ubba' (Leoncavallo) en 'Quando
le sere al placido' (Verdi) en lie
deren als 'Non ti scordar di me'.
De dag na het concert ligt er
al een cd in de winkel met de
stukken die Pavarotti in de Are
nA heeft vertolkt. Geen enkél
probleem, want van alle pro
gramma-onderdelen zijn al ver
schillende uitvoeringen van de
meester vastgelegd.
Galmbak
Het wordt het eerste klassieke
concert in de ArenA. Om de
33.000 plaatsen tellende galm
bak geschikt te maken voor
symfonie-orkest, oratoriumkoor
en tenor moeten er nogal wat
ingrepen verricht worden. Zo'n
8000 vierkante meter doek moet
ervoor zorgen dat het geluid
niet weerkaatst wordt door de
wanden van het stadion. Vol
gens productieleider Jack Smale
van organisator Mojo Concerts
verschilt de aanpak niet vet
van die van een popconcert.
Toch stelt een klassiek con
eert een aantal specifieke eisen
Zo worden er luidsprekers
bruikt die de dynamiek (het ver
schil tussen luid en zacht) vai
een symfonie-orkest aankun 'A
nen. Verder wordt het vermo
gen van de installatie ander
over de zaal verdeeld dan bi
popconcerten. Middenin h™
stadion komen ook boxen i
hangen, om te voorkomen di
het geluid te veel versterkt moei
worden om ook de achterstef*
plaatsen te bereiken.
Verder worden bepaalde ffe
quenties verzwakt om te voor
komen dat bijvoorbeeld het me
talen dak van het stadion gaal
mee-resoneren. Vier geluids
technici moeten ervoor zor^
dat het geluid voor elke stoel
het stadion hetzelfde is. Smale:
„Een Concertgebouw zal hei
nooit worden, maar het geluid
zal toch overaj goed in orde
zijn. Het is zeker niet het eerste
concert dat Pavarotti in een sta
dion geeft."
Belangrijkste verschil mei
popconcerten is het microfoon-
gebruik. „Bij Pavarotti staan die
een metertje van hem af', zegt
Smale. „Als hij rechtstreeks in
de microfoon zong, zou di?
meteen dichtslaan, zo'n volumt
heeft die man."
Filmnet zendt het conceit
rechtstreeks uit, terwijl de Troi
een reportage maakt over dl
aanloop naar het evenement
Deze wordt, samen met een sa
menvatting van het concert, uit
gezonden op 18 mei.
dans
recensie frangoise ledeboer
Voorstelling Het Nationale Ballet. 'Rooster", choreografie:
Christopher Bruce (premie're); 'Collective Symphony',
choreografie Rudi van Dantzig, Hans van Manen en Toer
van Schayk en 'Violin Concerto', choreografie George Ba-
lanchine. Gezien: 25/4, Stadsschouwburg, Amsterdam.
Heupwiegend komen de jonge mannen het
toneel op en trekken stoer de knoop van
hun stropdas strakker. De Britse choreo
graaf Christopher Bruce zet ze met milde
spot te kijk als het type hanige man dat
zonder een zweem van twijfel zeker weet
dat de vrouwtjes moeiteloos voor hem val
len. Op oude hits van The Rolling Stones
ontrolt zicb daarna een strijd tussen de
seksen waarin de vrouwen dat arrogante
baltsgedag amusant ironiseren en de man
nen verbluft op hun neus kijken.
Bruce maakte 'Rooster' in 1991 voor het
Ballet du Grand Théatre de Genève en koos
voor de nog steeds ijzersterke nummers
'Little Red Rooster', 'Lady Jane', 'Not fade
away', 'Tears go by', 'Paint it black', 'Ruby
Tuesday1, 'Play with fire' en 'Sympathy for
the devil'.
Het Nationale Ballet (HNB) program
meerde 'Rooster' voor de voorstelling waar
mee het gezelschap de komende weken
door het land trekt. Bij de première in de
Amsterdamse Stadsschouwburg bleek dat
een voltreffer die met ovationeel applaus
werd begroet. Voor een choreograaf die hits
van The Stones gebruikt, lijkt succes bij
voorbaat verzekerd, maar Bruce leverde
zo'n meeslepend en humoristisch ballet af,
dat de scepsis over al te makkelijk scoren
met deze keus als sneeuw voor de zon ver
dween.
De stukken van Bruce bevatten een orga
nische mengelmoes van stijlen en ook in
'Rooster' verwerkte hij elementen uit klas
siek en modern ballet en jazz-, balhoorn
en discodans. De toeschouwer waant zich
zelfs geregeld in een disco uit de tijd dat de
stampende house daar nog niet zijn intrede
had gedaan. De soepele en dynamische be
wegingen van armen, benen en heupen in
die fragmenten doen denken aan het elas
tieken lichaam van John Travolta en wek
ken een onweerstaanbare behoefte aan lek
ker meedansen op.
De rode draad in het ballet zijn de vrou
wen die amusant en superieur de spot drij:
ven met de mannen die Bruce buitenge
woon vermakelijke hanenloopjes laat dan
sen. Maar in een aantal 'klassieke' duetten
laat hij daarnaast zien dat de vrouwen on
danks hun weerzin tegen die simpele ma-
cho's daar toch ook hun eigen prins op hel
witte paard tussen willen vinden. Naast alle
humor levert dat ontroerende en spanneii*
de momenten op.
