Doordouwen in Duinrell
Wonen naast een dwaas, om gek van te worden
ZATERDAG 26 APRIL 1997
Op avontuur door een stukje Randstad-natuur
iontiiur in de natuur. Dat
Wlprdt gewoonlijk gezoch t in de
uvels van de Ardennen of
lid-Limburg maar niet in de
lie Randstad. Het Katwijkse
Mi drijf Green Adventures heeft
l3j
't daar wel gevonden en biedt
ik om de hoek de sportieve
h,litdaging. In het Wassenaarse
tractiepark Duinrell. ,,Je kunt
hier uitleven in een bos, je
<i«4int het zwembad in en ook
ia*
5 ig eens lekker eten.
iteint;
p de achtergrond klinken en
thousiaste kreten. De drukbe
zochte attracties zijn op een
f' enworp afstand, maar de mannen in het
s hebben er geen oog voor. Ze zijn in Was-
k.l iaar voor een ander avontuur. Ze wurmen
h over een touwbrug, gaan met een kom-
het bos in en zeilen een berg af. Onder
Jj ding van ex-commando's, van het Katwijk-
bedrijf Green Adventures,
ruirr Tussen april en november bieden die bijna
lenm gelijks het vermaak waar firma's, perso-
elsverenigingen, scholen en vriendenclubs
melijk behoefte aan hebben. Hun werkter-
is steeds vaker het rustige stukje Duin-
vlak achter de attracties en de camping.
(jiDe centrale locatie bespaart de klanten,
elal bedrijven uit de Randstad, reistijd en
skosten. Je kunt er ook een half dagje op
)ntuur, een half dagje vergaderen en nog
vonien het park of Tiki-bad in. Duinrell hoopt
park zo buiten de weekeinden en het
gseizoen beter gevuld te krijgen. En
een Adventures kan de programma-onder
lij len verwezelijken door de natuur een aar
handje te helpen. Zo maakt een 16 meter
ige steiger, bovenop een duinhelling, het
Dgelijk te toggelen. Oftewel: langs een
huin gespannen touw in vliegende vaart
ar beneden suizen.
lil 711
Beloning
laan we daar straks echt vanaf?", is dan ook
alom gestelde vraag onder de 50 service-
lewerkers van Rentokil. Hun 'Adventure
die begint met een kopje koffie rond de
cknickbank, is de tastbare beloning voor
aanbrengen van extra klandizie. Wisten
Bbijvoorbeeld een zaak, waar ze alleen de
andverbandcontainers verwisselden, ook
nteresseren voor een zeepbak, een plant,
i ventilatiesysteem of de Rentokil-onge-
irtebestrijding, dan leverde dat punten op.
aten die ze konden verzilveren. De Adven-
v Day is de tweede prijs, na een weekeind-
arde
Tien punten. Luid gejuich in het verder uitge
storven bos. Hooguit komt af en toe een da
me haar hond uitlaten, want dat mag aan de
overkant van de beek. Tenminste, dat meldt
een geel-blauw bordje naast de touwbrug en
de gewone brug, die er naast elkaar liggen.
Masker
„Je leert elkaar op een andere wijze kennen
en waarderen. Zet samen je masker af, waar
mee je in een bedrijf toch te vaak moet rond
lopen. Heb samen plezier. Zo'n dagje is ook
spannend", meldt John de Kievit.
„Je verlegt ook je grenzen. Ik zeg niet dat
een introvert persoon opeens extrovert wordt
wanneer hij hier een dagje is geweest. Maar
ik weet dat het heel goed kan werken wan
neer het knechtje van de repro-afdeling op
eens een topper blijkt bij het mountainbik-
en", meldt neef Egbert.
En inderdaad, er wordt op schouders gesla
gen en over en weer worden tips gegeven. De
gesprekken gaan niet louter meer over Ren
tokil en zeker niet alleen meer over de eigen
afdeling. Al zijn er natuurlijk altijd momenten
dat je er niet omheen kunt. In het restaurant,
waar tijdens de pauze uitgebreid wordt ge
luncht, hangen de handdoekjes van de con
current. „Die gaan we eens flink vuil maken",
heet het strijdlustig op de wc.
De mannen van Rentokil weten als geen
ander wat bijvullen en nalopen is. In een fors
tempo, omdat ze ook nog tijd willen vinden
voor het noteren van wat tips. Die leveren
punten op voor de Adventure Day. Sommige
bedrijven noemen zo'n dag een survival,
maar dat kan tot verwarring leiden. De man
nen van Green Adventures weten wat er kan
gebeuren als bedrijven of personeelsvereni
gingen de dag als zodanig aankondigen.
Daarmee worden beelden opgeroepen van
besmeurde lichamen, zwoegend door de
modder. Dan zijn er twee mogelijkheden: ,,Öf
er schrijft geen hond in, bang dat ze 'het' niet
kunnen. Terwijl we de onderdelen en het ni
veau juist aanpassen aan de capaciteiten van
de deelnemers. Öf ze komen hier met van die
outdoor-pakken, compleet met zakmes en
kompas."
Ook dat is echt niet nodig in het overzich
telijke stukje Duinrell tussen beek en prikkel
draad. Het bos is maar een paar honderd me
ter breed. Overal zijn paden en genummerde
vuilnisbakken, die voor flink wat verwarring
zorgen bij de oriëntatietocht met kompas.
Want welke bak staat nu op 280 graden van
de vorige, zo'n 300 meter verderop?
De mountainbike-gids blijkt tussen de pa
den toch nog wat wildernis te kunnen voor
schotelen. ,,Ik zou dat klimmetje nemen met
je linker versnelling in de één en de rechter in
de drie", adviseert hij. En: „Die afdaling moet
je in 3,7 nemen. En in dat zand laat je je fiets
maar sturen. Anders loopje vast."
Afzien
Voor wie de smaak te pakken heeft gekregen,
heeft Green Adventures twee of driedaagse
tochten in de aanbieding in de Ardennen of
Zuid-Limburg. Of een echte survival van een
week in de jungle van Suriname. „Dat is echt
afzien", aldus John. Daar kun je niet, aan het
einde van de dag, een duik nemen in het
Tikibad. Of een afsluitend diner in een res
taurant gebruiken.
In Wassenaar wèl. Daar is het avontuur een
soort personeelsfeestje, meldt Rentokil-
manager H. Ph. van Kralingen, een sportief
uitje. Voor een survival hoeft het bedrijf niet
naar Duindigt te komen. „Want overleven
moeten we elke dag al."
gezet, maar als ik op een verjaar
dagsfeestje vertel wat hij ons al
lemaal aandeed, krijg ik er alle
gasten mee stil."
Nog steeds heeft M. geen idee
waarom de buurman hem het le
ven zo zuur maakte. „Wij waren
een obsessie voor hem, zoveel is
wel duidelijk."
De kwelling die het Haagse ge
zin onderging, staat niet op zich
zelf. Velen met hen worden dag
en nacht geteisterd door buren,
die weliswaar geen psychiatrisch
verleden hebben, maar die ze op
de een of andere manier niet al
lemaal op een rij hebben in de
'bovenkamer'. Mensen die er be
wust of onbewust genoegen in
scheppen het leven van anderen
te verzuren. Malloten die net nog
niet gek genoeg zijn voor opna
me in een kliniek. Jonge mensen
die dag- en nachtritme door el
kaar halen, dementerende oude
ren die hun huis laten vervuilen
of met regelmaat vergeten de
gaskraan dicht te draaien.
Het bureau Intomart spitste
zijn onderzoek toe op het wonen
naast langdurig behandelde psy
chiatrische patiënten. Liefst 85
procent van de Nederlanders
zegt er geen bezwaar tegen te
hebben naast zo iemand te wo
nen. De ondervraagden kunnen
zich vinden in het streven van de
overheid dergelijke chronisch
zieken meer te laten integreren
in de samenleving. Vooral jonge
ren en hoger opgeleiden maken
geen bezwaar. Inwoners van klei
nere gemeenten zijn het er min
der mee eens. Iets minder dan
driekwart stemt ermee in.
Acceptatie van de psychiatri
sche patiënt is overigens wel af
hankelijk van het soort stoornis.
Voor ex-cliënten van de Riagg en
degene die lang opgenomen zijn
geweest in een psychiatrisch zie
kenhuis liggen de kansen op een
Mensen vinden psychiatrische patiënten nog
steeds een beetje giiezelig. Toch zegt 85 procent
van de Nederlanders in een onderzoek van
Intomart niets tegen een gek als buurman te
hebben. Degene die dit onverdeelde genoegen
reeds had, lacht om die schijntolerantie. Beuken
tegen de muur, doodsbedreigingen, de gaskraan
bewust open, schizofreen gedrag. Je zult er maar
naast wonen.
plekje in de wijk beduidend ho
ger dan voor drank- en drugsver
slaafden. Slechts vier procent van
de ondervraagden vindt dat een
drugsverslaafde recht heeft op
terugkeer in de maatschappij.
Dertig procent denkt dat dit mis
schien gaat lukken. 35 procent
heeft er absoluut geen vertrou
wen in. Voor alcoholisten ligt de
acceptatiegrens vijf procent ho
ger.
Opvallende cijfers waarbij de
vraag opdoemt hoe hard de
voorstanders nog juichen als ze
er daadwerkelijk mee worden ge
confronteerd.
In ons land kent vrijwel ieder
een wel iemand van wie het le
ven danig wordt vergald door
een eigenaardige buur. Zoals ge
zegd; in de meeste gevallen gaat
het om onvoorspelbare karakters
zonder psychiatrisch verleden.
Marian (32) die een schizofreen
buurmeisje had, denkt dat de ge
noemde tolerantie van onder
vraagden te maken heeft met on
wetendheid.
„Het ligt er maar net aan wat
voor ervaring je hebt gehad met
zo iemand. De vrouw naast wie
ik woonde, had momenten dat je
niets aan haar merkte. Dan dron
ken we samen koffie of gingen
stappen. Van het ene op het an
dere moment kon ze veranderen.
Dan keek ze mij met een verwil
derde blik aan, heel eng. Op an
dere momenten was ze schichtig
en onvoorspelbaar. Ze heeft mij
nooit bedreigd, toch was het
griezelig."
Marian vindt het nobel dat zo
velen positief op het onderzoek
reageerden. „Ik vraag me alleen
af hoe er wordt geoordeeld als
het dichterbij komt. Als je echt
met een vreemde figuur te ma
ken krijgt. Ik weet het niet..."
Begluurd
Annet gaat verhuizen. Dat doet
ze om niet meer geconfronteerd
te worden met een man uit haar
flat, die vrouwen lastig valt. Hij
wachtte Annet meermalen op.
Bij de hoofdingang, bij haar auto,
FOTO ARCHIEF
in het portiek, 't Enige wat hij
ooit zei was: 'Je hoeft voor mij
niet bang te zijn, meisje'
Omdat de Noordvvijkse wist
dat de man zwakzinnig was. ver
trouwde ze daar niet te veel op.
Bij de politie was bekend dat hij
geregeld vrouwen lastig viel. „Hij
stond ook heel onbeschaamd bij
anderen uit de flat door de ruiten
te gluren. En niemand kon er iets
tegen doen..."
Hans (23) heeft nog helder
voor ogen hoe het er in het Til-
burgse studentenhuis aan toe
ging. De 34-jarige werkloze man
die er ook woonde, leek aanvan
kelijk een prima vent. Een beetje
vreemd was het wel dat-ie onder
de douche hele gesprekken met
zichzelf voerde en overdag sliep
en 's nachts tot leven kwam. In
zijn actieve uren liep hij later gil
lend door het huis en uitte zware
dreigementen.
„De ellende waarmee hij zat,
was altijd de schuld van degene
die hij tegen kwam. Soms had je
net een praatje met hem ge
maakt en dan liep hij het volgen
de moment briesend over de
gang: 'Ik ga jullie allemaal ver
moorden', schreeuwde hij dan.
Hij was volstrekt onvoorspelbaar
en de schrik werd bij ons steeds
groter toen hij huisgenoten ach
terna zat", vertelt Hans, die om
de man maar te ontwijken op
kousenvoeten over de gang
sloop.
Op een middag beleefden de
studenten een onaangenaam
hoogtepunt toen ze met z'n allen
in de tuin zaten en 'de gek' één
van hen met een mes te lijf ging.
„Hij had op dat moment weer
die enge, verwilderde blik in zijn
ogen... Ook na dit akkefietje kwa
men we niet van hem af. Het was
echt vervelend. De politie beris
pte hem voor de bedreigingen,
meer kon ze niet doen. Van ge
dwongen opname was al hele
maal geen sprake omdat de man
nog geen echt gevaar voor zich
zelf of omgeving vormde."
Net als de andere slachtoffers
kijkt ook Hans wel uit dat hij ooit
nog zoiets meemaakt. Hij zegt:
„Hoewel het natuurlijk nooit uit
te sluiten is, probeer ik er nu bij
een verhuizing toch wel achter te
komen naast wie ik kom te wo
nen."
Begrip
Directeur Simon Janssen van het
psychiatrisch ziekenhuis Hel
merzijde in Twente is niet ver
baasd over de positieve uitslag
van Intomart. Net als in andere
steden in het land heeft zijn zie
kenhuis woningen in de wijk
waar (ex-)psychiatrische patiën
ten te midden van het 'normale'
volk wonen. En dat gaat buiten
gewoon goed, zegt hij. „Toen we
in de wijk aankondigden wat we
van plan waren, had een grote
groep er onmiddellijk begrip
voor. Een eveneens grote groep
maakte zich zorgen. De drie wa
gen die altijd terugkomen: Wordt
mijn huis minder waard? Lopen
mijn kinderen gevaar? Krijg ik
junks in de buurt? Als je daar een
goed antwoord op geeft, is het
vaak geen probleem meer."
Volgens Janssen bestaat er in
Nederland een redelijke mate
van openheid. „De media spelen
daar een grote rol in. Tv en kran
ten besteden redelijk veel aan
dacht aan deze materie waar
door er bij de mensen een genu
anceerd beeld ontstaat. Psychia
trische patiënten veroorzaken
geen overlast, die koppeling
wordt door de meesten niet ge
maakt. Door alle informatie die
op ons afkomt, weten wij inmid
dels dat de meeste patiënten
problemen hebben met zichzelf
en niet met de buurt."
M ien vooroorlogse wijk in Den
iag. De familie M. dacht er een
uden plekje te hebben gevon-
Totdat ze nader kennis
ïakte met de onverklaarbare
Ween van de buurman. Na een
node van 'normaal' contact
gon deze plotseling te klagen
geluidsoverlast. Die ergernis
m zulke vormen aan dat de
ze buur zelfs de politie op-
immelde in een weekeinde dat
volledige familie M. in Ierland
itoefde. Dit ter illustratie van
ij (vermeende geluidsprobleem.
De geplaagde familie werd be-
)okt met telefoontjes en kwade
ieven. Een geheim telefoon-
imer leek de oplossing maar
het niet. De boze buur
;te zijn ongerief op alle uren
de dag bekend bij de politie,
die heb ik dus ook op alle
•tippen bij mij voor de deur
id; midden in de nacht, op
lagochtend, met Pasen en
verzucht slachtoffer M.
sterke arm' bleek ook over
Q0 ii sterke geest te beschikken en
op een gegeven moment in
gaten welk vlees ze in de kuip
Toen de politie niet meer
ram opdagen, spande de buur-
in een kort geding aan.
De rechtsprocedure sleept nu
drie jaar en maakte M. aan
'pj? nveerkosten pakweg twintig
11e armer. En ziek. Ondertus-
i deed de buurman er alles
n de familie niet alleen in de
totbank maar ook thuis op de
réën te krijgen. De M's werden
gluurd, uitgescholden op
aat en kregen door lasterpraat
a dubieuze naam in de wijk.
lij bonkte op de muur, gooide
't de schuifdeur, wachtte ons
S>. sloeg voortdurend met een
ickeystick of ijzeren staaf tegen
balkon om ons uit de slaap te
•uden. De man is inmiddels
»r de rechter uit zijn woning
Deelnemers trekken de zelfgemaakte 'vlotten' op het droge waarmee ze de sloot zijn overgestoken.
je Antwerpen. Op zo'n weekeindje België
•mogen ook de partners mee; de Adventure
Day is alleen bedoeld voor collega's. Velen
hebben elkaar nog nooit gezien, verspreid als
ze werken over het land en over de verschil
lende onderdelen van het bedrijf. Er zijn bij
aankomst dan ook scherpe scheidslijnen te
trekken. Pestcontrol staat bij Pestcontrol. Hy
giëne bij Hygiëne. Tropical Plants bij Tropical
Plants. En Healthcare bij Healthcare. Pratend
over het eigen magazijn en de nieuwste regel
dat je ook per team weer beloond kunt wor
den, voor schone auto's en een goed maga
zijn.
Die scheidslijnen moeten weg. 'Dus' wor
den de mannen verdeeld in teams en gaan ze
samen elkaar aan de gang. Samen bouwen,
samen problemen oplossen, samen zorgen
dat de hele groep grenzen verlegt bij een pro
gramma-onderdeel als abseilen. Daarbij roet
sj je, langs twee touwen, loodrecht omlaag.
Remmen doe je door 'heel relaxed' in het
touw te knijpen dat je losjes langs je heup
houdt en dat, via een ingenieuze knoop in
een haak èn een extra mannetje beneden,
doorschieten onmogelijk maakt.
Commando's kunnen dat nog zo goed uit
leggen en voordoen, maar wat doe je als je
hoogtevrees hebt? Dan beklim je niet de hele,
tien meter hoge steiger, maar zet je halver
wege de afdaling in. Tot grote waardering
van het team, dat die oplossing ter plekke
had bedacht.
Ravijn
„Niets moet", benadrukken de begeleiders.
„Veel mag." Zoals een flink portie eigen ini
tiatief bij een programma-onderdeel als 'ton-
nenpalen'. Men neme vier tonnen en zes
planken, waarmee je over alle tonnen moet
lopen zonder de grond te raken. „Want dat is
het ravijn", legt John de Kievit uit. De tonnen
zó rollen, dat de planken als brug kunnen
dienen, mag niet. Het team weet er wat op:
de ene plank op de andere leggen, al moet je
dan wel goed op die eerste gaan staan. En zo
plank voor plank, ton voor ton, man voor
man. „Mooi", vindt John, „Laatst waren hier
mensen.., die stonden maar: dit kan niet."
De 34-jarige Wassenaarder verliet eind ja
ren '80 de commando's, was een paar jaar
vertegenwoordiger, maar wist dat daar zijn
toekomst niet lag: De Kievit: „In mijn dienst
tijd was ik altijd buiten, in de natuur. En die
bleef trekken."
Toen zijn neef Egbert Ruygrok (31) in 1990
afzwaaide als sportinstructeur en fysiothera
peut bij de commando's, wisten ze het. Dit
was het moment om samen iets te doen met
hun gezamenlijke voorliefde en ervaring. En
zo begonnen de neven Green Adventures
vanuit een kantoortje aan de Katwijkse
Sandtlaan.
De eerste drie jaar gingen ze vooral naar de
Ardennen en Zuid-Limburg, de laatste tijd
blijven ze steeds vaker in de Randstad. John:
„Je kunt verder alleen in Beekbergen terecht.
Dat bedrijf, Wem, is meteen ontzettend
groot. Het doet Sterrenslag en wil alleen groe
pen van een paar honderd man."
Kleine groepen
Green Adventures werkt liever met clubs van
een man of 50. Bedrijven, scholen, vrienden
clubs. „Met kleine groepen heb je meer con
tact. Je ziet ook vaak dat een binding ont
staat", constateren de begeleiders. Het zijn
oud-commando's en -mariniers, maar ook
sportinstructeurs of administratrices die niet
de hele week binnen willen zitten.
Hun taal is direct. Ze willen lachen en ze
geven graag een steek onder water. Bijvoor
beeld bij het vlottenbouwen. Met vier vaten,
zes boomstammen, touwen en wat spandra
den, maken de teams zelf hun vlotten. Maar
zijn ze stevig genoeg om de modderige sloot,
op het breedste punt over te steken?
Volgens Egbert Ruygrok is dat hét moment
voor een afrekening, maar dat blijkt mee te
vallen. De gymschoenen worden wel nat,
maar dat is niet omdat degene die erin steekt
in het water wordt geduwd door een collega
met revanche-gevoelens, maar omdat hij zelf
de lef heeft getoond te springen. In spijker
broek of trainingspak.
Al snel heerst er een Zeskamp-sfeertje, met
luid 'hoi-hoi-hoi' geroep. Bij het boogschie
ten blijken team en begeleiders zich te ont
fermen over die ene ploeggenoot die conse
quent naast het bord schiet. Op het moment
dat de punten geteld worden, kijken ze zijn
pijl zo'n beetje het bord op. „Óver de pijl kij
ken. In één beweging spannen en loslaten.
Dan tril je minder." En ja hoor... op het bord.
