iVoor de Singelloop zou ik
nijn vakantie verschuiven'
Hoofdroute door Warmond levensgevaarlijk
mgel
Het begin was verschrikkelijk''
WÊÊÊKSJs^t
Leiden Regio
Leiden moet meer lijken op openluchtmuseum
H w
Inemer van het eerste uurAad Pleij staat morgen weer aan de start
-Sli U
HANS KOENEKOOP
l'l.l.
aci
cr® ardeniers, Theo Koomen,
etid Barendse, Prins Con-
jn, Joop Zoetemelk. Illus-
ezt Jederlanders die voor eeu-
lari ijn verbonden aan de Sin-
ip. Ze losten ooit het start-
daiwaren speaker of liepen
Morgen wordt het de
raalléntwintigste keer voor het
>plo e hardloopfeest. En wie
rtje ekenen, ontdekt dat de or-
;eniatie in het jaar 2000 het
en jublieum kan vieren.
wordt hard nagedacht
die vijfentwintigste keer.
w ran de ideeën is het uit-
mtl ;en van een boekje vol her-
)as ingen aan de Singelloop.
e ei rag in de aanloop naar het
chot alvast een voorproef-
CHEF HANS JACOBS, 071-535641^ PLV -CHEF RUDOLF KLEUN, 071 -5
De Waag staat alleen maar te staan, ver
scholen achter een patatkraam of een
evangelisatiegroepje. Terwijl er in een
waag gewogen moet worden met ouder
wetse schalen. De Morspoort is een woon
huis en voor de Stadstimmerwerf staan au
to's geparkeerd. Volgens Schuitje Vaart-
schipper Koene Parmentier zijn het stuk
voor stuk voorbeelden van hoe Leiden niet
met zijn monumenten om moet gaan. In
een brief aan de gemeenteraad pleit hij
voor een stad die meer op een openlucht
museum lijkt.
De ondernemer schetst zijn droombeeld
van hoe de stad bezoekers van het nieuwe
natuurhistorisch museum de stad in lokt:
door een met kunst aangeklede spoortun
nel, langs een voor bezoekers toegankelijke
Morspoort naar een historische haven die
bruist van de de historische activiteit. In de
Stadstimmerwerf wordt de tijd van Rem
brandt tot leven gewekt. Voordat de bezoe
ker er erg in heeft, zit hij middenin de bin
nenstad. waar een waag wacht waar weer
echt gewogen wordt.
Schouten van de Leidse
Sport Vereniging (LPSV)
lunaf 1976, het jaar waarin
ngelloop voor het eerst een
sloop was, organisator,
hem staat het evenement
aan 'simpelheid en spon-
:it'. „De een kijkt, de ander
Zo is het altijd geweest.
Is is de Singelloop spon-
ontstaan. Hoewel, ook wel
beetje vanuit die andere
telling van de politie dan
i handhaven van de orde;
7° euks doen voor anderen.
£§e avond zelf heb ik nooit
mee te doen, maar in de
|ei ervoor loop ik tientallen
idie singels rond. Het par-
moet wel vrij van obsta-
zijn. Ik was dit jaar nog
benauwd voor de Zoeter-
ve sesingel. waar de riolering
irnieuwd. Maar gelukkig
j de gemeente de klus op
31 iklaard."
°ln van Duivenbode is
er vanaf het eerste uur.
dit jaar laat ik verstek
Ik mag zaterdag in de ju-
o zitten van de Amstel
Race en dat laat ik niet
ten, Daar heb ik jaren op
i azen. Maar ik zal de Sin-
ip zeker missen. Het is
w iets aparts, dat merk je ze-
je op die motor zit voor
liet publiek is ontzettend
lusiast. Als speaker moet je
-Jtens vooral veel lullen. De
9 ten zijn in een kwartier
en die tijd moet je eigen-,
an een stuk door praten,
de finish zien ze immers
Molen de Valk is helemaal in de sfeer van de Singelloop. Niet zo ver
wonderlijk, want dit jaar staat de molen ook afgebeeld op de herden
kingsmedaille. foto hielco kuipers
niks."
Jan Duivesteijn, voormalig
hoofd sport en recreatie, heeft
zelf drie keer meegedaan. „In
de beginjaren was dat hoor. De
allereerste Singelloop was ik
nog raadslid en liep ik samen
met twee collegaraadsleden,
Dick Tesselaar en Ben Ooster
man. Oosterman was de oudste
en die vroeg of hij bij ons mocht
blijven. Natuurlijk Ben, zeiden
Tesselaar en ik, allebei toen nog
actieve sportmensen. Maar
mooi dat Oosterman ons hal
verwege zijn hielen liet zien. Nu
doe ik alleen nog passief mee. Ik
heb een rotte knie, dus hardlo
pen gaat niet meer. Maar ik ben
altijd aanwezig, ik ken zoveel
mensen. De Singelloop is een
echte familieloop, niet weg te
denken uit Leiden.
Theo van der Kraan is deel
nemer van het eerste uur. „Ik
heb ze allemaal meegedaan, al
le 21!!. Ja, ik heb vaak geklaagd
bij de organisatie over de ver
keerde telling. Pas dit jaar er
kent ze dat ze een jaar te weinig
heeft gerekend. Maar mij wilde
de organisatie nooit gelijk ge
ven. De eerste keer was niet
echt, dat was een test, zeiden
ze. Onzin, zei ik, ik heb toch alle
medailles met datum achterop.
Ze hangen allemaal aan de
muur op een plankje. De Sin
gelloop heeft zo'n geweldigde
sfeer, die heb ik nooit willen
missen. Maar dit jaar kan ik niet
meedoen. Mijn been zit in het
gips, vijf weken geleden ben ik
geopereerd aan mijn knie. Ik
hoop dat een van mijn kinderen
zo lief is om me morgenavond
naar het parcours te brengen.
Want ik wil toch graag kijken.
Nou, zodra ik weer kan lopen,
doe ik de Singelloop alsnog voor
mezelf. Ik wil hem straks toch
hebben gedaan."
Aad Pleij is ook deelnemer
van het eerste uur. Hij zet voor
de Singelloop alles opzij. „Ik
zou er mijn vakantie voor ver
schuiven. 't Is nou eenmaal een
uniek evenement. Een avond in
het jaar staat heel Leiden in het
teken van hardlopen. Je ziet
vrienden en bekenden langs de
kant, of je komt ze tegen tijdens
het lopen. Ik heb de Singelloop
altijd geweldig gevonden. Dat
komt van vroeger, toen ik als jo
chie na de oorlog vol bewonde
ring keek naar de hardlopers die
eens per jaar naar Leiden kwa
men voor een wedstrijd door
Leiden. Helemaal rond de stad,
zou ik dat ooit kunnen, dacht ik.
Je vond het zo'n eind, terwijl ik
nu halve marathons loop."
Ruud van de Berg van de ge-
lijnamige rijwielhandel aan de
Zijlsingel is sinds een jaar of
tien sponsor van de Singelloop.
„Die neemt een speciale plaats
in bij ons. Dat is begonnen toen
ik een groot spandoek maakte.
'Waarom zo hard lopen, terwijl
je bij Van de Berg een fiets kunt
kopen,' stond erop. Sindsdien
ondersteun ik de Singelloop. Ik
sta altijd aan de kant aan te
moedigen."
Kappersechtpaar Van Riel moest afrekenen met professionele argwaan
Coen en Riet van Riel komen deze dag
nauwelijks buiten. De thermometer
wijst op de hete zomerdag 30 graden
Celcius aan. 's Nachts dan wel te ver
staan. Overdag passeert het kwik het
streepje naast het cijfer 40. Zelfs de
bewoners van de agglomeratie Adelai
de noemen het extreem. Toch moeten
ze daar wat gewend zijn. Niet ver ach
ter de heu
vels die de
één miljoen
inwoners
tellende
stad omrin
gen, ligt im
mers de
woestijn.
Een omge
ving die de
Australische
immigratie
dienst ge
schikt acht
te voor het
Noordwijk-
se echtpaar.
„We wilden
eigenlijk naar Melbourne gaan,
maar de autoriteiten vonden Ade
laide beter voor ons. Hier was niet
alleen meer werk, maar het zou
ook gemakkelijker zijn om aan een
huis te komen", blikt Riet van Riel
terug op de bank van haar in Hol
landse stijl ingerichte huis: bloe
men op tafel, staartklok aan de
muur.
Het was 1957 toen het echtpaar,
met drie kinderen en een vierde op
komst, met het schip de Waterman
naar 'down under' vertrok. De be
krompenheid en de vele belasting
aanslagen zat, verkochten ze hun
kapperszaak aan de IJmuiderstraat
35 in Noordwijk. „Ik had het in Ne
derland niet meer naar de zin",
zegt de als Riet Wassenaar geboren
Noordwijkse. Het was haar broer
die haar overtuigde om te emigre
ren. „Hij was als militair in Indië
geweest. Eenmaal terug in Neder
land kon hij niet meer wennen en is uiteindelijk naar Canada
gegaan." Later dan zijn vrouw raakte ook Coen in de ban van
een verre verhuizing. „In Holland waren er in die tijd te veel
kapperszaken."
Het geld dat ze aan de verkoop overhielden, werd als aanbe
taling gebruikt op hun huidige woning in Seacombe Gar
dens. Een huis dat ze pas een klein jaar na aankomst betrok
ken. „Het begin hier was verschrikkelijk. De eerste tijd heb
ben we in Woodside gewoond. Op een deel van het militaire
kamp stonden van die halfronde ijzeren barakken, 's Nachts
Vele streekgenoten
verhuisden in het
verleden naar
Australië. Voor de
meesten dè reis van
hun leven. Maar heeft
het de emigranten
wel gebracht wat zij
er van verwachtten?
Op die vraag geven
regiogenoten in een
serie artikelen zelf het
antwoord.
Riet en Coen van Riel in hun woning in Seacombe Gardens, een voorstad van Adelaide.
„In het begin vroegen we ons af: waaraan zijn we begonnen?" foto peter van der hulst
vroor het er en overdag verbrandde je er. De bedden hadden
dunne matrasjes met daaronder harmonicagaas. Je mag best
weten dat we toen beiden zaten te huilen. Waaraan zijn we
begonnen, vroegen we ons af."
Coen van Riel had het geluk dat hij snel een baan vond in
een kapperszaak. Gescheiden van zijn gezin woonde hij in
één van de hostels in de kustplaats Glenelb. „Ik mocht alvast
aan het werk, maar moest later nog wel een examen afleg
gen. Ze accepteerden mijn diploma's niet, terwijl ze nog het
nodige konden leren. Zo herinner ik mij de Vlaming nog die
hier met een Belgische filmcrew op bezoek was. Hij wilde
een 'rasorcut', waarbij het haar niet met de schaar, maar met
een scheermes wordt geknipt. Ze verwezen hem naar mij
door. De baas en drie andere kappers keken ondertussen wel
toe. Voor hen 't Ei van Columbus, toch was het enige wat ze
zeiden: „O, is dat het". De kappers hier kenden slechts één
model: 'short, back en side'. Dan bleef er alleen aan de bo
venkant nog wat haar over. In Nederland waren wij gewend
de wat langere en gedekte modellen te knippen. Jonge 'Aus
sies' vonden dat prachtig, zodat ik al snel een eigen klanten
kring had."
Dat Coen van Riel zich in het begin moest bewijzen, had al
les te maken met de groeiende argwaan tegenover Nederlan
ders. „Vele landgenoten zeiden dat ze bijvoorbeeld schilder
waren, terwijl ze nog nooit een kwast in de handen hadden
gehouden. Het vertrouwen was weg omdat velen niet die
vakman bleken te zijn waarvoor ze zich uitgaven."
Ondanks die professionele argwaan voelden de Van Riels
zich altijd geaccepteerd. „Over Nederlanders wordt hier het
minst geklaagd. In officiële brieven wordt alles vertaald voor
Duitsers, Koreanen, Japanners en vele andere buitenlanders.
Hollands is er niet bij, want Nederlanders kunnen Engels
spreken en passen zich gemakkelijk aan."
Basisscholen eisen in petitie dat gemeente probleem aanpakt
Automobilisten die
klaarovers negeren. Grote
hoeveelheden
sluip verkeer. Snelrijdende
harmonicabussen. Onder
het motto 'Hef gaat zo
niet langer!' hebben drie
Warmonder basisscholen
een petitie ingediend bij
het college van
burgemeester en
wethouders. Volgens de
schoolbesturen is de
hoofdroute door
Warmond (Oranje
Nassaulaan-Herenweg-
Sweilandstraat-Oosteinde)
levensgevaarlijk.
Klaarovers in
actie op de
Herenweg. Deze
auto stopt
keurig, maar niet
iedereen doet -
dat. „We hebben
hier heel veel last
van doorrijders."
N. Kuiper is één van de initiatiefnemers
van de petitie en coördinator van de klaar
overs van basisschool Alleman. Wegens ge
brek aan vrijwilligers trekt ze vaak zelf de
oranje jas aan. Zo ook woensdagmorgen.
Als een nietige Sint Joris trotseert ze mid
den op de Herenweg de Draak, in de vorm
van ronkende vrachtwagens en bussen.
Haar zwaard: een klaaroverbordje. Niet alle
weggebruikers hebben daar evenveel ont
zag voor, verzucht ze. „We hebben hier
heel veel last van doorrijders."
Kuiper vertelt vol vuur over haar missie om
Warmond voor kind,eren veiliger te maken.
„Je ziet hoe druk het hier is. Wat doen bij
voorbeeld al die vrachtwagens hier? Die
hebben in Warmond niets te zoeken. De
weg is hier veel te smal voor zoveel ver
keer. En de bussen rijden keihard door om
hun verloren pauze in te halen." Een eind
je verderop fietst een moeder, met voor
haar uit een kleuter op een fietsje met
hulpwieltjes. „Moetje dat zien", wijst Kui
per. Een auto die de fietsers achterop komt
moet vaart minderen, en al gauw vormt
zich daarachter een rijtje-stapvoets rijden
de wagens. Om de fietsers te kunnen pas
seren moeten ze wachten tot er geen te
genliggers meer zijn. Zodra de voorste zijn
kans schoon ziet scheurt hij plankgas voor-
bij.
De politie weet er alles van. Verkeersadvi-
seur R. Beerling: „Het is een smalle weg,
die inderdaad heel wat sluipverkeer te ver
stouwen krijgt. Dat leidt tot gevaarljke situ
aties." De oorzaak van die grote toestroom
zoekt hij buitenshuis: in Sassenheim. „Bij
Sikkens wordt het verkeer dat via de Leidse
Vaart rond Warmond rijdt erg opgehou
den. Daar zou een alternatief voor moeten
komen. Maar ja, zoiets kost de gemeente
veel geld." Ook verkeersambtenaar K. van
Hoekelen van de gemeente erkent het ge
vaar. Eind maart meldde weliswaar 'zijn'
wethouder W. de Vos (WD) dat Warmond
tot de veiligste gemeenten in de streek be
hoort, maar Van Hoekelen nuanceert dat.
„Inderdaad zijn de cijfers op zich niet echt
schokkend. Er hoeven echter maar een
paar ongelukken bij te komen, en we zitten
meteen in de top van de onveiligste ge
meenten."
Een ingenieursbureau heeft in overleg met
plaatselijke organisaties een zogenaamd
verkeersveiligheidsplan' opgesteld. „Wat
daarvan precies gerealiseerd gaat worden
kan ik nog niet vertellen. Maar de veilig
heid van fietsers en overstekende voetgan
gers is prioriteit nummer één."„Dat plan
ligt er dus al twee jaar", reageert A. van
Bolhuis van Veilig Verkeer Warmond. Ze
durft dan ook niet te hopen op een snelle
verbetering. En dat terwijl ze net terug is
van een gesprek met burgemeester G. van
der Wel over de kwestie. „Tja, hoe gaat
dat... Mijn opmerkingen zijn genoteerd",
vat Van Bolhuis het gesprek samen. Amb
tenaar Van Hoekelen kan het gebrek aan
daadkracht wel verklaren. „Je kunt natuur
lijk wel allemaal hobbels en bobbels aan
leggen, maar dan rijzen er weer andere
problemen. De bussen moeten er bijvoor
beeld door kunnen. Bovendien zorgen ver
keersdrempels en dergelijke voor overlast
bij mensen die daar pal naas wonen. Het is
niet zo simpel als het lijkt." Toch mag het
ook van Van Hoekelen wel wat sneller. Hij
heeft zelf de scholen aangeraden nog maar
eens aan de bel te trekken.
Nieuwbouw in
Leiden laat te
wensen over
LEIDEN MAARTEN KEULEMANS
Bouwers moeten veel beter na
denken over wat de toekomsti
ge bewoner nu eigenlijk wil.
Omdat de Leidse huizenmarkt
op het moment krap is, nemen
veel kopers en huurders de on
gemakken in hun woning voor
lief. Maar als er op een gegeven
moment meer keuzemogelijk
heid is, zullen veel nieuw ge
bouwde woningen leeg komen
te staan. Dat stelt de Vrouwen
Advies Commissie (VAC) in
haar jaarverslag, dat deze week
het daglicht zag.
De commissie, die nieuw
bouw beoordeelt vanuit het
standpunt van de toekomstige
huurders en kopers, pleit dan
ook voor een Leids 'woonwen
sen-onderzoek'. Daaruit moet
blijken wat mensen nu eigenlijk
van hun woning verwachten.
Veel nieuwbouw laat immers
te wensen over, heeft de VAC
gemerkt. Zo is er vaak te weinig
bergruimte binnenshuis en is er
voor de deur te weinig plek om
bijvoorbeeld fietsen te stallen.
Ook de indeling van nieuw
bouwhuizen moet beter: wie de
voordeur opendoet, belandt
soms direct in de woonkamer,
terwijl de we's meer dan eens
grenzen aan de keuken of de
eethoek.
Vooral goedkope nieuwbouw
is dikwijls te laag, te smal en te
klein, hebben de Vrouwen Ad
vies Commissies in den lande
ondervonden. „Is in de auto
branche alles mogelijk (airco,
kleur enzovoorts); op de hui
zenmarkt is dit vaak niet het ge
val. Wil men een nieuwbouw
huis kopen, dan is de keuzevrij
heid op het gebied van indeel -
baarheid en eigen wensen be
perkt."
Ook beklaagt de VAC zich er
over, dat bouwers de commissie
vaak pas om advies vragen als
het te laat is om nog iets aan het
ontwerp van een woning te ver
anderen. En, erger nog: „Even
als vorig jaar heeft de commis
sie achteraf bij bezoek aan
bouwprojecten geconstateerd
dat gedane toezeggingen niet
altijd zijn uitgevoerd."
