I
Rebellenleger nadert
hoofdstad van Zaïre
Marcus Aurelius temg op Capitool
Netanyahu erkent 'vergissing'
Indonesisch vliegtuig
stort neer: 15 doden
Buitenland
Fransen maken zich
op voor verkiezingen
Kerk staat pal
Anti-communisten winnen
verkiezingen in Bulgarije
ijzeling noopt
fillister Peru
lit opstappen
Z H
f
Peruaanse minister van bin-
mlandse zaken, Juan Briones,
het hoofd van de nationale
tie, Vidal, zijn zaterdag op-
ipt in verband met de ruim
maanden durende gijzeling
72 mensen in de Japanse
ibassadeur in Lima. Briones
de politieke verantwoorde-
heid voor de gijzelingsaffaire
zich te nemen. De politie
i niets hebben gedaan met
i waarschuwing van de in-
itingendienst dat rebellen
Tupac Amaru bezig waren
pens naar Lima over te bren-
Q. Generaal Cesar Saucedo is
noemd tot opvolger van Brio-
[JSBERGSALADE OF
IEMENGDE SALADE
200 gram
li'
'an
INTEN BOLLEN OjlQ
4 stuks van y&ï .U 7
K
Ei^'t;
correspondent
Rome, maar ook de rest van de wereld,
kan weer rustig slapen. Keizer Marcus Au
relius (121-180) is sinds zaterdag terug op
hef Capitool. De voorspelling dat de 'Eeu
wige Stad' en 'alles daaromheen' vergaat
als het ruiterbeeld van de keizer-filosoof
niet vóór de wisseling van een millenium
op de kleinste maar heiligste van Rome's
zeven heuvelen staat, is teniet gedaan. Dat
een en ander te danken is aan een niet be
paald onomstreden 'kloondeert niet.
Er staat weer een bronzen Marcus Aure
lius op het Capitool. Vier meter hoog en
1.900 kilo zwaar. Bruin in plaats van groen
met vlekken van bladgoud maar in elk de
tail identiek aan het 1.800 jaar oude origi
neel, dat inmiddels gerestaureerd en wel
staat in een museum aan hetzelfde plein.
„Als ze schapen mogen klonen, mag het
ook gebeuren met Romeinse keizers", zo
verdedigde de Romeinse acteur Gigi
Proietti de keuze van de gemeente een re
plica te plaatsen.
Zestien jaar is Marcus Aurelius wegge
weest en zestien jaar is eindeloos gedis
cussieerd en geruzied over wat te doen
met het enige bronzen ruiterbeeld van een
Romeinse keizer dat tot ons is gekomen.
Dat Marcus de middeleeuwen overleefde,
was te danken aan zijn populariteit onder
het Romeinse volk en het feit dat hij door
de pausen werd aangezien voor Constan-
tijn, de keizer die het christendom tot
staatsgodsdienst verhief.
Na het pauselijke Paleis van de Latera-
nen te hebben gesierd, werd het beeld in
1541, in opdracht van paus Paulus III,
overgebracht naar het Capitool. Michelan
gelo maakte een sokkel en plaatste Marcus
centraal op het nieuwe, door hem ontwor
pen plein. Hier is het gebleven tot 1981,
toen na een bomontploffing werd beslo
ten tot verwijdering.
Bij nadere bestudering bleek dat smog
en zure regen zo grondig hun vernietigen
de werk hadden gedaan dat een ingrijpen
de restauratie noodzakelijk was. Die werd
na negen lange jaren afgerond. Maar het
plein bleef leeg. „Te riskant om Marcus
weer bloot te stellen aan de verontreini
gende elementen", zo luidde het oordeel
van de restaurateurs. Nadat het bizarre
plan om het origineel 's nachts via een lift
te laten wegzakken in het Capitool was af
gewezen, begon men in de richting van
een replica te denken.
Datzelfde deed ook de Limburgse, in
paarden gespecialiseerde beeldhouwer Ar
thur Spronken. Zijn ideeën kregen steun
van toenmalig gouverneur Sjeng Kremers
en een groep zakenlieden, die contacten
Marcus Aurelius staat weer op de plaats waar Michelangelo het keizerlijke standbeeld ruim
vier eeuwen geleden plaatste. foto ap domenico stinellis
legden met de autoriteiten in Rome. En in
Italië bleek inderdaad interesse te zijn
voor het Nederlandse initiatief.
Er werd in 1984 een 'Marcus Aurelius
Stichting' opgericht, waaraan Beatrix zelfs
haar koninklijke zegen gaf, en in korte tijd
was er een kleine ton beschikbaar voor het
vervaardigen van Marcus Aurelius. Er
werd een akkoord gesloten tussen beide
landen. Italië zou het voonverk doen en
ook betalen. Nederland zou het gieten van
het brons voor zijn rekening nemen.
In Rome bleek na enige tijd echter nie
mand meer weet te (willen) hebben van
de Nederlandse activiteit. Na lang aan
dringen op duidelijkheid en een bijna-di-
plomatiek incident, kreeg Spronken te ho
ren dat zijn paard te 'mechanisch' en 'te
Japans' was. Een mengsel van bestuurlijk
onvermogen en tradionele vriendjespoli
tiek, was er de oorzaak van dat Nederland
verontwaardigdaf moest door de zij
deur.
Het nieuwe, linkse gemeentebestuur
van Rome dat in 1993 aantrad, betreurde
alles, maar koos wel voor een geheel Itali
aans scenario. Het resultaat staat nu te
blinken in de voorjaarszon. Marcus, on
danks de bruine kleur, mag er zijn. De
harmonie op het magistrale plein is her
steld, er is een einde gekomen aan een
lange lijdensweg.
tel aviv gpd
vervolg voorpagina
Volgens Netanyahu is 'een on
schuldige vergissing' opgebla
zen tot een misdaad. Hij erken
de dat hij grotere zorgvuldig
heid had moeten betrachten bij
het benoemen van een procu
reur-generaal en wees erop dat
een ministeriële commissie al
bezig is met het opstellen van
nieuwe richtlijnen voor de pro
cedure.
De premier lanceerde een on
gekend felle aanval op het eer
ste kanaal van de Israëlische te
levisie, dat de primeur had van
de Bar-On affaire. Volgens hem
hebben 'linkse journalisten' val
se geruchten verspreid omdat
ze 'hét besluit van de kiezers in
de jongste verkiezingen' niet
kunnen verkroppen. Hetzelfde
geldt, zei hij, voor de oppositie
partijen, die de media voedsel
gaven in een poging de regering
ten val te brengen.
Procureur-generaal Elyakim
Stations sluiten
na dreigementen
LONDEN Rtr-AFP-ANP
De Britse politie heeft vijf be
langrijke spoorwegstations in
Londen gesloten, nadat zij 'tele
foontjes met dreigementen' had
ontvangen. Ook een deel van
het internationale vliegveld He
athrow is ontruimd. Daardoor
ontstond grote chaos in de Lon-
dense ochtendspits. Gister
avond sloot de Britse politie een
deel van de Londense ringweg
M25 korte tijd af, na de vondst
van een onbekend pakketje.
Toen bleek dat het niet om een
bom ging, kon het verkeer weer
doorrijden.
De afgelopen weken is het
verkeer over de weg en per trein
in Groot-Brittannië herhaalde
lijk verstoord, nadat bij de poli
tie telefoontjes waren binnen
gekomen over bommen die
langs snelwegen of in de buurt
van stations van de Britse
spoorwegen waren geplaatst.
De telefoontjes worden toege
schreven aan het verboden Ier
se republikeinse leger (IRA).
Rubinstein zei gisteravond dat
hij de conclusies van het open
baar ministerie volledig onder
schrijft. Die conclusies zijn al
lesbehalve volledig, vooral om
dat ze grotendeels steunen op
het getuigenis van advocaat
Dan Avi-Jitschak, zelf belang
hebbende.
Het was opmerkelijk, zei Ru
binstein, dat alle getuigen
met inbegrip van Netanyahu
bleken te zijn vergeten wie de
naam Bar-On het eerst heeft ge
noemd. Volgens het Israëlische
televisiejournaal is Bar-On aan
gebracht door Deri, die de in
druk zou hebben gekregen dat
deze na diens benoeming be
reid was zijn lopende rechts
zaak met een sisser te doen af
lopen. Hij zou hebben gedreigd
Shas tegen de terugtrekking uit
Hebron te laten stemmen als
Netanyahu zou weigeren.
Volgens Rubinstein is er 're
den te geloven' dat de premier
Bar-On heeft benoemd 'om
Deri een plezier te doen'. Maar
De autoriteiten in Indonesië
zijn het onderzoek van de
vluchtrecorders begonnen na
een ongeluk met een Indone
sisch vliegtuig tijdens een
binnenlandse vlucht. Het toe
stel stortte zaterdag neer op
een eilandje ten zuiden van
Sumatra en ten minste vijf
tien inzittenden werden ge
dood.
Het toestel van binnenland
se luchtvaartmaatschappij
Merpati Nusantara met 53 in
zittenden aan boord veronge
lukte kort voor de landing op
het eiland Belitung, voor de
kust van Sumatra. Het turbo-
propellor vliegtuig van Britse
makelij was een uur eerder
gestart van Jakarta en was
nog drie kilometer verwijderd
het is niet duidelijk geworden of
daarbij dreigementen zijn ge
bruikt. Cassettebandjes met het
bewijs daarvan, die volgens Avi-
Jitschak bestaan, zijn nooit ge
vonden. De procureur-generaal
wilde niet verder gaan dan te
zeggen dat er 'verdenkingen en
vragen' zijn gerezen over Neta
nyahu's medeweten van illegale
handelingen. „Maar het is alles
bij elkaar onvoldoende voor be
wijs in een criminele zaak".
De oppositie vindt in de kri
tiek van het openbaar ministe
rie op Netanyahu voldoende
aanleiding om aan te dringen
op het aftreden van de premier
en diens regering. Shimon Peres
van de Arbeiderspartij zei dat er
weliswaar niet genoeg bewijs is
om de premier voor een recht
bank te brengen, maar wel vol
doende orn het oordeel te vra
gen van het volk. „In het belang
van het land en het recht, en uit
eerbied voor de burgers, moet
de premier aftreden. Er moeten
nieuwe verkiezingen komen."
van het vliegveld Bulu Tum-
bang op Belitung. Het toestel
kwam neer in een kokosplan
tage en brak bij de crash in
drie stukken.
Ten minste vijftien mensen
in het toestel kwamen om het
leven. Volgens andere berich
ten vielen er achttien doden.
Onder de doden zijn de piloot
en een stewardess. Eenender
tig mensen liepen deels ern
stige verwondingen op. De
overige inzittenden werden
lichtgewond. Aan boord be
vonden zich 48 passagiers en
vijf bemanningsleden.
Bergingsfunctionarissen in
Jakarta zeiden dat over de
oorzaak van het ongeluk nog
niets bekend is. Het weer op
Belitung was goed en het
zicht was normaal.
Tientallen inzittenden raken gewond
4ANDAG21 APRIL 1997
Comeet Hale-Bopp heeft derde staart
arching Een groep Europese wetenschappers heeft een derde
aart aan de komeet Hale-Bopp ontdekt. De staart van vijftig
liljoen kilometer lengte bestaat uit natrium. Tot nu toe konden
nderzoekers bij kometen twee staarten vaststellen, een rood-
chtige van stof en een stralend blauwe van elektrisch geladen
oolmonoxide-deeltjes.
[wee kernkoppen in Rusland gestolen
rt Twee ladingen van kemraketten zijn in november
993 gestolen uit een Russisch depot in het oosten van de Oeral,
leidde het Duitse blad FrankfurterAllgemeine gisteren. Een
ussische wapendeskundige vertelde dat Russische veiligheids-
oepen de twee kernkoppen veel later terugvonden in een gara-
cin een woonwijk. Twee medewerkers van een nucleair cen-
um bleken de daders van de roof.
tussisch museum toont Hitiers viool
3SKOUHet Russische centrale museum van de strijdkrachten
Moskou heeft bekendgemaakt een bijzondere collectie nazi-
ïemorabilia, waaronder de viool van Hitier en de staf vap veld-
laarschalk Rommel, tentoon te zullen stellen. Het museum
eeft het uniform van Hitier en andere nazi-objecten al eerder
•ntoongesteld, maar een groot deel van de vondsten is nooit
an het publiek getoond.
[ommando bedreigt Belgische krant
gussELDe Belgische krant Het Laatste Nieuws heeft bescher-
ïing gevraagd van de rijkswacht. Het dagblad vreest een aan-
ag van een ex-commando, die woedend is over de publicatie
an foto's waarop commando's in Somalië zich schuldig maken
n wangedrag. Het Laatste Nieuws zegt de berichtgeving over
mishandelingen en folteringen niet te zullen stoppen.
4 «jirmenië en Azerbeidzjan vechten
L* Bij saterdag uitgebroken gevechten aan de grens tussen
lenië en Azerbeidzjan zijn tot gisteren zeker vijftig doden en
;wonden gevallen. Het zijn de zwaarste gevechten sinds drie
2ldl ar geleden een bestand inging. Dat moest een einde maken
b m het conflict om de naar onafhankelijkheid strevende Ar-
ïeense enclave Nagomo-Karabach in Azerbeidzjan.
ipoorwegen België en Italië staken
icht Personeel van de Belgische spoorwegen en werkne-
irs van de Italiaanse spoorwegen gaan vanavond in staking,
ir de actie in België rijden de internationale treinen vanuit
Ierland niet verder dan Roosendaal. Reizigers worden vanaf
it punt per bus vervoerd, maar moeten rekening houden met
inzienlijke vertragingen. De actie die vanavond begint in Italië
al waarschijnlijk weinig gevolgen hebben voor het treinverkeer.
Frankrijk staat donderdag een 24-uursstaking van treincon-
iicteurs op het programma.
(pzienbarende Incavondst in Peru
|MA« Peruaanse archeologen hebben een grote en opzienba-
;nde archeologische vondst gedaan uit de tijd van de Inca's,
let gaat om een complex van ruïnes waaronder zes mausole-
ims, aan de rand van het Amazone-oerwoud. Op dè plek, ge-
üoid met de naam 'het meer van de Condors'., ondekten ar-
leologen muurschilderingen, honderden dodenurnen, aarde-
erk, houtsnijwerken, kronen en geweven stoffen.
ïujral wordt nieuwe premier India
ew delhi. Inder Kumar Gujral is vandaag beëdigd als de nieuwe
remier van India. Gujral (77) wordt aide derde premier sinds
e verkiezingen van mei vorig jaar. Hij volgt Deve Gowda op als
ider van de centrum-linkse minderheidscoalitie Verenigd
ront. President Shankar Dayal Sharma ging pas met de benoe-
ïing akkoord nadat Gujrals coalitie van linkse, centrum-linkse
regionale partijen hem de verzekering had gegeven dat de
m ieuwe regering een langer leven is beschoren dan de twee
oorgaande.
Coalitie wil steun drastische bezuinigingen
teren van politiek opportunis
me. „Deze ontbinding betekent
een erkenning van zijn falen",
zei hij voor de televisie. „Als de
regering enig vertrouwen zou
hebben in het succes van haar
beleid, dan zou zij rustig wach
ten tot de verkiezingen van vol
gend jaar." Hij voegde daaraan
toe dat Chirac klaarblijkelijk in
zit over de onderzoeken die lo
pen naar de corruptie-affaire in
de regerende centrum-rechtse
partijen.
Die partijen hebben met 478
van de 577 zetels een comforta
bele meerderheid in de Natio
nale Assemblee, na de grote
overwinning die zij in 1993 op
de socialisten behaalden. De
positie van Chirac zelf zal niet
direct door de stemming wor
den aangetast. De president
werd in 1995 gekozen en heeft
nog vijf jaar te gaan. Maar als de
socialisten de verkiezingen nu
zouden winnen, zou hij wel
vleugellam worden.
Volgens opiniepeilingen is de
meerderheid van de Fransen
ontevreden over het beleid van
Chirac en premier Alain Juppé
en is 59 procent voor vervroeg
de verkiezingen.
De verkiezingscampagne is in
Frankrijk al begonnen, nog
voordat president Chirac het
startsein heeft kunnen geven. In
Parijs verluidt dat de president
vanavond voor de televisie gaat
aankondigen dat hij het parle
ment ontbindt. Dit zou beteke
nen dat de Fransen op 25 mei
en 1 juni voor vervroegde ver
kiezingen naar de stembus
moeten.
Reden voor de maatregel, die
overigens officieel nog niet is
bevestigd, is de invoering van
de euro het komend voorjaar.
Frankrijk dreigt namelijk niet te
voldoen aan de eis dat het be
grotingstekort maximaal 3 pro
cent mag bedragen. Dit bete
kent drastische bezuinigingen.
Onder die omstandigheden is
het voor de positie van de gaul-
listisch-liberale regeringscoalitie
verstandig eerst verkiezingen te
houden en dan pas impopulaire
bezuinigingsmaatregelen te ne
men. Normaal staan de verkie
zingen pas voor maart volgend
jaar op de agenda.
De socialistische leider Lionel
Jospin beschuldigde Chirac gis-
grand forks De Amerikaanse staten Noord-Dakota en Minnesota worden sinds twee weken getroffen door enorme overstromingen van de Red
River. De brandweer van Grand Forks is er gisteravond in geslaagd verscheidene grote branden in de overstroomde stad onder controle te krijgen.
In verband met het hoogwater is het grootste deel van de stad met haar vijftigduizend inwoners ontruimd. foto ap jim mone
Volgens rebellenleider Laurent-Désiré Kabila staat een le
ger van nieuwe rekruten op slechts tweehonderd kilome
ter van de Zaïrese hoofdstad Kinshasa. Zaterdag zei Kabi
la in de zuidelijke stad Lubumbashi tegen tienduizend
enthousiaste toehoorders dat zijn alliantie van rebellen
in de provincie Bas-Zaïre (Beneden Zaïre) 100.000 nieu
we opstandelingen in haar rangen heeft opgenomen.
Kabila's verhaal sluit aan bij
eerdere berichten dat groepen
opstandelingen vanuit Angola
de meest westelijke Zaïrese pro
vincie Bas-Zaïre binnenvallen.
De aan Kinshasa grenzende
provincie bestaat uit de strategi
sche corridor die Kinshasa en
de rest van het land met de At
lantische Oceaan verbindt. De
rebellen en hun helpers zouden
de corridor naar zee willen af
snijden zodat Kinshasa geïso
leerd raakt. De stad is voor haar
bevoorrading afhankelijk van de
haven Matadi in het westen van
Bas-Zaïre. De hoofdstad Kins
hasa en omgeving vormen nog
het enige gebied waar president
Mobutu macht uitoefent.
Kabila en zijn manschappen
zouden worden geholpen door
de Angolese strijdkrachten.
Schattingen over de troepen
sterkte van de rebellen voor een
eventuele aanval op Kinshasa
lopen uiteen van zesduizend tot
meer dan het dubbele daarvan.
President Mobutu kan alleen al
in Kinshasa tussen de tiendui
zend en vijftienduizend solda
ten op de been krijgen. Niette
min geloven ook diplomaten
dat Kabila er niet ver naast zit
als hij zegt dat de rebellen Kins
hasa binnen drie weken kunnen
innemen.
Kringen rond Mobutu hopen
dat grote mogendheden Kabila
tot een bestand weten over te
halen om de eventuele machts
overname door de rebellen via
onderhandelingen te regelen.
De Verenigde Naties en de Or
ganisatie van Afrikaanse Een
heid spelen ook met deze ge
dachte, maar pogingen om een
'top' te houden van Mobutu en
Kabila lijken door de snelheid
waarmee Mobutu's Zaïre ineen
stort en ineenschrompelt tot
mislukken gedoemd.
De repatriëring van de Rwan
dese vluchtelingen die in het
door de rebellen veroverde ge
bied vastzitten, heeft zaterdag
opnieuw vertraging opgelopen.
Rebellenleiders eisen dat de
vluchtelingen de bijna vijfhon
derd kilometer van hun kampen
bij Kisangani naar de Rwandese
grens over land in plaats van
per vliegtuig afleggen. Alleen de
zieke en uitgeputte vluchtelin
gen mogen van de rebellen met
een vliegtuig worden opge
haald.
De Amerikaanse regering
heeft alle familieleden van di
plomatiek personeel van de
Amerikaanse ambassade in Zaï
re opgedragen te vertrekken. Al
le overige Amerikaanse burgers
werd ten sterkste aangeraden
eveneens het land te verlaten.
Zeven jaar na de val van het
communisme en midden in een
zware economische crisis krijgt
Bulgarije een regering van anti
communistische hervormers.
De centrum-rechtse Verenigde
Democratische Krachten be
haalden zaterdag met ruim 52
procent van de stemmen een
absolute meerderheid bij de
vervroegde parlementsverkie
zingen. De winnaars hebben
aangekondigd brede samenwer
king te zoeken om het land uit
de diepe politieke en economi
sche crisis te tillen.
De voormalige regeringspar
tij, de Socialistische Partij van
behoudende ex-communisten,
werd vernietigend verslagen. Ze
kreeg nauwelijks 22 procent van
de stemmen, maakte de Centra
le Verkiezingscommissie giste
ren bekend. De socialisten had
den bij de vorige verkiezingen
in 1994 nog de steun van 43
procent van de kiezers, goed
voor een absolute meerderheid
in het parlement.
De 47-jarige leider van de
Verenigde Democratische
Krachten, voormalig oppositie-
voerder Ivan Kostov, wordt pre
mier. Zijn partijenverband gaat
137 van de 240 parlementsze
tels innemen. De alliantie levert
sinds enkele maanden ook de
president. De Verenigde Demo
cratische Krachten hebben nu
het mandaat om de hervormin
gen door te voeren.
De behoudende ex-commu
nisten zijn door de kiezers ver
antwoordelijk gesteld voor de
slechte economische situatie,
de bloeiende misdaad en de
corruptie tot in de hoogste rege
ringskringen. Na langdurige
protesten droeg de Socialisti
sche Partij in februari met te
genzin de macht over aan een
overgangsregering, die ver
vroegde verkiezingen uitschreef.
Overigens was de opkomst bij
de Bulgaarse verkiezingen laag
met 58 procent.
