f tp f.n Regio
Actie tegen opheffen
van parkeerplaatsen
'Staal heeft een ziel;
elke klap een functie'
Vroeger kon je je schaap eerst aaien'
Een doffe dreun volgt op
niemand meer of beter'
Directeur Smidstra verlaat AZC
Ringelloop slaat in
Vlling jaartje over
Singel
Rotonde wordt kruising
,hans jacobs. 071 -5356414, plv -chef rudolf kleun. 071-5356436
leiden tycho hoff
In veilinghuis 'Onder de boom
pjes' is van alles geprobeerd om
de bezoekers zich in hun ele
ment te laten voelen. 'Amerika-
Leiden', de jaren-'50 winkel aan
de Oude Herengracht, laat in
sfeer zijn koopwaar veilen. Om
die reden ruikt de zaal naar
popcorn, horen we rock 'n roll-
muziek uit de speakers, en han
gen de neon-reclames overal
aan de muur. Wie een jukebox,
een kauwgomautomaat, of een
ander authentiek Amerikaans
artikel wil aanschaffen, zit hier
goed, zo lijkt het. Al gauw blijkt
dat de belangstellenden in gro
ten getale zijn opgekomen,
maar zich keurig aan het aloude
mediterrane devies 'kijken, niet
kopen' houden.
„Er is geen interesse voor de
ze pindapot", stelt de veiling
meester vragend. „Hij is toch
veel te duur", repliceert iemand
uit de zaal. „Ja, dat vindt u",
probeert de eerste nog. „Nee
hoor, dat vinden wij ook", klinkt
het vervolgens achterin de zaal.
Het tafereel zet de toon voor het
vervolg van de veiling. Zo af en
toe steekt iemand zijn hand op,
maar het komt wel erg vaak
voor dat de veilingmeester met
'niemand meer of beter' besluit,
waarna de hamer met een doffe
dreun de tafel beroert.
Zo nu en dan wordt er serieus
over en weer geboden, maar
spectaculair is het zelden. Een
oude etalagepop ligt opeens bij
zonder goed in de markt, en
brengt dan ook het onverwacht
hoge bedrag van 2050 gulden
op. Enkele neon-reclames,
kauwgomautomaten en Marilyn
Monroe-posters gaan ook vrij
snel van de hand; zó snel, dat ze
vrijwel allemaal voor het laagste
bedrag mee naar huis mogen.
Grote verliezers zijn de juke
boxen, imposante toonbeelden
van vervlogen tijden, maar aan
de gemiddelde Leidenaar niet
besteed. Ze hadden de klappers
van de show moeten worden,
maar halen uiteindelijk geen
enkel bod binnen.
Oorzaak van dit alles lijkt de
financiële voorwaarde te zijn,
die het veilinghuis bedongen
heeft. Met elk bod dient een
commissie van 25 procent te
worden betaald, en dat kan,
wanneer het om duizenden gul
dens gaat, flink oplopen. Boven
dien gaat de bieding in eerste
instantie met telkens 10 gulden
omhoog, wat met name de
goedkopere artikelen, zoals kle
ding, rap duurder maakt. „Als ik
dus iets wil hebben wat bij 20
gulden begint, moet ik als eerste
bod 30 bieden", rekent een be
langstellende voor, „en met die
25 procent koop ik het uiteinde
lijk voor 37,50."
Kees Teske, eigenaar van
Amerika-Leiden, heeft nog
meer verklaringen voor de te
genvallende verkoop. „De eco
nomische toestand is niet fan
tastisch", zegt hij, „en de men
sen die echt graag een jukebox
of een Harley Davidson willen,
hebben er allang een." Voor
diegenen die nog zonder zitten
is de veilingprijs dan vaak een
brug te ver. „Ik heb er niet bij
stilgestaan dat het zo veel zou
schelen", beseft Teske. „Er is
belangstelling genoeg, maar er
wordt gewoon niet geboden."
Toch wanhoopt hij niet. want
de meeste spullen liggen zater
dag weer, stukken goedkoper, in
de winkel. Meerdere malen
wordt hij dan ook aangesproken
door potentiële kopers, die zeg
gen binnenkort nog contact op
te zullen nemen. 'Mister Ameri
ka', die zich nu voornamelijk
gaat bezighouden met de han
del in vuurwerk en 'special-ef
fects', blijft dus nog even in de
wereld van de jukebox. „Binnen
twee maanden is alles alsnog
weg", verwacht hij.
leiden Terwijl elders kruispun
ten juist worden omgevormd tot
rotondes gaat het met de Ples-
manrotonde voor het belasting
kantoor precies de andere kant
op. De rotonde maakt plaats voor
een eenvoudige T-kruising. Het
werk begint komende dinsdag 22
april en duurt ongeveer vijf
maanden.
De komende weken wordt niet
alleen aan de 'verbouwing' van
de rotonde gewerkt. Voor de flat
aan het Stationsplein wordt de
komende vijf weken de definitie
ve bestrating aangelegd. Fietsers
en bromfietsers worden omge
leid over de Morssingel. Over
twee weken begint ook nog eens
de renovatie van het Plesmanvia-
duct, een karwei dat tot novem
ber van dit jaar duurt. En ten slot
te wordt naast de fietsenstalling
bij station Leiden Centraal ge
werkt aan de aanleg van betaald
parkeerplaatsen voor mensen die
met de auto treinreizigers halen
of brengen en drie parkeerplaat
sen voor invaliden.
tekèning gemeente leiden
Directeur H. Smidstra van het opvangcentrum
voor asielzoekers verlaat Leiden. Hij krijgt de
leiding over het nog te openen asielzoekerscen
trum (AZC) in de Rotterdamse wijk Vreewijk.
Smidstra wordt in Leiden opgevolgd door A.
Groenendaal, de voormalige directeur van het
AZC in Wassenaar.
Over de vestiging van een asielzoekerscen
trum in het Zuiderparkhotel in Vreewijk (Rotter
dam-Zuid) is de afgelopen tijd veel te doen ge
weest. Tijdens de vorige verkiezingen kwam
Vreewijk naar voren als de wijk waar de CP'86
landelijk gezien de meeste aanhangers had.
Op 14 mei neemt Smidstra officieel afscheid
van Leiden tijdens een receptie in de Stadsge
hoorzaal.
ichthuis verdeelt, maar slacht niet meer
dat betekende meteen de red
ding voor de smederij, niet al
leen als levend museum, maar
ook als echt bedrijf.
Eén van de cursisten was name
lijk Sjaak van de Geijn. Een kok
die al vele baantjes had uitgeoe
fend, maar nog niet echt zijn
draai had gevonden'. „Ik vond
het werk als kok erg stresserig,
bovendien vond ik het steeds
vervelender dat je als kok niets
blijvends maakt."
Hij wilde dan ook graag meu
belmaker worden. „Om nog
mooiere meubels te kunnen
maken, met stalen bogen en zo,
besloot ik een cursus smeden te
volgen", legt Van de Geijn uit.
Dat beviel echter zo goed, dat
hij in 1994 uiteindelijk zelfs als
fulltime smid ging werken in de
smederij. Tot volle tevredenheid
van Leo van Velzen.
„Sjaak heeft hart voor het vak, is
handig en werkt ook nog echt
ambachtelijk." Van Velzen gaf
de smederij dan ook met een
gerust hart over. Maar af en toe
komt hij er toch nog, om Van de
Geijn of het smidsmaatje van
wijze raad te voorzien.
Het smidsmaatje slaat verwoed
op het ijzer. Steeds opnieuw
steekt de jongen de staaf in het
vuur, totdat hij roodgloeiend is,
en probeert het metaal dan zijn
wil op te leggen. Te vormen,
zoals hij het in gedachten heeft.
Maar dat is niet makkelijk, want
staal heeft een eigen wil.
Leo van Velzen, die rustig staat
toe te kijken, weet dat als geen
ander. „Smeden is als boetseren
met klei, alleen dan veel lasti
ger. Staal heeft een ziel; en elke
klap, als je het goed doet, een
functie. Smeden is dan ook niet
zomaar een vak, maar echt een
ambacht."
En hij kan het weten; hij is nu al
42 jaar mede-eigenaar van de
smederij aan de Oude Varken
markt. Een bedrijf dat 90 jaar
geleden werd opgericht, en
waar bezoekers nog echt het
idee krijgen dat ze terug in de
tijd stappen. Want oorspronke
lijkheid staat voorop in de oude
smederij.
Zo staat het aambeeld nog op
dezelfde plek als waar Pieter
Geertsema, de oprichter, het in
1907 neerzette. En verder is er
eigenlijk ook weinig veranderd.
Er wordt nog steeds gewerkt
met de gereedschappen van
toen, boven een open vuur. Het
ijzer gloeit en het water sist. Al
leen de smid is iemand anders.
Pieter Geertsema verkocht in
1924 de smederij aan de vader
van Leo van Velzen, en begon
een garage. Nadat de familie
van Velzen 46 jaar in de smede
rij had gestaan, was het in 1994
de beurt aan Sjaak van de Geijn
(39).
Dankzij hem loopt het bedrijf
nu weer als vanouds. De sme
derij krijgt volop opdrachten,
voor muurankers, stoephekken
en restauratiewerkzaamheden.
Toch had Leo van Velzen daar
een paar jaar geleden niet op
durven hopen. In 1990 overleed
zijn broer, Gijs van Velzen, na
melijk.
„Hij was de echte smid. Ik stond
in een winkel, zat in de politiek.
Ik deed daarnaast wel de boek
houding voor de smederij, en
had natuurlijk ook wel eens een
hamer vastgehouden, maar kon
niet smeden zoals hij." Na een
jaar besloot Van Velzen het be
drijf dan ook te sluiten. „Ik had
de hoop opgegeven dat ik ie
mand zou vinden, die dit vak
met hart en ziel wilde uitoefe
nen."
De Stichting Levend Ambacht
Leiden (Stal) bracht echter uit
komst. De stichting besloot de
smederij te huren, om er een
museum van te maken waar in
de weekeinden tevens smeed-
cursussen worden gegeven. En
Pancras-West wil geen 'ongenuanceerd autoluw beleid'
Wijkvereniging Pancras-West is in actie gekomen tegen
het voornemen van de gemeente om de Botermarkt en
de Nieuwe Rijn op werkdagen van elf tot zes uur voor au
toverkeer te sluiten en parkeren onmogelijk tc maken.
stellen dat die cijfers ingrijpend
zijn gewijzigd. Immers, de par
keerdruk is alleen maar toege
nomen en zal nog verder toene
men door het opheffen van par
keerplaatsen op de Apothekers-
dijk, de Aalmarkt en de Stille
Rijn."
De gemeente wil het verlies
aan parkeerplekken compense
ren door in de Zonneveldstraat
en op de Langebrug bezoekers
plaatsen om te zetten in ver
gunninghoudersplaatsen. Maar
daar neemt de wijkvereniging
geen genoegen mee.
leiden annet van aarsen
De organisatie verspreidt mo
menteel huis-aan-huis enquête
formulieren. De wijkvereniging
heeft zich steeds verzet tegen
wat ze noemt een 'ongenuan
ceerd autoluw beleid'.
„Een enquête, die we destijds
in de wijk hebben gehouden, le
verde op dat 85 procent van de
bewoners en 96 procent van de
ondernemers de autoluwe plan
nen van de gemeente afwees",
stelt de wijkorganisatie. „We
hebben geen reden te veronder-
„De negatieve effecten van
het autoluw beleid worden
steeds zichtbaarder, met het
omzetverlies van ondernemers
rond de Beestenmarkt, de toe
nemende leegstand op de Haar
lemmerstraat, de Breestraat en
helaas inmiddels ook in onze
wijk, aan de Nieuwe Rijn en in
de Burgsteeg. In de detailhan
delsnota toont de gemeente zelf
aan dat de Leidse binnenstad
economisch al jaren achterblijft
en positie verliest", zegt wijk
vereniging Pancras-West. „Wij
hebben er steeds voor gepleit
dat eerst de bereikbaarheid
wordt verbeterd en dat daarna
over autoluw of autovrij maken
met ons te praten valt. Helaas
gaat de gemeente door op de
ingeslagen weg."
nlijk gaat het niet om het
i. Het gaat erom dat je een
tap offert. „Het gaat erom
ie bloed ziet vloeien, de rest
ijzaak. Vlees hebben we niet
[nodig", vertelt Kamal Has-
Uahomed, terwijl hij op zijn
ap staat te wachten. „Maar
ajn hier al zo materialistisch
orden dat we voordat we
schaap kopen eerst infor-
en hoe veel kilo vlees er aan
voegt hij er lachend aan
Is het het islamitische
itfeest net zo vergaan als
kerstfeest? „Ja, je vreet je
taal stuk."
leren was het de beurt aan
Turkse gemeenschap van
ien om bij het slachthuis
ischaap op te halen voor het
itfeest. Het schaap dat ze in
'jelopen twee weken zelf
ien uitgezocht. Want het
ithuis mag dan zelf geen
ipen meer slachten, er is
wel een schuur waarin de
nde dieren tijdelijk kunnen
Jen gestald.
och is het allemaal niet zo
meer, nu de dode schapen
en koelwagen worden aan-
oerd uit het Zeeuwse Sluis,
tomed: „Vroeger kon je je
rap eerst een beetje aaien en
ien. Daarna kon je het zo op
rail volgen door het hele
inhuis heen. Dat je het dier
illeen maar af kunt halen,
likeen stuk minder."
t/® ter komt nog bij dat de
'pen dit jaar erg duur zijn.
de normale prijsverho-
die het gevolg is van het
htfeest zelf, zijn de prijzen
.eens omhoog gestuwd door
gekke-koeienziekte. Een
rap kost daardoor nu 375
ien, een ram komt op 450
:eI is dan ook niet echt druk.
donderdag (wanneer de
miB ®kkanen hun schaap ko-
1 halen) en vrijdag (wanneer
Turken aan de beurt zijn)
iets meer dan 450 schapen
"dd. „Vorig jaar waren het er
1200, en we hebben zelfs
tens 2000 schapen gehad",
slachthuis-directeur
Daan Verschoor.
Hasan Ekinci is uit Rotterdam
naar Leiden gekomen voor zijn
schaap. Omdat het hier alle
maal wat overzichtelijker is dan
in zijn woonplaats. Hij legt uit
hoe het schaap eigenlijk ver
deeld moet worden. „Eenderde
eet je thuis op, eenderde gaat
naar familie en eenderde geef je
aan arme mensen." Maar in de
praktijk gaat het ook hier wat
anders, „je laat aan iedereen
weten dat je een schaap hebt
geslacht. Die komen dan langs
en krijgen thee en vlees. Maar er
gaat ook veel de vriezer in. We
kunnen er nog wel anderhalf of
twee maanden van eten."
De verdeling van de schapen
begint. Wijkagent Dirk Elissen
zorgt voor een ordentelijk ver
loop. De slager roept als een
volleerd standwerker de num
mers af, de agent herhaalt de
oproepen door de megafoon.
Op de eerste vier nummers
komt geen reactie. Eén van de
wachtenden wordt ongeduldig
wanneer de agent maar niet los
komt met andere nummers.
„Doorschakelen! Is er niet!"
Dan is het raak. „Ja, hier",
schreeuwt een kleine vrouw.
„Jo, bingo", reageert de slager.
„Hakken, mevrouw?"
Al spoedig klinkt van achterin
de verdeelruimte het gegil van
de zaagmachine waarmee de
dieren in stukken worden ge
zaagd. Maar lang niet ieder
schaap gaat in onderdelen mee
naar huis. Veel mensen doen
hun dier zo goed of zo kwaad
als het gaat in een grote vuilnis
zak en leggen de buit op de ach
terbank of in de kofferbak.
Tegenover de ruimte waar de
schapen worden verdeeld, zijn
's morgens nog 22 koeien ge
slacht. Eén van de slachters
staat buiten in een bloeddoor-
weekte witte overall een broodje
te eten. „Ja, normaal zijn ze be
ter leeggebloed." Een collega
rijdt een grote container met
botten naar buiten, bovenop
een grote homp vlees. „Tassie?"
vraagt hij aan één van de wach
tenden, wijzend op het vlees.
Dat hoeft hij geen twee keer te
zeggen. Het vlees verdwijnt in
een plastic tas. „Lekker, voor de
familie."
Leo van Velzen (rechts) houdt nog af en toe een oogje in het zeil als Sjaak van de Geijn irt 'zijn' smidse aan
het werk is. De Leidse smederij bestaat 90 jaar. foto hielco kuipers
•statieloop voor 22ste keer van start
ien zet het op een hollen,
is al 20 jaar het motto van
entt|$ingelloop, die dit jaar op
25 april wordt gehou-
Öf is het nou 21 jaar? Elk
n «afsteekt weer de soms verhit-
cussie onder deelnemers
icr de hoeveelste keer. Wil-
iteverink, pr-vrouw van
cli Dagblad, had daar ge-
van en heeft het in de
üenarchieven opgezocht.
1976 was de eerste Singel-
Dit jaar wordt dus de
lêntwintigste keer. Het be-
dat
n m leidsch dagblad w
den we
ivintigste Singelloop.De or-
isatie heeft ooit een telfout
laakt."
eSingelloop is een en al tra-
Een keer per jaar, meestal
aatste vrijdag van april, trek-
Leidse gezinnen de gym-
jenen aan om een rondje
5 de singels te rennen,
idelen mag ook, want het is
prestatieloop waarbij tijd
telt en gezelligheid het
telwoord is. Hoewel het in-
dels net zoveel traditie is
jaarlijks een groepje atleten
deen wedstrijd van maakt.
Toch probeert de organisatie
elk jaar weer wat nieuws te
brengen. Om de aandacht vast
te houden, want de Singelloop
blijft mikken op zoveel mogelijk
deelnemers. Gemiddeld zijn dat
er 2500. Dit jaar is er voor het
eerst een extra competitie uit
geschreven voor scholenteams.
Het team dat er het meest origi
neel en opvallend bijloopt, wint
een waardebon van duizend
gulden. „Een jury, die ergens
langs de route zit, beoordeelt de
scholieren", zegt Steverink.
Start en finish zijn op het ter
rein van de EWR aan de Lange-
gracht. Daar
schiet om pre
cies half acht
de Zoeter-
woudse
schaatser
Jeroen4 Straat
hof, vorig jaar
wereldkampioen op de 1500
meter, de meute weg.
Het inschrijfgeld voor de Sin
gelloop, waaraan traditioneel
ook de Leidse Politie Sport Ver
eniging nauw is betrokken, be
draagt -5 gulden. Dat hele be
drag is bestemd voor pedolo
gisch instituut De Brug aan de
Rijnsburgerweg, waar kinderen
met gedragsstoornissen worden
opgevangen. De Brug zal het
geld - de organisatie mikt op
12.000 gulden - besteden aan
speeltoestellen voor de nieuwe
speelplaats.
21 t/m 25 april
gj. Iets meer last voor het winkelend publiek maar geen verdere
[traging. Dat is de huidige stand van zaken bij de werkzaamheden
phet riool in de Haarlemmerstraat. De werkzaamheden naderen
het drukste gedeelte van de winkelstraat.
21 t/m
25 april
Werkzaamhede
Haarlemmerstraé
