Docent vaart wel
bij rust op school
Archeologen trekken 'ritssluiting' van Nederland open
Binnenland
i orig jaar minder
loden in het verkeer
PvdA wil fokverbod
varkens in pestgebied
Politie rolt
xtc-bende op
'Aardige hulp' haalt
rekening bejaarde leeg
Aangespoelde walvis
CPD Geassocieerde Pers Diei
Overhaasting schaadt rechtsstaat'
ujjhaag Haastige en onzorgvuldige wetgeving schaadt de
échtsstaat in Nederland onnodig. Vice-president W. Scholten
1 wn de Raad van State trekt deze harde conclusie in het jaarver-
J lag over 1996, dat hij vanmorgen heeft gepresenteerd. Als voor-
ieeld noemt de vice-president de wetgeving op het terrein van
v» |e sociale verzekering. Die brengt volgens hem omvangrijk,
'li jfhnisch ingewikkeld en sociaal diep ingijpende voorstellen
net zich mee. Door veel wijzigingen krijgen de wetten voor soci-
je zekerheid in de ogen van Scholten niet de tijd hun waarde in
praktijk te bewijzen.
ÖJ klimaatverandering kost miljarden
istekdam De economische schade door de wereldwijde kli-
^tverandering wordt onderschat. Alleen al de verzekerde
chade als gevolg van acht stormen in de periode 1989-1993 be-
eg 71 miljard gulden, aldus de econoom Jepma vandaag bij
..installatie als hoogleraar internationale milieu-economie bij
je Universiteit van Amsterdam. Jepma vindt dat de meeste stu-
lies naar de effecten van klimaatverandering te veel gericht zijn
4,311 ip de gemiddelde temperatuurstijging. Volgens hem zijn het
'ooral extreme weersomstandigheden en niet zozeer de gemid-
elde temperatuurstijging die de economie grote schade berok-
Vrijwilliger in Zutphen is te druk
.311
var ittphen Een conferentie over vrijwilligerswerk in Zutphen is af
lazen in verband met de werkdruk van de betrokkenen in
in onbetaalde baan. De gemeente Zutphen wilde de bijeen-
imst voor 291 bedrijven en instellingen zaterdag houden. Maar
,p die dag blijkt de doelgroep geen tijd hebben. Aanleiding voor
conferentie was een onderzoek naar het vrijwilligerswerk in
aij utphen. Eén van de belangrijkste uitkomsten was dat de werk-
|e rukte hoog is.
Voetbalclub schorst twee jeugdleden
'SCI niMEGEN Het bestuur van de Nijmeegse voetbalclub Quick 1888
P0C heeft gisteren besloten twee jeugdleden te schorsen. Twee ande
ren mogen tot 1 juli niet meer op de velden van de voetbalclub
omen. De vier waren vorige week zaterdag betrokken bij een
lichtpartij op de velden van de Arnhemse club Vitesse 1892.
s's Aan het eind van de wedstrijd ontstond een vechtpartij. Een
Arnhemmer probeerde de gemoederen te bedaren, maar kreeg
eoharde klap op zijn hoofd. Toen de jongen bewusteloos op de
irond lag schopten en sloegen de Nijmegenaren hem.
ij Israël eert Nederlandse oorlogshelden
kterdam De staat Israël heeft twaalf Nederlanders, van wie
legen postuum, geëerd voor hun hulp aan joden tijdens de
Weede Wereldoorlog. Ambassadeur Yossi Gal reikte gisteren in
imsterdam de betrokkenen of hun kinderen de Yad Vashem-
'Medaille en een oorkonde uit. Het Yad Vashem Instituut werd in
953 door het Israëlisch parlement opgericht om de herdenking
ran de zes miljoen slachtoffers van de jodenvervolging levend te
jjJl ouden. Ongeveer 4200 Nederlanders hebben sindsdien de ere-
hjj ilel Rechtvaardige onder de Volkeren gekregen.
ang oliespoor op Schiermonnikoog
[ties miermonnikoogOp het strand van Schiermonnikoog is van-
ichtend over een lengte van dertien kilometer een oliespoor
angetroffen. Het spoor heeft een bfeedte die varieert van vijftig
entimeter tot een meter en bestaat uit een zware, stroperige
ubstantie waarin ook korrels zitten. De Kustwacht is vanoch-
met een vliegtuig boven de Noordzee gaan speuren naar de
PP° ventuele veroorzaker van de vervuiling van water en strand.
'W-leden eisen korte werkweek Shell
otterdam Ledenvergaderingen van de Industriebond FNV
lebben uitgewezen dat de werknemers van de Shell-vestigingen
j nPernis en Moerdijk eisen dat er een flinke stap wordt gezet in
Ie lichting van verdere arbeidstijdverkorting. De onderhande-
ngen over een nieuwe CAO bij Shell liepen daarop onlangs
el rast. De leden van de Industriebond willen een CAO van maxi-
1(13!naa^twee laar met een loonsverhoging van twee tot drie pro
ent. Bovendien moet er verdere ATV komen voor zowel de dag-
Isploegendiensten.
Wlt Allochtoon komt moeilijker rond
san
ünhaag Allochtonen hebben meer moeite dan autochtone
liret lederlanders met een.vergelijkbaar inkomen om rond te ko-
ie,h! nen, constateert het NIBUD in een onderzoek dat vandaag is
det angeboden aan minister Melkert van sociale zaken. Redenen
iaarvoor zijn dat allochtonen relatief grote bedragen overmaken
nlijk aar familie in het moederland, en verder veel geld uitgeven aan
CO [ervoer (reizen naar het moederland) en telefoon.
Ie hij
in 1996 tot niveau jaren vijftig
aantal verkeersdoden be-
oeg vorig jaar 1180, 154 min-
t dan het jaar in 1995. Het
ntal slachtoffers was sinds
nd jaren vijftig niet meer zo
ïgS t heeft minister Jorritsma
bew n verkeer vandaag bekendge-
riadi aakt tijdens een Europees
;erva mposium over verkeersveilig-
ncidif d in Amsterdam.
s Jorritsma is het
oeilijk aan te geven waaraan
ïitoi daling precies is te danken.
«Ierland is met een aantal
aatregelen wel op de goede
1 de herinrichting van
tot woonerf öf der-
hlometerstraten, de aanleg
i veilige fietsroutes en de
indeling van het autoverkeer
Geen steun van WD en CDA
De PvdA wil dat minister Van
Aartsen een fokverbod voor var
kens instelt in de door de var
kenspest getroffen gebieden.
Doorgaan met fokken terwijl je
zeker weet dat die beesten vlak
na hun geboorte moeten wor
den afgemaakt, dat kan niet,
vindt PvdA-woordvoerder Huys.
D66 steunt de PvdA, maar
WD en CDA menen dat een
verbod niks uithaalt. Minister
Van Aartsen, die yorige week
het idee van een fokverbod op
perde maar er toch vanaf zag,
zei dat de maatregel opnieuw
wordt overwogen als de pest
blijft aanhouden.
Het algehele vervoersverbod
rondom Soerendonk is inmid
dels versoepeld. Na de ontdek
king van een geval van klassieke
varkenspest gold sinds 8 april
een totaal vervoersverbod voor
dat gebied. Het verbod geldt nu
nog wel voor het vervoer van
varkens en vervoermiddelen
voor varkens. Ook producten of
voorwerpen die smetstof kun
nen dragen vallen eronder.
De Europese Unie heeft op
verzoek van Van Aartsen de op
koopregeling uitgebreid. Er was
al toestemming voor het opko
pen van 35Ö.000 varkens en
450.000 biggen. Daar komen
nog eens 600.000 slachtvarkens
bij en 780.000 biggen.
De Dierenbescherming deelt
vanaf vandaag processen-ver
baal uit aan transporteurs die
zich niet aan de regels houden
bij het vervoer van varkens naar
de slachthuizen. Door overbela-
ding en onvoldoende ventilatie
komt het regelmatig voor dat
varkens door warmte en zuur
stofgebrek al in de wagen over
lijden, aldus de Dierenbescher
ming.
oss» Vijf leeuwen en hun dompteurs bivakkeren al enkele weken op een industrieterrein in Oss. Ze hadden in oostelijk Duitsland moeten optreden
in een circus. Maar wegens de varkenspest weigert de circusdirecteur toestemming de roofdieren naar Duitsland te vervoeren. De Zwitserse direc
teur heeft zelf een act met gedresseerde zwijntjes en is bang dat de leeuwen uit het van varkenspest vergeven Noord-Brabant de ziekte meenemen.
FOTO ANP
Leeftijd docent hoeft niet tot hoger ziekteverzuim te leiden
Als er meer conciërges, assistenten en ander ondersteu
nend personeel op scholen komt, zullen docenten niet zo
snel opbranden als nu. Een rustig werkklimaat komt hun
namelijk zeer ten goede.
Amsterdam ANPgelijk. „De werkdruk in Neder
land is nauwelijks hoger dan in
het buitenland", aldus L. Prick
van Intervu. Een opvallend ver
schil met het buitenland is wel
de chaotische werksituatie in
vooral het voortgezet onderwijs.
Buitenlandse scholen beschik
ken meer dan in Nederland
over personeel dat toeziet op de
gang van zaken in en om het
gebouw. In Nederland ont
breekt het leraren bovendien
bijna helemaal aan secretariële
en administratieve ondersteu
ning. Dat maakt hun werksitua
tie hectisch en chaotisch, con
cluderen de onderzoekers.
Ook voor leerlingen is de situ
atie onoverzichtelijk. De uitval
van leraren aan de ene kant en
leerlingen aan de andere kant
zouden volgens de onderzoe
kers wel eens twee zijden van
dezelfde medaille kunnen zijn.
Als er méér ondersteunend
personeel is, worden de docen-
Die heel 'sterke vermoedens'
hebben onderzoekers van Inter
vu. Zij hebben in opdracht van
het ministerie van onderwijs in
België, Denemarken, Duitsland,
Groot-Brittannië en Frankrijk
onderzoek gedaan naar de ver
grijzing van het onderwijsperso
neel. Zij concluderen dat de
problemen van oudere docen
ten in Nederland niet het van
zelfsprekende gevolg zijn van de
vergrijzing.
De leeftijdsopbouw van lera
ren m Nederland wijkt nauwe
lijks af van de situatie in het
omringende buitenland. In Ne
derland wordt de vergrijzing
van leraren als een probleem
ervaren omdat het ziektever
zuim van de oudere leraar drie
keer zo hoog is als van zijn jon
gere collega. In Frankrijk daar
entegen is het ziekteverzuim
voor alle leeftijden nagenoeg
ten ontlast. De kans dat zij zich
ziek melden is dan kleiner. Te
denken valt aan meer conciër
ges die toezicht houden op de
leerlingen. Ook zijn mensen no
dig die helpen in de mediatheek
op school, de bibliotheek en het
computerlokaal.
Harde bewijzen dat het ziek
teverzuim in Nederland zal da
len, heeft Prick niet. Cijfers
daarover zijn alleen voor Frank
rijk beschikbaar. Maar het lijkt
Prick heel logisch dat docenten
het langer volhouden als het
rustiger is op school. Het heeft
volgens hem dan ook geen zin
om oudere docenten korter te
laten werken, of de uitkeringen
te verlagen.
Vorig jaar oktober verscheen
een omvangrijk onderzoek over
de wachtgelden, De jaren tellen.
Dat noemde de vergrijzing in
het onderwijs als onontkoom
bare oorzaak van de stijgende
uitgaven. Minister Ritzen (on
derwijs) komt binnen enkele
weken met een reactie op het
rapport.
De politie heeft bij een grote
actie gisterochtend negentien
leden van een xtc-bende aan
gehouden. Van hen zijn er
veertien, onder wie vijf vrou
wen, afkomstig uit Maastricht,
twee uit Elsoo en drie uit Bu-
del. In Budel ontmantelde de
politie een laboratorium waar
de bende xtc produceerde. In
Elsloo nam ze een tabletteer-
machine in beslag.
Justitie verdenkt alle arres
tanten van de fabricage van en
handel in xtc-tabletten. Hun
leeftijden variëren van 22 tot
52 jaar. De twee hoofdver
dachten zijn nog voortvluch
tig. Ze bevinden zich mogelijk
nog in België.
Bij onderzoeken in wonin
gen in Maastricht en Elsloo
trof de politie enkele honder
den xtc-tabletten, verpak
kingsmaterialen, weegschalen
en computerapparatuur aan.
In een van de woningen bleek
de bedrijfsadministratie van de
bende te liggen. Op verschil
lende plaatsen namen recher
cheurs Vuurwapens en auto's
in beslag.
De politie zegt de criminele
organisatie sinds oktober 1996
op het spoor te zijn. Op ver
zoek van justitie in Maastricht
verrichtte de Belgische politie
onderzoek op twee locaties en
in woningen in de Belgische
gemeente Lanaken.
,,Zo heb je bijna veertigdui
zend gulden en zo heb je niets
meer." De schrik zit er goed in
bij de 65-jarige mevrouw Oos-
ting uit Hoogezand. In plaats
van een goede hulp bleek een
30-jarige plaatsgenote een ge
raffineerde dievegge. De hulp
in de huishouding heeft de
bankrekening van mevrouw
Oosting geplunderd. „Het leek
zo'n aardige vrouw", aldus het
slachtoffer, die in goed ver
trouwen haar bankpasje en
pincode afstond.
De hulp in de huishouding
kwam in de zomer als vakan
tiekracht bij het slachtoffer
werken. Mevrouw Oosting had
last van haar heupen, waar
door ze slecht ter been was.
„Na de vakantieperiode zou
iemand anders het werk over
nemen. De vrouw bood aan
mij te blijven helpen", vertelt
mevrouw Oosting. Ze ging op
het aanbod in, ondanks her
haalde waarschuwingen van
de kant van thuiszorgorgani
satie Madi. „Er kwamen klach
ten binnen dat de vrouw ook
in haar vrije tijd mensen op
zocht en dat vonden sommige
cliënten te opdringerig", aldus
Madizorg-coördinator Groen-
wold. Volgens haar treft Madi
geèn blaam. „De kracht werk
te niet meer voor ons toen ze
de diefstallen pleegde.
De hulp deed anderhalf jaar
lang de huishouding voor me
vrouw Oosting en zorgde dat
de boodschappen in huis kwa
men. Ook regelde ze de bank
zaken. Althans, dat was de be
doeling. Na een verblijf van
enkele maanden in het zieken
huis en een revalidatiecen
trum, kwam Oosting er vorig
jaar zomer achter dat haar
steun en toeverlaat zich niet
aan de afspraken had gehou
den. „Ik kreeg opeens deur
waarders aan de deur. Gas,
licht en telefoon: er was geen
rekening betaald. Later bleek
ook nog dat ze de huur al
maanden niet had overge
maakt." Toen de vrouw vorig
jaar na herhaalde verzoeken
weigerde het bankpasje en de
afschriften over te dragen,
waarschuwde een argwanende
buurman de politie en de
dochter van Oosting.
De bejaarde vrouw heelt uit
eindelijk eind vorig jaar aan
gifte gedaan van diefstal. Uit
onderzoek van de politie is ge
bleken dat de hulp in ieder ge
val 25.000 gulden van de
bankrekening" heeft gehaald
voor eigen gebruik. Ze heeft
dat inmiddels ook bekend.
Volgens mevrouw Oosting
heeft de hulp bijna 40.000 gul
den gestolen. Geld dat ze had
overgehouden aan de verkoop
van haar huis na de dood van
haar man.
op hoofdwegen. Ook het over
heidsbeleid om het verkeersge
drag positief te beïnvloeden
(Duurzaam Veilig) is belangrijk.
Maar de verkeersveiligheid
kan en moet altijd beter, aldus
Jorritsma. De ministers van
transport bespreken dan ook tij
dens de Transportraad in juni
een actieprogramma verkeers
veiligheid. Jorritsma zal daar
een initiatief steunen om in Eu
ropees verband een ranglijst
van veilige auto's te maken.
Het ministerie van verkeer en
waterstaat en de verzekeraars
sluiten verder binnenkort een
overeenkomst waarin beide
partijen afspreken vijf jaar lang
gezamenlijk campagnes te voe
ren voor onder meer het ge
bruik van autogordels.
neeltjejans» Het
wordt door de
kronkelende vorm
geving zonder eni
ge rechte lijn nog
het meest vergele
ken met een aan
gespoelde walvis.
In werkelijkheid
gaat het om het
nieuwe waterpavil
joen van de Delta
Expo, gevestigd op
het voormalige
werkeiland Neeltje
Jans bij het Zeeuw
se Burgh-Haamste-
de. Via beeld, licht
en geluid wordt in
het paviljoen de
kringloop van het
water in al zijn fa
cetten en verschij
ningsvormen ver
beeld. De attractie
wordt op 2 mei ge
opend.
FOTO ANP
KOEN SUYK
O""
offlH ®d
..mi «ra
aanleg van de Betuwelijn is voor Nederland niet alleen
's economisch belang. Archeologen grijpen met twee
"iden de kans aan om overal langs het tracé bodemon-
zoek te doen. „We trekken als het ware dwars door
'«Ierland van oost naar west een ritssluiting open", zegt
ii iU./rc^e°l°0g en projectleider B. Goudswaard.
.endj 'n de bodem bevindt zich een opeenstapeling van res-
uit de voorbije eeuwen. Voor deskundigen is de on
trond net een open boek: ze kunnen er redelijk nauw-
«irig van alles uit opmaken. Bij voorbeeld hoe mensen
fOeger leefden.
Al vanaf het allereerste begin is bij het maken van de
'lannen voor de Betuwelijn rekening gehouden met mo-
Püjk bodemonderzoek. Het is volgens Goudswaard voor
de eerste keer dat archeologisch onderzoek een volledig
geïntegreerd onderdeel is van zo'n groot project. Er is
zelfs een aparte projectgroep voor in het leven geroepen.
Daarin werken samen de Managementsgroep Betuwe:
route van NS Railinfrabeheer en de Rijksdienst voor het
Oudheidkundige Bodemonderzoek.
Literatuurstudie en eerste verkennende bodemonder
zoeken hebben aangetoond dat langs de 160 kilometer
lange route tal van belangwekkende vondsten zijn te ver
wachten. Overigens is het zeker niet de bedoeling die alle
maal op te graven. Integendeel, het beleid is er volgens
Goudswaard vooral op gericht om die plekken zoveel mo
gelijk intact te laten.
„Als we het in de oorspronkelijke context laten zitten,
blijft alle beschikbare informatie behouden. We verwach
ten dat in de komende eeuwen veel betere technieken be
schikbaar zijn om er achter te komen wat de bodem ons
te vertellen heeft. Bovendien is het aannemelijk dat we
dan ook heel andere vragen hebben dan nu", aldus
Goudswaard.
Om archeologisch waardevolle plekken te beschermen
is de spoorbaan soms letterlijk een beetje naar links of
naar rechts verplaatst. Ook komen op sommige plaatsen
betonnen platen of een speciaal soort zand onder de
spoorlijn te liggen.
Op ongeveer vijftien plekken gaat daadwerkelijk de
schop de grond in. De eerste opgraving begint met enig
ceremonieel op 22 april in de gemeente Buren. Daar den
ken de archeologen resten aan te treffen van een neder
zetting uit de Middeleeuwen.
Voor het archeologische werk is een potje beschikbaar
van 43 miljoen gulden. Of de kosten werkelijk zo hoog
zijn, of dat er nog meer geld bij moet, blijkt pas achteraf.
De opgravingen moeten in 1999 zijn afgerond. Vanaf dat
moment krijgt de feitelijke aanleg van de Betuwelijn de
hoogste prioriteit.
De archeologische waarde van het project zit hem
vooral in de inventarisatie die gemaakt kan worden dwars
door Nederland, aldus Goudswaard. Daarnaast liggen
langs de route hele mooie concentraties van oudheidkun
dig materiaal. De wetenschappers denken onder meer al
lerlei resten aan te treffen van oude woonvormen.
Het is volgens Goudswaard niet de bedoeling om met
het gevonden materiaal een paar magazijnen te vullen.
„We zijn vooral van plan er een verhaal mee te vertellen.
Wat wij vinden moet toegankelijk worden voor een breed
publiek."
Van Mierlo krijgt
steun voor
kritiek China
den haag gpd
Op het CDA en de werkgevers
na heeft iedereen zich ge
schaard achter minister Van
Mierlo van buitenlandse zakpn
voor diens kritische houding je
gens het Chinese mensenrech-
tenbeleid. Gisteren werd be
kend dat Peking vanwege die
kritiek een voor juni geplande
handelsmissie naar China heeft
afgeblazen.
WD-leider Bolkestein, die
vaak botst met Van Mierlo,
schaarde zich gisteren onver
kort achter de minister van bui
tenlandse zaken. Bolkestein be
kritiseerde Frankrijk, Duitsland
en Italië, die op het laatste mo
ment hun steun onthielden aan
een EU-motie tegen het Chine
se mensenrechtenbeleid. Hun
steun had het voor Peking veel
moeilijker gemaakt Nederland
aan te pakken, aldus de WD-
leider. Kritiek kwam er alleen
van de oppositiepartij CDA en
van werkgeversvoorzitter Blan-
kert. De laatste noemde het op
treden van Van Mierlo 'een on
gelukkig en slecht voorbeeld
van de herijking van het buiten
lands beleid', dat juist bedoeld
was om de buitenlandse poli
tiek en de buitenlandse betrek
kingen elkaar te laten verster
ken. De reactie van enkele deel
nemende concerns zoals ABN-
Amro, AKZO-Nobel en Unilever
was mild, variërend van 'jam
mer' tot 'teleurstellend'.
Naast Nederland is ook Denp-
markert door de Chinese rege
ring gestraft voor de kritiek die
beide landen hebben geuit op
het gebrek aan mensenrechten
in China. Nederlandse diploma
ten zeggen dat de twee Europe
se landen 'een logisch doelwit'
zijn voor Peking, dat al had aan
gekondigd hard te reageren op
eventuele kritiek. Bij Buiten
landse Zaken gaat men er voor
lopig van uit dat de kwestie
overwaait. Peking snijdt zichzelf
in de vingers, want de China ex
porteert meer dan tweemaal
meer naar Nederland dan om
gekeerd.
