Goes loopt voorop in
orthodoxe oecumene
c
Sloop oude Elisabethpand:
ei van Columbus of vergissing?
Kerk Samenleving
Dienaren
WOENSDAG 16 APRIL 1997
/Of
REDACTIE DICK VAN DER PLAS, 071-5;
In het Zeeuwse Goes gaan voor het eerst in Ne
derland een christelijk-gereformeerde en een vrij-
gemaakt-gereformeerde kerk een vergaand sa
menwerkingsverband aan. De twee predikanten
mogen voortaan in beide kerken de kansel bestij
gen terwijl de leden in beide kerken het avond
maal kunnen vieren. Verder staan gezamenlijke
diensten op het programma.
Nadat de christelijk-gereformeerde classis (re
gionale kerkvergadering) Middelburg vorig jaar al
toestemming voor deze samenwerking had gege
ven, is ook de vrijgemaakte evenknie akkoord ge
gaan. De vrijgemaakt-gereformeerde synode
heeft vorig jaar regels opgesteld voor zulke plaat
selijke banden tussen beide kerkgenootschappen.
Volgens de christelijk-gereformeerde predikant
ds. M. Mulder kan de samenwerking in Goes
'stapje voor stapje' verder groeien, met vereni
ging als uiteindelijke resultaat. „Vanaf het aller
eerste begin is het zoeken naar eenheid onze in
zet geweest. We hebben het vertrouwen dat we
op den duur ook bij die eenheid uitkomen."
Op landelijk niveau lopen de twee kerken ech
ter beduidend minder hard van stapel. Voor de
Vrijgemaakt Gereformeerde Kerken is het groot
ste struikelblok de contacten die er tussen de
Christelijke Gëreformeerde Kerken en de Neder
lands Gereformeerde Kerken bestaan. Volgens de
vrijgemaakten zijn de nederlands-gereformeer-
den bij de kerkscheuring van 1967 van het rechte
spoor afgedwaald en nemen ze het niet nauw ge
noeg met de gereformeerde belijdenis.
De vrijgemaakt-gereformeerde synode zag vo
rig jaar geen heil meer in verdere 'samensprekin-
gen' met de Nederlands Gereformeerde Kerken.
Eerder nam de christelijk-gereformeerde synode
al afstand van de Nederlands Gereformeerde Ker
ken, maar naar de zin van de vrijgemaakten niet
genoeg. Op plaatselijk vlak zijn er inmiddels con
tacten van christelijk-gereformeerden met neder-
lands-gereformeerden die de toenadering met de
vrijgemaakten bemoeilijken.
Dr. A. Hendriks, voorzitter van de vrijgemaakte
deputaten (deskundigen) voor het gesprek met
de Christelijke Gereformeerde Kerken, heeft bij
de 'op zich verblijdende ontwikkeling' in Goes
dan ook zijn vraagtekens. Als de christelijk-gere
formeerden zich niet duidelijker van de neder-
lands-gereformeerden distantiëren, zien de vrij
gemaakten zich wellicht genoodzaakt de contac
ten op landelijk niveau op te schorten. „Maar kun
je die plaatselijke samenwerking ooit nog terug
draaien?", vraagt Hendriks zich af.
EO in gesprek met achterban
Voor haar leden in Katwijk en
omstreken organiseert de
Evangelische Omroep komen
de donderdag (17 april) een
regionale ontmoetingsavond
in het hervormd kerkelijk cen
trum Maranatha. Voorzitter A.
van der Veer, één van zijn
twee directeuren (Andries
Knevel of Ad de Boer) en pro
grammamaker Henk Binnen
dijk zijn aanwezig om vragen
te beantwoorden en actuele
informatie te geven over de
omroepvereniging. De bijeen
komst begint om 19.30 uur. le
dereen is welkom.
Tijdens de regionale ont
moetingsavond wordt onder
meer teruggeblikt op '30 jaar
EO' en de betekenis van de
omroep in de Nederlandse sa
menleving. Bestuurders en
programmamakers nemen
verder zitting in een forum dat
met de aanwezigen in gesprek
gaat. Henk Binnendijk sluit de
bijeenkomst af met een medi
tatie.
Het kerkelijk centrum Mara
natha staat aan de Poolster 2
in Katwijk.
Thema-avond
M.A.F.-vliegers
NOORDWIJK»
Het werk van de zendings
vliegers van de M.A.F. (Mis
sion Aviation Fellowship)
staat komende zondag (20
april) centraal op een thema
avond van het Evangelisch
Ontmoetingscentrum De Ark
inNoordwijk.
De bijeenkomst begint om
19.00 uur en iedereen is wel
kom. De Ark staat aan het
Picképlein 1 in Noordwijk.
Franciscaans centrum spirituele ontwikkeling
AMSTERDAM ANP
Onder de naam La Verna openen enkele francis
canen binnenkort in Amsterdam een centrum
voor spirituele ontwikkeling. Het is bedoeld als
een plek waar mensen op adem kunnen komen
en waar ze hun persoonlijke spiritualiteit kunnen
ontdekken of ontwikkelen.
La Vema is genoemd naar een berg in Toscane
waar Franciscus van Assisi, op de grens van de
twaalfde en de dertiende eeuw, zich graag terug
trok om te mediteren. De franciscaanse traditie
houdt zich al eeuwen bezig met zingevingsvra-
gen. Daarbij zijn vreugde, vrede en verzoening
sleutelwoorden.
In La Verna bieden cursussen handvatten om
geestelijk te groeien. Dit gebeurt met behulp van
praktische oefeningen, mystieke en poëtische
teksten, oerverhalen, oude sprookjes en symbo
len. Het centrum richt zich, blijkens een persbe
richt, op mensen die in de culturele omslag van
de afgelopen jaren het contact met religieuze tra
dities verloren hebben of onvoldoende hebben
kunnen ontwikkelen.
„Ik preek graag over wat liefde betekent.
De rol van de kerk is om open staan voor
mensen, om het individu helpen. Ik voel
me niet persoonlijk schuldig over de ellen
de in de wereld, maar ik doe wel m'n best
om iemand die het moeilijk heeft te steu
nen. Ik hoop dat anderen dat ook doen."
Aan het woord is Daniel Ribs, predikant
van de Waalse Kerk aan de Breestraat in
Leiden. Hij spreekt met een Frans accent.
„Bij mij in de kerk zit een aantal Zaïrese
vluchtelingen. Deze mensen worden in
Nederland echt als vreemdeling gezien,
niet als mens. Mensen willen altijd uitslui
ten wat niet van hen is. Zelf kom ik uit
Frankrijk, uit Straatsburg. Ik weet dus wat
het is om als vreemdeling te worden ge
zien."
De Waalse kerk is ontstaan na de komst
van 'vreemdelingen'. Nadat de Hugenoten
uit Frankrijk naar Nederland kwamen,
werd in 1584 de Waalse kerk opgericht. De
diensten worden nog altijd in het Frans ge
houden. De predikant wil in zijn preken
een zeker optimisme uitdragen. „Ik vind
het belangrijk om vreugde te beleven. Ook
het geloof moet men beleven als iets vro
lijks. Het geloof wordt veel te vaak opgevat
als iets van dogma's. Ik begrijp die zwaar-
gelovigen niet die zeggen 'Ik ben het niet
waard om aan het avondmaal deel te ne
men'. Ook Judas en Petrus, die Jezus ver
raadden, kregen immers te eten tijdens het
laatste avondmaal. Mensen moeten het
geloof niet zo zwaar opvatten. Het geloof is
iets levends. Het verandert voortdurend.
Het gaat over de relatie tussen de mens en
God en een relatie ontwikkelt zich nu een
maal met vallen en opstaan. Voorschriften
zijn alleen maar nodig als een relatie slecht
is. Een vermeerdring van de wet komt
voort uit een vermindering van de liefde.
Liefde is waar het volgens hem allemaal
om draait. Liefde voo'r God, liefde voor el
kaar. „De mensen klagen over de leegloop
van de kerken. Ik zie dat niet per se als een
ramp. Ik zeg dan: in de tijd dat de kerken
nog vol zaten, bijvoorbeeld in de eerste
helft van deze eeuw, waren er wél twee
wereldoorlogen mogelijk in Europa. Het
nazisme ontstond in een land waar de
mensen braaf naar de kerk gingen.
Noors lid van|
Wereldraad
overleden iq
GENEVE ANP
De Noorse bisschop Bjornl
lid van het centraal comitt]
de Wereldraad van Kerken,)
63-jarige leeftijd overledei
Wereldraad heeft dit
bekendgemaakt.
Bue, luthers bisschop van)
vanger, werd tijdens de
dienst op paaszondag dooi]
hartaanval getroffen. Hij
leed in een ziekenhuis zo
nog bij kennis te zijn gen
Bue was sinds 1991 lid
centraal comité, het al^
bestuur van de oecumeui
beweging. Secretaris-geni
dr. Konrad Raiser prees
gisteren wegens zijn so
naar betere betrekkingen
de evangelische christene
de kerken in Afrika.
BEROEPINGSWEI
m
Dut
NEDERLANDSE HERV0RD
KERK
Beroepen: te Londen (Dut
Church): G.Th. van Es te!
tinchem, die dit beroephj
aangenomen.
Aangenomen: naar Olden
(SoW): W. Blanken te Ep>
GEREFORMEERDE KERK!
Benoemd: als pastor vam
pleeghuis Kalorama (Cen
trum voor Doof-Blinden)!
Beek-Ubbergen: mevr.L.
Slotboom-van der Mout,)
didaat te Arnhem, die de?
benoeming heeft aangent
men.
GEREF. KERKEN VRIJGE
MAAKT
Beroepen: te Putten: R.M
Meijer te Hooghalen i.c.n
Beilen.
GEREFORMEERDE GEME!
TEN
Aangenomen: naar Doetit
chem J. Driessen te Woen
Bedankt: voor Amsterdam
J.M. Kleppete Rijssen.
DOOPSGEZINDE BROEDE!
SCHAP
Beroepen: te Baarn-Si
(part-time): F.Ph. Groent
veld, wonende te Den Ha
die dit beroep heeft aang
men.
GEREFORMEERDE GE
MEENTEN
Bedankt: voor Rijssen: P.
Mulder te Capelle aan dei
I Jssel-M iddelwateringjv
Klaaswaal: J. Kareis te Ou
mirdum.
uit de Leidsch Da
ANN01897
Vrijdag 16 April
LEIDEN- De winteravond lessen in de handenarbeid aan de
Leidsche fabrieksschool zijn weer geeïndigd.
Dank zij de welwillenheid van een warm vriend dor school,
kon de sluiting der lessen, evenals in andere jaren, weer
feestelijk zijn. Niet alleen werden de jongens onthaald op
chocolade en versnaperingen, maar ieder ontving nog een
geschenk, bestaande in een stuk gereedschap, van meer
waarde al naar mate de jongens de school langer en trouwer
bezocht hadden.
Van half September tot 14 April werden de lessen drie
avonden per week gegeven en gemiddeld door ruim vijftig
jongens bezocht, terwijl aan het einde nog een vijf-en veer
tigtal trouwe bezoekers overgebleven was.
Wel een bewijs, dat het onderwijs, op de Leidsche fa
brieksschool gegeven, op prijs gesteld wordt.
LEIDENBij het verplaatsen van een der drie hooge he
istellingen, welke gebruikt worden voor het heiwerk tot den
bouw van het tweede laboratorium op "Vreewijk" alhier, gis
teren tegen den avond, kwam zij te vallen en wel op een an
dere stelling, waardoor beide in 't ongereede geraakten. Het
ongeval liep zonder verder onheilen af en had enkel eenige
schade aan materiaal ten gevolge.
ANN01972
Zaterdag 15 april
WARMONDOnder grote belangstelling en in aanwezig-
beid van vele autoriteiten en afgevaardigden van alle in War
mond bestaande organisaties en verenigingen, alsmede de
wethouders van zijn nieuwe standplaats Wateringen, heeft
burgemeester drs. F.K. Langemeijer in een buitengewone
raadsvergadering afscheid genomen van het dorp.
Wethouder Groenendijk, die de vergadering voorzat, wees
er op dat het vertrek van de burgemeester toch nog zeer on
verwacht gekomen is. Maar Warmond is voor velen een door
gangshuis geworden
Langdurig stond de wethouder stil bij wat tijdens het bur
gemeesterschapvan de heer Langemeijer in de gemeente
tot stand is gekomen.
Namens de raad werd de scheidende burgemeester nog
een smeedijzeren hek aangeboden voor zijn open haard, 's
Morgens had het personeel hem al een tuintafel geschon
ken.
LEIDENHet woelt en rommelt in Leiden-Noord. Het daar
opererende wijkcomité Plan-Noord heeft de buurt de af
gelopen maanden al herhaaldelijk in het nieuws gebracht.
Vooral ten tijde van debatten in de gemeenteraad over de
huurharmonisatie. Leiden-noord zet nu dan ook haar ge
vecht voort tegen de huurharmonisatie: een mooi en zoet
klinkend woordje voor een in de ogen van het wijkcomité
afschuwelijk onrechtvaardige zaak"/
LEIDSCH DAGBLAD
Opgericht 1 maart 1860)
LEIDEN MAARTEN KEULEMANS
Het laatste uur van het voorma
lige Elisabethziekenhuis aan de
Hooigracht heeft voorlopig nog
niet geslagen. Echter: de klok
tikt gestaag verder. Vorige week
werd bekend dat ambtenaren
en projectontwikkelaar het er
ruwweg over eens zijn dat het
gebouw uiteindelijk in zijn ge
heel tegen de vlakte moet. Zo
dat er op het terrein nieuwbouw
kan komen. Het ei van Colum
bus? Of staat de gemeente op
het punt een onvergeeflijke ver
gissing te I
Zuster Conrada Brocates (80),
werkte en woonde vanaf 1948
in het oude Elisabeth: „Het zou
heel erg zijn als ze het sloopten.
Het gebouw is op zich natuur
lijk goed te gebruiken voor an
dere doeleinden. Vooral sloop
van de kapel aan de achterkant
van het gebouw zou ik betreu
ren. Maar ja, aan de andere
kant: er is al meerdere keren
sprake van geweest dat het ge
bouw zou verdwijnen. We moe
ten nog zien wat er uiteindelijk
van terecht komt.
Henk Budel, voorzitter van de
Stichting Industrieel Erfgoed
Leiden (Stiel), op persoonlijke
titel: „Ik kan me nauwelijks
voorstellen dat.er voor het oude
Elisabeth niet een nieuwe be
stemming kan worden gevon
den. Het zou een verlies zijn
voor de Hooigracht als die ver
trouwde gevel verdwijnt. En ik
denk dat iedereen het erover
eens is dat dat kapelletje cul
tuurhistorisch belangrijk is voor
Leiden. Als ik in de schoenen
van de gemeente zou staan, zou
ik hier en daar toch nog eens
zorgvuldig advies vragen.
Projectontwikkelaar Ewout
Swaak van Westplan Bouwad
viseurs BV, die destijds een
bod deed op het complex aan
de Hooigracht en wiens vader
al eens een verbouwingsplan
indiende voor het ziekenhuis:
„Ik denk dat het voor iedere
ontwikkelaar onhaalbaar is om
niet uit te gaan van slopen. Wat
dat betreft denk ik dat er op het
verbouwingsplan van mijn va
der destijds veel was aan te
merken. Het gebouw laten
staan is gewoon hartstikke v
moeilijk, is niet te doen. Dat is
niet iets wat iklzomaar roep: ik
heb er destijds hard op zitten
rekenen. Maar slopen wil na
tuurlijk niet zeggen dat je aan
de Hooigracht zomaar een ge
bouw moet neerzetten. De
nieuwbouw moet wel passen in
de omgeving."
Dokter K. de Kloet, vanaf 1959
hoofd van het laboratorium
van het Elisabethziekenhuis:
„Ik zal niet snikkend door de
Hooigracht gaan als het gebouw
weg is. Ik bewaar geen enorm
nostalgische gevoelens aan dat
pand. Er is door de jaren heen
al zoveel aan vertimmerd dat
het weinig meer met een monu
mentaal gebouw te maken
heeft. Ook de gevel is in de ja
ren zestig dermate gemoderni
seerd dat het een beetje nep
zou zijn als je nu zou zeggen:
die orginele gevel moet over
eind blijven. Nee, ik denk niet
dat er veel verloren gaat. Als er
maar iets voor in de plaats komt
dat de moeite waard is. Want
daar schort het in Leiden nogal
eens aan."
Het oude Elisabeth-ziekenhuis, gezien vanaf de binnenplaats. Voor de één een kostbaar gebouw vol dierbare
herinneringen, voor de ander een aftandse bouwklomp die zo snel mogelijk tegen de vlakte moet.
FOTO ARCHIEF
Rien Struik, eigenaar van de
zeventig jaar oude winkel voor
motoronderdelen aan de Hooi
gracht: „Het is geen slecht idee
om het gebouw te slopen. Ik
hoop alleen wel dat de gemeen
te er alsnog voor kiest om win
kels in de nieuwbouw op te ne
men. Zodat er weer wat leven
komt in de Hooigracht. In de
tijd dat we hier zitten hebben
we het winkelbestand in de
straat zien slinken. Terwijl ik
denk dat de Hooigracht juist
een goede verbinding zou zijn
naar het kern winkelgebied van
de Haarlemmerstraat. Veel be
ter dan bijvoorbeeld de Hoog
landse Kerkgracht.
Wil Pet, penningmeester van
de buurtvereniging-in-ruste
Pancras-Oost „Persoonlijk kan
het me niets schelen wat er met
het oude Elisabeth gebeurt. Ik
vind het geen mooi gebouw. Ik
heb er nog in gelegen, en toen
vond ik het er al een zootje.
Maar ik moet er meteen bij zeg
gen dat dat niet de mening is
van iedereen in de buurt. Op
woningbouw zit ik ook niet edit
te wachten. Als er woningen ko
men, betekent dat dat er weer
mensen komen, en dat het par
keerprobleem in de wijk als
maar maar groter wordt. Dat
zou een behoorlijk groot euvel
zijn."
Projectontwikkelaar Swaak:
„Daar hoeft de buurt zich vol
gens mij geen zorgen over te
maken. Tegenwoordig verkoop
je geen woning meer zonder dat
er een parkeerplek bij zit. Dus
alleen al in bedrijfseconomisch
opzicht lijkt me dat er een par
keergarage wordt bijgebouwd.
Jan Laurier, wethouder van
wijkzaken: „Het klopt dat ik
een persoonlijke band met dat
gebouw heb. Ik ben er geboren.
En ook is mijn grootmoeder er
overleden. Maar reageren op
sloopplannen wil ik nog niet. Ik
ken geen enkel definitief voor-
stél, het zit allemaal nog maar
in de voorbereidingsfase. Ik wil
eerst een concreet plan zien. En
dan ben ik niet te beroerd om er
mijn mening over te geven."
KANTOOR
Rooseveltstraat82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr.18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128030
DIRECTIE
B. M. Essenberg,
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
W.B.M.E. Bank (a.i
PUBLIC RELATIONS
W. H. C. M. Steverink 071-5356356
OMBUDSMAN
R.D.Paauw 071-5356215
Tel. dag. 9.30 - 11.30 uur of per post,
REDACTIE
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
J.M. Jacobs, chef red. Groot Leiden
AJ.B.M. Brandenburg, chef eindred. regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
TELEFAX
Advertenties: 071-51
Familieberichten: 023-51
023-533
Redactie: 071-51
Hoofdredactie: 071-531
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17uj
071-5ii
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17w
071-Slf
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand acceptglyoI
per kwartaal (acceptgiro) I
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging
verstrekken tot het automatisch afsdij
van het abonnementsgeld, ontvangst
korting per betaling.
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEN'
Voor mensen die moeilijk lezen, slectè
ogen hebben of blind zijn (ofeenanfo
leeshandicap hebben), is een samenvatti'!
het regionale nieuws uit het Leidsch Dajk
geluidscassette beschikbaar, Voor infonri'
0886-482345 (Centrum voor Gesproken
Lectuur, Grave)
WÈÊÈÈÊiÊÊÊKR.
E N H U
I Z E
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en vanaf
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessenhuisft
dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-5178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- errzwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor partners
bovendien Van 10.30-11.15 uur en van 19.45 - 21.00 uur
Special Care Unit. 10.30-11.00 uur, 15.00 -15.30 uur en 19.00-19.30 uur en
overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende verpleegkuirf
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-5454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klasse enl
daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tot 21.00ui'
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voorouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 0172-463131): dagelijks 14.00-15.00 uu
daarnaast ook 11.15—12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-5269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 uurf/Alfet'
Partners/echtgenoten met kinderen.
Voor zwangeren zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitsluitend vooi
partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voorouders van opgenomen kinderen
mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en oorheetkuw
neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelkunde en heelkunde
14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.
Kinderklmiek: laten voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15-17.00 uur.
babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
n 18.30-19.30 uur, klasse I en»
