Buitenlanders weg uit Kinshasa
Passie krijgt
spatborden.
Amerika in de ban van vermiste bommenwerper
Buitenland
Hoog kerkbezoek
Van der Stoel veegt vloer aan met Saddam
^Jlobiel bellen in Japan op retour
■D.9/W/uk» Lijkt in Nederland de opmars van de draagbare tele-
m niet te stuiten, in Japan is het ding alweer op de terugweg.
'lorswJnanse werknemers-laten het mobiele ding massaal achter in
.OER# trein omdat ze het zat zijn om altijd en overal voor hun baas
ir [familie bereikbaar te zijn. Vorig jaar telde de afdeling gevon-
'posinvoorwerPen van het hoofdbureau van politie in Tokio
428 draagbare telefoons, een gemiddelde van 64 per dag. Al-
iaal waren ze achtergelaten in metro's en treinen die dage-
s miljoenen kantoorklerken tussen huis en werk vervoeren.
Millennium kost Brit honderd miljard
jden Het opnieuw programmeren van computers, dat
[Zakelijk is om fouten door de aanstaande eeuwwisseling te
Jorkomen, gaat Groot-Brittannië honderd miljard gulden kos-
KvK fl pat heeft het hoofd van een Britse regeringscommissie gis-
in gezegd. Het is de eerste keer dat de operatie van een offi-
jel prijskaartje is voorzien. De bedragen zijn berekend door
Guenier, hoofd van TaskForce 2000. Gueniers schatting is on-
jveer drie keer zo hoog als de ramingen van ondernemers en
serviceafdelingen van computerbedrijven.
eroemd Brits doolhof in trieste staat
jden» Het beroemde, 307 jaar oude doolhof van het paleis
mpton Court bij Londen, waar miljoenen mensen verdwaal-
n, dreigt zelf verloren te gaan. Omdat delen van de manshoge
ggen zijn weggekwijnd, zijn er hele gaten in gevallen, waar-
ior er voor de bezqekers niet veel meer aan is. Het doolhof
at volgend jaar dicht om herbeplantingen mogelijk te maken.
34, °at verldaarde curator Simon Thurley gisteren in The Guardian.
lgens de hoveniers van het paleis zijn er in de jaren zestig fou-
Hasjn gemaakt bij de herbeplantingen en worden die nu pas pijn-
12441k zichtbaar. Hampton Court ligt negentien kilometer ten zuid-
:NSGsstenvan Londen'
uropese aanpak vermiste kinderen
mhaag» Minister Sorgdrager van justitie brengt begin volgen-
r90 week een bezoek aan de VS om zich op de hoogte te stellen
ii de Amerikaanse aanpak van de problemen rond vermiste en
isbruikte kinderen. Ze wil de informatie gebruiken voor een
iropese aanpak van de opsporing van vermiste personen. In
VS zorgt een nationaal centrum voor snelle registratie bij ver-
issingen, snelle verspreiding van foto's van de vermisten en
ordt voorlichting gegeven hoe ontvoering en misbruik kunnen
aill.ve Drden voorkomen. Sorgdrager gaat omdat Nederland voorzit -
isvan de Europese Unie.
lombrief verwondt Surinaamse
RAMARiBOBij een ontploffing van een bombrief gisteren is de
htgenoot van de invloedrijke Surinaamse zakenman Dilep
N irdjoe ernstig gewond geraakt. Sardjoe was niet thuis. Hij is
'8. aarschijnlijk in het buitenland. De politie weet niet welke mo-
n nr. »ven mogelijk aan de aanslag ten grondslag liggen. Het is de
irste keer in Suriname dat er sprake is van een bombrief. Sard-
Der 1! e is penningmeester van de regeringspartij BVD, de Basispartij
lor Vernieuwing en Democratie, een afsplitsing van de Hin-
lestaanse VHP. Hij wordt beschouwd als één van de rijkste
indelaren van het land.
luitser steelt radarcontrole
ankfurt am main Een automobilist heeft gisteren in de Duitse
luktie aats Hochheim am Main voor de ogen van twee verbouwe-
in da erde gemeentelijke werknemers een complete radarcontrole-
)rn, stallatie gestolen. Volgens de politie waren de twee werkne-
lers net klaar met het opstellen van een camera, lichtflitsen sta-
ef en accu toen plotseling een man opdook uit een geparkeer-
"naartbestelauto, de installatie inlaadde en met gierende banden
Nam egreed. Het apparaat kost veertigduizend mark.
n 2,c
lollywood wil Watson uit cel
ashington Een aantal vooraanstaande producers en filmster-
in in Hollywood zet zich in voor de vrijlating van de milieuacti-
st Paul Watson die in hier wordt vastgehouden hangende een
Zoel itleveringsverzoek van Noorwegen. Daaronder zijn top-produ-
irsals Wes Graven, Richard Donner (Superman), George
tbus: ihlatter en de zakenpartner van Mick Jagger, Victoria Pearman.
willen dat Watson niet aan de Noorse autoriteiten wordt uit-
eleverd omdat zijn leven gevaar zou lopen als de Noorse auto-
teiten hem in handen krijgen. Watson is vorige week op Schip-
ol aangehouden op verzoek van Noorwegen. Hij protesteerde
igen de Noorse jacht op zeehonden.
iinde conflict Cuba-wet in zicht
tussELHet einde van het conflict tussen de Europese Unie en
e Verenigde Staten over de omstreden Amerikaanse Cuba-wet-
AKI eving lijkt in zicht. Europees commissaris Sir Leon Brittan (bui-
inlandse handel) wil de Europese ministers van buitenlandse
aken voorstellen om de klachtenprocedure tegen de VS bij de
Wereldhandelsorganisatie (WTO) op te schorten. Dit liet hij gis-
iren in een speciale verklaring weten. Het compromis dat na
teken-van intensieve onderhandelingen op tafel ligt effent het
ad naar een duurzame oplossing van de kwestie, aldus Brittan.
imerika straft alle landen, die zaken doen met Cuba.
tapie mag cel uit om te werken
4Rus« Zakenman en gewezen voorzitter van voetbalclub Olym-
i(jiie Marseille Bernard Tapie, die een celstraf van acht maan-
en uitzit wegens omkoping, mag vanaf maandag zijn cel over-
ag verlaten om te gaan werken. Dat heeft een rechtbank in Aix-
n-Provence gisteren beslist. Volgens de Franse wet mogen ge-
etineerden die een korte celstraf uitzitten de gevangenis over-
ag verlaten, op voorwaarde dat ze een contract met een werk-
!2ver kunnen voorleggen. Tapie is in dienst genomen door Mi-
bel Bigoin, de baas van een scheepswerf en voormalig be-
tuurslid van Olympique Marseille. Tapie kwam op 3 februari
chter de tralies wegens het beïnvloeden van de wedstrijd tus-
en Marseille en Valenciennes in '93.
Rebellenleider Kabila kan veiligheid niet langer garanderen
Rebellenleider Laurent-Desiré Kabila heeft gisteren alle
buitenlanders opgeroepen de Zaïrese hoofdstad Kinshasa
te verlaten. Óp de radiozender Stem van het Volk liet Ka
bila weten dat zijn organisatie, de ADFL, de veiligheid
van de buitenlanders niet langer kan garanderen. Op dit
moment verblijven er naar schatting van het ministerie
van buitenlandse zaken zo'n tachtig Nederlanders in
Kinshasa.
nairobi/den haag dpa/anp
De Zaïrese president Mobutu
Sese Seko heeft geen gehoor ge
geven aan een oproep van Kabi
la, die hem donderdag had ge
sommeerd binnen drie dagen af
te treden en de macht over te
dragen aan de rebellen. In een
reactie gisteren op het ultima
tum verklaarde de onlangs door
Mobutu aangestelde premier,
de militair L. Bolongo, dat de
president alleen aftreedt als hij
de verkiezingen verliest. Als
Mobutu aftreedt wordt hij niet
vervolgd. Hij zou dan zijn oude
dag kunnen slijten in zijn ge
boortestreek Gbadolite, in het
noorden van Zaïre, zei Kabila.
Ook Zuid-Afrika is bereid de
Zaïrese president asiel te verle
nen. Dit bleek uit uitlatingen
van vice-president Thabo Mbe-
ki tijdens zijn bezoek aan Was
hington. De gouverneur van de
provincie Shaba, Kyungu wa
Kumwanza, voegde zich in het
koor van degenen die openlijk
om het vertrek van Mobutu vra
gen. Volgens de gouverneur is
Mobutu's gezondheid te zwak,
en is verdere strijd nutteloos.
Lubumbashi, de hoofdstad
van de grondstoffenrijke pro
vincie, viel eerder deze week in
handen van Kabila, die nu een
derde van het land bezet houdt.
Frankrijk heeft Mobutu ook
aangespoord met Kabila te pra
ten omdat 'een gesprek een
vreedzame oplossing kan bie
den voor een democratische
overgang', zo zei een woord
voerder van het Franse ministe
rie van buitenlandse zaken.
De nieuwe Zaïrese premier
generaal Bolongo presenteerde
gisteren zijn regering voor na
tionale redding. Het nieuwe ka
binet bestaat uit 28 leden. De
chef-staf van het leger, generaal
Mahele Lieko Bokungo, wordt
de nieuwe minister van defen
sie. Hij combineert deze post
met zijn huidige functie.
Generaal Ilunga Shamanga
neemt de leiding over Binnen
landse Zaken. Kamanda wa Ka-
manda, die de leiding heeft over
de vredesbesprekingen met de
rebellen, blijft minister van bui
tenlandse zaken. Hij en Mahele
fungeren tevens als vice-pre
miers. Leden van de speciale
presidentiële eenheid DSP heb
ben eerder deze week vier bui
tenlandse journalisten drie
Britten, een Belg en een tolk,
in de Zaïrese stad Lubumbashi
in elkaar geslagen. Het vijftal
werd ook met de dood be
dreigd.
De Verenigde Naties hebben
gisteren in Zaïre een eerste
groep vluchtelingen per vlieg
tuig naar huis teruggebracht.
De tweehonderd Zaïrezen, on
der wie vrouwen en baby's,
werden van Kisangani naar het
vijfhonderd kilometer zuidoos-
telijker gelegen Goma gevlogen.
Het ging om een proefvlucht in
voorbereiding op de repa
triëring door de lucht van tien
duizenden Hutu-vluchtelingen
vanuit Oost-Zaire naar Rwanda.
In het Oost-Zairese Kisangani
bevinden zich zo'n veertigdui
zend Zaïrezen die voor de re
cente strijd in het land op de
vlucht zijn geslagen. Tussen de
tienduizenden Rwandese Hutu-
vluchtelingen die ten zuiden
van Kisangani langs de rivier de
Zaire bivakkeren bevinden zich
ook duizenden Zaïresen.
Sarajevo» De paus komt en dat zullen ze weten. Bosniërs leggen de laatste hand aan het podium waarop de kerkvorst vandaag zijn eerste officiële toespraak in de Bosnische
hoofdstad zal houden. Het land is zeer zwaar beveiligd. In het hele land staan agenten en op elk kruispunt een pantserwagen. Volgens de minister van binnenlandse zaken is het
pausbezoek de grootste veiligheidsoperatie sinds de Olympische Winterspelen van 1984, afgezien van de burgeroorlog en de Servische belegering. foto fpa fehim demir
CIA verknalde coup tegen Hussein
GENEVE/LONDEN ANP/BOB KROON
CORRESPONDENT
Irak gaat systematisch door met de schen
ding van mensenrechten en er is geen hoop
op verbetering zolang Saddam Hussein
daar aan de macht is. Ondanks 'enkele
symtomen van tweespalt in de familie' lijkt
de positie van de dictator voorlopig niet in
gevaar. Dat meldt VN-rapporteur voor de
mensenrechten Max van der Stoel in zijn
zesde, nog kritischer, jaarverslag over Irak.
Zolang de Saddam-kliek in het zadel zit,
is er in Irak 'geen sprake van burgerrechten,
mensenrechten of politieke vrijheid', zegt
Van der Stoel die schat dat de laatste jaren
zestienduizend Iraakse dissidenten door de
Veiligheidsdienst zijn opgepakt en spoor
loos verdwenen. Verontruste familieleden
worden bij navraag met represailles be-
dréigd. Verminking en foltering van arres
tanten zijn aan de orde van de dag.
Enig lichtpunt in het verslag is het op
gang komen van het Voedsel voor Olie-pro
gramma van de VN, waarbij Irak een half
jaar lang voor twee miljard dollar olie mag
verkopen in ruil voor levensmiddelen en
medicijnen voor het noodlijdende Iraakse
volk. De voedseldistributie is inmiddels op
gang gekomen en zou aardig lopen, volgens
de rapporteurs.
Volgens Van der Stoel kan Hussein voor
zijn schrikbewind niet ter verantwoording
worden geroepen door een VN Tribunaal
omdat daarvoor een besluit nodig is van de
Veiligheidsraad en landen als China en Rus
land zullen zich daar zeker tegen verzetten.
Ongeveer driehonderd Irakezen zijn vorig
jaar gedood bij een mislukte poging van de
Amerikaanse inlichtingendienst CIA om de
Iraakse leider Hussein ten val te brengen.
Het debacle luidde het einde in van de
Westerse operaties voor steun aan de Koer
den in Noord-Irak, meldde het Britse dag
blad The Independent gisteren. Pas nu ko
men bijzonderheden naar buiten van wat
het blad een van de grootste mislukkingen
noemt tijdens het 50-jarige bestaan van de
CIA. De inlichtingendienst financierde niet
alleen een Iraakse oppositiegroep die hon
derd mensen doodde door een reeks aan
slagen op burgerdoelen in Bagdad en ande
re steden, maar zette tevens aan tot een mi
litaire staatsgreep die Saddam bloedig
neersloeg. Tijdens de couppoging in juni
werden ongeveer tachtig Iraakse legeroffi
cieren geëxecuteerd of doodgemarteld.
Twee maanden later stuurde de Iraakse lei
der, mogelijk gesterkt door het neerslaan
van de coup, zijn tanks Iraaks Koerdistan
binnen.
Daarmee kwam definitief een einde aan
één van de grootste CIA-operaties. In het
gebied werden 120 Irakezen vermoord die
door de CIA waren geronseld. Enkele dui
zenden Irakezen en Koerden die werkten
voor door de CIA gesteunde organisaties
moesten naar de VS worden geëvacueerd.
De mislukking werd duidelijk toen de CIA-
man gebeld werd door de Iraakse geheime
dienst.
Onderminister
in Belgrado
vermoord
De Servische onderminister van
binnenlandse zaken en hoofd
van de politie, Radovan Stojicic,
is gisteren vermoord. De Servi
sche.politie is een grootscheeps
onderzoek begonnen.
Stojicic (46) werd kort na
middernacht met een ma
chinepistool neergeschoten in
een restaurant in Belgrado. De
bewindsman, die in het gezel
schap van zijn zoon en een
vriend was, overleed ter plaatse.
Stojicic, bijgenaamd Badza
(de harde), was een gevreesde
en omstreden politicus. Als
hoofd van de politie was hij een
belangrijk mikpunt van de op
positie. Stojicic was jarenlang
een naaste medewerker en ver
trouweling van Milosevic.
'Hi Speculaties lopen uiteen van UFO's, sekten totzelfinoordmissie
CORRESPONDENT
3e Amerikaanse luchtmacht heeft nog
•teeds geen spoor gevonden van het A-
0 gevechtsvliegtuig, dat tien dagen ge
iden spoorloos uit het luchtruim ver-
Iween, met piloot kapitein Craig But
ton en vier vijfhonderd pond zware
lommen aan boord. Het ene moment
leed Button nog mee aan een oefening
net drie andere vliegtuigen boven de
woestijn van Arizona, het volgende was
hij op raadselachtige wijze verdwenen.
Vermoed wordt nu dat de A-10 Thun
derbolt is neergestort in de bergen van
Colorado, meer dan twaalfhonderd ki
lometer van waar hij plotseling ver
dween. Maar van wrakstukken, noch
van de 33-jarige piloot is iets gevonden.
Zwaar weer in de besneeuwde bergen
hindert de zoekactie. De luchtmacht
neemt vooralsnog aan dat Button een
zelfmoordmissie heeft ondernomen,
maar over het waarom em hoe tast men
anderhalve week later in het duister.
De merkwaardige verdwijning van een
met bommen geladen vliegtuig is
meteen aanleiding geworden voor aller
lei samenzweringstheorieën. Op het In
ternet is al gesuggereerd dat Button en
zijn A-10 door een UFO is meegeno
men, dat hij zou behoren tot de sekte
van Heaven's Gate, of dat hij op weg
was naar Denver om daar zijn bommen
te gooien op het gerechtsgebouw waar
de mogelijke dader van de bomaanslag
in Oklahoma terecht staat.
Maar ook de US Air Force heeft nog
geen flauw idee wat er met Button en
zijn A-10 gebeurd is. Men heeft, aan de
hand van radarbeelden, slechts vastge
steld dat hij na het verlaten van zijn oe
fenformatie wat niet was opgemerkt
in een rechte lijn van het zuiden van
Arizona naar de bergen bij het winter
sportoord Vail in Colorado is gevlogen.
Daar draaide hij een rondje en ver
dween vervolgens van de radarscher
men.
Tientallen mensen in Colorado zeggen
rond'die tijd een ontploffing gehoord te
hebben, maar het is niet zeker of die af
komstig was van het vliegtuig of de
bommen. Er is sindsdien in de bergen
meer dan een halve meter nieuwe
sneeuw gevallen en luchtmachtdeskun
digen zeggen dat het nog wel eens
maanden zou kunnen duren voordat
een eventueel wrak en de resten van de
piloot van onder de gesmolten sneeuw
tevoorschijn kunnen komen.
Over de motivatie van Buttom om er
met zijn toestel een zwaar gepantser
de en bewapende bommenwerper van
het 355e squadron van de basis Davis-
Monthan bij Tucson vandoor te
gaan, bestaan slechts speculaties. Ge
suggereerd is dat hij onwel geworden is
en nog net de automatische piloot heeft
kunnen inschakelen. Ook gaan verha
len dat hij problemen zou hebben met
zijn ouders die tegen zijn militaire rol
zouden zijn.
Maar ook volgens zijn ouders was But
ton de laatste tijd in opperbeste stem
ming. De luchtmacht houdt het offi
cieus op zelfmoord, maar dat lijkt
vreemd voor een ervaren en succesvolle
vlieginstructeur, die op de lijst stond
om naar Europa te worden uitgezon
den. Bovendien had hij zich dan ook
boven Arizona kunnen laten neerstor
ten, en niet pas na een meer dan
twaalfhonderd kilometer lange vlucht,
die merkwaardig genoeg kaarsrecht is
verlopen.
Belgische para's
opgepakt voor
kindfoltering
BRUSSEL ANP/BELGA
Twee Belgische para's zijn aan
gehouden na beschuldigingen
over het folteren van kinderen
tijdens een vredesmissie in So
malië in oktober 1993. Dit heeft
het auditoraat-generaal bij het
militair' gerechtshof in Brussel
gisteren bekendgemaakt.
Het gerechtshof startte begin
deze maand een nieuw onder
zoek naar mishandeling door
Belgische commando's naar
aanleiding van anonieme getui
genissen in de krant Het Laatste
Nieuws. Het dagblad publiceer
de foto's waarop twee onher
kenbaar gemaakte militairen
een jongetje jonasten boven
een vuur. Een ex- commando
verklaarde tegenover de krant
dat verscheidene para's uit 'ver
veling' de jonge Somaliër minu
tenlang hadden 'geroosterd'.
Ook werd een hongerend
kind in een container opgeslo
ten. Toen deze twee dagen later
werd geopend, was het kind
overleden. Bedelende kinderen
werden gedwongen tot het eten
van grote hoeveelheden voedsel
dat ze na het gedwongen op
drinken van een zoutoplossing
weer uitbraakten. Sommigen
kregen opdracht hun eigen
braaksel op te eten, aldus de
anonieme getuige Marco
Marco maakte zich de afgelo
pen week bekend bij het militair
gerechtshof en de twee para's
op de foto konden worden geï
dentificeerd. De twee zijn in
middels verhoord, evenals tien
tallen collega's van het 3e batal
jon parachutisten die indertijd
in Somalië deelnamen aan de
vredesoperatie. Eén van de twee
- indertijd dienstplichtige - mili
tairen blijft in voorarrest, de an
der is voorwaardelijk vrij. Het
auditoraat zet het onderzoek
voort en wil eventueel een con
frontatie van personen die bij
de mishandelingen aanwezig
zijn geweest.
'Gehandicapte
straf God' wekt
woede in Italië
ROME EELCO VAN DER LINDEN
CORRESPONDENT
Wat de afdeling voorlichting
van militant-katholieke organi
satie Opus Dei een verspreking
noemt vanwege het niet goed
beheersen van de Italiaanse
taal, heeft in Italië geleid tot een
enorme rel. Monseigneur Save-
rio Echevarria, sinds twee jaar
leider van Opus Dei, heeft ge
zegd dat negen van de tien ou
ders van gehandicapte kinderen
'niet puur' het huwelijk zijn in-
Echevarria's stelling dat een
gehandicapt kind, zoals de eni
ge interpretatie kan luiden, een
straf is van God, viel te lezen in
de Siciliaanse krant Giornale di
Sicilia. De krant citeerde uit een
rede van Echevarra in Catania
voor 1.500 van zijn volgelingen.
Echevarria hield een pleidooi
voor maagdelijkheid: „Behoudt
een heilige puurheid, ga het hu
welijk in met een schoon li
chaam en houdt het ook zo", zo
zei hij. Daarna vertelde hij dat
volgens een wetenschappelijk
onderzoek de ouders van ge
handicapten in negen van de
tien gevallen zich niet zo heb
ben gedragen.
Italiaanse belangenorganisa
ties- zijn woedend. Opus Dei
wordt verweten 'religieus terro
risme' te bedrijven. Opus Dei
houdt het op 'een vergissing',
Echevarra bedoelde ouders van
seropositieve kinderen.
Parlement India
ziet premier
niet meer zitten
NEW DELHI Rtf/AFP/DPA
Het parlement van India heeft
gisteren het linkse minder
heidskabinet van premier
H. Deve Gowda weggestemd.
President Shankar heeft hem
gevraagd aan te blijven totdat
een opvolger is aangewezen. In
dien de Congrespartij en het
Verenigd Front het eens worden
over een opvolger, worden geen
nieuwe verkiezingen uitge
schreven.
Algemeen was al verwacht dat
Deve Gowda's Verenigd Front
de stemming zou verliezen. De
coalitie van linkse, centrum
linkse en regionale partijen, be
schikt slechts over 178 zetels in
het 542 zetels tellende parle
ment. Slechts 158 afgevaardig
den stemden wilden de zittende
premier hun vertrouwen geven.
De regering kon vorig jaar al
leen tot stand komen dankzij
een deal met de Congrespartij.
Deze wilde toen koste wat kost
voorkomen dat de Bharatiya
Janata Partij, met 194 zetels de
winnaar van de laatste verkie
zingen, een regering zou vor
men.
IfERDAG 12 APRIL 1997
Wie de laatste tijd wat weinig
opwinding in zijn leven heeft, moet een
motorfiets
kopen. Het
patentmiddel
tegen een
passieloos '!~;t
bestaan.