Groeiende angst voor
ontslag door verzuim
Koelbloedige Bas redt automobilist
'Nog een geluk dat er geen brand is uitgebroken'
Wel werk, maar geen
eld voor gevangene'
trijgt nieuwe koeien
Scholen hebben moeite
net onderwijs-op-maat
iSE-boer' Ten Voorde
Binnenland
Gemeente mag proberen
drugstoerist te weren
Justitie wil tbs-ers
geen geld geven
Heidebrand
Parlement keert zich
tegen omroepgeeltje
IJPAG 11 APRIL 1997
^lest moet vrijmarktvierders weren
Verse mest moet feestvierende Utrechters er op Konin-
j van weerhouden de jonge aanplant op het Nijntje-
eintje te vertrappen. Het pleintje, vernoemd naar het daar ge-
aatste standbeeld van Dick Bruna's creatie, ligt midden in het
trechtse vrijmarktgebied. Elk jaar weten de gelegenheidsverko-
;rs, oranje-feestvierders, koopjesjagers en dronkelappen de
oemen en planten te vernielen. Na de herinrichting van het
ein bijna drie jaar geleden zijn de pogingen de perken weer
.groeid te krijgen vruchteloos gebleven. Het ontluikende groen
jst 30 april nooit te overleven.
-i <apot tuinhekje leidt tot steekpartij
I iomingen Een ruzie over een kapot tuinhekje was in juli vorig
"^dëaanleiding van de steekpartij waarbij een 47-jarige man
jrHoogezand om het leven kwam. Hij werd in blinde woede
eergestoken door een 31-jarige ex-buurman. Die hoorde voor
rechtbank in Groningen zes jaar cel tegen zich eisen. Het
inhekje van het slachtoffer begaf het toen zijn hoogzwangere
rerbuurvrouw steun zocht, omdat ze onwel werd. Hij schold
aar uit waarna zij haar ex-man belde. Die stapte direct naar de
linhekeigenaar toe en stak hem met een mes.
Nederland trekt nog veel asielzoekers
haag Nederland staat in Europa op de tweede plaats als
[nd waar vorig jaar de meeste vluchtelingen aanklopten voor
Si iel. Zwitserland voert de lijst aan. Daarbij gaat het om het aan-
1 asielzoekers per 100.000 inwoners. Dit blijkt uit nog niet offi-
eel gepubliceerde cijfers van de Immigratie- en Naturalisatie-
enst (IND) van het ministerie van justitie over 1996. Ook in
995 stond Nederland op de tweede plaats. Toen werd de lijst
k R angevoerd door Zweden.
Lctie ABN-AMRO tegen fraude
erdam* ABN-AMRO gaat waarschijnlijk op al haar 950 kan
nen bijeenkomsten organiseren om interne fraude beter te be
rijden. De bank heeft al tien proefsessies gehouden, waarbij re-
■nte fraudegevallen zijn gebruikt als voorbeelden. De 'landelij
ke bewustwordingscampagne' hoort volgens een woordvoerder
lle fan de bank bij 'het normale onderhoud'. De recente miljoenen-
9- raudes bij de ABN-AMRO zijn niet de aanleiding. „Maar we ma-
en er natuurlijk wel gebruik van.De bank kwam de afgelopen
4 0l' jaanden drie keer in het nieuws met interne fraude. Bij één van
ie fraudezaken had een medewerker 25 miljoen gulden overge-
ïaakt op zijn eigen rekening.
onge slimmeriken mogen de lucht in
tap* Een kussentje om naar buiten te kijken hebben som-
jigen nog wel nodig. Desondanks mogen volgende week 29
ungens en meisjes in de leeftijd van acht tot veertien jaar voor
et eerst zelf achter de stuurknuppel plaatsnemen. De meeste
an de mini-piloten zitten nog op de basisschool. Ze zijn echter
el hoogbegaafd. De Stichting Facta, die zich bezighoudt met
lerlei zaken op het gebied van meer- en hoogbegaafden, heeft
e kinderen de mogelijkheid geboden het vereiste A2-brevet
jorprivé-vliegers te halen.
irgclrager ziet niets in PvdA-plan
n! rl
nister Sorgdrager van justitie
:lt er niets voor om gevange-
ir kurjn ter voorbereiding op hun
ugkeer in de samenleving
ar het einde van hun celstraf
Melkertbaan aan te bieden,
door de overheid gesubsidi-
rde banen zijn bedoeld voor
gdurig werklozen met weinig
leiding,
betai iorgdrager ziet wel mogelijk-
den om gedetineerden het
irt werk als dat van Melkert-
nen aan te bieden. „Wel het
rk, niet het geld. Dat zou een
grote bevoordeling zijn","zei
gisteren in de Tweede Kamer
de voortzetting van het de-
ihouderj Dick ten Voorde in
lp is weer aan het werk. Van-
>rgen werd bij hem een nieu-
veestapel afgeleverd, nadat
fee weken geleden zijn onge-
er honderd koeien werden af-
voerd toen een van de dieren
»E bleek te hebben. Sindsdien
inden de stallen leeg. Ten
lorde is met de overheid eer-
ir een prijs voor de afgevoerde
eren overeengekomen. Hij
takt wel verlies op het dier
iarbij BSE is geconstateerd.
TRECHT ANP
sisscholen en scholen voor
eciaal onderwijs hebben nog
ote moeite om hun onderwijs
te stemmen op de verschillen
ssen leerlingen. Die afstem
ing is juist nodig om leerlin-
in zoveel mogelijk in het ge-
one basisonderwijs te houden,
'dat zij niet naar het speciaal
iderwijs hoeven.
Dat staat in een rapport van
Inspectie van het Onderwijs
[er het zogenoemde onder-
if ijs-op-maat in het schooljaar
f .-$95-1996. Dat is onderwijs dat
'veel mogelijk aansluit bij de
dividuele leerling. Het moet
de plaats komen van het tra-
WJionele, klassikale onderwijs,
it meestal is afgestemd op het
^jtnpo van de gemiddelde leer-
uk
n Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten
Elfjarige stuurt auto langs boom
balk philippus van der meulen
Bas Bosma uit het Friese Balk is dol op
autootjes, van klein tot groot. Midden in de
woonkamer ligt een mat met parkeervak
ken die vol staan mét dinkytoys. Zijn radio
grafische wagen heeft hij in de kast gepar
keerd, omdat de batterijen op zijn. Maar af
gelopen dinsdagmiddag stuurde Bas geen
speelgoedauto, maar noodgedwongen een
echte auto en voorkwam daarmee dat deze
tegen een boom of een lantaarnpaal botste.
Bas zat achterin bij zijn 22-jarige neef Jo-
han uit Leeuwarden in de auto. Ze waren
op weg naar Leeuwarden. Daar zouden ze
een fiets voor Bas uitzoeken. Ter hoogte van
het dorp Reduzum werd Johan plotseling
onwel, waardoor de wagen op de andere
weghelft terechtkwam.
„Wat doe je nou, Johan?", riep Bas. Maar
hij kreeg geen antwoord. Een verre tegen
ligger vormde niet het grootste gevaar. Wel
de bomen en lantaarnpalen aan de kant
van weg. Als een bliksemschicht vloog Bas
naar voren en draaide aan het stuur om de
opdoemende obstakels te ontwijken. Hij
kon met zijn voeten niet zo snel bij de rem
komen, anders had hij daar ook nog op ge
trapt. De auto strandde uiteindelijk in een
droge sloot aan de linkerkant van de weg.
Zijn neef klaagde over gevoelloze benen
en kon niet uit de wagen komen. Bas wel, al
voelde hij pijn in zijn knie en schouder. Het
personeel van een toevallig passerende zie
kenauto haalde Johan uit de wagen en
bracht hem naar het ziekenhuis in
Leeuwarden, waar bleek dat zijn nekwervel
was beschadigd.
Als beloning voor zijn koelbloedige stuur
manskunst kreeg Bas van de politie een zo
geheten troostbeer. Bovendien mocht hij
eventjes het stuur in een echte politieauto
ter hand nemen om te laten zien hoe goed
hij kan manoeuvreren.
den haag gpd
Werkgevers doen meer hun best om ziekte te voorkomen
Gemeenten kunnen proberen
buitenlandse drugstoeristen te
wereh door te bepalen dat soft
drugs in coffeeshops alleen aan
inwoners van die streek mogen
worden verkocht. Kohnstamm,
staatssecretaris van binnen
landse zaken, zei gisteren na
een gesprek met vertegenwoor
digers van het Nationaal Actie
comité Drugsoverlast zo'n proef
niet te willen verbieden.
Plaatsen in de buurt van de
grens, zoals Terneuzen, maar
bijvoorbeeld ook Rotterdam,
hebben veel overlast van drugs
toeristen. Die komen uit Frank
rijk, België, Duitsland en zelfs
uit Engeland. Een van de maat
regelen om de buitenlandse
drugsgebruikers te ontmoedi
gen is volgens het NAD de ver
koop van softdrugs te beperken
tot streekbewoners.
Volgens de staatssecretaris
zitten hieraan echter nogal wat
juridische haken en ogen. In
een wettelijke regeling, die fei
telijk een legalisering van soft
drugs zou inhouden, ziet Kohn
stamm niets. Het kabinet kwam
al eerder tot de conclusie dat
dat in strijd zou zijn met Eu
ropese regelgeving. De handel
van (soft)drugs is immers nog
steeds strafbaar, al wordt die in
Nederland gedoogd. „We gaan
niet een Europees Verdrag op
zeggen om dit mogelijk te ma
ken", zei Kohnstamm. Boven
dien moeten mensen zich bij
verkoop aan ingezetenen legiti
meren en dat stuit op bezwaren
vanwege de privacywetgeving.
De rechter moet maar uitma
ken of zo'n experiment mag,
vindt Kohnstamm. Zelf ver
wacht hij er niet al te veel van.
Ook gemeenten zelf voorzien
volgens hem problemen. De
handel zou zich wel eens naar
de straat kunnen verplaatsen.
De staatssecretaris ziet meer
heil in andere maatregelen die
in studie zijn, bijvoorbeeld
drugstoeristen ontmoedigen
door hen bij de grens op basis
van een exportverbod softdrugs
afhandig te maken.
Werknemers zijn banger voor ontslag wegens verzuim
sinds hun baas het loon bij ziekte zelf moet doorbetalen.
Deze vrees is echter niet op feiten gebaseerd. Dat blijkt
uit een brief die staatssecretaris De Grave (sociale zaken)
naar de Kamer heeft gestuurd. Werkgevers doen juist
steeds meer hun best om verzuim en arbeidsongeschikt
heid te voorkomen.
den haag gpd-anpziektegeld. Politieke partijen en
vakbonden vreesden dat dit zou
De Ziektewet werd vorig jaar na leiden tot sneller ontslag bij
verhit politiek debat groten- ziekte. Onderzoeken bij bedrij-
deels afgeschaft. Ondernemers ven en werkenden die De Grave
zijn sindsdien zelf verantwoor- gisteren presenteerde, bevesti-
delijk voor de betaling van het gen dit beeld niet. Toen de
Ziektewet nog bestond, was
twee procent van de ontslagen
onvrijwillig wegens te hoog
ziekteverzuim. Dat percentage
is sindsdien niet veranderd.
Toch zijn werknemers bang
dat hun kans op ontslag stijgt
bij herhaaldelijke uitval door
ziekte. Ook wordt de werkgever
strenger bevonden. De Grave
verklaart die onzekerheid bij de
werkenden uit onwennigheid
met de nieuwe situatie.
Uit de onderzoeken blijkt ver
der dat werkgevers zich meer
inspannen om ziekteverzuim te
voorkomen. Dat was ook de be
doeling van de wet. Zo worden
arbeidsomstandigheden verbe
terd en kunnen zieke werkne
mers rekenen op meer aan
dacht van de baas. Het verzuim
is, behalve in de bouw, evenwel
niet noemenswaardig afgeno
men. De meeste werknemers
hebben hun ziekteverzuimge
drag ook niet veranderd. Wel
zeggen ze vaak dat ze proberen
het verzuim te beperken, omdat
ze hun collega's of het bedrijf
'niet in de steek willen laten'.
den haag anp
bat over de introductie van zo
genoemde penitentiaire pro
gramma's.
De PvdA'er Zijlstra deed
woensdag het voorstel om ge
detineerden in een Melkertbaan
te plaatsen. De WD-fractie rea
geerde onthutst. „U wilt men
sen die een strafbaar feit heb
ben gepleegd een premie ge
ven", stelde WD'er Vos vast.
Zijlstra verklaarde gisteren ech
ter dat het nooit zijn bedoeling
is geweest om gedetineerden
ook alle financiële vruchten te
laten plukken van een Melkert
baan. „Ik ben blij met de reactie
van de minister", aldus de
PvdA'er.
Daar krijgt Ten Voorde slechts
veertig procent van vergoed.
Inmiddels zijn alle familiele
den van de tweede Nederlandse
BSE-koe, die maandag in het
Friese Kollum werd ontdekt,
opgespoord. De dieren zijn ver
nietigd en worden momenteel
onderzocht op BSE. Het minis
terie bekijkt de mogelijkheid
van besmetting via veevoeder.
Dat is mogelijk als in het voer
resten zijn verwerkt van met
BSE besmette kadavers. Het
mengen van dierkadavers door
rundervoer is al jaren verboden.
Het ministerie van justitie heeft
cassatie ingesteld tegen het re
cente arrest van het gerechtshof
in Den Haag. waarin werd be
paald dat het ministerie schade
vergoedingen moet betalen aan
twee tbs-veroordeelden. Het
tweetal heeft volgens het hof te
lang (ruim een jaar) moeten
wachten op een plaats in een
kliniek.
Die wachttijd mag niet langer
duren dan drie maanden, aldus
het hof. Is de periode langer,
dan hebben betrokkenen recht
op een schadevergoeding van
150 gulden per dag. De twee
veroordeelden is beiden een
vergoeding van 25.000 gulden
toegekend. De oorzaak van de
lange wachttijden is gelegen in
het structurele plaatsgebrek in
tbs-inrichtingen. Dat gebrek
moet voor rekening van de
overheid komen, vindt het hof.
Volgens een woordvoerder
vindt minister Sorgdrager het
arrest 'te ingrijpend'. De be
windsvrouw acht een wachttijd
van zes maanden aanvaard
baar. Daarbij wijst zij op de
nieuwe Beginselenwet tbs, die
reeds is goedgekeurd door de
Tweede Kamer en op behande
ling wacht in de Eerste Kamer.
In die nieuwe wet is de wacht
tijd van een half jaar opgeno
men.
ommen Een paar dagen geen regen hebben verschillende brandweerkorpsen het nodige werk bezocht. Woensdag ging in het Brabantse Moerge
stel tien hectare bos en heide in vlammen op. Gisteren verbrandde een stuk hei op het landgoed Eerde bij Ommen, foto wfa frank uijlenbroek
net moeten gaan samenwerken
zich sterker gaan afzetten tegen
elkaar. Een sterk herkenbaar, ei
gen profiel zou immers geel
tjesleden moeten aantrekken.
Een tweede thema dat bij de
Kamerleden speelt is dat van
het geeltje vijftien gulden moet
worden gestoken in program
ma's. Mensen die geen lid zijn
zien dezelfde programma's dus
zonder daaraan mee te betalen.
En dat is onrechtvaardig, me
nen mediaspecialisten in het
parlement.
Het CDA vreest een leegloop
bij de tientjesleden waardoor de
meeropbrengst voor de om-
roepkassen van vijftig miljoen
niet zou worden gehaald. De
WD, die niet principieel tegen
het omroepgeeltje is, zet dezelf
de kanttekening en wil weten in
hoeverre dit effect zal optreden.
D66 vindt dit een risico waar
over Nuis meer helderheid
dient te verschaffen.
den haag anp
Een ruime meerderheid van de
Tweede Kamer is gekant tegen
verhoging van het minimumlid
maatschapsgeld voor de om
roepverenigingen van-een tien
tje naar 25 gulden. Gisteren
hebben van de veertien fracties
in de Tweede Kamer zich er ne
gen uitgesproken over het voor
stel van staatssecretaris Nuis.
Daarvan zijn PvdA, CDA, SP,
RPF. GPV en SGP tegen. Op
merkelijk genoeg plaatsen ook
WD en D66 kritische kantteke
ningen.
Darmee is het omroepgeeltje
niet definitief van de baan. Voor
diverse fracties is een verhoging
na afloop van de huidige con
cessieperiode van de publieke
omroepen, dus rond de eeuw
wisseling, wel bespreekbaar.
De PvdA vreest dat individue
le omroepen die nu juist met
andere omroepen op hetzelfde
andersom dat zo min mogelijk
kinderen naar het speciaal on
derwijs hoeven worden ge
stuurd.
De scholen doen erg hun best
om deze 'zorgverbreding' te
ontwikkelen, maar slagen daar
nog te weinig in. Dat baart de
inspectie 'grote zorgen'. Onder
wijs-op-maat is volgens staats
secretaris Netelenbos 'één van
de belangrijkste aspecten in de
ontwikkeling van het primair
onderwijs'.
Scholen moeten per leerling
vaststellen of hij extra onderwijs
nodig heeft en daar vervolgens
een plan voor maken. Slechts
één op de vijf basisscholen en
één kwart van de lom- en mlk-
scholen maakt zo'n plan. Als het
gaat om het daadwerkelijk ge
ven van onderwijs-op-maat zijn
de cijfers voor het basisonder
wijs even ongunstig. In het lom
en mik stemt eenderde van de
docenten zijn instructie vol
doende af op de behoeften van
alle leerlingen.
Overzicht van
mistlocaties
nog niet klaar
den haag anp
Het ministerie van verkeer
en waterstaat werkt al enkele
maanden met de politie,
Rijkswaterstaat en het KNMI
aan een inventarisatie van
mistgevoelige locaties in Ne
derland. De rapportage aan
de Tweede Kamer die minis
ter Jorritsma in januari toe
zegde, laat evenwel op zich
wachten. Naar verluidt is het
overzicht pas eind dit jaar
bekend.
Volgend jaar kan dan wor
den begonnen met de aanleg
van mistsignalering op de
wegvakken die door de in
ventarisatie als zeer gevaar
lijk zijn aangemerkt. Op de
snelweg bij Breda functio
neert reeds een waarschu
wingssysteem voor mist. Een
woordvoerder van het depar
tement zei dat nog niet be
kend is of het gedeelte van
de A28 tussen Putten en Nij-
kerk waar gisteren een grote
kettingbotsing plaatshad, bij
het overzicht wordt betrok
ken.
Overigens waarschuwde
de regionale brandweer gis
teren voor dit bewuste deel
van de A28. Het stuk snelweg
ter hoogte van Nijkerk staat
bekend als zeer mistgevoelig.
Twee jaar geleden kwamen
bij soortgelijk weer drie men
sen om het leven bij een aan
rijding.
Kettingbotsing bij Nijkerk loopt wonderwel nog redelijk goed af
harderwijk/nijkerk gpd
„Het was niet normaal zo dicht
ze op elkaar reden. De onderlin
ge afstand was hooguit drie me
ter. Ik zei tegen de jongens dit
gaat gegarandeerd fout, want
het zicht was hooguit vijftig me
ter", zegt sergeant De Rooij uit
Nunspeet, die met enkele solda
ten in een militair voertuig de
chaos nog net wist te ontwijken.
„Sommigen hielden de juiste
afstand en konden op tijd rem
men. Maar dan kwam er weer
zo'n groepje idioten aanscheu-
ren dat vervolgens op elkaar
botste. Wij hielden gelukkig re
delijk afstand en konden op tijd
remmen. Maar er knalde er wel
één bij ons achterop."
Zo'n 65 auto's waren gistermor
gen betrokken bij diverse ket
tingbotsingen op de snelweg
tussen Harderwijk en Nijkerk.
Er vielen veertien gewonden
waarvan er drie in het zieken
huis moesten blijven. De ravage
over een lengte van achthon
derd meter op de snelweg was
onbeschrijflijk. Diverse mensen
zaten bekneld.
Alice van den Bosch uit Kam
pen reed al vanaf haar huis in
de mist. „Het werd almaar
drukker. Ik zag hier ineens een
auto voor me remmen en kon
er zelf ook nog net op gaan
staan, maar toen kwam hij ach
terop". 'Hij' komt uit Zwolle. „Ik
probeerde uit te wijken, maar
Een man staat ogenschijnlijk onaangedaan bij het wrak van zijn auto.
toen ik in een reflex op de rem
stapte blokkeerden mijn wielen
en kon ik absoluut niet meer
naar rechts sturen. Ik probeerde
nog te corrigeren, maar begon
niets meer."
De auto waar ze beiden achter
op zijn gebotst, is onder het ge
weld onder de aanhanger van
een vrachtwagen geschoven. De
chauffeur is er wonderwel met
schrammen afgekomen. Een
motor ligt op zijn zij tegen een
personenauto. In de weilanden
hebben zich inmiddels talloze
ramptoeristen verzameld. Voor
afslag Nulde staat een kilome
terslange file van auto's die
moeten worden omgeleid.
Aan de oostzijde van de snelweg
heeft zich, waarschijnlijk als ge
volg van de kettingbotsing, nog
een aantal opeenvolgende aan
rijdingen voorgedaan waarbij
zeker één zwaargewonde is ge
vallen.
Alle factoren die een een ket
tingbotsing van zo'n omvang
veroorzaken, waren volgens
woordvoerder J. van Barneveld
van het Korps Landelijke Poli
tiediensten voorhanden. „Slecht
zicht door de mist, veel verkeer
vanwege de ochtendspits, te ge
ringe afstand houden en relatief
te hoge snelheden. Veel betrok
kenen zeggen ik reed maar
veertig kilometer per uur. Maar
met slechts twee meter tussen
ruimte maakt dat weinig uit: Je
zit er direct bovenop. En dan
zitten er van die zware vracht
wagens tussen die zo drie, vier
auto's op elkaar drulcken. Ze
mogen allemaal van geluk spre
ken dat er nergens brand is uit
gebroken. Als je deur beklemd
is geraakt door de aanrijding en
je hoort ineens ploef 'dan staat
de boel zo in de hens en ver
brand je levend."
Talloze politiemensen in witte
hesjes nemen op de plek des
onheils met de doelloos wach
tende slachtoffers de schade op.
Met spuitbussen worden op het
wegdek de situatieschetsen van
de aanrijdingen weergegeven.
KLPD-medewerkers maken met
video- en fotocamera's opna
men van verfrommeld en ge
deukt blik. Een politiehelikopter
scheert over de weg. Uit de deur
hangt een cameraman die een
totaaloverzicht in beeld brengt.