Europese kritiek
euthanasiebeleid
Brug-tunnel Grote Belt
Denemarken gaat open
ikoêl
Blair vergaloppeert zich in Schotland
Buitenland
Meerderheid Duitsers
tegen kandidatuur Kohl
Grimmige stemming in Brussel
Zalm wil meer grip op EU-begroting
Kans op terugkeer van
Koenigscollectie kleiner
Massief houten eetset
•ERDAG 5 APRIL 1997
Helste trein weer Japans
[URU Japan wil het snelheidsrecord voortreinen terugpakken,
et hun befaamde 'Kogeltrein' hadden de Japanners lange tijd de
eiste trein ter wereld, totdat de Fransen hun succesvolle TGV lan-
erden met een dienstsnelheid van driehonderd kilomter per uur. In
Jjjgurii maakte een nieuw model magneettrein gisteren een 'proefrit'.
i is eigenlijk een onjuist woord want het voertuig rijdt niet met
elen op rails, maar glijdt enkele millimeters boven een magneti-
„he baan. Ook in Europa, in Duitsland, wordt aan deze nieuwe
Tintechniek gewerkt. Maar de Japanse magneettrein wordt met
_J0 kilometer per uur voorlopig de snelste trein ter wereld.
53 foto afp toru yamanaka
Thina zorgt voor luguber record
fjEVE» In 1996 is een record aantal mensen tot de dood veroor-
arleseld, ongeveer 7000 mensen. Er zijn ongeveer 4000 doodvon-
Ï-^sen voltrokken, waarvan alleen al in China 3500. Dat heeft
^jnnesty International gisteren bekendgemaakt. In 1995 werden
[65 doodvonnissen uitgesproken en er 3276 voltrokken. De
bte stijging in 1996 schrijft de mensenrechtenorganisatie voor
n deel toe aan China, waar de regering vorig jaar een speciale
[mpagne tegen de criminaliteit afkondigde. Veel gevangenen
«het land kregen geen eerlijk proces en werden zeer snel na de
noordeling geëxecuteerd.
_)nthoofding in Saudi-Arabie
rAD» In Saudi-Arabie is gisteren een Jordaanse man onthoofd,
je ter dood was veroordeeld wegens het smokkelen van hasj en
heroine. Dat maakte het ministerie van binnenlandse zaken be-
ind. In Saudi-Arabie zijn tot op heden dit jaar 19 mensen ont-
iofd. Vorig jaar werden 71 doodvonnissen voltrokken. In
[udi-Arabie staat de doodstraf op moord, verkrachting en
fugsmokkel.
fanda geopereerd in VS
iHiNGTONDe reuzenpanda Hsing-Hsing, die verblijft in de
^tional Zoo in Washington, wordt geopereerd wegens kanker,
ij een medisch onderzoek was aan het licht gekomen dat
Ising-Hsing kanker heeft aan de rechter teelbal, die bij de ope-
itie zal worden verwijderd. Het 26-jarige dier werd in 1972 sa-
ïen met het vrouwtje Ling-Ling door de Chinese regering aan
e dierentuin geschonken. Ling-Ling overleed in-1992. Reuzen-
anda's zijn een bedreigde diersoort. In de VS zijn er slechts drie
i dierentuinen,
ilnn
"Vrachtschip naar ruimtestation
[oskqu Rusland lanceert morgen een belangrijk vrachtschip
aar zijn ruimtestation Mir. De Progress M-34 voert onderdelen
an voor de defecte apparatuur die voor de zuurstofvoorziening
)rgt. Ook brengt het brandstof mee om de baan van het station
te krikken. Die is twaalf kilometer te laag ten opzichte van de
die nodig is om de zesde ontmoeting met het Amerikaanse
iteveer Atlantis midden mei niet te bemoeilijken.
freinramp mogelijk door verblinding
De bestuurder van een trein die maandag in het noor-
Jen van Spanje ontspoorde en daardoor de dood van 18 inzit-
inden veroorzaakte, heeft seinen die hem tot matiging van
ïelheid maanden mogelijk niet gezien omdat hij door zonlicht
jerd verblind. Het dagblad El Pais zei dat een reconstructie van
Jet ongeluk bij het plaatsje Huarte Arakil had uitgewezen dat de
pn op het tijdstip van het ongeluk recht in de bestuurderscabi-
je moet hebben geschenen.
Jineeuw in Mexicaanse woestijn
iiExico-stadVoor de eerste keer in bijna veertig jaar heeft het in
e Altar woestijn in Mexico gesneeuwd. Het zand van een deel
an één van de droogste woestijnen van Mexico kleurde wit,
auwelijks een week nadat het kwik er 40 graden had bereikt. De
utoriteiten in de staat Sonora riepen de noodtoestand uit.voor
e snelweg die langs de Amerikaans-Mexicaanse grens voert.
4Iet wegdek was bedekt met een pak sneeuw met een dikte van
30 centimeter.
Straatlantaarns uit voor Hale-Bopp
jQMERome, Milaan, Florence en vele andere Italiaanse steden
- uilen vanavond hun straatverlichting dimmen om de komeet
- lale-Bopp beter zichtbaar te maken aan de avondhemel. Vol
gens deskundigen is vandaag in Italië de beste dag om de ko-
ïeet te bekijken, al zal deze tot 10 april goed zichtbaar blijven.
ome is van plan kaarsen langs de straten te plaatsen om het
Ijvegvallen van het elektrische licht enigszins op te vangen. In
Turijn worden ten behoeve van het publiek telescopen in een
entoonstellingsruimte neergezet.
ipriester ontslagen na homo-uitspraak
In de Verenigde Staten heeft een priester zijn
iaan als medewerker bij een stedelijke mensenrechtencommis-
ie verloren, omdat hij tijdens een kerkdienst bijbelspreuken
lad geciteerd waarin de doodstraf voor praktiserende homo-
eksuelen werd geëist. Volgens het hof van appél in San Francis-
o is het ontslag rechtmatig. Het hof verklaarde dat het ontslag
^an de priester geen schending van het recht op vrije menings-
liting is. Privé kan Lumpkin elke mening uiten, maai' tijdens de
iiitoefening van zijn beroep moet hij zich houden aan de doelen
^an de mensenrechtencommissie, aldus het hof. In de commis-
I>ie had Lumpkin als taak vooroordelen en en alle vormen van
liscriminatie te bestrijden.
'In strijd met mensenrechten
Zonder veerboot naar Kopenhagen
Bonn apder, de SPD-premier van de
deelstaat Nedersaksen, het
Een meerderheid van de meeste vertrouwen - van 31
Duitsers, 53 procent, vindt procent van de ondervraag-
dat Helmut Kohl zich niet op- den. Kohl kreeg 25 procent en
nieuw kandidaat had moeten SPD-leider Oskar Lafontaine
stellen voor het bondskanse- 16 procent Gevraagd op wel-
lierschap. Van de 1.000 perso- ke partij men zou stemmen
nen die door het onderzoeks- als er zondag verkiezingen
bureau Infratest werden be- werden gehouden noemde 35
naderd juichte 34 procent Ko- procent de CDU/CSU, 40
hls besluit om het nogmaals procent de SPD, 12 procent
te proberen toe. Van ae per- de Buendnis/Gruenen, vijf
sonen die na 1998 voor het procent de FDP, vier procent
kanselierschap in aanmerking de PDS en twee procent de
komen kreeg Gerhard Schroe- Republikaner.
KOPENHAGEN AP
straatsburg gpd
De Nederlandse euthanasiepraktijk komt dinsdag in het
Europese parlement in Straatsburg ter discussie. In een
rapport over de rechten van de mens, waarover het Euro
parlement zal stemmen, wordt de Nederlandse euthana
siepraktijk veroordeeld als een schending van het recht
op leven.
thanasiepraktijk wordt veroor
deeld.
Roth breekt in haar rapport
een lans voor het opnemen van
een mensenrechtenparagraaf in
het herziene Europese verdrag,
waarover de regeringsleiders en
staatshoofden op 16 en 17 juni
tijdens de topconferentie in
Amsterdam vergaderen. Ook de
Nederlandse regering, die mo
menteel het voorzitterschap van
de EU bekleedt, is daar voor.
In een onlangs uitgebrachte
ontwerp-verdragstekst wordt
onder meer een artikel voorge
steld dat de Europese Commis
sie opdraagt 'passend op te tre-
„Een juridisch wangedrocht",
zo noemt het Duitse Europarle
mentslid Claudia Roth (de
Groenen) de Nederlandse eu
thanasiepraktijk. Dat euthana
sie in Nederland in sommige
gevallen gedoogd wordt, is vol
gens haar in strijd met het Eu
ropees Verdrag voor de Rechten
van de Mens, dat ook door Ne
derland is ondertekend. Dins
dag wil Roth in Straatsburg pro
beren het 626 leden tellende
parlement achter haar
'mensenrechtenrapport' te krij
gen, waarin de Nederlandse eu-
den' tegen discriminatie geba
seerd op ras, geloof, etniciteit,
handicap, sekse, leeftijd of
seksuele voorkeur. Daaraan
wordt nog toegevoegd dat de
EU is gebaseerd op de principes
van 'vrijheid, democratie, res
pect voor mensenrechten en
fundamentele vrijheden en on
afhankelijke rechtspraak'.
In haar rapport, dat in een
werkgroep van het Europarle
ment met 16 tegen 12 stemmen
werd aangenomen, wil Roth
echter veel verder gaan. .Actie
ve euthanasie bij gehandicap
ten, langdurige coma-patiënten,
gehandicapte baby's en oude
ren moet zonder meer verbo
den worden als schending van
het recht op leven", aldus Roth.
Zij denkt dat met deze uitspraak
in het op te stellen verdrag van
Amsterdam een eind kan wor
den gemaakt aan de Nederland
se euthanasiepraktijk.
Vier jaar later dan gepland en
twee keer zo duur als aanvanke
lijk begroot wordt zondag de
vaste-oeververbinding door en
over de Grote Belt in Denemar
ken geopend. Sommigen zijn
blij dat daarmee de reistijd tus
sen de twee grootste steden van
het land zal worden bekort; an
deren vrezen voor het einde van
de veerdiensten, die reizigers
met minder haast tijdens de tra
ge oversteek volop gelegenheid
gaven te genieten van het uit
zicht.
De Grote Belt scheidt de ei
landen Seeland, waar Kopenha
gen op ligt en Funen, dat met
een korte brug is verbonden
aan het schiereiland Jutland,
waar Denemarkens tweede stad
Aarhus op ligt. De 50 minuten
durende oversteek met de boot
is schitterend voor toeristen,
maar frustreert vrachtwagen
chauffeurs en anderen die geen
boodschap hebben aan het uit-
brussel» Geringe bereidheid tot discussie is af te lezen op het gelaat van deze Belgische politieman. De straten van Brussel waren gisteren het
toneel voor grimmige demonstraties tegen de aangekondigde sluiting van de Renaultfabriek in Vilvoorde. Geweld bleef niet uit toen de de
monstranten stuitten op een cordon van politie te paard en pantserwagens met waterkanonnen. De Franse Renault-topman Schweitzer toonde
zich niet onder de indruk van de boze reacties. Hij dreigde zelfs de Belgische vestiging versneld te sluiten als de arbeiders het werk niet hervat
ten. Tegen de uitspraak van de Belgische handelsrechtbank dat de sluiting van Renault-Vilvoorde 'onwettig' is, heeft het concern inmiddels
beroep aangetekend. foto reuters yves herman
zicht. Met wachttijden voor de
boot en het aan en van boord
gaan, vergt de 280 kilometer
lange rit tussen Kopenhagen en
Aarhus soms wel vijf uur.
Zondag zullen de eerste goe
derentreinen van de verbinding
gebruik gaan maken. Passa-
gierstreinen zullen in juni gaan
rijden en de verbinding voor het
autoverkeer zal volgend jaar
worden geopend. Het spoortra
ject omvat een acht kilometer
lange tunnel van Seeland naar
Sprogoe en een 6,6 kilometer
lange brug van Sprogoe naar
Funen. Het autoverkeer zal ge
bruik maken van een brug in
plaats van een tunnel tussen
Seeland en Sprogoe.
De verbinding over de Grote
Belt heeft 38 miljard kroon
(ruim 11 miljard gulden) gekost.
Er wordt ook gewerkt aan een
18 kilometer lange brug-tunnel-
verbinding tussen Kopenhagen
en Malmoe in Zweden die begin
volgende eeuw in gebruik zal
worden genomen. Plannen voor
Complete chaos
in Kinshasa
kinshasa rtr/afp/dpa
De rebellen van het AFDL van
Laurent-Désiré Kabila hebben
vrijdag de diamantstad Mbuji
Mayi ingenomen. In de Zaïrese
hoofdstad Kinshasa is inmid
dels een politieke chaos uitge
broken. Gisteren plunderden
vluchtende regeringssoldaten
winkels en auto's in Mbuji
Mayi, hoofdstad van de provin
cie Kasai. De soldaten zouden
daarna zijn gevlucht naar de
stad Kananga, zo'n 100 kilome
ter westelijker.
De val van het economisch
belangrijke Mbuji Mayi komt
vier dagen na de inname door
rebellen van het spoorweg
knooppunt Kamina. De rebellen
hebben inmiddels met de inna
me van Luena een verdere stap
gezet op weg naar Zaïres twee
de stad Lubumbashi.
noordwuk anp
De Europese ministers van financiën moeten
meer grip krijgen op de begroting van de Europe
se Unie. Minister Zalm zal dit weekeinde tijdens
de informele vergadering in Noordwijk met zijn
collega's overleggen over de begrotingsdiscipline.
„Een beetje steviger mag wel", zei de bewinds
man over de huidige invloed van de ministers op
de Europese miljardenbegroting. Hij wil in
Noordwijk die van volgend jaar bespreken. Dit
budget moet wat hem betreft „sober" zijn, „net
als alle andere nationale begrotingen. Als we min
der afdragen aan Brussel, creëren we vanzelf
ruimte in 1998".
De Nederlandse bewindsman wil echter dat hij
en zijn collega's eerst hun oordeel geven over het
ontwerpbudget dat de Europese Commissie op
stelt „om te kijken of het een behoorlijke begro
ting is". De minister verwacht geen enkel verzet
Alle ministers zijn niet helemaal te spreken ove
de bestaande gang van zaken." Zalm wil voorko
men dat vakministers de financiële ruimte in de
begroting voor eigen uitgaven opeisen zonder dat
hij en zijn collega's erover geraadpleegd worden.
De informele ministerraad aan de Zuid-Holland
se kust draait verder vooral om de beslissing wel
ke landen op 1 januari 1999 de Europese muntu
nie EMU vormen. Minister Zalm spreekt van een
„lastige" discussie. Zijn Franse collega Arthuis wil
een besluit na de Franse parlementsverkiezingen
in maart volgend jaar om te voorkomen dat de
Europese „rapportcijfers" een te groot stempel
drukken op de voorkeur van de kiezers.
Akkoord over
bio-ethiek
OVIEDO AP
Twintig Europese landen heb
ben gisteren in de Spaanse stad
Oviedo een akkoord getekend
over beheersing van onderzoek
met menselijk genetisch materi
aal en klonen. Het Mensenrech
ten- en Biogeneeskundeak-
koord van de Raad van Europa
verbiedt onder andere het klo
nen van menselijke embryo's
voor onderzoeksdoeleinden.
Het akkoord verbiedt ook de
handel in lichaamsdelen en re
guleert orgaantransplantaties.
Britse liberaal-democraten hangen prijskaartje aan programma
londen hans geleunse
Het had gisteren de grote dag
van het Klein Duimpje onder de
drie toonaangevende Britse po
litieke partijen moeten worden.
De presentatie van het Liberaal-
Democratische verkiezingspro
gramma, aangeprezen als een
menu met prijskaart, werd pu
blicitair echter volkomen on
dergesneeuwd door een 'ver
spreking' van Labour-leider To
ny Blair over Schotlands 'onaf
hankelijkheid'.
Wat de Liberaal-Democrati
sche leider Paddy Ashdown met
zijn programma van 'eerlijke
keuzes' wel bereikte was dat de
twee politieke reuzen zich een
drachtig op Klein Duimpje
stortten. Zijn berekening dat de
twee miljard pond die de 'Lib-
dems' in onderwijsverbetering
willen steken de gemiddelde
belastingbetaler slechts 45 pen
ce (1 gulden 38) per week kost,
werd door hen weggehoond.
„Ze kunnen niet rekenen", zei
Labours schaduwminister van
financiën George Brown. En
zijn Conservatieve opponent
Kenneth Clarke kwam al reke
nend uit op twee pond per week
voor iedere belastingbetaler.
Ashdown beet gisteren echter
flink van zich af met de be
schuldiging dat de grote partij
en de kiezer voor dom houden.
„Iedereen begrijpt dat beloftes
tot belastingverlaging niet sa
mengaan met beloftes voor ver
betering van onderwijs, gezond
heidszorg en andere voorzie
ningen. Daarom zeggen wij: één
procent inkomstenbelasting er
bij". Bovendien willen de Libe
ralen ook een aantal indirecte
belastingen verhogen, zoals op
benzine en sigaretten.
Ashdown's partij, goed voor
26 Lagerhuiszetels, wordt door
slechts elf procent van de kie
zers gepruimd. En slechts veer
tien procent van het electoraat -
en dan vooral de wat rijpere da
mes - ziet in de 56-jarige partij
leider een aantrekkelijke kandi
daat-premier. Na deze verkie
zingen gaat Ashdown hoe dan
ook met politiek pensioen,
waarschijnlijk de enige manier
om zijn bijnaam Paddy Pants--
down (Broekzakker), enkele ja
ren terug opgelopen door over
spel met zijn secretaresse, kwijt
te raken.
Wellicht dat de Liberaal-De
mocraten in Schotland het min
ste schade oplopen. Met Labour
hebben zij een pact tot grond
wetsherziening afgesloten dat
onder meer voorziet in eigen
parlementen voor Schotland en
Wales. Voor Ashdown is dit een
sleutelpunt, maar Labour krab
belt steeds meer terug, mogelijk
ingegeven door angst dat de
kiezers geloof zullen hechten
aan John Majors beschuldiging
dat de plannen tot uiteenvallen
van het Verenigd Koninrijk zul
len leiden.
Gisteren liet Tony Blair in een
bui van ondoordachte eerlijk
heid in het dagblad de Scots
man afdrukken wat alle natio-
een vaste verbinding tussen De
nemarken en Duitsland zijn
vanwege de hoge kosten in de
ijskast gelegd.
De veerdienst over de Grote
Belt is de drukste van Denemar
ken, maar de staatsrederij
Scandlink treft voorbereidingen
om de dienst op te heffen wan- i
neer de oeververbinding volle
dig in gebruik is. De reguliere
veerdiensten begonnen in 1883
met twee treinponten. De eerste
autoferry werd in 1930 in de
vaart genomen.
De Grote Belt is lange tijd een
uitdaging geweest voor inge
nieurs en politici. Over een tun
nel werd al gepraat sinds 1855.
Talrijke voorstellen passeerden
de revue en na de nodige poli
tieke verwikkelingen besloot het
parlement in 1986 eindelijk tot
de aanleg. Tijdens de bouw
zorgden een overstroming in
1991 en een brand in 1994 voor
oponthoud. Bij ongelukken tij
dens de aanleg kwamen zeven
arbeiders om het leven.
Puber in cel
voor T-shirt
'Fuck the police'
Een Franse tiener staat waar
schijnlijk een gevangenisstraf te
wachten voor het dragen van
een T-shirt met de tekst „Fuck
the police". De maximale straf
is twee jaar. De openbare aan
klager in Melun, een buitenwijk
van Parijs, zal de jongen aankla
gen wegens belediging van offi
ciële vertegenwoordigers van de
wet. Daarnaast beschuldigt hij
hem van seksuele bedreiging
van het wettelijk gezag, waarop
een maximale straf van twee
jaar staat.
Woedende politiemannen ar
resteerden de tiener op een
avond waarop twee vrouwelijke
agenten buiten dienst in een
trein in een buitenwijk van Pa
rijs door vijf jongeren werden
verkracht.
Doema overstemt veto Jeltsin
moskou gpdten met een onschatbare waar
de, ziet als compensatie voor
het oneindige leed de Russen
door de nazi's aangedaan.
Blijft de Senaat inderdaad bij
zijn mening, dan moet Jeltsin
de wet tekenen. Een laatste mo
gelijkheid is dan nog het in
schakelen van het Constitutio
nele Hof, dat toeziet op de nale
ving van de Grondwet. Volgens
Jeltsin is de wet in strijd met het
internationale recht.
De Koenigscollectie werd in
1941 door het Rotterdamse mu
seum Boymans-Van Beuningen
aan de nazi's verkocht, waarna
de verzameling in de vroegere
DDR aan het einde van de oor
log door de Sovjetrussen werd
'bevrijd'. De Nederlandse rege
ring stelt dat de collectie moet
worden teruggegeven, omdat de
transactie illegaal was en Ne
derland en de Sovjet-Unie tij
dens de oorlog geallieerden wa
ren. De Russen, die meer dan 45
jaar ontkenden de 526 etsen en
tekeningen in hun bezit te heb
ben, voelen daar echter niet
veel voor.
De kans dat ons land de Koe-
ningscollectie, een van oor
sprong Nederlandse kunstver
zameling, terugkrijgt van Rus
land is gisteren kleiner gewor
den. De Doema, het Russische
parlement, overstemde het veto
dat president Jeltsin had uitge
sproken over een eerder aange
nomen wet waarin staat dat de
in de oorlog op de nazi's buitge
maakte kunstschatten Russisch
blijven. De hiervoor benodigde
tweederde meerderheid werd
krap gehaald in de Doema.
Toen de Doema twee maan
den geleden het wetsvoorstel
aannam, ontketende dit een
storm van verontwaardiging in
Duitsland. Jeltsin sprak zijn veto
over de wet uit, omdat hij inter
nationale schade voor zijn land
vreesde. Nu de Doema Jeltsin
opnieuw heeft gedwarsboomd,
is de Federatieraad, een soort
Eerste Kamer, aan zet. Maar ook
binnen dit college bestaat een
duidelijk meerderheid die de
honderdduizenden kunstschat-
nalisten al maanden van de da
ken schreeuwen: het voorgestel
de parlement wordt een mach
teloos praatcollege. „Ik ben een
Engels parlementariër en aan
de soevereiniteit van het West
minster parlement wordt niet
getornd", aldus Blair.
Blairs schijnbaar onaantast
bare image liep meteen schade
op. Hij kwam in Glasgow niet
echt meer uit zijn woorden toen
verslaggevers hem wezen op de
tegenstrijdigheid dat een Schots
parlement de belastingen met
maximaal drie procent mag ver
hogen, terwijl Labour alle Britse
kiezers plechtig heeft beloofd
dat de inkomstenbelasting vijf
jaar lang niet omhoog zal gaan.
Labours grote concurrent in
Schotland, de Schotse Nationa
le Partij, sloeg meteen toe.
„Blair is niet meer dan een Tar
tan Tory", schamperde SNP-lei-
der Alex Salmond.
UNLIMITED
Op bestelling nu
r-Tfc compleet 5-delig
Ijl',—Tj voor slechts 895,-
■255. ut£> Sfeervolle binnen/buiten-set, bestaande uit een
hangoortafel en 4 klapstoelen van massief hout.
De tafel is uit te breiden tot 8 personen (90x160-240 cm).
Onderhoud: plantaardige olie.