Een zuiltje bloem Beetje bont siert de tuin
GlOEN^lK
1— 42-
;ti
Tuinieren
Uiverstones 1
Toogscherm
ZATERDAG 22 MAART 1997
Laten we elkaar vooral niets
wijsmaken. De kuip- en potten- -
mode is op een verkeerd mo
ment in ons leven gekomen.
Juist in een tijd waarin we dro
men van meerdere keren per
jaar er even uit, zitten we met
potten en kuipen die onze zorg
geen dag kunnen missen. Im
mers, als er iets is dat een be
roep doet op veel zorg, dan is
het wel de plant in een meestal
te kleine pot die om water
smeekt als het droog is en be
scherming tegen regen wil zo
dra het nat is.
Toegegeven: ze zijn vaak
mooi, soms onmisbaar als we
veel terras of balkon hebben.
Maar een zorg blijft het. Vorig
jaar heb ik dan ook uitgebreid
geschreven op welke manier je
van dit zorgenkind een mooie
bloemrijke piramide kunt ma
ken.
Dit jaar doe ik het anders. Dit
jaar schrijf ik voor de bezitters
van een tuin. Die kunnen een of
meerdere bloemzuilen maken
om de tuin te verrijken. Het
staat heel mooi, is betrekkelijk
GREET BUCHNER
weinig werk en... weer eens iets
anders. Dus nu: een zuiltje la
thyrus, op een goede plek in de
tuin. Om te beginnen schaffen
we ons kippengaas aan, of
mooier, geplastificeerd gaas van
rond 1.80 m hoog. Hiervan ne
men we 1.20 of 1.50 m. Daarvan
buigen we een zuil. De uitein
den van de ijzerdraden buigen
we met behulp van een nijptang
om elkaar heen.
Op de plaats van de zuil spit
ten we de grond diep om. La
thyrus wortelt diep. Dan zetten
we onze zuil 10 cm diep in de
grond en eventueel nog vast
met een enkele haak. Daarna
gaat er om en binnen de zuil
nog een laag goede grond of
compost. De lathyrus zaaien we
nu binnenshuis. De verwarming
is nog aan, dus is er volop
warmte voor het kiemproces.
Maar eerste vijlen we de zaadjes
stuk voor stuk met een nagel
vijltje iets aan, dan leggen we ze
een nachtje in water en dan pas
in potjes of eierdoosjes, gevuld
met goede grond en iets zand.
Vochtig, maar niet te nat hou
den. Afdekken met plastic tot de
kiemen zichtbaar zijn is prima.
Als de kiemblaadjes uit de klui
ten gewassen zijn, wordt er ver
pot. Eierdoosjes gewoon uit el
kaar knippen en de plantjes met
inmiddels zacht karton en al in
een grotere pot. Eventueel kun
nen we na verloop van tijd nog
een keer een grotere behuizing
maken voor onze kiemelingen.
Ze mogen immers pas na de
nachtvorst naar buiten. Als de
planten ongeveer 8 cm hoog
zijn, worden ze getopt. De plan
ten komen op onderlinge af
stand van 20 a 25 cm. De hoofd
tak binden we aan en we hou
den tijdens het opgroeien twee
zijtakken die we mooi vervlech
ten met de zijtak van de buur-
lathyrus.
De allereerste bloemen wor
den ook weggeknipt, ook al gaat
ons dat aan het hart. We hou
den de bloemen pas als er vier
knoppen op één stengel zijn.
Vanaf dat moment kunnen we
volop plukken. Dat voorkomt
zaadvorming en zaadvorming
kost zoveel energie dat de plant
ophoudt met bloeien. Ze heeft
immers haar taak, voortzetting
van de soort, volbracht. Denk
erom dat lathyrus in een vaas
altijd alleen in een bodempje
water mag staan. Het water
kruipt immers langs de harige
stengel omhoog en laat vaak de
bloem smetten.
»Wie tot diep in de herfst bloe
men aan de zuil wil hebben, die
zaait begin juni nog eens en zet
nieuwkomers tussen de oudge
dienden. Dat er geregeld bijge-
mest dient te worden spreekt
vanzelf. Overigens kan men
precies hetzelfde grapje uitha
len met Thunbergia. Dan heeft
men een gele zuil.
Heesters met bont blad hebben
een streepje voor. Niet dat het
altijd om strepen gaat. Vlekken,
stippels of randjes komen ook
voor. Opvallend is het blad in
elk geval. En als het een groen-
blijvende heester betreft, dan
nog het hele jaar door.
De sierwaarde die bont blad
aan heesters geeft is in het bij
zonder welkom op zon-arme
plekken. Natuurlijk moet er wel
voldoende licht komen, anders
loopt de bontheid van de struik
terug. Met andere woorden: de
groene bladkleur krijgt de over
hand. Omdat bont blad een
enigszins onrustige indruk
geeft, moet het mate worden
toegepast in de tuin.
Zonder twijfel is Aucuba japoni-
ca 'Variegata' de meest bekende
bontbladige heester. Vanwege
zijn bescheiden afmetingen en
gemakkelijke groei past hij in el
ke tuin. Het blad is het mooist
op beschutte, licht beschaduw
de plekken. De grote en kleine
vlekken en stippels zijn helder
geel. Soms komen er vruchten
voor, tamelijk groot en glan
zend helderrood. Meestal zijn
ze niet zo talrijk. De Aucuba
komt het best tot z'n recht te
gen een donkere muur of schut
ting.
De Elaeagnus, de olijfwilg,
groeit zelfs op arme zandgrond
nog prima. Dankzij zijn leerach
tige blad, zilverkleurig geschubd
aan de onderkant, gedijt deze
heester ook bij weinig water.
Zoute zeewind is evenmin een
probleem. De Elaeagnus ebbin-
gei 'Gilt Edge' heeft een geel ge
rand blad.
Ilex, groene of scherpe hulst, is
inheems in ons land. Als flinke
struik of kleine boom past zo'n
groenblijver goed in de tuin. In
grote tuinen verdient het aan
beveling de hulst in groepen bij
elkaar te planten, omdat er dan
De sierheester Aucuba japonica 'Variegata' is ideaal voor een sombere
plek.
meer rode bessen zullen ont
staan (kruisbestuiving). Een
geelgerande hulst, zoals Ilex
aquifolium 'Golden van Tol',
maakt ook bessen, maar wordt
toch in de eerste plaats vanwe
ge z'n blad aangeplant. Bonte
hulst vraagt wat meer licht
(zon) dan z'n groenbladige
soortgenoten.
Een Ideine struik, zoals Pieris, is
niet alleen geschikt voor de
tuin, maar kan ook in een pot
worden gezet ter opluistering
van terras of balkon. Dit struikje
behoort tot de familie van de
heide-achtigen en dat betekent
dat de plant zure, humusrijke
grond nodig heeft. Het blad van
Pieris 'Flaming Silver' is opval
lend roodachtig bij het uitlopen.
Als het blad in de loop van de
zomer naar groen verkleurt,
ontstaan ook de roomkleurige
randen.
Vraag en antwoord
Toen ik nog klein was héél
lang geleden verzamelde ik
de Heine okselknolletjes van het
speenkruid. Ze deden dienst als
aardappelen in mijn poppen
keuken. Waarom ik dit schrijf?
Mevrouw A.G. Duursma-v.d.
Bunt uit Haarlem heeft last van
speenkruid in het gazon. Elk
neer. Om te beginnen zou
laten bloeien. Niets vrolij
ker dan die helgele bloempjes
deze plant. Maar daarna als
een haas alle plantjes uittrek
ken. Vooral alle takjes verwijde-
en niet op de compost.
Want in de oksel van de glan
zend groene blaadjes zitten de
knolletjes die voor verdere ver
spreiding zorgen. Mochten er
door al dat uitroeien van een
onze lieflijkste wilde plan-,
ten kale plekken in het gazon
ontstaan, geen nood. Goede
grond, graszaad, aanstampen,
nathouden en het wordt weer
groen.
Heel veel dank voor de uitge
breide inlichtingen over eventu
ele begroeiing van tuinen aan
zee. Afkomstig van CJL Korver
uit Zandvoort. De reeds ge
noemde olijfwilg en de egelan
tier blijken het in Zandvoort
goed te doen, evenals de Japan
se sierkwee. Verder was er een
kopie bijgevoegd van een artikel
van Muller-Izerda in Libelle.
Daarin staan naast zeer veel
planten die het in de buurt van
de zee goed doen, ook een aan
tal die eventueel als haag zijn te
grbruiken: Juniperis Chinensis,
meidoorn, vlier, bottelroos, kar
dinaalsmuts en de reeds ge
noemde egelantier. Samenvat
tend: er is dus keuze te over
voor haagbeplanting van tuinen
dicht bij zee. Nogmaals veel
dank voor de hulp die geboden
werd.
Een schrijven naar mijn hart
ontving ik van de persvoorlich
ter van de gemeente Bloemen-
daal, Wim Burggraaf. Hoofd
thema: zuinig met bomen. On
der het motto: 'méér licht in
huis en tuin' willen mensen een
boom kwijt of tenminste flink
insnoeien. Daarvoor is een ver
gunning nodig. Wordt er ge
snoeid dan moet dat zeer des
kundig gebeuren, anders kan er
schade aan boom en omgeving
ontstaan. Degene die de op
dracht geeft om te snoeien blijft
verantwoordelijk. Daarom het
advies:
- Vraag eerst inlichtingen bij
de sectie groenvoorziening in
getrommelde klinkers 15x5x7,5cm. d
te f)29 ,os fl32
(1232 st.) \jj per stuk \jp
VAN DU1JN
180x180 cm. tuinafscherming met
overlappende lamellen
Biezenweg 70, Santpoort (N), Tel.
023 - 537 61 90
de eigen gemeente. Daar zijn
goede vakmensen aanwezig die
de juiste voorlichting kunnen
geven.
- Vraag bij de eigen gemeente
of bij de Bomenstichting (tel.
030 - 23 40 77 8)Donkerlaan
17, 3511 KB Utrecht, naar na
men eil adressen van erkende
boomverzorgingsbedrijven.
- Bedenk vooraf vooral welke
boom gesnoeid moet worden
en wat precies de bedoeling is
van deze ingreep.
Dit zijn dan, zeer in het kort,
de belangrijkste adviezen uit de
brief waarin nog veel meer we
tenswaardigheden staan. Maar
die bewaar ik voor een artikel
over snoeien in het algemeen in
de snoeitijd bij uitstek: de
herfst. In elk geval zeer veel
dank voor deze inlichtingen.
1
B
I
A
N
R
E
T
D
2
E
B
L
R
1
O
O
D
3
P
L
E
1
N
F
T
D
4
K
E
W
1
A
A
S
D
5
I
B
E
U
U
D
R
T
6
S
E
T
1
R
P
T
E
7
B
R
C
1
T
A
P
S
8
I
D
T
E
U
G
E
N
9
B
R
U
L
1
A
D
T
10
S
I
P
O
E
R
E
T
11
D
E
W
N
A
O
A
S
12
S
P
V
1
E
T
S
R
13
W
P
A
1
L
N
E
T
14
P
N
E
1
N
E
G
R
OPGAVE
OPLOSSING
CITAAT
Streep op elke regel de letters
die samen het woord vor
men dat overeenkomt met de
omschrijving. De resterende let-
irmen van boven naar be
leden en van links naar rechts
«en citaat.
Horizontaal:
hoofddeksel; 2. voedingsmid-
tel; 3. vloerlijst; 4. boos; 5.
stadswijk; 6. nauwgezet; 7.
slaapplaats; 8. schermwapen; 9.
'touw in ondertrouw; 10. ladder-
trede; 11. mal; 12. scherpzinnig;
13. verfbordje; 14. vrucht.
KRUISWOORDRAADSEL
HEINZ
&FS7F F&/7S, 'K VFF MAA/
0MT/V[0£-r UAAJ M//F /K //V ^5V
WFFK/WEEK. OVFK. £>F /VATCJU&
/SF8 ÓFLFFKP vAAJ JOU
//V T/FA/ JAA/2.
N.
FAT //O A//FT OA1JF
TF OF ZO, FOOK
/SFT /S OFWOOAJ /-/FT CDA/STA -
TFfZFA/ JAJV FEA/ ££/T.
F/FZO, DFZF FF/FT VOO F^FA/
F>FE>FVfi> UW FA/JOAAJ <3A IK VAAJ
1W tVFFKFVF FFU/F7FV.
TOMPOES
Heer Bommel en de Pikkin Ring
Marten Toonder heeft te kennen gegeven
dat hij illustratie 4560 inclusief tekst laat
vervallen).
De tuinparasol geraakte nu tussen de
stammen van het woud - en na enig
gedobber lag hij stil naast een grote
steen. „Hier ga ik er uit", zei Tom
Poes, op de rots springend. „Ik ga die
dwerg opzoeken, want hij is de enige
die heer Bommel kan helpen."
„Dan zult ge alleen moeten gaan",
zei de markies. „Ik heb geen behoef
te om deze onderwereldfiguur op
nieuw te ontmoeten. En hulp zult ge
van hem niet krijgen; het ventje is
door en door slecht. Toch wens ik u
succes; want de wroeging kwelt mij.
Ach, ik had de ring nooit moeten af
staan aan een onvolwaardige! Ik had
mij moeten offeren voor het vader
land!" Een kakelend lachje onder
brak zijn woorden en een klein on
ooglijk mannetje sprong op de steen.
„Ach, ach!" riep het, „de edele heer
praat over wroeging. Maar de pret
straalt hem de ogen uit. Hij is blij,
jonge Poes! En trots is hij ook! Hij is
er fier op, dat hij een even grote suk
kel heeft gevonden als hij zelf is!"
„Fi done!" prevelde de markies ver
blekend. „Dat gaat te ver. Ik zal er op
toezien, dat dit bos wordt opgeno
men in het bouwplan van de ge
meente." Met deze woorden stiet hij
zijn zonnescherm af, zodat hij lang
zaam het verhaal uit dreef. De dwerg
wees hem joelend na en Tom Poes
keek verbaasd naar het opgewonden
ventje. „Het lijkt wel of je het leuk
vindt", zei hij. „Nu, ik vind er niets
aan, hoor. Die Pikkin-ring is een mis
selijk ding, helemaal niet grappig."
„Hij laat de waarheid zien!" zei het
mannetje. „Hij toont de verborgen
hebzucht. En dat is altijd grappig."
H
E
W
R
DOOR JAN VISSER
We zitten vandaag waarschijnlijk tijdens de ochtend alweer in
de wolken. De bewolking, waaruit later vooral in het noorden
wat (mot)regen kan vallen hangt samen met een frontaal sys
teem dat zich gisteren nog ten westen van Schotland bevond
en vandaag boven de Noordzee arriveert. De wind gaat uit het
zuidwesten waaien en neemt geleidelijk toe tot matig en aan
de kust vanavond tot vrij krachtig. De temperaturen lopen op
tot omstreeks 7 graden.
Morgen trekt een kleine depressie over de Noordzee. Het ge
volg is opnieuw enige tijd regen en langs de kust een krachtige
wind uit zuidwestelijke, later west tot noordwestelijke richting.
Windrichting en sterkte zijn overigens nog met onzekerheden
omgeven omdat de depressie op de Noordzee wel eens zou
kunnen opvullen en vertragen. De temperaturen stijgen tot
omstreeks 9 graden.
Ook op maandag houden we het waarschijnlijk niet droog.
Over het verdere weersverloop valt echter nog weinig con
creets te zeggen. Hoogstwaarschijnlijk blijft het vooralsnog
wisselvallig weer met periodiek regen. Voor de ontwikkelingen
richting Pasen lopen de visies sterk uiteen. Een deel van de
atmosfeermodellen voorziet koudere en drogere weersomstan
digheden; de Duitse computers zinspelen op een overgang
naar een weertype met oplopende temperaturen. Kortom het
kan nog alle kanten op voor het weekeinde waarin centra zoals
de Keukenhof hun poorten voor het publiek openen.
Gisteren vielen er tijdens de ochtend nog een paar buien.
Daarna kwam er gaandeweg meer hemelblauw en was het op
plaatsen in de luwte goed uit te houden: niet in de laatste
plaats vanwege de sterke instraling. Tenslotte nog enkele re-
gencijfers van KNMI stations over de maand februari: Roelo-
farendsveen 82 mm, Hoofddorp 77, Katwijk 69, Lisse 66,
Lijnden 65, Heemstede 63 en Zandvoort 62 mm.
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
maandag.
Noorwegen:
Zaterdag van het zuidwes
ten uit een toenemende
kans op regen of sneeuw.
Vooral zondag in het zui
den veel wind en regen. In
opklarii
het binnenland
overdag meest lichte
vorst; in het zuiden maxi
ma rond plus 4 graden.
Zaterdag op de meeste
plaatsen droog. Later
vanuit het zuidwesten toe
nemende bewolking en
zondag van tijd tot tijd re
gen of sneeuw. Vooral in
Maxima op de meeste
plaatsen enkele graden
Denemarken:
gaan door s
mende wind.
n Lapland lich-
In de loop
bewolking i
-egen, mogelijk voorafge-
3uw. Zondag fors toene-
i/liddagtemperatuur rond
5 graden, zondag wat hoger.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Veel bewolking en vooral in Ierland en
het noorden van Engeland regen. In de
omgeving Londen geregeld zon en
droog. Maxima van 9 in het zuidoosten
tot ongeveer 12 graden elders. Zondag
overal rond 12 graden.
België en Luxemburg:
Af en toe zon en op de meeste plaatsen
droog. In de nacht en ochtend kans op
een enkele mistbank. Middagtempera-
tuur ongeveer 8 graden, zondag een
fractie hoger.
Noord- en Midden-Frankrijk:
In het weekeinde steeds meer zon, maar
in de nacht en ochtend ook kans op een
mistbank. Droog. Middagtemperatuur
oplopend naar 10 graden in het oosten
tot bijna 15 in het westen.
Portugal:
Flinke zonnige perioden maar zaterdag
ook een kleine kans op een enkele re
gen- of onweersbui. Middagtemperatuur
op de meeste plaatsen boven de 20 gra-
Op beide dagen afwisselend zon en wol
ken en geregeld stevige regen- of on-
weersbuien. Maximumtemperatuur om
streeks 19 graden.
Spanje:
Veel zon maar vooral in het noordoosten
ook soms wolkenvelden. Zondag ook
langs de Costa del Sol wat wolken.
Droog. Maxima tussen 20 en 25 graden,
in Andalusië plaatselijk boven de 25
Canarische Eilanden:
Naast zon, vrij veel bewolking en kans
op enkele buien, ook met onweer. Af en
toe veel wind. Middagtemperatuur iets
dalend naar ongeveer 20 graden.
Marokko:
Westkust: Eerst nog geregeld zon, maar
geleidelijk meer bewolking en kans op
een regen- of onweersbui. Middagtem
peratuur ongeveer 25 graden, zondag
wat lager.
Flinke zonnige perioden en droog, zon
dag wat wolken. Middagtemperatuur
aan zee rond 20 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vrij rustig weer met zonnige perioden.
Droog. Middagtemperatuur uiteenlo
pend van een graad of 11 in de omge
ving van Lyon tot 20 lokaal aan de voet
Pyreneeën.
ongeveer 18gradén.
Italië:
Vrij veel zon en droog. Zondag ten noor
den van Rome ook wolken. Middagtem
peratuur rond 15 graden, zaterdag in
het westen soms bijna 20 graden.
Corsica en Sardinië:
Flinke zonnige perioden en droog. Maxi
ma rond 16 graden.
Malta:
Perioden met zon en droog. Middagtem
peratuur ongeveer 17 graden.'
Griekenland en Kreta:
Vooral rond de Ege ische zee aanhou
dend buiig, soms veel neerslag en kans
op onweer. Verder naast wolken steeds
meer zon. Maxima dalend tot een graad
of 12.
Turkije en Cyprus:
Kusten: half tot zwaar bewolkt en een
aantal stevige buien, ook met onweer. In
de loop van het weekeinde minder buiig
en meer zon. Maxima omlaag naar een
graad of 12.
Duitsland:
Zaterdag afwisselend zon en wolken op
de meeste plaatsen droog. Zondag van
het westen uit toenemende bewolking
gevolgd door regen, in het oosten moge
lijk voorafgegaan door natte sneeuw. In
het zuiden op beide dagen geregeld zon.
Maxima van 4 graden nabij Berlijn tot
ongeveer 12 op zondag in het Rijndal.
Zwitserland:
Aan de noordflank van de Alpen vrij veel
bewolking maar op de meeste plaatsen
droog. In het zuiden vooral zaterdag zon
nige perioden. Zondag daar ook wat wol
ken. Maxima in de dalen uiteenlopend
van 6 graden in het noorden tot 15 Tes-
Oostenrijk:
Veel bewolking en vooral zaterdag in het
noorden sneeuwbuien. In het zuiden ook
af en toe zon. Zondag overal wat meer
i op de meeste plaatsen droog.
Polen:
Wolkenvelden, soms wat zon. Vooral in
het zuiden kans op regen of (natte)
sneeuw. Zondag van het westen uit toe
nemende neerslagkans. Maximumtem
peratuur enkele graden boven nul.
Tsjechië en Slowakije:
In Tsjechie overwegend veel bewolking
en van tijd tot tijd wat regen of sneeuw
Vooral in Slowakije geleidelijk meer zon
nperatuur uiteenlopend van
Wolkenvelden, soms c
dag van het westen uil
kans op regen of sneeuw. Middagtempe-
ZONDAG 23 MAART 1997
Zon- en maanstanden
Zon op 06.36 Zon onder 18.56
Maan op 18.23 Maan onder06.19
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 03.35 15.45 03.08 15.18
Laag 11.35.--.-- 11.16 ~.-J
MAANDAG 24 MAART 1997
Zon- en maanstanden
Zon op 06.33 Zon onder 18.58
Maan op 19.27 Maan onder06.42
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 04,08 16.15 03.41 15.48
Laag -.-.11,55 -.-J *11.36
Weerrapporten 21 maart 19 u
Boedapest
Bordeaux
Cyprus
wl 17 8 0.0
half bew. nw5 19 9 0.0