Verhuizing van Archeon
'onnozel en lachwekkend'
De gegoede burger en de kindsheidsoptocht
'Panden die beeld Alkemade
bepalen worden vogelvrij'
Voorschoten mist
visie op economie'
Regio Leiden/Rijn Veenstreek
Centrum '45 breidt uit
Linkse partijen zijn
furieus op provincie
Up with People
Paats genoemd als
tijdelijk opvolger
van Vroegindeweij
ZATERDAG 22 MAART 1997
13
Monumentencommissie vreest sloop
Panden, die het beeld van Alkemade bepalen,
zijn vanaf maandag 'vogelvrij', vreest de monu
mentencommissie. Dat is zeker het geval denkt
zij, als de gemeenteraad zich die avond achter
het voorstel van het gemeentebestuur schaart.
Burgemeester en wethouders willen de eigenaars
van deze panden niet langer aan regels binden.
Ze stellen voor om de 'verordening beeldbepa
lende panden' in te trekken. De monumenten
commissie maakt zich daarover zorgen en stelt
alles in het werk om de politiek op andere ge
dachten te brengen.
„De belangrijkste regel uit die verordening is
dat beeldbepalende panden niet zomaar kunnen
worden gesloopt", vertelt voorzitter Wim Groen
van de monumentencommissie. „Als de verorde
ning er niet meer is, kan dat dus wel." Als voor
beeld noemt hij de brandweerkazerne en de wa
tertoren die vogelvrij worden verklaard. In totaal
telt de gemeente ongeveer tweehonderd beeldbe
palende panden.
B en W willen bezitters van de karakteristieke
panden niet langer beperkingen opleggen omdat
er geen geldelijke beloning tegenover kan worden
gezet. In 1994 stopte de provincie al met het ver
lenen van subsidie in het kader van de 'stads- en
dorpsvernieuwing'. Bovendien is er geen rijks
subsidie te verwachten omdat de bouwsels, op de
overtoom bij de Blauwemolen na, niet uniek ge
noeg zijn om als rijksmonument te worden aan
gemerkt.
Voorzitter Groen, tevens PvdA-raadslid, meent
dat er wél geld genoeg is om mensen te stimule
ren hun panden te onderhouden. „Er zit nog vier
ton in de pot van de stads- en dorpsvernieuwing.
Het is dan ook heel wrang te moeten constateren
dat de gemeente geen geld heeft voor een lokaal
beleid."
De monumentencommissie pleit niet alleen
voor het behoud van de verordening, maar ook
voor een verschefping van de regels. Groen: „Er
moet een regel in worden opgenomen dat beeld
bepalende panden die écht niet behouden kun
nen blijven, verplicht worden herbouwd."
Zoals het er nu naar uitziet zal een meerder
heid van de gemeenteraad zich achter het colle
gevoorstel scharen. „Er is geen geld, dan kunnen
we de mensen ook geen verplichtingen opleg
gen", zegt CDA-fractievoorzitter D. Nagtegaal.
Zijn fractie vindt wel dat de monumentencom
missie moet blijven adviseren over sloop van een
pand. „In individuele gevallen zou er dan een be
loning tegenover moeten staan."
De WD had gistermiddag nog geen officieel
standpunt ingenomen. Maar fractievoorzitter H.
van Duijkeren verwacht dat zijn partij wel ak
koord gaat met het voorstel. Alleen de oppositie -
PvdA en Groenlinks - is tegen. „Er is geld zat",
meent F. Koek (Groenlinks). „In Alkemade wordt
alles maar opgepot."
oegstgeest Centrum '45 heeft er een tijd op moeten wachten, maar inmiddels is de uitbreiding van het
behandelcentrum voor mensen met oorlogstrauma's in volle gang. Het gebouw moet nog voor de bouw
vak worden uitgebreid met acht spreekkamers. Ook de wachtkamer wordt groter. De groei is nodig omdat
het centrum steeds meer oorlogsslachtoffers behandelt. „We krijgen vooral veel mensen die de oorlog op
jongen leeftijd hebben meegemaakt", vertelt woordvoerder H. Vogelaar. „Die mensen bereiken de leeftijd
waarop dat verleden terugkomt." Momenteel heeft het centrum zo'n 750 mensen in behandeling.
FOTO DICK HOGEWONING
Natuur Ter Aar onterecht opgeofferd
monica wesseling
Het is absurd om de bouw van
een winkelcentrum en wonin
gen in Langeraar van 'groot
maatschappelijk belang' te noe
men. Als het voortbestaan van
een kalkzandsteenfabriek door
een rechter niet als groot maat
schappelijk belang wordt ge
zien, is de bouw van wat win
kels in Ter Aar dat in elk geval
ook niet. Er had hiervoor dus
mogen worden
Het Leidsch Dagblad zoekt:
Actieve, enthousiaste en nieuwsgierige
CORRESPONDENTEN (MTV)
Die op onregelmatige tijden hun handen uit de
mouwen willen steken, om voor de redactie in
ZOETERWOUDE, RIJNWOUDE of TER AAR de pen
ter hand te nemen. Een vlotte schrijfstijl en enige
ervaring met het vergaren van nieuws en het schrijven
van artikelen zijn een vereiste.
Schriftelijke reacties met recente voorbeelden van eigen werk
naar:
Leidsch Dagblad, redactie Groot-Leiden t.a,v. Hans Jacobs,
postbus 54,2300 AB Leiden.
Ondernemers praten weer met de gemeente
De ondernemersvereniging v^m
Voorschoten (OW) mist nog
maar één ding in het dorp; een
totaalvisie op het economisch
beleid. „Wij willen daar graag
zelf inspanningen voor doen.
Om er vervolgens ook voor te
zorgen dat er inhoud aan dat
beleid wordt gegeven", zegt
OW-voorzitter J. Vos in de
maarteditie van de Kamerkrant,
het blad van de Kamer van
Koophandel. Die visie is voor de
ondernemers dan wel het sluit
stuk van een politieke inhaal
slag die door wethouder J. van
Poel in 1994 is ingezet. In dat
jaar trad hij aan en is tegelijker
tijd ook een groep ondernemers
opgestaan, de huidige OW. Het
OW constateerde toen dat het
ondernemersklimaat in Voor
schoten sterk te wensen over
liet. De sinds 1994 ontluikende
liefde tussen wethouder Van de
Poel en de ondernemers van
Voorschoten kwam blijkbaar
JfflH The exciting
tJNaM new musical where
i anything is possible
Donderdag 3 april
20.15 uur
Stadsgehoorzaal
in Leiden
Reserveren:
Tel. 071-51 31 704
Informatie:
A .0 performance by Tel. 071-53 53 310
Benefietconcert ten gunste van
Actie „Kagando"
Donderdag 3 april, 20.15 uur
sponsored by Leidschi&Dagblad
Voorzitter Borgman: 'Ik hoop niet dat er nu maar wat wordt aangerommeld'
De linkse partijen in provinci
ale staten zijn furieus over het
besluit van gedeputeerde staten
om in Langeraar nieuwbouw
toe te staan. Er gaat natuur ver
loren en het dorp moet in ruil
daarvoor elders nieuwe natuur
maken. Dit zogeheten
'compensatiebeginsel' stond
gisteren ter discussie in de pro
vinciale adviescommissie groen.
Regels
De provincie wil strengere re
gels opstellen voor het bouwen
of op andere manier ingrijpen
in gebieden die natuurlijk van
waarde zijn. Aantasten van na
tuur en landschap mag alleen
als er een groot maatschappelijk
belang speelt en als de verloren
gegane natuur- en landschaps
waarden fatsoenlijk gecompen
seerd worden. Het was de be
doeling om kort voor de zomer
in drie gebieden, de Bollen
streek, de Hoeksche Waard en
Vijfheerenlanden Alblasser-
waard, te gaan 'oefenen'. Dat
lijkt echter voorlopig niet door
te gaan.
Volgens Groen-Linksstatenlid
E. Kraak toont het voorbeeld
van Langeraar aan dat er nog
veel niet goed geregeld is. „Dit
heet maatschappelijk belang,
maar is in feite het belang van
projectontwikkelaars. Dit is ab
soluut niet de juiste manier van
compensatiebeginsel.
Haar collega's van de PvdA,
D66 en SP schaarden zich ach
ter haar collega. De PvdA'ster
heeft eerder al statenvragen ge
steld over het bouwen van Ter
Aar. Het dorp krijgt van de pro
vincie extra bouwmogelijkhe
den omdat het hier een kwali
teitsverbetering van het dorp
zou betreffen. Het bouwplan
overschrijdt de maximale be-
bouwingsgrenzen en de PvdA is
het hiermee absoluut niet eens.
Garanties
Gedeputeerde J. Heijkoop
(CDA) stak gistermorgen de
hand in eigen boezem. Hij er
kent dat het plan voor toepas
sing van het compensatiebegin
sel te vaag is en te weinig garan
ties biedt. Ook hem steekt de
onduidelijkheid over wat zwaar
wegend maatschappelijk be
lang. Heijkoop laat de nota aan
passen en komt over twee
maanden terug bij de commis
sie voor advies.
Over Ter Aar liet Heijkoop
zich niet expliciet uit: streek
plan Zuid-Holland-oost is het
pakket van gedeputeerde T.
Jansen.
Een 'wederopbouw' van het failliete themapark Archeon
buiten de gemeentegrenzen van Alphen aan den Rijn
roept verwondering en ongeloof op bij onder meer de
Stichting Archeon. Ook de Vereniging Vrienden van Ar
cheon (WvA) en Avifauna, dat zelf even in de race was
voor een overname, reageren verontwaardigd.
dat Bouma maandag een ge
sprek heeft met wethouder D.
van der Veen Meerstadt
(ruimtelijke ordening). Daarin
zal de curator Van der Veen
Meerstadt een toelichting geven
op het bereikte akkoord. Libé-
ma wil het park dit seizoen (in
mei) nog openstellen voor het
publiek.
Die belofte staat overigens in
contrast met eerdere uitlatingen
van directeur D. Lips van Libé-
ma in het Leidsch Dagblad. Eind
januari zei hij, toen APO be
kendmaakte Archeon bij opbod
te willen verkopen, 'geen kans
robbert minkhorst
Gisteren werd bekend dat de
curator en grootste schuldeiser
van Archeon, ABN Amro Pro
jectontwikkeling, 'op hoofdlij
nen' overeenstemming hebben
bereikt met Libéma Vrije-
tijdsparken over een nieuwe
start voor het park en dat een
verhuizing van de inboedel in
1998 een serieuze optie is.
Zowel curator H. Bouma en
de investeringsmaatschappij
APO willen niet ingaan over de
deal met Libéma. Bekend is wel
i op gang. „In het be
gin waren er wel wat strubbelin
gen. De OW kwam met onhaal
bare eisen. Het is niet realistisch
om te streven naar een nieuw
bedrijventerrein in Voorscho
ten", zegt de wethouder. De
eerste gesprekken leidden uit
eindelijk in 1995 tot een 'mage
re' bedrijvennota. „Daar stond
niks in", volgens Vos. „Maar het
was wel de leidraad in de eerste
vervolggesprekken", zegt Van
de Poel. De inhaalrace die drie
jaar geleden begon lijkt nu afge
rond. Op die totaalvisie na zijn
de ondernemers als nooit tevo
ren tevreden over het jonge
economische beleid van Voor
schoten. De renovatie van de
industriestraten, de Rouwkoop
laan en de Dobbewijk, is vol
gens Vos een teken dat nu wel
degelijk een basis is gelegd voor
'gestructureerd beleid.' De on
dernemers willen nu met de
steun van de wethouder aan de
laatste fase van de inhaalslag
werken.
Voor incasso en advies
Van Vliet Hardy TO Wigt
gerechtsdeurwaarderskantoor
Hoge Rijndijk 45
2313 KG Leiden
1fr Tel. (071)516.19.19
Fax. (071)512.40:47
Incassosysteem
[MASS Brochure op aanvraag
meer te zien het park over te
nemen en in mei weer te ope
nen'. „De gemeente en de bank
laten nu een goede kans glippen
op het voortbestaan van Ar
cheon. Helaas", aldus Lips toen.
De directeur was vrijdag niet
bereikbaar voor commentaar.
Voor voorzitter J. Borgman
van de Stichting Archeon is het
nieuws dat curator en bank met
Libéma in zee gaan 'even slik
ken'. „Ik vind het verduveld
jammer. Ik hoop niet dat Ar
cheon nu een park wordt waar
maar een beetje wordt aange
rommeld." Borgman zegt ver
der voor een groot deel in on
wetendheid te verkeren. „Mij is
niet helemaal duidelijk of de
stichting nu buiten de boot is
gevallen."
Een verhuizing van Archeon
kan hij niet bevatten. „Voor ons
is de essentie dat het park in Al
phen doorstart. En dat hoeft
dan niet eens per se door ons
gedaan te worden. Verhalen
over verplaatsing geloof ik niet.
Zo'n immens gebouw als het
middeleeuwse klooster optillen
en naar Horst in Limburg bren
gen? Daar moet ik om lachen."
Ik verwacht dat als Archeon de
ze zomer eenmaal een beetje
loopt, de exploitant zijn ver
stand wel zou gebruiken.
Ook voorzitter H. Wissels van
de Vereniging Vrienden van Ar
cheon (WvA) vindt verplaatsing
onlogisch. „Verschrikkelijk jam
mer en onhandig", zegt hij. „In
Alphen kun je weer onmiddel
lijk beginnen. Hier woont het
gros van het personeel. Het zou
ook logisch zijn om de band
met het Rijksmuseum van Oud
heden in Leiden in stand te
houden."
Oud-directeur G. Geertsma
van Archeon, wiens overlevings
plan voor Archeon door Libéma
wordt gebruikt, reageert
enigszins verbaasd over de op
hef. „Ik vind namelijk ook dat
Archeon in Alphen moet blij
ven. Waar de verhalen over ver
plaatsing vandaan komen, weet
ik niet. In mijn ogen heeft de
gemeente de beste mogelijkhe
den om alle partijen eruit te la
ten komen." Geertsma treedt in
mei weer in dienst bij het park,
mogelijk zelfs als directeur.
Bejaarde Alphense vrouw beroofd
Een zeventigjarige Alphense is gisteren van haar tas beroofd. De
vrouw liep op het voetpad tussen Carmenplein en Valeriusplein
toen haar tas werd weggegrist door een passerende fietser, waar
schijnlijk een jongen van ongeveer zestien jaar. In de tas zat een
portemonnee met bankpassen en ongeveer 200 gulden.
robbert minkhorst
De naam van Martien Paats
circuleert in Alphen aan den
Rijn steeds hardnekkiger als
kandidaat voor de tijdelijke
opvolging van burgemeester
Vroegindeweij in Ter Aar.
Paats zelf zegt nog van niets te
weten, al voelt hij zich wel ge
vleid. De Alphense wethouder
Van der Veen Meerstadt weet
meer: „Over zijn kandidatuur
is zeker gesproken. Gezien zijn
tact en ervaring is hij ook ui
termate geschikt om de zaken
in Ter Aar snel op te lossen."
Overigens verwacht Van der
Veen Meerstadt niet dat Paats,
die op 1 februari met de vut
ging, waarnemer wil worden.
„Ter Aar ligt te dicht bij Al
phen, beide gemeenten heb
ben veel banden met elkaar.
Paats wil nu juist eerst afstand
nemen." Bij zijn afscheid werd
oud-Leidenaar Paats geroemd
om zijn talent als
'bruggenbouwer' en om zijn
vermogen 'in de knoop ge
raakte debatten te ontrafelen'.
De benoeming van een
waarnemend burgemeester in
Ter Aar is volgens de woord
voerder van commissaris van
de koningin Leemhuis 'niet
aanstaande'. De kans bestaat
dat Ter Aar op 1 april, wanneer
de huidige eerste burger,
Vroegindeweij aantreedt in het
Drentse Smilde, zonder burge
meester zit. De zorgvuldigheid
bij het selecteren van een
waarnemer voor Vroeginde
weij telt voor Leemhuis zwaar
der dan de snelheid van haar
opvolging, zo werd gisteren op
het Provinciehuis gezegd. Over
de kandidatuur van Paats
wordt niet gerept.
CDA-wethouder Otto treedt in
Ter Aar op als loco-burge
meester.
Tentoonstelling over typisch Veens gebeuren
De onvrede zit er nog steeds bij
een paar Veenders. Nu de expo
sitie over de kindsheidsoptoch
ten in het historisch centrum
oud-Alkemade voor de deur
staat herinneren sommigen
zich weer dat ze destijds niet
mochten meedoen. „Dat kan ik
mij best voorstellen", zegt Ge
rard van der Meer. Hij heeft sa
men met anderen de tentoon
stelling voorbereid en merkt dat
degenen die destijds werden ge
passeerd dat niet zijn vergeten.
„Er was echt sprake van
standsverschil. Kinderen van
zeg maar de gegoede burgers
kwamen veel eerder in aanmer
king dan die van arbeiders. Zelf
heb ik destijds ook meegedaan.
Ik kan me goed herinneren dat
vriendjes van me niet in aan
merking kwamen en teleurge
steld waren. Het was tenslotte
een hele gebeurtenis zo'n op
tocht, waar maanden naar werd
uitgekeken."
De expositie over de kinds
heidsoptochten in het rooms-
katholiekë Roelofarendsveen
begint morgen. In het centrum
aan de Saskia van Uylenbur-
glaan zijn zo'n 160 grote en klei-
nére foto's te zien van de op
tochten die werden gehouden
tussen 1920 en 1955. Opmerke
lijk is dat alleen in Roelofaren-
sdsveen in deze streek de tradi
tie van de kindsheidsoptochten
kent.
Het pauselijk liefdewerk van
de heilige kindsheids, was een
genootschap dat in 1843 werd
opgericht. Het diende tot voort
planting van het geloof in het
bijzonder onder de kinderen en
ter bevordering van hun missie
liefde. Daaruit kwamen ook de
optochten voort.
Het initiatief kwam destijds
dan ook van een Brabantse. Juf
frouw Van Dijk - die 50 jaar
lang voor de eerste klas van de
jongensschool stond - heeft de
aanzet gegeven. Ook de nonne
tjes van het klooster van Jezus,
Maria, Jozef (JMJ) waren erbij
betrokken. „Dat klooster stond
destijd op de plaats waar nu St.
Jacobus staat. Rond 1975 is het
gesloopt", weet Van der Meer.
Juffrouw Van Dijk ging minu
tieus te werk. De inrichters van
de expositie hebben een lijst ge
vonden waar het hele dorp van
1953 tot en met 1955 in kaart
was gebracht. „Welke kinderen
in aanmerking kwamen en wie
niet. Op die lijst werd ook bijge
houden welke rol de kinderen
hadden vervuld. Prachtig om te
zien. Ook geeft het een beeld
Jeugdige
Veense prela
ten. De kle
ding werd op
de naaischool
gemaakt
FOTO OUD
ALKEMADE
met welk een accuratesse juf
frouw Van Dijk te werk ging. Al
regelde ze niet alles zelf. Ze had
assistentie van zelatrices ofcol-
lectantes. Die collectantes gin
gen maandelijks op pad om
geld op te halen voor de Veense
zusters en paters in de missie",
weet Van der Meer.
Die optochten waren bedoeld
als morele steun voor de wer
kers in den vreemde. „Dat merk
je ook aan de thema's die de
scholen, verenigingen en derge
lijke gebruikten. Op de foto's zie
je kleine paterjes en zustertjes
tussen negertjes, indiaantjes,
Chinezen en andere volken. In
die landen werkten vaak men
sen uit de Veen. Tijdens de op
tocht collecteerden negertjes
voor de missie."
Een tocht langs de foto's
maakt duidelijk dat er veel werk
van werd gemaakt. „Het was
een enorm spektakel dat veel
volk trok. Niet alleen uit de
Veen, maar uit de hele regio",
herinnert Van der Meer zich.
Opvallend is ook de foto van
een wandelende rozenkrans.
Een stoet van een meter of
twintig met tien kleine meisjes
die als 'weesgegroetje' meelie
pen. Van der Meer: „Tien wat
grotere meisjes waren het 'onze
vader'. Het geheel was door
middel van witte linten aan el
kaar verbonden."
Het spektakel bracht veel
werk met zich mee. Neem al
leen de kleding. „Meisjes van de
naaischool maakte die. Ze
maakten ook de kleding voor de
zusters en paters in de missie.
Alles bij elkaar kwam er heel
wat voor kijken."
De expositie is elke zondag
te bekijken van 2-5 uur en op
dinsdagmiddag van 1.30-4 uur.
De expositie duurt tot eind ju
ni. Tegelijkertijd loopt ook nog
de tentoonstelling over het
boerenleven in de Veen.
