'Samenwerking, daar gaat het om'
Freek zapt door de wereld van de jubilaris
Lingerie in designtempel
Holland Festival viert jubileum met boek en breed programma
Cultuur&Kunst
Stedelijk verstevigd
voor 'zware' kunst
i Prijs voor
(lichtbundel
Gerbrandy
WOENSDAG 19 MAART 1997
chef jan rijsdam. 071-5356444
Extra voorstellingen Mary Dresselhuys
sterdam Mary Dresselhuys en Paul Haenen geven op 12 en
19 mei twee extra voorstellingen in het Nieuwe de la Mar Thea
ter in Amsterdam. In deze voorstelling leest Mary voor uit eigen
werk. In haar verhalen haalt ze herinneringen op aan haar to
neelcarrière die in 1929 begon. Haenen leidt haar in en voert
tussen de verhalen door een aantal korte gesprekken met haar.
Letterkundig Museum erft portret
haag» Het Letterkundig Museum in Den Haag heeft een
door Isaac Israels vervaardigd olieverfportret van Ina Boudier-
Bakker geërfd. Israels schilderde het in 1925, toen hij het een
beetje te pakken had van de schrijfster, aldus een woordvoerder
van het museum. Boudier treurde op dat moment echter om
een andere, mislukte liefde. Een familielid van de schilder
schonk het schilderij in 1934, het jaar waarin Israels overleed,
aan Boudier-Bakker. Ze liet het na aan haar verzorgster Annie
van der Wal, die in januari stierf en het schilderij weer aan het
museum legateerde.
Nederlandse films in de prijzen
Amsterdam Op een filmfestival in het Canadese Montréal zijn
twee Nederlandse films in de prijzen gevallen. De documentaire
'0 Amor Natural' van Heddy Honigmann werd bekroond met de
Prix de Jury en de dansfilm 'Biting and other effects' van Clara
van Gooi kreeg de Prix de la Création de 1'Office National du
Film de Canada. 'O Amor Natural' was de openingsfilm van het
afgelopen Amsterdam International Documentary Filmfestival,
'Biting and other effects' ontving in 1995 een Gouden Kalf voor
de beste korte film tijdens het Nederlands Film Festival in
Utrecht.
Concert Deep River Quartet afgelast
leiden Het jubileumconcert dat het Deep River Quartet op 22
maart zou geven in de Leidse Stadsgehoorzaal is afgelast wegens
ziekte van een van de musici. Het concert is verplaatst naar 14
'Jesus Christ Superstar' in Noordwijkse St. Jeroenskerk
De Noordwijkse St. Jeroenskerk is bezaaid met farizeeërs,
Romeinse soldaten en een willekeurige doorsnede van de
bevolking van Jeruzalem. Er wordt druk gerepeteerd voor
de musical 'Jesus Christ Superstar' over het laatste deel
van Jezus' leven. De rockmusical van Andrew Lloyd Web
ber en Tim Rice strookt helemaal met de doelstelling van
de stichting Hakuna Matata in Noordwijk: het samen
brengen van groepen mensen om op een andere manier
met het geloof om te gaan. In samenwerking met de pa
rochie St.' Jeroen wordt op 26, 27 en 28 maart de moder
ne musical over Christus' laatste zeven dagen in de kerk
opgevoerd.
amsterdam anp
t lezi
Jart Het Stedelijk Museum in Am
sterdam heeft de vloeren verste-
onder meer door steunbal
ken in de kelders aan te bren
gen. De Duitse beeldhouwer Ul-
rich Rückriem komt namelijk
exposeren en zijn 24 werken
an hei? wegen nogal wat: het zwaarste
beeld is tien ton.
Het Stedelijk heeft wel extra
werk en geld voor een tentoon-
van de in 1938 in Düs-
seldorf geboren kunstenaar
over. Rückriem vindt exposeren
eigenlijk maar niks en doet het
dan ook zelden. Het is dat hij
museum-directeur Rudi Fuchs
al jaren kent, maar eigenlijk
toont hij zijn beelden liever in
de openbare ruimte. Op de hei
bij Emmen staat bij voorbeeld
een granieten sculptuur van
hem. De Duitser maakt grote,
niet-figuratieve sculpturen van
graniet, dolomiet en leisteen.
Hij koos zelf de 24 in Amster
dam te exposeren werken uit.
De tentoonstelling neemt twin
tig zalen in beslag, doordat er in
verreweg de "meeste gevallen
maar een kunstwerk per zaal
kan worden getoond. De expo
sitie gaat duren van 28 maart
tot en met 25 mei.
noordwijk pablo cabenda
Boven de toga's yan kunstig
vernaaide gordijnstof draagt ie
dereen een dikke winterjas.
Twee hogepriesters verderop
staat de strijkerssectie die voor
de gelegenheid is gecompri
meerd tot een koppel Yamaha
synthesizers, en overal heerst
een nerveuze opwinding die
uitlokt tot net iets te hard la
chen.
Koor en orkest bestaan uit
143 personen, bijna allen
Noordwijkers. Er doen 30 kin
deren mee aan de musical. En
er zijn 160 kostuums gemaakt
voor de acteurs en nog eens 60
voor de dansers. Elke week wor
den 200 koppen koffie uitge
schonken voor alle 150 vrijwilli
gers. Het hele gebeuren is on
verwachts groots uitgepakt en
dus komt pr-man Jan Verkade
van Hakuna Matata er rond
vooruit dat hij best trots is op
het resultaat.
„Er zijn ontzettend veel aan
meldingen geweest. Maar we
hebben niemand auditie laten
doen. Er is eerst een koor ge
vormd en daaruit zijn later de
solisten gekozen. Die zijn niet
belangrijker dan de andere
koorleden of mensen uit het or
kest. Iedereen die dat wilde,
mocht mfeedoen ongeacht zijn
of haar podium talenten," aldus
Verkade.
Zaklantaarns
Tijdens de repetities heeft zich
een grote groep kinderen in de
kerk verzameld. In het 'Hosan
na' zwaait de beweeglijke troep
van 30 kleine volgelingen Chris
tus' lof toe met zaklantaarns in
plaats van palmbladeren. En
voorlopig verraadt Judas zijn
verlosser met een bos huissleu
tels in plaats van dertig zilver
lingen. Het oorspronkelijke stuk
van Andrew Lloyd Webber en
Tim Rice zit vol met dergelijke
anachronismen. Maar in
Noordwijk valt het nog mee.
Misschien heeft het iets te ma
ken met de moderne opvattin
gen die in het stuk naar voren
komen?
Bezwaar
Verkade: „Er zijn wel wat men
sen in de parochie die er moeite
mee hebben. Maar dat heeft
meer te maken met het idee dat
er geen stukken in de kerken
opgevoerd zouden mogen wor
den en niet zozeer met de feite
lijke inhoud of de vorm van de
uitvoering. Het is maar een
klein percentage van de paro
chianen dat bezwaar heeft.
Trouwens 50 procent van de
medewerkers is niet eens katho
liek. Maar we werken wel vanuit
een kerkelijke optiek. Samen
werking, daar gaat het ons om."
Iets dat zich ook op een ander
niveau vertaalt. Door een ge
brek aan apparatuur moeten
Judas en Maria Magdalena el
kaar voorlopig de helpende mi
crofoon bieden. En als een klein
meisje jarig blijkt, wordt ze op
de schouders genomen en door
de hele bevoling van Jeruzalem
toegezongen. Samenwerking in
optima forma. De kruisiging
moet nog maar even wachten.
Jesus Christ Superstar, 26 (try
out), 27 en 28 maart in de St.
Jeroenskerk, Van Limburg Sti-
rumstraat 24, Noordwijk (aan
vang voorstellingen: 20.15
uur).
Eén van de hoge
priesters in gesprek
met de speler die Ju
das zal vertolken in
'Jesus Christ Super-
Star1. FOTO LOEK
ZUYDERDUIN
cabaret
OVERAL UITVERKOCHT!
EXTRA VOORSTELLING IN DE
LEIDSE SCHOUWBURG!
op woensdag 26 maart a.s. (20.15 uur).
DE STILLE KRACHT met Peter Tuinman,
Margo Dames, Linda van Dyck en vele anderen.
Reserveren 071-5131943/4 (12.00-15.00 uur).
recensie-hans piet
'Gemeen Goed'. Theaterprogramma van
Freek de Jonge. Met Freek de Jonge
(zang, drums, piano), Robert-Jan Stips
(toetsen, zang), Martin Bakker (bassist,
zang), Roy Bakker (drums), Hella de Jonge
(viool). Gezien: 18/03, Rotterdam (Luxor).
Freek de Jonge preekt niet
meer, hoewel de grijzende thea
termaker in zijn manier van
doen nog altijd de schijn op
houdt op de kansel te staan.
Nuanceren met zijn stem is dan
ook nooit z'n sterkste kant ge
weest. Hij moet het hebben van
de scherpzinnigheid waarmee
hij een (vaak) nijpende situatie
schetst, al ligt de lach altijd op
de loer.
Gezien zijn verleden is 'Ge
meen Goed' buitengewoon
luchtig. Zijn (hernieuwde) sa
menwerking met Robert-Jan
Stips zal daar ongetwijfeld aan
hebben bijgedragen. Liedjes
verdragen nu eenmaal geen
eindeloze retoriek. Maar omdat
Freek zijn mond niet kan hou
den, zijn (deels) een soort
'songférences' ontstaan.
Freek de Jonge combineert
luchtige toon met ernst. Want,
hoewel hij soms behoorlijk soa
pachtig uit de hoek komt, is er
ook ruimte voor de emotionele
danwel kritische noot.
'Gemeen Goed' is Freek de
Jonges jubileumprogramma.
Dertig jaar zit hij inmiddels in
het vak. Het eerste deel van zijn
tweeënhalf uur durende show
is, op een humoristische ma
nier, geheel gewijd aan die mijl
paal. Cadeaus uitpakkend zapt
hij door de vergankelijke wereld
van de jubilaris. Daarbij neemt
hij op een speelse manier wat
collega's op de hak. Zo krijgt
Lee Towers er van langs in een
fantastische parodie op het
'Wilhelmus'. In dat eerste deel
is hij echt bij vlagen briljant.
Spuwt hij bijvoorbeeld, op een
ongelooflijk fijn- en scherpzin
nige manier, als redenaar vuur,
terwijl hij die groep sprekers te
gelijkertijd haarscherp uitte
kent.
Hoewel de dubbele bodems
(natuurlijk) volop aanwezig zijn,
ligt de humor er dik bovenop.
Toch kiest hij niet de gemakke
lijkste weg en kan hij ook, zoals
in een aangrijpend lied over zijn
moeder (met als geleend einde
'Eleanor Rigby' van The Beat
les), zeer vertederend en emo
tioneel over het voetlicht tre
den. De muziek die Robert-Jan
Stips (Freek en hij werkten eer
der in Nits-verband samen in
'Frits') componeerde, zorgt voor
een uiterst aangename sfeer.
Soms heeft ze de functie van
een inkleuring, bijvoorbeeld
wanneer de spanning van
Freeks retoriek moet worden
ondersteund, andere keren is ze
de drager van de dichtregels,
dan weer zorgt de muziek voor
een soort ontlading.
Opmerkelijk is hoezeer hij,
vaak in wonderschone teksten,
speelt met God en liefde. Daar
bij winnen beide aan kracht
door de speelse ontkenning die
hij de onderwerpen meegeeft.
Bovendien sneeuwt hij zijn ei
gen bewering wat onder door
zijn vrouw Hella, die een aantal
keren viool speelt, flink te zoe
nen.
Ondanks die kracht, heeft
'Gemeen goed' ook zwakke
plekken. Vooral de eerste helft
na de pauze ('Hondennummer',
'Swiebertje') is heel zwak. Mis
schien moet hij dat deel er ge
woon uitsnijden en daarvoor in
de plaats de toegiften brengen.
Piet Gerbrandy krijgt de Van der
Hoogtprijs 1997 voor zijn ge
dichtenbundel Weloverwogen
en Onopgemerkt. De Maat
schappij der Nederlandse Let
terkunde in Leiden heeft dat
|isteren meegedeeld. De prijs
lestaat uit een bedrag van 5000
n en een bronzen beeldje.
Van der Hoogtprijs wordt
jaarlijks toegekend. Eerdere
winnaar waren Jan Brokken
Mare Reugebrink, Mar
de Moor, Charles Ducal,
Marie Kessels, Anna Enquist,
Geertrui Daem, Peter Ghyssaert
en in 1996 Wessel deGussinklo.
ierbrandy krijgt de prijs op 24
lei in Leiden uitgereikt.
Franckenprijs
voor Hugo Brems
Brems krijgt de Wijn-
aendts Franckenprijs 1997 voor
djn boek De dichter is een koe.
De onderscheiding behelst 3000
opoiü* ^en. De Maatschappij der
Nederlandse Letterkunde heeft
de winnaar vandaag bekendge-
Wijnaendts Franckenprijs
wordt afwisselend eenmaal in
dezes jaar toegekend voor werk
°P het gebied van essays of lite
raire kritiek, alsmede eens in de
fcsjaar voor werk op het gebied
an cultuurgeschiedenis.
Eerdere winnaars waren Karei
an het Reve (1973), Jeroen
«ouwers (1985) en Jaap van
leerden (1991). Brems krijgt
Qjn prijs 24 mei in Leiden uitge
tikt.
'Undressed' van Marlies Dekker in Kunsthal
Marlies Dekker kleedt speciaal voor de tentoonstelling een Rootsteinpop aan met haar 'Bondjurk', een creatie van voile.
rotterdam annet withagen/anp
Museale aandacht voor body-
fashion?! Jazeker. En niet zo
maar lingerie, want 'Undressed'
van Marlies Dekkers wordt ge
kenmerkt door vernieuwing en
eigenzinnigheid. De Kunsthal in
Rotterdam toont vanaf zondag
een overzicht van haar lingerie -
ontwerpen.
Haar werk begeeft zich in het
spannende grensgebied tussen
bloot en bedekt, maar er is een
wezenlijk verschil met reguliere
erotische kleding. In Dekkers'
benadering worden bepaalde li
chaamsdelen omlijst of geac
centueerd. De blootheid luistert
bijzonder nauw. Eén centimeter
verschil en de kleding wordt or
dinair of saai.
Bodyfashion - de modewereld
praat niet meer over ondergoed:
te oubollig en te beperkt - be
hoort momenteel tot de meest
gevraagde modeartikelen. Maar
al veel langer eist het ondergoed
de nodige aandacht op in het
modebeeld. Vivienne Westwood
en Jean P^ul Gaultier brachten
al in de jaren '80 de ondergoed-
is-bovengoed-trend, Dolce en
Gabbana - brachten een flinke
dosis bustier-effecten in hun
collecties. Recentelijk zijn het
voetballers en tennissers die-
graag hun naam verbinden aan
ondermodecollecties, die lopen
als een trein. Echter, met die
laatste categorie voelt Dekkers
(31) zich absoluut niet verwant.
„Ik wil mijn visie op de tijd
geest in mijn werk weergeven",
zegt ze, „zoals sommige boeken
en films dat ook doen. In de
Russische literatuur zie je dat zo
mooi. In de verhalen van Dosto-
jevski en Tsjechov hebben vrou
wen 'plop' ineens een kind.
Niemand vroeg zich af hoe dat
kon. Gevoelens, laat staan li
chaamsbeleving, bestonden
niet. Vooral in films zie je op al
lerlei manieren het zelfbewust
zijn van vrouwen ontwaken. In
Belle de Jour fantaseert Catheri
ne Deneuve over prostitutie.
Stiekem brengt zij dit ook in de
praktijk. Una Giornata Partico-
lare, geniaal. Sophia Loren als
huissloof en als seksgodin, met
al haar verlangens naar dingen
die ze gemist heeft. Het zijn
vrouwen die zich overgeven aan
hun fantasieën, terwijl de tijd
waarin ze leven dat niet toe
staat. In onze tijd willen vrou
wen alle gevoelens meegemaakt
hebben. Kijk naar Madonna.
Laatst zag ik Crash, de nieuwe
film van David Cronenberg,
waarin man en vrouw beiden
nóg een stapje verder gaan."
„Ik zie mezelf als een beel
denmaker van deze tijd. Ik geef
speldenprikkels. Niet alleen aan
degene die met voorbedachten
rade een bestelling plaatst bij de
postorder, maar ook als je net
van de markt komt, en je ziet in
een lingeriezaak ineens iets
waarvan je denkt: wauw! Kan
dat ook? Dat is precies wat ik
met mijn werk wil: mensen uit
dagen om hun eigen grenzen 'n
stukje „op te rekken".
De ster van Marlies Dekkers is
snel rijzende. Na haaF opleiding
aan de academie in Breda vroeg
Mail Female, postorderbedrijf
voor erotische lingerie voor en
door vrouwen, om een collectie
te ontwerpen. Dat was in 1992.
Luxe lingeriezaken volgden en
in '95 ontwierp Dekkers voor
Hunkemöller Seduced, een col
lectie voor een breder publiek.
Nu wordt Undressed buiten Ne
derland in zes Europese landen
verkocht en in eigen land is met
een grote overzichtsexpositie de
officiële erkenning als designer
een feit.
Wanneer zal zij de top berei
ken? De ontwerpster is nuchter.
„Kijk naar Walter van Bei-
rendonck, waar ik stage liep tij
dens mijn studie. Hij heeft er
veertien jaar over gedaan om op
wereldniveau door te breken. Ik
ben pas vijf jaar bezig. Ik wil all
ies op eigen kracht blijven doen,
dus dat duurt nog wel even. In
de mode moet je nu eenmaal
een lange weg gaan."
Ondergoed is bovendien een
verhaal apart. „Het is veel moei
lijker om dan je ontwerp een ei
gen signatuur mee te geven,
omdat je op een klein oppervlak
werkt. Nu is er opeens iemand
die lingerie-met-een-visie
brengt, ook voor vrouwen met
een maatje meer. De 'spiders-
lip', een broekje met een open
gewerkte achterkant, is zelfs in
maat 54 niet aan te slepen!"
Er zijn niet alleen setjes,
body's en jurkjes te zien op de
expositie, maar ook Dekkers'
gedachtenwereld erachter. De
vormgeving van de expositie
sluit daar nauw op aan. „Ik heb
precies in mijn hoofd hoe mijn
werk gepresenteerd moet wor
den. In de Kunsthal was het dan
ook heel plezierig om samen
met mijn eigen ontwerpbureau
- Limage Dangereuse - de expo
sitie te kunnen inrichten; we
zitten op dezelfde lijn. Ze heb
ben bijvoorbeeld ook mijn ver
pakkingsmateriaal ontworpen.
Dat zijn doosjes met een ge
dicht van Charles Baudelaire er
op, met als motto: Bedrink je,
aan wijn, aan poëzie of aan
deugd, en geef je over aan de
roes van het leven. Mooi hè?"
ÜjSTERDAM ANP
'et Holland Festival jubileert. Tegen de
^drukking in haalt het dit jaar de vijftig:
rat zal worden gevierd met onder meer de
jjjgave van het boek Een Nederlands Won-
«j een halve eeuw Holland Festival.
Het wordt op 31 mei gepresenteerd, als
vijftigste Holland Festival in Carré be-
met een uitvoering van de Midzomer-
nachtsdroom (ShakespeareMendelssohn)
Ook komen er een cassette met zes cd's
met hoogtepunten uit de festivalhistorie,
een fototentoonstelling en een overzicht
van festivalaffiches.
Waren er vorig jaar nog" stemmen in de
Amsterdamse gemeenteraad om het Hol
land Festival maar af te schaffen, gisteren
presenteerde directeur Jan van Vlijmen het
- dank zij 1,3 miljoen aan feestsubsidies van
Rijk en gemeente Amsterdam royale - jubi
leumprogramma: 39 verschillende produc
ties, 89 voorstellingen in totaal. Er zijn bijna
90.000 kaartjes te koop. De verkoop begint
morgen.
Zoals vorig jaar reeds aangekondigd is er
meer toneel dan ooit te zien: zeven produc
ties met 33 voorstellingen, terwijl er vorig
jaar twee stukken waren die samen elf keer
werden uitgevoerd. Grote buitenlandse ac
teurs komen naar het Holland Festival: zo
speelt Michel Piccoli in het door Robert
Wilson geregisseerde La Maladie de la Mort
van Marguerite Duras en staat Lindsay
Duncan in The Homecoming van Harold
Pinter, samen met andere spelers van het
Royal National Theatre uit Londen.
Er is wat minder muziek dit jaar, zestien
concerten tegen vorig jaar 23. De grote pro
motor van de Nederlandse muziek, staats
secretaris Nuis van cultuur, mag echter blij
zijn: vrijwel het integrale oeuvre van Mat-
thijs Vermeulen (1888-1967) wordt ten ge
hore gebracht. Ton Braas schreef overigens
een biografie over Vermeulen, die gisteren
door de Bezige Bij werd gepresenteerd:
Door het geweld van zijn verlangen.
Verder is er nogal wat aandacht voor
Mauricio Kagel. Reinbert de Leeuw dirigeert
zijn Lieder Oper Aus Deutschland met 150
namaak-vleugels als decor.
Er is natuurlijk ook weer dans. Zo maakt
Hans van Manen voor het eerst sinds lange
tijd weer een nieuwe choreografie voor Het
Nationale Ballet.
Het Holland Festival gaat tot en met 30
juni duren en speelt zich af op verschillende
locaties.
