'Ook allochtonen op
beleidsniveau in kerk'
'Mijn God', zegen of vloek?
Kerk Samenleving
Behoudende gereformeerden
veroordelen boek Den Heijer
Dienaren
m
Klankbord
a-
WOENSDAG 19 MAART 1997
DEN HAAG ANP
Het Confessioneel Gereformeerd Beraad (CGB),
de behoudende vleugel in de Gereformeerde Ker
ken in Nederland, heeft ernstige bezwaren tegen
het recente boek van de theoloog prof. dr. C.J.
den Heijer over de verzoeningsleer.
„Dit boek komt niet overeen met het belijden
van de christelijke kerk", aldus het CGB over het
werk van de hoogleraar Nieuwe Testament aan
de gereformeerde Theologische Universiteit in
Kampen. „Aan een gereformeerde universiteit zal
zo gedoceerd moeten worden dat er predikanten
worden gevormd die het evangelie op bijbelse en
evangelische wijze verkondigen.
In zijn boek Verzoening, bijbelse notities bij
een omstreden thema' verlaat Den Heijer volgens
het CGB de traditionele verzoeningsleer, die zegt
dat Jezus door aan het kruis te sterven de zonden
van de gehele wereld op zich heeft genomen.
„Daarmee sneuvelt een onopgeefbaar element
uit de verkondiging van de verzoening door Jezus
Christus: het plaatsbekledend 'een voor allen'.
Het lijden van Jezus omwille van ons wordt vers
mald tot het aanprijzen van een levenshouding."
Verder morrelt Den Heijer in de ogen van het
CGB aan de leer over de goddelijke en menselijke
natuur van Jezus en twijfelt hij aan de echtheid
van Jezus' woorden over zijn lijden.
Het CGB heeft zijn stellingname ook aan de ge
reformeerde synode toegestuurd. Den Heijer, die
pas gisteren de bezwaren had ontvangen, kon
wegens tijdgebrek daar nog niet op reageren.
Bisschop Muskens bij overhandiging petitie:
BREDA «ANP
De Rooms-Katholieke Kerk kan pas op overtuigende ma
nier over de integratie van allochtonen praten, als zij
eerst in eigen kring aan migranten een plaats weet te ge
ven. Daarom moet de kerk op zoek gaan naar allochto
nen die op alle niveaus invloed op het kerkelijk beleid
krijgen.
kerk en samenleving, deed
meteen een beroep op Justitia
et Pax om de 'juiste personen'
te vinden voor vrijkomende va
catures op landelijk, diocesaan
en dekenaal niveau. Binnen vijf
jaar moeten de veranderingen
binnen de kerk zichtbaar zijn.
Nog dit jaar komt er een brief
van de bisschoppen over de mi
gratieproblemen in Nederland,
Dat zei bisschop Muskens van
Breda gisteren bij de overhandi
ging van de petitie 'Aan de ap
pels herkent men'de boom' van
Justitia et Pax, de bisschoppelij
ke commissie voor gerechtig
heid en vrede.
Muskens, voorzitter van de
bisschoppelijke commissie voor
Bisschop Muskens.
zo kondigde Muskens aan.
Volgens voorzitter dr. HA
van Munster van Justitia et Pax
zal de integratie van allochto
nen binnen de kerk een 'moei
zaam proces' zijn. Volgens de
petitie passen allochtonen er
voor om als randversiering in
een 'witte' kerk te dienen. Zij
voelen zich niet in de parochies
thuis en komen daarom samen
in migrantengeloofsgemeen
schappen voor mensen met de
zelfde taal of achtergrond. Maar
de RK Kerk moet volgens Van
Munster juist leren om met mi
granten om te gaan 'als gelijk
gerechtigden en medegelovi
gen'. Mensen met een moreel
gezag, zoals de bisschoppen,
moeten hierin het voorbeeld ge
ven.
Muskens zal de aanbevelin
gen van de petitie voorlegggen
aan de bisschoppenconferentie.
Zo wil Justitia et Pax dat de bis
schoppen migranten opnemen
in alle bisschoppelijke commis
sies. Ook moet de bisschoppe
lijke commissie voor kerk en sa
menleving een persoon van al
lochtone afkomst belasten met
multiculturele zaken.
De aanbieding van de petitie
stond in het kader van de Dag
tegen het racisme die op initia
tief van de Verenigde Naties elk
jaar op 21 maart wordt gehou
den.
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071 535^,
Oudshoornse
Kerk ontvang
van Ulsen
ALPHEN AAN DEN RIJN»
De toneelspeler Henk van Ulst?
staat morgen (donderdag
maart) in de Alphense Ou
hoornse Kerk met 'De m.
heet mens'. Deze thema-vo®
dracht is ontleend aan het z&.
hoofdstuk van Prediker waai!
het tiende vers staat: 'Al
ontstaan is ontkomt niet as
zijn naam: De mens heet merj
dat is bekend'.
Henk van Ulsen - die inmijjl
al bijna vijftig jaar op de pk
ken staat - 'speelt met zijn stq
als instrument met de oerouj
taal van Prediker in de klaj
van het hedendaags idiooc
Hij wordt begeleidt door org
nist René Uylenhoet.
De voorstelling is georgaj.
seerd door het Platform va
Vrijzinnige Geloofsgemer,
schappen.
Inlichtingen/voorverkoop viai
nummers (0172)42135
432037, 394777. Kaarten k<m
15 gulden en zijn vanaf 19j
uur ook aan de zaal verkrij
baar. De voorstelling begint i
20.15 uur.
Mehmet Turgut - de iméim van de Turkse
moskee aan de Cura?aostraat in Leiden - is
sinds anderhalfjaar in Nederland. Voor
heen werkte hij in Turkije, waar hij ook
zijn opleiding kreeg. Hoewijl hij het zwaar
vindt om in Nederland imam te zijn, bevalt
het werk hem prima. „In Turkije hebben
imams één of twee assistenten, moëdzzins.
Hun taak is bijvoorbeeld om de gelovigen
tot gebed op te roepen. De imam kan zich
intussen op de dienst voorbereiden. Hier
in Nederland moet ik alles zelf doen. He
laas heb ik daardoor minder tijd voor soci
ale activiteiten, zoals het bezoeken van zie
ken."
De imam heeft een aanstelling voor vier
jaar. Daarom is hij zonder zijn gezin naar
Nederland gekomen. „Het zou lastig zijn
voor de kinderen. Die moeten natuurlijk
naar school. Als ze dan eindelijk goed Ne-
derlands spreken, zou het alweer bijna tijd
zijn om terug te keren naar Turkije. Jam
mer. Het zou een goede leerschool voor ze
zijn om hier te wonen. Zelf leer ik veel
door hier te werken.
Voordat Turgut naar Leiden kwam, had hij
al veel over Nederland gehoord van Tur
ken die uit Nederland naar Turkije kwa
men. „Het beeld dat ik van Nederland had,
klopt wel. Ik vind het leuk om hier tussen
verschillende culturen te leven. As ge
meenschap kunnen we de Nederlanders
meer laten zien dan alleen ons geloof. We
hebben een hele cultuur met ons meege
bracht, met allerlei gebruiken en een heer
lijke keuken. Jammergenoeg heeft onze
vrouwengroep weinig contact met de Ne
derlandsebuurtbewoners.
De Turkse gemeenschap werkt wel aan
een actievere rol in de cultuuruitwisseling
met de Nederlanders. In de moskee wor
den zo'n 1200 bezoekers per jaar ontvan
gen. Er komen scholen, kerkelijke organi
saties en mensen van buurtverenigingen
op bezoek. Ook worden uitwisselingen met
kerken georganiseerd, bijvoorbeeld met
kerstmis en tijdens het suikerfeest. Ook
buurtbewoners kunnen dan een kijkje ne-
BEROEPINGSWEI»
IW<
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Oude Tonge: A D
Goijert te Bunschoten; te Zoe-
termeer: J. Westland te Putten
Aangenomen: naar Deventer
H.J.D. Schaeffer te Buren. -
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAK1
Beroepen: te Dronten (wijk
zuid): S.W. de Boer te Leek.
Aangenomen: naar Waddinx-
veen: E. Brink te Nijmegen,dé
bedankte voor Bussum-Huizei
voor Hardinxveld-Giessendam,
voor Middelburg, voor Rotter-
dam-Delfshaven, voor Zoeter-
meer.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Deventer: M. Op-
penhuizen te DedemsvaarÖt
Utrecht-West: P.D.J. Buijste
Veenendaal (Pniëlkerk).
GEREFORMEERDEGEMEENTR
Beroepen: te Rotterdam-IJssë oor
monde: C.A. van Dieren te Stë on
wijk; te Rhenen: G.J. van Aatë
te Ridderkerk; te Dordrecht
(verbeterd bericht): J.j. Ec-
keveld te Zeist; te Westkapellt
A.B. van der Heiden te Utrect' ierl
Bedankt: voor Brakel: J. Spa?! jvei
te Norwich (Canada); voorO
terland en voor Poortvliet: J. Ki
reis te Oudemirdum; voorOuC-F
dorp: J.J. van Eckeveld te Zes1.
voor Sprang-Capelle: J. de Pa» liet
teKrabbendijke. I ijde
Leidsch Dagblad
ANN01897
Vrijdag 19 Maart
's Rijks Ethnographisch Museum te Leiden heeft van dr.
C. Snouck Hurgronje in bruikleen ontvangen: alle op zijne ge
denkwaardige reis naar Mekka bijeengebrachte en in zijn
werk over die reis beschreven en afgebeelde voorwerpen. Be
nevens een groot aantal photographieën zijn in deze verzame
ling aanwezig aardewerk en ander keukengereedschap, siera
den, huisraad, muziekinstrumenten en cultus gereedschap.
De verzameling is tentoongesteld in de afdeeling van het Mu
seum, Rapenburg No. 69.
Het record van het vorige groote kippenei, dat 192 gram
woog, is geslagen. Men kwam er ons heden een vertoonen
van 200 gram. Welke kip slaat nu dit record weer?
In Friesland sterven tegenwoordig vele kalveren aan
eene ziekte, die een zeer kort verloop heeft. De eerste ver
schijnselen zijn herhaald uitrekken en trillen met gekromden
rug. Enkele boeren hebben op aanraden van een ouden, erva
ren veehouder den kalveren eene belangrijke hoeveelheid
brandewijn ingegeven, dat met gunstig gevolg bekroond
werd.
ANNO 1972
zaterdag 18 maart
Ongeveer 120 leerlingen van de Leidse Kaderopleiding
Bouwbedrijf velen zijn afkomstig uit de Rijn- en Bollen
streek hebben vanmorgen een excursie gemaakt naar een
uniek utiliteitsbouwwerk: de nieuwbouw van N.V. Rederij en
Haringhandel N. Parlevliet Jr. aan de Prins Hendrikkade.
Daar waren arbeiders bezig met het leggen van een voorge
spannen betonconstructie voor de vloer van een koelcel met
een inhoud van 2000 kubieke meter. Met het storten van het
beton hoopt men maandag te beginnen. Op de begane grond
bevindt zich al een vriescel van 1400 kubieke meter en daar
boven komen in twee etages respectievelijk de verwerkings-
en fustafdeling met daarachter de kolossale cel, waarvoor nu
de vloer wordt gereedgemaakt.
Jaap M. Pel uit IJmuiden maakte het ontwerp voor de
nieuwbouw, welke in de plaats komt van het op 21 mei 1971
door brand verwoeste pand. ,,Een bijzonderheid bij deze
voorgespannen betonconstructie is dat in verband met de ex
ceptioneel hoge belasting van zo'n vriescel op de eerste ver
dieping men een nuttige vloerbelasting krijgt van 500 kg per
vierkante meter. Daardoor kunnen over deze vloer zware vork
heftrucks rijden die door liften naar de etages worden ge
bracht. De koelcellen zijn zonder kolommen gebouwd."
De koelcel op de begane grond is nu bijna gereed. Over en
kele dagen gaat men met het vriezen beginnen. Er kunnen
3000 kantjes haring in worden opgeslagen. Heel wat arbeid
moet er nog worden verricht voor het gebouw eind juni kan
worden opgeleverd.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
Thema Boekenweek wekt nauwelijks beroering
LEIDEN «RUDOLF KLEUN
Er zal nauwelijks nog een Ne
derlander zijn die niet weet dat
het thema van de Boekenweek
dit jaar 'Mijn God' luidt. Op het
Boekenbal is gezwaaid met
kruisbeelden. En al ruim voor
het jaarlijkse boekenfestijn kwa
men de tongen al in beweging.
Grote vraag: is het thema gods
lasterlijk of juist niet. Inmiddels
is de Boekenweek de tweede
helft in gegaan. De discussie
lijkt verstomd. Tijd voor een
tussenstand. 'Mijn God', zegen
of vloek? Of allebei?
Discussie over het thema was er
overigens ook binnen de boek
handel, geeft Monique Eskens
van de Leidse boekhandel De
Kier toe. „De eerste gedachte
was 'Mijn God..., wat moet ik er
mee'. Uiteindelijk hebben we
toch een goede invulling gevon
den. En die slaat goed aan. Dat
hoor ik ook van collega's. Zowel
de traditionele theologische
boeken als zeg maar de moder
nere 'esoterische' new-age boe
ken lopen goed. Er is ook meer
belangstelling voor de bijbel.
Absolute topper is 'Bijbelse
Tijdgenoten' van Bob Smal-
hout. Dat is niet aan te slepen."
Pastoor J. van Winden van de
Leidse Hartebrugkerk is blij met
het Boekenweekthema. „Het is
interessant en leerzaam om te
zien hoe mensen met het gege
ven omgaan. Wel blijkt dat
sommige mensen meer gevoel
voor God hebben dan anderen.
Renate Dorrestein en Antoine
Bodart slagen erin met heel ver
schillende bewoordingen hun
gevoel te uiten. Daartegenover
staan weer auteurs, zoals Maar
ten 't Hart, die hun afkeer uit
spreken over de meest intieme
gevoelens van andere mensen.
Het is natuurlijk net als met an
dere thema's. Wie wat heeft aan
te merken krijgt de meeste aan
dacht."
„Het komt zo laat", is de eerste
reactie van Anton Korteweg, di
recteur van het Letterkundig
Schrijver Maarten 't Hart maakt zijn opwachting op het jaarlijkse Boe
kenbal. FOTO WFA
Museum in Den Haag. dichter
en Leidenaar. „Die camp-achti-
ge toestanden rond het Boeken
bal, een gipsen Lourdes Maria-
beeldje bij de uitnodiging, wa
ren 25 jaar geleden leuk. Toen
gingen van hun geloof gevallen
studehten heiligenbeelden ver
zamelen. Ze staan bij mij ook
nog op de slaapkamer. Nee niet
van mij, van mijn vrouw. Maar
als de Boekenweek metafysi
sche zaken en geloof bespreek
baar maakt is dat een goede
zaak. Zonder behoorlijke bijbel
kennis valt de Nederlandse lite
ratuur nauwelijks te begrijpen.
Van Vondel tot Wolkers en 't
Hart. Je moet weten wie David
en Absolon waren, Mozes en
Aaron. Dat is cultuurgoed. Ik
ben er zelf in opgegroeid. Het is
handig als je die kennis hebt."
S.J. de Groot, oud-redacteur
geestelijk leven van deze krant,
heeft zich de afgelopen week
geërgerd aan de berichtgeving
over en vooral de foto van het
Boekenbal in het Leidsch Dag
blad, waarop te zien was hoe
met kruisbeelden werd geleurd.
„Een krant kan daarmee te ver
gaan. Het is geen literair tijd
schrift, maar een algemeen
openbaar medium." Met het
thema op zich heeft hij daaren
tegen geen moeite. „Het is een
uitstekend thema. Er zijn zoveel
visies waarvan het interessant is
om kennis van te nemen. Wat
dat betreft hoor ik even lief bis
schop Simonis als Maarten 't
Hart. Ik vind het ook interessant
om te horen hoe iemand vanuit
een gelovige achtergrond zich
zo heeft ontwikkeld. Hoewel ik
het betreur dat hij nu een athe-
istische levenshouding heeft. Ik
zou daar best eens in all.e rust
met hem over willen praten."
Anton Dronkers, predikant bij
de hervormde diaconie in Lei
den, heeft 'ambivalente gevoe
lens' over het boekenweekthe
ma. „Aan de ene kant vind ik de
manier niet geweldig waarop
sommige dingen gebeuren, bij
voorbeeld het Boekenbal. Dat
geldt ook voor wat je van som
mige schrijvers leest. Dat lijkt
toch op het afreageren van een
verleden of op het inspelen op
de commercie. Aan de andere
kant is het wel positief dat het
onderwerp voor het voetlicht
komt. Het gaat om dingen waar
ieder mens mee te maken heeft
en het wordt duidelijk dat ook
binnen de kerk het denken over
God en godsdienst niet heeft
stilgestaan. As de Boekenweek
aanleiding is daarover na te
denken is het toch niet zo gek."
De Leidse bibliotheek heeft sa
men met de boekhandels een
uitgebreid programma georga
niseerd rond de Boekenweek.
Zo zijn er tot en met de laatste
avond, zondag, lezingen. „Daar
is veel belangstelling voor'
weet woordvoerster Carla Oos
tergo. .Aanvankelijk vroegen we
ons af welke kant je met zo'n
thema op moet. Dan blijkt toch
veel mogelijk te zijn." Opval
lend veel negatieve reacties
heeft de bibliotheek niet gehad.
Mede om zulke reacties voor te
zijn heeft de bibliotheek in Kat
wijk het heel bescheiden ge
houden. Bibliothecaresse Riet
Strijker:,,We hebben alleen een
leestafel ingericht rond het the
ma. Daar speelt inderdaad bij
mee dat het onderwerp gevoelig
ligt, maar ook dat we vanaf vol
gende week een grotere histori
sche tentoonstelling hebben
over Joods leven in de regio.
Daar willen we de belangstelling
ook voor warm houden."
KANTOOR
Rooseveltstraat82 071-5356356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128030
DIRECTIE
B. M. Essenberg,
J. Kiel (ad/und)
HOOFDREDACTIE
J.G, Majoor,
3n der Post (adjunct)
023-53!)
023-5331
071-53r
071-531: UE
H G.
PUBLIC RELATIONS
W. H.C. M.Steverink 071-5356356
OMBUDSMAN
R. D. Paauw 071 -5356215
Tel. dag. 9.30- 11.30 uur of per post.
REDACTIE
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
J.M.Jacobs, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindred. regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
Redactie:
Hoofdredactie:
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 uir
071-53S
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17i
071-5!flfai
ABONNEMENTEN
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro) I
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging
verstrekken tot het automatisch afschrijf te
van het abonnementsgeld, ontvangenjl
korting per betaling.
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBAK Am
Voor mensen die moeilijk lezen, slechlc
ogen hebben of blind zijn (ofeenantlei
leeshandicap hebben), is een samenvatte -
het regionale nieuws uit het Leidsch Dagbi" „lil
geluidscassette beschikbaar Voor informa ren
0886-482345 (Centrum voor Gesproken
Lectuur, Grave).
N H U
Z E
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en vanaf
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessenhuis)Q
dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
Am
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-5178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur 1
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor partners I
bovendien van 10.30 -11.15 uur en van 19.45 - 21.00 uur
Special Care Unit: 10.30-11 00 uur, 15.00 -15 30 uur en 19.00-19.30 uur enm
overleg met de dienstdoende verpleegkundige. W,n
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende verpleegkui#
Jongerenafdeling: 14 30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-5454545). dagelijks 14.00-15 00 uur en 18.30-19.30 uur, klasse lent
daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15 30 uur en 18 30-19 30 uur (voorvaders tot 21.00ud)
Kinderafdeling: 14.30-19 00 uur (voor ouders de gehele dag)
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC) 14 00-14.30
18 30-19.00 uur
Spoedeisende hulp dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 0172-463131): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18
daarnaast ook 11 15-12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-5269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 u
18.30-19 30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 uur(Allee1 N
Partners/echtgenoten met kinderen. "j
Voorzwangeren: zaterdagen zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitsluitend vooi maj
partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingenvoor ouders van opgenomen kinderen
mogeliikheid in overleg met de hoofdverpleegkundige
Voor andere bezoekers gelden de volgende ti/den keel-, neus- en oorheelkunde
neurologie: 14.15-15 00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelkunde en heelkunde IDi
14 15-15.00 uur en 18 30-19.00 uur
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15 15-17.00uur,
babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
30-19.30 uur, klasse lenli
(el
