ZATERDAGS
BIJVOEGSEL
De verbeten
zoektocht
naar een vader
Elke dag snelt ze
nerveus naar de
brievenbus. Hij moet
nu toch reageren,
captain J.B. Forbes.
Marian Smit uit
Sassenheim is er stellig
wn overtuigd dat deze
Canadese militair, die
bij de bevrijding van
Nederland in het
Zeeuws- Vlaamse Hulst
nrd was, haar
vader is en dezer dagen
contact met haar zal
tpnemen. Haar
nragtiost, Hans van
j ie Ven uit Nijmegen,
wrspelt dat. En zij
ploofthet. „Wantik
neet heel zeker dat hij
REIS?
"O, Kt is."
I 219)
f 2341
)mpar
SGR
Marian Smit: „Je hebt oorlogsslachtoffers in de letterlijke zin van het woord, maar uiteindelijk zijn wij dat ook."
Bevrijdingskind Marian Smit: 'Ik weet bijna zeker dat ik hem nu gevonden heb'
ZATERDAG 15 MAART 1997
RK
R/SG
695,-
n. va t
W
:nam2
sgi
nel eu
e zoektocht naar haar verwek
ker heeft lang geduurd. Twaalf
jaar om precies te zijn. En haar
oeder wilde maar niet behulpzaam zijn,
niet toen ze als eerste Nederlandse
ouw d°or haar dochter voor de rechter
;rd gesleept. Zowel voor de rechtbank, het
:echtshof als de Hoge Raad heeft de moe-
het geheim over Marian Smits biolo-
che vader niet prijs willen geven. Eerst wist
<,r|de naam niet, later heette het dat ze door
Ljieerdere mannen verkracht was en daarom
et wist wie de vader was en uiteindelijk wil-
ze helemaal niets zeggen. Justitie zette
sanctie op dat stilzwijgen. „Nu heb ik
A9W ''n moe<^er n'et meer nodig want ik heb
^jn vader op eigen kracht gevonden", zegt
inmiddels 51-jarige Smit. Ze vertelt over
ar verbeten zoektocht naar haar 'war dad-
e reistf.En hoe ze er toe gekomen is.
LBURI
d SGR
Bevbijdingskind
uian Smit (51) is een van de 'bevrijdings-
ideren' die al jaren op zoek zijn naar hun
der. In Nederland lopen er naar schatting
10 tot 4000 kinderen van Canadese militai-
rond. Smit is getrouwd en heeft twee kin-
Sun(|: ren. In Sassenheim woont ze in een rijtjes-
/ortrpl rii
is op een steenworp afstand van haar
ieder, met wie ze in 1985 na een ellendige
alle banden heeft verbroken. Zes jaar
leden veranderde ze haar meisjes (achter
lam in Monrie, een samensmelting van de
men van haar dochter Monique en zoon
hard.
lie haar nu tegenkomt ontmoet een op
oog montere, opgewekte vrouw, maar
iter die facade gaat veel verdriet schuil,
belangrijk deel van haar jeugd bracht zij
)r in kindertehuizen en in een pleeggezin.
nAo periode die ze thuis doorbracht was
even naar eigen zeggen een hel. „Ik ben
Jegroeid in een gezin waar mishandeling
vernedering aan de orde van de dag wa-
0 ^en dronken, naar later bleek stiefvader,
handen niet kon thuishouden, incest
"gde. Mijn moeder kon me geen liefde ge
in haar ogen deed ik nooit iets goed. Re-
aatig kreeg ik te horen dat ik voor het on-
uk geboren was. Naarmate ik ouder werd,
dde situatie onhoudbaar.
Alphen aan den Rijn geplaatst. „Een fijne tijd,
eindelijk wat rust in mijn leven", zegt ze nu.
Twee jaar later werd ze weer in het gezin op
genomen. Dat duurde niet lang. In een ander
(pleeg)gezin ontving ze wel de liefde die ze
nodig had. „Toch ging ik af en toe naar huis
omdat ik me verantwoordelijk voelde voor
dat gezin."
Maar dat was geen succes. In 1965 leerde
ze haar man kennen, twee jaar later trouwde
ze. Al snel werd ze moeder van een dochter
en een zoon. „Ik nam mij voor dat mijn kin
deren wel een liefdevolle vader en moeder
zouden hebben."
„Toen ik 17 oktober 1985 koffie ging drin
ken bij mijn moeder, veranderde mijn leven.
De sfeer was vreselijk gespannen. Ik kreeg
van mijn moeder het verwijt dat ik een ver
houding met mijn (stief)vader had. Toen
sloegen de stoppen bij mij door. Ik was jaren
lang door hem misbruikt en dat vond door
haar toedoen plaats. Op dat moment nam ik
me voor er nooit meer te komen. Ik heb de
navelstreng voorgoed doorgeknipt. Ik zocht
hulp en kon niet vermoeden dat dit het begin
zou zijn van een lange zoektocht naar mijn
vader. Want ik had argwaan gekregen. Een
echte vader behandelt zijn kind niet zo. Een
jaar later heb ik via een hulpverlener mijn ge
boorte-akte opgevraagd. Mijn zogenaamde
vader bleek mijn vader niet te zijn. Ik nam
me voor om achter de waarheid te komen."
Taboe
Volgens Smit had ze van haar moeder niets
anders (meer) te verwachten dan leugens.
Vragen over haar jeugd waren tot dat mo
ment altijd taboe geweest. De moeder van
Smit wilde niet meewerken. Daarom stapte
de op 11 september 1945 in Moederheil in
Breda, een opvanghuis voor ongehuwde
moeders dat nu Valkenhorst heet, ter wereld
gekomen Sassenheimse naar de rechter om
haar daartoe te dwingen.
De rechterlijke strijd duurde vier jaar.
Steeds kreeg Smit een winnende uitspraak in
handen. Haar moeder ging met haar advo
caat P. de Groen echter elke keer in hoger be
roep. Maar zelfs nadat de Hoge Raad in janu
ari van dit jaar alle eerdere vonnissen had be
krachtigd, bleef de moeder zwijgen als het
graf. Volgens haar advocaat beschouwt de nu
71-jarige vrouw het hele verhaal als een ge
dels verjaard bleek te zijn om er voor de
rechtbank nog iets mee te kunnen doen." Ze
ging dat jaar in therapie bij het Riagg. Haar
stiefvader wilde nergens van weten. Een con
frontatie op het politiebureau hielp evenmin.
„De brief die ik hem daar overhandigde heeft
hij later, met alle intieme details, verspreid in
de buurt. Uiteindelijk heb ik een kort geding
aangespannen en gewonnen. Hij moest
openlijk zijn excuses aanbieden. Maar door
de bedreigingen van zijn kant had ik werke
lijk geen leven meer."
In 1992 ging ze verder met haar speurtocht
naar haar eigenlijke vader. Door een uit
spraak van de Hoge Raad kreeg zij, net als al
le in Moederheil geboren kinderen, inzage in
haar echte geboorte-akte. Voor die tijd was
daar de toestemming van de moeder voor
nodig. En die kreeg ze niet. „We kregen het
complete dossier mee. Er stond inderdaad
een naam van mijn vader in en wel die van
Alfred: 22 jaar oud, ongehuwd, rooms-katho-
liek en Nederlands militair. Mijn moeder ge
bruikte de schuilnaam Gerda. Het meisje wist
niet of ze met hem zou trouwen. Dat stond
zo in die akte."
Tot die tijd was haar voorgehouden dat ze
in Vlaardingen het levenslicht had gezien.
Smit zocht na het vinden van haar geboorte
akte contact met de pers. Via een krantenar
tikel kwam ze een oorlogsveteraan op het
spoor. Hij gaf de Sassenheimse een complete
namenlijst van militairen en fotós. Alles
kwam daarna in een stroomversnelling te
recht. Ze1 kreeg een uitnodiging voor een reü
nie van veteranen in Hulst en ze nam de foto
van haar moeder mee. Die werd door een
aantal militairen herkend. Het werd haar dui
delijk dat haar vader in deze groep - ook wel
circus C. genoemd - gevonden moest wor
den.
C. bleek een huisarts van de familie waar
de moeder van Marian werkte en was later
majoor bij het 114e regiment. „Het gerucht
dat ik misschien zijn dochter was, werd ont
zenuwd. Dat mijn vader wellicht een verbin
dingsofficier van het South Alberta Regiment
(Schots/Canadees) zou zijn, kwam meer in
de buurt van de waarheid. Hij had iets te ma
ken met de Prinses Irene Brigade. Er werden
allerlei opmerkingen gemaakt die suggereer
den dat ik de dochter van captain Forbes zou
kunnen zijn. De naam Alfred klopte in elk ge
val niet. We hebben drie militairen met die
naam gesproken en die waren het niet."
De puzzel viel voor Smit langzamerhand in
elkaar. Het South Alberta Regiment met
Schots/Canadese militairen arriveerde in
september 1944 in Hulst. Drie maanden later
was haar moeder zwanger. Ze nam contact
op met John Boers, die in Canada 'verbin
dingsman' voor bevrijdingskinderen in Ne
derland is. Na het invullen van een vragen
lijst nam deze contact opgenomen met de
door Smit gezochte persoon. Direct contact
of het geven van een adres wordt door de Ca
nadese autoriteiten niet toegestaan. Smit is
dus op bemiddeling aangewezen. Boers heeft
onlangs laten weten dat hij Forbes heeft
ingeseind. Maar is Forbes nu ook haar vader?
Smit: „Het is of ik een spannend boek heb
gelezen waarvan de laatste pagina ontbreekt.
Wie ben ik?"
Therapie
Het zoeken naar haar vader en haar identiteit
zijn Smit niet in de kouwe kleren gaan zitten,
„Je hebt oorlogsslachtoffers in de letterlijke
betekenis van het woord, maar uiteindelijk
zijn wij het ook. Gelukkig ben ik heel positief
in het leven doorgegaan. Maar er lopen er
nog zat rond die nu nog psychologische hulp
nodig hebben. Zelf heb ik vijf jaar therapie
nodig gehad. Want vergeten doe je het nooit
meer. Het blijft een litteken, maar je moet
door. Het is ook geen zoektocht die ik alleen
moet doen. Mijn man gaat altijd mee naar
bijeenkomsten van bevrijdingskinderen. Mijn
gezin en mijn advocaat mevrouw Stelling
werfhebben me altijd gesteund. Alleen red je
het in zo'n situatie niet."
Maar is haar zoektocht nu echt ten einde?
Het persoonlijke contact met de vermoedelij
ke vader is immers nog niet tot stand geko
men. Hij heeft ook nog niet gereageerd. Smit
is stellig. „Ik weet het nu heel zeker dat hij
het is. Als ik naar de foto kijk waar hij op
staat, krijg ik er kippenvel van. Volgens mijn
paragnost leeft hij nog. Hij moet 75 zijn. Hij
schijnt kolonel te zijn geworden en vier kin
deren te hebben. Thuis zou hij nog veel uit te
leggen hebben. Maar daarna zou hij volgens
de paragnost contact opnemen. Elke dag is er
nu dus een. Ik zal alles op alles zetten om
hem te vinden. Ik hol elke dag naar de brie
venbus."
De bataljonsstaf van het 114e regiment, bijeen in juli 1945 in Hilversum. Op de voorste rij zit tweede van links captain Forbes, de vermoe
delijke vader van Marian Smit. foto archief marian smit
uw van 'Moederheil' in Breda. Het opvanghuis heet nu Valkenhorst.
foto archief marian smit
sloten boek. „Ze wil nergens op reageren. Het
is voor haar een'afgedane zaak. Ze wil met
rust gelaten worden", zegt De Groen, nadat
hem gevraagd is om een weerwoord van de
moeder.
Gedurende de processen dacht Smit ook
zonder de hulp van haar moeder de puzzel te
kunnen oplossen. Ze kreeg steeds meer grip
op het verleden en kwam er al snel achter dat
haar moeder rond de bevrijding drie maan
den 'verkering' had met een militair. Een
broer ('een aardige man') van haar moeder
bleek behulpzaam. Hij gaf haar foto's die la
ter goed van pas kwamen. Eind 1944 raakte
haar moeder in verwachting, zo ontdekte ze.
Ze werd er ontslagen vanwege haar moeilijke
gedrag. Daarna werkte ze in hotel De Graan-
beurs in Hulst, zo vond Smit met behulp van
anderen uit.
Andere naam
In 1990 liet Smit haar naam veranderen. „Ik
wilde niet langer hun naam dragen. Dat had
met die incest-ervaring te maken, die inmid
Kinderen in het opvanghuis Moederheil, waar ongehuwde moeders hun door militairen verwekte
zoon of dochter ter wereld brachten. In de wieg linksboven blikt Marian Smit de wereld in.
foto archief marian smit