Flinke stap
voorwaarts iiï
Fokker-overlé
Zuid-Holland bezorgd over
in- en uitvoer gevaarlijk afvj
Pers hoeft 'geheim van Noordeinde' niet te respecteren
Randstad
OMBUDSMAN
Rotterdam stuurt elektrische auto's de straat op
Veilig plekje
WOENSDAG 12 MAART 1997
Jo
LEIDSCH DAGBLAD
Vorig jaar ontstond er enige
staatkundige opschudding in
Nederland omdat de rol die ko
ning Beatrix in een paar kwes
ties had gespeeld naar buiten
was gekomen door wat werd
genoemd 'losÜppigheid' van
minister Van Mierlo en van
ambtenaren van zijn departe
ment. Zo zou de koningin de
hand hebben gehad in de over
plaatsing van de Nederlandse
ambassadeur in Zuid-Afrika en
in de vestiging van een Neder
landse ambassade in Jordanië.
De kranten hebben er vrijelijk
over geschreven, wat hier en
daar ook bedenkelijk werd ge
vonden.
In de Tweede Kamer werd
Van Mierlo het verwijt gemaakt
dat zijn handelwijze 'ongepast,
onjuist en betreurenswaardig'
was geweest. Immers, de grond
wet geeft aan dat in ons staats
bestel de ministeriële verant
woordelijkheid centraal staat en
de koning onschendbaar is. En
die onschendbaarheid zou geen
stand kunnen houden als op
vattingen van het staatshoofd
punt van discussie gaan vor
men.
HA. van Wijnen, redacteur
van NRC Handelsblad, is vorige
maand op enkele aspecten hier
van nader ingegaan in zijn in
augurale rede [De pers en het
Geheim van het Noordeinde) bij
de aanvaarding van zijn ambt
als buitengewoon hoogleraar
persgeschiedenis, in het bijzon
der de geschiedenis van de
persvrijheid, aan de Erasmus
Universiteit Rotterdam. Op het
gebied van de monarchie in het
staatsbestel heeft Van Wijnen al
het nodige gepubliceerd, onder
andere het overzichtswerk Van
de macht des Konings.
In de krant van 13 februari
heeft het Leidsch Dagblad een
kort artikel gewijd aan Van Wij-
nens rede, maar daarin werd
niet ingegaan op de actualiteit
van de problematiek die hier in
de aanhef is weergegeven. Van
Wijnen heeft er wel veel aan
dacht aan besteed en het lijkt
mij nuttig daar eens naar te kij
ken.
Is minister Van Mierlo buiten
zijn boekje gegaan met de me
dedeling dat de koningin ertoe
heeft bijgedragen dat er een
ambassade in Jordanië kwam?
Volgens Van Wijnen in het ge
heel niet: ,,De grondwet heeft
alleen de discussie in de parle
mentaire procedure op het oog.
Wat buiten het parlement wordt
gezegd, in de krant, op radio of
televisie, op internet, of waar
ook, valt daar niet onder.(...) De
grondwet zegt niet dat de mi
nister naar buiten nimmer van
de persoonlijke mening van de
koningin mag doen blijken. Als
hij dat doet mag dat echter niet
gebeuren met de bedoeling zich
aan zijn verantwoordelijkheid te
onttrekken". Een oordeel dat al
is terug te vinden in
Handboek over het
Constitutioneel Recht
van de liberale voor
man prof. P.J. Oud.
Van Van Wijnen
had Van Mierlo bij
de opening van de
ambassade nog wel
een stapje verder
mogen gaan: „Hij
had gerust kunnen
zeggen: 'Ik was er
zelf niet opgekomen,
maar ik heb mij laten rvuuu
overtuigen door de betere in
zichten van de koningin'. En hij
had ook kunnen zeggen: 'In een
samengesteld regeringssysteem
van Koning en Ministers staat
het de Koning vrij de Ministers
op goede ideeën te brengen'. In
geen geval zou Van Mierlo daar
mee zijn ministeriëele verant
woordelijkheid tekort hebben
Bij Van Wijnens opstelling
past een opmerking. Een minis
ter zal toch maar bij zeer hoge
uitzondering en dan over iets
tamelijk onschuldigs in het
openbaar wat over
een standpunt van
de koningin kun
nen zeggen. Het
lijkt me een on
houdbare situatie
worden als door
een minister buiten
de Kamer een dis
cussie op gang
komt over de rol of
het standpunt van
het staatshoofd in
een bepaalde kwes
tie en binnen de
Kamer louter de formele regels
worden gehanteerd van de mi
nisteriële verantwoordelijkheid.
Dat gaat ernstig wringen. Het
aanzien van de (onschendbare)
vorst kan dan toch via de pu
blieke discussie op de tocht ko
men te staan en dat nu lijkt mij
niet de bedoeling.
Verplichting?
Niet te spreken is Van Wijnen
over de reactie van minister Van
Mierlo op de berichtgeving in
de kranten over de overplaat
sing van de Nederlandse am
De ombudsman van het Leidsch Dagblad is van maandag tot en met
vrijdag bereikbaar van 9.30-11.30 uur onder telefoonnummer (071)-
5356215. Brieven kan men richten aan het adres: Ombudsman
Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300 AB Leiden. Het werk van de
ombudsman valt buiten de verantwoordelijkheid van de
hoofdredactie.
Voor klachten over de bezorging gelieve men te bellen (071) -
5128030.
bassadeur in Zuid-Afrika.
De koningin die op staatsbe
zoek naar Zuid-Afrika ging, zou
op die overplaatsing hebben
aangedrongen, zo werd uit zijn
departement vernomen. Van
Mierlo vond dat journalisten
zich hier onvoldoende bewust
waren geweest van de staats
rechtelijke gevolgen van hun
berichten: 'Er rust een extra ver
plichting op journalisten die in
dit staatsbestel opereren om be
hoedzaam te zijn'. Ik vond dat
een vreemde opvatting van Van
Mierlo die zijn carriè re begon
als journalist bij het Algemeen
Handelsblad, en dus beter had
moeten weten.
Van Wijnen veegt in keurige be
woordingen de vloer aan met
Van Mierlo's vermaning: „De
pers is geen contractpartner van
de staatsmacht. Journalisten
hebben geen contractuele ver
antwoordelijkheid voor de in
standhouding van de maat
schappelijke orde of het parle
mentaire systeem. Op journalis
ten rust noch de plicht tot be
scherming van de monarchie,
noch tot handhaving van de on
schendbaarheid van de Koning.
Daarin verschillen journalisten
van politici, ministers en leden
van de Staten-Generaal. Het on
derscheid zit hierin dat minis
ters en Kamerleden een eed op
de grondwet afleggen, maar
journalisten niet. Ministers zwe
ren of beloven bij hun beëdi
ging getrouwheid aan de Ko
ning en aan de grondwet. De
eed die nieuwe Kamerleden bij
de inhuldiging van de Koning
afleggen spreekt met zoveel
woorden ook over de on
schendbaarheid van de Koning.
Kamerleden onderschrijven
daarmee het monarchale begin
sel van onze grondwet. Journa
listen vertegenwoordigen een
vrije pers die haar onafhanke
lijkheid ontleent aan een van de
belangrijkste vrijheidsrechten
uit de grondwet. Artikel 7 van
de grondwet geeft de pers de
vrijheid voor de monarchie te
zijn, maar even goed ertegen."
Ten slotte wil ik nog vermel
den wat Van Wijnen vindt van
het Geheim van Noordeinde,
het overleg dus tussen minister
(s) en vorstin, waarvan geen
mededelingen worden gedaan.
Maar wat wil, kan en mag de
pers hieromtrent?
Van Wijnen: „De pers van de
ze tijd richt zich, anders dan
vroeger, op de besluitvorming
achter de schermen, ook achter
de schermen van de monarchie.
Wat zij kan is niet afhankelijk
van de regering, maar veel meer
van eigen observatie, onderzoek
en ambtelijke lekken. Wat de
pers mag is publiceren wat zij
van het geheim te weten komt.
Onafhankelijk van het staatsbe-
chef hans jacobs, 071-5356414. plv -chef rudolf kleun,dl
Wijers waarschuwt voor optimisme
ge\
ah
amsterdam/den haag anp
Er lijkt voortuitgang bereikt te
zijn bij de onderhandelingen
over Fokker. Stork heeft vol
gens ingewijden een flinke
stap voorwaarts gemaakt on
der druk van Economische Za
ken. „De Nederlandse partijen
zijn eruit gekomen op hoofd
lijnen. Nu moeten nog de de
tails ingevuld worden", aldus
een ingewijde gisteren.
Begemann-bestuurder De-
leye, de curatoren van Fokker
en Stork hebben maandag
lang gesproken. Ook nu wordt
er nog onderhandeld. Tijdens
de pittige gesprekken op
maandag zijn er 'majeure
stappen' gezet. Vooral Econo
mische Zaken zou maandag
Stork voor het blok hebben ge
zet.
Een woordvoerder van Stork
bevestigde gisteren dat er 'be
weging aan het front' is ont
staan, maar noemde een ak
koord op hoofdlijnen 'prema
tuur'. Ook de zegsman van
Economische Zaken was min:
der optimistisch. „Het tekenen
van een akkoord staat nog ver
weg in de toekomst."
Ook minister Wijers van
Economische Zaken noemde
i
gisteren het bericht
tuur'. „We zijn er ze)
niet uit. Als het tot een
pig akkoord zou komi gn
volgt er nog een heel la: jy e
ject. Dat kost natuurlij oe^
veel tijd, en tijd is de
rijkste vijand."
De gesprekken stonc
der grote druk van de
sche regering en de
ranciers. Die waren oi
dig geworden door hei
bel tussen de Nede
deelnemers. Vooral St<
volgens direct betrokkt
dwarsligger. Het conci
schouwt een herstart v<
ker als riskant. Daani
het bang dat het overge
Fokker Aviation best
zou worden.
Als de Nederlande
overeenkomst hebben
ten, moet er daarna ont
deld worden met de
sche regering. De laatst
gens waarnemers erg
maar bij Fokker besi
angst dat er eenzelfde
kan ontstaan als bij Sa
Ook toen was er een
op hoofdlijnen, maar
de Koreaanse regering
het eten door met exti
te komen.
Dp;
De gemeente Rotterdam en het energiebe
drijf Eneco willen nog dit jaar de elektrische
auto in Rotterdam grootschalig de straat op
sturen. Met subsidie van het ministerie van
economische zaken willen zij vierhonderd
auto's op elektriciteit laten rijden. Het gaat
om auto's van overheidsdiensten, koeriers-
en bezorgdiensten, taxi's en privé-auto's.
Het project moet de weg effenen voor een
verdere invoering van 'schoon' autorijden.
Op de Wereldhavendagen zal het publiek
dit najaar een eerste blik op de elektrische
auto's kunnen werpen.
Eneco heeft momenteel auto's op aard
gas rijden. Het is de bedoeling ook dat ge
bruik verder uit te breiden. Volgens project
leider Piet Dofferhoff van het Rotterdams
Energieplan en beleidsadviseur Rob Ver
berg van Eneco is het de bedoeling de ko
mende jaren op beide vlakken te experi
menteren, met als uiteindelijk doel de ont
wikkeling van een hybride-auto die zowel
op aardgas als elektriciteit rijdt. „Maar
voorlopig houden we het alleen nog bij au
to's die of op aardgas, of op elektriciteit rij
den".
De invoering van de elektrische auto is
een van de zestien milieuprojecten die Rot
terdam en Eneco bij Economische Zaken
hebben aangemeld. Daarmee wil de stad in
aanmerking komen voor een deel van de
750 miljoen die de overheid dit jaar in petto
heeft voor het koolstofdioxide-reductieplan.
Actief-tapijt van Louis de Poortere, bij
ons tijdetijk een heet stuk goedkoper.
GQATIQ p r I r p n- De crème-de-la-crème op het gebied
li n II u utLtuU van gebruikstapijt. Het is antistatisch
en geschikt voor vloerverwarming.
Uitgevoerd met woven back of active
back (geen ondertapijt nodig!). We heb
ben de keuze uit 8 warme woonkleuren.
per strekkende mtr. 4 mtr. breed
Natuurlijk let u op de prijzen als
u uw boodschappen doet. Dat
doet immers bijna iedereen.
Maar wat u met de aanschaf van
duurzame gebruiksmiddelen
allemaal kunt besparen, zet pas
écht zoden aan de dijk. Kijkt u
eens naar ons sublieme tapijt van
topproducent Louis de Poortere
in een magnifieke projecten
kwaliteit. Ideaal met ravottende
kinderen en huisdieren. Oer-
en-oer sterk, zeer eigentijds en
met 'ingebouwd' active-back-
ondertapijt. Daar hoeft u dus al
helemaal niet voor in de buidel
te tasten. Maar het mooiste komt
nog. Wij rekenen namelijk voor
deze schitterende vloerbedekking
tijdelijk stukken minder. Moet
u eens kijken wat dat scheelt.
rCruquius, Bij de Ruijtermeubel, Spaarncweg 24, Tel (023) 528 61 -33
Haarlem, Winkelcentrum Cronjé, Julianapark 30, Tel (023) 525 76 80
erkend Hillegom, Hoofdstraat 47, Tel (0252) 51 52 57 Leiden, Stationsplein
214-216 (voorheen Hatéma), Tel (071514 91 06 Noordwijk, Lindcnplein 7,
Tel (071) 361 67 31* Zaandam, Westzijde 44, Tel (075) 616 39 92
amsterdam Veilig weggedoken tussen
ME'ers kijkt dit jongetje nieuwsgierig naar de
ontruiming van een kraakpand aan de Wes-
termarkt in Amsterdam. De politie ontruimde
gisteren nog twee kraakpanden: aan de P.C.
Hooftstraat en de Hobbemakadet. De politie
arresteerde in totaal 39 krakers wegens huis
vredebreuk.
's Middags werden bijna alle arrestanten
naar huis gestuurd. Drie minderjarige meisjes
zijn overgedragen aan de jeugd- en zedenpo
litie. Het gaat vermoedelijk om 'weglopertjes'
aldus de politie.
De politie, die 170 man op de been had ge
bracht, zette de omgeving van de kraakpan
den af. De ontruimingen verliepen vrij rustig.
Alleen bij het pand aan de P.C.
gooiden krakers met
raad. De politie pareerde dit met e
een waterkanon.
's Avonds probeerden onu"
krakers en
in te nemen.
dreef hen richting Vondelpark.
Zuid-Holland maakt zich emsti-
w zorgen over de voorgestelde
wijzigingen van het in- en uit
voerbeleid voor gevaarlijk afval.
Dat schrijft de provincie aan de
landelijke Stuurgroep Meerja
renplanning Gevaarlijk Afval.
In het ontwerp Meerjaren
plan Gevaarlijke Afvalstoffen II
staan volgens het dagelijks be
stuur belangrijke wijzigingen in
vergelijking met het huidige
meerjarenplan. Zo verdwijnen
de grenzen binnen de Europese
Unie, waardoor vrij verkeer van
gevaarlijk afval mogelijk wordt.
Gedeputeerde Staten vrezen dat
deze verandering ten koste gaat
van de kwaliteit van het te ver
werken gevaarlijk afval dat ons
land binnenkomt. Nederland
stelt over het algemeen strenge
re eisen aan transport en ver
werking van afval dan het bui
tenland. Zuid-Holland doet
daarom aan minister De Boer
van VROM een dringend beroep
om in Europees verband snel te
werken aan gelijkstelling van
deze eisen. Verder stelt de nieu
we meerjarenplanning aan de
verwerkingstechniek
land scherpere eisen,
de capaciteit van de i
in de toekomst onbepejitie
|gh
Die nieuwe vrijheid tht<
extra toezicht en meefcr
len voor extra controlkest
Zuid-Holland. Daarofen
de provincie echter i
in de plannen.
RECONSTRUCTIE
G0GERP0LDER
TERINZAGELEGGING RECONSTRUCTIEPLAN
De Reconstructiecommissie "Gogerpolder" maakt bekend dat - op grond van artikel
19, tweede lid van de Regeling Reconstructie Oude Glastuinbouwgebieden - het vast
gestelde Reconstructieplan "Gogerpolder" vanaf 17 maart tot en met 18 april ter
inzage ligt op het Provinciehuis van provincie Zuid-Holland, bij de gemeente Alkemade
in Roelofarendsveen, bij het hoogheemraadschap van Rijnland in Leiden en tevens bij
het waterschap De Oude Rijnstromen in Leiderdorp.
Planrapporten en kaarten zijn te verkrijgen bij het secretariaat van de Reconstructie
commissie "Gogerpolder" in Voorburg, Burgemeester Feithplein 2, 2273 BZ Voorburg,
tel: 070-3371235.
Reconstructiecommissie "Gogerpolder"
Van Voller
commissaris)^
van FloriadeL.
den haag anp
Koningin Beatrix
zwager mr. Pieter van
ven benoemd tot
commissaris van de
nale tentoonstelling
2002. Van Vollenhovf
tevens commissaris v<
derlandse afdeling v;
2002. De Floriade 20|len
plaats in de gemeente
mermeer. De algemejtoe
missaris houdt nameifter
derlandse regering tolev;
de naleving van inteijHij
afspraken over dergefrt",
toonstellingen. M'
