'Vrouwen geven meer leiding vanuit hun gevoel'
'Denk er eens
over na'
Een vroui
Marian Noorlander runt Grand Hotel Huis ter Duin
Marian Noorlander „Aandacht voor het detail, voor de kleur van het een en ander, voor het raffinement in de
aankleding." foto dick hoogewoning
Turkish Delight gaat vooroordelen te lijf
Voorzichtigheid is de moeder van
de porseleinkast. Dat lijkt het de
vies van Marian Noorlander die,
nadat Huis ter Duin uit de as was verrezen,
de dagelijkse leiding van het hotel op zich
nam. Aanvankelijk wilde zij dat maar een
paar jaar doen, maar inmiddels is ze zo ver
groeid met het bedrijf dat ze er geen afscheid
meer van wil nemen.
Zorgvuldig, als een politicus bijna, weegt
en wikt Noorlander haar woorden. Af en toe,
bij een wat lastige vraag, knippert ze even
met haar ogen. Bijvoorbeeld als het erover
gaat aan welke illustere gast zij de beste her
inneringen bewaart. „Daar laat ik me liever
niet over uit. Hoewel, Gorbatsjov en de Ame
rikaanse minister,, van buitenlandse zaken,
vond ik zeer interessante mannen. Maar lét
wel: in Huis ter Duin is iedereen een VIP.
Meer wil ik er niet over zeggen."
Noorlander is een gedreven 'manager', om
die vervelende term maar eens te gebruiken.
Zelf noemt zij zich liever gastvrouw. En dat
gaat haar zeer goed af. Haai' gesprekspartner
kan daarover meepraten. Hem wordt aan het
begin van het gesprek ogenblikkelijk een
heerlijke espresso met een knapperige pain
d'amande geserveerd en wanneer het zweet
hem even uitbreekt omdat hij zich op deze
dag iets te warm heeft aangekleed, verzoekt
Marian Noorlander de barman een natge
maakte theedoek te brengen ter verkoeling
van zijn dampende hoofd.
Voor Marian Noorlander is een speciale In
ternationale Vrouwendag niet echt meer no
dig. „Maar", zo zegt ze, „ik kan me indenken
dat het in een ander werelddeel zoals
Zuidamerika nog wel nut heeft. Daar is de
positie van de vrouw bepaald nog niet roos
kleurig. Ik merk dat wel bij de buitenlandse
medewerkers die we hier hebben. Vaak kun
nen de mannen van de buitenlandse vrou
wen maar moeilijk wennen aan de zelfstan
dige positie die hun vrouwen hier hebben."
Een vrouwelijke manager. Heeft Noorlan-
ders stijl van leidinggeven een specifiek vrou
welijke touch?Over die vraag moet even wor
den nagedacht, maar dan zegt Noorlander:
„Ik geloof dat dat de aandacht is voor het de
tail. Voor de kleur van een en ander, voor het
raffinement in de aankleding van het hotel.
Het gaat mij om een warme sfeer. Ik denk dat
vrouwen ook meer leidinggeven vanuit hun
gevoel. Maar daarbij wordt de praktische
kant natuurlijk niet vergeten. U moet niet
Marian Noorlander. Kan zo uit een Amerikaanse serie
over de jet-set zijn weggestapt. Bril als een diadeem in
het overvloedige, blonde haar. Decent maar pittig
gekleed in een zeegroen mantelpak. Dagelijks runt
Noorlander het Grand Hotel Huis ter Duin in Noordwijk,
een enclave valide haute volée. Ze reageert gevat, maar
alleen wanneer het haar uitkomt. Als de fotograaf vraagt
of zij voor de foto even wil glimlachen, zegt ze, met een
blik op één van haar onberispelijk geklede, mannelijke
assistenten: ,,Moet ik dan zijn richting uit blijven kijken?
Nou zeg, ik weet niet of me dat dan lukt.
door CEES VAN HOORE
vergeten dat hier 250 mensen werken en
daarvoor draag je natuurlijk toch de verant
woordelijkheid. Kijk, ik heb geen hobby's.
Mijn hobby is het werken hier. Ik ben van al
les op de hoogte. En dat is een goed gevoel."
Wanneer er grote partijen of gala-avonden
zijn is Marian Noorlander vanzelfsprekend
aanwezig. „Als er presidentieel bezoek komt
of als leden van het koninklijk huis komen,
sta ik altijd bij de deur. Dat hoort bij je taak,
vind ik. Wat betreft die grote partijen en con
gressen hebben we nog steeds een grote uit
straling. Ik kan me in dit verband wel eens
ergeren aan de gemeente Noordwijk. Laatst
bijvoorbeeld, toen we een grote party hadden
en met laserstralen wilden werken bij de in
gang, kon dat opeens niet. Dat vind ik erg
jammer. Men vergeet in de politiek mis
schien wel eens dat wij, met de publiciteit die
wij halen, Noordwijk toch behoorlijk promo
ten. Maar ik heb wat dat betreft een masker
voorgedaan. Ik trek me er niet meer zoveel
van aan. Ik moet deze toko runnen en dat is
al werk genoeg."
Hotel Huis ter Duin moet het vooral heb
ben van buitenlandse gasten. „Kijk", zegt
Noorlander, „als Nederlandse mensen hier 's
avonds zijn geweest voor een congres of een
feest, kunnen ze vaak in één of twee uur naar
huis terugrijden. De afstanden zijn in ons
land niet zo groot. Daarom zijn het vooral
buitenlandse gasten die hief blijven logeren.
En die bieden wij service zoveel als dat kan.
Het weer in Holland is wel eens wisselvallig.
Maar als het dan wat somberder is, gaan
mens'en hier gewoon op het terras liggen,
met een plaid over zich heen. Dan genieten
ze van de zeelucht en het uitzicht. Tja, ik vind
het soms jammer dat dit hotel van ons is. Ik
zou het heerlijk vinden om hier een paar da
gen te verblijven. Echt, dat vind ik soms heel
erg jammer."
Tijdens het gesprek wordt Noorlander een
paar keer gestoord door haar assistenten die
iets van haar moeten weten. Opvallend is
haar gedecideerde optreden. Je ziet het aan
de ogen en de houding van de heren: ze heb
ben ontzag voor deze vrouw.
Buiten weten we ineens waarom Noorlan
der zoveel ontzag afdwingt. Omdat zij in deze
tijd van massaconsumptie, hoog boven de
duinen, als een van de weinige" horeca-on-
dernemers de grandeur van het vroegere,
Noordwijk levend houdt.
Ze hebben het al zo
vaak moeten uitleggen:
nee, ze worden niet
uitgehuwelijkt en ja, ze
mogen bést naar het
café.
Inci Pamuk en Nilgün
Yerli van het
cabaretduo Turkish
Delight uit Haarlem
wekken nog altijd
verbazing. Twee
Turkse vfouwen,
zonder hoofddoek op
de bühne, hoe kan dat
nou Een voudigweg
omdat Pamuk en Yerli
een paar jaar geleden
allebei het theater in
wilden.Misschien
zijn we wel een
voorbeeld voor andere
Turkse meiden.
De macht van de lach.
door MARTIN HERMENS
Noem het maar het ongemak van
ieder mens. Want wie betrapt
zichzelf niet op vooroordelen?
Omdat iemand een andere huidskleur, ande
re gewoontes heeft of simpelweg er anders
uitziet. Het Turkse cabaretduo Turkish De
light bestaat bij de gratie van vooroordelen.
„We zijn heel dankbaar dat ze er nog zijn",
zegt Inci Pamuk lachend. „We willen ze ook
niet in één keer uitroeien." Samen met Nil-
gün Yerli timmert ze al drie jaar aan de weg."
Voor hun cabaretprogramma kunnen ze
moeiteloos putten uit eigen ervaring. „De
drang om in het theater iets te doen met die
vooroordelen is ontstaan uit ergernis. Men
sen weten of denken weinig te weten over
andere culturen", legt Inci uit. „Als wij een
café binnen stappen, staan we allebei in een
hoek uit te leggen dat we niet uitgehuwelijkt
zijn en dat we niet stiekem in de kroeg staan.
Je krijgt heel directe vragen: of je wel of niet
maagdbent, of je besneden bent ofniet."
„Er heerst verbazing alom als je zegt dat je
Turkse bent", vult Nilgün aan. „Mensen den
ken vaak dat we Italiaans of Spaans zijn. Als
je zegt dat je uit Turkije komt, zit je gelijk
fout. Weet je wat ik zo erg vind: zolang ie
mand denkt dat je Italiaanse bent, gaat hij
door met zijn leuke babbel. Maar ik heb
meegemaakt dat mensen grof werden zodra
ze hoorden dat ik Turks ben."
Inci: „Soms denk ik wel eens: jeetje, ont
wikkel je nou een beetje. Ik zie nationaliteit
als iets dat je bij de geboorte meekrijgt. Op
papier ben ik Nederlandse én Turkse. Wat ik
me voel? Gewoon: ik voel me lekker. Ieder
mens wordt gemaakt door zijn omgeving.'
Dus vorm je een onderdeel van de maat
schappij waarin je zit. That's it. In ons pro
gramma proberen we een brug te slaan tus
sen vooroordelen en feiten.
Vooroordelen zijn er toch wel. Onze bood
schap is: denk er eens over na. Sta ervoor
open dat jouw mening kan veranderen. Ga
niet uit van een vastgeroest denken. Kijk ver
der dan je neus lang is. Die boodschap ver
pakken wij in humor. Dat maakt het allemaal
wat luchtiger. Met die humor houden wij het
publiek een spiegel voor. Mensen herkennen
zich daarin. Op het moment dat wij spelen,
gaat het publiek lachen. Sommige mensen
schamen zich. Die vragen zich af of je over
vooroordelen wel mag lachen."
Overrompelend
Inci en Nilgün leerden elkaar kennen bij een
Turkse tandarts annex zakenman. Inci assis
teerde de man in de eerste functie, Nilgün in
Turkish Delight: „Misschien zijn we wel een voorbeeld voor andere turkse meiden."
de tweede. „We konden het meteen goed
met elkaar vinden. De vriendschap was heel
explosief. We ontdekten dat we hetzelfde ge
voel voor humor hebben. We hadden zoveel
energie en vooral zin om iets in het theater te
doen"
Een optreden op een themadag voor al
lochtone vrouwen in Amsterdam bracht de
zaak in een stroomversnelling. „We zijn er
gewoon ingerold", zegrlnci. „Op die thema
dag waren veel organisaties aanwezig die ons
goed vonden. Al snel stroomden de aanvra
gen binnen. We zitten nu tot ons genoegen
op gemiddeld twintig optredens per maand.
We wisten in het begin niet eens dat we met
cabaret bezig waren
Nog altijd wekt Turkish Delight verbazing:
Turkse vrouwen die aan cabaret doen lijkt in
strijd met alle vooroordelen die er bestaan.
„Dat beeld is heel logisch", stelt Inci. „Voor
zover ik weet, zijn wij de eerste Turkse caba
retgroep in Nederland. Inmiddels heb je heel
veel Turkse meisjes zoals wij en die komen
langzamerhand aan het woord. Het prototy
pe van de Turkse vrouw was tot nu toe het
beeld dat men had van de eerste generatie:
hoofddoek, verlegen en niet goed in de be
heersing van de Nederlandse taal.
Misschien hebben we een voorbeeldfunc
tie voor de meiden van de derde generatie.
Dat is niet bewust gepland. Turkse meisjes
zijn heel trots op ons; hun stem wordt nu ge
hoord. Maar ook Nederlandse meiden zijn
enthousiast. Wij hebben de luxe dat we uit
beide culturen de in onze ogen beste dingen
kunnen selecteren. Ik hoop dat ook andere
leeftijdsgenoten uit die derde generatie die
kans krijgen."
'Ruimte en vrijheid'
„Ieder mens moet de ruimte en de vrijheid
hebben om van andere culturen te leren",
zegt Nilgün. „Niet iedereen in de derde ge-
neraüe Turken heeft die vrijheid, ook al dra
gen ze Nederlandse elementen in zich. Er is
nu eenmaal een soort van Turks/Nederlands
ras ontstaan, al vind ik het vervelend dat we
in termen van rassen blijven denken. Veel
jongeren van onze generatie willen wel vrij
heid hebben, maar krijgen die (nog) niet van
hun ouders." Ook daarbij spelen vooroorde
len een belangrijke rol. „We hebben allemaal
vooroordelen over elkaar", zegt Nilgün. „Ne
derlanders tegenover Turken, maar ook Tur
ken onderling. Net als Nederlanders onder
elkaar. Dat laten wij in ons programma ook
duidelijk zien. Communicatie is heel belang
rijk. Mensen denken alles te weten van een
bepaald land omdat ze ooit eens één per
soon die ervandaan kwam hebben meege
maakt. Je hoeft natuurlijk niet alles te weten
van die andere cultuur. Maar èls je iets wilt
weten, vraag het dan en ga het niet zelf in
vullen."
Inci en Nilgün schromen niet om te be
kennen dat ook zij met vooroordelen rondlo
pen. „En laten we eerlijk zijn: sommige din
gen kloppen gewoon. Er is in Turkije een be
paalde traditie die door iedereen wordt toe
gepast. Maar dan moet je je wel bewust zijn
dat die traditie niet voor alle Turken geldt.
Katholieke Nederlanders vinden ook niet al
les van het katholicisme oké. Met onze hu
mor proberen we dat soort zaken bespreek
baar te maken."
/aren terug, de feministist
kop te steken, waren er if
land drie vrouwen aan de c
BandaranaikeinSrLankaf >-
raël voer,de oorlog met Syri
vreselijke burgeroorlog eni op
de grens met Bangladesh si r-
van je het gevoel had dat d g
tussen India en Pakistan zo
Toen werden in Engeland t
Maggie Thatcher kwam aa
beetje te jennen, zei ik tegf
dentes: 'Waar een vrouw d
kijk maar naar Israël, India
nenkort is Engeland ook in
gen en hoongelach waren
log? Dat was immers onde
geerde kijvend, maar er br<
uit. Eerlijk gezegd verwart
het eertijds zo trotse Engel
voeren. Want er was imme
zou kunnen optrekken. Mi
stond een conflict tussen!
de Falkland-eilanden, eno
van Mrs. Thatcher ontaard
oorlog waarbij een Ai 0
gebracht en een peperdun or
een Exocet-raket werd gen
Een vrouw aan de macht
En zeker is in ieder gevt
hartelijk naar smachtte oit
met Argentinië te voeren,
staatsman aan de macht g