Fatsoensdebat draait rond het bushokj
'Nuttigheidsdenken is fataal voor dieren'
Geen paarse winst
voor Democraten
Zwendel bij banken 'normaal' bedrijfsrisico
Feiten &Meningen
defe
P
ZATERDAG 8 MAART 1997
(TER
£l« Berst-Eilers
De column van Maarten 't Hart staat vandaag bij wijze van
uitzondering in het Zaterdags Bijvoegsel.
Tom Kok gaat elke woensdag dansen met zijn vrouw. Op vrij
dagavond komt hij om half zeven thuis, mét patat. En dan
brandt hij een heleboel kaarsjes, om van het alledaagse 'een
tempeltje van ontmoeting' te maken. Wie het na zijn kinder
liedje 'In de maneschijn' nog niet wist: de nieuwe partijvoorzit
ter van D66 is een onorthodox mens. Hij is een politicus die
zich niet als een politicus wil profileren.
En dat past wonderwel bij D66, een partij die eigenlijk geen
politieke partij is. Zij beschikt niet over een duidelijk gedach-
tengoed en vertegenwoordigt geen politieke stroming. Ooit op
gericht om het staatkundig bestel te hervormen, is D66 inmid
dels uitgemond in een soort praktisch alternatief. In zo'n club
van intellectuele nuancezoekers hoeven principes niet heilig te
zijn en mag een standpunt rustig na een half jaar worden inge
ruild voor een beter, als daar maar argumenten voor zijn. Wie
weet eigenlijk waar D66 voor staat? En waarom zou je er lid van
worden?
Daarmee tobt ook Tom Kok. Zijn yin en yang geheel in even
wicht, poneerde hij onlangs een heel creatief idee. Wordt lid
van Greenpeace - of Natuurmo
menten - en je krijgt D66 er voor
een riks bij! Jammer alleen dat
milieuorganisaties in D66 geen
'groene' partij zien.
Na honderd dagen 'in de ma
neschijn' ziet Tom Kok ook wel
dat het niet goed gaat met zijn
kluppie. Het begint bij D66 een
beetje te lijken op de tien kleine
negertjes van Agatha Christie. In
1994 haalden ze bij de verkiezin
gen 24 zetels. Daarna begonnen
ze in de peilingen te zakken tot
rond de 19 zetels, vorige weekwa
ren het er nog 16 en deze week
nog maar 15.
Dat is geen loon naar werken.
Het was D66 dat het bejubelde
paarse kabinet van PvdA, WD en
D66 forceerde. Met het kabinet en
zijn vier D66-ministers gaat het goed. De compromissen tussen
PvdA en WD passen vaak naadloos op het pragmatische ener-
zijds-anderzijds standpunt van D66. Kassa zou je zeggen.
Mooi niet dus. De WD manifesteert zich geweldig sterk in de
opiniepeilingen. De PvdA stijgt de laatste tijd ook in de waarde
ring. Maar D66 weet niet te incasseren.
Het gevaar dreigt dat dit alleen nog maar erger wordt naar
mate de verkiezingen naderen. Natuurlijk zijn peilingen slechts
peilingen, maar bij D66 zijn de zorgen groot. Alles wijst erop dat
de verkiezingsstrijd van mei '98 een race tussen Kok en Bolke-
stein wordt. De vraag die daarbij centraal staat is: aan wie ver
trouwt u het land toe? Aan de staatsman Kok of de politicus
Bolkestein. Die machtsvraag tussen Kok en Bolkestein rijdt D66
zeer in de wielen. Een mooi voorbeeld was het NAVO-debat van
deze week. D66-minister Van Mierlo had Bolkestein al zover ge
kregen dat deze zijn steun betuigde aan de inzet van de Neder
landse regering om verder te gaan met een behoedzame uit
breiding van de NAVO. Maar alle aandacht ging naar premier
Kok die het karwei afmaakte. Het leedwezen bij de D66-fractie
was groot. Nu was het niet hun Hans van Mierlo die glorieerde,
maar Kok.
De vraag is wat D66 het komende verkiezingsjaar in te bren
gen heeft, en wie? De eerste voorkeur van de partijtop heeft nog
steeds Van Mierlo, die bij vlagen de inspirerende figuur is die
D66 tot één van de vier grootste partijen heeft gemaakt. De uit
spraken van Tom Kok in Vrij Nederland, eind februari, dat zijn
partij moet doorgaan met Van Mierlo waren bedoeld om de
D66-partijleider onder druk te zetten
Net als in het CDA is er ook bij D66 snel duidelijkheid nodig
over de lijsttrekker. Aan het getreuzel van Van Mierlo moet een
einde komen. Als hij nee zegt, dan blijft eigenlijk alleen D66-mi-
nister Els Borst over. Glamourboy Wijers - minister van econo
mische zaken - wil niet, maar heeft bovendien geen handzaam
profiel. Hij is té liberaal en heeft té weinig op met het milieu. De
tweede vraag is welke strategie de D66-lijsttrekker moet volgen?
Hoe maak je kiezers duidelijk dat ze op D66 moeten stemmen?
Welk eigen verhaal heeft D66 nog te vertellen nu de staatkundi
ge hervorming is verzand? De boodschap van D66 is genuan
ceerd. Want de Democraten willen tegelijkertijd arbeid flexibe
ler maken en zekerheid geven aan mensen die het moeilijk heb
ben. Ze willen de economische groei stimuleren maar ook het
milieu beschermen. Daar is geen reclamespot van dertig secon
den van te maken.
Met een van de ministers als lijsttrekker is het derhalve lo
gisch dat voortzetting van paars met D66 het belangrijkste ver
kiezingsthema van de Democraten wordt. Van brug naar ba
lans, of zoiets. Om WD en PvdA in evenwicht te houden, om
het écht te laten werken. Je hoort het Van Mierlo al zeggen.
Maar of dat mensen aanspreekt?
Op dit moment zijn WD en PvdA in de peilingen zo groot dat
ze ook zonder D66 een kabinet zouden kunnen vormen. W-
D'ers zoals het Kamerlid Remkes en staatssecretaris De Grave
(afgelopen week nog) laten niet na om te speculeren over een
sociaal-liberaal kabinet zonder D66. Die opstelling komt voort
uit het gevoel onder WD'ers dat je niet weet wat je aan D66'ers
hebt. Bovendien vindt de WD dat D66 toch te dicht op de PvdA
kruipt, waardoor de liberalen in de coalitie toch vaak moeten
opboksen tegen twee tegenstanders. Maar de WD heeft er ook
electoraal baat bij om D66 weg te duwen uit de coalitie: bij D66
zijn liberale kiezers te halen.
Voor D66 is het van groot belang dat ze niet in een marginale
positie wordt gedrongen. Anders worden ze óf buiten de deur
gehouden bij de formatie, of bij de vorming van paars-2 alsnog
gemangeld.
den haag ans bouwmans
Rechter met handen in het haar over vraag wat aanstootgevend is
5el«
|ONI£
lontl
joori
De opschudding over de plasseks-poster waar
mee het Groninger Museum de publieke aan
dacht wilde vestigen op een tentoonstelling van
de Amerikaanse fotograaf Andres Serrano is nog
maar nauwelijks bedaard, of de volgende affaire
dient zich alweer aan. Steen des aanstoots is
ditmaal het affiche van de film The People vs.
Larry Flynt. De afbeelding toont de in een len
dendoek gehulde hoofdrolspeler Woody Har -
relson die is gekruisigd op het kruis van een
vrouw in bikini.
doorgeschoten.
In het weekblad HP/De Tijd van
deze week zegt CDA-Kamerlid
Hans Hillen: ,,Het is een onver
mijdelijke ontwikkeling dat de
overheid scherpere grenzen
stelt. Vijfjaar geleden had je
over dit soort onderwerpen niet
eens kunnen praten, dan was je
een fatsoensrakker genoemd."
Het huidige fatsoensdebat laat
volgens hem zien dat de sa
menleving een aantal uitingen
niet meer pikt.
De vraag is welke rol hierbij
voor het strafrecht is weggelegd.
Moet de overheid terugkeren als
zedenmeester, die de vrijheid
De protesten komen in beide
gevallen uit dezelfde hoek. Te
gen de plasseks-poster was een
kort geding aangespannen door
het Gereformeerd Politiek Ver
bond en een aantal gelijkgezin
de scholen, kerkelijke instellin
gen en maatschappelijke orga
nisaties. Ook het Larry Flynt-af-
fiche heeft in deze kring tot ui
tingen van gekwetstheid geleid.
Niet alleen orthodoxe groepen
tekenen verzet aan tegen wat
wordt beschouwd als al te grote
lankmoedigheid of onverschil
ligheid van de overheid op ze
delijk gebied. Ook het CDA
vindt dat de tolerantie te ver is
van meningsuiting inperkt 'ter
bescherming van de geestelijke
volksgezondheid'? Het lijkt alsof
de geschiedenis zich herhaalt.
In werkelijkheid loopt het voor
alsnog zo'n vaart niet.
Vroeger, vooral sinds in 1911 de
zedelijkheidswetten van minis
ter Regout werden ingevoerd,
ging het fatsoensdebat altijd
over de inhoud en de aard van
de uitingen. Pornografie en alles
wat daarop leek was streng ver
boden. De ergste gruwelen
mochten wel worden vertoond,
maar bloot was taboe, laat staan
de afbeelding of beschrijving
van seksuele handelingen.
Tegenwoordig gaat het, met uit
zonderingvan kinderporno,
niet meer om de aard van om
streden afbeeldingen of voor
werpen, maar alleen nog om de
plaats waar deze worden ver
toond. Ook het zedelijkheidsof
fensief van Hillen beperkt zich
tot het gebruik van de openbare
ruimte. Niemand wilde verhin
deren dat de foto's van Serrano
in het Groninger Museum kwa
men te hangen. Wel kondigde
het openbaar ministerie in Gro
ningen en Amsterdam aan dat
de plasseks-poster door de poli
tie uit bushokjes zou worden
verwijderd.
Sinds eind jaren ze
ventig (toen de por
nobioscopen op
kwamen) hanteert
de overheid het uit
gangspunt dat ieder
een maar voor zich
zelf moet uitmaken
wat men wil zien of
lezen. De enige taak
van de overheid op
dit terrein zou voort
aan zijn te verhinde
ren dat het grote pu
bliek op de openba
re weg ongewild en
ongevraagd wordt
geconfronteerd met afbeeldin
gen die aanstootgevend zijn
voor de eerbaarheid.
Men wil, begrijpelijk genoeg,
met zijn kinderen op de bus
wachten zonder uitleg over
plasseks te hoeven geven. De
vraag blijft intussen wat in de
openbare ruimte als aanstoot
gevend moet worden be
schouwd. Daar valt in de recht
spraak nauwelijks uit te komen.
Vroeger golden alle seksueel ge
tinte afbeeldingen als een ge-
'vaar voor de goede zeden. Wie
dat criterium hanteert, ontkomt
er straks niet aan een groot deel
van de reclame te verbieden, of
het nu spijkerbroeken betreft,
GIJS SCHREUDERS
juridisch
medewerker
Rintje Ritsma of
pizza-dozen. Slech
te smaak is echter
niet strafbaar.
Smaak is dus geen
bruikbare maatstaf
voor de rechter.
Ook de vraag of een
uiting als kunst
moet worden be
schouwd, levert
geen bruikbare
toets op. Vroeger
konden erotische
afbeeldingen of ex
pliciete passages in
boeken alleen door
de beugel als zij zogenaamd ar
tistiek verantwoord waren. Deze
discussie is volledig achter
haald. De artistieke vrijheid
morrelt altijd aan de conventio
nele waarden en het is nu één
maal niet aan de rechter zich uit
te spreken over wat kunst is.
Ter bescherming van het pu
bliek tegen ongewilde confron
taties met omstreden afbeeldin
gen blijft als enige criterium
over: of de gewraakte afbeel
ding, zoals dat in de jurispru
dentie heet, 'kwetsend is voor
het schaamtegevoel van een be
langrijke meerderheid'. Hoe
moet de rechter dat echter uit
maken?
f de 1<
Naar het schaamtege^ j q1.
'een belangrijke
valt hoogstens te rade
giswerk kan trouwend
gevaarlijk uitpakken \l
derheden. Misschien*"
plasseksposter wegen»eldc
schaamtegevoel van Qe ti
derheid in aanmerkinjesh(
komen voor een verb^ieki
het affiche van de Larix.H.
film zeker niet. Om d^n h<
verboden te krijgen, kjke w
bezwaarden hoogsterren
op de strafbepalingenjsico'
smadelijke godslasterfehaa
zou moeten worden ajeel v
toond dat het affiche iporn
om godsdienstige gevfijvoc
krenken. Dat is natuuflaats
zo, de bedoeling is req
maken voor de film li
De ironie wil dat de Bjtri
een herhaaldelijk ven[
gever van een seksblalF ha
lijk de vrijheid van- mè>ept
ting in Amerika als ode gej
heeft. Die vrijheid varf ugt
uiting is makkelijk gelndh
verdedigen zolang hej-Hei
hooggestemde oordeling*
vensbeschouwing enjiliei
Het is veel moeilijkerP01'c
vaarden dat smakelofhap
zinwekkende of aanstj
de uitingen er ook onj^
jrecf
Bioloog en ethicus Verhoog wil ruimte voor natuurlijk gedrag
lidd;
Ethische vragen over onze om
gang met dieren dringen zich
zelden zo op als de afgelopen
maand. Varkens werden met
honderdduizenden afgeslacht
om de om zich heen grijpende
varkenspest tot staan te bren
gen en de export veilig te stel
len. De vraag of dit wel door dé
beugel kon, galmde nog na toen
trotse wetenschappers de we
reld hun geesteskind Dolly pre
senteerden, een lam zonder va
der. Bioloog en ethicus H. Ver
hoog: „Het kan niet, tenzij..."
De taferelen die zich op tiental
len Branbantse boerenerven af
speelden, waren zonder meer
schokkend. Met tranen in de
ogen zagen de boeren de ver
nietiging van hun veestapel aan.
Hoofdschuddend bekeek de be
volking de slachtpartij op televi
sie: „Anders gaan ze ook wel
dood, maar dan eet je ze ten
minste nog op. Dit is zinloos."
Verhoog, als bioloog en ethicus
verbonden aan de sectie theore
tische biologie van de universi
teit van Leiden heeft niet zoveel
op met dit zogenoemde nuttig
heidsdenken. Voor hem maakt
het niet zoveel verschil of dieren
worden gedood om ze te eten of
om economische redenen. „Als
het erop aan komt, ontbreekt de
noodzaak om vlees te eten", al
dus de wetenschapper die zelf
al sinds zijn jeugd vegetariër is.
„Soms is het zelfs gezonder",
grinnikt hij.
Verhoog wil af van de cultuur
waarin het beest niet meer is
dan een product, een gebruiks
voorwerp. Het zal zeer grote of
fers vragen om dat te verande
ren, want de economische be
langen zijn buitengewoon groot
en er zijn maar weinig mensen
die af willen zien van het dage
lijkse stukje vlees op hun bord.
De massale vleesconsumptie is
mede verantwoordelijk voor de
bio-industrie, waarbij varkens
en kippen met zeer grote aan
tallen worden gehouden op een
zo klein mogelijk oppervlak om
in razend tempo te worden vet
gemest. „ICippen en varkens
moeten zelfs op tijd worden ge
slacht omdat ze anders domweg
door hun poten zakken. Dat
deugt gewoon niet."
Verhoog is ook lid van de voor-
De poster waarmee de Dierenbescherming protésteerde tegen genetisch gemanipuleerde dieren in het algemeen en stier Herman in het bijzonder.
ARCHIEFFOTO
lopige commissie Biotechnolo
gie bij Dieren, die.minister Van
Aartsen (landbouw) over dit on
derwerp adviseert. Het stoort
hem dat de bio-industrie, maar
ook de instituten die met proef
dieren werken, volstaan met het
voorkomen van lichamelijk lij
den. „Het doden van dieren is
daar op zichzelf geen enkel pro
bleem, zolang het maar pijnloos
gebeurt."
De wetenschapper vindt dat
verbazingwekkend, temeer daar
het begrip intrinsieke waarde al
in 1981 door de overheid werd
geaccepteerd om het welzijn
van het dier te waarborgen. Die
waarde mag uitsluitend worden
aangetast, als er een zeer zwaar
wegende reden voor is. „In de
bio-industrie ontbreekt die re
den, want er is een alternatief:
je kunt vegetarisch eten."
Om dezelfde reden wijst hij ge
netische manipulatie af, al geldt
ook hier dat uitzonderingen
mogelijk zijn, bijvoorbeeld als
een belangrijk medicijn niet op
een andere manier kan worden
geproduceerd.
Verhoog vindt het jammer dat
het begrip 'intrinsieke waarde'
in de intensieve veehouderij zo
weinig betekenis heeft. Hij-be
pleit een zeer drastische hervor
ming van die sector. „De huidi
ge crisis in de bio-industrie zou
daarvoor het juiste moment
zijn." Dat betekent echter niet
dat maar over de boeren heen
moet worden gewalst. „Het is
ook ethisch om met hun belan
gen rekening te houden."
De wetenschapper oordeelt
mild. De boer die met tranen in
de ogen de vernietiging van zijn
veestapel gadeslaat, is slecht
noch hypocriet, al is het wel cy
nisch dat dit allemaal gebeurt
terwijl er een vaccin tegen var
kenspest bestaat. Alleen kan dat
met het oog op de handelsbe
langen niet worden gebruikt.
„Ik ben me er heel goed van be
wust dat de boer gedwongen is
zijn vee te houden zoals hij het
doet. Daarin is hij jarenlang ge
stimuleerd door het ministerie
van landbouw." Voor bittere
verwijten aan hun adres is daar
om geen reden.
Toch moet het anders, al kan
dat niet van de ene op de ande
re dag. Het liefst ziet Verhoog
dat de eetcultuur drastisch ver
andert, want dan hoeft er niet
zo'n berg vlees te worden ge
produceerd. Maar dat is bijna
onmogelijk, ook al eten mensen
bij gelegenheid minder vlees.
Het is geen toeval dat de afeet
van kippenvlees stagneert als de
salmonellabacterie weer eens
de kop opsteekt of de verkoop
van rundvlees stagneert als
blijkt dat de gekke-koeienziekte
ook de mens bedreigt.
Voor de meeste mensen is het
eten van vlees geen onderwerp
van discussie. Ze zijn te sterk
gehecht aan deze luxe. Tegelij
kertijd zijn er maar weinigen die
willen weten wat er in een
slachthuis precies gebeurt en
hoe een varken langzaam in een
worst verandert. Verhoog heeft
er wel eens een kijkje genomen
en is nog steeds verbaasd over
de industriële dood die de die
ren wacht. „Het was een absur
de herhaling van steeds dezelf
de handeling die het doden en
slachten van de varkens haast
tot een abstracte bezigheid
maakt."
:e li
Bij de instituten die zi*
houden met genetiscpA"1
pulatie, het klonen vaF^,
of andere biotechnolorr
hoogstandjes, wordeffLfr
ten in de watten gelegd
radepaardjes lijden aljg
en krijgen veelal volottaaj
te om dat te doen wai»
aard zit. De inmiddelr
treerde stier Herman
ruime stal voor zichzj
gelijks wordt voorziei
stro. Ook het biologi'
Dolly is in vergelijk!]
wone schapen goed
me voorstellen dat oi^iebei
kers soms kwaad zijn^dd;
gen: Het lijkt wel of
gers zijn. Kijk eerst n
naar de intensieve veên, d
rij", aldus Verhoog, jjntr;
Dat neemt allemaal njakt.
dat hij erg ongelukkigoffe
goochelen met geneifrene
somen en cellen. De assei
nog maar weinig aan|n fi
over en trekt meer enfcsse
de touwtjes. Vroeger folge
boer met een tochtigibrm
de stier, daarna kwam
minator en nu is het i
dat er niet eens meerijO]
cel nodig is om een ei
vruchten. „Ook dat
breuk aan de intrinsic N
van het dier. Het is stf1 d>
een ding geworden."011
De veronderstelling 1
overwegingen aan hePch'
leven niet zijn bestee<len
weg. „Binnen grote cdct0)
komt onder druk vanPg
eigen medewerkers gfai
meer aandacht voor (Jei8É
aspecten van hun actf
Verhoog weet zich da\
3)p
H%OU
itali
gesteund door de distf
nen de politieke part
warempel wat minde
„Dewetenschappelij
van de partijen zijn h
lemaal eens met hetaa^
zij-principe'." Aan de
er in navolging van h
schaap Dolly een klocoot;
mens wordt gemaakt
Verhoog weinig woor n
„Dat is wel heel onwaj)i<;7
lijk."
ogc
den haag theo haerke'
Accountant J. ten Wolde: „Banken produceren nu eenmaal
geen repen chocolade."
FOTO CPD WOUT JAN BALHUIZEN
„Voor een financieel instituut is
fraude een normaal bedrijfsrisi
co", zegt accountant J. ten Wol-
de van KPMG. De werknemer
van een koekjesfabriek zet een
paar dozen van de lopende
band in zijn auto. Bij een bank
worden nauwelijks dozen koek
jes gestolen, er kan alleen geld
van de 'lopende band' worden
gehaald. „Daar hoeven we dus
echt niet zo geschokt over te
doen."
Zeven zwendelgevallen (sinds
1995) en één geval van beurs
fraude bij de ABN-AMRO deden
de haren te berge rijzen bij kriti
sche waarnemers van het
bankwezen. Ten Wolde is des
ondanks niet echt verbaasd. „Er
wordt regelmatig gefraudeerd,
binnen banken, maar verreweg
de meeste gevallen zijn in het
geheel niet schokkend. Banken
fabriceren geen repen chocola,
er wordt geld door gedraaid.
Dat ABN-AMRO de schijnwer
pers op zich weet gericht, ligt
dus meer aan het feit dat de an
dere 94 (algemene) banken de
rampspoed meestentijds bin
nenskamers houden. Wanneer
zij geen aangifte doen bij justi
tie, komt de fraude niet op
straat te liggen. Anders schaadt
dat alleen maar het waardevolle
vertrouwen van klanten en pu
bliek in de bank, beweren ban
kiers.
Ten Wolde, voormalig extern
accountant van banken en di
recteur van KPMG Forensic Ac
counting (een onafhankelijke fi
nanciële recherche), plaatst
daar kanttekeningen bij. Hij is
er juist van overtuigd dat 'de
controle binnen de Nederlandse
banken redelijk goed is, en de
controle door De Nederland-
sche Bank op hen héél goed.'
Bovendien is het voor banken
uitgesloten dat zij de interne
controle waterdicht maken. Zo
iets vergt dure controleurs die
controleurs controleren, die op
hun beurt ook weer worden ge
controleerd. Moet een betrouw
bare klant, met een verzoek om
snel een fors bedrag op te ne
men, een paar dagen wachten
wegens beveiliging, aan vertrekt
hij naar een andere bank. Zo fel
is de concurrentieslag wel op de
Nederlandse bancaire markt.
„En dan wordt dus de hand ge
licht met de interne controle",
zegt een anonieme kenner van
financieel computerverkeer.
„Bovendien verflauwt de nale
ving van strenge controlericht
lijnen. Een nieuwe chef, die in
zo'n bestaande praktijk terecht
komt, zal het als normaal ac
cepteren. Collegialiteit (geen
matennaaierij) en onverschillig
heid (iemand heeft het al goed
gekeurd, wat kan mij het sche
len) kun je moeilijk via regels
uitsluiten."
Hoe reageert een bank, gecon
fronteerd met fraude van een
redelijke omvang? Eerst zien
waar het verduisterde geld uit
hangt. Is het terug te halen, dan
meteen terughalen. Ten Wolde
van KPMG: „In Nederland blijft
een weggesluisd bedrag een
paar dagen in het systeem zit
ten vanwege de valutadagen.
Dat is een extra vangnet in ons
betalingsverkeer."
Doordat in het girale betalings-
net in feite computerverkeer
bij overboekingen elektroni
sche sporen achterblijven, is het
geld echt wegmaken vrijwel on
mogelijk, meent Ten Wolde. En:
„Buitenlandse banken zijn bo
vendien voorzichtiger geworden
met het uitbetalen van grote
contante bedragen, die buiten
het normale patroon vallen. En
een fraudeur wil het geld toch
een keer opnemen."
Dan rijst nog de vraag of de
bank aangifte wil doen van een
fraude. ABN-AMRO lijkt, in af
wijking van de overige Neder
landse banken, gemakkelijker
het pad naar justitie te kiezen.
Daarvan getuigen ook haar
stappen na onder meer de
fraudes op kantoren in Rotter
dam, Den Haag en Amsterdam.
Ten Wolde vindt het 'lovens
waardig voor een bank om voor
openheid te kiezen en de publi
citeit op de koop toe te nemen'.
„Ik vraag me af of het imago
van een grote bank wordt beïn
vloed door een incidentele grote
fraude. Het bedrag zal, in relatie
tot het vermogen van de bank,
een heel klein percentage be
dragen."
Dat een grote bank als AB|
AMRO zich niet geneert
kele tientallen miljoenen
fraudegevallen openbaar1
ken, lijkt in deze redeneri]
der een blijk van zelfverti
wen. De bank voelt zich
en sterk genoegd. Zij erk<
alles in de hand te hebbel
maar zegt tegelijkertijd 'di
kleine misstappen zijn bijl
niet uitgesloten, maar groL
wel'. j 1(
De bank zegt ondertussenMijt
eus werk van de geconstali Lo
fraudes te maken. En rekw^n
op dat de nu openbaar gev' f};:
den fraudes de employees!
bij de les zullen houden. 01
lukt, zal nog moeten blijke: bel
inf
amsterdam raymond peil
