'Ik besef d;
at ik een bevoorrecht
mens ben'
Gereformeerde Kerk van Rijnsburg
komt met aanvulling op Liedboek
Humanisten willen zich meer mengen in publiek debat
Leiden Regio
Kerk Samenleving
Bijbel vertaald in Papiaments
MAANDAG 3 MAART 1997 972
CHEF HANS JACOBS. 071-5356414, PLV.-CHEF RUDOLF KLEUN, 071-5351
Profvoetballer Alfons Groenendijk zou de klok een tijdje willen stilzetten
wel in de gaten houden, maar
hij hoeft er niet per se te wo
nen. „Net buiten Leiden, in een dorpje als
Hoogmade of Zoeterwoude, dat lijkt me wel
wat voor straks. Stukkie land er bij, een paar
dieren er op, prachtig mooi voor de kleine.
Veel verder weg wil ik niet gaan. Voor de
tijd dat het duurde heb ik het prima naar
m'n zin gehad in Engeland en ik zou best
nog twee jaar in Japan willen voetballen en
wonen. Maar goed, dat zit er waarschijnlijk
niet meer in. Nou, dan blijf ik toch hier in
de buurt. Lekker dicht bij mijn familie en
vrienden."
Hij is een jongen van Zuid-West. Van de
Hoflaan, van het Jac. Urlusplantsoen. Daar
hield Leiden destijds op. Als gold die breed
uitgemeten flat van zes woonlagen hoog als
een soort moderne versie van de vrpegere
stadsmuur. Met daarachter alleen maar
groen weiland. Tot aan de Korte Vliet.
Speelterrein zo ver het oog reikte. Verpleeg
huis Zuydtwijck bestond nog niet, van een
wijk-in-wording als de Coebel had niemand
ooit gehoord. „Ik was altijd buiten. Met
mijn broer Ernst, die vier jaar ouder is, met
zijn vrienden ook. Ik was een kop kleiner,
maar mocht altijd met de grote jongens
mee. Voetballen, maar ook basketballen.
Die sport was toen populair in Leiden, met
BS en Parker. Ik heb in die tijd moeten kie
zen want ik was goed in beide sporten. Voor
hetzelfde geld was ik gaan basketballen en
had ik nu ergens een kantoorbaan gehad.
Kan toch? Het leven hangt immers van toe
valligheden aaneen.
Op de vraag of hij een gelukkige jeugd heeft
gehad, antwoordt hij in eerste instantie met
een volmondig 'ja'. Hij memoreert nog
maals aan de straat, aan de Telderk^de-
school, de havo, het Rembrandt, aan onbe
zonnen jaren. Dan aarzelt hij. Neemt be
dachtzaam een teug van het ene beschei
den biertje van die middag. „Mijn ouders
zijn gescheiden toen ik erg jong was. Bo
vendien in een tijd dat dat bepaald nog niet
de gewoonste zaak van de wereld was. En
een scheiding komt meestal niet zomaar uit
de lucht vallen. Daar gaat een nare periode
aan vooraf. Een tijd van veel ruzie. Van ha
len en brengen. Dan vluchtten we maar
weer naar buiten, mijn broer en ik. We za
ten dag en nacht op straat. Ook wel eens
noodgedwongen, ja."
Band
Tussen zijn ouders kwam het niet meer
goed. Hij heeft er mee leren leven. „Mijn
moeder deed alles voor ons. Die band was
enorm sterk. Nu nog. Mijn vader ging zijn
eigen weg. Die zagen we maar af en toe. De
laatste tijd is zijn gezondheid erg achteruit
een verpleeghuis. Ik
zoek hem nu regel
matig op. Met die
kleine jongen van
twee. Vindt-ie
prachtig. Maar vroe
ger moest ik het
vooral van mijn
broer hebben, dat
was zeker zo. Hij is
ook degene geweest
die me gestimuleerd
heeft om het bij de
profs te proberen,
om op die aanbie
ding van FC Den
Haag in te gaan. Ik
zat bij UVS, ik was
pas 17 jaar. Cor van
der Hart wilde me
hebben. Mensen
raadden het me af.
Ik aarzelde. Ernst
zei: 'doe het dan
voor een jaartje, dat
kan nooit kwaad'."
Nu, vijftien jaar la
ter, is Alfons Groe
nendijk blij dat hij
dat advies van zijn
broer en maatje niet
in de wind heeft ge
slagen. Intussen aan
het afbouwen op het
Kasteel bij Sparta
kan de man met de
beste 'linker' van
Nederland terugkij
ken op een mooie
en lange carrière in
het betaalde voetbal.
Twee nationale be
kerfinales 'met FC
Den Haag en Roda
JC, een Europa Cup
finale met Ajax, een
buitenlands avon
tuur bij Manchester
City - dat pakken ze
hem toch mooi
nooit meer af.
En het voetbal heeft
hem natuurlijk meer
gebracht dan spor
tieve eer alleen. Fi
nancieel gewin bij
voorbeeld. Want echt hard te werken hoeft
hij straks niet meer, als hij eenmaal is ge
stopt. Status heeft hij er ook door gekregen.
Al tilt hij daar zelf absoluut niet zwaar aan.
Want in het wereldje van Peter Stuyvesant
kun je weliswaar hoog vliegen, maar ook
keihard vallen. „Ik heb er zat gezien, hoor,
Profvoetballer Alfons Groenendijk. Oud-speler van Ajax en Manchester City én
nu op het Kasteel werkzaam bij eredivisieclub Sparta. Op z'n 32ste nog een
jonkie in het leven, in zijn vak al bijna aan het einde van zijn Latijn. Wat dit
zondagskind gaat doen als hij later groot is, weet hij nog niet. Maar mocht hij nu
kiezen dan wist hij het wel. Dan zette hij gewoon de klok een tijdje stil. „Want het
gaat zo snel met dit leven, zo vreselijk snel."
die de weelde niet konden dragen en van
hun voetstuk donderden. Blijf ik toch maar
liever met beide benen op de grond staan.
Dat heb ik denk van huis uit meegekregen.
Of van de straat. Hoefde je ook niet met
kapsones aan te komen."
Verder heeft hij vooral zijn ogen goed open
gehouden. Overal waar hij kwam. „Wat dat
betreft ben ik blij dat ik mijn school eerst
heb afgemaakt. Ik ben de hele wereld rond
geweest met het voetbal. Maar voetbal is
niet het enige dat er is, zoals velen overi
gens wel denken. Ik ben in Maleisië ge
weest, in Rusland voor het gordijn viel. Ik
culturen. Ik heb
daar mijn licht op
gestoken, contacten
gemaakt. Vrienden
ook. In Engeland
met name. Zo'n
pub als waar we
hier nu zitten. In de
straat waar Sindy
en ik in Manchester
woonden, had je er
vijf van. Ging ik ge
regeld een biertje
drinken. Want dat
is ook zo wat. Ik
heb altijd geleefd,
hoor. Wel degelijk
voor het voetballen.
Maar óók voor de
gezelligheid. Ik ben
gek op een avondje
stappen. Zoals gis
teren toevallig, met
Robbie Allien in
Utrecht. Kwamen
we Willem van
Hanegem nog te
gen. Mooie verha
len, meteen gezel
lig. Ja, ik hou van
inspanning, maar
ook van ontspan
ning."
Van een beetje filo-
seren ook wel. Over
de zaken die er echt
toe doen in het le
ven. Zoals ouder
worden, religie, de
dood. Gelooft hij ei
genlijk in een god,
dit zondagskind?
Hij moet eerst la
chen om de kwalifi
catie. „Zondags
kind, ach. Ik geef
toe, het is me alle
maal erg makkelijk
afgegaan. Maar ik
heb het niet voor
niks gekregen, ik
heb altijd hard ge
werkt. De mensen
geloven dat niet al
tijd, maar goed, dat
is hun probleem. Ik weet voor mezelf dat
het zo is. Dat andere geloven, tja. Ik ben van
huis uit katholiek. Maar niet erg praktize-
rend, nee. Ben ik in het buitenland, dan
mag ik graag een kerk bezoeken. Maar meer
dan een godshuis, zie ik daar een uiting van
cultuur in. Van een tijdsbeeld. Zo'n monu-
geest laten dwalen."
Hij is op dat punt beland dat hij naar e
filtertje grijpt. Heel zelden maar steekt hij
eentje op. Peinzend blaast hij vervolge
een wolkje weg en kijkt hoe de rook opkri
geit naar het plafond om ten slotte buit
beeld te verdwijnen. „Je zou 25 moeten b
ven. Je zou de klok af en toe stil moeten z
ten. Laat het altijd zo zijn, denk ik wel ee:
Bijvoorbeeld als ik met die kleine Jim a
het voetballen ben. Aan de andere kt
heeft elke leeftijd natuurlijk zijn charm
ook al heet dat misschien een groot clicl
Zie ik m'n moeder met haar kleinkind, t
dat is toch ook wel weer mooi als je zoii
kunt meemaken. Maar het leven gaat sn
Veel te snel."
he:
De geboorte van de kleine, nu twee jaar
leden, heeft grote indruk op hem gemaa
„We zaten in Engeland toen Sindy een m
kraam kreeg. Ik zal niet zeggen dat dat
doorslag heeft gegeven, maar het heeft
elk geval het proces versneld om naar
derland terug te keren. Hoewel het niet h
ker liep bij Manchester, had ik altijd nog i
leiding. De trainingen, de wedstrijden,
maten. Zij niet, ze zat na die miskra*
maar alleen thuis en voor haar gevoel hi
eenzaam en ver weg van huis. Dan mis je
familie, hoor. Toen hebben we de kno
doorgehakt en zijn we teruggekomen n;
Leiderdorp. Gelukkig is alles later goed j
komen. We hebben nu een geweldig ker
tje. Weet je waar ik me aan kan ergeren?
hoort stelletjes wel eens zeggen: 'ach, i
nemen pas over een paar jaar kindere
Nou, je hebt niks te nemen. Je krijgt ze. O
een cliché, maar wel een waarheid als e
koe."
zijn
Zondagskind uit I
Hij laat de frisdrank in zijn glas draaien 'n
keurt hij met kennersblik een Grand Cl va8€
Chateau Seven Up. Van het mooie jaar '5 zlJn
Het woord 'zondagskind'. Daar wil hij to °PZ<
nog even op terugkomen. Hij grijnst. F 'aan
past, maar het past ook weer niet. „Vo aaai
mijn gevoel neemt een zondagskind aL Z-ijn
zoals het komt. Dat doe ik niet. Ik beimat
dondersgoed dat ik een bevoorrecht me 1
ben. Dat ik goed geld verdien met een sp die
letje terwijl een ander zich zijn hele ley 8ew
het lazerus werkt in een fabriek. Dat ik t °rac
nauwelijks zorgen over mijn toekomst h<j 2
te maken waar een ander geen werk hef
Maar ik realiseer me dat. En ik kan wel ee j^ov<
kwaad worden als ik die jonge gasten in 1drac
voetbal om me heen hoor. Die praten, sin "U1S
dat Bosman-arrest, over tonnen terwijl
nog niks gepresteerd hebben. Nee, het
me tot nu toe niet slecht vergaan. Ma
daar heb ik wel wat voor g
RUNSBURG/KATWUK
PETER VAN EGMOND
De Gereformeerde Kerk van
Rijnsburg brengt binnenkort
een zelf ontworpen aanvulling
uit op het daar gebruikte Lied
boek voor de Kerken. De Uit-
breidingsBundel, zoals het
werkje gaat heten, omvat 134
liederen uit onder andere de
Opwekkingsbundel en de zang
bundel van Johannes de Heer.
In veel gevallen zal de bundel
als vervanging kunnen dienen
van de liturgieën die meestal in
bijzondere diensten worden ge
bruikt.
Het is de bedoeling om de
bundel op zondagmorgen 23
maart te introduceren. Het
boekje wordt in een oplage van
tweeduizend gedrukt. De bun
del bevat een inhoudsopgave in
rubrieken, met daarin liederen
die in de thema's feestdagen,
doop en belijdenis passen.
Vanuit de gemeente kwam
dikwijls het signaal dat men
graag ook andere liederen zou
willen zingen dan die van het
liedboek Ouderen gemeentele
den geven een voorkeur aan
voor vroegere bundels, zoals
Stemmen des Heils, terwijl de
jeugd graag uit de Opwekkings-
bundel zingt. „Maar wil je elke
zondag extra liederen zingen,
dan moeten er liturgieën wor
den gedrukt", legt secretaris van
de Muziek Advies Commissie H.
Amerikaanse geestelijke verliest
baan na gebruik escort service
MINNEAPOLIS RTR
beurd. Stein heeft wel !thera-
peutische massages' gehad.
De geestelijke A.C. Stein stopt Voor de afrekening gebruikte
met zijn werk als chef perso- hij een credit card op naam
neelszaken van de Evange-
lisch-Lutherse Kerk in de Vere
nigde Staten. Hij heeft toege
geven dat hij klant is geweest
van een escort service. Stein
(50) heeft de kerkleiding be
kend dat hij tijdens zakenrei
zen in 1994 twee keer een be
roep heeft gedaan op dames
van de Black Tie Escort Ser
vice. Tijdens de afspraakjes
zou niets seksueels zijn ge-
van de kerk waarvan hij zelf de
rekeningen betaalde.
De zaak kwam aan het licht
door een rechtszaak tegen de
eigenaar van de escort service
die één jaar celstraf kreeg op
gelegd wegens het bevorderen
van prostitutie. Verslaggevers
wisten de hand te leggen op
een lijst met zo'n duizend
klanten die met een credit
card hadden afgerekend.
WILLEMSTAD ANP
Voorzitter C. van Delft en secretaris H. van Kruistum (rechts): „Blij met nieuwe bundel."
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
van Kruistum uit. „En dat is een
kostbare aangelegenheid. En
bovendien is er een hoop werk
aan verbonden. Dus kwamen
we op de gedachte om een bun
deltje te maken."
Het is de bedoeling dat het
boekje in de hal van de kerk
komt te liggen als de dominee
daar liederen uit opgeeft. Zijn er
geen liederen gekozen, dan
staat de kast met Uitbreidings-
Bundels er niet. Van Kruistum
verwacht dat het werkje bijna
elke zondag in de kerk te vinden
zal zijn.
De UitbreidingsBundel zal in
veel gevallen een liturgie over
bodig maken. Van Kruistum:
„We hebben onlangs een kin-
derdienst gehad. Er is toen een
aantal liederen gekozen voor de
liturgie en die bleken allemaal
in de bundel te staan. Het vol
doet echt, we zijn er heel blij
mee." De Gereformeerde Kerk
van Katwijk heeft de opzet van
de Rijnsburgse bundel volledig
overgenomen en vijfhonderd
exemplaren in eigen beheer ge
drukt en ingebonden. Gister
morgen is de bundel daar voor
het eerst gebruikt.
De complete bijbel is vertaald in
het Papiaménts, de moedertaal
van de op de Benedenwindse
eilanden wonende Antillianen.
Er is een rooms-katholieke en
een protestanse versie totstand
gekomen. Het vertaalproject
ging 20 jaar geleden met enige
vrijwilligers van start. Doordat
het werk te traag geschiedde,
werden twaalf jaar geleden pro
fessionele vertalers en theolo
gen ingeschakeld. Zij hebben
aan de hand van de richtlijnen
van de Wereldbond van Bijbel
genootschappen het vertalen
voortgezet.
„We hebben bewust niet ge
kozen voor hoogdravende taal,
maar voor een begrijpelijke ver
sie die voor de kerk geschikt is",
zegt directeur A. Elisa van het
Antilliaans Bijbel Genootschap.
De bijbels zijn verkrijgbaar in
zowel simpel uitgevoerde als
luxueuze versies.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERV.KERK
Beroepen: te Moerkapelle: A.D. Goij-
ertte Bunschoten.
GEREF.KERKEN VRIJGEM.
Bedankt: voor Hardenberg-Centrum:
R. de Graaf te Rouveen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Aalburg: A.F. Honkoop
te Wageningen; te Westzaan: M. Gol-
verdingen te Groningen.
Bedankt: voor Nieuw Beijerland: J.
Kareis te Oudemirdum.
UTRECHT ANP
Het Humanistisch Verbond
(HV) wil zich meer mengen in
het maatschappelijk debat over
actuele kwesties. Daarmee ho
pen de humanisten in de toe
komst een breder publiek te
bereiken. „We moeten een spin
in het web worden, «en plat
form voor maatschappelijke
discussies", zei HV-voorzitter
M. Verkerk afgelopen zaterdag
in Utrecht. Zij was een van de
sprekers op een studiedag over
de toekomst van het moderne
Nederlandse humanisme. Het
HV zit al jaren in een identi
teitscrisis. Het aantal leden
stagneert en van de kleine
16.000 leden is de gemiddelde
leeftijd momenteel 57 jaar. Bo
vendien zou bij het publiek nog
steeds een onduidelijk imago
van de organisatie bestaan.
Daarom pleitte onder ande
ren Verkerk voor een 'praktisch
humanisme'. Humanisten
moeten volgens haar „meer te
gendraads denken en vanzelf
sprekendheden ter discussie
durven stellen". Dat proces
moet zich uiten in deelname
aan het openbare debat.
Elk onderwerp met een le
vensbeschouwelijk aspect komt
daarvoor in aanmerking, zoals
abortus, vhet minimabeleid,
(drugs)verslaving, feminisme
en zelfs de mogelijke uitbrei
ding van Schiphol. „Het gaat
voor ons dan wel om de funda
mentele wagen achter de vraag
of bijvoorbeeld uitbreiding ge
wenst is". Verkerk benadrukte
overigens dat het HV nooit par
tijpolitieke standpunten zal in
nemen.
Haar pleidooi voor meer
'maatschappelijke betrokken
heid' moet wel gepaard gaan
met een theoretische 'doorlich
ting' van de humanistische
grondslagen, zei oud-HV-voor-
zitter P. Cliteur. Een heldere
identiteit kan volgens hem veel
aantrekkingskracht hebben en
hoeft niet 'klein te maken'. Hij
verwees naar de Evangelische
Omroep die dankzij een duide
lijke profilering groeit als kool.
Het streven naar een bredere
humanistische beweging ver
eist ook een aanpassing van de
huidige organisatiestructuur,
betoogde Verkerk. Momenteel
zouden humanisten elkaar te
veel testen „of je wel humanis
tisch genoeg bent". Ook bekri
tiseerde zij de plaatselijke zon
dagse bijeenkomsten van de
zogeheten humanistische ge
meenschappen. „Daar word ik
treurig van, ze zijn over het al
gemeen hopeloos saai. Dat
spreekt niemand meer aan."
Het HV bestaat inmiddels 51
jaar. De op de universiteit voor
humanistiek opgeleide geeste
lijk raadslieden werken in de
krijgsmacht, de gezondheids
zorg en in gevangenissen. Ook
bestaat een humanistische om-
roepstichting en humanistisch
vormingsonderwijs. Verder
biedt het HV onder meer bege
leiding bij uitvaartdiensten en
relatievieringen.
REDACTIE DICK VAN DER PLAS, 071 -535é
De
dat
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr.18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128030
DIRECTIE
B. M. Essenberg,
J. Kiel (ad/und)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
an der Post (adjunct)
pass
Vooi
dan
zei I*
reizi
Ram
071-5323 nine
023-5317 st0p
als ii
H.G.
PUBLIC RELATIONS
W. H. C. M. Steverink 071-5356356
OMBUDSMAN
R.D.Paauw 071-5356215
Tel. dag. 9.30 -11.30 uur of per post.
REDACTIE
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
J.M. Jacobs, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindred. regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
TELEFAX
Advertenties:
Familieberichten:
023- 5320,1
Redactie: 071-5321|?
Hoofdredactie: 071-5315' inV<
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 uuri stati
071-5356! afv/r.
RUBRIEKSADVERTENTIES TT
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 uurltlon
071-5143: rein.
ABONNEMENTEN kom
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro) ƒ3]-
per kwartaal (acceptgiro) f 9i
per jaar (acceptgiro) f 35|
Abonnees die ons een machtiging
verstrekken tot het automatisch afschrijf
i het abonnementsgeld, ontvangen
korting per betaling.
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBANI
Voor mensen die moeilijk lezen, slechte
ogen hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samenvatting
het regionale nieuws uit het Leidsch Dagblac
geluidscassette beschikbaar. Voor informatie
0886-482345 (Centrum voor Gesproken
Lectuur, Grave).
fÖC
vo<
ZIEKENHUIZE
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en vanaf
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessenhuis) en
dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-5178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor partners
bovendien van 10.30 -11.15 uur en van 19.45 - 21.00 uur
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00 -15.30 uur en 19.00-19.30 uur en na
overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende verpleegkundig
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-5454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klasse I en II j
daarnaast ook 11.15-12 00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tot 21.00 uur).\
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 uur en
18 30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 0172-463131): dagelijks 14.00-15.00 uur
daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-5269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 uur en
18.30-19.30 uur
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 uur(Alleen
Partners/echtgenoten met kinderen.
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitsluitend voor
partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruime bezoek
mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en oorheelkunde 6
neurologie: 14 15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelkunde en heelkunde
14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15-17.00 uur;
babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
n 18.30-19.30 uur, klasse I en II
