121.20.
'We hebben
'm voor onszelf gemaakt'
Romeo en Julia gaan bij Baz Luhrmann op de hippe toer
Films
Mario Bava gaf angst een eigen kleur
pONDERDAG 27 FEBRUAR11997
-FILMS DEN HAAG
!ABYLON 1 tel. 070-3471656. naast
en Haag Centraal Station.
Shine al dag. 18.45.21.30; do.vr.
ook 13.15 en 16.00.
101 echte Dalmatiërs al., za. zo. ma.
'0. 13.15, 16.00.
lABYLON 2
Microcosmosal.. dag 13.15, 16.00,
18.45.21.30.
lABYLON 3
The Portrait of a Lady 16 jr.. dag.
12.45. 15.30. 18.15,21.15.
ETROPOLE 1 tel. 070-3456756, Car-
egielaan 16.
The English Patient 12 jr., dag.
12.45, 17.15,20.45.
ETROPOLE 2
Romeo en Juliet 16 jr., dag. 16.00,
18.45, 21.30; do. vr. ook 13.15.
De Klokkenluider van de Notre Dame
al. (Ned. gesprza. zo. ma. di. wo.
13.15.
ETROPOLE3
Evita al., dag 15 30, 18.15,21.15.
Space Jam al. dag. 13.15.
IETR0P0LE4
The Mirror has two Faces al. dag.
16.00, 18.45, 21.30; do.vr. ook
13.15.
The Leopard Son al., za. zo. ma. di
wo. 13.15.
METR0P0LE5
Secrets and Lies al., dag. 15.30,
18.15, 21.15; do. vr. ook 12.45.
De avonturen van Pinokkio al. (Ned.
gespr.), za. zo. ma. di. wo. 13.15.
'ATHÉ Scheveningen tel. 070-
515738, Kurhausweg2.
Romeoen Juliet dag. 13.00, 15.40,
18.20,21 10.
101 Dalmatians al., dag. 18.30,
The Relic 16 jr., dag. 12.20, 14.40,
17.00, 19.20, 22.10.
Space Jam al dag. 13.20, 15.50,
18.00, 20.10, 22.20; za t/m wo. ook
/cq
Shakespeare's taal vormt 'rapvan ongekende schoonheid
KflLMS AMSTERDAM
Regisseur Baz Luhrmann maakte brutale versie van Romeo Juliet
iecrets and Lies, voorlopig nog in vele bioscopen te zien.
[LFA 1 (020) 6278806
16.00, 19.30, 22.00; do vr ook
13.30: Shine
a. (LFA 2
13.30, 16.00, 19.30, 22.00: Micro-
ILFA3
12.45, 15.30, 18.15, 21.15: The
Portrait of a lady
iLFA 4
ngI (beh di) 18.15, 21.15; do, vrook
12.45, 15.30. Secrets and Lies
di 18.45, 21.30: La Femme de
'l'Aviateur
1 (020) 6233192
i 20.30: The English Patient
[LHAMBRA 2
17.45, 21.00: Breakingthe Waves
IELLEVUE CINERAMA (020)
1234876
J 13.15, 16.45, 20.30: The English
"•jj Patient
1NERAMA2
13.15, 16 00, 19.15, 22.00: The
First Wives Club
stlALYPSO 1 (020) 6234876
3n 13.15, 16.00, 18.45, 21.30: Ro-
erl meo and Juliet
IALYPSO 2
13.15, 17.00, 20.30: Sleepers
NECENTER(020)6236615
17.00, 19.30, 22.00; zo ook 11.00,
14.30: Un Air de Familie
i 16.30, 19.15, 22.15; zo ook 11.00,
3n| 14.30: Trees Lounge
j 16.00 (beh zo). 19.00, 21.30; zo
11.00, 15.00: Secrets and Lies
)e' 18.00, 19.45, 22.15; zo ook 11.00,
14.00, 16.00: O Amor Natural
jlNEMAOSCAR (020) 5475175
r.J vr za 20.00: Chacun Cherche son
,njChai
di wo 20.00: L'Uomo Delle Stelle
llNEMA 1(020)6151243
18.45, 21.30: Star Trek: First Con-
ud tact
b^lNEMA 2
20.00; za zo wo ook 13.30, 16.00,
18.00: Space Jam
22.00: Romeo and Juliet
ITY 1 (020) 6234579
11.30, 14.00, 16.15, 19.00,21.45
(zo niet 11.30): Space Jam
tijj™2
11.00, 13.30, 16.00, 19.00,
21.30: The Relic
1ITY3
16.15, 18.45, 21.15; do vrook
11.15,13.45 The Long Kiss Good-
^ITY 4
11.15, 13.45, 16.15, 18.45: Dra-
gonheart
21.15: Daylight
ITY 5
19.00,21.30; do vrook 11.00,
13.30 en 16.00: The Glimmer Man
ITY 6
11.15, 13.45, 16.15, 18.45;
21.15: Ransom
FILM RECENSIE
STAN LAPINSKI
Romeo Juliet. Te zien: Lido 2, Leiden; Pathé 1,
Scheveningen; Metropole 2, Den Haag.
Shakespeare is 'in' onder de filmma
kers. Nu is dat altijd wel enigszins het
geval, hij is althans nooit 'out' geweest,
maar momenteel lijken we midden in
een hausse te zitten. Afgelopen zomer
nog baarden Richard Loncraine en Ian
McKellan opzien met hun bewerking
van Richard III. Na enige tijd kregen ze
concurrentie van Al Pacino met
Looking for Richard. En deze week gaat
alweer de volgende in première: Willi
am Shakespeare's Romeo Juliet, ge
regisseerd door de Australiër Baz Luhr
mann.
Op zichzelf is dat natuurlijk niet zo
gek. De Oude Bard heeft weliswaar
'slechts' zesendertig toneelstukken ge
schreven, maar die vertonen stuk voor
stuk zo'n rijkdom aan hartverscheu
rend, bloedstollend en ook boertig
menselijk handelen, dat je er tot in het
oneindige op kunt variëren zonder dat
het publiek zich hoeft te vervelen. Nu
eens geeft hij je een klap in het gezicht,
dan weer werkt hij onderhuids. Alleen
daarom al is Shakespeare zo geschikt
voor film. Zelfs als hij een simpel lief
desverhaaltje vertelt, zoals dat van Ro
meo en Julia, gaat hij diep.
Je moet als filmmaker alleen niet zo
stom zijn aan Shakespeare's karakters
te gaan zitten knoeien. Dat gebeurt
soms en dan gaat het gegarandeerd
mis. Maar zo dom was Luhrmann ge-
Leonardo DiCaprio en Claire Danes in Romeo Juliet.
lukkig helemaal ni^t. Hij heeft Romeo kunnen Romeo en Julia (in de film ver- kaar, onmogelijk nog langer meedoen
Julia genomen zoals Shakespeare ze tolkt door Leonardo DiCaprio en Claire aan de stompzinnige geweldspiraal
geschreven heeft. Net als in het stuk Danes) door hun grote liefde voor el- waarin hun beider families (de Monta
gue's en de Capulets) sinds jaar en dag
gevangen zitten. Natuurlijk gaan die
families gewoon door met hun ge
moord, totdk ze te laat na de lief
desdood van het jonge stel tot in
zicht komen.
Luhrmann heeft dit verhaal midden
in de hedendaagse jeugdcultuur neer
gezet. De Capulets en de Montagues
werden chique geklede rappers, hun
zwaarden werden guns, hun feesten
kregen de allure van een kinky party en
het Verona van Shakespeare verander
de in Verona Beach, een kunstmatige
versie van Miami, maar dan gedomi
neerd door het Christusbeeld uit Rio.
Vergeleken met eerdere Romeo Ju-
//a-verfilmingen, bijvoorbeeld die van
Franco Zeferelli, zou je die van Luhr
mann vooral hip kunnen noemen. Wat
dat betreft doet de film af en toe den
ken aan de allereerste hippe bewerking
van dezelfde stof: The West Side Story.
Af en toe, want de verschillen zijn le
gio. Zo is de straatromantiek van des
tijds voorgoed verdwenen ten gunste
van de disco-kick. Niets op tegen, al
leen wat was die muziek van Bernstein
fantastisch, vergeleken met de hippe
muziek van vandaag.
Daar staat tegenover dat Luhrmann
grappig genoeg temidden van al zijn
moderniseringen de taal van Shake
speare heeft gehandhaafd. Dat werkt
heel goed. Nadat je gewend bent aan
de kunstmatigheid ervan, werkt die
taal als de Rap van de Zestiende Eeuw,
rap bovendien, van een ongekende
schoonheid.
Nieuw op video door Jan van der Nat
Filmmuseum eert grootmeester van barokke horror
kinderfilms. Kersvers zijn de de
len 8 en 9 van Tom Jerry en
voor de hele kleintjes Beertje
Bruin en de Kleine Ijsbeer.
Tenslotte heeft Walt Disney de
27ste Classic aangekondigd.
Vanaf half maart ligt Olivier
Co in de winkels. Een echte
primeur, want het verhaal van
het te vondeling gelegde katje
Olivier verscheen nog niet eer
der op video. Zoals gebruikelijk
bij de Disney Classics is de band
slechts een paar maanden te
MARK VAN DEN TEMPEL
Mario Bava, Godfather van de Italiaanse Gothic Horror In totaal
10 films. Te zien: Nederlands Filmmuseum, Vondelpark 3, Am
sterdam, 27 februari t/m 12 maart.
De Italiaanse horror-regisseur Mario Bava
(1914-1980) geldt niet als een van de bekendste
filmmakers uit het griezelgenre.
Daar is een goede reden voor:
zijn films zijn niet zo best. Wat
bezielt het Nederlands Filmmu
seum dan om een retrospectief
van deze vergeten pulpmaker te
organiseren? Daar is ook een
goede reden voor: Bava was na
melijk wél bijzonder. Wat zijn
films missen aan suspense
en laten we wel wezen, dat is ta
melijk essentieel voor het thril
lergenre wordt goedgemaakt
aan sfeer. Want over één ding
zijn voor- en tegenstanders van
Bava het eens: zijn films zien er geweldig uit.
Zo bijzonder zijn de barokke sets en de inven
tieve belichting waar Mario Bava zich van be
diende, dat hij wordt gezien als de vader van een
compleet genre: Italian Gothic. Zijn belangstel
ling voor het visuele aspect van filmmaken deed
hij op als cameraman van tientallen, vaak goed
koop vervaardige kostuumfilms. Zo leerde hij hoe
Vader Italian
Gothic expert
in inventieve
belichting en
barokke sets
jë voor weinig geld de juiste atmosfeer kon creëe-
ren.
Toen hij in 1960 debuteerde met de klassieker
La Maschera Del Demonio bracht hij die kennis in
praktijk. Feitelijk kun je bijna alles wat Bava de
moeite waard maakt in die ene film terugvinden:
virtuoos camerawerk, een voorliefde voor mytho
logie en het bovennatuurlijke, creatief gebruik
van locaties en het voor die tijd gedetailleerd in
beeld brengen van gruwelen.
Ik zeg met nadruk bijna, want Maschera was in
zwart-wit, en Bava zou uitgroeien tot een meester
in het gebruik van technicolor.
Het beste voorbeeld daarvan is
Sei Donne per l'Assassino (1964),
een thriller over een moorde
naar die één voor één de mo
dellen van een modehuis om
brengt. Bava verplaatste klassie
ke griezelelementen als een ver
laten kasteel en een gemaskerde
moordenaar naar de moderne
tijd, en bedacht voor elke
moord een opvallende en ba-
rokke locatie. De film geldt als
een inspiratiebron voor Dario
Argento, overigens ook een filmmaker die visueel
heel wat beter uit de verf komt dan dramatisch.
Normaal gesproken zou de derde aanrader in
het programma de wederom spectaculair vorm
gegeven Operatione Paura (1966) zijn, een on
heilspellende variant op het Dracu/a-verhaal. Al
leen zijn Bavés films inmiddels zo moeilijk te krij
gen, dat de enige kopie waar het NFM de hand op
wist te leggen volledig verkleurd bleek. Daarmee
heeft de tand des tijds Mario Bava berooft van
zijn grootste verdienste: de angst voorzien van
een eigen kleur.
Shakespeare is momenteel populair in Hollywood. De
ene Richard III- verfilming is nog niet in de bioscopen ge
arriveerd of de volgende versie van Hamlet komt er al
weer aan. Vaak gaat het om degelijke ondernemingen,
die redelijk getrouw de klassieke drama's op het doek
brengen. Deze dienstbaarheid, die bijvoorbeeld spreekt
uit het werk van de Brit Kenneth Branagh, was zeker niet
het uitgangspunt van de Australiër Baz Luhrmann, toen
hij zich zette aan zijn versie van Shakespeare's Romeo
Julietde klassieke tragedie over twee jonge geliefden
die de dood kiezen omdat hun families in een bloedige
vete verwikkeld zijn.
Luhrmann, die de filmwereld
vijf jaar geleden verraste met
zijn sprankelende debuut
Strictly Ballroom, vroeg voor
zijn eigentijdse versie van Ro
meo Juliet geen gerenom
meerde toneelacteurs, maar
jong filmtalent, zoals de inmid
dels met een Zilveren Beer be
kroonde Leonardo DiCaprio en
Claire Danes. Luhrmann maak
te voor zijn verfilming gebruik
van een even flonkerende als
gladde clipstijl, waarbij hij
voortdurend behendig balan
ceert op de grens van kitsch en
doorleefde emotie.
Zijn film wordt door critici
wel omschreven als een 'Shake
speare voor de MTV-generatie'.
Luhrmann: „Dat zijn zeker niet
mijn woorden. Ons uitgangs
punt was de vraag wat voor film
Shakespeare zélf gemaakt zou
hebben als hij nu geleefd had.
Om die vraag te beantwoorden
hebben we in eerste instantie
gekeken naar hoe Shakespeare
in zijn tijd te werk ging. Wat je
dan ziet is dat hij het moest
doen met een publiek van drie
duizend schreeuwende, brul
lende en drinkende bezoekers
en dat het daarbij om mensen
met heel verschillende achter
gronden ging. En om dat luid
ruchtige, diverse publiek te ra
ken liet hij geen middel onbe
proefd. Mijn aanpak is puur een
gevolg van een analyse van die
manier van werken. Daaruit
hebben wij onze stijl en filmtaal
ontwikkeld."
„Natuurlijk heeft mijn film
een eclectisch karakter: het
springt van komedie naar trage
die, van romantiek naar hard
geweld, en dat onder begelei
ding van popsongs en klassieke
muziek. Je kunt dat 'MTV' noe
men, maar het staat toch echt
allemaal gewoon in de tekst.
Het kan me op zich niet veel
schelen als mensen het een
'MTV-film' noemen, maar waar
het werkelijk om gaat is dat het
een film vol vondsten, listen en
kunstgrepen is, net als een to
neelstuk uit Shakespeare's tijd.
Omdat Shakespeare in het thea
ter net zoveel last had van con
currentie als wij tegenwoordig,
in die moderne biosocooppalei-
zen met zestien zalen. Als mijn
film al ergens op lijkt, dan is het
op zo'n Indiase Hindi-film.
Daarin kom je ook van die plot
selinge overgangen van musi
calachtige scènes naar bruut ge
weld tegen."
Chronologie
Luhrmann heeft met de keuze
voor Romeo Juliet niet bewust
11.00.
Star Trek: First Contact 12 jr., dag.
14.00, 16.30, 19.00,21 50; za. t/m
wo. ook 11.30.
Ransom 16 jr., dag. 18 50, 22.00;
do. vr. ook 13.30, 16.20.
Dragonheartal., dag. 13.10, 15.30,
18.40, za. t/m wo. ook 10.50.
The Glimmerman 16 jr., do. t/m zo.
wo 21.30.
The first Wives Club al., dag. 16.50,
19.10,21.45.
101 Echte Dalmatiërs do.t/m wo.
13.20, 15.50; za.t/m wo. ook 11.00.
Matilda do.t/m. wo. 12.00, 14.30.
De Klokkenluider van de Notre Dame
al. (Ned. gespr.), za.t/m wo. 12.10,
14.20, 16.40.
HAAGS FILMHUIS tel. 070-3656030,
Spui 191.
Maborosi 16 jr., dag. 19.15; zo. ook
14.00.
Un Air de Familie 16 jr., dag. 21.45;
zo. wo. ook 14.00, 16.15.
Salut Cousin 16 jr., dag. 19.15; zo.
wo. ook 16.15.
Trees Lounge 16 jr., dag. 21.45; zo.
wo. ook 16.15.
se verkiezingscampagne voor
de Australische Laborpartij:
„We hebben die campagne ge
organiseerd voor de toenmalige
premier Paul Keating die de
verkiezingen dreigde te verlie
zen. Ik heb de premier ge-
coached, ervoor gezorgd dat hij
niet de verkeerde kleren droeg
en zijn teksten onder handen
genomen. Een strategie ontwor
pen, kortom. En we wonnen,
wat weer eens iets heel anders
is dan een geslaagde première."
De campagne was zeker niet
zo maar een klus, aldus Luhr
mann: „We zijn niet te huur, wij
kiezen wat we doen en we doen
het met passie en overtuiging
of het nu om een film, een ope
ra, een theaterstuk of een ver
kiezingscampagne gaat. En we
kiezen op basis van de vraag of
het project ons leven interes
santer zal maken, ons een
beetje wakker zal houden. Daar
zijn wij permanent naar op
zoek. Dat is onze motor."
Luhrmann praat bijna perma
nent in termen van 'wij' en 'ons'
en dat is geen valse bescheiden
heid. „Ik ben een team, al jaren
en nog steeds. De samenstelling
van ons team wisselt van pro
ject tot project. Maar er is een
kern van mensen waar ik altijd
mee werk. Daarover kon ook bij
deze film niet onderhandeld
worden. En het mooie is dat het
succes van onze gezamenlijke
onderneming er nu toe heeft
bijgedragen dat Fox een studio
in Australië gaat bouwen, zodat
wij in de toekomst weer vanuit
onze vertrouwde thuisbasis
kunnen werken. Daar ben ik erg
blij mee, want Hollywood is een
leuke plek om zo nu en dan
rond te kijken, maar het is geen
plek waar je fantasie en creativi
teit geprikkeld worden."
TUSCHINSKI tel. 070-3609282, Bui
tenhof 20.
Space Jam al., dag. 11.50, 13.55,
16.00, 18.05, 20.10, 22.15; za. zo.
vervalt 11.50.
Star Trek: first Contact 12 jr., dag.
12.10, 14.30, 17.00, 19.30,
22.00.
The First Wives Club al., dag. 12.20,
14.40, 17.05, 19.20,21.40.
Ransom 16 jr., dag. 12.00, 16.30,
19.10,21.50.
101 Dalmatians al., dag. 19.00,
21.30.
The English Patient 12jr., dag.
13.00,16.30,20.30
De Klokkenluider van de Notre Dame
al.(Ned. gespr.), dag. 14.35.
101 Echte Dalmatiërs dag. 12.00,
14.20,16.40; zo. vervalt 12.00.
Australiër Baz Luhrmann had het gevoel dat zijn 'Romeoperiode' bijna voorbij was: 'Dat ik er te oud voor zou
worden als ik nog lang zou wachten.' archieffoto
het MTV-publiek willen kiete
len: „We hebben deze film voor
onszelf gemaakt. Op een manier
zoals wij hem wilden zien. Maar
ik vind wel dat je het stuk van
Shakespeare moet nemen dat
het beste bij een bepaalde fase
in je eigen leven past. Er zit nu
eenmaal een soort chronologie
in zijn stukken, een soort reis
door het leven. Romeo is de
jonge man, Hamlet een middel
bare man die op een punt in
zijn leven staat dat hij zich af
vraagt: 'To be or not to be?' en
Lear zit in de slotfase van zijn
bestaan. En ik had het gevoel
dat mijn 'Romeoperiode' bijna
voorbij was. Dat ik er te oud
voor zou worden als ik nog lang
zou wachten."
Luhrmann mag dan het decor
van de tragische liefdesgeschie
denis van Romeo en Julia ge-
modernisserd hebben, hij hield
zich wel aan de klassieke tekst,
zij het dat de Amerikaanse ac
teurs hun accent ongehinderd
mochten laten horen. Had een
actualisering van de tekst niet
meer voor de hand gelegen?
„Nee, omdat de genialiteit van
Shakespeare juist uit de tekst
spreekt. Dat verhaal had hij ook
maar gestolen uit een populaire
Italiaanse roman. Zijn unieke
kwaliteit zit in de taal, in zijn
vermogen om het karakter van
de personages door middel van
taal te onthullen. Daar ging het
ons om, de rest kwam daar uit
voort."
Het was niet alleen zijn eigen
'Romeogevoel' dat Luhrmann
tot de verfilming bracht. „Na
tuurlijk is het verhaal van Ro
meo Juliet een krachtig ver
haal van mythische proporties,
dat tijds- en geografische gren
zen met gemak overstijgt. Een
verhaal met een boodschap: na
melijk dat je gegarandeerd op
een tragedie afstevent wanneer
een heersende generatie haat
overdraagt op een jonge aanko
mende generatie op basis
van naam, geloof, huidskleur of
seksuele geaardheid.
Wie meent achter deze uit
spraak een zekere maatschap
pelijke betrokkenheid te kun
nen ontwaren heeft het bij het
rechte eind. Luhrmann maakte
bijvoorbeeld niet alleen theater
stukken, opera's en films, maar
verzorgde in 1993 ook een heu-
De spraakmakende Nederland
se film Naar de Klote! is nauwe
lijks uit de bioscoop of hij staat
al op de plank in de videotheek.
In de verhuur vooralsnog, maar
het geeft aan dat de omloop
snelheid van sommige films te
genwoordig bijzonder kort is.
Producent Arcade vervolgt op
het gebied van de koopvideo's
de reeks van Matthijs van Heij-
ningen. Ciske de Rat en Op
Hoop van Zegen worden ge
volgd door In de Schaduw van
de Overivinning (met onder an
deren Jeroen Krabbé, Edwin de
Vries en Linda van Dijck in de
hoofdrollen) en Vooreen Verlo
ren Soldaat (met ook Krabbé en
verder onder anderen Maarten
Smit en Elsje de Wijn). Later dit
jaar worden de res
terende films van
Van Heijningen
uitgebracht.
Bij Warner Bros
slingert de enige
echte Tarzan ou
derwets tussen de
bomen. Vijf ban
den met Johnny
Weismuller en
Maureen O'Sulli-
van in de hoofdrol
len vormen een
prachtig stukje
nostalgie. Ook bij
Warner Bros nieu
we delen in succesvolle series:
twee stuks in de reeks Engelse
Lachvideo's, dit keer over de se
rie The Brittas Empire en een
nieuw deel in de Mega Collec
tion: The Pelican Brief.
In Space Jam, het film-huwelijk
tussen Michael Jordan en de fi
guren van Looney Tunes, spe
len ze allemaal een (hoofd)rol
en dat is voor Warner Bros na
tuurlijk een mooie gelegenheid
om alle sterren uit Space Jam
nog eens extra in de schijnwer
pers te zetten. Op zes banden
zijn ze te zien: Bugs Bunny, Sy-
vester Tweety, Taz, RoadRun
ner Wile. E. Coyote en Daffy
Duck.
De schappen in de viedowinkels
worden vooral rap gevuld met
