'Allemaal juweeltjes'
Grondleggers moderne kunst
bij Liga Nieuw Beelden
Cultuur&Kunst
Enthousiasme 'leerling-acteun
voorbeeld voor menig prof
No doubt
niet naar
Pinkpop
Zone-vormgevers in 't Huys Dever
'Lekker belangrijk' in tweevoud
Kaandor
nieuw ei
toch als
vanouds
Dissidente schrijver Sinjavski overleden
WOENSDAG 26 FEBRUAR11997
941
chef jan rijsdam. 071 -
Expositie kinderboekenillustraties
den haag Het Letterkundig Museum/Kinderboekenmuseum in
Den Haag toont van 1 maart t/m 24 augustus illustraties van
Mance Post (1925). Al ruim veertig jaar illustreert zij kinderboe
ken. Haar illustraties bij de Madelief-boeken van Guus Kuijer, de
dierenverhalen van Toon Teilegen en de Waaidorp-serie van An
nie M.G. Schmidt zijn het meest bekend geworden. Mance Post
is de eerste illustrator aan wie het museum een grote expositie
wijdt.
Verlamde Reeve wil comeback
londen Acteur Christopher Reeve, die Superman speelde totdat
hij in 1995 bij de val van een paard vanaf zijn nek verlamd raak
te, wil zijn comeback maken in een nieuwe versie van Alfred
Hitchcocks film 'Rear Window'. Reeve wil daarin de rol spelen
van de fotograaf die aan een rolstoel is gekluisterd. In de origine
le versie uit 1954 werd de rol gespeeld door James Stewart, ter
wijl Grace Kelly de rol van vriendin van de fotograaf vertolkte.
Filmmakelaar Robert Gaulin heeft Reeve de rol aangeboden. De
opnamen zullen komend najaar of volgend jaar beginnen, af
hankelijk van Reeves gezondheid.
Droomserie voor Thomas Hampson
Amsterdam De Amerikaanse bariton Thomas Hampson is door
het Amsterdamse Concergebouw uitgenodigd een 'droomserie'
samen te stellen. In het project 'Carte Blanche', waarin eerder
Gidon Kremer, Yo-Yo Ma en Reinbert de Leeuw centraal ston
den, geeft de gevierde zanger zeven concerten. Hij mocht van
het Concertgebouw zingen wat en met wie hij wilde. Op zijn
programma's komen 19de-eeuwse Duitse en 20ste-eeuwse
Amerikaanse liederen met pianobegeleiding voor, maar ook tal
rijke werken met orkest. Zo werkt hij samen met Nieuw Sinfo-
nietta Amsterdam, het Rotterdams Philharmonisch Orkest, het
Metropole Orkest en het London Symphony Orchestra. Het eer
ste concert is op 29 september, het laatste op 3 mei 1998.
Lulu Wang bij boekhandel Kooyker
leiden» Wilt Idema, hoogleraar Chinese taal- en letterkunde aan
de Rijksuniversiteit Leiden, zal morgenavond een gesprek voe
ren met Lulu Wang, schrijfster van 'Het lelietheater'. Het gesprek
vindt plaats bij boekhandel Kooyker, aan de Breestraat 93 in Lei
den. Na afloop zal Lulu Wang haar boek signeren.
beeldende kunst
RECENSIE ROOS VAN PUT
Expositie: "Vijftig jaar Vrije kunst (1947-
1997) Te zien: t/m 31/3, Vrza. en zo.
12-18 uur, Galerie Liga Nieuw Beelden,
President Steinstraat 4, Leiden.
Kunst moet bij grotere groepen
in de samenleving gemeengoed
worden. Elke dag zien mensen
kunst; in de openbare ruimte op
straat, maar ook in de trein.
Zonder dat de maker bekend is,
kent toch eigenlijk iedereen het
werk van Bob Bonies (1937),
tenminste als je vaak met de
trein reist.
In treincoupe's is op de wan
den bij de schuifdeuren dat ty
pische constructivistische werk
van hem te zien dat volgens or
dening en systematiek tot stand
komt. Hij verschuift, verdubbelt
of roteert geometrische mono
chrome vormen volgens een be
paald schema. Galerie Liga
Nieuw Beelden toont nu bij de
expositie "Vijftig jaar Vrije
Kunst' schilderijen en beelden
van deze Hagenaar.
Binnen het overweldigende
aanbod van hedendaagse kunst
neemt deze galerie een bijzon
dere plaats in. De specialisatie
is moderne kunst uit een perio
de die voor Nederland als
spraakmakend en baanbrekend
te boek staat: 1945-1969. Bo
vendien onderscheidt de galerie
zich vanwege thematische en
museale presentaties: enkele
werken zijn wel te zien, maar
niet te koop (bijvoorbeeld de
kunst van David van de Kop).
Daarnaast is de galerie gespe
cialiseerd in St. Petersburgse
kunst. Omdat de onderzoekspe
riode voor dergelijke exposities
veel tijd vergt, lopen tentoon
stellingen gemiddeld twee
maanden, langer dan exposities
bij andere lokale galeries die ge
middeld vier weken te zien zijn.
Om tentoonstellingen samen
te stellen kunnen de galeriehou
ders zich de gang naar het ate
lier van de kunstenaars bespa
ren, want die leven veelal niet
meer. Voordat een expositie een
feit is, heeft een bijna archeolo
gisch onderzoek plaatsgevon
den.
Vijftig jaar nadat de eerste
grote naoorlogse abstracte
kunstgroep Vrije Beelden het
licht zag, viert liga Nieuw Beel
den deze verjaardag mèt een
expositie van werken van onder
anderen Bob Bonies, Dolf
Breetvelt, Riemke Holtrop en
Harry van Kruiningen. De twee
laatst genoemden zijn vorig jaar
overleden. Bob Bonies (pseudo
niem van Bob Nieuwenhuis) is
momenteel directeur van de
Vrije Academie in Den Haag.
Vrije Beelden was de eerste
naoorlogse modernistische
kunstenaarsvereniging in Ne
derland die uiteindelijk opging
in de Liga Nieuw Beelden. In de
tijd dat de groep actief was, ex
poseerde zij onder meer in het
Stedelijk Museum in Amster
dam. De kunst is uiteenlopend
van aard. De aanhangers, toen
moderne geestelijke vaders, ny
beschouwd als gewaardeerde
klassiekers, stonden open voor
avant-gardistische stromingen
van voor de oorlog (expressio
nisme en surrealisme) en voor
abstracte uitingen die na de
oorlog opkwamen.
De kunstenaars van wie Liga
Nieuw Beelden nu werk toont
zullen niet bij iedereen bekend
zijn. Dat is voor de waardering
ervan ook niet noodzakelijk.
Zonder de grondleggers van de
ze moderne kunst zou de he
dendaagse kunst niet bestaan.
Voor een 'sentimental artjour-
ney" hoeft de gang naar een
museum buiten de stad in elk
geval niet gemaakt te worden.
Schouwburgdirecteur naar Holland Festival
groningen gpd
Jacques van Veen, directeur
van de Groninger Stads
schouwburg, wordt per 1 juli
zakelijk leider van het Holland
Festival. Van Veen gaat onder
meer samen met Ivo van Hove,
nu nog regisseur bij het Zuide
lijk Toneel, met ingang van het
komend seizoen de festivallei
ding vormen. Van Hove en Van
Veen volgen Jan van Vlijmen
op, die vorig jaar liet weten zijn
functie te willen neerleggen.
Jacques van Veen (42) trad in
1986 in dienst bij de Groni
schouwburg. Eerder was
onder meer zakelijk leider
poptempel Paradiso in Am
dam en bouwkundig advi
bij het Centraal Orj
Leeuwarden.
theater
recensie maxim p. bezembinder
Voorstelling: 'Geronimo of De Bolle
Boom', door leerlingen van het Aquino
College. Gezien: 25/2, aula Aquino Colle
ge, Leiden.
Aan het enthousiasme van de
musical (amateurs) acteurs in
'Geronimo, of De Bolle Boom'
zou menig professioneel acteur
een voorbeeld kunnen nemen.
Op dat gebied doen de leerlin
gen van de eerste en tweede
klassen van het Leidse Aquino
College zeker niet onder voor
Aalsmeerse musicalsterren. Niet
alle acteurs op de planken van
het Aquino College zullen het
tot een professioneel engage
ment schoppen, maar een ta
lentvolle groep acteurs in de
dop is het zeker.
Het verhaal van de musical is
niet helemaal duidelijk. De in
de titel genoemde kat Geroni
mo is zoek en wordt aan het
eind van de voorstelling terug
gevonden. Maar wat verder de
band met het verhaal is, werd
mij niet geheel duidelijk. Op
zich lijkt het verhaal, gesitueerd
rond een bolle, holle boom, niet
meer dan een aanleiding voor
een aantal liedjes. Als die van
een behoorlijk niveau zijn, ma
ken zij het ontbreken van een
sterke verhaallijn direkt goed.
De teksten van veel liedjes
zijn grappig en ontstijgen zeker
het niveau van de gemiddelde
jeugdmusical. Er wordt boven
dien flink uitgepakt, zowel in de
aankleding, als in de choreogra
fie. Het geheel wordt bijzonder
sterk begeleid door een 22 man
sterk orkest.
De jongens zijn, zoals zo vaak
Combattimento Consorts buitengewone meesterwerken in de Stadsgehoorzaal
'Buitengewone meesterwerken'. Onder die noemer geeft
het Combattimento Consort Amsterdam zaterdag een
concert in de Stadsgehoorzaal. Op het programma staan
inderdaad buitengewone stukken. Een cimbaalconcert
van de Italiaanse barokcomponist Nicolö Jomelli bijvoor
beeld, en een symfonie met solo's voor piccolo en twee
contrabassen van Georg Philipp Telemann. „Dat soort
werken hoor je nooit in de concertzaal. Ze zijn niet eens
uitgegeven", zegt Jan Willem de Vriend, violist en artis
tiek leider van het Combattimento Consort. „Maar het
zijn allemaal juweeltjes. Ieder stuk heeft iets unieks, iets
fantastisch."
een ensemble met een vaste
plaats in het Nederlandse mu
ziekleven. Bij het grote publiek
is de groep vooral bekend ge
worden door de cd met Vivaldi's
Vier Jaargetijden, met Jaap van
Zweden als solist. Van die opna
me zijn meer dan vijftigduizend
exemplaren verkocht, goed voor
leiden atze douma
Het Nederlandse muziekleven
kent een rijke baroktraditie. Het
wemelt van de formaties die
zich hebben gespecialiseerd in
het uitvoeren van oude muziek.
In dat geheel neemt het Com
battimento Consort Amsterdam
een unieke plaats in. En niet al
leen vanwege de eigenzinnige
repertoirekeuze. In tegenstelling
tot de meeste andere baroken-
sembles speelt het Combatti
mento Consort namelijk op
moderne instrumenten.
Artistiek leider Jan Willem de
Vriend wordt wel eens moe van
die eeuwige discussie over
authenticiteit en het gebruik
van oude instrumenten. „Het
gaat er toch uiteindelijk om de
bedoeling van de componist zo
dicht mogelijk te benaderen."
Authenticiteit heeft volgens De
Vriend niets te maken met het
feit of je nu wel of niet op oude
instrumenten speelt. Sterker
nog: hij vindt dat in de grote
concertzalen van tegenwoordig
oude muziek beter tot zijn recht
komt en interessanter kan klin
ken op moderne instrumenten.
„De componisten in de ze-
ventiendq en achttiende eeuw
wisten precies voor wie ze
schreven, voor hoeveel mensen
en voor welke zaal. Daar werd
de compositie helemaal op af
gestemd. Als je bijvoorbeeld een
Concerto Grosso van Corelli wilt
uitvoeren op oude instrumen
ten, en je gaat in de Grote Zaal
van het Concertgebouw zitten,
dan blijft er van het karakter
van het stuk niets over. Het
klinkt gewoon niet."
Van Zweden
Het Combattimento Consort
werd vijftien jaar geleden opge
richt. Wat begon als een vrien
denclubje van muziekstuden
ten, is inmiddels uitgegroeid tot
Maar het Combattimento
Consort richt zich niet in de
eerste plaats op het standaar
drepertoire. De groep is juist
opgericht om muziek te spelen
van minder bekende componis
ten. Daarvan getuigt ook het
programma waarmee het en
semble de komende weken op
tournee gaat.
Dat programma vermeldt on
der meer een cimbaalconcert
van de Italiaanse barokcompo
nist Nicolö Jomelli, speciaal ge
schrevenvoor een rondreizende
cimbaalvirtuoos uit die tijd. Dit
concert is door De Vriend ge
vonden in een bibliotheek in
Napels. „Dat soort onderzoek
vind ik heel wezenlijk. Je komt
echt de prachtigste muziek te
gen die nooit wordt gespeeld.
Ongelooflijk!"
Het Combattimento Consort
bestaat uit een vaste kern van
een man of twaalf, die al naar
gelang de behoefte kan worden
uitgebreid. Als volgend jaar bij
voorbeeld Handels Fireworks-
music wordt uitgevoerd, zit er
een ensemble op het podium
van meer dan veertig musici,
die overigens allemaal al eerder
in de groep hebben gespeeld.
Vrijwel elk lid van het Com
battimento Consort speelt daar
naast in andere orkesten of en
sembles. Is dat geen nadeel? De
Vriend: „Integendeel, het zorgt
er juist voor dat je niet vast
roest. Ik heb in Duitsland een
keer een gespecialiseerd barok-
orkest gedirigeerd. Die mensen
spelen non-stop barokmuziek.
Ze doen dat op topniveau, daar
zal ik niets van zeggen, maar ze
laten zich niet meer door de ge
nialiteit van de muziek verras
sen. Die spelen op de automati
sche piloot. Afwisseling houdt je
juist fris."
De Vriend is naar eigen zeg
gen „behoorlijk bezeten van ba
rok", met name van de opera
uit die periode. ,Alle muziek in
die periode is afgeleid van ope
ra. De Brandenburgse Concer
ten? Puur opera. Bach-cantates?
Idem dito. Volgend jaar gaan we
een paar Bach-cantates scè-
nisch opvoeren. Dat is nog
nooit eerder gedaan, maar ik
ben ervan overtuigd dat het in
de geest van de componist is.
Het past absoluut in de tijd
geest. Opera is de moeder van
alle barokmuziek.
„Barokmuziek heeft altijd iets
theatraals. Maar het is ook on
gelooflijk compleet. Het ver
voert je lichaam, voedt de geest
en streelt het oor. Popmuziek is
een heel ander verhaal. Daar
heb je maar met één aspect te
maken: het vervoert alleen je li
chaam, je gaat er van dansen.
Jan Willem de Vriend: „Popmuziek voedt de geest niet, want de teksten zijn te dom om aan te horen."
FOTO GPD/DIRK BUWALDA
ruswuk anp
De populaire Amerikaanse
groep No doubt heeft de
laatste twijfel over een even
tueel optreden op Pinkpop
'97 weggepoetst. De band,
die afgelopen vrijdag een
concert gaf in de Haagse Sta-
tenhal, komt 19 mei niet
naar Landgraaf. Dat heeft or
ganisatorjan Smeets gezegd.
No doubt staat nummer
één in een publiekspoll on
der Pinkpoppubliek, onder
meer vanwege de hit Don't
speak. Smeets zei in januari
dat het raar zou lopen als de
band niet naar Limburg zou
komen.
De organisator zei gisteren
dat de populariteit van de
groep in Amerika doorslag
gevend was. No doubt toert
in mei door de Verenigde
Staten.
Officieel staan voor de 28e
Pinkpop nu geboekt: Live,
Beck, Bush, dEUS, Kula Sha
ker, The presidents of the
USA, Counting Crows, Nada
Surf, Morphine. The Fun Lo-
vin' Criminals, Tracy Bon
ham en Johan. Uiteindelijk
komen er. tezamen met de
campingacts, 37 bands.
lisse Lampen, meubels, kera
miek, sieraden, schilderijen en
objecten. Alles uitgestald als het
huisraad van een imaginaire be
woner van 'woontoren' 't Huys
Dever in Lisse. Tien Leidse kun
stenaars en vormgevers die sa
men een eigen galerie beheren
en opereren onder de naam Zöne
exposeren hun werk in de antie
ke donjon. Er zullen ontwerpen
te zien zijn die speciaal voor de
locatie zijn gemaakt maar ook
bestaand werk.
Voor de schouw in de Ridder
zaal staat een grote sofa van ge
vlochten wilgentenen van vorm
gever Albert Meijvogel. De
'Stulp' (foto) heeft een comforta
bele welvende vorm en is uitge
rust met eivormige schapenvach
ten als kussens. Ping An Brou
wers exposeert koperen kande
laars die door de oxidatie van het
materiaal een antieke sfeer op
roepen. Portretten van denkbeel
dige kasteelheren, van Leni Ven-
ne, en vazen en schalen van Co-
rine de Groot completeren het
'huisraad'. Verder zijn nog man
telspelden van edelsmid Lideke
Middelbeek te zien en objecten
van Thijs Koenen die het midden
houden tussen functieloze toe
stellen en niet bestaande dieren.
De overige deelnemende kun
stenaars/vormgevers zijn Mari
anne Hensel (keramiek), Lucien
Otto (sieraden), Frida van der
Poel (meubels) en Vincent Ver
hoeven (meubels).
De tentoonstelling in 't Huys
Dever, aan de Heereweg 349a in
Lisse, is te zien van 1 t/m 23
maart, dagelijks van 14.00 tot
17.00 uur (maandag gesloten).
FOTO PR
leimuiden/roelofarendsveen
ernastraatsma
'Lekker belangrijk' was zo'n gemakkelijke groeps-
naam. Zo'n kreet die 'overal en altijd' wordt ge
bruikt. Dat bleek: De Leimuidense popband
kreeg na enige tijd concurrentie van een Roelo-
farendsveense cabaretgroep. Toch wel een be
langrijke hindernis in het doen en laten, vindt de
popgroep.
„Dat wij dezelfde naam hebben kan voor beide
groepen nadelig zijn," zegt basgitarist Jan
Knetsch. Drie maanden geleden dook de naam
van de concurrent op in een plaatselijk krantje.
„We zijn er meteen op ingegaan." Na een tele
foontje zegde de cabaretgroep toe bereid te zijn
tot een gesprek. „Maar verder hebben we niets
meer van ze gehoord.
Knetsch zegt dat de popformatie 'Lekker be
langrijk' de oudste rechten heeft op de groeps-
naam. De groep is twee jaar geleden bij de Kamer
van Koophandel ingeschreven als de Stichting
Lekker Belangrijk Enterprises. Op een rechtszaak
bij dit soort producties, st
de minderheid. Maar he
juist wel de jonge heren di
in de kijker spelen. De
mannelijke hoofdrolsp
Francis Smulders en Meni
Grood, zetten allebei ee
meest overtuigende kar;
neer. En Robin Hood, ges
door Rens Wolters, is in
versie misschien wat k
dan gebruikelijk, minder st
hij zeker niet! Niet da
hoofdrolspeelsters hun ro
aan hun talent te danken
den hebben. Over de geh<
nie wordt evenwichtig gesp
Enig minpuntje is de sl
verstaanbaarheid. Hoewe
bruik wordt gemaakt van
profesioneel ogende micro
tjes, gaan grote stukken
verloren en dat is erg jamm
Maar het voedt de geest niet, ontzettend vals en knoerhard." geslagen met symboliek - het
want de teksten zijn te dom om „Barokmuziek voldoet aan al- voedt de geest - en het is prach-
aan te horen. En het streelt het le drie aspecten. Vivaldi swingt tig om naar te luisteren. Het is
oor niet, want het is meestal de pan uit, je wordt om de oren compleet, eerlijk, alomvattend."
zal het echter niet zo snel uidraaien: „Dat willen
we wel, maar het geld daarvoor hebben we niet."
Toch moet er snel iets gebeuren, zegt Knetsch.
„Want het gaat goed met die cabaretgroep; straks
wordt nog gezegd dat wij naapers zijn."
Lucas Zoet, van de gewraakte cabaretgroep,
vindt de consternatie wat overdreven. „Al staan
we er altijd voor open om over de kwestie te pra
ten." Voor het eerst was Lekker Belangrijk actief
tijdens het Camarettenfestival, vorig jaar. „De
verschillende activiteiten hoeven elkaar niet te
bijten. Wij opereren niet in deze buurt, maar in
theaters in heel Nederland." De cabaretgroep be
staat ook uit leden van een popgroep, die bekend
is onder de naam Three Disease. „Sinds kort zijn
we bezig met cabaret en die theateractiviteiten
hebben we ondergebracht onder een andere
naam."
De naam van de cabretgroep slaat op de in
houd van hun theaterprogramma. Zoet: „Wij ne
men de maatschappij niet zo serieus, behandelen
allerlei zaken met een knipoog. We willen niet
met een vingertje wijzen."
theater
recensie wunand zeilstrj
Voorstelling: 'En vliegwerk', the
show van en door Bngitte Kaam
Gezien: 25/2, schouwburg, Leider
daar nog te zien: vanavond.
Ogenschijnlijk is er geen
ter contrast denkbaar:
bloemetjesjurk naar een c
uitgesneden zwartlederen
na Turner-outfit. Van de r
zikale begeleiding met
ukelele naar de krachtige
dersteuning door een d
mansformatie. Kortom,
lijkt een andere Kaandorp
het podium te verschijn
Inderdaad zijn de jurk en
professionele band niet
elementen, maar al ga
blijkt heel veel als vanoud!
Binnen de kortste ké
schopt ze de vermoeiei
ultrahoge hakschoenen
en dribbelt in haar uitdag
de uitmonstering over
podium, als was het
bloemetjesjurk. Ze weet z
aan haar verhalen zo'n di
te geven, dat ze vlak voor
pauze een heuse Oostenr
se Dirndl aantrekt. Dat lei
een lekkere meezinger op
een demonstratie hoe je i
bijpassende volle boez
creëert. Kaandorp is nu ei
maal geen diva, wil datu
genlijk wel een beetje zijn
door het vergeefse strer
daarnaar speelt ze het e
kende typetje van de antif
va. e
Het zijn deze kostelijke)
riaties op het van haar e
kende thema die het w4
zien met Brigitte Kaandi
tot een waar theaterfeer
maken. Eerst hemelt ze Tic
nieuwe geluk (huis, rr|i
kind) op. We krijgen zelfs p
om ook zelf gelukkig te ve
den en vervolgens laat ze fe
delen in een paar huishoüi
lijke zorgen. Zo haalt zei
vertellend de was van defl
en gaat de hemden en e
derbroeken zitten vouvjj
Enkele toeschouwers mode
daarbij even meehelpen. !e
leen zij kan op unieke wjo
dergelijke huishoudelijke!),
ledaagsheid met uitbundi
show combineren - he|e
Kaandorp in optima formfe
parus «afp/dpa/anp
De Russische schrijver Andrej
Sinjavski is gisteren op 71-jarige
leeftijd bij Parijs overleden aan
de gevolgen van een langdurige
ziekte. Sinjavski, een van de be
kendste Russische dissidenten,
leefde sinds 1973 in balling
schap in Frankrijk. Hij was geë
migreerd na jaren in een Sovjet
kamp te hebben gezeten we
gens 'anti-Sovjetpropaganda'.
Sinjavski werd in 1925 gebo
ren als zoon van een overtuigde
communist. De arrestatie van
zijn vader in 1951 maakte een
diepe indruk op de jonge schrij
ver, die daarop afstand nam van
de officiële lijn van het 'socialis
tisch realisme'. Hij verdedigde
de dichter en schrijver Boris
Pasternak die in 1958 de Nobel
prijs voor literatuur kreeg. Pas
ternak had zich de woede van
de autoriteiten op de hals ge
haald na de publicatie van Dok
ter Zjivago in het buitenland en
was uit de Schrijversbond ver
stoten. Sinjavski's steun aan
Pasternak kostte hem zijn plaats
als hoogleraar aan het Instituut
voor Filologie van Moskou.
Hij schreef daarna briljante
kritische opstellen in het
maandblad Novy Mir en publi
ceerde onder het pseudoniem
Abram Terts in het buitenland
verhalen, de roman Ljoebimov
(1964) en, anoniem, een aantal
essays zoals 'Wat is socialis-
tisch-realisme' (1959), waarin
hij in zeer persoonlijke satiri
sche stijl het Sovjettotalitarisme
hekelt.
Deze activiteiten leidden er
toe dat hij in september 1965
werd opgepakt en in februari
1966 werd veroordeeld tot ze
ven jaar strafkamp tijdens een
proces dat als 'voorbeeld' moest
dienen. Dit proces was het eer
ste uit het poststalinistische
tijdperk. Het zette meteen een
punt achter een korte pet),
van schuchtere liberaliseriric
genover intellectuelen, n|c
jaar dictatuur van Jozef Stalir
In juni 1971 kwam hij w^e
goed gedrag voortijdig vrij l
1973 mocht hij met vrouai
zoon naar Frankrijk emigr u
Daar verschenen nog tabi
werken van zijn hand. In ja e
ri 1989 keerde hij en zijn v n
voor het eerst naar Moskoo
rug, waar zij de woning ei?)
graf van in 1988 overlederij
niel bezochten. „Het ver a
nen van de angst" was de giV
ste verandering die Sinjlw
toen vaststelde.
