Smaak
Boeren maken steeds meer geitenkaas
Nut verrijkte melkprodukten
nog niet duidelijk bewezen
4
6
2'
-
61
VRIJDAG 21 FEBRUARI 1997
REDACTIE WIM VAN BEEK 072-5196258
Kangoeroe
Wat dacht u van een feestelijke lunch met
een salade van kameel-lende, kangoeroe-
staartsoep en gegrilde struisvogelfilet op het
menu. Ik neem aan dat u zo uw bedenkingen
heeft. Zo verging het mij tenminste toen ik op
uitnodiging van directeur Thijs Vencken, van
Moet Hennesey Nederland BV, samen met
een aantal vakbroeders de introductie van
een Australische schuimwijn bijwoonde. Het
bekende champagnehuis Moët Chandon,
onderdeel van het wereldwijde concern Moët
Hennesey Louis Vuitton, besloot een jaar of
tien geleden te investeren in Australische
wijngaarden. Ter introductie van hun nieu
we Australische schuimwijn (let wel: alleen
champagne uit de Franse champagnestreek
mag daadwerkelijk de naam champagne
voeren) had de uitnodigende partij gekozen
vooreen toepasselijk Australisch menu waar
we, naast bovengenoemde gerechten, ook
mochten proeven van een onvervalst stukje
krokodil. ..Denk nu niet dat wij in Australië
iedere dag dit soort buitensporigheden eten
vertrouwde Harry Harrison ons toe, die de
belangen van 'zijn' luchtvaartmaatschappij
Quantos in ons land behartigt. „Eerlijk ge
zegd eet ik vandaag ook voor het eerst van
mijn leven kamelenvlees." U begrijpt dat het
nuttigen van deze buitengewone gerechten
die middag de nodige stof deed opwaaien en
tot amusante discussies leidde.
Een paar dagen later sprak ik hierover met
een Chinees restaurateur die ik ontmoette in
restaurant The Oriëntal Swan in Soesterberg.
Daar vierden de leden van The Asian Restau
rants. samen met hun relaties, begin deze
maand het traditioneel met veel vuurwerk
ingeleide Chinese nieuwjaar. „Wijeten regel
matig allerlei soorten slang, liefst zo giftig
mogelijk want dan is de smaak op z'n best",
aldus mijn Chinese tafelgenoot. In het Verre
Oosten is slang een typische winterkost die,
vanwege de bloeddrukverhogende werking,
bescherming biedt tegen hevige koude. De
Chinezen hebben trouwens bij ieder gerecht
een bedoeling ofte wel een rituele achter
grond. Dit in tegenstelling tot de Westerse
wereld waar men eet wat men lekker vindt.
Ook leerde ik die avond dat rauw gesneden
krokodillenstaart een geweldig middel tegen
hoest is. En daar moet het ook maar bij blij
ven, vind ik, want de smaak van krokodil
hangt ergens tussen kalfsvlees en kip. Boven
dien vond ik het vrij taai.
Importeur Ernest Lebouille uit het Lim
burgse Valkenburg aid Geul, geeft toe dat de
exotische vleessoorten eigenlijk alleen ge
schikt zijn voor aparte diners. „Er hoort een
verhaal bij aldus Lebouille, die onder ande
re Australisch rundvlees importeert en zijn
exotische vleessoorten als een verrijking van
zijn totale pakket ziet. „Je moet ermee om
kunnen gaan en ik verwacht zeker niet dat
de krokodil straks naast de kip in de koelvi
trine ligt. Het zal, gezien het kleine aanbod,
een exclusief karakter blijven dragen gëeft
Lebouille toe.
Persoonlijk bekijk ik de exotische dieren
het liefst in Artis achter de tralies, maar sma
ken verschillen. Wat me na al deze ervarin-
gen zeker is bijgebleven is de opmerking van
een der disgenoten al wachtend op het des
sert. „Vast en zeker een sorbet van
Nijlpaard", grapte die, waarna het hele ge
zelsschap in een daverende lachsalvo uit
barstte.
JOHN BEEREN, eige
naar van de Bokke
doorns, een met twee
Michelin-sterren ge
decoreerd restaurant
in de duinen van
Bloemendaal.
MARTHA DE JAGER»
Geitenkaas met aardappel
schillen. Je moet maar lef
hebben of noem het boeren-
slimheid. Om de superhef
fing te ontlopen benutten
steeds meer boeren de mo
gelijkheid om geiten te hou
den. Er zijn ongeveer 53.000
melkgeiten in Nederland en
dat is 4,5 keer zoveel als 10
jaar geleden.
Kwantitatief maakt het niet
veel indruk wanneer je ze af
zet tegen de 12 miljoen
melkgeiten die de Europese
Unie telt, maar toch vindt 70
procent van de producten uit
de Nederlandse melkgeiten-
houderij zijn weg naar Duits
land, België en Frankrijk. De
harde en halfharde goudse
soort is belangrijk voor de
export, maar er gaat ook
wrongel de grens over, waar
mee men naar eigen smaak
kan stoeien.
Om de afzet in eigen land te
bevorderen experimenteert
men hier eveneens volop en
in het Brabantse Molenschot
vroeg men de bekendste kok
van Nederland, Cas Spijkers,
naar een lekker recept. Op
zijn advies mengt men daar
nu schillen van EKO-aardap-
pelen door de wrongel. Schil
len die een metamorfose
hebben ondergaan met krui
den en etherische olie en als
lichtbruine flinters in een
plakje kaas zijn terug te vin
den. Voor de herkenbaarheid
is de jute aardappelzak in de
kaaskorst verwerkt.
Zo wordt de aandacht geves
tigd op de bijzondere zuivel-
Vlaams koken
uit overlevering
De grote verscheidenheid aan geitenkazen.
producten van de melkgei-
tenhouderij en de consu
ment begint de 'koe van de
armen' te ontdekken. In de
natuurvoedingswinkels zijn
producten van eigen bodem
te vinden, geitenmelk, yo
ghurt, kwark en kaas, waar
onder een originele feta van
100 procent geitenmelk.
De kaasafdelingen in super
markten en speciaalzaken
bieden een kleurrijke menge
ling van buitenlandse en Ne
derlandse soorten. Onder de
naam 'chèvre' (geit) worden
kaasjes in alle mogelijke vor
men verkocht. Bolletjes, pira
mides, cilinders of platte
schijven.
FOTO STUDIO WICK NATZIJL
Voor een kijkje op een gei
tenboerderij kan men dage
lijks terecht op de 'Ridam-
merhoeve' in het Amster
damse bos. Op zaterdagmid
dag wordt er meestal kaas
gemaakt en kinderen met
een koemelkeiwit-allergie
kunnen hier zonder proble
men een ijsje eten.
Frankrijk, België en Italië. In
willekeurige volgorde de culi
naire top-3 van Europa. België?
Jazeker, België. Met meer drie
sterrenrestaurants per hoofd
van de bevolldng dan La Douce
France. Frankrijk de naam, Bel
gië de faam.
Ruth van Waerebeek leerde ko
ken van haar overgrootmoeder,
oma en moeder. Zoals het
hoort. Die appeltaart van groot
mama... De Belgische kokkin
was vroeger chef in twee voor
aanstaande restaurants in Gent.
Tegenwoordig geeft Van Waere
beek les (over de Belgische en
Franse keuken) aan Peter
Kump's New York Cooking
School.
Maar liefst 250 recepten uit de
overlevering bundelde Van
Waerebeek in haar kookboek
met de uiteraard schromelijk
overdreven titel 'In België eet
iedereen lekker'. Ze haalt tus
sendoor herinneringen op aan
haar jeugd op het platteland
van Vlaanderen.
Wat Vlamingen met een aard
appel kunnen uitspoken, is
wonderbaarlijk. Van Waerebeek
legt uit hoe, wat en waarom.
Plus voorgerechten, soepen, vis,
schelp- en schaaldieren, wild,
gevogelte, vlees, groenten en
desserts. Logisch en zeer terecht
besteedt Van Waerebeek in
aparte hoofdstukken aandacht
aan bier, brood, wafels en crê
pes.
Ruth van Waerebeek. 'In België
eet iedereen lekker', uitgever
Het Spectrum-, 49,90 gulden.
MARTHA DE JAGER»
Gepasteuriseerde melk in glazen flessen is van
heel lang geleden, maar was wel echte eerlijke
melk zonder toevoegingen.
De consumptie van melk is zo van
zelfsprekend dat de meeste mensen
het altijd in huis hebben. Toch
heeft niet iedereen hetzelfde in zijn
koelkast staan. De tijd van de melk
boer met een tank rauwe melk op
de wagen is voorbij. Gepasteuri
seerd en hygiënisch verpakt is er nu
melk in vier vetgehaltes. Extra calci
um is ook geen probleem en de
producenten gaan zich in toene
mende mate met ons cholesterol
gehalte en de darmflora bemoeien.
Dat is in 1994 begonnen met de in
troductie van 'Yakult'."Er zijn nu
meer zuiveldranken die specifieke
gezondheidsbevorderende eigen
schappen claimen zoals Bio-melk-
drink, Actimel, Vifit, Fysiq.etc.
Volgens het Voorlichtingsbureau
van de Voeding zijn er nog geen
wetenschappelijk goed onderbouw
de redenen om uit gezondheids
oogpunt voor deze verrijkte pro
ducten te kiezen. Van de verschil
lende stammen van de melkzuur
bacterie 'Lactobacillus case!" is be
wezen dat deze maagzuur en gal
overleven en kunnen helpen tegen
een reizigersdiarree, mits er regel
matige aanvulling van deze bacte
rie plaats heeft. Het komt onder
meer voor in Actimel en Yakult.
Met de vier tot vijf eetlepels inhoud
die dat laatste drankje per flesje be
vatten en de literprijs van ruim
twaalf gulden, lijkt het meer op een
voedingssupplement dan een
melkdrank.
Een toenemende belangstelling is
er ook voor melkproducten die soj
abonen als basis hebben en 100
procent plantaardig zijn. De na
tuurvoedingswinkels hebben de
grootste keuze, maar 35 procent
van alle sojadranken wordt al via de
supermarkt verkocht. Melk van soj
abonen bevat minder calcium en
vitamine B dan melk en dat voegt
men er meestal aan toe alvorens
het als een melkvervangend pro
duct aan te bieden. Sojamelk heeft
de kleur van koffiemelk en moet
goed geschud worden om geen
meeldrab op de bodem over te
houden. Zonnatura levert een puur
mengsel in pakken, Alpro verhult
de bonenmeelsmaak met rietsuiker
en vanille, Provamel uit de natuur
voedingswinkel is minder zoet en
benadert meer de gewone melk-
smaak. Alpro en Provamel komen
uit dezelfde fabriek in België. Te
genwoordig maalt men de bonen
bij een hogere temperatuur zodat
het mengsel zijn typische bonen-
smaak voor het grootste deel ver
liest. Naast pure sojamelk zijn er
varianten in toevoegingen. Appel
concentraat of tarwestroop en de
Japanse sojamelk Bonsoy van Man
na is met zeewier gekookt.
Van soja- of gewone melk is snel
een lekkere en gezonde milk-shake
te maken door 3 dl melk met een
banaan, een uitgeperste sinaasap
pel en twee bolletjes roomijs in de
mixer te mengen. Genoeg voor
twee hoge glazen met een rietje.
P u z
I
LU
N
1
2
3
7
8
9
10
13
14
'5
17
18
'9
20
22
23
24
25
26
27
28
29
30
32
33
34
35
36
37
38
39
40
42
43
44
45
46
48
49
50
52
53
55
56
OPGAVE OPLOSSING
KRUISWOORDRAADSEL CRYPTOGRAM
Horizontaal:
1. niet smal; 5. militair in opleiding; 10. ooit; 12 SCtlOT* t
melkklier, 13. deel van een schip; 14 bedrog. 16.
Turkse titel; 17. grondtoon; 18. rivier in Europa; 20. 2.—
uitroep van schrik; 21. sierplant; 23. stuk hout; 25.
herkenningsmelodie; 27. aanwijzend vnw.; 28. on- &QVOC&&X
heilsgodin; 30. droog; 31. koraaleiland; 32. herkau-
wend zoogdier, 33. liefkozing, 34. voor; 36. hint; 38.
schreae; 40. smalle opening; 41. Noordamerikaans
rendier, 44. Chinese afstandsmaat; 46. gang van een VTy— J &X
paard; 47. briefaanhef; 48. Europeaan; 50. tennis-
term; 51. ontkenning; 52. Arabische titel; 54. gesne- O 5 D
den hengst; 55. opstandeling; 56. schildersgerei. Slotzili
Verticaal:
1. beteuterd; 2 kier; 3. bouwland; 4. boom; 6. uitroep ""SL-O-—S~
van pijn; 7. projectieplaatje; 8. echtgenoot; 9. oefen- -
meester; 11. makker; 14. bovendien; 15. Griekse bos- STjLI X
god; 18. deel van een schip; 19. voorzetsel; 21. soort
winkel, 22 proefuitvoering; 24. driekroon; 26. benul;
28. Europese berg, 29. ik (Lat.); 33 werkplaats; 35.
omwisselen, 37 aanwezig, 39 deel van de week, 40.
hoofd; 42. soort; 43. been; 45 honingbij; 47 rivier in
België. 49. deel van het skelet; 51. zero; 53. muziek
noot; 54 dwarsmast.'
TOMPOES
Tom Poes en de Niks
Professor Prlwytzkofsky drukte zich de
lange hoed op het hoofd en ging naast
het apparaat zitten. De electrische ontla
dingen knetterden zoemend en kronke
lend door de buizen, zodat de schaduwen
op de muur dansten - en de geleerde
keek er droevig naar.
,,Der materie-ontbinder", prevelde hij in
zijn baard. „Ja, ja. Ach, wat zal dertoe
komst ons brengen?"
„Zal ik kijken gaan?" vroeg de witte ver
schijning die naast hem stond. „Jij maakt
de verfschilderij in diggeltjes en ik ga zien
wat straks jou brengt. Doen, ja?"
„Nee, dat doen we niet!" riep de profes
sor geprikkeld uit. „Wanneer der weten
schap weet wat der toekomst gaat bren
gen, dan kan der wetenschap niet verder
gaan. Het is niet wetenschappelijk om
vooruit te kijken!"
„Je bent bang!" riep de ander uit. „Je
bent bang voor straks!" De geleerde
zuchtte.
„Maar natuurlijk", gaf hij toe. „Ik ben een
gestudeerde kop. Dat is het even. Daar
om vind ik het gruwzaam u hier te zien,
heer Nix. Het was alles veel bekwamer
toen u in de hoeken zat en onzichtbaar
was."
„Maak dan de schilderij in barreltjes!"
zeurde niks.
„We hadden het schilderijtje in barreltjes
moeten maken", zei de bediende Joost
op dat moment. „Kapot moeten hakken,
meen ik. We hadden dat beloofd, met uw
welnemen. Nu grijnst niks mij uit alle
hoeken aan - en ik heb angst voor de toe
komst, wanneer ik mij zo mag uitdruk
ken."
Heer Bommel schudde het hoofd en keek
schichtig naar de schaduwen die het ver
trek vulden.
„Wisten we maar waar dat ellendige
doekje gebleven is", mompelde hij.
„Ik weet het!" zei Tom Poes, die onver
wacht de kamer binnenkwam. „Commis
saris Bulle Bas heeft het mij verteld; het is
in het gemeentelaboratorium om onder
zocht te worden. We moeten het daar
weghalen, heer Ollie! Vlug, voordat er iets
met niks gebeurt."
H
W
ZATERDAG 22 FEBRUARI 1997
Zon- en maanstanden
Zon op 07.41 Zon onder
Maan op 18.26 Maanonde
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 04.06 •*16.15 03.39
Laag 12.04»- 11.45
DOOR JAN VISSER
Het is zacht en het wordt nog wat zachter. Dit weekeinde kan het}i
gemakkelijk tot zo'n 10-11 graden stijgen. Alleen vlak aan zee bl
de temperatuur een aantal graden lager. Dat komt doordat de zat
lucht over het koude Noordzeewater wordt aangevoerd. Vlak voor1
kust is de watertemperatuur nog maar 4 graden.
Gisteren bleef het duinstation van Bloemendaal steken op maxin^
5,8 graden (koudste meetpunt van Nederland) tegen 9,0 graden *1
Schiphol en 11-12 graden ten zuiden van de grote rivieren. De vi®
de tijd van het jaar hoge temperaturen worden gemeten in een st
zuidwestelijke luchtstroming. Daarin bevinden zich ook vrij veeh
ken zodat we de zon niet of nauwelijks te zien krijgen. Morgen bliL
het echter wel op de meeste plaatsen droog. Op zondag zou er lal
op de dag onder invloed van een koufrontje wat regen kunnen val L
Na het weekeinde nemen de regenkansen weer toe en staat er va jj
tot tijd veel wind. Nieuwe depressies die hun uitlopers naar het
Noordzeegebied dirigeren zijn daar debet aan. Voorts wordt aanv
kelijk nog hele zachte lucht aangevoerd. Al met al loopt het febri v
gemiddelde steeds verder op. Zoals het zich nu laat aanzien kom r
sprokkelmaand uit op ruim 5 graden tegen normaal 2,5 graden,
verschil met januari, inmiddels ruim 6 graden, wordt daardoor w b
heel schrijnend. Het grootste verschil (februari zachter dan janu; v
deed zich voor in de hongerwinter 1944-1945. Januari was toen
zeer koude maand (gemiddeld -1,6 graden), februari extreem za
(6,0). In januari vroor het in De Bilt op 27 dagen en op 10 daarv I
bleef het ook overdag vriezen. In februari kwam het aan het begn
de maand nog maar op twee dagen tot vorst, daarna liet de winte
helemaal afweten. In 1956 was januari 8,6 graden zachter dan r,
berische februari.
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig toten met
vrijdag.
Noorwegen:
Meest bewolkt en pe
rioden met regen of
sneeuw. Vooral langs
de zuidwestkust veel
neerslag. Overal soms
veel wind. Middagtem-
peratuur ongeveer -10
graden in het noorden
tot enkele graden bo
ven nul in het zuiden.
Zweden:
Bewolkt en winderig
weer met van tijd tot
tijd regen of sneeuw.
In het zuiden ook af en
toe wat opklaringen.
Middagtemperatuur
enkele graden boven
nul in het zuiden, in
het uiterste noorden
meest matige vorst.
Denemarken:
Vrij veel wolken, enige tijd regen en
veel wind. Morgen ook wat opkla
ringen. Maximumtemperatuur op
lopend naar ongeveer 8 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ier
land:
Tamelijk veel bewolking en van tijd
tot tijd regen. Vrij veel wind. Mor
gén in het zuidoosten van Enge
land af en toe zon. Zacht met 10
graden in het noorden en 14 in de
omgeving van Londen.
België en Luxemburg:
Wolkenvelden en geregeld zon.
Soms een stevige wfnd. Vrijwel
overal droog. Middagtemperatuur
ongeveer 12 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Perioden met zon. Morgen later op
de dag in Bretagne toenemende
bewolking maar droog. Middag
temperatuur ongeveer 11 graden.
Portugal:
Flink wat zon en droog. In het noor
den kans op wolkenvelden of mist.
Maxima van 15 graden in het noor
den tot 19 in het zuiden.
Madeira:
Flinke perioden met zon en droog.
Middagtemperatuur ongeveer 18
graden.
Spanje:
Droog en flink zonnig, maar in het
noorden mogelijk enkele wolken
velden. Maxima variërend van 16
graden in het noorden tot 22 plaat
selijk in het zuiden.
Canarische Eilanden:
Vrij zonnig. Op de noordstranden
ook wolkenvelden, maar overal
droog. Temperatuur meest tussen
de 20 en 25 graden.
Marokko:
Westkust: Flink wat zon en droog.
Middagtemperatuur tussen 20 en
25 graden.
Tunesië:
Overwegend zonnig en droog. Mid
dagtemperatuur variërend van 18
graden in het noorden tot ruim 20
in het zuiden.
Zuid-Frankrijk:
Vrij zonnig en droog. Wel kans op
mist. Maxima tussen 10 en 17 gra
den.
Mallorca en Ibiza:
Veel zon en droog. Middagtempe
ratuur ongeveer 19 graden.
Italië:
Flink wat zon en droog. Middag
temperatuur van ongeveer 9 gra
den in het noorden tot 16 op Sici
lië.
Corsica en Sardinië:
Flink zonnig en droog. Maxima
rond 16 graden.
Malta:
Veel zon en droog. Middagtempe
ratuur ongeveer 17 graden.
Griekenland en Kreta:
Vandaag nog vooral op de zuidelij
ke eilanden kans op een (onweers
bui. Verder flinke zonnige perio
den en droog. Met name vandaag
op de Egeïsche Zee een stevige en
frisse noordenwind. Middagtempe
ratuur oplopend naar 12 graden in
het noorden tot 15 in het zuiden op
morgen.
Turkije en Cyprus:
Kusten: Wisselend bewolkt en een
enkele regen- of onweersbui. Langs
de westkust veel wind. Morgen van
het westen uit meer zon en droger.
Maxima stijgend naar 10 graden in
het noordoosten tot 18 op Cyprus.
Duitsland:
In het noorden van tijd tot tijd wol
kenvelden en af en toe regen of
motregen. Naar het zuiden toe
meer zon en vrijwel overal droog.
Maxima ongeveer 10 graden.
Zwitserland:
Geleidelijk flinke zonnige prioden
Weerrapporten 21 februari 07 u
11.261
station weer wind t
Amsterdam zwaarbew zwl3 1
De Bilt zwaar bew. zw9 1(
Deelen half bew wzwll 1(
Eelde zwaar bew. wzw!4
Eindhoven zwaar bew zwlO L
Den Helder regen zwl4
Rotterdam zwaar bew. zwl2 1(
Twente regen zw8 1(
Vlissmgen zwaarbew zwl5 1(
Maastricht zwaarbew. zw9 1(
Aberdeen regenbui wtl 5
Athene regen n6 1(
Barcelona licht bew. n6 1'
Boedapest half bew w3
Bordeaux grondmist wzwl Y.
Brussel zwaarbew. zw9 1(
Cyprus licht bew nl 1(
Dublin regenbui wil 1!
Frankfurt zwaarbew zzw6
Geneve onbew ono 1
Helsinki sneeuw nno2
Innsbruck onbew. ver 1 II
Istanbul half bew n7 I
Klagenfurt onbew wnw 1 !i
Kopenhagen regen zwll i
LasPalmas licht bew n4 21
Lissabon licht bew. nnol 2<
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
Malta
half b<
Split onbew.
Stockholm regen
Warschau regen
Wenen zwaar bew.
Zürich licht bew
Bangkok onbew
Buenos Aires onbew
Casablanca mist
Johannesburg half bew
Los Angeles onbew
New Orleans zwaarbew
New York onbew
Tel Aviv regen
Vancouver half bew.
en droog. Temperatuu
tussen 8 in het noorden en
het zuiden. Op 2000 metein;
de temperatuur morgen op tl f'
het vriespunt.
Oostenrijk:
Overgang naar vrij zonnig en
weer. Temperatuur in de da!
geveer 7 graden. Op 2000
stijging van temperatuur
het vriespunt op morgen.
Polen:
Vooral in het noorden
kenvelden en van tijd tot tijd
In het zuiden ook af en toe
droger. Maxima oplopend
graden in het oosten tot 11
plaatselijk in het westen o{
gen.
Tsjechië en Slowakije:
Wolkenvelden en af en tc4^:
Vrijwel overal droog. Middag!
raturen oplopend naar rond
den op morgen.
Hongarije:
Wolkenvelden maar ook gcf-
zon. Droog. Maxima vandaal
veer 7 graden, morgen ietsh P.J
