Het gras heeft Goed onderhoud het halve werk
honger
Tuinieren
Vraag en
antwoord
o>|<o
13
HET WEER
rERDAG 15 FEBRUAR11997jst
Ben Kleine Wiecherink verbaast zich over de slechte staat waarin tuingereedschap vaak bij hem wordt afgele
verd. FOTO CPD
door gaat de hardheid verloren
en dus de bruikbaarheid. Ook
gaat verbrand gereedschap veel
sneller kapot", zegt Kleine
Wiecherink.
Ander steelgereedschap, zoals
de bijl, is vaak niet smerig.
Meestal kan dan ook worden
volstaan met scherp maken en
oliën. ,,De kloofbijl moet alleen
aan de uiterste punt scherp
worden gemaakt, want bij dit
gereedschap is niet zozeer de
scherpte als wel de breedte van
belang."
Voor tuinmachines geldt ook
'onderhoud is behoud'. Zowel
de elektrische als de benzine
maaiers moeten nu grondig
weg en koop nieuwe. De laatste
twintig jaar zijn er veel nieuwe
soorten ontwikkeld en elke goe
de rozenkweker kan uitgebreid
informatie geven over kleur,
geur, groeisnelheid, hoogte en
vooral ook of deze soort niet ge
voelig is voor meeldauw.
Indien het de bedoeling is dat
de oude rozen op een andere
plaats moeten voortleven, dan
zal het verplanten snel moeten
gebeuren en met veel zorg. Roy
aal uitsteken, de wortels vooral
niet in laten drogen, maar
meteen planten op de nieuwe
plaats. Maak een ruim plantgat,
iets goede aarde onderin, dan
de rozenwortels, dan liefst wat
goede compost of potaarde. Af
en toe schudden, zodat de aar
de goed tussen de wortels komt.
Uiteindelijk moet de roos pre
cies even diep in de grond ko
men te staan als eerst en als het
kan ook in dezelfde richting ten
opzichte van de zon (merkteken
maken vóór het verplanten).
worden schoongemaakt. Gras
heeft zich vaak vastgezet in de
luchtinlaat. Daardoor zullen
motormaaiers vaak niet eens
starten. De luchtaanvoer is te
gering. Aangekoekt gras kan bij
elektrische exemplaren draaien
de delen vastzetten. Wie in dat
geval de machine start, loopt
het risico dat de motor ver
brandt. Ook graskanttrimmers
en heggenscharen kunnen met
dezelfde euvels kampen.
Goed onderhoud betekent niet
alleen dat men beschikt over
vlekkeloos werkende tuinge
reedschappen, maar voorkomt
ook onnodige slijtage. Kleine
Wiecherink weet dat menig
Flink inspoelen met veel water
en flink insnoeien. Maar dat is
gebruikelijk bij rozen.
Overigens wil ik nog opmerken
dat de grond in Ter Aar zeer ge
schikt moet zijn voor rozen als
ze, zonder schade, zo lang op
dezelfde plaats in goede ge
zondheid blijven. Rozen zijn
kieskeurig en hebben gauw last
van rozenmoeheid ofte wel aal
tjes in de grond.
A.M. Kruijswijk uit Aerdenhout
vraagt of ik iets weet over de bij
zondere betekenis van Aron
skelk, vooral bij begrafenissen.
Met Aronskelk wordt hier zowel
de Calla palustris die inheems is
als de Zantedeschia aethiopica
bedoeld.
Over deze laatste ken ik sagen,
noch legenden. Maar de in
heemse Calla heeft in vroeger
tijden geholpen bij het zoeken
naar edelmetaal! Althans vol
gens Flora Magica, een boek
waarin zeer veel gebruiken en
tuinliefhebber het niet zo nauw
neemt met het onderhoud. On
derhoud komt vaak pas aan bod
als het spul niet meer functio
neert.
„Men gooit er benzine in en
denkt dan: Het loopt wel. Maar
een keer per jaar de zaak nakij
ken of laten nakijken en olie en
filters vervangen, betekent het
behoud van je gereedschap. De
cirkelmaaier kan men zelf slij
pen, mits van alle messen even
veel wordt afgehaald. Anders
raakt hij uit balans en dat werkt
niet goed. De messen van kooi-
maaiers slijpen is vakwerk."
legenden betreffende inheemse
planten wetenschappelijk zijn
gebundeld.
De Calla hielp dus de goudzoe
kers. Hiervoor werd een hazel-
roede gepeld, gedroogd en
daarna in het sap van de Calla
gedoopt. Aan de uiteinden werd
met een haar een stukje zilver of
goud gehecht. Daarna werd de
aldus behandelde hazelroede
bij zonsopgang en wassende
maan in de grond gestoken. Na
zonsopgang kon men zien naar
welke kant de roede gebogen
was. Daar zou dan het edelme
taal te vinden zijn.
De Zantedeschia wordt vooral
als kuipplant toegepast, 's Zo
mers buiten, 's winters 12 gra
den, veel licht, iets vochtig maar
vooral niet te nat en zon wordt
op prijs gesteld. Of met het sap
van deze plant edelmetaal ge
vonden kan worden weet ik
niet. Trouwens, ik betwijfel ook
de macht van de Calla.
PAT /S
DAT-lE
PWSftS PW&36T'
een mens leeft niet van brood alleen en
het gras niet van water.
voeding en advies op maat vindt u bij:
cjarcXeri-GCkrrtrfö
bloemendaal bv.
hoogmadeseweg leiderdorp
HEINZ
In de tuin werken is leuk. Maar
als de herfst invalt, laten we
vaak de boel de boel. Schop,
hark en schoffel verdwijnen li-
nea recta in het schuurtje. Ook
de grasmaaier en de heggen-
schaar gaan vies de winter in.
Als het voorjaar aantreedt, moet
het gereedschap worden ont-
roest en aangekoekt vuil uit de
apparaten worden verwijderd.
Als het al niet te laat is.
Wie zijn tuingereedschap goed
schoonmaakt en Het dan pas in
de schuur opbergt, voorkomt
veel problemen. Want goed on
derhouden tuinspullen werken
makkelijker en gaan langer
mee. Degenen die dat karweitje
hebben verzaakt, worden on
aangenaam geconfronteerd met
hun eigen luiheid wanneer ze
van het voorjaar weer de schuur
induiken. Want de schoffel en
de bats zijn verroest. Aange-
klonterd vuil heeft zich vastge
zet en de snijvlakken zijn
stomp.
Wie zijn gereedschap in een
dergelijke staat aantreft, moet
de staalborstel ter hand nemen.
Daarmee kunnen de schoffel,
hark, de bats en de schop van
roest en smeer worden ont
daan. Daarna kunnen de ge
reedschappen worden geslepen
en tot slot lichtjes in de olie
worden gezet opdat de werktui
gen als het ware de grond in
glijden.
Aanscherpen kan het best met
een vijl. Velen zullen de neiging
hebben om het materiaal met
een slijpsteen scherp te maken,
maar dat raadt Ben Kleine
Wiecherink van de firma in
tuingereedschap Ben van 't Mos
in Usselo af. „Slijpen met een
slijpsteen gaat vaak zo hard, dat
het materiaal verbrandt. Daar-
De vraag van J.H. Fieseler uit
Ter Aar is summier. Het ant
woord is evenwel niet zo ge
makkelijk te geven. De vraag
luidt of twintig jaar oude rozen
nog verplant kunnen worden.
Er staat niet bij of het stam-
danwel struikrozen zijn, of het
er veel of weinig zijn en vooral
niet of er emotionele binding is
met deze rozen.
Is dat laatste niet het geval dan
is het antwoord simpel: Doe ze
vergeten het maar al te ge-
jceüjk; planten hebben ook
ger. Net als mensen en die-
willen ze gevoed worden,
e keer wil ik het over een
n stukje tuin hebben: het ga-
ons.eeuwige zorgenkind
zijn monocultuur,
jt het gras niet voldoende
iing, dan worden we afge-
ft met slechte groei en open
ken voor onkmid (planten
zich voeden op arme grond)
ials mos. Krijgt het te veel
idan groeit het te weelderig
ormt het een waar tafeltje-
je voor plagen. Bovendien
en we dan abnormaal vaak
:ten maaien, wil het de ge
ste lengte behouden,
idan ook zullen we de gul
middenweg moeten zien te
jen tussen te veel en te wei-
Laten we beginnen met
ipost. Die verhoogt het hu
igehalte van de grond, ver-
ct het bodemleven en
igt ook nog voeding in de
ld, al is dat minder dan vaak
ndersteld wordt,
iger strooiden we de com-
en eventueel verteerde
nest in de herfst uit. Daar-
zijn we teruggekomen om-
ilijkt dat in de loop van de
ermaanden een aantal voe-
stoffen ongebruikt de
d inzakt, samen met smel-
e sneeuw en regen. Om uit-
elijk in het grondwater te-
tte komen en dus ook nog
«bedreigend is.
gaat de compost tegen-
rdig pas in het vroege voor
op het gras. Afhankelijk van
ueer is dat dan februari of
rt. En wel in een hoeveel-
van ongeveer driekwart
vagen per tien vierkante
ir. Helaas blijkt de compost
i nog enige ruigte te bevat -
i n die willen we niet over
roetelkind uitstrooien. Wat
n vroeger tijden waren er
izeven in de handel. Be-
d om rest-kooltjes uit de as
ven. In een tijd met CV op
folie zijn dat museum-
een.
i nood. Ik heb er een prima
ssing voor gevonden. Span
iel kuikengaas over een
vagen en wrijf met een
p de compost erdoor. Het
i] taat is rommel op het gaas.
I ;aat naar de compost in op-
ven de mooie rulle com-
GREET BUCHNER
geeft antwoord op
al uw tuinvragen
Brieven naar:
POSTBUS 507
2003 PA HAARLEM
post in de kruiwagen wordt over
het gazon gestrooid.
Meen vooral niet dat het gras
nu voldoende voeding heeft
voor een heel seizoen. Er moet
nog meer bij en wel een week of
vier later. Dan strooien we er
nog eens een kilo gemengde or
ganische mest op per tien vier
kante meter over het gazon. Bij
aankoop letten we vooral op de
samenstelling van de mest die
aangegeven is in geheimtaal
N.P.K. N staat voor stikstof en
moet redelijk hoog zijn, want
gras is een bladgewas en blad
houdt nu eenmaal van veel stik
stof. Een week of zeven later
gaat er als het goed is nog
eens een kilo (of iets minder)
samengestelde mest op het
gras. Ervaring wijst immers uit
dat gras dat goed gevoed is veel
minder last krijgt van allerlei
onkruiden en mos. Als we het
heel goed willen doen, dan 'ver
luchten' we ons grasveld ook
nog bij elke beurt met mest.
Een klein gazon wordt gewoon
om de 30 a 40 cm losgeprikt
met een riek. Een leuk werkje
op een mooie dag. Er zijn ook
avonturiers die er speciaal verti-
kuleer-gereedschap op na te
houden. Zelf hoor ik niet bij dit
soort avonturiers.
DOOR JAN VISSER
Een uitloper van een hogedrukgebied boven het zuidwesten van Euro
pa bepaalt dit weekeinde het weerbeeld. Daardoor kan de paraplu zo
wel vandaag als morgen aan de kapstok blijven hangen. Voor vandaag
was dat aanvankelijk niet de verwachting omdat er boven het Noord
zeegebied nog restanten van een depressie rondzwerven. Doordat het
hogedrukgebied zich duidelijk versterkt (het weerglas gaat vandaag
zo'n 10 hPa omhoog), wordt mogelijke buiigheid echter onderdrukt.
Verder laat de zon zich nu en dan zien en loopt de temperatuur op tot
omstreeks 6 graden. De wind waait uit west- tot noordwestelijke rich
ting en is over land matig. Langs de kust is de wind vrij krachtig. Af
hankelijk van de mate waarin de bewolking verdwijnt, kan het kwik de
komende nacht iets onder nul geraken.
Morgen weer temperaturen oplopend tot omstreeks 6 graden en ver
der zijn er perioden met zon. De wind gaat uit zuidelijke richtingen
waaien en neemt 's avonds flink in kracht toe. De windtoename heeft
te maken met het naderbij komen van het frontensysteem van een de
pressie westelijk van Ierland. Dat systeem veroorzaakt in de nacht van
zondag op maandag regen. Maandag overdag houden de regenkansen
aan, met in de laatste plaats omdat met rasse schreden een volgend
slechtweergebied ons land nadert. Dit hangt samen met een zeer die
pe depressie van wel 940 hPa nabij IJsland. Ook de dagen daarna
blijft het aanhoudend wisselvallig met periodiek regen en wind. De
temperaturen schommelen meest rond de voor deze tijd van het jaar
normale waarden van ongeveer 6 graden en 's nachts dichtbij het
vriespunt.
Gisteren een dag met juist in onze streken de meeste zon. De tempe
raturen liepen op tot omstreeks 6 graden, 's Avonds koelde het echter
sterk af. Bij weinig wind en bewolking was het om 19 uur nog maar 2
graden en vanuit Hoofddorp en Leiden werd alweer bericht dat de au
toruiten bevroren waren.
10
11
12
13
14
M
M
GAVE
OPLOSSING
iop elke regel de letters
lie samen het woord vor-
at overeenkomt met de
irijving. De resterende let-
irmen van boven naar be
en van links naar rechts
taat.
ntaal:
«kamer; 2. boei; 3. onvoor-
>orval; 4. feestmaaltijd; 5.
uk hout; 6. mom; 7. koren;
Iheid; 9. drempel; 10. wa
ntje; 11. vaartuig; 12. wijf-
Td; 13. knaagdier; 14.
pel.
KRUISWOORDRAADSEL
TOMPOES
Tom Poes en de Niks
Toen commissaris Bulle Bas voor het
gemeentelaboratorium aankwam stond
de professor hem reeds op te wachten.
„Het is een vreemde zaak", sprak de
politiechef. „Ik heb hier een modern
kladschilderijtje, dat niks voorstelt.
Maar het hinderlijke is, dat er nu uit al
lerlei donkere hoeken niks te voor
schijn komt. Hij kan niet weg omdat hij
in verf is vastgelegd, zegt hij." De ge
leerde wierp een wantrouwige blik op
de ambtenaar en nam het schilderstuk
je aan. „Uw praten heeft geen kop en
geen voet", mompelde hij. „Geef maar
hier, dan zal ik dit maalwerk weten-
schappelijkanalyseren.
„Goed", zei de heer Bas. „Maar wees er
zuinig op, professor. Het is bewijsmate
riaal in een rechtszaak." Na deze woor
den nam hij afscheid en de geleerde
trok zich knorrig terug in de schadu
wen van zijn werkplaats.
„Kindergebrabl", prevelde hij. „Alsof ik
niets beters te doen heb. Der dubbel-
frekwens van Humpelmayer is tot vijf
tien opgelopen en ik moet gaan regule
ren. Maar in plaats daarvan sta ik hier
met een onbekwaam plaatje. Praw. Wat
stelt het voor?" Hij hield het schilderij
op armlengte van zich af, zodat het
spookachtig verlicht werd door de ont
ladingen in zijn apparatuur. „Ko
misch", hernam de grijsaard. „Het lijkt
op iets, dat men uit der oogwinkel
denkt te zien. Een onbewuster angstre
flex waar men als uitvinder vaak last
van heeft. Bijzonders wanneer men
ener materie-ontbinder bouwt.Ja,
ja", riep een snerpende stem achter
hem. „Denk aan straks! Het is niet goed
om straks in nu te zien, dan kan men
geen ontbinders bouwen. Maak de ver-
fplaat in kleine diggeltjes, dat is beter!"
De professor staarde hevig geschrokken
naar de kolossale gedaante van Niks,
die zo plotseling uit de schaduwen was
opgedoken. „Denk aan straks!" stamel
de hij. „Hoe schrikkelijk!"
E U
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Noorwegen:
Veel bewolking. In het
zuidwesten van tijd tot tijd
regen of sneeuw en zon
dag een toenemende
wind. Vooral ten noorden
van Bergen ook enkele op
klaringen, Sterk uiteenlo
pende maxima van iets
boven nul vlak langs de
zuidwestkust tot rond -15
in het noorden.
Zweden:
Wolkenvelden en op de
meeste plaatsen droog.
Zondag later op de dag in
het zuidwesten meer wind
en een toenemende kans
op sneeuw. Koud met in
het zuiden maxima rond -
5 en in het noorden rond -
12 graden.
Denemarken:
Wolkenvelden met af en
toe sneeuw. Middagtem-
peratuur rond of net onder het vries
punt.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Wolkenvelden. Zaterdag in het zuidoos
ten hier en daar zon; met uitzondering
van noordwesten droog Zondag in de
loop van de dag van het westen uit regen
en opnieuw veel wind Maxima uiteenlo
pend van een graad of 5 in het oosten
van Schotland tot 11 in het westen van
Ierland.
België en Luxemburg:
Nu en dan zon. Zaterdag in de Ardennen
eerst nog bewolkt en misschien wat
(natte) sneeuw. Verder tot zondagavond
bijna overal droog. Middagtemperatuur
ongeveer 6 graden
Noord- en Midden-Frankrijk:
Zaterdag in het oosten eerst nog regen,
in de Vogezen en Jura ook sneeuw,- in
het westen droog en misschien wat zon.
Zondag een aanwakkerende wind en van
het westen uit toenemende bewolking,
gevolgd door regen; in het oosten eerst
nog zon. Middagtemperatuur van een
graad of 7 in de buurt van Straatsburg
tot 11 graden in Bretagne
Portugal:
Zaterdag flinke perioden met zon en
droog. Zondag meer bewolking en vooral
ten noorden van Lissabon enkele buien,
misschien met onweer. Aan zee middag
temperatuur rond 16 graden maar zon
dag in het noorden wat frisser.
Madeira:
Eerst flink wat zon maar zondag meer
bewolking en later af en toe regen. Mid
dagtemperatuur ongeveer 19 graden.
Spanje:
Perioden met zon maar in het noorden
en westen ook wolkenvelden en af en
toe regen. Zaterdag in het noordoosten
eerst veel wind. Zaterdag aan de kust
maxima van een graad of 16 rond Bar
celona tot 20 in de buurt van Malaga;
zondag iets lager.
Canarische Eilanden:
Zaterdag vrij zonnig en droog. Zondag
van het noorden uit meer bewolking en
een kleine kans op een bui. Maxima on
geveer 23 graden.
Marokko:
Westkust; veel zon en droog. Zondag la
ter op de dag ook enkele wolkenvelden.
Maxima uiteenlopend van 20 graden in
het noorden tot 25 in het zuiden.
Tunesië:
Wolkenvelden en in het noorden enkele
regen- of onweersbuien, vooral op zon
dag Zaterdag in het zuiden nog vrij zon
nig. Zaterdag aan zee nog ongeveer 20
graden, zondag aanmerkelijk frisser en
een stevige noordelijke wind.
Zuid-Frankrijk:
Zaterdag veel bewolking en in het mid
den en oosten eerst regen, in hogere
streken sneeuw; in het westen opklarin
gen. Zondag in het oosten wat zon en
droog en in het westen dan toenemende
bewolking, gevolgd door regen. Zaterdag
steekt de Mistral op. Middagtempera
tuur variërend van een graad of 7 bij
Lyon tot 15 graden lokaal aan de voet
van de Pyreneeën. Temperatuur op
2000 meter in de Alpen en Pyreneeën
tijdelijk dalend tot -10 graden.
Mallorca en Ibiza:
Flinke zonnige perioden; zaterdag een
kleine kans op een enkele bui en een
harde wind Middagtemperatuur onge
veer 17 graden
Italië:
Zaterdag veel bewolking en op veel
plaatsen regen, misschien ook onweer.
In de bergen in het noorden kans op wat
sneeuw. Zondag van het noorden uit
meer zon maar in het zuiden eerst nog
enkele buien. Tijdelijk veel wind Zater
dag maxima uiteenlopend van een graad
of 8 in het noorden tot 17 in het zuiden.
Zondag met name in het midden en zui
den aanmerkelijk frisser.
Corsica en Sardinië:
Zaterdag veel bewolking, enkele regen-
of onweersbuien en een stevig aantrek
kende wind. Zondag van het noordwes
ten uit opklaringen, droog en afnemen
de wind Middagtemperatuur ongeveer
14 graden.
Malta:
Half tot zwaar bewolkt en van tijd tot tijd
een bui, misschien met onweer. Zater
dag nog een middagtemperatuur rond
18 graden; zondag aanmerkelijk frisser.
Griekenland en Kreta:
Wolkenvelden en enkele regen- of on
weersbuien, in het noordwesten lokaal
met veel neerslag. Zaterdag rond de
Egeïsche Zee ook perioden met zon
Middagtemperatuur meest tussen 13 en
17 graden.
Turkije en Cyprus:
SL onweer
W warmtefrc
sneeuw
~T~ koufront
tk? haeel
L lagedruk
19 temperatuu
-1000- luchtdruk
hecto pas
Kusten: wolkenvelden en enkele buien,
misschien met onweer. Langs de Turkse
westkust soms ook zon. Middagtempe
ratuur uiteenlopend van 13 graden rond
de Dardanellen tot 18 op Cyprus
Duitsland:
Zaterdag bewolkt en hier en daar regen,
in de hoger gelegen gebieden sneeuw,
de meeste neerslag valt in het zuiden.
Zondag op steeds meer plaatsen opkla
ringen Maxima zaterdag tussen 0 en 5
graden, zondag iets hoger.
Zwitserland:
Eerst bewolkt, soms veel wind en vooral
in het noorden en westen een flink pak
sneeuw. Zondag op steeds meer plaat
sen zon en bovendien rustiger. Tempe
ratuur op 2000 meter tijdelijk dalend
tot bijnq -10 graden In Locarno door
foehn wellicht10 graden.
Oostenrijk:
Bewolkt en van tijd tot tijd sneeuw. Zon
dag in de bergen geleidelijk weer meer
zon. Temperatuur op 2000 meter da
lend tot waarden tussen -5 en -9 gra
den; in de lager gelegen gebieden maxi
ma rond +4.
ZONDAG 16 FEBRUAR11997
Zon- en maanstanden
Zon op 07.53 Zon onder 17.54
Maan op 12.44 Maan onder03.41
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 10.56 23.46 10.29 23.19
Laag 06.15 18.55 05.56 18 36
MAANDAG 17 FEBRUARI 1997
Zon- en maanstanden
Zon op 07 51 Zon onder 17.56
Maan op 13.32 Maan onder04.33
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 22.10.- 21.43 «21.43
Laag 21.16 20.10 20.57 23.51
Weerrapporten 14 februari 19 u
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Athene
Helsinki
Istanbul
Klagenlurt
Kopenhagen
Las Palmas
Madrid
Malaga
Mallorca
Stockholm li
Warschau z
V/enen I
Zurich r
Bangkok I
Buenos Aires z
Casablanca z
Johannesburg I
Los Angeles I
New Orleans z
New York r
TelAvtv
imw2 8 2 01
9 -3 20
4 -2 0.1
22 16 0.0
17 13 08
w 13 19 14 0.0
wil 17 7 0,0
l -7 -8 0.0
w8 14 4' 0.0
io 1 16 8 0.0
5 -6-7 0 3
7 5 2 3.0
iw3 9 4 0.1
w5 8 1 17.0
w3 35 26 0.1
5 23 19 0.0
3 18 10 0,0
s.O 29 20 0.2
r. 2 20 8 0.0
5 10 8 0.0
Tokyo