Lokale PvdA moet in
progressieve alliantie
Luchtvaartpionier generaal Asjes overleden
Binnenland
erwarring over wissen
°;>names technolease
Twee jaar geëist tegen vrouwen Haagse verplegers
Korter werken populair
in metaalindustrie
Ontruiming Omval
INSDAG 5 FEBRUARI 1997
ANP Algemeen Nederlands Persbure
erde Pers Diensten
ulinespuiten onderaan glijbaan
lei
|4dil
Ma"
Vh
;gen Onderaan een kinderglijbaan in Nijmeegse wijk Wee-
ïof heeft iemand met een dubieus gevoel voor humor zes in-
ïespuiten rechtop gezet. De afgelopen dagen zijn honderden
Idie spuiten, zowel leeg als gevuld, in het speeltuintje aange-
'en. De politie heeft nog geen idee waar ze vandaan komen.
Academisch Ziekenhuis Nijmegen St. Radboud onderzoekt
_ioud van de spuiten. Volgens de politie zijn sommige spui-
ils pijltje gebruikt. Als een kind erin gegeleden was, had dat
,tige gevolgen kunnen hebben.
anjeklanten: felicitatie moet blijven
muiden SGP-burgemeester Markus Markusse van IJssel-
den heeft geschokt gereageerd op de uitlatingen van radio-
er Henk van Hoorn. 'Belachelijk' noemt Markusse zijn voor
been felicitatieboodschappen uit te zenden als een lid van
'oninklijk huis jarig is. Vorige week vrijdag vergaten de pu-
e zenders de traditionele gelukwensen uit te spreken op de
ardag van koningin Beatrix. „Een flop dat dit een keer ver-
n is", vindt Markusse. „En het is belachelijk om het nu maar
maal af te schaffen. Ze is toch onze vorstin. Dan kun je alles
ifschaffen."
uden 'Elfstedenkruisje' te koop
>AMJuwelier Henk Oosterhof uit Veendam begint dit
ceinde met de verkoop van zijn nagemaakte gouden elfste-
uuisjes. Het bestuur van de Vereniging De Friese Elf Steden
ar volgens het bestuurslid Halfslag niet gelukkig mee. „Het
edenkruisje is exclusief voor de leden van de vereniging die
Ifstedentocht hebben uitgereden. Dat willen we zo houden."
r zolang het kruisje van Oosterhof niet al te zeer lijkt op het
neel, kan de juwelier zijn gang gaan. Lijkt het gouden kruis-
hter te veel op de echte elfstedenmedaille, dan zou dat een
euk kunnen zijn op het merkenrecht.
rbouw Valkhofburcht mag niet
gen» Staatssecretaris Nuis (Cultuur) wil niet dat in het his-
che Valkhofpark in Nijmegen een reconstructie van een
deleeuwse burcht verschijnt. Nuis baseert zijn standpunt op
ezen van de Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonder-
(ROB) en de Rijksdienst voor Monumentenzorg. Dat heeft
aatssecretaris aan het gemeentebestuur van Nijmegen ge-
even. De Nijmeegse gemeenteraad ging er vorig jaar mee
lord dat er plannen voor de herbouw van de Valkhofburcht
len gemaakt. Nuis is echter bang dat de bouw van de nep-
:ht schade aanricht aan archeologische schatten die ter
tse wellicht nog in de grond zitten.
per zweeftrein niet van de baan
;n/groningen Het plan om een supersnelle zweeftrein tus-
lamburg en Berlijn te laten rijden is zeker niet van de baan.
mee blijft ook de mogelijkheid open om de verbinding door
skken via Bremen en Groningen naar Amsterdam. Dit bleek
iren tijdens een werkbezoek van het college van gedeputeer
den van Groningen aan de testbaan in het Duitse Lathen.
egering in Bonn plaatste onlangs vraagtekens bij de haal-
heid van de flits-verbinding Hamburg-Berlijn. De kosten
len veel te hoog zijn en het aantal reizigers naar verhouding
ein. Het consortium MVT, dat de zogeheten Transrapid ont-
elt, is het niet eens met de nieuwe negatieve inzichten en
t door aan het project.
«en nieuwe snelweg rond Eindhoven
rppriovENRijkswaterstaat wil de snelweg A2 rond Eindhoven
getreden. Daarmee zijn plannen voor een nieuwe rijksweg ten
rsteen van Eindhoven van de baan. Een nieuwe snelweg om de
zou de fileproblemen onvoldoende oplossen, meent Rijks-
De verbreding van de A2 zal één miljard gulden kos-
Minister Jorritsma (verkeer en waterstaat) moet nog beslis-
of de verbreding wordt uitgevoerd. De verkeersproblemen
nen worden opgelost door de snelweg A2 tussen de knoop-
ten Leenderheide ten zuiden van Eindhoven en Batadorp bij
te verbreden.
ivecht om kooigevecht gaat door
loscHVoorzitter Henk Kuiper van de stichting Superfight
notie gaat er nog steeds van uit dat volgende maand in Den
;h een kooigevecht wordt gehouden. De beslissing van mr.
lofhuis, president van de rechtbank in Den Bosch, dat de
rechtbank niet bevoegd is in deze zaak een beslissing
%men, legt hij naast zich neer. De stichting had de rechter
het verbod van de burgemeester van Den Bosch om
^kooigevecht te houden te vernietigen. Maar de rechter ging
lsjj;ren in zijn uitspraak niet in op de argumenten van Super-
t Promotie en verklaarde de stichting niet ontvankelijk.
n&ag anp
ab!
,pj> Tweede Kamer is gisteren
verwarring ontstaan over
\pn die zouden zijn ge-
van een vertrouwelijk
2Si3g waarbij de Kamer is ge
sneerd over het technolea-
ntract met Fokker in 1994.
Kamerleden bevestigen
laVdA-Kamerlid Vos, voorzit-
de Kamercommissie
imische zaken, de banden
agebben laten wissen zonder
ragikkelijke toestemming van
e(jerige commissieleden,
djar volgens Vos ging het om
jjindere banden, die betrek-
op de overname-
n:'ekingen tussen Fokker en
in 1992. Betrouwbare
leien bevestigen dat het in-
a5iad deze banden betrof.
o0iet overleg waarin de Ka-
efloor het kabinet werd ge-
(jneerd over de technolease
Jokker zijn, voor zover be-
ej, nooit banden geweest.
a1994 besloot het kabinet
toe
nian tussen Fokker en de
Een jaar eerder was
Bij de Startersdesk van
de Belastingdienst.
ia.e als startende ondernemer vragen heeft over belastingen,
voortaan terecht bij een speciale balie van de Belastingdienst:
^Startersdesk. Kom langs of bel voor meer informatie gratis
jjBelastingTelefoon voor ondernemers: 0800-0443.
Belastingdienst
Leuker kunnen we 't niet maken. Wel makkelijker.
den haag gpd
Het personeel van de luxe serviceflat 'Waalsdorp'
aan de Cor Ruyslaan in Den Haag maakte wel
eens grapjes over de 40-jarige verpleger. Ze ga
ven hem bijnamen zoals 'Spuit 11' en 'Engel des
Doods', doelend op het gemak waarmee hij de
injectiespuit hanteerde. Als het plotseling slecht
ging met een bfejaarde bewoner, vroeg een van
de medewerksters wel eens gekscherend aan col
lega's: „Is hij soms voorbij geweest?"
De verpleger kon er gisteren op de tweede zit
tingsdag van de Haagse rechtbank in de zoge
noemde 'verplegerszaak' niet meer om lachen.
De man, die wordt verdacht van de moord op
zeven bejaarde vrouwen, trachtte vooral over te
komen als een zeer serieuze verpleger die uit hu
manitaire overwegingen en met kennis van za
ken doodzieke bejaarden uit hun lijden verloste.
Gisteren vielen de eerste eisen. Niet tegen de
verpleger en 37-jarige medeverdachte, maar te
gen hun respectievelijke echtgenote en ex-echt-
genote. Officier van justitie D. van Boetzelaer eis
te tegen de twee luid snikkende vrouwen een ge
vangenisstraf van twee jaar. Zij worden verdacht
van het lidmaatschap van een criminele organi
satie en de diefstal en heling van waardevolle en
dierbare voorwerpen van de bejaarden van
Waalsdorp'.
De hoofdverdachte, zo bleek bij de behande
ling van de zeven vermeende moordzaken, be
sliste over leven en dood. Hij nam op eigen ini
tiatief beslissingen over het toedienen van medi
cijnen. Eveneens zonder een arts te raadplegen,
besliste hij wanneer de medicatie moest worden
gestopt, zoals gebeurde bij de in december 1995
overleden particulier secretaresse en boezem
vriendin van koningin Juliana. Soms nam hij be
slissingen die ingingen tegen die van de artsen.
De verpleger diende onder meer valium en de
dood-bespoedigende pijnstiller morfine toe. Hij
haalde die uit een voorraad die hij in de loop van
de jaren als verpleger van Waalsdorp had verza
meld.
Kritische vragen van rechtbankvoorzitter L.
Verheij waarom hij zo eigengereid te werk ging,
werden door de verpleger meermalen afgedaan
met vage antwoorden als: „Door de vele gesprek
ken met de patiënt, groeide je als het ware mee
in de situatie. En in die situatie kwam je ertoe."
Zijn beslissingen zou hij wel steeds in overleg
met een of meer familieleden van de bejaarde
hebben genomen. De familieleden echter ver
keerden, zo verklaarden ze later tegenover de po
litie, dat ze ervan waren uitgegaan dat de verple
ger voortdurend overleg voerde met de artsen.
„Tot mijn spijt moet ik helaas concluderen dat
die nabestaanden gewoon niet de waarheid ver
tellen", sprak de hoofdverdachte.
Na lang aarzelen gaf hij uiteindelijk wel toe dat
hetgeen hij deed niet kon zonder toestemming
van de huisarts. .Achteraf gezien had het nooit
gemogen. Ik wist dat er iets gebeurde dat niet
kon."
Partij-strateeg doet aanbevelingen in boek:
zoetermeer gpd
De PvdA-ffacties in gemeenteraden en Provinciale Staten
moeten niet meer zelfstandig de verkiezingen ingaan. Sa
menwerking met andere progressieve partijen in een
nieuwe alliantie is noodzakelijk om een volgende verkie
zingsnederlaag te voorkomen. PvdA-strateeg Jaques Mo-
nasch, tevens directeur van het Centrum voor Lokaal Be
stuur van de PvdA zegt dat in zijn vandaag verschenen
boek 'Nieuwe Rozen'.
den haag gpd
In zijn boek, uitgegeven door
het wetenschappelijk bureau
van de partij, doet Monasch een
serie aanbevelingen om de lo
kale PvdA-afdelingen uit het
slop te krijgen. Ook de landelij
ke PvdA zal volgens de auteur
niet aan wezenlijke veranderin
gen ontkomen. Monasch wil dat
zijn partij tempo maakt. In de
515 gemeenten met minder dan
50.000 inwoners (negentig pro
cent van het totaal aantal ge
meenten) zou de PvdA volgend
jaar bij de raadsverkiezingen
moeten opgaan in een progres
sief samenwerkingsverband.
„Juist in deze gemeenten
zouden PvdA'ers over hun eigen
schaduw heen moeten stap
pen." Als het aan Monasch ligt
komt een dergelijke progressie
ve alliantie er ook in middelgro
te en grote steden. „Maar daar
voor ontbreekt op dit moment
de politieke moed."
Nodig is het echter wel. De lo
kale PvdA-afdelingen leiden
volgens Monasch een zielto
gend bestaan. Vergaderingen
worden nauwelijks bezocht, de
afstand tussen burger en be
stuur is groot waardoor wethou
ders, raadsleden, Statenleden
en gedeputeerden nagenoeg
onbekend zijn. De PvdA heeft
de afgelopen twee raadsverkie
zingen ongeveer de helft van
haar kiezers verloren. Het aan
tal sociaal-democratische wet
houders daalde sinds '86 van
181 naar 94.
Veel PvdA-bestuurders hopen
desondanks op een terugkeer
van de glorietijd na '98. Mo
nasch heeft daar weinig ver
trouwen in. Zijn voorstellen
„zijn bedoeld om de huidige
lethargie binnen de partijgele
dingen te doorbreken." De pro
gressieve lijst moet daarom on
dersteund worden door een
nieuw op te zetten lokale partij-
organisatie van alle deelnemen
de politieke groeperingen. De
huidige PvdA-afdeling blijft
weliswaar bestaan maar krijgt
een aanzienlijk onbeduidender
rol. De PvdA-gewesten kunnen
zelfs helemaal verdwijnen.
Het nieuwe progressieve sa
menwerkingsverband zal be
volkt worden door bestuurders
die weten wat er speelt op straat
en plein. De 'menselijke maat'
is het uitgangspunt: geen dis
cussie meer over politieregio's
maar over veiligheid in de
buurt; geen twisten over dure
Vinex-locaties maar lagere hu
ren. Om die frisse bestuurders
te krijgen, bepleit Monasch nog
dit jaar de actie 'Maak plaats in
de Raad' gevolgd door 'Maak
plaats in de Staten'. „PvdA-be-
stuurders kunnen over het alge
meen de bestuurderszetel maar
moeilijk loslaten", constateert
Monasch. Daarom stelt hij een
maximum aan de zittingsperio
de van raadsleden van acht jaar.
Die grens geldt in principe ook
voor wethouders, een enkele
uitzondering daargelaten.
Opvallende koerswijziging werkgevers
27 plaatsen de gesprekken net
zijn begonnen. „Dat lijkt wei
nig, maar het gaat om heel veel
werknemers", zegt FME-voor
zitter Van den Akker. „Het zijn
namelijk vooral grote bedrijven,
met meer dan tweehonderd
mensen in dienst die mee
doen." De bonden verwachten
dat de 'kleintjes' binnenkort
ook over de brug komen.
Vijftien bedrijven, waaronder
NedCar, Holec en Meiko, willen
meer werkgelegenheid schep
pen door de arbeidstijd te ver
korten. Dat is opvallend omdat
H. van den Akker altijd mordi
cus tegen de 36-urige werkweek
is geweest, omdat zijn achter
ban daar nooit mee akkoord
zou gaan. „Blijkbaar vindt een
kwart van de ondernemingen
het toch niet zo'n probleem",
lacht FNV-bestuurder T. Ha
gen. De overige bedrijven geven
de voorkeur aan het bevorde
ren van deeltijdwerk, scholing,
of beperking van het uitzend-
werk.
Voor bedrijven, die niets voe
len voor deze standaardoplos
singen van de vakbonden, maar
die toch hun boete willen te
rugverdienen, wordt een alter
natieve oplossing gezocht.
De 36-urige werkweek is popu
lair in de metaalindustrie. Een
kwart van de bedrijven die met
de bonden afspraken maken
over het verbeteren van de
werkgelegenheid, kiest voor het
verkorten van de werkweek. Dat
is opvallend omdat de werkge
versvereniging FME-CWM zich
altijd heeft verzet tegen het col
lectief invoeren daarvan.
De Industriebond FNV en de
FME hebben gisteren de tus
senstand bekendgemaakt van
de werkgelegenheidsafspraken
in de sector. In de nieuwe CAO,
.die sinds juni loopt, is namelijk
afgesproken dat alle werkgevers
1,1 procent van de loonsom (to
taal 110 miljoen gulden) in een
speciaal fonds storten. Bedrij
ven die daarna met de bonden
afspraken maken over het ver
beteren van de werkgelegen
heid, krijgen dat geld weer te
rug. Bedrijven die dat weigeren,
zijn hun geld kwijt.
Inmiddels krijgen vijf onder
nemingen de 'boete' terugbe
taald, omdat zij de afspraak
rond hebben. In zestig van de
1.300 metaalbedrijven zijn de
plannen bijna rond, terwijl op
er al een soortgelijke constructie
geweest tussen deze bank en
Philips. Kern van de zaak was
dat deze bedrijven technische
kennis verkochten aan de Rabo
bank. Die genoot daardoor be
lastingvoordelen.
De Kamer is in juni 1994 ver
trouwelijk op de hoogte gesteld
over de technolease met Fokker
door het vorige kabinet. Daar
van zou, zo menen Kamerleden
zich te herinneren, geluidsban
den zijn gemaakt. In 1995 vroeg
de Rekenkamer die banden op.
Kamervoorzitter Deetman wei
gerde dat, gezien het vertrou
welijke karakter ervan. De ban
den zouden een jaar later gewist
worden. Over de technolease
met Fokker en Philips is de af
gelopen dagen grote opschud
ding ontstaan. Kamerleden
hebben het vermoeden dat ze
door het toenmalige kabinet
niet volledig zijn ingelicht over
het bedrag dat de fiscus door de
technolease is misgelopen. Een
werkgroepje van Kamerleden
zoekt uit wat er verder moet ge
beuren. Dat komt morgen met
aanbevelingen.
Amsterdam De ontruiming van het krakersbolwerk Villa
Omval aan de Amstel in Amsterdam is vanmorgen begon
nen. Met twee bulldozers werden de door de krakers opge
worpen barrikades opgeruimd. De krakers probeerden de
ontruiming te vertragen door van het pand een vesting te
maken en het smalle toegangspad te versperren. Elders in
de stad probeerden aanhangers vanmorgen de opmars van
de Mobiele Eenheid te vertragen door het stichten van
brandjes langs de route naar Villa Omval. Kleine vuren
brandden onder meer op de Sarphatistraat en de Hobbema-
straat. foto anp
'Van die Japanse kogels heb ik een lijstje laten maken
den haag gpd/anp
In zijn woonplaats Den Haag is zondag oorlogsheld ge-
neraal-majoor-vlieger Dirk Asjes overleden. Asjes, die
met zijn optreden tegen Japan de Militaire Willemsorde
verdiende, werd 85 jaar. Hij was ook drager van het
Vliegerskuis en Commandeur in de Orde van de Neder
landse Leeuw.
Het Militair Luchtvaart Museum in Soesterberg be
schikt over verschillende persoonlijke bezittingen van
de overleden luchtvaartpionier en houdt daarmee de
herinnering aan Asjes levend. Zowel zijn gala-uniform
van kort na de Tweede Wereldoorlog als alle onder
scheidingen die Asjes kreeg opgespeld, zijn in Soeter-
berg te bewonderen. Ongeveer een jaar geleden kwam
Asjes daar zelf nog iets aan toevoegen: zijn persoonlijke
wapen waaraan hij zeer gehecht was, een Colt .31, ge
dragen tijdens zijn verblijf, een halve eeuw geleden, in
het voormalig Nederlands-Indië.
Asjes voelde zich tot het eind van zijn 85-jarige leven
sterk betrokken bij de vliegerij. Een deel van de Neder
landse luchtvaarthistorie werd door de generaal-majoor
b.d. persoonlijk geschreven. Na de bevrijding hielp hij
de Koninklijke Luchtmacht overeind, tijdens de oorlog
bestookte Asjes als squadron-commandant vanuit
Australië de Japanners. Het leverde hem Nederlands
belangrijkste militaire onderscheiding op: de Militaire
Willemsorde.
Vaak genoeg vloog hij ook zelf mee. 'Toen wij het vlieg
tuig bekeken, bleek dat dit doorzeefd was met kogelga
ten', meldt zijn in 1985 verschenen autobiografie 'Start
klaar' over de afloop van zo'n vlucht. 'Later werden mij
twee Japanse mitrailleurkogels getoond, die van opzij
tussen mijn pantserrugplaat op mijn stoel en mijn rug,
in mijn parachute waren gedrongen. Ik heb om deze
kogels een portretlijstje laten maken!'
De, naar eigen zeggen, 'zwaarste en moeilijkste taak'
van zijn leven kwam na de Japanse capitulatie. Asjes
werd toen door de Nederlandse regering aangewezen
om op Java de opvang, verzorging en evacuatie op zich
te nemen van de mensen in de kampen en de geallieer
de krijgsgevangen. Tezamen meer dan 200.000 men
sen.
Ook al ging Asjes daarna voor Shell in Venezuela wer
ken, als het even kon stapte hij weer in een vliegtuig.
Tot zijn favoriete toestellen behoorde zonder enige
twijfel de 'Panderjager', een rank, houten toestel, ge
bouwd door de Haagse meubelmaker Henk Pander.
Het bleek zich uitstekend te lenen voor Asjes' idee om
een snelle postroute met Indië te creëren. Op 9 decem
ber 1933 werd de allereerste reis aanvaard. Samen met
KLM-gezagvoerder Gerrit Geysendorffer en marconist
S. van Straten. Technische problemen zorgden voor on
verwacht oponthoud, maar op oudejaarsdag maakte
het trio een triomfantelijke landing op Bandoeng.
De Hagenaar was er ook bij toen een jaar later voor het
zelfde vliegtuig het doek viel. Dat gebeurde tijdens een
race van Londen naar Melbourne. De Panderjager wil
de vertrekken vanuit Allahabad in India, maar juist op
dat moment dacht een Indische monteur er goed aan
te doen, in het donker, een schijnwerper over de start
baan te verslepen.
„We raakten een stuk van de vleugel en zijn als een fak
kel op de grond gesmakt", haalde Asjes drie jaar gele
den die onfortuinlijke geschiedenis nog eens op. Er vie-
ien geen slachtoffers, ofschoon hijzelf z'n handen zoda
nig verbrandde dat hij er altijd enige last van heeft ge
houden. Het deerde hem niet. Veel belangrijker waren
de ervaringen die werden opgedaan: „Door dit soort ra
ces heeft de luchtvaart een grote stap vooruit kunnen
zetten", zei Asjes zelfverzekerd. Hij was nu eenmaal
een militair die zich nooit snel uit veld heeft laten slaan.
Dieet helpt
tegen hoofdpijn
door spanning
enschede gpd
Mensen die lijden aan span
ningshoofdpijn, kunnen veel
baat hebben bij een speciaal di
eet. Daarin is een verbod opge
nomen van koffie en thee, sui
ker, cacao, varkensvlees, melk-
produkten (uitgezonderd zure
melkprodukten zoals karnemelk
en kwark), kaas, overmatig zout,
rode wijn en pinda's. Dat blijkt
uit het onderzoek van E.
Lugard, arts met een praktijk in
natuurgeneeskunde en homeo
pathie.
De Enschedese onderzocht
de afgelopen jaren een groep
van 123 patiënten die lijden aan
migraine en spanningshoofd
pijn. Het speciale dieet bleek
vooral erg goed te werken bij
mensen met spanningshoofd
pijn. Zij hadden nog maar min
der dan de helft van het aantal
uren hoofdpijn en gebruikten
ook de helft minder medicijnen
dan toen ze nog alles aten en
dronken. Voor migraine waren
de verbeteringen minder spec
taculair.
Raad van State
bekijkt dubbele
overheidsbanen
den haag anp
Mag een politiefunctionaris ook
lid zijn van een gemeenteraad
in het gebied waar hij werkt?
Deze vraag moet de Raad van
State in Den Haag beantwoor
den. Gisteren vroeg een inwo
ner van Ouddorp, gemeente
Goedereede, samen met de bur
gemeester de Raad van State
om een uitspraak.
A. van der Wende uit Oud
dorp werkt bij de politie, maar
is ook al geruime tijd gemeente
raadslid voor de SGP in zijn
woonplaats. De gemeentewet
kent een artikel waarin staat dat
deze functies niet te combine
ren zijn. Toch was de combina
tie nooit een probleem omdat
Van der Wende werkte bij het
korps in Hellevoetsluis.
Door de invoering van de
nieuwe politiewet, waarbij er
sprake is van grotere regio's, le
vert het artikel uit de gemeente
wet nu echter wel problemen
op. Het werkterrein van Van der
Wende valt nu gedeeltelijk ook
onder de verantwoordelijkheid
van de burgemeester van Goe
dereede. „Dat kan problemen
opleveren", aldus burgemeester
C. Sinke. De politie moet orders
opvolgen van de burgemeester.
Vervolgens kan een politieagent
in de gemeenteraad de burge
meester voor zijn beslissingen
ter verantwoording roepen.
