Toerisme
Op Pad Beursfestival
voor
zwetende
toeristen
ZATERDAG 25 JANUAR11997
Op de kaart van de Zuid-
Chinese provincie Guangxi
lijkt het niet meer dan een
gemiddeld stadje aan de rivier
de Li, maar de buitenlandse
rugzaktoeristen in China
weten wel beter. Yangshuo is
een klein paradijs voor
vermoeide westerlingen die,
veelal zonder de taal te
beheersen, enkele weken
avontuurlijk langs Chinese
einders hebben gezworven.
Hier treffen reizigers van alle
nationaliteiten elkaar, die
alleen of hooguit met een
kleine groep op reis zijn. Ze
wisselen, soms onder het
roken van een stickie,
ervaringen uit in een van de
vele eetcafés waar niet-
Chinese gerechten op het
menu staan, zoals
pannenkoek met appel en
pizza's.
YVONNE VAN DER HEIJDEN
De sfeer in Yangshuo roept bij
de huidige generatie veertigers
herinneringen op aan Kath-
mandu in Nepal dat ooit een in- I
ternationaal trefpunt was voor
hippies. Kathmandu's heden
daagse Chinese tegenhanger
kan de vergelijking niet hele
maal doorstaan, maar heeft op
devrijheid-blijheid-jongerenI
die met een rugzak de wereld
rondtrekken, een soortgelijke
aantrekkingskracht. Het leven is
er ongedwongen, langzaam en
goedkoop. De eetcafés serveren
naast Chinese maaltijden een
grote verscheidenheid aan wes
terse gerechten. Veel dorpelin-
gen spreken behoorlijk Engels
en zijn - weliswaar met het uit
eindelijk doel aan de toeristen
geld te verdienen - vriendelijk
en gastvrij. Iedere nieuweling
heeft al gauw het gevoel er thuis I
te zijn.
Yangshuo ligt in een uitzonder-
lijk fraai dal dat de Li in het
kalksteengebergte heeft uit
gesleten. De grillige bergen, die
als puisten op het vlakke land
lijken te zijn geplant, krijgen
een mystiek accent door een
bijna voortdurende waas van
mist. De oevers van de Li zijn
begroeid met lange, wuivende
bamboestengels. Het is een
klassiek landschap dat Chinese
schilders eeuwenlang heeft ge-
RIEN VAN DEN ANKER
Het is een soort kaste, die je uit
duizenden kunt herkennen.
Sportief gekleed, de bagage op
de rug en stevige stappers aan
de voeten. Deze doe-toerist,
veelal ook kampeerder, koppelt
per definitie actie aan ontspan
ning. Uitrusten doet hij pas als-
ie echt moe is, of liever afgepei
gerd. Strand is leuk, maar niet
om te bakken. Wel als vertrek
punt voor een surfavontuur of
als overnachtingsplaats. Onder
een flinterdun tentzeil of - des
noods - onder de blote hemel.
Vroeger - en dat is eigenlijk nog
niet eens zo lang geleden - was
die kaste simpel te verdelen in
twee groepen: wandelaars en
fietsers. Maar die tijd is voorbij
nu ook andere sportievelingen
zich hebben aangesloten. Dus
wordt er tegenwoordig méér ge
daan: kanoën, raften, abseilen,
bergbeklimmen. paFapenten,
speleoloogje spelen of op een
gletsjer wandelen. Bovendien is
het 'werkterrein' van deze men
sen sterk vergroot. Eerst was het
nog gewoon fietsen naar en
over de Veluwe of wandelen in
Naar een beurs ga je
veelal voor het verkrijgen
van bepaalde informatie,
die later thuis kan
worden bestudeerd. Het
Op Pad Beursfestival - dit
weekeinde in het
Congresgebouw te Den
Haag - is énders. Zelfs
degene die daar maar 'n
beetje actief is, komt moe
thuis. En tussen al dat
stappen en abseilen door
kun je nog je eigen
windjack ontwerpen ook.
de Belgische Ardennen. Dat is
I voorbij, want fietsen kan ook op
tropisch Java en trekken kun je,
met een goede voorbereiding
en vooral een dito conditie, ook
op de Noordpool. Ook voor de
ze stappers is de wereld een glo-
I bal village geworden.
Eenmaal per jaar komen de
echte fanatiekelingen op dat ge
bied bij elkaar. Het hele Con
gresgebouw in Den Haag is dan
omgebouwd tot een 'tempel
voor zwetende toeristenEen
soort walhalla, waar ze niet al
leen elkaar ontmoeten en en
thousiast maken, maar waar ze
ook kunnen kennismaken met
de nieuwste rituelen en technie
ken. In het begin heette dit
sportieve en leerzame samen-
zijn gewoon de beurs Op Pad,
vernoemd naar het gelijknami-
I ge ANWB-tijdschrift vooractie-
I ve vakanties. Inmiddels heet het
evenement het Op Pad Beurs-
festival, waarmee wordt uitge
legd dat er naast een 'gewone'
beurs een compleet dagje uit
wordt aangeboden. Met lezin
gen, filmshows, demonstraties
i en met eigen (sportieve) presta
ties. Massaal komen daarvoor
de stappers en andersoortige
actievelingen richting Den
Haag; vorig jaar waren dat er
ruim 19.000 in twee dagen. Dit-
j maal, komende zaterdag en
zondag, worden er bijna 23.000
verwacht. Het kan er dus be-
I hoorlijk vol worden.
Ook aan de zijde van de aanbie
ders van reizen en attributen zit
men met bijna 250 exposanten
zo ongeveer aan het plafond. De
beursruimte in het Congresge-
I bouw - inclusief de Statenhal en
i de Prins Willem Alexanderzaal -
wordt dit jaar volledig benut.
Een beursfestival als dit vol
doet, zo blijkt, aan een grote be
hoefte", legt Op Pad-hoofdre
dacteur Ed Lodewijks uit. Dit
keer zal daarom tijdens het eve
nement onderzoek worden ge
daan of er bij het publiek be-
hoefte is om het aantal bezoek
dagen uit te breiden.
Lodewijks heeft gemerkt dat de
doelgroep zich al lang niet meer
beperkt tot twintigers of derti
gers. ,,Er zijn tegenwoordig tal
van relatieve ouderen, soms uit
de kinderen, die weer lekker ac
tief willen zijn. Bovendien is het
helemaal niet meer zo dat al-
Op het Op Pad Beursfestival wordt niet alleen veel aandacht besteed aan wandelen en fietsen,
maar ook aan bijvoorbeeld raften, zoals hier in het Denali Park in Alaska.
foto rob van den dobbelsteen
leen mensen met weinig geld
gaan kamperen. Er zijn genoeg
mensen die drie- tot viermaal
modaal verdienen en echte Op
Pad-gangers zijn."
Alleen maar slenteren kan tij
dens de zevende versie niet
meer. Nog sterker, een goede
conditie is bijna noodzaak. En
een beetje zitvlees is ook niet
weg, want het programma met
lezingen en films is op z'n
zachtst gezegd ruim te noemen.
Wat te denken van een cursus
'Kaart en kompas' of een infor
matieles over
(berg) wandelschoenen of rug
zakken. Op het witte doek zijn
er avontuurlijkse films over bij
voorbeeld de Himalayalanden
en Australië. Wereldzeezeiler
Henk de Velde deelt handteke
ningen uit en vertelt anekdotes
en in de PWA-zaal houdt onder
anderen Ronald Naar een le
zing.
En dan zijn er natuurlijk de ac
tieve demonstraties, waarbij het
publiek ook zelf kan meedoen.
In de Statenhal is daarvoor zelfs
een complete kanovijver aange
legd. In de nabijheid daarvan
kan men ook zelf een wand be
klimmen of naar beneden gaan
als een professionele Abseiler. In
de Paulus Potterzaal staan fiet
sen klaar van verschillende ty
pes, die eventjes kunnen wor
den getest. Er zijn gewone fiet
sen, maar ook ligmodellen. En
(buiten) onder de luifel van het
complex is een Noordpool-ex-
peditie actief.
Tussendoor kun je dan ook nog
naar de kookdemonstraties van
'Prut en Prak' (een rubriek uit
het ANWB-tijdschrift), waarbij
wordt aangegeven hoe je als Op
Pad-toerist eenvoudig een
maaltijd op je brander kunt be
reiden. Een nieuwtje is ook de
Op Pad Zelfmaak Patroonser
vice. Daar kan men zien hoe ie
dereen een eigen windjack of
broek van fleece kan ontwerpen.
Op stand 178 ten slotte staat
een aanhang-fiets waarmee een
of twee kinderen kunnen
plaatsnemen. De naam van de
leverancier is Wim Kok Fietsple-
zier. Maar, beweert Lodewijks,
dat heeft niets met de minister
president te maken. Hoewel die
Wim ook een fanatiek kampeer
der is.
Congresgebouw, Den Haag: Op Pad
Beursfestival. Vandaag en morgen (2
februari) van 10 tot 17 uur. Informa
tie: 070-31 47 14 7.
REDACTIE ROB VAN DEN DOB8EL
I C H T E
Michelin-gidsen
Zoals gewoonlijk rondom de jaarwisseling, kwam kort
achter elkaar een flink aantal 'rode' Michelin hotel-
restaurantgidsen uit. Het betreft de geactualiseerde
delen Italië (49,90 gulden), Spanje/Portugal (42,90 gul
den), Duitsland (49,90 gulden) en Zwitserland (34,90
gulden). Alle boekjes kregen een ruimere opmaak en
zijn beter leesbaar. Nieuw is tevens het 'Bib Gour
mand-symbooltje' voor een 'verzorgde maaltijd tegen
een redelijke prijs'. Uiteraard bleef het befaamde ster
rensysteem gehandhaafd. Duitsland heeft nu net als
Italië twee drie-sterren restaurants (waaronder 'lm
Schiffchen' in Düsseldorf) en Spanje drie. Zwitserland
kent - net als Nederland - geen restaurants die van de
Michelin-inspecteurs de hoogste lof kregen toegewe-
Kijkje bij maquettebouw
Van 22 februari tot en met 9 maart kunnen bezoekers
van Madurodam zien hoe er maquettes worden ge
maakt van gebouwen, schepen, treinen enzovoort. Tij
dens dit kijkje achter de schermen beantwoorden de
bezige knutselaars vragen van belangstellenden en is er
tevens een expositie te zien van bouwplaten die wor
den geïmporteerd door Nederlands enige importeur op
dit gebied, Leon Schuit uit Alkmaar.
Informatie: telefoon 070 - 35 53 90 0.
W andelaar-brochure
Bij het nog maar sinds 1995 bestaande reisbureau 'De
Wandelaar' in Tricht, kwam zojuist de eerste brochure
uit. Daarin een klein, maar fijn aanbod van 'groene
wandelingen' in landen en streken als Luxemburg, het
middeleeuwse Frankrijk rondom Le Puy en de Dordog-
ne. De groepen zijn nooit groter dan vijftien deelne
mers, vervoer naar en van de start- en finishplaats ge
schiedt per luxe-touringcar en onderweg wordt gesla
pen op campings of in een eenvoudige gite d'etappe.
Informatie: telefoon 03 45 - 57 22 43.
Winterwandelaars
Speciaal voor de steeds groter wordende groep winter
wandelaars heeft de Zwitserse Vereniging van Kabel-
baanondememingen een brochure samengesteld met
daarin onder meer een overzicht van 130 winterwan-
delroutes met een totale afstand van ongeveer 700 kilo
meter. De trajecten zijn per regio gerangschikt en bij
iedere wandeling staat een korte beschrijving. De folder
die 'Wanderwegen in Weiss' is geheten, kan worden
aangevraagd op de brochure-lijn van Zwitserland Toe
risme, telefoon 020 - 62 22 03 3.
Wandelen in winterwonderland; het wordt steeds popu
lairder. foto zwitserland toerisme
Brabant 1997
Ter vervanging van de streekgidsen, geeft de Provincia
le VW Brabant dit jaar voor het eerst een brochure
over heel Noord-Brabant uit. Het boekwerk telt 154 pa
gina's, schenkt uitgebreid aandacht aan alle mogelijke
vakantie-activiteiten en heeft een compact toeristisch
ABC. De gids kost 6,50 gulden en kan worden besteld
bij voornoemde VW, telefoon 073 - 61 42 02 0.
Reisgids Friesland
Bij het Fries Bureau voor Toerisme kwam de Vakantie
reisgids 1997 uit. Uiteraard wordt daarin veel informa
tie gegeven over de toeristische mogelijkheden in deze
provincie. Nieuw is de wandelzesdaagse langs de Friese
Elf Steden (met bagagetransport) en een fietstocht door
de vier noordelijke provincies. Wie daar behagen in
schept, kan ook boeken voor een avontuurlijk hotel
nachtje in Workum met ouderwetse bedstee, wastob
bes en 'poepdoos'.
Informatie: 058 - 23 40 64 0.
Andere naam Delta Expo
Delta Expo heeft zich een nieuwe naam aangemeten.
Vanaf nu heet de toeristische attractie bij de Ooster-
scheldedam in Zeeland, Waterland Neeltje Jans. Delta
Expo trok het afgelopen jaar een recordaantal bezoe
kers: 350.000. Dat was 40.000 meer dan in 1995. Om de
toenemende belangstelling het hoofd te kunnen bieden
wordt gewerkt aan uitbreiding van het parkeerterrein.
Ook zullen er een paar kleine horecagelegenheden ko
men, in de vorm van kiosken. Gehoopt wordt, dat de
nieuwste attractie, het Waterpaviljoen, nog voor de zo
mer de deuren zal kunnen openen.
Informatie: 01 11-65 27 02.
Beemsterringdijk
Landschap Waterland gaf een nieuwe kaart uit met
daarin drie wandelroutes in de kop van de Beemster-
polder. De trajecten hebben een lengte, die varieert van
5,5 tot 15 kilometer en slingeren zich door het oude en
nieuwe land tussen plaatsjes als Avenhorn, Beets, Oost
huizen en Oudendijk. De kaart kost 1 gulden en is ver
krijgbaar bij alle VW-kantoren in de regio Waterland.
Langs de de oevers van de Li wemelt het van jongens die door bootpas
sagiers in het water gegooide munten opduiken (foto boven). Veel in
woners van Yangshuo verhuren fietsen, waarmee tochten in de omge
ving kunnen worden gemaakt. foto's cpd
worden tot een toeristische at
tractie. Zo zeer zelfs, dat niet
zelden de visser bij aankomst
van een boot met toeristen
moet worden wakker geschud
om de vogel zijn kunsten te la
ten vertonen.
Shirley Li (36) behoort tot het
leger ondernemende vrouwen
dat de dienst lijkt uit te maken
in Yangshuo, dat elk jaar zestig
duizend toeristen ziet komen en
gaan. Ze werkt officieel als ka
mermeisje in het Yangshuo Ho
tel waar haar echtgenoot elek
tricien is. Het is voor haar een
handige plaats om nieuwe gas
ten op te vangen en te strikken
voor dagtochten waarvoor ze
provisie opstrijkt. Anderen wier
baan het is 'buitenlanders te
grijpen' lopen voortdurend de
West Straat op en neer of ne
men ongevraagd plaats aan je
tafel. ,,U bent toch nog niet naar
het nachtvissen met aalschol
vers wezen kijken?!" Yangshuo
is een dorp waar iedereen pre
cies lijkt te weten wat sinds je
aankomst je bezigheden zijn ge
weest.
Shirley, een innemende vrouw,
blijkt ook de rechterhand van
de ouwe baas die in de buurt
van het hotel fietsen verhuurt.
Daar biedt ze zich aan als gids
voor een tocht door de omge
ving met een lunch die ze zelf
bereidt bij haar ouders thuis. De
omgeving van Yangshuo leent
zich uitstekend om er zelf op uit
te trekken. Veel buitenlanders
nemen hun huurfiets mee op
een boot en laten zich enkele
dorpen verderop afzetten om
daarna terug te peddelen naar
Yangshuo.
Het komt overigens nogal eens
voor dat tijdens de boottochten
plots het vriendelijke masker
van de dorpelingen afvalt. De
schipper spreekt ineens geen
woord Engels meer, vraagt meer
geld of weigert naar de afge
sproken bestemming door te
varen en dreigt de boot in het
midden van de rivier te laten
liggen tot het probleem is opge
lost. Gevolg is een frustrerende
woordenstrijd waarbij de win
naar vooraf vaststaat. „En dan
heb je ineens weer het gevoel
dat je toch nog in China bent",
roept Lars uit Denemarken 's
avonds filosofisch op het terras
van Café de Paris, nadat alle
'oplichters'-ervaringen van die
dag de revue zijn gepasseerd.
inspireerd tot karakteristieke
aquarellen. De unieke natuur
heeft er ongetwijfeld toe bijge
dragen dat Yangshuo, vijftien
jaar geleden nog een arm, inge
slapen vissersdorp, zich heeft
kunnen ontwikkelen tot een
mustvoox de individuele toerist
met een krappe beurs.
Eieren met spek
David (25), een Brit die bezig is
aan een lange trektocht door
Azië: „Yangshuo is geweldig.
Het is hier rustig en de mensen
zijn aardig. Heel anders dan in
de rest van China. Je kunt hier
eindeloos op je gemak fietsen
en ook gewoon zitten en praten,
zelfs met de Chinezen, want ve
len spreken verbluffend goed
Engels. Bovendien is het hier
niet duur. Met tien tot vijftien
dollar (rond de twintig gulden)
per dag kom je een heel eind."
Hij zit op het terras van Suzan-
na's te genieten van gebakken
eieren met spek. Een Frans-Chi
nees echtpaar had in Yangshuo
de primeur bij de opening van
dit eetcafe in 1983. Sindsdien
zijn er een stuk of twintig soort
gelijke gelegenheden bij geko
men. Enkele voeren ludieke na
men. Er is het 'Hard Seat Café'
dat verwijst naar de goedkoop
ste klasse in de Chinese treinen
en het 'Meiyou Café' - letterlijk
vertaald 'Hebben we niet Café' -
dat een van de eerste woorden
Chinees weergeeft die een bui
tenlander onderweg leert. Ver
der is er ook nog 'Mickey
Mao's', een samentrekking van
Mickey Mouse en Mao Zedong,
's Avonds is het er onder de
klanken van jaren zestig pop
muziek goed toeven om de ver
moeidheid van een landelijke
fietstocht weg te spoelen met
een pilsje dat amper zestig cent
kost.
De eetcafés zijn geconcentreerd
in Xi Jie, de West Straat, die
naar de rivier loopt. In deze
'Buitenland Straat' zijn ook de
winkeltjes met de onvermijde
lijke kitscherige souvenirs, T-
shirts en goedkope batikbroe
ken en -rokken. Op veel plaat
sen is het mogelijk naar het bui
tenland te bellen of een fax te
versturen. Service die in het
overgrote deel van China niet
voorhanden is. De meeste rug
zaktoeristen overnachten in
goedkope pensions waar voor
een paar gulden per nacht een
bed beschikbaar is op een ka
mer met zes tot acht slaapplaat
sen.
Aalscholvers
Voor de lokale bevolidng in
Yangshuo is het leven in de af
gelopen jaren drastisch veran
derd. Het merendeel van de
twintigduizend inwoners is op
de een of andere manier betrok
ken geraakt bij de florerende
toeristenindustrie en boert goed
zonder hele dagen op de rijst
velden te moeten werken. Het
vissen met aalscholvers die aan
een ketting vast zitten, is ver-
