W
Borstelen tegen insecten
i
Tuinieren
Kunststof kweekbak
ATERDAG 1 FEBRUAR11997
Vraag en antwoord
Wat leuk, ook J.B. Landman
uit Leiderdorp heeft een As
paragus die mooie rode besjes
voortbrengt. Afgezien van het
feit dat deze besjes er altijd
weer mooi uitzien temidden
van al dat groen, blijft het inte
ressant om ze te zaaien. Ge
woon wachten tot ze bruin
worden, dan plukken, bruine
schilletjes eraf, even aanvijlen
want er zit een heel hard schil
letje om. Dan in een schaaltje
of potje met een mengsel van
potaarde met extra zand en
turf. Goed vochtig houden,
niet te nat en geduldig af
wachten. Er zijn erbij die rede
lijk snel kiemen, andere zaad
jes laten lang op zich wachten.
Maar het is de moeite. De klei
ne Asparagusjes zien er zo
leuk uit!
Geen paniek: de roos kan nog
het hele jaar gesnoeid worden.
Dat is mijn antwoord op de
vraag van mevrouw D. Wijns-
bergen uit Haarlem. De
mooie jonge takken vooral be
houden en aanbinden, een te
veel aan oude takken tot de
grond weg en als er niet vol
doende oude takken zijn, dan
oude takken behouden maar
de zijtakjes op een paar ogen
insnoeien. En ook aanbinden
uiteraard.
Moeilijker is het antwoord
op de prunus die meteen na
de bloei gesnoeid had moeten
worden. In dat geval heeft hij
een heel zomerseizoen orft
nieuwe takken te maken die
dan in het voorjaar bloeien.
Dat is dus niet gebeurd. Nu
maar afwachten hoeveel bloe
men er komen en na de bloei,
zoals het hoort, net als een
knotwilgje snoeien. Dan is er
volgend jaar weer volop
bloem.
Tja, dat is jammer. De vijftien
jaar oude notenboom is veel te
laat in het seizoen gesnoeid en
blijft nu bloeden. Notenbo
men, evenals druiven, moeten
voor december worden ge
snoeid. Ik heb mijn eigen no
tenboom begin oktober in
moeten korten. Geen centje
pijn. Die pijn is er nu wel. Ui
teraard zal de boom niet
doodgaan, maar hij heeft wel
te lijden van dit langdurige
sapverlies. Ga naar een goede
speciaalzaak en vraag of ze
daar een middel hebben om
op bloedende wonden te sme
ren. En verlies vooral het ver
trouwen niet in het herstelver
mogen van gezonde planten.
Dit is mijn antwoord aan S.
Heemskerk in Leiden.
Wie heel vroeg in het voorjaar
wil beschikken over kruiden,
planten en groenten uit eigen
kweek ontkomt niet aan een
bak. Een kweekbak. Ze zijn er in
alle soorten en maten. De klein
ste passen in de vensterbank.
Meer voor de tuin, ook voor
kleine tuintjes zijn de uit gere
cycled kunststof vervaardigde
'Juwel' bakken. De aanschafkos
ten zijn terug te verdienen,
want de gekweekte gewassen
zijn veel goedkoper dan in de
winkel.
De 'Juwels' worden als bouw
pakket geleverd en zijn zonder
gereedschap in elkaar te zetten.
De ramen, UV-bestendige-, vei
lige polycarbonaat ruiten in'een
aluminium frame, zijn in drie
ventilatiestanden vast te zetten.
Ze kunnen worden weggescho
ven of geheel verwijderd als de
grond moet worden bewerkt.
De bakken zijn er in de maten
100x60x40 en 120xl00x40cm.
De prijs is respectievelijk 129,50
en 199.
1
O
s
P
N
E
G
E
R
2
K
E
A
R
L
T
O
N
3
K
E
O
K
V
E
I
R
4
D
G
O
N
K
H
E
R
5
E
s
L
I
A
A
D
F
6
T
I
A
M
s
P
O
N
7
D
B
L
E
A
N
K
W
8
P
A
IJ
N
s
E
K
9
K
H
O
E
L
I
O
S
10
P
A
D
S
T
E
V
L
11
A
S
T
N
R
I
P
E
12
P
E
I
R
N
A
A
T
13
B
A
D
N
A
A
W
N
14
A
K
R
A
O
s
O
N
OPGAVE
OPLOSSING
CITAAT
li Streep op elke regel de letters
2kl(weg, die samen het woord vor-
jlcjmen dat overeenkomt met de
jL-rOmschrijving. De resterende let-
DI Iters vormen van boven naar be
neden en van links naar rechts
een citaat.
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal:
1. werpwapen; 2. licht bordpa
pier; 3. grauwe erwt; 4. duister;
5. lijfeigene; 6. prop watten; 7.
glanzend wit; 8. plotselinge
angst; 9. reuzenbeeld; 10. kleur-
stift; 11. beeldverhaal; 12.zee-
rover; 13. zuidvrucht; 14. vreem
de munt.
HEINZ
ZO Zxr&ZZw'AS JOA/6;
W£* /g P&AKWt
TOMPOES
Tom Poes en de Niks
De beide kunsthandelaren keerden te
rug naar hun pand en daalden het
trapje af.,,Wat is het hier donker",
klaagde de jongste, die het schilderij
droeg. ,,En waarom heb je dit akelige
stukje gekocht, Suup? Het is een eng
ding, vind ik.",,Onzin", riep de ander.
„Het stelt niks voor. Maar het heeft iets
met die toekomstkijkerij te maken - en
dat is me wat waard!" „Het lijkt op
iets", prevelde Hieper beklemd. „Iets,
dat je soms bijna ziet uit de hoekjes
van je ogen - maar als je kijkt is het
weg. Je weet wel..." „Als je niet gauw
ophoudt met dat gezever", snauwde
Super, „dan zal ik je sterretjes laten
zien uit de hoekjes van je ogen. Ik ruik
superzaken en ik kan jouw gegrien niet
aan m'n hoofd hebben. Zet neer dat
ding!" Zijn compagnon gehoorzaamde
met trillende vingers. Doch nauwelijks
had hij het schilderwerkje tegen een rij
lijsten gezet of hij slaakte een gierende
kreet. Geen wonder. Uit de schaduwen
dook een witte gedaante op die met
fladderende ledematen de handen
wrong. „Maak de verfschilderij in bar-
reltjes alsjeblieft!" riep hij met piepen
de stem. „De arme rap-vlugge niks is
traag gesloomd in olieklodders. Nu is
ik bekijkbaar en dat mag niet mogen.
Hak de plaat in diggeltjes, hè?" De bei
de vennoten stonden als door de don
der getroffen naar de verschijning te
staren - en zelfs Super kon zo vlug
geen weerwoord bedenken. Want wan
neer men niks zo plotseling ziet geeft
dat altijd even een schrik. Toch moet
gezegd worden, dat het niet zien van
niks ook niet alles is. „Niks is overal",
mompelde Joost, die slapeloos in zijn
bed zat en met holle ogen naar de
schaduwen staarde. „Ik wilde, dat hij
nog bekijkbaar was. Zichtbaar, meen
ik. Vooral omdat ik mijn belofte niet
gehouden heb. Ach, had ik dat schilde
rijtje maar in diggeltjes gemaakt..."
H
W
DOOR JAN VISSER
Een record koude Kerst-Driekoningen periode, de op
twee na vroegste Elfstedentocht maar voor januari
als geheel geen eervolle thermische vermeldingen.
De gemiddelde temperatuur in De Bilt is uitgeko
men op -1,2 graad tegen normaal +2,2. In Haarlem-
West bedroeg het maandgemiddelde -0,3 graad, de
gemiddelde maximumtemperatuur 2,2 en het ge
middeld minimum -2,8. De louwmaand van 1997
heeft zich daarmee buiten de Top 10 geplaatst. De
winter als geheel staat, op basis van een karakterge-
^al, thans op de zesde plaats. Tot begin februari wa
ren 1963, 1940, 1942, 1979 en 1947 kouder. De
komende tijd zal de afstand tussen 1997 en de elite
groter worden. Ook andere winters gaan 1997 inha
len want afgezien van dit weekeinde wordt het voor
lopig niet meer koud.
Midden volgende week wordt het hoogstwaarschijn
lijk regenachtig met temperaturen oplopend tot 5
7 graden doordat uitlopers van oceaandepressies
het Noordzeegebied binnendringen. Vandaag zijn er
perioden met zon dankzij een hogedrukgebied dat
zich, in betekenis afnemend, over de Duitse Bocht
naar het zuiden verplaatst. De wind is meest zwak
en waait uit oostelijke richtingen. De middagtempe-
raturen bedragen ongeveer 2 graden. De komende
nacht vriest het enkele graden. Morgen toenemende
bewolking en reeds overdag al kans op sneeuw en/of
regen. Verder een zwakke tot matige zuidelijke wind
en temperaturen opnieuw rond +2 graden.
Gisteren klaarde het na een zwak front met wat mot
regen en mist enige tijd op. Schiphol profiteerde
daar blijkbaar het meest van: het werd er 6,4 graad.
Dicht bij zee bleef het kouder. In het duingebied
had Bloemendaal aan Zee geen hogere temperatuur
dan 3,5 graad. Dankzij een half bewolkte hemel was
Valkenburg bij Leiden rond 19 uur het koudste KN-
Ml-station met 1,0 graad.
E U
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Noorwegen:
Zaterdag in het noorden
bewolkt, ook kans op re
gen- of sneeuwbuien. Veel
wind. In het zuiden opkla
ringen en meest droog.
Zondag overal aantrekken
de wind en later van het
westen uit toenemende
bewolking en neerslagkan
sen. Maxima rond het
vriespunt.
In de noordelijke helft
meest bewolkt en kans op
wat sneeuw. In het zuiden
opklaringen en af en toe
zon. Iets afnemende yvind.
Middagtemperatuur iets
onder nul. Zaterdag in het
noorden overdag nog mati
ge vorst.
Oenemarken:
Wolkenvelden, maar ook
geregeld zon. Middagtem
peratuur enkele graden boven het vries-
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
In Engeland zaterdag nog rustig en ne
velig weer. In Ierland, Wales en west-
Schotland mogeiijk enkele buien. Zon
dag overal kans op neerslag. Middag-
temperatuur tussen 4 en 9 graden.
België en Luxemburg:
Perioden met zon, maar ook enkele wol
kenvelden en droog. In de nacht en och
tend plaatselijk mist. Middagtempera
tuur ongeveer 4 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Naast wolkenvelden ook hier en daar
zon. 's Ochtends plaatselijk mist. In
Bretagne kans op een bui. Middagtem
peratuur omstreeks 3 graden. Langs de
westkust iets hoger.
Portugal:
Zaterdag perioden met zon en droog.
Zondag van het zuidwesten uit meer be
wolking en kans op een bui Maxima
langs de kust rond 17 graden.
Madeira:
Wisselend bewolkt en enkele regen- of
onweersbuien. Maxima rond 20 graden.
Spanje:
Perioden met zon en droog. Alleen in
het noorden meer wolken en kans op
een bui. Middagtemperatuur variërend
van 13 graden in het noorden tot 19 lo
kaal langs de costa del Sol.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon en aan de noordkant
kans op een bui. Temperatuur 's mid
dags tussen 22 en 25 graden
Marokko:
Westkust: Perioden met zon en vrijwel
overal droog. Middagtemperatuur aan
zee tussen 20 en 24 graden.
Tunesië:
Wolkenvelden afgewisseld met zon. In
het zuiden meer zon. Vrijwel overal
droog. Middagtemperatuur ongeveer 17
graden.
Zuid-Frankrijk:
In de ochtend kans op mist. Overdag
ook perioden met zon. In het westen
meer bewolking en kans op een bui.
Middagtemperatuur rond 7 graden in de
buurt van Lyon tot ongeveer 14 graden
aan de voet van de Ftyeneeén. In de Al
pen temperatuur op 2000 meter rond -4
graden.
Mallorca en Ibiza:
Droog en flink wat zon. Middagtempera
tuur rond 15 graden.
Italië:
Flinke wat zon. In het noorden ook wol
kenvelden. Vrijwel overal droog. Middag
temperatuur van ongeveer 5 graden in
het noorden tot 14 graden op Sicilië.
Corsica en Sardinië:
Perioden met zon en op de meeste
plaatsen droog. Middagtemperatuur on
geveer 14 graden.
Malta:
Wolkenvelden en af en toe zon. Overwe
gend droog. Middagtemperatuur onge
veer 14 graden
Griekenland en Kreta:
Wisselend bewolkt en vooral zondag
kans op een (onweers)bui. Geleidelijk
kouder. Zondag maxima van 4 graden in
de omgeving van Thessaloniki tot 11
graden op Kreta.
Turkije en Cyprus:
Kusten: Geleidelijk meer wolkenvelden
en van het westen uit een toenemende
kans op een (onweers)bui. Middagtem
peratuur zondag uiteenlopend van onge
veer 4 graden op de Dardanellen tot 14
op Cyprus.
Duitsland:
In het noorden en midden flinke perio
den met zon. In het zuiden nog wat wol
kenvelden, maar vrijwel overal droog.
Middagtemperatuur dalend naar iets on
der nul in het oosten tot plus 3 graden
in het westen.
Zwitserland:
In het noorden wat wolkenvelden en vrij
wel overal droog. Aan de zuidzijde van
de Alpen flink wat zon. Temperatuur op
2000 meter dalend naar circa min 4
graden. Temperatuur in de dalen aan de
noordzijde net iets boven nul tot plus 5
in de zuidelijke kantons.
Oostenrijk:
Vooral aan de noordzijde van de Alpen
wolkenveldenen kans op wat sneeuw. In
het zuiden meer zon en overwegend
droog. Maxima dalend tot iets onder nul.
In het zuiden net boven nul. Tempera
tuur op 2000 meter dalend naar min 10
graden.
Flink veel wolkenvelden af en toe
sneeuw. In het westen ook wat opklarin
gen en overwegend droog. Zaterdag nog
veel wind. Middagtemperatuur dalend
naar enkele graden onder nul.
Tsjechië en Slowakije:
Wolkenvelden en vooral in Slowakije
kans op wat sneeuw. In Tsjechie ook af
en toe zon en overwegend droog. Zater
dag soms veel wind. Middagtempera
tuur dalend tot iets onder het vriespunt.
Hongarije:
Overwegend veel bewolking en kans op
wat sneeuw. Middagtemperatuur dalend
tot onder het vriespunt.
ZONDAG 2 FEBRUARI 1997
Zon- en maanstanden
Zon op 08.18 Zon onder 17.28
Maan op 03.03 Maan onder 12.30
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 10.25 22.59 23.58 22.32
Laag 05.46» 18.36 05.27 18.17
MAANDAG 3 FEBRUARI 1997
Zon- en maanstanden
Zon op 08.17 Zon onder 17.30
Maan op 04.09 Maan onder 13.15
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 11.45 - 11.18 11.18
Laag 10.51 19.35 10.32 19.16
Weerrapporten 31 januari 19 uur:
hall bew nnw 1
hall bew
onbew
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Rotterdam
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Barcelona
Berlijn
Boedapest
Brussel
Cyprus
Dublin
Frankfurt
Genève
Helsinki
Istanbul
Klagenlurt
Kopenhagen
Las Palmas
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Mallorca
Malta
Warschau hall bew.
Wenen zwaar bew.
Zürich zwaar bew
8angkok onbew
Buenos Aires onbew.
Casablanca hall bew.
Johannesbu'g licht bew.
Los Angeles onbew.
New Orleans onbew
New York
wind temp neersl
nno3 "™6 "o OJ
0 0.2
-1 03
-1 03
1 0.2
1 0.1
1 0.1
1 0.6
3 0.0
1 01
w 14 -1 -3 0.1
-4 7 0.0
4 -1 0.0
26 19 0.0
19 15 0.3
ver. 1 3 -2 0.0
ws.O 13 3 0,0
zzol 17 8 0.0
wzw3 16 5 0.0
-3 0.0
-1 0.0
-1 0.1
2 00
-1 0.0
-2 0.0
1 1.0
onbew.
bew.
-* - -
E L
WÊÈsm
wat waren nog eens tijden: toen we bij het horen
Tn het woord milieu uitsluitend dachten aan
pm en sierlijk pièce de milieu op tafel. Verder kwa-
t-^Jien we dit woord immers niet tegen in het
praakgebruik. Kom daar nu eens om. Alles, let-
itie ïrlijk alles heeft met milieu te maken: de rom-
ïel die we kopen, de rommel die we weggooien,
e bespoten groenten die we eten, de kachel die
re te hard stoken, de was die we met chloor ble-
en en het gif waarmee we insectenplagen be
irijden. Alles kan de toekomst van onze kinde-
>n in gevaar brengen omdat we er de leefomge-
ing mee bezoedelen. Kortom het woord milieu
i niet meer weg te denken.
Soms vind ik dat zeer spijtig. Zeker als ik in de
jin bezig ben en als ik besef hoe kwetsbaar al
rat leeft is in en rond dat stukje groen dat aan
lijn zorg is toevertrouwd. Waarom spijtig zullen
M^MPlen vragen. Het antwoord is: omdat een aantal
"handelingen veel moeilijker zijn geworden,
leem bijvoorbeeld het ouderwetse winterse
puiten met vruchtboomcarbolineum, eigentijds
int fge^ort VBC. Jaren heb ik het gedaan met
eel plezier en ogenschijnlijk veel succes. Stam-
ïen en takken die er rommelig uitzagen, kwa
len blinkend blank tevoorschijn na een spuit-
eurt met VBC. Dat middel doodde niet alleen
11e overwinterende insecten, maar bond de
menceitrijd aan met algen en schimmels. Kortom af-
oende.
Maar ook slecht. Niet alleen de plaag-insecten,
urn eieren en larven, vonden de dood, maar ook
nk 11e insecten die ons helpen in de strijd tegen de
ilaag-insecten. Bovendien kwam heel veel van
lat spuitmiddel op de grond onder de bomen te-
echt. Dus werd ook de fauna van de grond aan-
;etast. Met name regenwormen, onmisbaar voor
en gezonde tuin, kregen het zwaar te verduren
iij een dergelijke bespuiting. Weg dus met de
T3C. Maar wat nu?
Nu wordt spuiten met VBC vervangen door
iorstelen met een stevige borstel en nog eens
^xaborstelen (ófwel spuiten) met een aftreksel
■Clan boerenwormkruid (Taraxacum officinale),
ils het goed is hebben we daarvan op zomerse
lagen, tijdens wandelingen in de natuur wat ge-
ilukt en gedroogd. Maar in speciaalzaken is dit
luid ook wel gedroogd te koop. Ideetje om vol-
;end jaar een paar planten in de border te zet-
eenen. Mooie gele bloemen, heerlijke pittige geur.
Terug naar de borstel. Voor we de harde
borstel gebruiken leggen we
■lijk plastic op de grond want
GREET BUCHNER
geeft antwoord op
al uw tuinvragen
Brieven naar
POSTBUS 507
2003 PA HAARLEM
met rommel die we
wegborstelen komen
ook de eitjes, sporen
en larven mee. Die gaan dus niet
naar de compost, maar in de vuil
niszak. Na deze stevige borstel
beurt zien de stammen er al
heel wat. beter uit. Nu komt
het fijne werk: laat 250 gram
bcrerenwormkruid een kwar
tier koken in ruim water, 24
uur laten trekken, zeven en
aanlengen tot 10 liter. Voor
een kleine tuin met weinig
bomen en struiken gewoon
minder nemen. Met dit af
treksel worden alle takken en
twijgen en natuurlijk ook nog
de stam goed afgeborsteld om
eventuele achterblijvers nog weg te halen.
Gebruikers van dit preparaat zeggen dat ook eventuele schimmelspo
ren verdwijnen. In elk geval is het een onschuldig en goed werkend mid
del waaraan eventueel nog iets zachte zeep mag worden toegevoegd om
het effect te versterken. Als dit allemaal gebeurd is, kan men de stam
men van bomen vooral vruchtbomen, nog insmeren met kalk ter voor
koming van vorstscheuren. Die treden in het prille voorjaar op, aan de
oostzijde van de stam. Is deze hard bevroren als de zon er fel op schijnt
dan kunnen vertikale scheuren optreden, verzamelplaatsen voor alle on
gerechtigheden. De helderwitte kleur weerkaatst de warmte en voor
komt scheuren. Al met al een heel werk, maar de moeite waard.
er hangt iets in de lucht
iets om er weer zin in te krijgen
dat is te ruiken en te zien bij:
garden-cerrtre
bloemendaal bv.
hoogmadeseweg leiderdorp