Witlof moet met zijn tijd meegaan
Smaak
Groente
uit blik
is goed
alternatief
Campagne voor de aardappel
Nieuwe zoete tranen vrije ui
kortom
i-a-g-
wydbeens
i-i-n-a-
bol-arm
ae-r-
slagzin
-e-e-g-
stilb
VRIJDAG 31 JANUAR11997
REDACTIE: WIM VAN BEEK 072-5196258
In deze wintermaanden is
groente aan de dure kant.
In sommige winkels valt
dat in eerste instantie niet
op, want de prijzen staan
daar aangegeven per 250
gram, terwijl dat anders
per 500 gram is. Wie dat te
duur vindt neemt groente
uit blik, pot of diepvries,
want die is het hele jaar
vrij constant van prijs.
Nog steeds denken veel
mensen dat in groente uit
blik, pot of diepvries geen
of aanzienlijk minder vita
minen zitten dan in verse
groente. Dat is een mis
vatting. Uit onderzoeken
blijkt dat verse groente, als
die tenminste kort is ge
kookt in weinig water,
slechts iets meer vitamine
C bevat dan groente uit de
diepvries. Groente uit blik
of glas levert weer iets
minder vitamine"C dan
diepvriesgroente. Het gaat
om kleine verschillen.
Wat voor vitamine C geldt,
is ook van toepassing op
andere vitaminen die in
groente voorkomen, zoals
vitamines BI, B2, B6 en
foliumzuur.
Door groente op de juiste
manier te koken of te ver
wannen blijft zoveel mo
gelijk vitamine C behou
den.
Bij blikgroente bepaalt de
fabrikant de hoeveelheid
zout. Wat hij toevoegt
staat op het etiket, maar
niet hoevéél. Aan diep
vriesgroente wordt geen
zout toegevoegd, met uit
zondering van 'a la crè
me'-bereide groenten.
In het algemeen mogen
geen additieven, zoals an-
ti-oxidant, kleurstoffen en
conserveermiddelen, aan
groenteconserven worden
toegevoegd. Voor bepaal
de producten gelden ech
ter uitzonderingen. Bietjes
in blik of glas mogen bij
voorbeeld wel bepaalde
conserveermiddelen be
vatten. Verder mag vita
mine C (ascorbinezuur)
worden gebruikt om te
voorkomen dat de groente
verkleurt.
Uit voedingsoogpunt be
keken rs groente uit blik.
pot of diepvries dus een
acceptabele variatie op
verse groente.
Na spruitjes
stelt The Greenery een andere Hollandsegroente centraal
Kool wordt allang niet meer al
tijd op traditionele
(Oudhollandse) wijze gegeten:
lang gekookt of gestoofd of be
doeld in of als stamppot. En ook
andere traditionele Hollandse
groenten als koolrabi, peen en
ook sla zijn door de jaren heen
anders bereid en worden nu
met veel meer smaak gegeten.
Spruitjes en witlof zijn daarin
nooit meegegaan. Waardoor de
spruit en het lof dat oubollige
image behielden. Spruiten wer
den lang gekookt en gaarge-
stoofd met wat boter en noot
muskaat. Wat dagenlang restte
was die onvermijdelijke spruit
jesgeur. Voor lof precies hetzelf
de. Die'werd rauw of als over-
schotel met kaas en ham gege
ten.
Toen in september vorig jaar de
spruit van de nieuwe tuinbouw
organisatie The Greenery een
oppepper kreeg, een consu
mentenactie om de verkoop,
maar vooral de andere berei
ding te animeren, is er tot eind
vorig jaar 22 procent meer
spruit gegeten. De groep huis
houdens die spruitjes eet groei
de met 5 procent. En nu is de
witlof aan de beurt. „Want ook
witlof is onvoldoende met z'n
tijd meegegaan", zeggen ze bij
The Greenery.
Witlof staat in Nederland op de
6e plaats van meest verkochte
groente. In Duitsland op de 21e
plaats. In Nederland wordt 5,49
kilo per huishouden per jaar ge
kocht, in Duitsland maar 0,65
kilogram. Maar de consumptie
in België en Frankrijk ligt weer
twee keer zo hoog ais bij ons. In
Zwitserland, Spanje en Enge
land wordt witlof nauwelijks ge
geten. 63 procent 50 miljoen
kilogram) van de hier geteelde
witlof wordt in eigen land ge
consumeerd, de rest wordt ge
ëxporteerd naar Duitsland (19
Witlof leent zich uitstekend voor een moderne bereidingswijze en past goed bij het moderne eetgedrag
van jonge gezinnen, vindt The Greenery.
procent) en België/Luxemburg
(9 procent) met een sterk groei
ende exportmarkt naar USA (3,5
procent).
Zeven miljoen gulden voor een
periode van vijfjaar is door The
Greenery uitgetrokken om de
witlofconsumptie en de andere
bereidinsgmethode op te krik
ken. Want witlof heeft alles in
zich om door het leven te gaan
als een 'chiquere groente in een
aantrekkelijke verpakking', die
perfect aansluit op een modern
bestaan. Witlof kun je immers
lang vers in huis houden, is ge
makkelijk te bereiden, de
groente kan warm en koud wor
den gebruikt en in veel gerech
ten.
Volgens Thijs Jasperse, die zich
bij The Greenery met witlof be
zighoudt, is deze van oorsprong
typische vollegrondsgroente
van een echt seizoenproduct
een jaarrondgroente geworden,
mede door de (binnen)teelt op
water het hele jaar door. Er kan
na 23 dagen (bij 21 graden Cel
sius) worden geoogst. Wat voor
de ware witlofliefhebber wel
heeft geleid tot een minder bit
tere smaak van de witlof, als ge
volg van het forceren van die
groei.
„Waardoor er wel een grotere
groep van witlofgebruikers is
bijgekomen", zo blijkt uit cijfers
van Jasperse. „Want niet ieder
een houdt van het bittere in de
witlof', meent hij.
Onder het motto 'Witlof, een
voudig bijzonder' is de reclame
campagne deze maand gestart,
vooral bedoeld voor jonge ge
zinnen en tweeverdieners, in de
leeftijdsgroep van 25-35 jaar.
Daarin wordt benadrukt dat
witlof een veelzijdige, gezonde
en gemakkelijke kwaliteits
groente is, die zeer betaalbaar
blijft. „Hij hoort weer thuis op
de boodschappenlijst en biedt
verrassend veel variatie", zegt
Liesbeth Boekestein, pr-functio-
naris van The Greenery.
Om de campagne te doen sla
gen wordt iedere maand bij
aankoop van witlof steeds een
nieuwe receptkaart aangeboden
om die andere bereiding van
witlof te benadrukken en te sti
muleren.
Brussels lof
Jon Sistermans van de Mariën-
hóf, het restaurant in het Culi
nair Museum in Amersfoort,
werkt veel met witlof omdat het
een van de 'gemakkelijkste en
zuiverste groenten' is, populair
vanwege de milde bitterheid.
Toch prefereert hij persoonlijk
de bittere, die van de koude
grond komt en waarvan de
groei niet is geforceerd. Hij be
trekt dan ook liever Brussels lof
uit België, die minder waterig is,
zo moest hij bij de start van de
campagne dan ook eerlijk be
kennen, maar waarvan insiders
beweren dat dat ook Hollandse
lof is, die naar België is geëxpor
teerd en vandaar als de populai
re Brussels lof weer naar elders
Tot en met 8 februari staat de
aardappel centraal bij de echte
groentewinkel. Dat is gedaan
om de consument op de culi
naire mogelijkheden met aard
appelen te wijzen.
Uit marktonderzoek blijkt dat
de moderne consument steeds
vaker wil variëren. Vooral de
jongeren breken met traditione
le eetgewoonten, waardoor de
aardappel terrein dreigt te ver
liezen. De jonge consument as
socieert aardappelen vaak met
gekookte aardappelen, die thuis
horen in de standaard drie-een
heid 'aardappelen-groente-
vlees'. Deze combinatie past
volgens jongeren steeds minder
goed in het huidige leef- en eet
patroon. Dat aardappels ook op
-een modernere en snellere ma
nier kunnen worden bereid is
onbekend. Het Nivaa (het pro
motiebureau van de aardappel)
wil deze boodschap overbren
gen op de consument tijdens de
Aardappel Achtdaagse die tot 8
februari duurt. De toenemende
variëteit aan aardappelrassen
speelt hierbij een belangrijke
rol. De aardappelcampagne zal
elk jaar worden opgezet rond
een speciale bereidingswijze
van aardappelen. Dit jaar is ge
kozen voor het eigentijdse pof
fen. Een methode waarmee de
consument snel (magnetron) of
klassiek (in de oven) eigentijds
piepers kan bereiden.
In de Nederlandse keuken hoeft er de komende
maanden niet meer te worden gehuild. OSO
Sweet Onions uit Dronten brengt namelijk sinds
kort een zoete ui op de markt. De leverancier ga
randeert dat men die kan snijden zonder een
traan weg te hoeven pinken.
Vorig jaar bracht het bedrijf de zoete ui voor het
eerst op de markt. Alleen in Nederland, België en
een gedeelte van Engeland. De verkoop verliep zo
goed dat de Drontse importeur besloot om de
'sweets' dit jaar ook in Duitsland en Scandinavië
op de markt te brengen.
De OSO's zijn alleen te koop in de betere super
markten. Vier uien in een neq'e komen op onge
veer drie gulden. En dat is fors duurder dan een
normale ui, aldus F. Oosterlaar van Albert Heijn.
Normale uien kosten ongeveer 1,25 gulden per
kilo. De Sweet Onion wordt speciaal in Chili ge
teeld en heeft een veel mildere, frisse smaak. Ze
zijn te herkennen aan hun lichte kleur en ietwat
ruwe schil.
Het geheim van de OSO's is dat de bijtende stof
die normaal de tranen veroorzaakt, in de zoete
uien ontbreekt. De Sweet Onion kan alleen op
speciale vulkanische grond verbouwd worden
zoals die voorkomt in het Andesgebergte in Chili.
Die grond is volgens woordvoerster Lucia Bos van
OSO Sweet Onions uniek. Volgens haar is het An
desgebergte de enige plaats op de wereld waar dit
uienras geteeld kan worden. „In Nederland zou je
deze ui niet kunnen verbouwen."
Consumenten die het hele jaar uien willen snij
den zonder tranen in de ogen te krijgen hebben
pech. De Sweet Onion is alleen in januari, februa
ri, maart en april verkrijgbaar. Bovendien is hij
maar een paar weken in de koelkast houdbaar.
De ui is maar beperkt leverbaar omdat hij in Chili
ook niet het hele jaar te verbouwen is. „Ook dat
heeft weer iets met de speciale vulkanische grond
te maken", aldus Bos.
P u z
OPGAVE
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal:
1. deel van een ladder; 5. lus;
10. voederbak; 12. echtgenoot;
OPLOSSING
13. lof; 14. bouwland; 16. vo
geleigenschap; 17. Chinese af
standsmaat; 18. dor; 20. achter;
21. draden uitpluizen; 23. insek-
teneter; 25. Japanse alcoholi
sche drank; 27. snel; 28. bevel;
30. loterijbriefje; 31. legervoer
tuig; 32. delicaat; 33. moment;
34. oppervlaktemaat; 36. beu;
38. levenslucht; 40. meisjes
naam; 41. spijkeren; 44. en vol
gende; 46. adreskaartje; 47.
operatiekamer; 48. paard; 50.
filmdecor; 51. bijb. figuur; 52.
bijwoord; 54. opening in 'een ves
tingmuur; 55. Romeinse ge
schiedschrijver; 56. afbeelding.
Verticaal:
1. go-cart; 2. groente; 3. nage
slacht; 4. rubidium; 6. voorzet
sel; 7. opstootje; 8. er goed uit
zien; 9. sierduif; 11uitwas aan
een boom; 14. grond om een
boerderij; 15. toverheks; 18. val
lei; 19. verlaagde toon; 21. met
de vlaskam bewerken; 22. over
lezen; 24. gepeupel; 26. mo
hammedaanse bijbel; 28. plaats
in de Ardennen; 29. onheilsgo
din; 33. schatten; 35. vreemde
munt; 37. bar; 39. dwaas; 40.
deel van het oor; 42. vluchtige
stof; 43. Europeaan; 45. ploeg-
snede; 47. bakplaats; 49. beteu
terd; 51. roem; 53. Engelse ont
kenning; 54. broeder.
HEINZ
BOOM'V, AY&A/Z-
£>A'£ 7V MA£LT/£~P
//V 7~W/£~
££/V &AV6 fl/OA& P£ TOAf£L-
£/V &AM<9 WOA& 'T
SCHA/THUL/S.
TOMPOES
Tom Poes en de Niks
„Stop es even, Hiep", zei Super. „De vent
die daar loopt moet ik spreken." Hieper ge
hoorzaamde en het oude wagentje kwam
met gierende remmen tot stilstand naast
Wammes Waggel, die verrast opkeek.
„Zeg es, broer", sprak de kunsthandelaar,
naar buiten leunend. „Kom je soms van
Bommelstein?"
„Hoe kan je het raden?" riep Wammes
giechelend. „Knap hoor!"
„Zo", hernam de ander. „Hoe is het daar te
genwoordig?"
„O, enigjes", zei Waggel. „Goed van eten en
drinken en reuze gezellig. Maar ze houden
er niet van kunst."
„Dom", riep Super getroffen uit. „Ik hoor
dat niet graag, want ik handel er zelf in. Wie
houdt er nu niet van kunst? Maar eh... doen
ze daar soms aan toekomstvoorspellingen,
dat je weet?"
„Nou je het zegt..." mompelde de jonge
kunstenaar. „Ze zitten altijd vol met grapjes
en nu hadden ze een mannetje met een wit
hemd aan, dat in straks kon kijken. Mal hè?
Hij hoorde bij dit schilderij."
Zo sprekende hief hij zijn stukje omhoog
zodat het maanlicht er gunstig op viel.
„Mooi hè?" hernam hij. „Zelf gemaakt. Het
stelt niks voor, hoor. Maar dat is juist mooi,
zegt Terpen Tijn. Wil je het kopen? Je zit
toch in de handel."
De beide kunsthandelaren staarden be
klemd naar het doekje - en de jongste fluis
terde met bevende stem:
„Dat lijkt op iets, baas. D-dat is... d-dat is..."
„Ter zake", sprak Super. „Hoeveel kost dat?
„Een miljoen", zei Wammes.
De ander aarzelde even. Toen trok hij een
bankbiljet van tien florijnen uit zijn zak en
reikte het met een gul gebaar aan de artiest
over.
„Hier zijn een miljoen millicenten", zei hij.
„Besteed ze goed, jongen."
„Nou en of', riep Waggel. „Ik heb dorst, zo
doende."
Hij nam vriendelijk afscheid en Hieper
laadde snel het schilderij in de auto.
w
DOOR JAN VISSER
De sprokkelmaand begint dit weekeinde met kou. De ko
mende nacht vriest het licht tot matig en zaterdagmiddag
komt het kwik niet of nauwelijks boven het vriespunt. Ook in
de nacht van zaterdag op zondag matige vorst ofwel tempe
raturen tot beneden -5 graden. In westelijk Nederland zal
het kwik minimaal uitkomen op circa -7. De winterse start
van februari hebben we te danken aan-een nieuwe hoge-
drukcel. Het centrum verplaatst zich van de Schotse eilan
den via de Duitse Bocht naar het oosten van Duitsland.
De lucht in het hogedrukgebied is veel kouder en droger dan
de luchtmassa's die zich de afgelopen dagen boven ons
land bevonden. Daardoor ruimte voor brede opklaringen en
dat gecombineerd met weinig wind geeft het kwik de gele
genheid flink onderuit te zakken.
Of het morgen overdag de hele dag zonnig zal zijn is wat on
zeker. Er zouden ook nog enkele wolkenvelden kunnen over
trekken. Ook zondag is er nog ruimte voor zonneschijn maar
de inmiddels naar zuidelijke richtingen geruimde wind geeft
aan dat de invloed van het hogedrukgebied afneemt. Gaan
deweg komt er vervolgens meer bewolking met 's avonds
kans op wat neerslag.
Bewolking en neerslag hangen samen met een zwak front.
Ondertussen is boven de Golf van Biskaje alweer een vol
gend krachtig hogedrukgebied gearriveerd. Dit luchtdruk
maximum verplaatst zich naar het oosten en lijkt er in te
zullen slagen om oceaanfronten nog enkele dagen op af
stand te houden.
De atmosfeermodellen zitten wat dat betreft echter niet op
dezelfde golflengte. Het kan zijn dan het dinsdag al bedui
dend onbestendiger gaat worden. Aan de voorzijde van een
zwak front klaarde het vanochtend vroeg flink op. Daardoor
daalde de temperatuur plaatselijk tot onder nul. In Bloe-
mendaal was het om 7 uur vanochtend -2 graden.
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
vrijdag.
Noorwegen:
Vandaag overal bewolkt en
een stormachtige wind.
Vooral langs de kust gere
geld regen- of sneeuwbui
en. Morgen geleidelijk van
het zuidwesten uit verbe
tering met in het zuiden af
en toe zon. Maxima da
lend naar iets boven nul in
het zuidwesten tot -8 in
het noorden.
Zweden:
Meest bewolkt en vandaag
een stormachtige wind. In
de noordelijke helft kans
op af en toe sneeuw. Mor
gen in het zuiden ook nu
en 'dan zon. Daling van
middagtemperatuur tot
lichte vorst in het zuiden
en strenge vorst in
Lapland op morgen.
Denemarken:
Vandaag overwegend be
wolkt en een stevige wind. Vrijwel overal
droog. Morgen nu en dan zon. Middag-
temperatuur vandaag rond 3 graden,
morgen enkele graden lager.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
In Engeland beide dagen rustig en neve
lig weer. In Ierland vandaag van het
westen uit kans op een bui. Morgen ook
in west-Schotland eri Wales mogelijk en
kele buien. Middagtemperatuur tussen
4 en 9 graden.
België en Luxemburg:
Overwegend bewolkt, mistig en rustig
weer. Vrijwel overal droog. Middagtem
peratuur ongeveer 4 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Meest bewolkt en nevelig. Plaatselijk
ook mist. Morgen in Bretagne kans op
een bui. Middagtemperatuur omstreeks
3 graden. Langs de westkust iets hoger.
Portugal:
Vandaag vooral in de noordelijke helft
veel bewolking en karis op een regen- of
onweersbui. In het zuiden en morgen
overal perioden met zon en vrijwel overal
droog. Maxima langs de kust rond 16
graden.
Madeira:
Wolkenvelden, ook zon en kans op een
regen- of onweersbui. Maxima rond 20
graden.
Spanje:
Perioden met zon en droog. Alleen in
het noordwesten meer wolken en kans
op een (onweers)bui. Middagtempera
tuur variërend van 13 graden in het
noorden tot 18 lokaal langs de costa del
Sol.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon en vrijwel overal
droog. Temperatuur 's middags tussen
22 en 25 graden.
Marokko:
Westkust: zonnige perioden en vrijwel
overal droog. Middagtemperatuur aan
zee tussen 20 en 24 graden.
Perioden met zon. Morgen in het noor
den ook enkele wolkenvelden, maar op
de meeste plaatsen droog. Middagtem
peratuur ongeveer 18 graden.
Zuid-Frankrijk: -
Nevelig en hier en daar mistig. Overdag
ook perioden met zon. Morgen later op
de dag langs de Atlantische Kust-kans
op een bui. Middagtemperatuur rond 6
graden in de buurt van Lyon tot onge
veer 14 graden aan de voet van de Pyre
neeën. In de Alpen temperatuur op
2000 meter rond -3 graden.
Mallorca en Ibiza:
Droog en flink wat zon. Middagtempera
tuur rond 17 graden.
Italië:
Flinke wat zon en droog. In de Po-Vlakte
lokaal hardnekkige mist. Morgen in het
noordoosten meer wolken. Middagtem
peratuur van ongeveer 5 graden in het
noorden tot 15 graden op Sicilië.
Corsica en Sardinië:
Flink zonnig en droog. Middagtempera
tuur ongeveer 14 graden.
Malta:
Zonnig. Middagtemperatuur ongeveer
15 graden.
Griekenland en Kreta:
Flinke zonnige perioden en op de mees
te plaatsen droog. In het noorden vooral
morgen ook wolkenvelden. Geleidelijk
kouder. Morgen maxima tussen de 6 en
12 graden.
Turkije en Cyprus:
Kusten: Overwegend zonnig en vrijwel
overal droog. Middagtemperatuur uit
eenlopend van ongeveer 6 graden op de
Dardanellen tot 14 op Cyprus.
Duitsland:
Wolkenvelden en lokaal kans op mist.
Vooral vandaag in het oosten wat lichte
regen of sneeuw. In de hogere bergen
ook zon. Middagtemperatuur dalend
naar iets onder nul in het oosten tot plus
3 graden in het westen op morgen.
Zwitserland:
In de dalen mist of bewolking, Aan de
zuidzijde van de Alpen en in de bergen
flink wat zon. Temperatuur op 2000
meter circa min 4 graden, in de dalen 3
graden aan de noordzijde en 8 in de
delijke kantons.
Oostenrijk:
In de dalen mist of bewolking. Aai
zuidzijde en in de bergen flink wat
Morgen overal meer bewolking en vo
aan de noordzijde van de Alpen kan
wat sneeuw. Maxima dalend tot iets
der nul. Temperatuur op 2000
dalend naar min 10 op morgen.
Overwegend veel bewolking en vc
vandaag af en toe sneeuw. Beide d;
veel wind. Middagtemperatuur dal
naar ongeveer mm 3 op morgen.
Tsjechië en Slowakije:
Meest bewolkt en nu en c
sneeuw. Middagtemperatuur rond
vriespunt.
Hongarije:
Wolkenvelden en plaatselijk mist.
op enkele plaatsen zon. Middagten
ratuur dalend tot het vriespunt.
ZATERDAG 1 FEBRUARI 1997
Zon-, en maanstanden
Zon op 08 20 Zon onder 1
Maan op 01.56 Maan onder 1
Waterstand
Umüiden Katwijk
Hoog 09.04 21.45 08.37 2
Laag 04.35 17.25 04.16 1
Weerrapporten 31 januari 07 uur:
station weer wind temp
Amsterdam grondmist wnw2 5
De Bilf onbew nw2 4
Deelen zwaar bew. nwl 3 -
Eelde motregen w 3 5 -
Eindhoven zwaar bew n 1 5
Den Helder zwaar bew. wnw4 4
Rotterdam zwaar bew. n2 5
Tv/ente zwaar bew w3 3 -
Vlissingen zwaar bew. nnol 4
Maastricht zwaar bew ws.O 3
Aberdeen regen wnw 3
Athene licht bew. w.s.O 8
Barcelona onbew n 4 14
Berlijn regen w8 3
Genève
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
onbew.
half bew.
motregen
onbew v
half bew. r
mistbanken v
half bew z
Stockholm o
Warschau s
Wenen z
Zurich z
Bangkok z
Buenos Aires c
Casablanca c
Johannesburg I
Los Angeles c
New Orleans c
New York z
Tel Aviv 2
Toronto z