Coalitie België onder druk
Onvrede in CDU-gelederen over Helmut Kohl groeit
Buitenland
ïrs
Cok blijft hopen op racisme-observatorium
Imago van vader Marchal
is aan het afbrokkelen
Europese Commissie
vrijuit in BSE-crisis
Kathedraal Quito bezet
Irritaties in Bonn over
kritiek Verenigde Staten
Italië paait opstandige
melkveeboeren met geld
vrijdag 31 januari 1997
qqDoiIc bij brand in centrum Bern
bern» Bij een grote brand in het oude centrum van de Zwitserse
Jhoofdstad Bern is gisteren een man om het leven gekomen. Ze
ker tien middeleeuwse panden zijn verwoest. De politie zette de
Ker tien middeleeuwse panden zijn verwoest. De politie zette dt
^•|-|hele wijk eromheen af en evacueerde de meer dan zeventig be-
L ^woners. Over de oorzaak van de brand is nog niets bekend. De
schade wordt geschat op 26 miljoen gulden.
hHulp vindt lichaamsdelen in vriezer
oek
e ctplUMADe Peruaanse politie heeft een inwoonster van een villa-
igingwijk van de hoofdstad Lima aangehouden, nadat haar huis-
Irijvdhoudster plastic zakken met lichaamsdelen had gevonden in
le Ween vriezer. De vrouw is gearresteerd op beschuldiging van or-
ep oigaanhandel en op verdenking van betrokkenheid bij de verdwij-
ran lining van diverse dienstmeisjes. Meer wilde een politiewoord-
atteiivoerder niet kwijt,
effec
eieki^rootste drugslab Colombia ontmanteld
te Ibogota In Colombia is gisteren het grootste drugslaboratorium
edrijontmanteld dat ooit in dit land is aangetroffen. De politie nam
de ^ina een bestorming van het lab 8,5 ton cocaïne en grote hoeveel-
n vjheden chemicaliën in beslag. Het totale complex beslaat een op-
eitsbjpervlakte van vier vierkante kilometer en is onder meer bereik-
sljbaar via een geheime landingsbaan waar met gemak een vracht-
van het kaliber Hercules'kan landen. Rond het lab
staan 22 woonbarakken voor de naar schatting 150 medewer-
I
SAlgerijnse oud-generaal vermoord
De gePensioneerde Algerijnse generaal Habib Khelil is
jgisteren in de stad Oran doodgeschoten. Het is de tweede keer
^binnen een week dat een vertrouweling van president Zéroual
gie 3wordt vermoord. De oud-generaal was lid van het centraal co-
Jmité van de vroegere eenheidspartij FLN.
lie i
mdapensioen voor Duitse oorlogsmisdadigers
teur|BQNN» Tienduizenden Duitse oorlogsmisdadigers blijken van de
rachjstaat een pensioen te krijgen. Het ministerie van sociale zaken
kaïjbevestigde gisteren dat ongeveer 50.000 voormalige SS'ers en
ïrijzjwehrmachtsoldaten die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog
mirischuldig hebben gemaakt aan misdaden tegen de menselijk-
he zjheid, daarvoor elke maand een extra uitkering van soms acht-
etenlhonderd gulden ontvangen. Het schandaal werd gisteren ont-
elekjhuld door het televisieprogramma Panorama,
Paus op 13 april naar Sarajevo
jvATiCAANSTADHet langverwachte bezoek van paus Johannes
Paulus II aan Sarajevo zal definitief op zondag 13 april plaats
hebben. Dat maakte het Vaticaan gisteren bekend. Om veilig-
heidsredenen zegde de paus in september 1994 een bezoek aan
de hoofdstad van Bosnië af.
GE|
,As Gandhi uitgestrooid over Ganges
allahabad De as van Mahatma Gandhi is gisteren, 49 jaar na de
moord op de Indiase vrijheidsstrijder, over de heilige rivier Gan-
jes uitgestrooid door zijn achterkleinzoon Tushar ArunGandhi.
Duizenden mensen woonden de plechtigheid bij. Premier Deve
Gowda, die zijn komst had aangekondigd, liet zonder opgaaf van
redenen verstek gaan. foto epa
Affaire-Dassault lijkt PS-voonnan Spitaels de kop te gaan kosten
In België wordt druk gespeculeerd over een wissel in de
federale regering, waarbij de door affaires geplaagde
Waalse Parti Socialiste (PS) plaats zou moeten maken
voor de liberale Waalse PRL. Het geduld met de PS begint
in de rooms-rode coalitie op te raken. De druk op de PS
neemt nog verder toe, nu het gerecht gisteren heeft ge
vraagd de parlementaire onschendbaarheid van voor
man Guy Spitaels op te heffen.
brussel paul koopmanter van het Waalse deelparle-
correspondent ment, worden onderzocht we
gens vermeende betrokkenheid
De gangen van Spitaels, voorzit- bij de affaire-Dassault. Het
Naam van Eefje ten onrechte gebruikt
brussel paul koopman
correspondent
Sedert vorig jaar augustus was
hij de onkreukbare en 'fiere'
voortrekker van de Witte Bewe
ging in Vlaanderen. Maar sinds
enkele weken brokkelt het
imago van Paul Marchal, de va
der van het door de bende-
Dutroux vermoorde meisje An,
af. Woensdag opende de Brug
se politiecommissaris Van
Tieghem de aanval op Marchal,
die onmiddellijk in woede ont
stak. Gisteren vonniste de
rechtbank van Hasselt dat Mar
chal zich ten onrechte de naam
van 'Eefje' heeft toegeëigend
voor zijn stichting tegen mis
bruik van kinderen.
De rechtzaak over de vereni
ging 'An en Eefje' kent een lan
ge en pijnlijke voorgeschiede
nis. Marchal en de vader van
Eefje Lambrecks leven sedert
de stoffelijke resten van hun
beider kinderen in Sars la Buis-
sière werden opgegraven, op
gespannen voet met elkaar.
Waar Marchal in de dood van
zijn dochter de motivatie vond
om een publieke strijd te voe
ren voor hervorming van ge-
brussel aly knol
correspondent
Het Europees Parlement zal de
Europese Commissie niet naar
huis sturen wegens falen in de
crisis rond de gekke-koeienziek-
te BSE. Zoveel is wel duidelijk
nadat de grootste fractie in het
EP, de socialisten, gisteren in
Brussel niet bereid bleek een
motie van afke'uring in te die
nen.
De omstreden Waalse politi
cus Happart, die namens de so
cialisten in de BSE-enquête-
commissie zat, bepleitte tever
geefs zo'n motie. Daarop trad
hij af als BSE-woordvoerder
voor de fractie. Happart klapte
uit de school terwijl de BSE-
enquêtecommissie nog bezig
was haar rapport op te stel
lenen liet zich zeer scham
per uit over de Europese Com
missie. Bij de overige socialisten
werd dat opgevat als 'goedkoop
populisme'.
Volgens PvdA-Europarlemen-
tariër Metten is uit de enquête
gebleken 'dat de overweldigen-
remier Kok heeft de landen van de Eu-
ipese Unie gisteren bij de officiële opening
het Europees jaar tegen het racisme op-
Toepen mee te werken aan de oprichting
in een Europees observatorium, dat zich
ïzighoudt met het in kaart brengen van
icisme en de bestrijding ervan.
De oproep was vooral bedoeld voor de
Britten, die met verkiezingen in het vooruit
zicht wars zijn van elke Europese bemoeie
nis en het observatorium blokkeren. Om
hen nog wat verder onder druk te zetten, te
kenden Kok en de Eurotoppers Gil Delgado
en Santer een Europese intentieverklaring
tegen racisme.
Volgens minister van binnenlandse zaken
Dijkstal hebben de Britten wel bezwaren te
gen de vorm waarin een observatorium
wordt gegoten, maar zijn ze er niet absoluut
tegen. Ook andere landen hebben volgens
Dijkstal problemen met de wijze waarop
het nieuwe instituut vorm moet krijgen.
De Europese Commissie heeft ook voor
gesteld in het Verdrag van Amsterdam, dat
aan het einde van het Nederlandse voorzit
terschap moet worden gesloten, een bepa
ling op te nemen waarin racisme wordt ver
oordeeld en discriminatie wordt verboden.
smeergeld van de Franse wa
penfabrikant lijkt hem nu fataal
te gaan worden. De PS-voor-
man is zelf nog lang zo ver niet.
Gisteravond zei hij onschuldig
te zijn, en de steun van een
meerderheid in de PS en het
Waalse parlement te genieten.
Spitaels kwam onder druk te
staan toen partijgenoten Fran
cois Pirot en Merry Hermanus
werden gearresteerd op verden
king van het aannemen van 30
miljoen Belgische frank (1,6
miljoen gulden) van Dassault.
De fabrikant betaalde het geld
nadat hij in 1989 een order voor
de modernisering van F16's had
binnengesleept. Volgens Her
manus vroeg Spitaels hem de 30
miljoen 'discreet' in Luxemburg
onder te brengen. Pirot was
naaste medewerker van
Spitaels.
Het is niet voor het eerst dat
Spitaels in opspraak komt. Hij
moest in 1994 opstappen als
Waalse minister-president, na
dat hij was beschuldigd van het
aannemen van steekpenningen
van helikopterfabrikant Agusta.
Er zijn in het federale parlement
maar weinig politici te vinden
die geloven dat Spitaels in de
tijd dat hij partijvoorzitter was
(tot 1992) geen weet had van de
donatie door Dassault.
Het Waalse parlement zal
zich vermoedelijk vandaag al
over de aanvraag tot opheffing
van de onschendbaarheid van
zijn voorzitter buigen. Als het
parlement daarin bewilligt, is
het aftreden van Spitaels onver
mijdelijk geworden.
recht en politiek in België, wilde
Lambrecks zijn verdriet liever
buiten de schijnwerpers verwer
ken.
Lambrecks wilde ook niets te
maken hebben met het daarop
volgende publicitaire offensief
van vader Marchal. Deze bleef
een hard oordeel vellen over de
Belgische politiediensten, ter
wijl Lambrecks in de weinige
interviews die hij gaf meer
waardering toonde voor het
speurwerk. De bom barstte toen
Marchal, zonder daarin Lam
brecks te kennen, de verenging
'An en Eefje' oprichtte. Deze
wilde via de verkoop van stic
kers, t-shirts, cd's en posters het
werk van de 'witte beweging'
ondersteunen.
Lambrecks spande een kort
geding aan tegen het gebruik
van de naam van zijn dochter,
dat hij gisteren won. „Ik ben te
vreden; nu kan Eefje eindelijk
rusten", zei hij na afloop van de
zitting in Hasselt. Marchal rea
geerde verbitterd. „Dit is voor
mij de zoveelste teleurstelling in
het gerecht", zei hij. „Voor
Lambrecks is het een triomf
over de ruggen van zovele kin
deren."
de verantwoordelijkheid voor
de BSE-crisis bij de Britse rege
ring ligt, die niet alleen interna
tionale wetgeving, maar zelfs
een groot aantal eigen regels
aan haar laars heeft gelapt'.
Daarnaast dragen volgens
hem de lidstaten verantwoorde
lijkheid, omdat zij de leden be
noemen van de verschillende
veterinaire comités die over de
BSE-maatregelen besluiten na
men. De argumenten van Hap
part zijn volgens Metten 'verge
zocht en naïef. „De echte ver
antwoordelijken kunnen dan
rustig achterover leunen, terwijl
'het boze Brussel' de schuld in
de schoenen geschoven krijgt",
aldus Metten.
Nu bij de socialisten de motie
van afkeuring van tafel is, gaat
de Europese Commissie vrijwel
zeker vrijuit. Ook bij de chris
ten-democraten voelt men wei
nig voor zo'n motie. Wel be
raadt men zich in het Europar
lement nog over eventuele an
dere consequenties die uit de
BSE-enquête moeten worden
getrokken.
Quito Betogers hebben de kathedraal in het cen
trum van de Ecuadoraanse hoofdstad Quito bezet.
Zij protesteren daarmee tegen recente prijsstijgin
gen en bezuinigingsmaatregelen. Vakbonden heb
ben gedreigd met een landelijke staking die vol
gende week moet beginnen als de regering haar
plannen niet intrekt. De regering heeft de subsidies
op verschillende goederen en diensten geschrapt,
waardoor de elektriciteits-, telefoon-, en gastarie-
ven en de prijzen van het openbaar vervoer tot drie
honderd procent zijn gestegen.
foto ap dolores ochoa
Muiters eisen
geld van bewind
in Guatemala
guatemala-stad efe-dpa-anp
Zo'n duizend leden van de Gua
temalteekse militaire politie
(PMA) hebben gisteren hun ka
zerne bezet uit protest tegen
hun aanstaande afvloeiing. Zij
eisen een financiële compensa
tie.
Na een gesprek met bemid
delaars zeide de bezetters dat
het leger twee dagen de tijd
krijgt om een 'bevredigend ant
woord' te vinden. De onderhan
delaar van de regering beloofde
een snel antwoord van minister
defensie Balconi.
Het opheffen van de PMA
vormt onderdeel van het vre
desakkoord tussen de conserva
tieve regering en linkse rebellen,
dat op 29 december werd gete
kend. Het Guatemalteekse leger
(45.000 man) regeerde decen
nialang direct of indirect het
land. Het wordt volgens het ak
koord met een derde ingekrom
pen.
Het vredesakkoord maakte
een einde aan een bloedige der
tigjaar durende burgeroorlog.
Oppositie in
Albanië slaat
handen ineen
tirana afp-dpa
De Albanese oppositie heeft gis
teren onderlinge meningsver
schillen terzijde geschoven en
een front gevormd tegen de re
gerende Democratische Partij
(DP). Zeven partijen lanceerden
samen met een groep anticom
munistische dissidenten een
Forum voor Democratie en ei
sen het aftreden van de rege
ring. De Albanezen zijn woe
dend door het bankroet van
particulieren beleggingsfond
sen, waardoor velen hun spaar
geld kwijt zijn.
De leider van de centrum
rechtse Democratische Allian
tie, Ceka, riep op tot de vorming
van een regering van technocra
ten om de crisis op te lossen,
gevolgd door verkiezingen.
Joden krijgen
toegang tot
bankarchieven
jeruzalem «afp-anp
De Zwitserse banken hebben
ermee ingestemd dat joodse or
ganisaties toegang krijgen tot
hun archieven om bankreke
ningen van omgekomen joden
op te sporen. Dat verklaarde de
president van het Joods Agent
schap vandaag in Jeruzalem. Hij
had het op de Israëlische radio
over een 'spectaculaire door
braak'. De boekhouders van het
Joods Agentschap zullen 'de
bankrekeningen en hun eigena
ren opsporen en informatie krij
gen over de geroofde tegoeden
die de nazi's naar Zwitserland
hebben overgemaakt'.
washington hans de bruun
correspondent
In regeringskringen in Bonn is
gisteren geïrriteerd gereageerd
op de Amerikaanse kritiek op
de behandeling in Duitsland
van aanhangers van de
Scientology Kerk. Medewerkers
van bondskanselier Kohl wezen
de Amerikaanse beschuldigin
gen van de hand, en suggereer
den dat de Bondsregering dan
maar ook de doodstraf en hel
racisme tegen zwarten in Ame
rika als een schending van de
mensenrechten aan de kaak
moet stellen.
Het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken hekelde
gisteren in een rapport de Duit
se houding tegenover de
Scientology Kerk, die in de VS
als religie wordt erkend maar in
Duitsland niet. Toch was de kri
tiek in het rapport zachter ge
formuleerd dan aanvankelijk
was aangenomen. Volgens het
Amerikaanse ministerie is im
mers ook sprake van 'positieve
ontwikkelingen' in de behande
ling van de Scientologen in
Duitsland. Onderminister van
buitenlandse zaken Shattuck zei
slechts dat de VS 'hun bezorgd
heid uitspreken'.
VS geven echec China-beleid toe
Washington afpin trekt Washington verder
zoals gewoonlijk fel van leer te
gen Cuba, Sudan, Iran, Myan
mar en Nigeria. Washington
had vorig jaar al voor het eerst
toegegeven dat de dialoog met
Peking, waarbij het een toena
me van de handelsbetrekkingen
combineerde met oproepen tot
meer democratie, had gefaald.
Peking kan zich veroorloven
zijn economie te liberaliseren
zonder democratisering, zo be
vestigt het rapport.
De Amerikaanse regering heeft
het echec van haar China-be
leid, dat tot doel had de situatie
van de mensenrechten te verbe
teren, toegegeven. China heeft
alle actieve tegenstanders van
het regime de mond gesnoerd
door hen in de gevangenis te
gooien of te verbannen.
Dit staat in het gisteren gepu
bliceerde Amerikaanse jaarrap
port over mensenrechten. Daar-
iqnn peter van nuu5enburg
correspondent
staatslieden spiegelen zich graag aan
prote voorgangers. Bondskanselier
Jelmut Kohl bijvoorbeeld laat zich
de vergelijking met Konrad
Adenauer welgevallen. Adenauer was
van '49 tot '63 kanselier en heeft ge-
irobeerd zijn landgenoten, op te voe
den tot democraten. Dat hij daarin
edelijk is geslaagd, is niet in de
aatste plaats te danken aan zijn mi-
lister van economische zaken Lud-
ivig Erhard.
:rhard geldt als de geestelijke vader
/an het Wirtschaftswunder van de ja-
en vijftig, waardoor de meeste Duit-
»ers bereid waren met de materiëlè
/oorspoed de democratie op de koop
oe te nemen. Erhard, wiens hon-
lerdste geboortedag dezer dagen uit-
mndig wordt herdacht, was zeer po-
rnlair. Kohl ziet zich dus ook graag
als opvolger van deze Erhard.
Nu is Kohl tijdens zijn lange carrière
minstens een keer per jaar afgeschre
ven, maar als we zijn tegenstanders
mogen geloven, is het dit keer echt
raak. Wat tot een paar maanden gele
den ondenkbaar was, is inmiddels ge
beurd. Wolfgang Schauble, CDU-frac-
tieleider in de Bondsdag en Kohls
strateeg en rechterhand, heeft zich
bereid verklaard Kohl op te volgen.
Hij schond daarmee het grootste ta
boe binnen de CDU. Over de opvol
ging van de kanselier wordt namelijk
niet openlijk gesproken.
Dan is er het gehannes rond de her
vormingen waarmee Duitsland zich
moet wapenen tegen de revolutie die
onder het trefwoord globalisering de
economische machtsverhoudingen in
de wereld op de kop zet. Na langdurig
geworstel wist de regering twee van
die hervormingen te presenteren: een
verlaging van de belastingtarieven en
een herziening van het pensioenstel
sel.
Deze plannen zijn begeleid door veel
en soms oorverdovende ketelmuziek.
Van de oppositie mag je niet anders
verwachten, dat is haar werk. Maar als
in een partij die de rijen meestal rede
lijk gesloten weet te houden, de onvre
de aan alle kanten losbarst, is dat op
zijn minst opmerkelijk. Kohl wordt
door de partijtop aansprakelijk gesteld
voor de verwarring die de slechte pre
sentatie van de hervormingen onder
de kiezers heeft teweeg gebracht.
De belastinghervorming wordt onder
andere gefinancierd door het schrap
pen van aftrekposten en andere privi
leges. Omstreden is vooral het belas
ten van een deel van de pensioenen.
De maatregel treft voornamelijk een
zeer kleine en rijke groep in de porte
monnee. Niettemin is de indruk ont
staan dat de regering de door haar
heilig verklaarde pensioenen wil aan
pakken. „Dat kan ons volgend jaar de
verkiezingen kosten", aldus de vice-
voorzitter van de CDU-fractie, Geis-
sler.
Bij de hervorming van het pensioen
stelsel was de ontstemming nóg gro
ter. Minister van sociale zaken Blüm
wil het huidige, als onbetaalbaar gel
dende systeem aanpassen aan het
steeds ouder worden van de bevol
king. De belangrijkste wijziging is de
geleidelijke verlaging van de pensioe
nen van 70 procent nu tot 64 procent
•in 2030. Blüm en zijn voorstel werden
door partij- en coalitievrienden met
hoon overladen. Kohl liet zijn belaag
de strijdmakker demonstratief in de
steek.
De omgang met critici is nooit een
sterk punt van Kohl geweest Rond
zijn troon liggen de lijken van wie ooit
de strijd met hem zijn aangegaan. Wié
vooruit wil in het leven en de partij,
houdt dus zijn mond. Ten minste, tot
voor kort. Een paar weken geleden
opende een jonge 'veelbelovende'
CDU-politicus, Christian Wulff, de
aanval op minister van financiën Wai-
gel. De belastinghervorming ging hem
niet ver genoeg. Wulff kreeg de steun
van andere 'jonge honden' in de partij.
Kohl nam Waigel uitdrukkelijk in be
scherming: Wulff werd in het open
baar de mantel uitgeveegd.
En toen gebeurde het, of liever, het ge
beurde niet. Wulff droop niet af met
de staart tussen de benen en de ande
re jonge honden lieten zich evenmin
muilkorven.Het gezag van de langst
dienende kanselier in de na-oorlogse
geschiedenis was kennelijk niet langer
onaantastbaar.
Dat het einde van het tijdperk-Kohl in
zicht is, is ondanks alles een nog voor
barige conclusie. Voor de CDU-aan-
hang is Kohl nog altijd de onbetwist
bare nummer één. Maar het ven'al
kan snel gaan.
rome eelco van der linden
De boeren zijn woest op de EU.
Italië mag tien miljoen ton melk
produceren, terwijl de nationale
consumptie achttien miljoen
ton bedraagt.
Daarom vinden de boeren dat
de regering de boetes moet be
talen. Premier Prodi zei gisteren
dat Italië het enige land in de
Europese Unie is dat gedwon
gen wordt tot grote melkimpor-
ten. Hij beloofde in Brussel aan
te zullen dringen op versnelde
herziening van de melkquota.
Die staat nu voor 1999 op de
agenda. De premier zei echter
geen wilde acties en blokkades
meer te zullen accepteren.
Het merendeel van de protes
terende boeren lijkt echter te
vreden met het decreet, want
vrijwel al hun eisen zijn ingewil
ligd. De rust keerde gisteren ook
terug op de geblokkeerde toe
gangswegen van de vliegvelden
van Venetië, Milaan en Turijn.
Slechts enkele 'hardliners' wil
den van geen wijken weten. Het
gaat vooral om personen die
binding hebben met de separa
tistische Lega Nord.
correspondent
De Italiaanse regering heeft gis
teren een decreet uitgevaardigd
waarmee men de oorzaak
hoopt weg te nemen van het al
twee weken durende protest
van vooral Noord-Italiaanse
melkveehouders. De boeren
voeren met blokkades actie te
gen de boetes die zij moeten
betalen aan de Europese Unie
voor te veel geproduceerde
melk.
Het decreet voorziet in subsi
dies voor degenen die hun
veestapel willen verkleinen en
goedkope, langlopende lenin
gen voor de circa 15.000 beboe
te boeren. Zij zouden uiterlijk
vandaag een bedrag van ruim
400 miljoen gulden moeten be
talen.
De boeren moeten volgens
het regeringsvoorstel een kwart
meteen betalen. De rest komt
dan nadat een speciale com
missie haar bevindingen om
trent de toewijzing van de
melkquota heeft gepubliceerd.
