Minder bedden in
bejaardenoorden
Specialistenfraude: niets nieuws onder de zon
/- f
Marechaussee woest op
kritiek van Rekenkamer
rs
Binnenland
Nieuwe kentekenplaat
moet fraude tegengaan
Nederlandse cowboy
Arafat naar
Nederland
Sombere toekomst
O V-studentenkaart
GEEF OM LEPRA!
LepraStichting
Zorgverklaring legt keuze
over laatste dagen vast
[RIJDAG 31 JANUARI 1997
:'1ÊÊÊÊÈËtöt&;-
?s jKoningin Beatrix vandaag 59 jaar
'n den haag Koningin Beatrix viert vandaag haar 59-ste verjaar-
vai]dag. Het feest wordt vandaag thuis, in paleis Huis ten Bosch, ge-
Ze^01^' 'cwam vanmorgen een delegatie van Koninklijke Mare-
n jchaussee haar gelukwensen. Gistermiddag was er een receptie
^yoor het personeel van de koningin in Amsterdam.
qeJ FOTO ANP ARTHUR BASTIAANSE
ie,|Meldpunt voor cara-patiënten
utrecht. Het Astma Fonds en de Gehandicaptenraad stellen een
meldpunt in waar cara-patiënten hun klachten over de Wet
voorziening gehandicapten (Wvg) kwijt kunnen. De hele maand
ifebruari staat daartoe op werkdagen van 9.00 tot 13.00 uur een
telefoonnummer in Utrecht open. Volgens het Astma Fonds en
'de Gehandicaptenraad zijn cara-lijders financieel slechter af
jsinds de invoering van de Wvg in 1994.
ie CBS: het gaat goed met economie
k
jden haag Het gaat goed met de Nederlandse economie. De
°°!jgroei wordt breed ondersteund door de diverse bestedingscate-
e^gorieën, zoals consumptie, buitenlandse handel en investerin-
e Sgen. Dat geeft vertrouwen voor de komende periode. Punten
:^°|van zorg zijn de inflatie, die iets hoger is dan in de omringende
.landen en de kentering in de afname van de werkloosheid. Dat
f meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek,
nh
nde
d School blijft baas in eigen huis
den haag Staatssecretaris Netelenbos (onderwijs) wil de profes-
vrosionele autonomie van scholen niet aantasten. Dat heeft de be
au vvindsvrouw gezegd tijdens het debat over het gemeentelijk on
er qderwijs-achterstandsbeleid. Wethouders en ambtenaren moeten
i deniet op de stoel van het schoolbestuur gaan zitten, stelde Nete-
t dcjlenbos. Gemeenten moeten wel achterstanden in het onderwijs
mdgaan aanpakken.
n) 1
^Slechte vliegtuigen 'uit apenlanden'
[emmeloord Volgens WD-Tweedekamerlid Willem Keur uit Na-
atieigele komen vliegtuigen die in een slechte staat van onderhoud
verkeren onder meer uit 'apenlanden'. Keur deed zijn uitspraak
.tijdens een WD-bijeenkomst in Emmeloord, toen hij duidelijk
wilde maken dat slecht onderhoudèn vliegtuigen van Neder
landse luchthavens moeten worden geweerd. Dat meldt nieuws
blad De Noordoostpolder.
V&D tornt niet aan loontoeslagen
woerden Warenhuisketen Vroom en Dreesmann (13.500 werk
nemers) zal de komende drie jaar de toeslagen voor het werken
's avonds en in de weekeinden niet verlagen. Dat is een van de
1qo onderdelen van het CAO-akkoord dat directie en bonden giste
ren sloten. Werkgevers in de detailhandel pleiten de laatste jaren
voor verlaging van de toeslagen omdat de verruimde winkelope-
g^jningstijden in hun ogen anders te duur worden. De bonden zijn
daar fel op tegen.
Jmuidense brigade mogelijk weg
en haag anp
)ectie Marechausseevereniging is
et zat. Keer op keer moet de
ïarechaussee inspelen op de
illige wensen van de politiek
p het terrein van de grensbe-
aking. Reorganisaties volgen
kaar op, kennis en kunde
'ordt dun uitgesmeerd en
ieuwelingen moeten met een
Drie opleiding meehelpen
chengen waterdicht te maken.
Ton Heerts, voorzitter van de
ïarechausseevereniging is
'oedend op de kritiek van de
ekenkamer. ,,Je zult zien dat
e aandacht zich toespitst op
'e situatie op Schiphol. Daar
aat de marechaussee tussen
vee vuren; het overheidsbe-
ng en het economisch be-
ning. Als er weinig en snel ge
controleerd wordt, krijgt de
ïarechaussee compliment op
ompliment van de luchtha-
endirectie, de passagiers en de
ichtvaartmaatschappijen.
laar als dan de Rekenkamer
onstateert dat de controle niet
ereenkomt met de regels van
OM: vriendin
luliana gedood
>en haag anp
n Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten
Tweede Kamer luidt de noodklok
De Tweede Kamer vreest dat er meer plaatsen in bejaar- koepelorganisatie van provin-
denoorden zullen verdwijnen dan de 9000 die vorig jaar cies' \s welisJS.nr ilJdertiid.het
c ory. aantal van 9000 algesproken,
zijn afgesproken. Staatssecretaris Terpstra (welzijn) zal Maar de provincies houden
hierover op korte termijn met de provincies gaan praten, zich individueel niet aan die
Dit bleek gisteren tijdens het debat over de ouderenzorg, collectieve afspraak aldus de
den haag anp
De Kamer ging vorig jaar ak
koord met de overheveling van
de bejaardenoorden naar de Al
gemene Wet Bijzondere Ziekte
kosten (AWBZ). In verband
daarmee zou het aantal bedden
in die instellingen afnemen met
circa 9000. De Kamer was daar
indertijd niet voor, maar ging
morrend akkoord.
Tijdens het Kamerdebat giste
ren bleek het verlies aan plaat
sen in de bejaardenoorden
echter nog hoger uit te vallen.
PvdA-Kamerlid Vliegenthart
sloot zelfs niet uit dat het er
uiteindelijk 12.000 minder wor
den.
Terpstra zei echter daar wei
nig aan te kunnen doen. De be
perking van het aantal bedden
is een zaak voor de afzondêrlij-
ke provincies. Met het Inter
provinciaal Overleg (IPO), de
staatssecretaris. Zij kan de pro
vincies verder niet dwingen. Ze
mogen hun gang gaan zolang
zij zich maar houden aan finan
ciële afspraken. ,,Ik kan hen al
leen met overreding aan afspra
ken houden", aldus Terpstra.
D66-woordvoerder Van Box
tel sprak namens de meeste
fracties over 'een politiek pijn
punt'. ,,Het risico bestaat dat we
verder doorschieten dan we ei
genlijk al wilden", aldus Van
Boxtel.
Nummerbord wellicht in toekomst weg
amsterdam anp
Minister Jorritsma (verkeer)
heeft vanmorgen, vlak voor
een ontmoeting met haar Eu
ropese collega's, het ontwerp
van de nieuwe Nederlanse
kentekenplaat gepresenteerd.
Die moet waarborgen bieden
dat er minder mee kan wor
den gesjoemeld dan met het
huidige nummerbord.
De nieuwe plaat, die in de
loop van 1998 in roulatie
komt, heeft verder een Euro
pees tintje, omdat het EU-em-
bleem voortaan een vast on
derdeel van het nummerbord
wordt.
Het ministerie van verkeer
heeft besloten tot invoering
van de nieuwe plaat, omdat
met het huidige nummerbord
zoals al eerder aangetoond
nogal makkelijk te frauderen
valt. Door het gebruik van een
kleiner letter- en cijfertype en
materialen die niet zomaar
voor iedereen verkrijgbaar
zijn, wordt die fraude moeilij
ker gemaakt, aldus Jorritsma
tijdens de presentatie.
Ook de uitgifte van de ken
tekens wordt strenger, want
aanvragers moeten daarbij in
de toekomst zichzelf en hun
auto legitimeren. Bij export of
sloop van het voertuig moeten
de nummerborden verplicht
weer worden ingeleverd. Ove
rigens zei Jorritsma dat het
'best mogelijk' is dat de kente
kenplaat ooit helemaal ver
dwijnt. Mogelijk maakt het
nummerbord in de toekomst
plaats voor een electronisch
systeem van voertuigregistra
tie, aldus de minister.
Cel geëist voor
gijzelen agent
dordrecht. anp
lauwersmeerpolder Willem van der Wagen van Staatsbosbeheer controleert op zijn viervoeter Bart de honderd Schotse Hooglanders ii
Stier Ale houdt de Nederlandse cowboy vanuit het struikgewas in de gaten.
Officier C. Strack heeft gisteren
voor de rechtbank in Dordrecht
celstraffen tussen zeven en vijf
tien maanden geëist tegen vief
bewoners van het woonwagen
kamp in Dordrecht. De bewo
ners stonden terecht wegens
gijzeling en bedreiging van een
politieagent op 23 mei vorig
jaar.
Op die dag deed de politie
een inval in het woonwagen
kamp om een aantal huiszoe
kingen uit te voeren. De woon
wagenbewoners dachten dat de
politie het kamp wilde ontrui
men en kwamen in opstand.
Om een optreden van de mo
biele eenheid te voorkomen gij
zelden ze een politieagent een
paar minuten.
Voor een vijfde verdachte
vroeg officier Strack gisteren
vrijspraak, omdat hij twijfelde
aan diens betrokkenheid bij de
gijzeling. Acht andere woonwa
genbewoners moeten vandaag
voorkomen.
Justitie deed op 3 juli op
nieuw een inval in het woonwa
genkamp om een aantal ver
dachten van het zogenoemde
omkatten van auto's aan te
houden. De politie zette twee
honderd mensen, pantserwa
gens en helikopters in.
Volgens advocaat G. Hubers,
die sprak namens de acht aan
wezige advocaten, heeft justitie
bij de opsporing van de ver
dachten gebruik gemaakt van
onrechtmatig bewijsmateriaal.
De advocaat vroeg de rechtbank
het openbaar ministerie daar
om niet ontvankelijk te verkla
ren. De rechtbank wees dat ver
zoek af.
Uitspraak 13 februari.
den haag«anp
De Palestijnse leider Arafat
komt maandag naar Den Haag.
Hij spreekt er met premier Kok
en minister van Buitenlandse
Zaken Van Mierlo. Belangrijkste
gespreksonderwerp vormt de
voortgang in het vredesproces
voor het Midden-Oosten.
Kok en Van Mierlo ontmoe
ten Arafat in hun hoedanigheid
als voorzitter van de Europese
Unie. De EU levert de grootste
financiële bijdrage aan de we
deropbouw van de Gazastrook
en de westelijke Jordaanoever,
de twee gebieden die onder ge
zag van de Palestijnse Autoriteit
staan.
Niet alleen Arafat doet Den
Haag aan. Binnen enkele weken
zal ook de Israëlische premier
Netanyahu besprekingen voe
ren met het Nederlandse EU-
voorzitter. Van Mierlo bevestig
de de komst van de twee leiders
gisteren na een ontmoeting met
zijn Israëlische collega Levy.
Schengen, begint de overheid te
sputteren."
Heerts waarschuwt dat het
naleven van de Schengenregels
voor wat betreft de bewaking
van de buitengrenzen een veel
grotere wissel trekt op de mare
chaussee dan de politiek wel
denkt. „Personencontrole is
meer dan alleen in een paspoort
kijken. Het is een vak dat je
moet leren door ervaring." Het
voortdurend heen en weer
schuiven van marechausseeper
soneel om de politieke prioritei
ten te kunnen volgen is de ver
eniging dan ook een doorn in
het oog.
De bondsvoorzitter vreest dat
als het zo doorgaat de proble
men bij de bewaking van de
buitengrenzen van Nederland
nog veel groter worden. Hij
denkt dan vooral aan de ha-
'vens. Uit bezuinigingsoverwe
gingen verdwijnen mogelijk de
brigades in Zoutkamp en IJmui-
den. Als dat gebeurt vallen er
opnieuw forse gaten in de bui
tengrensbewaking, aldus de
bondsvoorzitter Heerts.
den haag anp
De onderhandelingen tussen
het ministerie van onderwijs en
de openbaar vervoerbedrijven
over een nieuwe vervoerskaart
voor studenten zitten muurvast.
De openbaar vervoerbedrijven
vragen 600 miljoen gulden voor
voortzetting van de kaart. Het
ministerie heeft door bezuini
gingen maximaal 400 miljoen joen gulden. De Landelijke Stu
sen' te praten, zei de bewinds
man vanochtend in het Radio 1
Journaal.
Voortzetting van de OV-stu-
dentenkaart is voor de open
baar vervoerbedrijven van le
vensbelang. De studenten ma
ken een groot deel van het klan
tenbestand uit. Zo ontvangt al
leen al NS-Reizigers voor de
huidige kaart jaarlijks 500 mil-
gulden beschikbaar.
Minister Ritzen ziet^voortzet-
ting van de OV- studentenkaart
somber in, als de openbaar ver
voerbedrijven hun standpunt
niet herzien. In een gesprek met
de bedrijven hoopt hij binnen
kort de kloof te kunnen over
bruggen. Hij gaat er daarbij
vanuit 'met verstandige men
denten Vakbond (LSVB) is bang
dat de OV-studentenkaart ver
dwijnt als de Ritzen en ver
voersbedrijven geen akkoord
bereiken over de prijs. De orga
nisatie roept daarom Ritzen op
niet te zuinig te willen zijn. Des
noods moet Ritzen andere mi
nisters om een bijdrage te vra
gen.
VOOR 50 GULDEN REDT U EEN KIND
Bijna 1 miljard kinderen in de Derde Wereld worden bedreigd door
lepra. In Brazilië lijden 40.000 kinderen aan deze ziekte en er komen
steeds meer patiënten bij. Voor 50 gulden aan medicijnen redden artsen
van de LepraStichting een kind van lepra. Hoeveel kinderen redt u?
Giro 50500
Postbus 95005, 1090 HA Amsterdam
den haag gpd-anp
ge
ustitie in Den Haag verdenkt
le Haagse verpleger (40) vart
ie le moord op de 84-jarige
^riendin van prinses Juliana.
)e vrouw was jarenlang parti
culier secretaresse van toen-
nalige koningin. Dat blijkt uit
de gisteren openbaar gemaak-
e dagvaarding.
De naam van de Haagse viel
?ar( eerder in verband met deze
aak, maar het openbaar mi-
;z'*iisterie (OM) had dat nog
,m' looit officieel bevestigd. Naast
le moord op de vriendin van
uliana beschuldigt het OM de
'erdachte ook van zes andere
noorden.
ëer( In alle gevallen vermoedt
^0n iet OM dat de slachtoffers zijn
- be )Verieden door een combina-
ie van te veel medicijnen. In
wee gevallen is ook te weinig
oedsel en drank toegediend.
den haag carel goseling
Ziekenhuizen die hun productie bewust
extra hoog inschatten zodat zij een rui
mer budget krijgen. Huisartsen die het
hogere particuliertarief rekenen voor
ziekenfondspatiënten die niet in hun ei
gen gebied wonen. Tandartsen die in
eens veel meer rekeningen voor het ver
wijderen van tandst.een schrijven als de
tandheelkundige zorg grotendeels uit
het ziekenfondspakket is gehaald.
Dit zijn slechts enkele voorbeelden van
'creatief' boekhouden in de gezond
heidszorg die de afgelopen maanden be
kend zijn geworden. Gisteren maakte de
Economische controledienst (ECD) be-'
kend dat 117 medisch specialisten en
huisartsen tezamen zo'n 32 miljoen gul
den in de zak hebben gestoken door ver
valste rekeningen te maken. Bonnetjes
voor diensten die niet werden verricht of
met een tarief dat geldt voor een parti
culier verzekerde, terwijl een zieken
fondsklant werd behandeld.
„Zo'n bedrag, dat is natuurlijk peanuts",
reageert B. Degenhart. Hij moet voor de
Ziekenfondsraad de door de AWBZ ge
dekte uitgaven van ziekenfondsen en
particuliereziektekostenverzekeraars
controleren. In de gezondheidszorg gaat
dit jaar 63 miljard gulden om. De in op
spraak zijnde 32 miljoen is slechts een
half procent. Degenhart: „Ik wil het niet
bagatelliseren maar wij komen dit soort
dingen ook tegen. Hulpverleners die
kosten voor prestaties declareren die zij
nooit hebben verricht. Het is geen sche
ring en inslag, maar het gebeurt. In de
jaren zeventig ontdekten wij in het zui
den des lands al röntgenologen die reke
ningen indienden voor behandelingen
waarvoor zij de apparatuur niet eens
hadden. Er is dus niets nieuws onder de
zon."
Formeel moeten ziekenfondsen en ver
zekeraars de bonnetjes van de dames en
heren medici controleren. „Ze moeten
overbodige uitgaven tegengaan. Daar
voor moeten zij ook een deugdelijke
controle opzetten. Daar zien wij op toe",
verklaart Degenhart. „Maar ja, de enor
me massa aan papier is natuurlijk een
probleem. Er slipt wel eens iets door
heen."
Nu zet het financieringssysteem van de
gezondheidszorg ook niet direct aan tot
'zuinig' gedrag. Ziekenfondsen worden
bekostigd uit een, door het kabinet
vastgesteldeinkomensafhankelijke.
procentuele premie. Iedereen die min
der dan 60.750 gulden bruto verdient,
zit in het fonds. De premie is, voor de
werkenden, 1,35 procent van het loon.
Daarnaast bestaat er een zogenoemde
nominale premie: een vast bedrag per
volwassene per jaar. Die premie wordt
berekend op het ministerie. Voor dit
jaar is deze premie vastgesteld op 157
gulden. Ziekenfondsen mogen echter
zelf van die Tekenpremie' afwijken. Als
zij denken geld te kort te komen, mo
gen zij de nominale premie hoger vast
stellen. Lager mag overigens ook. Het
kabinet heeft dat mogelijk gemaakt om
ziekenfondsen een middel te geven met
elkaar te concurreren. Een strijd die tot
kostenbesparing en dus lagere premies
zou moeten leiden.
Alleen, de fondsen hebben geen baat bij
lagere kosten. Als zij, ondanks de vast
gestelde premies, toch nog geld te kort
komen, wordt dat verevend. Dat wil
zeggen dat alle fondsen tezamen tekor
ten met overschotten mogen verreke-
nen. Is er dan nog een tekort, dan wordt
de helft daarvan door volksgezondheid
betaald. Dat wil zeggen door ons alle
maal.
Degenhart: „Ziekenfondsen hebben ge
zien hun traditie, wel oog voor kosten
beheersing. Maar particuliere ziektekos
tenverzekeraars komen veel vaker met
vragen óver een rekening. Bovendien is
controle moeilijk. Op rekeningen staat
meestal alleen een code, 743 XY bijvoor
beeld. Dan moet je precies weten waar
dat voor staat. En om te zien of de arts
veel meer declareert dan een ander
moet je ook nog rekeningen gaan verge
lijken."
Voor de dertig ziekenfondsen betekent
het veel extra werk (en kosten) om mo
gelijke fraude te achterhalen. Fraude
waarvan de rekening bij anderen terecht
komt. En voor particuliere zorgverzeke
raars is het nog veel eenvoudiger de las
ten bij anderen neer te leggen. Zij verho
gen simpelweg de premies. De echte ge
dupeerde bij deze fraudes is dan ook de
burger met de smalle beurs. Want die
mag de rekening betalen.
Een hulpmiddel om het mense
lijk sterven te bewaken. Dat is
de omschrijving die initiatiefne
mer en huisarts Pieter Sluis
geeft van de zorgverklaring die
gisteren officieel is gepresen
teerd. „Het is een instrument
om mensen ervan bewust te
maken dat ze een keuze heb
ben. In de praktijk merkte ik dat
veel patiënten behoefte hebben
vast te leggen wat er met hen
gebeurt als zij op sterven lig
gen."
De zorgverklaring is een per
soonlijk ingevuld document,
waarin iemand aangeeft hoe hij
wil doodgaan. In de verklaring
kunnen mensen vastleggen dat
zij de laatste fase van hun leven
thuis willen doorbrengen of zo
nodig in een hospice waar een
huiselijke sfeer kan worden ge
creëerd.
Sluis richtte in 1989 het eerste
hospice op in Nederland. Dat
was in Nieuwkoop, waar de arts
zijn praktijk heeft. In het tehuis
worden ongeneeslijk zieke
mensen die door omstandighe
den niet thuis kunnen sterven,
op een zo aangenaam mogelijk
manier begeleid in hun laatste
dagen.
In de zorgverklaring is be
schreven dat de opsteller in ge
val van wilsonbekwaamheid wil
dat al het mogelijke wordt ge
daan om hem of haar in leven
te houden. Maar wanneer in al
le redelijkheid mag worden
aangenomen dat verdere be
handeling geen nut meer heeft,
mag het leven niet onnodig
worden verlengd door kunst
matige toediening van voedsel
en medicijnen. Wel mogen in
deze laatste levensfase pijnstil
lers worden toegediend.
„De zorgverklaring is geen
euthanasieverklaring", bena
drukt Sluis. „In de huidige eu
thanasiediscussie ligt de nadruk
te veel op het ondraaglijk lijden.
Dat kan ook anders. De zorgver
klaring geeft de grenzen aan
waarbinnen iemand behandeld
wil worden. Het leven moet niet
onnodig gerekt worden, maar
iemand wil ook niet lijden. Het
accent ligt op vrede, niet op
strijd."
De zorgverklaring is vanaf
volgende week verkrijgbaar bij
alle huisartsen.
Overigens blijkt uit onderzoek
van het Centraal Bureau voor
de Statistiek dat bij één op de
vijftig sterfgevallen sprake is van
euthanasie. Eén op de acht
mensen die doodgaan, sterft
nadat de arts de behandeling
heeft gestaakt om het overlijden
te bespoedigen.
den haag anp
Wallage wil eco-drugs aanpakken
drugs en de mogelijke vervol
ging van kwekers en handelaren
is al langer een punt van discus
sie. Probleem is dat de halluci
nerende stoffen in de padde
stoelen onder de harddrugs val
len, maar onduidelijk is of dat
ook geldt voor de paddestoelen
zelf.
De PvdA heeft nog geen con
crete suggesties over hoe de
hardere ^anpak van de paddo's
eruit zou moeten zien. De
woordvoerster sluit een aanpas
sing van de Opiumwet niet uit.
PvdA-fractievoorzitter Wallage
wil een hardere aanpak van de
paddestoel-drugs. Hij heeft daar
in het wekelijkse Torentjes
overleg met premier Kok expli
ciet op aangedrongen. „We krij
gen namelijk signalen uit de sa
menleving dat het behoorlijk
zwaar spul is", aldus Wallage's
woordvoerster vanmorgen. „De
effecten zijn groter dan tot nu
toe vaak gedacht."
De bestrijding van de eco-
