Werfpop
n gevaar
Sequenza winnaar VSB-Award
Bell maakt van pauze hoogtepunt
)osthoek maakt er
iets moois van
Conie de Grote
Brokken: creatief
met Frank Zappa
Cultuur Kunst
'Tenor Battle' stelt teleur
Hans Dulfer en Jazzy D
leggen sampletapijtje
<\NDAG 27 JANUAR11997
CHEF JAN RIJSDAM. 071-5356444
Korte Nederlandse film wint prijs
tussELDe Nederlandse film Beroemde Schilderijen van Maar-
;n Koopman is zaterdag tijdens het Brussels filmfestival als bes-
korte film ondescheiden met een Kristallen Ster. De speelfilm
ea van de Duitser Ivan Fila kreeg de Kristallen Ster voor de bes-
Europese film. Lea kreeg ook de publieksprijs. De jury onder
h tiding van de Australische regisseur Paul Cox kende verder on
er meer sterren toe aan Steven Mackintosh (beste acteur in de
ritse film Different for Girls van Richard Spence) en aan Julie
ayet (beste actrice in de Franse film Select Hotel van Laurent
,souhnik).
tJiet-gelovigen kopen meer boeken
sterdam Niet-gelovigen kopen beduidend meer boeken dan
ïensen met een geloof. Uit cijfers van de Stichting Speurwerk
etreffende het Boek blijkt dat mensen zonder religie vorig jaar
ïim 30 procent meer boeken aanschaften. Henk Kraima, direc-
or tur van de Stichting Collectieve Propaganda van het Neder-
E' indse Boek (CPNB) zei dat vandaag in Paradiso tijdens een
ie ersconferentie over de Boekenweek, die van 12 tot en met 22
ie ïaart wordt gehouden. Thema is dit jaar religie, onder het mot-
i 'Mijn God'. Renate Dorrestein schrijft het Boekenweekge-
:henk, getiteld 'Want dit is mijn lichaam'.
Twijfel aan echtheid Rembrandts
resden Waarschijnlijk zijn slechts zes van de twaalf schilderij-
n in de Sempergalerie in Dresden die aan Rembrandt worden
legeschreven, werkelijk het werk van de Nederlandse zeven-
ende-eeuwse schilder. Dat heeft de kunsthistorica Uta Neid-
ardt die bij het museum in de Oost-Duitse stad werkt, gezegd
egen de Sachsische Zeitung. Het doek Het offer van Manoah is
aarschijnlijk door Willem Drost geschilderd en het portret van
/illem Burchgraeff is waarschijnlijk het werk van Rembrandts
;erling Govert Flinck. Van vier portretten van mannen wordt de
chtheid nog onderzocht.
idens belangrijkste en oudste popfestival, Werfpop,
eigt uitgerekend in 1997, het jaar waarin Ceiden zich
lturele hoofdstad van de provincie mag noemen, niet
dor te gaan. De voorzitter van de organiserende stich-
Johan Andrée, zegt dat de kans dat Werfpop komen-
zomer geen zestiende aflevering krijgt groot is. Het ge-
ar voor het festival komt van de gemeente die in haar
Jenementennota vooral
engere regels oplegt.
)en wim koevoet
jojst is komen te staan dat Werf-
dit jaar om 21.30 uur dient
ïindigen. Andrée vreest zowel
programma-technische als
financiële gevolgen. Hij wijst
ip dat de laatste jaren het
it mdgedeelte van Werfpop
ir enkele zeer geslaagde op-
van dj's een 'enorme
rt (wikkeling' heeft doorge-
lakt. Zo stonden er vorig jaar
vi id 23.00 uur nog zo'n tien-
mensen te dansen tij-
|ns dit programma-onderdeel,
door velen als het hoogte-
nt wordt beschouwd. Moet er
al ierhalf uur van de 'speeltijd'
Werfpopartiesten af dan zit
volgens de voorzitter niets
Iers op dan het gedeelte
nee' te schrappen. Maar een
tival van het formaat Werf-
i pkan niet zonder, meent hij.
ovendien gaat een eindtijd
21.30 uur de organisatie
e (1 geld, te weten barinkom-
i, kosten. Werfpop krijgt van
recensie li dy van der spek
!erdorps Kamerorkest o.l.v. Lex Oost-
v. Marleen de Bruin, viool. Ge
hoord 25/1Lokhorstkerk, Leiden.
it lekkerste voor het laatst be
ren' gaat nog altijd op. Een
p ;d gevoel voor temperament,
w gedwongen vrolijkheid, me-
dieën en ritmen uit de Tsje-
sche volksmuziek, een orkest
volle bezetting, op volle toe-
i, dat wordt je als dessert
ngeboden. Tsjechische Suite
Antonin Dvorak
41-1904) begint met een lief-
Pastorale. Het karakteris-
jte ritme (2/4) van de Polka
n rdt ondersteund door vrolij-
j] dreuntjes van fagot en hoorn,
het Menuet blijven klarinet
in een groef van de
at hangen, zo klinkt het ten-
riste, het jengelt lekker door.
fluit zet in de Romance het
ma in, even meegetrokken
)r de tweede fluit, dan neemt
hobo deze melodie in be-
prachtig in combinatie
de althobo. De strijkers zijn
tastisch in de Finale-Furiant
striemende golfbewegingen,
ir wordt muziek gemaakt,
n n daar verbleekt Hinde-
h's 'Fünf Stücke' bij. Het is
keurig doorspelen na een
aarzelend begin. De lange
'F lodielijnen worden niet
b iw op elkaar betrokken, er
rdt geen gedoseerde span-
ig opgebouwd, wat in deze
tische Stücke ook moeilijk is.
Pas in het 'Lebhaft', natuurlijk
ook het meest toegankelijke
stuk, wordt er écht lekker ge
speeld.
De violiste Marleen de Bruin
is al een virtuoos op haar Evan-
gelisti uit 1757. Het is heel knap
wat ze doet, maar de onbewo
genheid in haar uiterlijk doet
ook iets met haar musiceren. Ze
vertraagt, versnelt, wisselt van
volume, speelt knotsen van in
tervallen in de Cadens, raast
door het Allegro molto vivace.
Ze doet heel veel goed, zeker in
het Andante, maar er openen
zich geen vergezichten, er zijn
geen verrassende dynamische
vondsten, geen werkelijk subtie
le fraseringen. Ze speelt nog te
veel op safe. Het blijft een fan
tastische positieve ervaring voor
de grote carrière in het ver
schiet.
Wellicht heeft Lex Oosthoek
wat extra blazers bij elkaar
moeten sprokkelen voor de 'Se
renade voor 13 blazers' (1858)
van de toen 17-jarige Richard
Strauss. Maar als ze werkelijk al
le 13 in het Leiderdorps Kamer
orkest thuishoren, mag Oost
hoek zich in z'n handjes knij
pen, zo goed als die secctie is.
De?e avondmuziek begint wei
nig interessant. Toch blijkt de
opbouw vol spanning, die zo
maar weer verwaten. De vrij
donkere klank van fagot en
hoorn wordt zo hier en daar
verlevendigd door de heldere
hobo en fluit. Oosthoek maakt
er iets moois van.
p tengere regels nekken festival
muziek
recensie ken vos
Concert: Finale van de VSB Music Award
1997 met Groove Mama, Wie Niet
Waagt en Sequenza Gezien: 25/1, De
Waag, Leiden
Dat de door de grote bankin
stelling gesponsorde prijs de
Music Award en niet Jazz Award
heet, maakt het een stuk een
voudiger om de finaleplaatsen
te verdelen onder technisch ge
vorderde bands. Een van de fi
nalisten had niets met jazz te
maken, namelijk de rhythm
blues- en funkband Groove Ma
ma die zaterdagmiddag het
eerst aantrad. Het opvallendste
aan deze vijfpersoonsformatie is
zangeres Peti van der Velde, die
zich met haar nu al volwassen
aandoende soulstem spiegelt
aan voorbeelden als Aretha
Franklin, Chaka Khan en Whit
ney Houston. Technisch en
emotioneel overtuigt ze meteen
als ze de eerste noten zingt van
de bekende hits die het reper
toire vormen. Zeker het gitaar-
en keyboardspel was van dezelf
de bovengemiddelde kwaliteit
en deed niet onder voor de
voorbeelden uit de zwarte pop
muziek van zo'n twintig tot der
tig jaar geleden. Het optreden
kende geen zwakke punten, of
het moest het totale gebrek aan
originaliteit zijn.
Daarmee vergeleken speelde
Wie Niet Waagt duidelijk op een
niveau lager. Hier nog was dui
delijk te merken dat de musici
zich eerder door techniek dan
door inspiratie laten beperken.
De band met de wat onhandig
Het zigeunerswing kwartet Sequenza uit Den Haag won zaterdag de VSB Music Award 1997. De prijs is inge
steld om beginnende bands een kans te geven zich te presenteren aan een groot publiek. Aan de prijs is een
bedrag van 2.000 gulden verbonden. foto mark lamers
gekozen naam bestaat uit zeven
muzikanten die hun sporen
hebben verdiend in de
workshopavonden onder lei
ding van Jeroen Koning en Pe
ter Krijnen in het café The Du
ke. Ook hier is een sterke troef
de zangeres die duidelijk het
beginnersstadium te boven is
gegroeid. In het korte optreden
werd vooral duidelijk dat de
groep nog wat ervaring moet
opdoen voordat het samenspel
ontspannen klinkt en de solo's
er natuurlijk uitkomen in het
'herrie-evenementen' veel
de gemeente geen noemens
waardige subsidie en van de
twee belangrijkste sponsors is er
één afgehaakt. De barinkom-
sten zijn kortom nog belangrij
ker geworden dan ze al waren,
maar zullen flink tegenvallen als
de bierpomp om 21.30 uur bui
ten bedrijf moet worden ge
steld.
Andrée stelt voorts dat nood
gedwongen inkrimping van het
programma demotiverend is
voor de medewerkers, allen vrij
willigers. „Kunnen de mensen
zich nog wel opladen om weer
veel tijd en energie te steken in
een kleiner festival?"
Op 5 februari, als de stichting
vergadert over Werfpop, valt
een definitief besluit. Eerder
werd al afgezien van een meer
daags Werfpop. In het culturele
jaar leek het een goed idee om
een dag met 'world' aan het
Leidse festival vast te plakken.
Hiervan is om vooral logistieke
red.en afgezien.
recensie ken vos
Hand Dulfer met Jazzy D en DJ Mr. Melle
met in het voorprogramma The French
Kiss. Gezien: 25/1, De Waag, Leiden
Geheel in het teken van het
luidruchtige en dansbare stond
de late zaterdagavond in de
Waag The French Kiss, een hip-
hop-jazzgroep onder leiding
van de rapper en gangmaker
Ferdinand van Duuren die zich
zelf een 'hyper' noemt. De mu
ziek is gebaseerd op het bewer
ken en uitrekken van funk-riffs
en loopjes uit de jaren zestig tot
tachtig, voornamelijk van James
Brown en George Clinton (Parli
ament). Hoewel de elektronica
een belangrijke rol speelt, pro
beerde de Haags-Leidse band
tenminste nog zijn wendbaar
heid te behouden, door zoveel
mogelijk instrumentatie in ei
gen hand te houden. Voor
naamste doel was om de avond
een feestelijke tint te geven met
grooves neergezet door Jeffrey
Ariës (basgitaar), Sven Figee
(toetsen) en Arto Bohadjian (gi
taar) en Erik Hoeke (drums). De
groep slaagt erin om de dans
muziek en jazz tot een aanne
melijk geheel te versmelten. Het
is overigens jammer dat van de
improvisatorische capaciteiten
van Tom Beek (tenorsax) en Bo
hadjian in de loop van het op
treden steeds minder te horen
recensie ken vos
Martijn van Iterson Kwintet en de Tenor
Battle. Gezien: 26/1De Waag, Leiden.
Volgens het programma zou het
Karei Boehlee Trio het slotcon-
cert van de Blues- en Jazzweek
beginnen, maar andermaal
bleek de organisatie het publiek
te verrassen met een afwijkende
act. Deze keer was het een aan
gename verrassing, want gitarist
Martijn van Iterson die de 'tele
foonband' leidde, had via de
wel aanwezige Karei Boehlee te
norsaxofonist Jasper Blom uit
genodigd. De ritmesectie werd
naast Boehlee op keyboards ge
vormd door contrabassist Marr
us Beets van de Beets Brothers
en de bekende drummer Marcel
Serierse.
Er werden enkele bekende
standards gespeeld, waarbij op
viel dat de vermoeid ogende
Van Iterson zich niet bepaald
van zijn beste zijde liet horen.
Veel beter verging het Boehlee
die de gelegenheid te baat nam
om af en toe eens stevig uit te
pakken op -de synthesizer,
voortbouwend op de harmoni
sche mogelijkheden die het ma
teriaal bood. Beets vulde de wat
passief reagerende Serierse
goed aan in de begeleiding. Het
prettigst was het vooral luiste
ren naar Jasper Blom die de be
kende toonreeksen niet omzette
in verplichte figuren, maar met
zijn voorbeeldige techniek ge
heel onverwachte interpretaties
liet horen. De tenorsaxofonist
was in de slecht bezette Waag
gematigd moderne jazzidioom.
Als laatste speelde de groep
Sequenza, die enige uren later
door de vierkoppige jury uitge
roepen zou worden tot winnaar
van het concours. Het kwartet
musiceert in de traditie van de
zigeunerswing en bracht nog de
meeste solistische kwaliteit aan
de dag. Het groepsgeluid en ze
ker de ritmesectie van ritmegi
taar en contrabas hadden niet
de verfijning die we verwachten
van de betere groepen in dit ge
nre, maar de violist en met na
me de sologitarist zijn eigenwijs
en technisch onderlegd genoeg
om voor soms minder voor de
hand liggende fraseringen te
kiezen. Zeker de opbouw en uit
werking van de klassiek geïnspi
reerde, moeilijke compositie
'Diminishing' was bijzonder de
moeite waard. Uiteindelijk
overtuigde deze groep van de
drie finalisten het meest, omdat
niet alleen de uitvoering ruim
voldoende was, maar ook van
enige oorspronkelijke creativi
teit gesproken kan worden.
was.
Bij het optreden van Hans
Dulfer met Jazzy D (toetsen en
samples) en DJ Mr. Melle
(draaitafels) daarentegen wordt
de nu in de dance-wereld zo
langzamerhand ouderwetse be
nadering gehanteerd: een
sampletapijtje leggen en dan er
even gemakzuchtig overheen
geïmproviseerd met de instru
mentalisten die toevallig be
schikbaar zijn. Jazzy D en Mr.
Melle, noeste werkers zonder
veel poidumuitstraling, zorgden
wel voor kwalitatief goede, maar
soms wat monotone dans-
grooves. Dulfer, vooral bekend
om zijn grote mond, toonde
zich zaterdagnacht vooral ani
mator en minder muzikant. Zijn
muzikale bijdragen bleven be
perkt tot korte riffs, het afknij
pen van het riet dat in zijn be
kende 'gekrijs' resulteert, en het
mondeling opzwepen van het
publiek. Zijn spel lijkt de laatste
tien jaar nauwelijks enige ont
wikkeling te hebben doorge
maakt, hoewel gezegd moet
worden dat 's lands op één na
bekendse saxofonist wel zijn
muzikale smaak heeft verbreed.
Dulfer hield het na ongeveer
een uur al weer voor gezien,
voor het massaal toegestroom
de publiek echter nauwelijks re
den om midden in de nacht
Jazzy D en Mr. Melle meteen de
rug toe te keren.
recensie wim koevoet
Concert: Corrie en de Grote Brokken.
Gehoord: 26/01, Leids Vrijetijdscentrum.
Sinds zijn overlijden in 1993
hebben hele volkstammen
zich gestort op de enorme mu
zikale erfenis van Frank Zap
pa. Tal van ensembles uit ver
schillende landen laten zonder
enige gêne cd's met hun inter
pretaties van de moeilijkste
composities van de Ameri
kaanse meester in het vakje
'Zappa' bijzetten in de platen
zaak. Op eigen naam en kracht
komen ze geen meter verder.
Ook muzikanten uit de tal
loze bands die hij heeft aange
voerd proberen op cd's en op
het podium oude tijden te
doen herleven. Hun produc
ties zijn wat minder dubieus:
zij proberen geld te verdienen
met muziek die ze zelf al
maakten toen hij nog onder
hen was. Toch slaat Zappa
vanaf zijn wolkje in de hemel
ook hun verrichtingen tanden
knarsend gade: wat een gebrek
aan creativiteit, constateert hij.
Het concert, gisteravond in
het LVC, van Corrie en de Gro
te Brokken heeft hij echter ge
volgd met gespitste oren, een
verlegen glimlach vanwege de
hulde die erin doorldonk,
maar vooral vervuld van ont
zag. Eindelijk eens een groep
die zijn muziek niet slechts
leent om er nostalgie mee te
bedrijven.
De zo'n twintig composities
die langskwamen zijn name
lijk het werk van een Zappa-
fan en -kenner die buitenge
woon oorspronkelijk met haar
inspiratiebronnen omspringt.
Ze speelde niet één Zappa-
liedje, maar openbaarde vanaf
de allereerste toon zijn in
vloed. Ze behandelt zijn mu
ziek als een stijl, zoals blues of
rap en eigenlijk staat Zappa-
muziek ook op zichzelf. Corrie
van Binsbergen uit Amster
dam heet ze en behalve een
fantastisch componiste is zij
ook een klasse-gitariste. Had
Zappa nog geleefd dan had hij
vast wel een van haar compo
sities gespeeld!
Van Binsbergen had een
puike (gelegenheids)band
achter zich staan, zonder ook
maar één zwakke plek. Met de
geïnspireerde brulboei Bob
Fosko (Raggende Manne) en
de Nederlandse evenknie van
Nina Hagen, Beatrice van der
Poel (Beeswamp) in de frontli
nie, werd voorkomen dat het
gezelschap verzandde in oe
verloos instrumentaal gefreak.
Met zulke doorgewinterde
muzikanten die van alle mark
ten thuis zijn, ligt dat gevaar
op de loer.
D'WYS The Voices of Soul: het heeft iets weg van gospel-Dolly Dots.
foto henk bouwman
verantwoordelijk voor ongetwij
feld sommige van de interes
santste improvisaties van dit nu
tiendaagse evenement.
Een teleurstelling was daarna
het als tenor battle aangekon
digde slotonderdeel, want van
strijd tussen tenorgiganten was
geen sprake, veeleer van een
vriendelijk onderonsje. Debet
daaraan was ongetwijfeld de
matige communicatie met en
binnen de ritmesectie van Erik
van der Luit (piano), Jeroen Ko
ning (contrabas) en Ed Osse-
voort (drums), die daarom de
blazers niet kon opjutten zoals
dat bij een echte 'battle' hoort.
Toch waren onder de kern van
de vijf tenorsaxofonisten die in
de eerste set te zien waren niet
de minsten: Ben van den Dun-
gen, Bob en Simon Rigter, Tom
Beek en Enno Spaanderman.
Min of meer verplicht werd
voor de nog altijd goeddeels le
ge zaal solo na solo gepresen
teerd zonder dat er van
no emnswaardige interactie
sprake was. Daarna was het tijd
voor enkele ook niet bijzonder
spannende features en voegden
zich daarbij nog een vifertal an
dere tenoristen uit de Leidse en
Haagse regio zich om nog eens
enkele bekende stukken door te
nemen.
Leuk voor de deelnemers,
maar het publiek verdiende in
een nu sfeerloze Waag toch een
beter verzorgde apotheose, en
dat terwijl de programmering
dit jaar toch al zo weinig avon
tuurlijk was. Zo ging de jazz
week als een nachtkaars uit.
muziek pablo cabenda
D'WYS Voices of Soul, Madeline Bell en
het Frans Bouwmeestercombo Gehoord:
25/01Hartebrugkerk, Leiden.
'Ze is echt geweldig hè? Ja wat
moet je er nog meer van zeg
gen?' En wat kan je er nog aan
toevoegen? Hammondorganist
Carlo D'WYS is Madeline Bell
uitvoerig aan het complimente
ren. De ster van Tom Parkers
'Young Messiah' heeft net een
optreden verzorgd in de pauze
van souljazz en gospelformatie
'D'WYS en Voices of Soul' en en
passant de show gestolen. Na
het optreden van Bell zijn er
hier en daar dan ook gaten in
het publiek. Mensen die na het
zingen de kerk zijn uit gegaan, stapt uitdagend door het gang-
En nu moet D'WYS zelf met zijn pad, wandelt langs de eerste rij-
band het resterende publiek en terwijl ze verzaligd haar ar-
met adequaat naspel nog opge- men in de lucht steekt en met
wonden zien te
houden terwijl het
hoogtepunt goed
beschouwd al ge
weest is. Bell had
er met het combo
van Frans Bouw
meester niet meer
dan vier nummers
voor nodig.
Bij de opkomst
blijkt al dat het haar menens is.
Madeline lijkt zich, anders dan
haar achter het groen verstopte
begeleiding, niet te willen be
perken tot de weinige ruimte
die haar is toebemeten. Nee, ze
haar ogen
dicht van 'nee,
nee' schudt
maar 'ja, ja'
bedoelt. Ze
zingt 'Georgia
on my mind',
glimlacht naar
de lieve men
sen en de lieve
mensen hou
den van haar. De piano smeekt
om een loom gedrapeerd da
meslichaam. Een discipline die
miss Bell beheerst tot in de vin
gertoppen, waar ook inmiddels
de hele kerk om heen gewon-
Madeline Bell: de mensen houden van haar.
foto mark lamers
den is als er een pianosolo
klinkt. Onbaatzuchtig richt de
hand van Bell de aandacht op
de toetsenist achter de Sanseve
ria's zodat de zaal weet wie zij
moet bedanken. Applaus volgt,
want het publiek applaudisseert
na elke solo en op 'Bye, bye
Blackbird' wordt zelfs enthou
siast meegezongen.
'Misschien past het niet hele
maal in onze cultuur, maar er
mag in het publiek best wel
meegedaan worden.' Een kleine
hint aan de bezoekers van orga
nist D'WYS die gezien heeft tot
wat voor participatie het pu
bliek bij Madeline Bell in staat
is. Maar het zal nog een veel
voud aan inzet van de 'voices of
soul' kosten voordat mensen
bevangen door de heilige geest
radslagen gaan maken in het
middenpad. De vijf vrouwelijke
'voices' zijn allemaal in een an
dere metallic kleur blouse ge
stoken en voorzien de cruciale
momenten van de soul-jazz
nummers van synchrone dans
pasjes. Het heeft iets weg van de
gospel- Dolly Dots, waarbij de
enige mannelijke zanger zich
ietwat gelaten, lijkt het, over
geeft aan de dans en mime-
praktijken. De geënsceneerde
geestdrift laat geen ruimte voor
ongegeneerd vocaal uitpakken.
En de zaal toont zich wat koeler.
Meeklappen? Alia, iedereen is
graag een goede gast. Maar op
staan en meejuichen kost je
meer inzet. De zangeressen mo
gen ieder op hun beurt, uiterst
adequaat, een nummer voor
zingen. D'WYS toont zich in het
instrumentale 'Cookin' with
Jimmy' een ware Hammond
virtuoos die er niet voor terug
deinst blootsvoets de baspeda-
len te bespelen. Heel gezellig,
maar er is niemand flauwgeval
len en niemand zag het licht.
