Denksport
,a"
rERDAG 25 JANUAR11997
IDGE
Ad Oskam
PUZZEL
DAMMEN
r de meeste bridgers is het uitbieden van het juiste
tract al een hele opgave. Gelukkig is dat zelfs voor
wereldkampioenen in het merendeel van de spellen
een probleem. Toch is een deel van het moderne
len er op gericht om het biedmechanisme van de
nstanders te verstoren. En als het er op lijkt, dat de
npartij het goede hoge eindcontract heeft bereikt,
ligt het van een goede wedstrijdmentaliteit om te
:n of het niet mogelijk is een goedkoop redbod te
len. Hier leveren de inspanningen van een goed in-
>eeld paar om alle situaties goed door te praten pas
ichte revenuen op. In het eerste spel is Zuid de ge
en niemand was kwetsbaar. Het is een spel uit de
npiade 1996. Noord had: sch H 7; ha 7; ru B 10 9 7 5
A H 6 4; Het spel werd vier keer gespeeld. Drie keer
nde Noord het bieden met 1 ru. Daarna had Oost
opgelegd bod met 4 ha. Na tweemaal pas moest
ird opnieuw. Moet Noord nu met deze 11 punten,
al als een opening zijn verkocht, nog verder bieden?
is echter waarschijnlijk, dat Zuid nu met ruiten uit
comen en dat zal zeker niet de beste uitkomst zijn.
het bieden is duidelijk op te maken, dat Zuid ook
punten moet hebben. Aan tafel bedacht Noord zich
lang en bood 4 SAJ Dat is natuurlijk geen azen vra-
maar geeft aan, dat Noord geïnteresseerd is in de
kleuren. En Zuid honoreerde dat bieden met 5 ru.
contract werd door Oost gedoubleerd. Hoe dit af-
ziet U aan het hele spel:
H64
B107
koos voor de verkeerde start met harten en
chte daarna te laat naar schoppen. Dat betekende,
Noord zijn gedoubleerde redbod zelfs wist te ma-
Hij sneed troef vrouw er bij Oost uit. Op het laatst
fde hij zelfs niet op klaverenvrouw te snijden, want
>t 'was gemarkeerd met tenminste negen zwarte
rten. Na het uitspelen van alle troeven kwam West
jmatisch in een afgooidwang op schoppen en kla-
;n. Aan de tweede tafel doubleerde Zuid het con-
van 4 ha. 0.ok hier had Noord 4SA moeten bieden,
ir Noord paste in de verwachting, dat Zuid een
fslag zou maken. Zuid kwam tot overmaat van
p met ruiten uit en het ook hier was de gedoubleer-
nanche gemaakt. Aan de derde tafel had Zuid het
partner veel gemakkelijker gemaakt. Hier bood
geen doublet na 4 ha, maar het veel intelligentere
:h. Hij kon geen zeskaart schoppen hebben, want
had Zuid al eerder met een multi 2 ru geopend. Nu
:en vijfkaart schoppen aangaf, moest hij daarnaast
;r nog een tweede kleur hebben. West doubleerde
if het bod van 4 sch, maar Noord had zijn partner
niet in de steek gelaten. Ook aan deze tafel gaf
ird met 4SA zijn interesse in de lage kleuren aay.
1 corrigeerde naar 5 ru en Noord mocht dat gedou
wd gaan spelen. Aan deze tafel was het tegenspel
lect. Oost kwam uit met schoppen voor de heer van
ird. Ruitenboer werd met het aas gepakt. Een kleine
ten bracht West met de boer aan slag. Deze wist zijn
ner de kostbare aftroever in schoppen te bezorgen,
was de enige keer, dat een manche in dit spel down
Aan de vierde tafel kwamen NZ helemaal niet aan
jen toe. De zeer agressief biedende Denen openden
iet Westspel met 2 sch (Muiderberg, zwak en een
taart met een vierkaart in een lagere kleur). Oost
d een forcing 3 ha. En dat werd door West verhoogd
de manche met 4 ha. Met de uitkomst van klaveren
en troef na waren NZ hard op weg om het contract
te spelen. De leider nam en speelde opnieuw kla-
in in voor de heer van Noord. Deze speelde heel
een kleine schoppen om zijn partner opnieuw
)f te laten inspelen. Maar Zuid maakte de grote fout
ir een tweede keer schoppen te spelen en de man-
werd ook aan deze tafel gemaakt. Ook in het twee
spel uit een recent viertallentoernooi had Oost een
eilijkebeslissing met: sch 10; ha A H 10 9 7 5; ru H 10
kl 6 3.
)rd was de gever en OW warenJcwetsbaar. Dat is de
;st gunstige kwetsbaarheid om te redden. Noord be-
het bieden met 1 kl; Oost volgde met 1 ha; Zuid
iblet (negatief met vierkaart schoppen); West 2 kl
rtner, ik heb een aardige kaart mee met hartens');
ird 4 sch; Oost
et was niet verwonderlijk, dat Oost nog redde met 5
Dat contract werd door Zuid gedoubleerd. Toen het
l van de blinde openging, kon Oost zien, dat de red-
verkeerd was, omdat 4 sch down zou gaan:
West Oost
A HB93 10
V B 3 A H 10 9 7 5
V7653 H 1098
d kwam met troef uit (Noord bekende). West nam
speelde klaveren. Noord kwam terug met ru 2, die
d met het aas nam. Schoppenaas werd niet geïncas-
rd. Daarentegen kwam Zuid opnieuw met een troef
izetten (Noord bekende niet meer). Oost nam de
Hoe gaat U verder? In principe heeft de leider nu
test van de slagen, alleen de ruitens blokkeren als de
enverdeling over NZ 3-1 is. Hoe is die ruitenverde-
Het spel kan ongeveer uitgeteld worden. Zuid
ft geen singleton ruitenaas, want dan was hij er mee
'ekomen en was het spel al meteen twee down.
ord heeft geen B 2 van ruiten, want dan was hij er
t mee gekomen. Zuid moet dus A B 4 hebben gehad,
d zal het zeker fout doen als de leider nu ru 9 op ta-
egt. De enige manier op down is als Zuid daarop de
r legt en dat is onwaarschijnlijk. Na ru 9 te hebben
laakt, kan de klaveren worden getroefd. Ruitenheer
Ie aankomer om de laatste troef te trekken. De
oppen gaat op het laatst weg op de vijfde ruiten,
eerwacht heeft de leider zijn redbod alsnog gemaakt,
it dit was het spel:
V642
contract van 4 sch kon niet gemaakt worden. Maar
is heel moeilijk om partner Oost duidelijk te maken,
4 sch er niet in zit. Bovendien is het maar heel toe-
ig, dat ook 5 kl niet is te maken. NZ hadden 5 ha na-
rlijk altijd down moeten spelen. In de komende we-
is het voor de wedstrijdbridger overstelpend druk:
ilopen weekend was het internationale Cap Gemini
mooi met de 16 beste paren van de wereld. Morgen
rdt voor de 15e keer het Ruïne viertallentoernooi in
gen georganiseerd. Volgende week begimien de lan-
ijke parenwedstrijden, die in twee weekends worden
ipeeld. Daarna is op 22 en 23 februari het FORBO
Tnationale viertallentoernooi in Scheveningen. Van
o 22 maart organiseert de NBB de grote officiële in-
ïationale Europese parenkampioenschappen in Den
ig, waar alle Nederlandse toppers worden verwacht,
dan komen we zo langzemerhand bij het aloude
sstadtoernooi, dat op 22 en 23 maart voor de 32e
wordt gehouden.
Nummer4
Horizontaal: 1. sierheester; 8. gevange
nis; 9. zangstem; 10. Europeaan; 12. deel
van een huis; 13. pus; 15. iemand die rookt;
16. ik (Lat.); 18. reeks; 20. emmer; 21. af
scheidsgroet; 22. overblijfsel; 24. mager; 26.
automerk; 28. roofvogel; 30. struisvogel; 33.
muzieknoot; 34. werelddeel; 35. beroerd;
36. laatstleden; 37. canapé; 39. aardsoort;
40. de oudere; 42. draaierig; 45. beroep; 48.
eender; 49. schaapkameel; 51. koers; 53.
bergplaats; 54. herkauwer; 55. knuppel; 56.
klepper; 57. Trans-Europa-express; 58. een
zekere; 60. dik; 61. deel van een schooljaar.
Verticaal: 1. gereedschap; 2. kleur; 3. tan-
talium; 4. klaaglied; 5. deel van de bijbel; 6.
een weinig; 7. bloem; 8. vroedvrouw; 11.
met teer bestrijken; 12. beroep; 14. vlas
bundel; 15. babyspeelgoed; 16. azijn; 17.
gekheid; 19. beoefenaar v.d. beschrijvende
volkenkunde; 23. jurk; 25. vuisthamer; 27.
goedgeefs; 28. listig mens; 29. flauw; 31. ge
dwee; 32. lof; 33. tafel; 38. bloedvat; 39. gui
tig; 41. bravourstuk; 43. olievet; 44. hoofd
deksel; 46. kledingstuk; 47. broodsoort; 49.
inhoudsmaat; 50. dwaas; 52. gast aan tafel;
54. geschenk; 58. emeritus; 59. boom.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters in de volgende vakjes: 50
58 29 12 55 39 34 6 16 5 en 55
45 7 47 40 3 53 59 26 18 13
49.
~P|R|0|C|E|N|T|A|K|K|0|0|R|D
ABÉfo" L R| O BIT
TWATD I EjUllD A|N I GHR
IwtiÈv^elLvffi
UUUU BBDBD rn
Q IQQQQQ lüiiHnnn
Oplossing
nummer3
De twee woorden van de opga
ve van vorige week waren:
FEESTVARKEN en VREUGDE
DANS.
Winnaars
De winnaars van een luxe
dominospel zijn:
P. van Egmond, Esdoornlaan
35, Rijnsburg (kruiswoord).
Th. van der Geest,
Nachtegaallaan 3,
Róelofarendsveen (cryptogram)
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in ons bezit te zijn. Indien per post wordt in
gezonden, als volgt adresseren: Redactiesecretariaat Leidsch Dagblad, Post
bus 54, 2300 AB Leiden.
Cryptogram
nummer 4
Horizontaal: 3. Dikke vrouwen in de
speeltuin (9); 6. Beroep van een monnik die
zijn kleding bevochtigd (9); 8. Hoorbaar
verlangen (5); 9. De rest is voorbij (4); 10.
Hoofddeksels voor steppen (10); 12. Restant
voor juristen (14); 15. Afschuwelijk gerecht
(6); 17. Het apparaat van een hartstochtelijk
tweetal (8); 18. Het inwendige van een ge
vangenis? (7); 19. Meisjes van de kaart (3);
20. Voor monniken die het op prijs stellen
erin te happen (7).
Verticaal: 1. Door verlichting in gezegen
de omstandigheden? (17); 2. Infectie van
een mispunt? (15); 4. Verheffende zwende
laar (9); 5. Pas verkeerd voor het mooiste
barmeisje (7); 7. Kleur van een rekruut (10);
11. Ze wonen naast elkaar in deze plaats
(5); 13. De raad die een hoogleraar geeft (7);
14. Zanger en zangeres zijn nogal hard (6);
16. Niet bestaan is het tegenovergestelde
(6).
Oplossing
cryptogram 3
Horizontaal: 2. Wijkpredi-
kant; 8. beginsaldo; 9. stille ge
tuigen; 11. piekhaar; 12. linkse;
13. groet; 14. nachtmis; 15. les
rooster; 17. ontzetten; 19. zijpa
den.
Vertikaal: 1. Sneldienst; 2.
weerspiegeling; 3. kritiekloos; 4.
resultaatvoetbal; 5. delegeren;
6. knoet; 7. onderspit; 12. la
chen; 16. Steven; 18. zwijn.
Tot mijn genoegen ontvang ik
regelmatig reacties van lezers
qp de door mij geplaatste frag
menten en partijen. Minder
vaak krijg ik echter fragmenten
uit door de lezers zelf gespeelde
partijen. Mogelijk heeft dit te
maken met een vorm van be
scheidenheid. Daarentegen zijn
er ook lezers die partijen of
standen insturen die ze in hun
eigen verzameling aantroffen.
Zo ontving ik onlangs een serie
standen van de heer Draijer uit
Zandvoort, een al jarenlang
trouw lezer van deze rubriek.
Het gaat om een vijftal mooie
compositie waarvan ik er drie
heb uitgekozen voor plaatsing.
De overige en dus laatste drie
heb ik er uit mijn eigen bestand
aan toegevoegd zodat u de ko
mende week weer wat om han
den hebt. Ik dank de heer Dra
ijer voor zijn bedrage en hoop
dat zijn voorbeeld doet volgen!
Voor alle opgaven geldt: wit
speelt en wint. Ter controle zijn
tevens de cijferstanden ver
meld.
Diagram 1: wit 19, 26, 28, 32,
37, 38, 39, 40; zwart 7, 11, 12,17,
20, 30 en een dam op 18.
Diagram 2: wit 12, 20, 27, 29,
39, 45 en dam op 25; zwart 2,
Diagram 4
13, 24, 26, 35 en 37.
Diagram 3: wit 24, 27, 34, 37,
40, 43, 46, 48; zwart 25, 28, 33,
41 en een dam op 45.
wit 8, 13, 19, 33,
41, 45; zwart 2, 4,. 22, 32, 34, 36
Diagram 5: wit 12, 15, 16, 23,
24, 42, 47; zwart 6, 9, 1
36 en 37.
Diagram 6: wit 23, 2
32,41; zwart 8, 10, 17,:
SCHAKEN
Bij de opening van het 59e
Hoogovenstoernooi liet toer-
nooivoorzitter Joop Haasbroek
duidelijk merken dat hij grote
moeite had met het gedrag van
bepaalde grootmeesters. Hij
doelde daarbij vooral op de
Oekraïner Wassily Ivantsjoek en
in iets mindere mate op de
Amerikaan Gata Kamsky. Bei
den pleegden contractbreuk
waarbij dit voor de Oekraïner
reeds de tweede keer in betrek
kelijk korte tijd betrof. Deelne
mers aan de grote toernooien
hebben tegenwoordig een alles
zins redelijk contract zodat de
sponsors best wel iets terug mo
gen verwachten. Extra pijnlijk
voor de organisatoren in Wijk
aan Zee is dat Ivantsjoek vol
gende maand wel zal deelne
men aan het supertoernooi van
Linares. Het eerste weekend
werd ook de meestervierkamp
gespeeld. Rini Kuijf (Leiden)
toonde zich onbetwist de sterk
ste en mag dus volgend jaar uit
komen in grootmeestergroep B.
Het parlementair kampioen
schap werd een prooi voor Ger-
rit Valk, lid van de Lange Rocha-
de uit Alkmaar en inmiddels al
weer een aantal jaren voorzitter
van de NHSB. Een ander pro
bleem voor organisatoren en
spelers zijn de mensen die ge
heel verstek laten gaan en zij
die zich kansloos achten voor
een hoge klassering en daarom
de pijp aan Maarten geven.
Ruim 20 jaar geleden heb ik Piet
Zwart daarop gewezen en bij
die gelegenheid een 'zwarte
lijst' voorgesteld. Tegenwoordig
hebben we computers terwijl
alle Nederlandse schakers een
bondsnummer hebben. Een op
lossing lijkt me met een beetje
goede wil haalbaar. U, organisa
toren, zouden er ongetwijfeld
veel schakers een groot plezier
mee doen!
Een enorme verrassing voor
de organisatoren, publiek en ui
teraard voor de spelers zelf was
de spectaculaire eerste ronde.
De Nederlanders wonnen alle
drie hun partij en de beide in
Oegstgeest wonende Bosniërs,
Sokolov en Nikolic, wonnen
eveneens. Kanshebber Nigel
Short, onlangs nog winnaar in
Groningen, verloor verrassend,
met wit nog wel, van de Rus
I
lllill
lllill
lllill
A
i
eh
lil
A
K
1
A
A
II
III
lllill
III!
lllill
0
0
111
0
w
111
lllill
lllill
lllill
c
iagi
am
2
ol
ellir
y ii'
32
Fx
>b
III
111
llllllll
llllllll
III
III
A
1
llllllll
1
111
A'
111
m
11111
KIIIK
ill
III!
llllllll
A
u
A
III
s
Kè'
I
IK
A
III
A
III
III
111
l
111
III!
111
c
iag
am
3
«III
Onitsjoek. Na een zeer onge
bruikelijke Mölleraanval in het
Spaans was na 20 zetten de vol
gende stelling ontstaan. (Zie
diagram 1) Er volgde: 21. Tde
Le4; 22. Te3 d5; 23. g4 Thg8;
24. Tf5 Dg7; 25. Dh3 Lxf5; 26.
gxf5 Th8; 27. Dg3 Tc8; 28. Te5
Thd8; 29. f6 Dxf6; 30. Txg5
Dh6; 31. Lh5 Tf8; 32. Tg7 Kf6;
33. Tf7 Txf7; 34. Df2 Kxc6; 35.
Dxf7 Kd6; 36. Lg4 Td8 Wit geeft
op. Jan Timman had over enig
geluk niet te klagen. Na een las
tige partij werd hij op de 32e zet
door Giek verrast met een kwa
liteitsoffer. (Zie diagram 2).
Giek deed 32. Txb5; 33. Txb5
maar had volgens Timman veel
beter 32.T8a6 kunnen spelen.
Op de 58ste zet ging Giek, die
nog steeds een kwaliteit achter
stond, door zijn vlag in een stel
ling die nog nierzo gemakkelijk
gewonnen leek voor onze favo
riet. Jeroen Piket had in zijn
partij tegen Salov ook enig ge
luk nodig. In diagram 3 heeft
zwart zojuist 27.Dc5 - d4 ge
speeld. Hier bestond Salov's
beste kans in de opm?jrs 27.
d5 - d4 aldus Piket. Het partij-
vervolg: 28. Le4 Lxe4; 29. fxe4
Kg7; 30. Dc2 KfB; 31. Ka2 h5;
32. Dxa4 Dxe4; 33. g3 g5; 34.
Da6 Ke7; 35. hxg5 De5; 36. Df6
Dxf6; 37. gxf6 Kxf6; 38. Kb3
Ke5; 39. Kc3 f5; 40. a4 f4; 41.
gxf4+ en Salov gaf het op. Loek
van Wely nam Laurier een fraaie
partij af. Van Wely bleek beter
thuis in een uitloper van het
Dame-Indisch en bereikte be
slissend voordeel toen de Frans
man een fout maakte die tot
diagram 4 leidde. Na 30.De8
- c6 won Van Wely achter el
kaar. 31. d5 exd5; 32. cxd5 Dd7;
33. d6 Df7; 34. Tc7 Dxb3; 35.
axb3 Td7; 36. Lxf6 gxf6; 37.
Teel. Zwart gaf het op. Mis
schien wel de mooiste partij tot
nu toe speelde Piket tegen zijn
vriend Nikolic.
Nikolic - Piket
1. d4 Pf6; 2. Pf3 g6; 3. g3 Lg7;
4. Lg2 0-0; 5. c4 d5; 6. 0-0 dxc4;
7. Pa3 Pc6; 8. Pxc4 Le6; 9. b3
a5; 10. Lb2 Ld5; 11. Tel a4; 12.
bxa4 Ta6; 13. Pfe5 Lxg2; 14.
Kxg2 Da8; 15. Pxc6 bxc6; 16.
a5 c5; 17. Kgl Td8; 18. e3 cxd4;
19. exd4 Pe4; 20. Df3 Lxd4; 21.
Lxd4 Txd4; 22. h4 Tf6; 23. De2
Da6; 24. Tc2 Te6; 25. Pe3 Dxa5;
26. Thl h5; 27. Tb8 Kg7; 28.
Kg2 c6; 29. Tc8 (Zie diagram 5)
29.Pxg3I; 30. fxg3 Tde4; 31.
T8xc6 Txe3; 32. Txe6 Dd5; 33.
Kh2 Dxe6; 34. Db5 Dg4; 35.
Tg2 e5; 36. a4 Tel; 37. Tf2 De4;
38. Tg2 Tal; 39. Db6 Txa4; 40.
Tf2 Dd5. Wit geeft op.
Opgave vorige week
(Wit: Kg3, La3, b5, d2, e4;
Zwart: Ke5, Pg5, Pg8, d7. Wit
aan zet wint). Oplossing: 1. d4+
Ke6. Het zal duidelijk zijn dat
de zwarte koning geen der witte
centrumpioonnen kan nemen.
2. d5+ Ke5; 3. b6 Pxe4+; 4. Kh4
Pd6; 5. Lxd6+ Kxd6; 6. Kg5
Pe7; 7. b7! Kc7; 8. d6+. Wit
Nieuwe opgave
Uit 1930 stamt de geniepige
studie van L.V.Salkind. (Zie dia
gram 6) Het lijkt gemakkelijk
gewonnen voor wit maar schijn
bedriegt!. Na het voor de hand
liggende 1. c7 a5! met de drei
ging Kc2 en mat moet wit wel
degelijk op zijn tellen passen.
FILATELIE
Ook James Dean heeft Elvis Presley niet
kunnen verslaan. Nadat Marilyn Monroe
die in 1995 op de eerste zegel in de reeks'
Legends of Hollywood staat afgebeeld er
niet in was geslaagd Elvis naar de kroon te
steken, is het vorig jaar ook James Dean, als
tweede in de Legends-serie, niet gelukt. Te
midden van al het serie-geweld heeft hij in
1996 als eenling met 31 miljoen zegels dan
wel de hoogste score, maar tegen de 124
miljoen Elvis-zegels kon hij toch niet op.
De VS-top-10-1996 wordt aangevoerd
door 100 jaar moderne OS met 38,1 miljoen
series. Tweede werd James Dean, 31 mil
joen. Verder: 3, klassieke strips, 20; 4, winter
tuinbloemen, 17,8; 5, indiaanse dansers,
16,9; 6, Big-Bandleiders, 16,3; 7, volkshel
den, 15,0; 8, antieke autós, 12,8; 9, rivierbo
ten, 12,8 en 10, prehistorische dieren, 12,2
miljoen.
De top-10-aller-tijden zal, zoals het er nu
naar uitziet, nog heel lang worden aange
voerd door Elvis 93 met 124 miljoen ver
kochte zegels. Deze lijst, waarop James
Dean zelfs niet eens voorkomt, ziet er ver
der als volgt uit: 2, wilde bloemen 92, 76,2
miljoen; 3, Rock and Roll 93, 75,8; 4, maan
landing 94, 47,9; 5, Burgeroorlog 95, 46,6; 6,
Legends of the West 94, 46,5; 7, Marilyn
Monroe 95, 46,3; 8, Zomerspelen 92, 39,6; 9,
100 jaar OS 96, 38,1 en 10, ruimtefantasie'
93., 36,5 miljoen.
Groot-Brittannie—De negende Britse serie
groet-, of wenszegels die 6 januari aan de
loketten is gekomen is bijzonder mooi. Op
tien lst-zegels in een boekje met twintig
wenslabels staan bloemen, getekend door
vijf eminente botanische illustratoren. Zes
tekeningen zijn van de hand van Georg
Dionysius Ehret (1708-1770), die bekend
werd door zijn Plantae et Papiliones Rario-
res (1748-1762). Maar ook de bloemen op
de andere zegels zijn van beroemdheden,
o.a. Pierre-Joseph Redouté (1759-1840),
wiens tekeningen ook al op tal van Belgi
sche en Franse zegels prijken.
Op de zegels: Gentianan acaulis (Ehret),
Magnolia altissima (Ehret), Camelia japoni-
ca variegata (Alfred Chandler, 1804-1896),
Tulipa (Ehret), Fuchsia Princess of Wales
(Augusta Innes Withers, 1792-1869), Tulipa
gesneriana (Ehret), Gazania splendens
(Charlotte Caroline Sowerby, 1820-1865),
Iris latifolia (Ehret), Amaryllis bresiliensis
(Redouté) en Granadilla (Ehret).
Zweden heeft het nieuwe jaar fors ingezet.
Op 2 januari verschenen niet minder dan
vier emissies, te beginnen met de derde se
rie Zweedse huizen, waarop nu overigen
kerken staan afgebeeld. Net als voorgaande
keren zitten er zes zegels (van 3,85 kr.) in
een boekje. Een mooie serie met de in de
elfde eeuw gebouwde Dalby-kerk, niet ver
van het stadje Lund, de oudste stenen kerk
van de Noordse landen; de uit 1310 date
rende kerk van Vendel, ten noorden van
Uppsala; de 12e eeuwse Hagby-kerk ten
zuiden van Kalmar; de kerk in Overtornea
in het uiterste noorden van Zweden; de
kerk van Varnhem (1260), in de nabijheid
van Skövde en de in 1798 ingewijde kerk
van Selma Lagerlöf in Ostra Amtervik in de
provincie Varmland (de beroemde schrijf
ster ligt ook bij deze kerk begraven).
Verder verscheen een nieuwe serie rolze-
gels met daarop bedreigde dieren die in het
bijzondere dierenpark Nordens Ark een
kans krijgen om te overleven: 3,20 kr., de
veelvraat (Gulo gulo), 3,50 kr., de sneeuwuil
(Nyctea scandiaca) en 7,70 kr., de witte ooi
evaar (Ciconia ciconia).
Met een 3,85 kr.-rolzegel wordt herdacht
dat 600 jaar geleden (13 juli 1397) de Unie
van Kalmar werd gesloten tussen Denemar
ken, Noorwegen en Zweden. Sterke kracht
achter de Unie was Margareta van Dene
marken (1353-1412), die er voor zorgde dat
haar achterneef Erik van Pommeren in 1396
koning van Zweden en Denemarken werd
en een jaar later van Zweden. Op de zegel
Margareta, Erik van Pommeren en de kro-
ningsacte.
Ook Zweden heeft net als Nederland aan
Valentijnsdag gedacht. In een boekje zitten
tien 3,85 kr.-zegels (twee motieven) met ro
de rozen in een hartvorm.
Andorra /Frans--Ook Frans-Andorra heeft,
net als Frankrijk, de vorig jaar overleden
Franse president Francois Mitterrand met
een 3,00 fr.-portretzegel herdacht. Dat ge
beurde 7 januari. Verder gaf Andorra nog
uit: 16 november, toerisme, romaanse ka
pellen, 2 x 6,70 fr., Sant Roma de les Bons
en Santa Coloma.