Nicole Kidman in
rol van haar leven
Films
'Meet Willy Sparks': Platte
persiflage op emotie-tv
Editie 26 van Rotterdams Filmfestival kraakt in z'n voegen
11
HENK MAURITS
Meet Willy Sparks. Te zien Tuschinski 5,
Den Haag.
Rodney Dangerfield is een
naam die ons in Nederland wei
nig zegt, terwijl hij in Amerika
een begrip is. Hij is, zeg maar,
de Amerikaanse André van
Duin. Immens populair bij een
deel van de bevolking, en even
zeer verguisd bij het andere
deel. Dangerfield is de held van
de gewone man, die blijkbaar
alleen gevoelig is voor platte
grappen en dubbelzinnige hu
mor. Want dat is waar de film
Meet Wally Sparks op drijft.
Wally Sparks wordt gespeeld
door Dangerfield, die samen
met zijn vaste tekstschrijver
Harry Basil ook tekende voor de
grappen en de grollen in deze
rommelige klucht. Een film die
je als nuchtere Nederlander met
stijgende verbazing aanziet en
uitzit. Zoals ze in Amerika waar
schijnlijk met even grote verba
zing naar André van Duin zou
den kijken in De boezemvriend
of Paul de Leeuw in Filmpje. Je
moet blijkbaar eerst van een ko
miek leren houden om echt om
zijn grappen te kunnen lachen.
Dangerfield heeft een raar
hoofd met uitpuilende ogen en
een door drank aangetaste
stem. Een acteur die je eerder in
een gangsterfilm zou verwach
ten dan als gastheer in een da
gelijkse talkshow. Een show
waarin hij ordinaire grappen
verkoopt en probeert net iets
sensationeler te zijn dan Ophra,
Jerry en al die andere pulp tv-
makers. Voor een deel is de film
een satire op de dagelijkse, ba
nale en obligate talkshows in
Amerika, maar tegelijk heeft het
iets hypocriets en is de film een
dekmantel om zelf net iets vun-
ziger, gekker en idioter te zijn
dan die babbelprogramma's die
pas geslaagd lijken als mensen
elkaar in de haren vliegen.
Dangerfield komt pas echt op
- gang als hij live een show gaat
doen in het huis van zijn fer-
ventste tegenstander: een gou
verneur in Georgia, die zweert
bij goede smaak en goede ze
den. Een bijna Flodderiaanse
concept, dat natuurlijk uit de
hand moet lopen. En dat ge
beurt dan ook grandioos, waar
bij de film heen en weer schom
melt tussen situation comedy en
slapstick. Met ter afwisseling al
lerlei amoureuze verwikkelin
gen, waarbij het chanteren van
de gouverneur door een strip
per (een parallel met Paula Jo
nes en Bill Clinton is hier snel
getrokken) het 'hoogtepunt'
vormt.
Maar centraal in het chaoti
sche verhaal staat toch vooral
Rodney Dangerfield, de stand
up comedian die met zijn gein-
ponum en zijn grappen de toe
schouwers voor zich probeert te
winnen. Amerikanen gaan er
waarschijnlijk bij uit hun sche
del, maar als Nederlander wordt
je er niet warm of koud van. Het
is een soort 'Ver van mijn bed
show' met persiflages op televi- of nauwelijks kennen en een Wat overblijft zijn een paar voor de rest is het voer voor de
sieprogramma's waar wij niet of apolitiek systeem (de verkiezing grappen die aankomen en een videotheek. Nee, dan duizend
nauwelijks naar kijken, komie- van een senator) waar wij geen enkele scène waarbij er iets van keer liever André van Duin o
ken en komediantes die we niet enkele affiniteit mee hebben, een lachrimpel ontstaat, maar Paul de Leeuw.
FILMS IN DEN HAAG
BABYLON 1 tel 070-3471656, naast
Centraal Station.
The Portrait of A Lady 16 jr., dag.
12.45, 15 30, 18.15,21.15
BABYLON 2
Emma al., dag. 18.45, 21.30; do vr.
ma. di. ook 13.15, 16.00.
Matilda al., za. zo,, wo. 13.15, 16.00.
(BABYLON 3
Jack al., dag. 21.30.
The Hunchback of Notre Dame al.
dag 13.15, 16.00, 18.45.
METROPOLE 1 tel. 070-3456756, Car-
negielaan 16.
Ranson 16 jr., dag. 19.15, 16.00,
18.45,21.30.
METROPOLE2
Courage Under Fire 16 jr., dag.
18.45, 21.30; do. vr. ma. di. ook
13.15, 16.00.
De Klokkenluider van de Notre Dame
al., za. zo. wo. 13.15,16.00. (Ne-
derl. gesproken)
METROPOLE3
The Leopard Son al., dag. 13.15,
16.00, 18.45.
The Portrait of A Lady 16 jr., dag
21.15
METROPOLE4
Surviving Picasso al., dag. 18.45,
21.30; do. vr. ma. di. ook 13.15,
16.00.
Pinokkio al (Ned. gesproken) za. zo.
wo. 13.15,16.00.
METROPOLE 5
Secrets and Lies al., dag. 12.45,
15.30, 18.15,21.15.
PATHÉ Scheveningen Kurhausweg 2,
info tel. 070-3515738, reserveren tel.
070-35 1 57 78
Ransom 16 jr., dag. 13.00, 15.40,
18.20,21.10.
The First Wives Club al., dag. 14.10,
16 40, 19.00, 21.40; za. zo. ook
11.50.
Courage under Fire 16 jr., dag.
13.20, 16.10, 18 50,21.50.
Daylight 12 jr.. dag. 16.30, 19 10,
22.00
Evita al. dag., 15.30, 18.30,21.20.
The Long Kiss Goodnight 16 jr., dag.
18 40.21.30.
Sleepers 16 jr., dag. 18.10; do.t/m
zo. wo. ook 21.00.
The Hunchback of Notre Dame al
dag. (originele versie met Ned. onder
titels) 18.00, 20.00; do. vr. ma. di.
FILMS AMSTERDAM
Jane Campion bevestigt liaar talent in The Portrait of a Lady
t
Wie ooit nog twijfelde aan het geweldige talent van de
Nieuw-Zeelandse cineaste Jane Campion, heeft na haar
vierde lange speelfilm geen recht van spreken meer. Na
The Piano (1992), werd het even stil, maar haar nieuwste
film, The Portrait of a Lady, is opnieuw een bevestiging
van haar uitzonderlijke cinematografische kwaliteiten.
Jane Campion is iemand die kan schilderen met de ca
mera en acteurs en actrices kan aanzetten tot fenomena
le prestaties.
FILM RECENSIE
HENK MAURITS
The Portrait of a Lady. Te zien' Trianon, Leiden; Babyion 1, Metropole 3, Den Haag.
In haar Gouden Palm-winnaar
The Piano, wist ze de Ameri
kaanse acteur Harvey Keitel aan
te sporen tot een ongekend
mooie rol en in The Portrait of a
Lady gebeurt hetzelfde met Ni
cole Kidman. De actrice uit
films als Dead Calm, To Die For
en Batman Forever is mooier
dan ooit en speelt als Isabel Ar
cher tot dusver de rol van haar
leven. Campion is een film
maakster die van mensen houdt
en van kunst (zij studeerde ooit
antropologie en schilderkunst)
en die bovenal de kunst van het
regisseren beheerst tot in haar
vingertoppen.
The Portrait of a Lady is een
verfilming van het boek van de
Amerikaanse schrijver Henry Ja
mes uit 1881, die tijdens een
lange reis verliefd werd op Eu-
The Portrait of a Lady is
een perfect staaltje van
sublieme filmkunst.
ropa en nooit meer terugkeerde
naar zijn moederland. Het ver
haal speelt zich af tussen 1872
en 1876 in Italië, het toevluchts
oord voor welgestelde Engelsen,
die liever in Toscane of in Flo
rence verbleven dan in het re
genachtige Engeland.
Zo ook Isabel Archer, een ei
genzinnige, mooie jonge vrouw
van Amerikaanse komaf, die in
Engeland begeerd wordt door
drie verschillende aanbidders.
Via een van hen erft ze een
hoop geld en zoekt vervolgens
haar heil in Italië. Daar wordt ze
al snel hopeloos verliefd op Gil
bert Osmond (John Malkovich),
een zelfingenomen kunstenaar,
die er een behagen in schept
om mensen naar zijn hand te
zetten. Hij weet Isabel volledig
in te palmen, zoals hij dat ook
doet met zijn dochter Pansy, en
zijn vroegere maitresse mada
me Merle. Te laat komt Isabel
erachter dat ze de verkeerde
keuze heeft gemaakt en dat
haar echte liefde in Engeland op
sterven ligt.
Dat klinkt als een verhaal uit
de Bouquet-reeks, maar Cam
pion wist dit melodrama op su
perieure wijze te verfilmen met
prachtige rollen van Nicole
Kidman en John Malkovich als
het centrale duo waar omheen
zich het drama voltrekt. Het
drama van de zelfstandige, fel
begeerde vrouw, die zich laat
strikken door de verkeerde
man, voor wie liefde gelijk staat
aan de zucht tot heersen over
de ander en vooral het verwer
ven van veel geld. Hij trouwt
Isabel vanwege hc.ar geld en wil
ook zijn dochter voor zoveel
mogelijk geld uithuwelijken.
Het is Isabel die daar uiteinde
lijk een stokje voor steekt door
zich niet meer te onderwerpen
aan het machtsspel van haar
vileine echtgenoot.
Campion schrok er niet voor
terug om voor haar film 148
minuten uit te trekken. Rijkelijk
lang voor een kostuumfilm op
basis van een boek. Maar de vi
suele rijkdom van de film en
het prachtige acteren (ook in
de bijrollen), doet je de tijd vol
ledig vergeten. Sommige scè
nes zijn van een grote, artistie
ke schoonheid door de keuze
van de locaties (Rome en Flo
rence), lichtval en aankleding.
Overweldigende totaalshots
worden afgewisseld met fasci
nerende close-ups, of quasi- I
authentieke zwart-wit beelden
van Isabel op reis in Egypte.
Historisch misschien onjuist
(de uitvinding van de film
kwam pas 20 jaar later), maar
een kniesoor die daarop let in
dit perfecte staaltje van sublie
me filmkunst.
Filmvoorstellingen, optredens, talkshows, lezingen en presentaties
ROTTERDAM HANS MAAS
Het lukt Simon Field, de nieuwe direc
teur van het International Filmfestival
Rotterdam, niet om te starten met een
ingedikt en overzichtelijk programma.
De zesentwintigste editie van het film
festival (29 januari tot en met 8 febru
ari) geeft in tien dagen tijd om en na
bij duizend filmvoorstellingen, live op
tredens, talkshows, lezingen en pre
sentaties, waar naar verwachting weer
tussen de 150.000 en de 200.000 men
sen op afkomen.
Net als zijn voorganger Emile Fal-
laux, onder wiens vijfjaar durende lei
ding het Rotterdamse festival uitgroei
de tot het grootste culturele evene
ment van Nederland, is de Engelsman
Field aangetreden met de belofte
'meer te willen doen met minder
films', maar hij is op een trein ge
sprongen die niet zomaar in een lage
re versnelling geduwd kan worden.
Het gevolg is een festival waarbij het
geen enkele gewone bezoeker zal luk
ken om alle films te zien.
Het programma omvat 210 speel
films en lange documentaires, waar
van 59 belangrijke internationale pre
mières, en daarnaast 140 korte films,
video's en cd-roms. Openingsfilm is
Basquiat, de debuutfilm van de New
Yorkse schilder Julian Schnabel. Bas
quiat was een snel beroemd gewor
den, zwarte kunstenaar die jong aan
de drugs stierf. David Bowie speelt de
rol van Andy Warhol.
Spraakmakend is nu al The Crash
van David Cronenberg. De film gaat
over de seksuele opwinding die som
migen krijgen van het kijken naar au-
to-ongeluldcen.
Eregast
Eregast van het festival is Jackie
Chan, tegenwoordig de grootste ster
van de Hong Kong cinema. Hij begon
zijn carrière als de nieuwe Bruce Lee
(hij was de stuntman van Lee), maar
profilee rde zich later als komediant in
de traditie van Buster Keaton en
Harold Lloyd. Hij acteerde inmiddels
in meer dan veertig films.
Overigens zet de trend van de
laatste jaren zich door dat er steeds
meer films uit Hong Kong en wijde
omgeving worden getoond in Rotter
dam. Dat heeft in de eerste plaats te
maken met het groeiende filmbelang
van het Verre Oosten, maar ook met
de achtergrond van Simon Field. Hij
werkte tot vorig jaar op het Londense
Instituut voor Hedendaagse Kimst,
waar hij de Aziatische filmpoot in
portefeuille had.
Breekbaar talent
Andere prominente gasten die toe
gezegd hebben naar het festival te ko
men zijn: Otar Iosseliani, Chantal
Akerman, Werner Schroeter, Steve
Buscemi en Takeshi Kitano. Van dat
namenrijtje spat de glitter niet af,
maar dat wil Rotterdam ook bewuSt
zo houden. Het International Filmfes
tival Rotterdam is er in de eerste
plaats voor onafhankelijke filmma
kers en wil liever breekbaar talent la
ten doorbreken dan de aandacht af
leiden met verblindend glamourlicht.
In totaal verwacht het festival 1200
(buitenlandse) gasten uit de filmwe
reld. Een aantal van hen komt vooral
naar Rotterdam om 'zaken te doen'
op .de parallel georganiseerde Cine-
mart.
Peter Greenaway presenteert in Rot
terdam zijn nieuwe multi-media-pro-
ject Tulse Luper's Suitcase. Greenaway
experimenteert met nieuwe digitale
technieken. Zijn komst luidt het pro
gramma Exploding Cinema 'm, een
onderdeel dat gewijd is aan de toe
komst van de cinema. Vorig jaar
vormde dit programma een festival
binnen het festival op aparte locaties
waar vooral computerfreaks op af
kwamen. Dit jaar wordt geprobeerd de
nieuwe digitale ontwikkelingen een
natuurlijker deel van het geheel te la
ten zijn.
Prijzen
Aan het eind van het festival worden
verschillende prijzen uitgereikt: de Ti
ger Awards voor vernieuwend en on
bekend filmtalent, de Publieksprijs, de
Fipresciprijs (van internationale film
critici), de Netpacprijs (Aziatische jury
kiest beste Aziatische film) en de KNF
Prijs (van kring van Nederlandse film
journalisten).
In het hoofdprogramma presenteert
het festival naast de tientallen premiè
res films die zijn opgevallen op recen
te buitenlandse festivals, zoals The I
Funeral van Abel Ferrara, Trees Loun-
ge van Steve Buscemi. Shine van Scott
Hicks, Brigands van Otar Iosseliani,
Conté d'Eté van Eric Rohmer, Gabbeh
van Mohsen Makhmalbaf en Pillow
Book van Peter Greenaway. Premières
waar met veel nieuwsgierigheid naar
wordt uitgekeken zijn CourtingCourb
ney van Paul Tarantino, Not A Love
Song van Jan Ralske en Young And
Dangerousvan Jackie Chan.
Traditioneel programma-onderdeel
is 'Dutch Perspective' waarin alle be
langrijke Nederlandse films van het,
laatste jaar worden vertoond. Nieuw
is het onderdeel 'Fake', waarin Field
films laat zien die de kijker proberen
te neppen.
Voor het eerst is de nieuwe mega
bioscoop op het Schouwburgplein
het hart van het festival. Kassa en fes
tivalcafé zijn verplaatst van Hilton
naar de Rotterdamse Schouwburg.
Op Nederland 3 wordt elke avond
aandacht besteed aan het festival. De x
abonneezender Filmnet heeft een fes- 1
tivaljournaal en vertoont enkele pre
mièrefilms.
Gibson in Ransom, nog in diverse theaters te zien.
ILHAMBRA 1 (020) 6233192
18.15, 21.15; do vr ma di ook
12.45, 15.30: The Portrait of a Lady
SLHAMBRA2
17.45, 21.00; do vr ma di ook
14.00: Breaking the Waves
JELLEVUE CINERAMA (020)
234876
13.15, 16.00, 18.45,21.30: Coura
ge Under Fire
INERAMA 2
13.15, 17.00, 20.30: Sleepers
iALYPSO 1 (020) 6234876
13 15. 16.00, 19.15, 22.00 The
First Wives Club
ALYPSO 2
13.15, 16.00. 18.45, 21.30-The
Nutty Professor
IINECENTER (020) 6236615
19.45; zo ook 11.00 De Kersenpluk
17.00, 22.00; zo ook 11.00, 14.00:
All Things Fair
17.15, 19.30, 22.15, zo ook 11.00,
14.30: Beautiful Thing
18.00, 19.45, 22.15, zo ook 14.00,
16.00: O Amor Natural
17.30, 19.30,22.00; zo ook 11.00,
15.00 The Last Supper
IINEMA OSCAR (020) 5475175
vr za di wo 20.00- Independence Day
INEMA 1 (020)6151243
18.45, 21.30: Ransom
JNEMA 2
19.15, 22.00: Daylight
ITY 1 (020) 6234579
I 11 00.13.30.16.00,18.30.
i 21 15: Ransom
ITY 4
16.15. 18.45, 21.15;dovrmadi
ook 11 30, 13.45: The Fan
li ITY 5
11.00, 13.30, 16.00, 18.30,
21.30: Meet Wally Sparks
ITY 6
11.30, 13.45, 16.15, 18.45,
J 21.15: Jack
ITY 7
11.00,13.30,16.00,18.30.
21.30: Daylight
ESMET (020) 6273434
i 18.30, 21.30: Breakingthe Waves
Televisiekomiek Rodney Dangerfield (links) in de Wally Sparks Show.
