Windturbines beslist geen gehaktmolens
'Ti»
Roofvogelhater op heterdaad betrapt
Natuur Milieu
i.
WOENSDAG 22 JANUAR11997
157
REDACTIE: BERT DE JONG 072-5196276
SWIFTERBANT BERT DE JONG
Als rond de eeuwisseling Neder
land naar verwachting een paar
duizend windturbines telt, met
een totaal vermogen van 1.000
megawatt, zullen circa 20.000
vogels per jaar sneuvelen door
aanvaringen met de wentelwie
ken. Toch zegt E. Wanders van
Vogelbescherming Nederland
dat zijn organisatie voorstander
is van groei van het aantal
windturbines in ons land. „Het
is goed voor het milieu, en dus
ook goed voor vogels." Hoe
meer windstroom, hoe minder
opwekking van elektriciteit met
behulp van kolen, olie of gas.
Dat remt het broeikaseffect af,
minder zeespiegelrijzing.
En die tienduizenden vogellijk
jes dan? Voor Wanders voorals
nog een acceptabel offer. Jagers
schieten jaarlijks 1,5 miljoen vo
gels dood, tegen hoogspan
ningsdraden vliegen zich elk
jaar 1 miljoen vogels te pletter,
wegen vergen jaarlijks 2 miljoen
vogellevens. Windturbines zijn
in de visie van Vogelbescher
ming beslist niet de gehaktmo
lens waarvoor ze altijd zijn uit
gemaakt. Afhankelijk van de
plaats en de grootte van de tur
bine wordt het aantal slachtof
fers per 'zwaaipaal' op 2 tot 10
per jaar geschat.
Wanders koppelt aan zijn zegen
richting windstroom wel een
aantal duidelijke voorwaarden:
„Windturbines horen niet thuis
in belangrijke vogelgebieden en
in de Ecologische Hoofdstruc
tuur (EHS), de verbindingsrou
tes tussen de verschillende na
tuurgebieden in ons land. Bo
vendien moet rekening worden
gehouden met trekroutes van
Het voortbestaan van de Natio
nale Plantencollectie wordt be
dreigd. Bij minister Ritzen van
onderwijs, cultuur en weten
schappen (OCW) lijken de grote
biologische collecties niet aan
bod te komen, aldus de beheer
ders van de Nationale Planten
collectie.
De Nationale Plantencollectie is
ondergebracht in zogeheten
'hortussen' bij universiteiten,
gemeentelijke en particuliere
instellingen. De beheerders
drongen eerder bij de minister
Natuurreservaat bij Uden
De provincie Noord-Brabant wil
het natuurgebied De Maashorst
tussen de gemeente Uden, Oss,
Bernheze en Landerd tussen nu
en 2020 laten uitgroeien tot een
natuurreservaat van 2.500 hec
tare. Daar omheen moet een
bufferzone komen van 1.500
hectare natuurvriendelijk be
heerde agrarische grond, met
recreatief medegebruik. De
Maashorst is voorbestemd één
van de grote natuurgebieden in
Nederland te worden.
In de nieuwe natuur krijgen al
lerlei grote grazers een belang
rijke rol toebedeeld: oerrunde-
ren en -paarden, wilde schapen
(moeflons), wilde zwijnen en
edelherten.
De aanleg zal minstens dertig
miljoen gulden kosten. Staats
bosbeheer krijgt het beoogde
natuurreservaat in beheer.
123456789
M
M
OPGAVE
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal:
1. hengelsnoer, loofboom; 2.
ronde kasteeltoren; 4. voorzetsel,
pad, persoonlijk vnw.; 5. wilde
beest, koraaleiland; 6. ter plaat
se, junior; 7. wachthuisje, slot;
8. Naamloze Vennootschap, ver
laagde toon, tegenover; IX). na
tuurlijk; 11. vreemde munt, snij-
werktuig.
Verticaal:
1trekker; 2. ingenieur, de onbe
kende. Besloten Vennootschap,
voertuig; 3. grap, nageslacht, En
gels bier; 4. lustig groeiend; 5.
denkbeeld, bijbelse naam; 6.
slecht volk; 7. vroeger, vlekken
water, elektrische eenheid; 8.
laatstleden, op deze manier, deel
v.d. bijbel, voorzetsel; 9. zee
groen.
OPLOSSING
SLEUTELWOORD
Horizontaal:
1. tevreden; 2. exotisch; 3. loop
baan; 4. eerzucht; 5. geslacht;
6. ritmisch; 7. amthist; 8. mole
cule.
De woorden op de eerste en der
de verticale regel zijn: TELE
GRAM en VOORSTEL. Het sleu
telwoord luidt: DIENSCHORT.
vogels over/langs ons land, of
andersoortige intensieve vogel
vliegbanen."
Belangrijke internationale trek-
banen, met afhankelijk van het
weer soms enorme zwermen
laagvliegende vogels, lopen in
Nederland in hoofdzaak langs
de kust. Maar ook via de Afsluit
dijk, diagonaal over Noord-Hol
land naar de kust. Of langs de
oevers van het IJssel- en Mar
kermeer. Andere belangrijke
vliegroutes betreffen onder an
dere de pendelvluchten van le
pelaars tussen broedgebieden
en fourageerplaatsen, of de
vliegroutes van de tienduizen
den zwarte sterns die in de na
zomer 's nachts rusten op het
Balgzand tussen Den Helder en
Wieringen en overdag fourage-
ren op het IJsselmeer.
Vogelbescherming zegt dat er
op gebruiks- en productiegron-
den (bedrijventerreinen, inten
sieve landbouwgebieden) vol
doende ruimte overblijft om in
de nabije toekomst het aantal
windturbines fors te laten groei
en. Over windenergie en vogels
is door het Landelijk Bureau
Windenergie een brochure uit
gebracht. De brochure moet er
toe bijdragen dat er tegen de
plaatsing van windmolens min
der bezwaren worden inge
diend. Lange procedures vor
men voor windenergie op dit
moment een groot knelpunt.
Nogal wat windparken staan in
lange lijnopstellingen, bijvoor
beeld op dijken, 's Nachts zijn
die linten onverlicht. Dat kan
problemen opleveren. Sommige
vogelsoorten vliegen namelijk
in hef donker laag van rust-
naar fourgeergebieden. Kilome
ters lange lintopstellingen vor
men dan ecologische barrières.
Dit probleem kan opgelost wor
den door de turbines in blokken
te clusteren, met tussen de
blokken flinke ruimtes.
De windparken verlichten is
niet slim. Bij vuurtorens en
boorplatforms in zee hebben
biologen vastgesteld dat vogels,
net als vlinders, juist op het licht
afkomen.
Plantencollectie valt uit de boot
aan op meer steun, om de unie
ke plantencollectie in stand te
houden. Ze kregen daarbij de
steun van de Kamercommissie
van OCW. Minister Ritzen heeft
in zijn plannen echter tot nu toe
alleen de herbaria (gedroogde
planten) genoemd.
De Nationale Plantencollectie
bevat een groot deel van de in
Nederland aanwezige rijkdom
aan soorten planten, waaronder
katoen, vanille en dadels. Voor
het behoud van die soorten en
als genenbank kan de collectie
een belangrijke maatschappelij
ke rol vervullen.
De politie en Algemene Inspectie Dienst
(AID) in Overijssel zijn er in geslaagd een
onverbeterlijke roofvogelhater op heterdaad
te betrappen. De 72-jarige man had een
wildklem met stukjes vlees 'op scherp'
staan, en stond op het punt een buizerd te
bemachtigen. Er werd al geruime tijd op
hem geloerd, na tips over zijn duistere
praktijken.
Roofvogels zijn in Nederland volledig be
schermd. Het vangen en/of doden is streng
verboden. Toch zijn er volgens de Werk
groep Roofvogels Nederland (WRN) ver
spreid over het hele land nog talrijke lieden
die de voor de ecologie belangrijke 'krom
snavels' naar het leven staan. Om diverse
redenen. De belangrijkste: ze beschouwen
ze als prooi-concurrent (bijvoorbeeld havi
ken of kiekendieven), of ze hebben econo
mische motieven (verkoop opgezette vo-
gels).
Roofvogelvervolgers gebruiken uiteenlo
pende methoden. Ze leggen vergiftigd aas
neer, schieten dwars door nesten of halen
die leeg, hakken nestbomen om, of plaatsen
zoals deze bejaarde Ommenaar wildklem-
men. Deze laatste methode is buitenge
woon wreed en treft vooral roofvogels die
op aas afkomen. Zoals buizerds.
Eenmaal gevangen in de ijzeren kaken van
Buizerds zijn, omdat ze nogal eenvoudig met aas zijn te lokken, erg kwetsbaar voor roofvogel
vervolging. FOTO MARTIJN DE JONGE
de wildklem volgt een ellendige doodsstrijd.
Bij de woning van de Ommer roofvogelha
ter vond de politie zeven dode buizerds. Hij
bekende de afgelopen jaren nog veel meer
roofvogels in wildklemmen te hebben ge
vangen en g
s
TRIP
TJO'AP
neiNZ wil joe eev 'm
p/e </£TBOLL£&IES VEVR
DE VEU6ELS /N DE BDOM'M
AiW/V?/
TOMPOES
Tom Poes en de Niks
Het gevecht van Hieper met de zwer
ver trok de opmerkzaamheid van
enige voorbijgangers, die uit de op
stijgende kreten al spoedig begrepen
waarom het ging. En omdat een toto-
formulier waar zoveel drukte om ge
maakt wordt wel eens waarde zou
kunnen hebben werden er vele han
den uitgestoken om het briefje aan te
vatten. Al spoedig was de strijd dan
ook algemeen. Commissaris Bulle
Bas, die juist zijn ronde door de oude
buurt deed, hield bezorgd de pas in
om een blik op het toneeltje te wer
pen. Toen klemde hij de pet vaster
op het hoofd en draafde naar het op
stootje hij fel op een politiefluitje
blies. „Halt!" riep hij uit, toen hij in
de kern van het relletje was aangeko
men. „Doorlopen!" De menigte
wierp hem een geprikkelde blik toe,
maar tot zijn verbazing ging men
hem niet jonassen, zoals hij voorzien
had. Enkele figuren, zoals Hieper en
de zwerver maakten zich ijlings uit
de voeten, de rest echter ging mom
pelend en druk schrijvend uiteen.
„Dit is een rare rel," mompelde de
politiechef. „Wat noteren deze ver
dachte personen?" Hij wierp een
zoekende blik in het rond en toen
viel zijn blik op een papiertje, dat ge
kreukt op de grond lag. Tom Poes,
die toevalig in de buurt was, zag, dat
er een glimlach op het gelaat van de
politie-ambtenaar verscheen - en hij
bleef nieuwsgierig staan.
„Wat is dat, commissaris?" vroeg hij.
„Bewijsmateriaal, ventje," zei de
heer Bas, het briefje in de zak ste
kend. „Een toto-formuliertje, dat ik
in beslag neem. Er werd om gevoch
ten, zie je; en het zou best kunnen
zijn, dat..." Hij zweeg en zijn trekken
werden plotseling grimmig. „Wat
moet dat?" snauwde hij. „Doorlopen,
lummel!"
H
W
R
DOOR JAN VISSER
Zowel vandaag als morgen kan er wat regen vallen. De regen, die
hoeveelheid weinig om het lijf heeft, wordt veroorzaakt door storir
die vanuit het zuiden naar het noorden trekken. Over het algemee
maken ze een enigszins uitgebluste indruk daar ze min of meer g«
mangeld worden door hogedrukgebieden die her en der de kop op
ken. De storingen nemen evenwel wel zachte lucht op sleeptouw,
komende nacht blijft de temperatuur ruim boven nul. Plaatselijk
wordt het, afhankelijk van de hoeveelheid bewolking, niet kouder
5 graden.
Morgen loopt het kwik op tot een graad of 8. De wind waait donde
uit zuid tot zuidwestelijke richting en is zwak tot matig van sterkte
Vanaf vrijdag nemen de neerslagkansen af en in het weekeinde ga
de temperaturen omlaag. Op zondag en daarna vriest het in de na>
en ochtend licht, 's middags komt het kwik enkele graden boven r
Niet echt belangrijk kouder dus zoals zich gisteren nog liet aanzie
Dat komt omdat een hogedrukgebied in wording boven de zee bij
Noorwegen zich onvoldoende profileert en alweer vrij snel naar he
zuidoosten koerst. De zeer koude luchtmassa's die over Rusland i
waaieren kunnen daardoor niet naar het westen doorstoten. Feitel
duurt hiermee de status quo situatie voort want van Atlantische zi
komen geen depressies opzetten. Volgende week schuift alweer ei
nieuw hogedrukgebied naar de regio Schotland.
Gisterochtend begon de dag koud met in Bloemendaal een laagsti
temperatuur van -4 graden. Overdag stegen de temperaturen tot e
graad of 3. Zonneschijn was er vooral tijdens de ochtenduren. Da;
werd het weer bewolkt en 's avons wat nevelig. Tenslotte nog enke
neerslagcijfers over de maand december. Landelijk viel er gemidd
49 mm tegen normaal 78. In ons gebied ving Hazerswoude 40 mi
op, Gouda en Katwijk 45, Hoofddorp 48, Haarlem-West 49, Zand
voort 51, Overveen 54 en Santpoort-Noord 55.
U
R
y
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
Noorwegen:
Vandaag in het zuidoosten
rustig en droog, langs de
westkust veel wind en re
gen, in het noorden over
gaand in sneeuw. Morgen
minder wind, verder wisse
lend bewolkt en vooral in
het noorden een enkele
sneeuwbui. Eerst zacht,
maar van het noorden uit
geleidelijk kouder.
Zweden:
Wolkenvelden, ook hier en
daar opklaringen en vrij
wel overal droog. In het
noorden en midden vooral
vandaag veel wind. Mid-
dagtemperatuur vandaag
tussen 0 en +5 graden,
morgen van het noorden
uit kouder.
Denemarken:
Vandaag plaatselijk mist,
verder wolkenvelden, maar T
ook hier en daar zon. Droog. Morgen toe- plaatfal'Jk het ^'den. Tempera:
•nemende bewolking en kans op wat re- op, 150° ™ter in de Zu.ddu.tse A|
gen. Middagtemperatuur iets boven het °p!°pei?d "aar +4 tot +8 eraden
vriespunt. Wl ser an
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Wolkenvelden en plaatselijk wat regen,
in de heuvels in het noorden kans op
natte sneeuw. Middagtemperatuur on
geveer 5 graden, in het zuiden iets zach
bewolkt
regen
J»«fe opklann
onweer
Sneeuw
I1111
19 temperatu
ter.
Zwitserland:
In het zuiden wolkenvelden en met
me in het zuidwesten kans op
sneeuw, beneden 1300m regen. Ei;
droog. Aan de noordflank van de Al
nu en dan zon en in de dalen temp
tuur lokaal stijgend tot boven 101
den. Temperatuur op 2000m rond
graden.
Oostenrijk:
In het zuiden wolkenvelden en vrl
België en Luxemburg:
Wolkenvelden en kans op wat regen
Middagtemperatuur ongeveer 6 graden.
5^lïï?ï regen, In de «- f- -
oostelijke departementen waarschijnlijk
droog en wat zon. Middagtemperatu'
ongeveer 9 graden,
tuur in de dalen van Vorarlberg enl
dè°'Skant lokMlop!op0nd'°'b°ï®nde„.1°
»an het Centfaal Massief enkele graden J„enTn0;j"™;Bnop 2000 me,er h
Portugal:
Wisselend bewolkt en kans op een enke
le regen- of onweersbui. Maximumtem
peratuur meest tussen 10 en 15 graden.
rond nul graden.
Eerst op veel plaatsen mist of laag-,
gende bewolking en mogelijk wat li;
regen of sneeuw, ook kans op ijzel.l
gen droog en vooral in het zuiden ni
zon. Middagtemperatuur rond hetvri
Tsjechië en Slowakije:
Perioden maarzon, maar vooral van
ook hier en daar mist of laaghangi
het land veel bewolking. Droog. Temperatuur
middag rond het vriespunt, bij zo
erboven.
Madeira:
Wolkenvelden, ook af en toe wat zon en
mogelijk een bui. Middagtemperatuur
ongeveer 16 graden.
Spanje:
In de oostelijke helft
wolken en flink wat regen, soms ook c
weer. In het westen en zuidwesten af cm
SjSSÏÏÏÏÏrT'? «3FL,- Vandaf op »ee, pla.
Spaanse Hoogvlakte tot 15 aan de Cos-
ta sin het zuiden.
Canarische Eilanden:
Vandaag aan de zuidstranden zon, aan
de noordkant van de eilanden meer be
wolking en kans op een bui. Morgen
overal af en toe zon en mogelijk een
lichte bui. Maxima tussen 17 en 20gra-
vrijwel overal droog. Morgen geleid
meer zon. Maximumtemperatuur
het vriespunt.
DONDERDAG 23 JANUARI 1997
Marokko:
Westkust: Vandaag half tot z
wolkt en enkele fikse regen- of
buien. Morgen tijdelijk minder buiig en
wat meer zon. Middagtemperatuur on
geveer 17 graden.
Tunesië:
Vooral vandaag flinke perioden met zon.
Morgen wat meer bewolking en later op
de dag mogelijk een lokale regen- of on- Weerrapporten 22 januari 07
weersbui. Middagtemperatuur rond of
iets boven 20 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag eerst nog wat zon, verder veel
bewolking en vooral morgen perioden
met regen, boven 1300 meter sneeuw.
Vooral langs de Middellandse Zeekust
en in de bergen veel wind. Middagtem
peratuur tussen 10 en 15 graden.
Mallorca en Ibiza:
Half tot zwaar bewolkt
Zon- en maanstanden
pe" Zon op 08.33 Zon onder 11
Maan op 17.29 MaanonderO'
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 03.45 16.00 03.18 1!
Laag 11.45 11.26»
station
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
;n Helder half bew.
Rotterdam
enkele fikse Vlissmgen
regen- en onweersbuien. Maxima rond Maastricht
16 graden.
Italië:
In het noorden wolkenvelden en vooral
in het noordwesten af en toe regen, i
de bergen sneeuw. In het zuiden var
daag droog en flinke zonnige perioden,
morgen meer bewolking en toenemende
kans op regen. Maxima uiteenlopend D^||n
van een graad of 5 in het noorden tot 18 Frankfurt
op Sicilië. Grtve
Corsica en Sardinië: Helsinki
Nu en dan zon en een kleine kans op Innsbruck
een bui. Veel wind. Middagtemperatuur
ongeveer 17 graden, morgen wat frisser.
Aberdeen
Bordeaux'
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Malta:
Vandaag flinke zonnige perioden
droog. Morgen wat meer bewolking
kans op regen. Middagtemperatuur
geveer 18 graden.
Griekenland en Kreta:
Op het oostelijk en zuidelijk deel van
Egeische Zee wolkenvelden en vooral
woesndag een enkele bui. Elders perio- Moskou
den met zon en vrijwel overal droog. München
Vooral op de Egeische Zee waait een Nice
frisse noordenwind. Middagtemperatuur Oslo
van tussen 8 en 12 graden, langs de Parijs
westkant van het vasteland
rond 15 graden.
Turkije en Cyprus:
Kusten: Op Cyprus en in het zuidoosten Stockholm
van Turkije vandaag eerst kans op een Warschau
bui Verder droog en flinke zonnige pe-
rioden, maar wel een vlagerige en frisse
noordenwind. Maxima rond 16 graden,
vandaag in het westen van Turkije tus
sen 8 en 12 graden.
Duitsland:
Eerst nog op meerdere plaatsen mist of New Orleans
laaghangende bewolking en kans op wat New York
motregen, maar geleidelijk aan meer Tel Aviv
zon, vooral in het zuiden. Morgen in het Tokyo
noordwesten echter wolkenvelden en Toronto
mogelijk wat regen. Middagtemperatuur Tunis
uiteenlopend van iets boven nul in het Vancouver
noordoosten tot meer dan 10 graden
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
11 l
15 6
18 15
19 H
15 10
-1 -5
8 5
Zurich
Bangkok
Casablanca onbew.
Johannesburg licht bew
Los Angeles half bew
half bew. zzw4
