Privacy in geding door video
Wie op zoek
is naar contact
op recept' voor opgepakte pedofiel
Binnenland
ff
VD en D66: Lasten
ier 1 juli verlagen
HOE WERKT EDROPA PARKET
Kamer eist opheldering
over LRT-inbraak Zeist
Joodse slachtoffers herdacht
Borst probeert gemoederen over abortus te sussen
O909-O9O9
erde Pers Diensten
- landel strijkt winst goedkoop eten op
gjHAAG* De prijs die boeren krijgen voor hun melk, rundvlees
nkaas is de afgelopen vijfjaar fors gedaald. Maar de consu
lenten merken daar in de winkel weinig van, omdat de handel
ijn marge op die producten stelselmatig verhoogt. Dat blijkt uit
en onderzoek dat het Landbouw-Economisch Instituut (LEI)
eeft gedaan in opdracht van het Agrarisch Dagblad. Zo is de
lelkprijs voor de veehouders sinds 1992 vijf cent gedaald. Ook
iet kaas en rundvlees geldt eenzelfde verhaal.
Inderzoek naar windmolens voor kust
[Lm haag Het ministerie van economische zaken onderzoekt of
llfgins voor de kust een windmolenpark met zo'n honderd
lindmolens kan worden aangelegd. Volgens de Nederlandse
«rganisatie voor Energie en Milieu (Novem), die het onderzoek
■tvoert, moet het park energie leveren aan zo'n 100.000 huis-
loudens. Dat aantal komt overeen met dat van een stad als
Itrecht.
an Mierlo wil e én Europese Unie
jDrip Nederland zal als EU-voorzitter werk maken van het
rvolg op de Barcelona-conferentie van 1996. Dat moet leiden
teen vrijhandelszone in het Middellandse-Zeegebied. Dat
eeft minister Van Mierlo gisteren in Madrid gezegd. Van Mierlo
aarschuwde wel voor een tweedeling in de EU, waarbij de zui-
ilijke lidstaten zich vooral op de landen aan de zuidkust van de
iddellandse Zee richten, en de noordelijke EU-staten op Mid-
]n- en Oost-Europa.
aar
leer mensen stappen in de bus
:ht De VSN Groep, die vrijwel al het streekbusvervoer in
ederland verzorgt, heeft het afgelopen jaar vijf procent meer
izigers vervoerd dan in 1995. In de twee voorgaande jaren
aaide het aantal buspassagiers nog. Vooral de nieuwe snelbus-
>n, de zogeheten Interliners, trokken veel nieuwe passagiers. In
leze bussen stapten vorig jaar 64 procent meer mensen dan een
iar eerder.
Camera alleen toegestaan in belang veiligheid
Het observeren en registreren van mensen en hun han
delingen met videocamera's op de openbare weg en in
openbare ruimten gebeurt vaak niet volgens de regels die
gelden voor de privacy en de bescherming van persoons
gegevens. Dit blijkt uit een gisteren gepubliceerd onder
zoek van de Registratiekamer naar het gebruik van video
systemen voor toezicht en beveiliging.
de veiligheid daarmee is ge
diend. In het algemeen wordt in
Nederland aan deze voorwaar
de voldaan. Maar lang niet altijd
worden de spelregels in acht ge
nomen waaraan de Registratie
kamer het gebruik wil binden.
De Registratiekamer richt
den haag anp
Observatie met videocamera's
is volgens het controle-orgaan,
dat toeziet op naleving van de
Wet persoonsregistratie (WPR),
altijd een inbreuk op de privacy.
Dat is alleen aanvaardbaar als
den haag anp
'i!
ik ihaag anp
it
D en D66 willen op 1 juli de
nit lasting verlagen. Ze krijgen
lui arvoor steun van minister
Ikert van sociale zaken die al
het idee heeft gezinspeeld,
ik andere bewindslieden zou-
er eveneens voor voelen,
nister Zalm van financiën
desgevraagd pas in het
«jaar over het idee te willen
alen.
len tussentijdse lastenver-
hting is financieel mogelijk
or de enorme belastingmee-
ler over vorig jaar. De fiscus
agtoen 4,6 miljard meer bin-
dan geraamd, zo werd in
umingclubs
4 problemen
het weekeinde bekend. Kamer
leden verwachten dit jaar weer
een flinke meevaller.
D66'er Ybema geeft toe dat
het ongebruikelijk is de belas
tingtarieven per 1 juli aan te
passen. „Maar het kan wel."
Ybema wijst erop dat een las
tenverlichting leidt tot extra
consumptie. Dat is goed voor
de economie.
PvdA-kamerlid Van der Ploeg
vindt het niet nodig om per 1
juli al met een algemene lasten
verlichting te komen. „Het is
nog nooit vertoond dat halveu
wege het jaar de belastingtarie
ven zijn gewijzigd. We kunnen
beter wachten tot 1 januari."
De Tweede Kamer eist van mi
nister Sorgdrager van justitie
opheldering over de affaire rond
de diefstal van computers met
geheime en privacy-gevoelige
informatie uit het gebouw van
het Landelijk Recherche Team
(LRT) in Zeist. Groen Links-
woordvoerder Rabbae wil zo
mogelijk nog deze week een
brief van Sorgdrager over deze
kwestie en daar sloten de ande
re Kamerfracties zich gistermid
dag bij aan.
Rabbae concludeert dat Justi
tie en politie kennelijk 'niets
hebben geleerd' van eerdere in
braken bij het parket in Amster
dam en bij een Amsterdamse
officier van justitie thuis, waar
bij eveneens geheime informa
tie werd gestolen. „Een super
markt is beter beveiligd", aldus
de Groen Linkser.
Rabbae houdt er rekening
mee dat de door de aanklagers
in hel Hakkelaar-proces 'ver
zwegen' en via NOVA onthulde
brief, waarin kroongetuige Kar
man de belofte kreeg dat het
OM hem niet financieel zou
plukken, afkomstig is uit gesto
len LRT-computers. Hij wil van
in op de acht woningcorpo-
ies verkeert in financiële
leilijkheden. Bij 22 van de
sociale verhuurders is de
'Li ad zo hoog gestegen, dat zij
nnen vijf jaar failliet dreigen
m gaan. Dat blijkt uit een on-
|lf izoek van de Inspectie
Ikshuisvesting dat staatsse-
taris Tommei gisteren naar
Tweede Kamer heeft
Rird.
De bewindsman moest van
Kamer in kaart brengen hoe
sociale verhuurders er fi-
ncieel voorstaan. De parle-
11 intariërs waren geschrokken
P ide geldnood bij enkele cor-
raties, waaronder de Lim-
I rgse woningcorporatie WBL.
iei l het onderzoek blijkt dat
ie instellingen al steun heb-
aangevraagd bij het Cen-
al Fonds Volkshuisvesting.
In verband met wijziging van onze collectie proflteert u
tijdelijk van ongelooDljke aanbiedingen. Voorts grotere en
kleine restantpartijen met kortingen tot maar liefst 58
Echt eiken lamelparket
148,95
f
26»s
Laminaat (antiek eiken)
(26.95
f
1995
Massief eiken stroken
1 58.95
f
3495
14 mm. messing en groei
Maple visgraat 12 mm massief
149,75
f
1995
vVJ
A Po,
El
EUROPA
~>ARKET
Bij ons bent u verzekerd van
een vertrouwde voorlich
ting. Grads op aanvraag het
boekje Het kopen van een
parketvloer door drs.
I.G.M. Versteeg
Bond: praten
lager salaris
van ouderen
houten anp
belt voor een nieuwe relatie voortaan
De vakbond De Unie wil het
verlagen van het salaris van ou
dere werknemers bespreekbaar
maken. Dat blijkt uit de nota
Bewust ouderenbeleid en pen
sioen in de 21ste eeuw. Op ba
sis van deze nota wil de bond
met de eigen leden discussië
ren.
De afgelopen jaren hebben
werkgeversorganisaties wel
eens voorzichtig geopperd ou
dere werknemers die minder
presteren dan jongere, minder
salaris te geven. Dit systeem
heet demotie. De vakbonden
hebben deze plannen altijd af
gewezen.
„Werken is in veel gevallen
topsport. Op een gegeven mo
ment ben je over je hoogtepunt
heen. Bedrijven kunnen echter
niet voor alle oudere werkne
mers een mentorachtige baan
in de luwte creëren. En dan ze
ker niet met behoud van het
oude inkomen", aldus de nota.
In de huidige situatie gaat
een werknemer in inkomen
nooit achteruit. De Unie wil
deze situatie doorbreken, op
basis van vrijwilligheid. Uit de
nota blijkt verder dat De Unie
voorstander is van een pen
sioensysteem dat gebaseerd is
op het gemiddelde loon dat ie
mand in zijn hele leven heeft
verdiend (middenloon-pen-
sioen). Het niveau van de
meeste huidige pensioenen is
een percentage van het laatst
verdiende inkomen.
zich in haar rapport 'In beeld
gebracht' op het gebruik in ban
ken, winkels, casino's, voetbal
stadions, het openbaar vervoer,
de snelweg, parkeerterreinen en
de Amsterdamse wallen. Als re
gels stelt het orgaan onder meer
dat het publiek duidelijk en
zichtbaar moet worden geïnfor
meerd. Ook mogen er niet meer
beelden worden vastgelegd dan
noodzakelijk. Opnames mogen
in beginsel niet langer dan 24
uur worden bewaard.
De Registratiekamer velt in
haar rapport geen oordeel over
specifieke gevallen. Maar vol
gens een woordvoerder is dui
delijk dat in de praktijk lang niet
altijd aan de regels wordt vol
daan. Zo worden video-opna
mes vaak langer dan 24 uur be
waard, zonder dat daarvoor de
vereiste noodzaak is aange
toond.
Inmiddels heeft het Neder
lands Politie Instituut (NPI) la
ten weten dat deze laatste regel
in de praktijk lastig kan zijn.
Met name waar het gaat om ge
vallen op het grensgebied van
beveiliging en opsporing. Als
voorbeeld roept de NPI-woord-
voerder de moord in herinne
ring op de tweejarige James
Bulger, in februari 1993 in Li
verpool, door twee elfjarige jon
gens. De politie kon de zaak op
lossen doordat bewakingscame
ra's de ontvoering van het kind
in een winkelcentrum hadden
vastgelegd. In het algemeen ver
wacht de NPI dat 24 uur toerei
kend is.
Minister Sorgdrager van justi
tie beraadt zich nog over de
noodzaak van aanpassing van
de wet. Ze stuurt binnenkort sa
men met minister Dijkstal een
brief over dit onderwerp naar
de Tweede Kamer.
Sorgdrager een bevestiging of
een duidelijke ontkenning.
De Kamer wil ook antwoord
op de vraag of, zoals D66-
woordvoerder De Graaf het uit
drukte, „de wilde ideetjes van
de LRT-rechercheurs onder
steuning kregen van het open
baar ministerie." Hij vindt
evenals PvdA-woordvoerster
Kalsbeek dat Sorgdrager duide
lijk moet maken in hoeverre het
OM gezag heeft uitgeoefend
over 'het denken en doen' van
de LRT-medewerkers. Informa
tie uit de gestolen computers is
terechtgekomen bij de mis
daadrubriek Peter R. de Vries
van RTL 4 die dat eergisteren
uitzond. Het kraken van de be
veiligde computers was gemak
kelijk omdat de gebruiksaanwij
zingen, inclusief de toegangsco
des, erbij zaten. Overigens
kwam er gisteren een tweede
schadeclaim tegen Peter R. de
Vries binnen. Naast de FNV wil
ook onroerend goedmagnaat
E. Maas uit Den Haag een
klacht indienen tegen De Vries
en de Staat wegens smaad en
laster omdat hij zich in verband
ziet gebracht met zaken die niet
door de beugel kunnen terwijl
daar geen enkel bewijs voor is.
Apeldoorn» Bij het monument van de joodse psychiatrische inrichting Het Apeldoornsche Bos werd gisteren
de jaarlijkse herdenking gehouden. De inrichting werd in de nacht van 21 op 22 januari 1943 door de Duitse
bezetter leeggehaald. Vijftig personeelsleden en 1.200 patiënten werden op transport gezet naar Auschwitz.
Niemand keerde terug. foto anp koen suyk
Jomanda wil
weg uit Tiel
Jomanda, het landelijk bekende
'genezend medium,' overweegt
de Evenementenhal in Tiel te
verlaten. Waar ze naartoe gaat,
weet ze nog niet. Als zich de ge
legenheid voordoet ergens an
ders in Tiel een geschikt onder
komen te huren, zal ze dat ze
ker niet laten.
De vrouw die in de jaren ne
gentig duizenden mensen naar
Tiel trok om een healing bij te
wonen, zegt dat rond de Evene
mentenhal de harmonie de
laatste tijd zoek is. Dat ligt niet
aan haar, maar 'aan die ander'.
Die ander is Jacques Onderwa
ter, haar ex-echtgenoot. Onder
water huurt de Evenementenhal
van de exploitatiemaatschappij
TenmO en Jomanda huurt de
hal op haar buurt van haar ex.
Jomanda bekijkt nu elke drie
maanden of ze het huurcon
tract verlengt.
Hoe het precies komt dat On
derwater de 'harmonie ver
stoort' wil ze niet zeggen. „Ik
heb er geen behoefte aan de
vuile was buiten te hangen. De
healings zijn nog wel harmoni
eus en vol liefde, daarnaast heb
ik mijn privé-leven."
Onderwater begon na zijn
scheiding van Jomanda, meis
jesnaam Joke Daman, in het
pand naast de Evenementenhal
een eigen bedrijf, het Exposium.
Hij ergert zich onder andere
aan de affiches die medewer
kers van Jomanda aan de mu
ren van 'zijn hal' hangen.
Euthanasie niet
automatisch meer
zaak voor justitie
den haag gpd
Artsen die euthanasie plegen
krijgen op den duur niet auto
matisch te maken met de offi
cier van justitie. Minister Sorg
drager van jusitie stelt voor
daartoe de strafwet te wijzigen.
Maar zij wil wel de mogelijkheid
tot vervolging behouden. Eu
thanasie zal nooit helemaal uit
de strafwet worden geschrapt.
Sorgdrager zei dat gisteren bij
een toelichting op het kabinets
standpunt over deze zaak.
Een regionale toetsingscom
missies van artsen, juristen en
ethici zal voortaan beoordelen
of artsen aan alle zorgvuldig
heidseisen hebben voldaan. De
officier van jusitie hoeft zich
daar dan niet meer mee te be
moeien. Het kabinet hoopt dat
zo meer artsen melding maken
van euthanasie. In zestig pro
cent van de gevallen gebeurt
dat nu niet.
PvdA, D66 en WD reageren
positief. De WD vindt wel, dat
het zogenoemde 'levenstesta
ment' (de euthanasieverklaring)
meer gewicht zou moeten heb
ben, en mist dat in het kabi
netsbeleid. De grootste opposi
tiepartij CDA ziet in de nieuwe
opzet echter grote risico's. De
christen-democraten vrezen dat
euthanasie 'langs een achter
deur uit het strafrecht ver
dwijnt.' De artsenoganisatie
KNMG is gematigd positief,
maar vreest dat de toetsings
commissies niet de angst bij
artsen wegnemen toch vervolgd
te kunnen worden, ook al heb
ben ze aan alle zorgvuldigheids
eisen voldaan.
den haag gpd/anp
„Het afbreken van een zwangerschap om
dat het ongeboren kind een meisje is, vind
ik onaanvaardbaar. Dit'getuigt van slecht
ouderschap." Op deze manier benadrukte
minister Borst van volksgezondheid giste
ren in de Tweede Kamer haar weerzin tegen
abortus op basis van geslacht. Ze reageerde
op de commotie die vorige week ontstond
toen ze begrip toonde voor een uitzonder
lijk geval waarin een abortus wordt uitge
voerd omdat de foetus een meisje is.
Ondanks haar afkeer tegen dergelijke
zwangerschapsafbrekingen blijft Borst er
toch bij dat er gevallen kunnen zijn waarbij
de sekse van het ongeboren kind de vereiste
'noodsituatie' is voor een abortus. „De wet
laat nu eenmaal ruimte voor individuele
vrouwen in individuele noodsituaties", ant
woordde de bewindsvrouw tijdens het we
kelijkse vragenuurtje in de Tweede Kamer.
Het CDA had de minister op het matje
geroepen na alle recente berichten in de
media over de abortuspraktijk. Sommige
artsen zouden de wet niet naleven en geven
toe aan elk verzoek om abortus, welke re
den daar ook voor wordt opgegeven al is
het omdat het buiten regent.
CDA'er Lansink vroeg zich af of Borst de
wet uitholt als zij bepaalde uitzonderings
gevallen noemt. Volgens Borst is daar geen
sprake van. „Het lijkt me heel lastig om te
zeggen: Dan mag het wel en dan mag het
niet." Het ministerie van VWS komt in
maart met een rapport over de praktijk in
abortusklinieken, dan ook zal de Tweede
Kamer verder over de abortuswet debatte
ren.
rekken lucien baard
De Afspreeklijn
heeft vanaf 1 januari 1997 een nieuw Service
nummer dat u kunt bellen als u in bent voor
een nieuwe relatie of gewoon voor een leuke
afspraak. Dit nieuwe Servicenummer vervangt
het huidige 06-informatienummer.
Voortaan weet u precies wat voor soort
Servicenummer u belt. Een nummer dat
hegint met 0800 is gratis; 0900 is betaalde
informatie;
0909 is betaald amusement; en de nummers
die beginnen met 0906 zijn de overige betaal
de nummers waaronder erotisch amusement
en babbelboxen.
Dus vanaf nu weet u precies waar u aan
toe bent. Voor meer informatie over de nieuwe
Servicenummers kunt u OilEnfïTtTuH
gratis 0800-0402 bellen.
De nieuwe Servicenummers. Voor alle duidelijkheid.
Drie van de zes Nederlandse TBS-klinie-
ken experimenteren met seks-oefenpart-
ners. Vrouwen die zich vrijwillig be
schikbaar stellen, leren streng geselec
teerde pedofielen en aanranders op een
normale manier met seks om te gaan.
Ook wordt de therapie gebruikt om
seksuele voorkeur te ontdekken.
Oldenkotte in Rekken is de eerste kliniek
voor ter beschikking gestelden (TBS) die
met een oefenpartner experimenteert als
onderdeel van de beharïdeling. Een pe
dofiel en een aanrander kregen - vrijwil
lig - 'seks op recept'. Een derde patiënt
volgt binnenkort.
De patiënten en de oefenpartner ont
moeten elkaar maximaal zes keer. Na de
kennismaking mag telkens een stapje
verder worden gegaan. Naakt elkaar be
kijken. Dan het verkennen van eikaars li
chaam - per se zonder orgasme. Elkaar
masseren, samen douchen. Pas in de
vijfde of de laatste ontmoeting mag het
ook tot gemeenschap komen.
Er is een strenge selectie van de patiën
ten. De afgelopen vijfjaar zag de Rek-
kense psycholoog Ad Kuijpers maar
twee personen waarbij hij de seksthera-
pie wilde proberen. Hij doet dat alleen
als er een redelijk vermoeden bestaat
dat deze methode nuttig kan zijn voor
'genezing' of voor het stellen van dia
gnoses. En er mag geen kans zijn op ge
vaarlijke situaties voor de vrouw. Ver
krachters vallen bij voorbaat af.
De als eerste geselecteerde man was ver
oordeeld voor (pogingen tot) misbruik
van jonge meisjes. Hij had nog nooit ge
meenschap gehad met een volwassen
vrouw. In de kliniek hield hij vol gewoon
op vrouwen te vallen en niet in een TBS-
kliniek thuis te horen. Met een oefen
partner probeerden de behandelaars
zijn werkelijke seksuele voorkeur te ont
dekken.
Voor de oefenpartner was het na vijf
ontmoetingen duidelijk: deze man was
absoluut pedofiel, zoals ze in Rekken al
vermoedden. Van gemeenschap is het
nooit gekomen. De tweede patiënt was
veroordeeld voor meerdere aanrandin
gen, waarbij hij sommige slachtoffers
urenlang met een mes had bedreigd.
Met hem maakte de therapeut de zes
sessies wel vol. In de vijfde kv^gm het tot
gemeenschap. Toen hem echter werd
gevraagd hoe de laatste ontmoeting zou
moeten verlopen koos hij niet voor li
chamelijk contact, maar voor een
etentje. Dat werd geïnterpreteerd als een
aanwijzing dat de man meer behoefte
had aan intimiteit dan seks. En dat de
therapie wellicht enig effect had. De pa
tiënt maakte werk van het afscheid: hij
had zelf gekookt en de tafel romantisch
gedekt.
Er valt nog niet te zeggen of de seksuele
oefentherapie een als behandelingsme
thode gehandhaafd blijft in TBS-klinie-
ken. De directie van Oldenkotte wil geen
commentaar geven op de experimenten
en heeft haar medewerkers verboden er
met de media over te praten. De kliniek
vreest de publieke opinie, „Het klimaat
ervoor is niet goed", aldus een woord
voerder.
Daarnaast speelde voor Kuijper een rol
dat bij veel seksueel TBS-delinquenten
een verband bestaat tussen het gepleeg
de delict en hun problemen met vrou
wen en seks. Uit de levensgeschiedenis
van de criminelen komt nog al eens naar
voren dat zij lijden aan faalangst of po
tentiestoornissen hebben.
Na het eerste Rekkense experiment volg
den twee andere klinieken, waaronder
de Pompekliniek in Nijmegen. Ook daar
wil men op dit moment niet praten over
de bevindingen. Voor zover Kuijper be
kend, worden op dit moment nog ner
gens in Europa seksueel delinquenten
op deze manier behandeld.
CDA-kamerlid Soutendijk toonde zich
vanochtend in KRO's Ontbijt TV bezorgd
over de therapie en wil zo snel mogelijk
opheldering van minister Sorgdrager
(justitie). D66, WD en PvdA staan posi
tief tegenover de nieuwe aanpa..