Verwarrende berichtgeving over De Ganzenhoek Schrijvende Lezers O IV/I B U D S A N Van oude mensen en de dingen die voorbij gaan Ondanks Leiden kwam Heineken naar Zoeterwoude Huldigt de gemeente Leiden 'jongens uit de polder' 9 'En toen werd de fiscus wakker' Het mysterie van de wakken ■I WOENSDAG 22 JANUARI 1997 CHEF APRIAAN RKAUI 'f NHMKC LEIDSCH DAGBLAD De krant moet de lezer voor alles duidelijkheid bieden. In veruit de meeste gevallen gebeurt dat ook. maar een enkele keer gaat het mis. dan ver spreidt de redactie juist mist in plaats van helder heid Zo ook op 8 januari. Op de pagina Natuur en Milieu werd onder de kop Ondergang dreigt voor dennen in Wassenaar gemeld dat Staatsbos beheer het Ganzenhoekbos wil laten kappen om dat het in het duingebied eigenlijk niet thuis hoort. Wie echter de pagina Regio Leiden van diezelf de dag opsloeg, kon daar in een artikel lezen dat burgemeester Schoute van Wassenaar tijdens zijn nieuwjaars" espraak zich gelukkig toonde dat Staatsbosbeheer heeft toegezegd in ieder geval voorlopig van kappen af te zien Een lezer vroeg zich af hoe dat nu toch moge lijk was en wat hij moest geloven. Wat dat laatste betreft: de kap van De Ganzenhoek gaat voorlo pig niet door Maar hoe kunnen zulke tegenstrijdige berich ten nu eigenlijk m één en dezelfde krant komen? De uitleg zal Lk hierna geven, waarmee ik de fout overigens zeker niet wil goedpraten. De lezer kan trouwens terecht zeggen dat hij met de interne roerselen van de krant niets te maken heeft. Zij moet haar werk gewoon goed afleveren. Zo een voudig is het De rubriek Xatuur en Milieu wordt niet in Lei den gemaakt maar door een ander dagblad waarmee het Leidsch Dagblad nauw samenwerkt. De rubriek verschijnt wekelijks en wordt al eerder dan de dag van verschijning samengesteld en ge redigeerd. De pagina Regio Leiden daarentegen volgt de actualiteit op de voet. En zo kwam het bericht over het kappen van het bos op dezelfde dag m de krant als de laatste ontwikkeling m deze kwestie namelijk het niet kappen van het bos. Zoiets komt zelden voor. het is een ongelukkige samenloop van om standigheden. maar wel één die kan worden vermeden. Waar het hier aan ontbroken heeft, is een goed overleg tussen de deelredacties. Dat is altijd no dig. maar hier zelfs dringend ver eist omdat die deelredacties zich in dit geval niet op dezelfde plaats bevinden. Een goede oplossing zou ook zijn om op de pagina Na tuur en Mileu meer algemene en geen specifiek regionale onder werpen op te nemen. Die kan men beter overlaten aan de regionale (plaatselijke) redacties. Zo voor komt men verwarring én doublures. Ik zal de hoofdredactie daarvan proberen te overtuigen. 'Stopper' Een krant moet altijd een even aantal pagina's bevatten. Maar het gebeurt niet zelden dat het aantal redactie- en advertentiepagina's samen op oneven uitkomt. Dan wordt een zogenaamde stop-pagina ingelegd. Dat is een pagina die tevo ren is klaargemaakt en uit niet-actuele kopij be- RUUDPAAUW staat. Zo n pagina kan wel e tijdje blijven liggen, wordt pas geplaatst als zij nodig is. Als het zo ver is dient zo n pagina goed te worden gecontroleerd, want evenals met het Ganzenhoek bos het geval was. loopt men het ri sico dat gegevens in een artikel niet meer kloppen of door nieuwe ont wikkelingen zijn achterhaald. Op 6 januari ging het met een arti kel op zo'n stop-pagina Cash Con verters biedt gestolen fietsen aan) grondig fout. Het gaf het verhaal weer van een man die van de poli tie te horen had gekregen dat zijn gestolen (dure) fiets bij de Groning se vestiging van Cash Converters (CC), een bedrijf in tweedehands goederen, te koop stond, naar la ter bleek voor 500 gulden. De man wist de eige naar van CC ervan te overtuigen dat het zijn fiets was, maar hij moest toch 162.50 gulden neerleg gen, zijnde het bedrag dat CC zelf voor de aan koop had betaald, om hem terug te krijgen. Een merkwaardige zaak. De eigenaar van CC zei in het artikel niet te hebben geweten dat de fiets was gestolen. De ombudsman van het Leidsch Dagblad is van maandag tot en met vrijdag bereikbaar van 9.30-11.30 uur onder telefoonnummer (071)-5356215. Brieven kan men richten aan het adres: Ombudsman Leidsch Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Het werk van de ombudsman valt buiten de verantwoordelijkheid van de hoofdredactie. Voor klachten over de bezorging gelieve men te bellen (071) - 5128030. Het artikel was afkomstig van het Nieuwsblad van het Noorden en door dat blad op het net ge zet van de Geassocieerde Pers Diensten (GPD), waarbij deze krant is aangesloten. Hier verscheen het dus op 6 januari in de krant. Cash Converters protesteerde tegen deze be richtgeving en de aantasting van haar goede naam. Niet alleen had zij de 162,50 gulden in middels aan de man teruggegeven, maar zij was ook, al geruime tijd terug, door de politie gereha biliteerd. Bij onderzoek bleek mij het volgende: het arti kel van 6 januari kon bij de lezer de indruk wek ken dat het een recente gebeurtenis betrof, maar het dateerde al van begin september 1996. Het was bij deze krant al die tijd in het computerge heugen bewaard en dus pas nu, vier maanden la ter. zonder enige controle, in de krant gezet. De mededeling van CC dat zij al in september van elke blaam gezuiverd is, is juist. De politie verklaarde in een bericht dat al op 7 september 1996 in het Nieuwsblad van het Noorden ver scheen dat CC in deze zaak te goeder trouw is ge weest: zij spreekt voorts haar waardering uit over het registratiesysteem van CC. Of die rechtzetting óók op het net van de GPD is verschenen heb ik niet kunnen nagaan, maar doet ook nauwelijks ter zake. Een bericht van de ze strekking publiceer je direct of je publiceert het niet. Je kunt er niet vier maanden later nog eens mee aankomen. Daarvoor is het gewoon te oud. Doet men het toch dan ziet men wat voor risico men kan lopen en wat voor schade men kan aan richten. Hier past dan ook een hard oordeel: de redactie heeft zich schuldig gemaakt aan een vorm van onverantwoorde journalistiek. De gekende Nederlandse schrijver Louis Couperus schreef al in 1906 over de oude mensen en de dingen die voorbij gaan. En het the ma is nog steeds actueel, im mers alles gaat voorbij. Complex is soms wel de wijze waarop men de dingen voorbij ziet gaan. Zo neem je 's middags deel aan een VÓ- MI(Vereniging Oud Militaire Indiëgangers)-regio bijeen komst in 'De Rank' te Noordwijk en lees je 's avonds in 'eigenste' dagblad (het Leidsch Dagblad van 15-01-97) het zoveelste bo terzachte artikel met betrek king tot onze gemengde ge voelens over Indië. Met alle respect ten aan zien van de geïnterviewde sobats, maar wat is de zin van dit wederom oprakelen van onze ervaringen en bele venissen toentertijd en al daar? Natuurlijk, op zo'n bijeen komst van veteranen, onder gelijkgestemden, dan is het klankbord ruimschoots aan wezig. Maar in een land, dat nimmer heeft kunnen bogen op een zekere mate van een militaire geschiedenis en/of cultuur, is het discussiëren over desbetreffende dingen volstrekt zinloos. Of, het leidt bij anderen tot de overtrok ken en uit verband gehaalde zaken, die het juiste beeld nog I (en de waarheid) over ons (meestal verplichte) optre den vertroebelen, danwel valselijk weergeven. In een tijdsbestek van goed veertig jaar heeft de in teresse van onze rijksover heid ten aanzien van de na zorg en erkenning van niet name de Indië-veteranen, hoegenaamd geen prioriteit ondervonden. Hadden 'wij' maken met een mi- i oorlog, waar nog wel daadkracht aanwezig was, een en ander werd al lengs softer toen Oorlog ver vangen werd door Defensie. Thans, mede door het re cent afschaffen van de dienstplicht, spreekt men al van een veredeld soort poli tiekorps, met dezelfde taken. Te verwachten valt, dat deze brigade ter gelegener tijd on der Binnenlandse Zaken gaat ressorteren. Op dat mo ment zal de dan verantwoor delijke bewindspersoon ver ordonneren dat hij/zij niets met die 'oude mensen' van doen heeft en die zien dan op hun beurt 'de dingen voorbij gaan', waaronder de sinds 1995 toegezegde stof felijke waardering! YVel zal de Exellentie vra gen, of de laatste veteraan alstublieft het licht uit wil doen! N. Sluis sr., Noordwijkerhout Hele artikel "Weg met aftrek hypotheekrente' achterhaald Na lezing van het artikel "Weg met aftrek van hypotheekren te van Sjaak Smakman in het Leidsch Dagblad van 17 janua ri jongstleden, ben ik van me ning dat hier en daar iets moet worden rechtgezet. 1 In de aanvang wordt ge steld. dat Van der Ploeg (PvdA'. Giskes 1D66) en Hillen (CDA) natuurlijk gelijk heb ben: de hypotheekrente-aftrek moet op termijn weg, want niet de huizenbezitters, maar de banken verdienen er goud mee. Verderop lees ik echter, dat huiseigenaren moeten be denken dat zij via de hypo theekrente-aftrek jaar in jaar uit fors worden gesubsidieerd en dat aan de opbouw van hun vermogen door alle belas tingbetalers wordt meebe taald vandaar zijn pleidooi voor forse verhoging van het huurwaardeforfait. Het lijkt mij toe. dat de schrijver met deze twee stellingen zichzelf tegenspreekt, nog afgezien van het feit dat de tweede stelling in exact dezelfde bewoordin gen opgaat voor hen die profi teren van huursubsidie. 2. V erhoging van het huur waardeforfait heeft niet zozeer desastreuze gevolgen voor de hogere inkomensgroepen, als wel voor diegenen, die ooit een betaalbare woning kon den kopen, maar nu de waar de van hun bezit spectaculair zien stijgen door de grote vraag naar huizen, juist in de goedkopere en nog betaalbare prijsklassen, vooral in de Randstad en de grote steden, een ontwikkeling, waarop juist die huiseigenaren niet zitten te wachten. Met name dus bij de lagere en de midden-inko mensgroepen zal zo'n verho ging van het forfait niet in I dank woren afgenomen. x 3. Ik begrijp niet goed. waar- om Smakman met name de heer Van der Ploeg gelijk moet geven die, toen hem op de ge volgen van het onder punt 2 gestelde werd gewezen, zelf zijn ongelijk erkende. 4. Wellicht kan ik de onge- 1 rustheid vanwege een on rechtvaardige bevoordeling van de huizenbezitters bij Smakman wrat wegnemen door de volgende feiten: a. als huiseigenaar betaal ik 225 procent maal zoveel OZB als een niet-huiseigenaar. b. door veelal hoge onder houdskosten. vooral bij huizen ouder dan 10 jaar. wordt veel van de in het artikel veronder stelde vermogenstoename te- c. door nieuwe wetgeving zal in 1997. ondanks verlaging van het percentage huurwaar de. het forfait, uitgedrukt in guldens, voor vrijwel alle huis eigenaren fors omhoog gaan Gezien de laatste opmerking is eigenlijk het gehele artikel van Smakman achterhaald. J de Groot, Leiderdorp. Op vrijdag 10 januari jongstle- den stond in uw dagblad een artikel van de heer Waal over de Grote Polder in Zoeterwoude. Daar stond heel veel lezens waardigs in. Met belangstelling heb ik er kennis van genomen. Maar dan wordt zo tussen neus en lippen door een opmerking geplaatst, waar ik me zeer aan ergerde. Letterlijk schrijft de heer Waal: 'in het begin van de jaren zeventig deed Leiden wel het werk voor de vestiging van Hei neken en andere bedrijven, maar bleef het grondgebied van Zoeterwoude'. Het tegendeel is echter waar. De heer Waal had beter kun nen zeggen, dat ondanks zware tegenwerking van Leiden de vestiging van Heineken toch doorgang kon vinden. Wat was het geval? Leiden had meer dan gewone aandacht voor de Bar- repolder (de plek waar Heine ken nu gevestigd is), want Lei den had daar een elektriciteits centrale willen vestigen, waarbij bijna de hele polder onder wa ter zou worden gezet, om op die manier voldoende koelwater voor de centrale in voorraad te hebben. Zoeterwoude was daar helemaal niet gelukkig mee. Kunt u zich voorstellen, dat - toen vertegenwoordigers van Heineken het raadhuis van Zoe terwoude bezochten om de mo gelijkheid van vestiging van een bierbrouwerij te bespreken op de plek, die Leiden onder water De vestiging wilde zetten - zij met vlag en wimpel werden ingehaald, en al heel gauw in principe overeen stemming werd bereikt. De gemeenteraad van Zoe terwoude ging in de vergade ring van augustus 1970 in prin cipe accoord met de vestiging van de brouwerij. En toen was Leiden in last. Een streep door hun rekening. Alles werd in het werk gesteld om Zoeterwoude dwars te zitten. Op het gebied van de toekomstige brouwerij (zestig hectare) had Leiden een klein stukje grond in bezit van naar ik meen nog geen honderd \ierkante meter. En met dat kleine stukje grond (dat Heine ken absoluut nodig had) is toen ARCHIEFFOTO FRANS ROMBOUT een onredelijke druk uitgeoe fend, zowel op de gemeente Zoeterwoude. alsmede op de di rectie van Heineken. Leiden kwam plotseling voor de dag met de stelling: deze vestiging is niet van plaatselijk belang, maar van regionaal belang. Dus moest Leiden hierin meespre ken. De druk van Leiden was af schuwelijk. Er moest - volgens Leiden - een commissie komen om de bouw te begeleiden, en daarin moest Leiden natuurlijk zijn plaats vinden. Er was iets van een soort ultimatum, waar bij als uiterste mogelijkheid naar voren werd geschoven, dat dat kleine stukje grond niet zou worden verkocht, en daarmee de bouw onmogelijk zou wor den. Ik herinner me nog de avond ten huize van burgemeester Detmers, waarbij het gemeente bestuur van Zoeterwoude, en tevens de directie van Heineken in oprichting aanwezig waren. Als wethouder van Zoeterwou de heb ik die avond nog scherp in mijn geheugen gegrift staan. We moesten aan de eis van Leiden voldoen, om een geza menlijke commissie te vormen, om de bouw te 'begeleiden'. Het was die avond buigen of barsten. En ik herinner me nog duidelijk, dat de bouwdirecteur van Heineken de knoop door hakte door te zeggen: 'Geef ze maar hun zin. Die commissie heeft toch niets te betekenen. We laten ze wel zien, wat we kwijt willen en dan lopen ze wel met ons mee'. Zo is het gegaan, en dat moet de heer Waal wel zeer goed we- Naschrift redactie: Ad punt 1: De zinsnede over vermogensopbouw was be doeld om het mogelijke be zwaar te ontkrachten dat een huiseigenaar drie ton hypo theek heeft moeten nemen op een huis dat bij verkoop maar twee ton oplevert omdat de rente-aftrek verdwijnt. Dat be zwaar is echter onterecht, om dat de huiseigenaar dankzij de hypotheekrente-aftrek nooit de werkelijke lasten van die drie ton hypotheek heeft hoe zen betaler, en dus ook geen recht heeft op het extra ver mogen dat hij zo opbouwt. Da: laat onverlet dat het voor- al de banken zijn die profite- 1 ren van te hoge prijzen omdat ze extra geld kunnen uitlenen. Ad punt 2 en 3: Hoe een ver hoging van het huurwaarde- forfa;r in de praktijk uitpakt, valt goed te regelen Bij de re cent in de Tweede Kamer be handelde herziening van het huurwaardeforfait hebben tal van vananten de revue gepas seerd. die elk andere inko mensgevolgen hadden 'want mensen met duurdere huizen hebben over het algemeen ook een hoger inkomen; Maar het is ontegenzeggelijk waar dat er in eerste instantie fricties zijn. Zoals in het verhaal staat: nie mand blijft buiten schot bij een verhoging van het forfait. Maar door de forfaitverhoging geleidelijk in te voeren en de verhoging groter te maken naarmate een huis meer waard is, vallen de gevolgen goed te doseren. Ad punt 4 aj Dat een huisei genaar meer OZB betaalt dan een huurder, is een misvat ting. Een huiseigenaar betaalt direct zowel het gebruikers als het eigenarendeel, maar de huurder betaalt die twee delen net zo goed. De verhuurder verhaalt het eigenarendeel im mers via de huur op de huur der. Ad punt 4 b) Met de onder houdskosten van een huis wordt al rekening gehouden in het huurwaardeforfait. Over de vraag of die onderhoudskosten zo hoog zijn dat de vermo gensopbouw daardoor groten deels teniet wordt gedaan, is daardoor op zich niet zo rele vant. De huiseigenaar 'krijgt immers via een korting op het huurwaardeforfait al geld voor dat onderhoud. Ad punt 4 C) Het forfait gaat. dat is heel uitdrukkelijk afge sproken, niét omhoog. Bij de hertaxatie zal aan veel huizen een veel hogere waarde wor den toegerekend, maar in ruil daarvoor gaan de tarieven om laag. Per saldo moet voor alle huizenbezitters samen het to tale huurwaardeforfait gelijk blijven. Wel kunnen er indivi dueel verschillen optreden: huiseigenaren van wie de wo ning extreem veel in waarde is gestegen, zullen wat meer bij hun inkomen moeten tellen i In het Leidsch Dagblad van 7 januari stond een kort artikel waarin werd ver meld welke buurgemeenten van Leiden hun elfstedenrijders huldigen. Tevens werd gezegd dat de gemeente Leiden geen huldigingsplannen heeft, want aldus een gemeentelijke woordvoerder 'dit is toch een sport voor jongens uit de polder'! Uiteraard schoot deze toevoeging bij ondergetekenden in het verkeerde keel gat. Na wat heen en weer gebel met de gemeente en de krant, konden wij de juiste toedracht en de juiste bewoordin gen niet achterhalen. Feit blijft dat de gemeente Leiden (nog) geen aandacht aan haar elfstedenrijders heeft besteed en dat eigenlijk ook niet van plan is. Bij navraag blijkt dat Leiden nog niet uit Leeuwarden vernomen heeft welke Leidse schaatsers de Tocht der Tochten hebben uitgereden. Dit is vreemd, want de buurgemeenten, waaronder het ook niet zo kleine Alphen aan den Rijn, heb ben daar geen moeite mee gehad. Deze gemeenten weten deze tocht wel op zijn waarde in te schatten en zijn trots op hun schaatsers. De gemeente Leiden is kennelijk niet op de hoogte van het feit dat er in deze gemeente toevallig een schaatsvereni ging bestaat, namelijk de IJVL (IJssport Vereniging Leiden) en dat dit de grootste sportvereniging van Leiden is. Om te voorkomen dat de geschiedschrijving van de gemeente op dit punt te kort schiet volgen hieronder de namen van de schaatsers van de IJssport Vereniging Leiden die de tocht hebben volbracht. Uit Alphen aan den Rijn: Jacqueline Zwetsloot. Uit Leiden: Peter van Bohe- men, Jos Drabbels, Gerard Driessen, Jos Fugers, Piet van Goudoever, Bert van Kordelaar, Eric van Kordelaar, Henk Lus tig, Cees Olsthoorn, Henk Oosterhof, Aad van Ouweelen, Hans Schouffoer, Co van Wetten, Pieter Smit en Cor Vergeer. Uit Leiderdorp: Frits van Huis. Uit Stompwijk: Jacques Hoogweg en uit Delft: Jeroen Buis. Op vrijdag 3 januari voltooiden de vol gende twee niet ingelote leden de tocht: Bert Breed en Jaap de Gorter uit Leiden. In de rubriek 'Belasting Belicht' van 15 januari j.L wordt gesproken over het huurwaardeforfait 1997. Inderdaad zal men de huurwaarde van het eigen huis voor de inkomstenbe lasting moeten gaan base ren op de waarde die ver meld zal gaan worden op het aanslagbiljet onroe- rend-zaak-belasting van de gemeente. Uit uw artikel valt af te leiden dat wanneer deze waarde bijvoorbeeld 170.000 gulden is. men 1,25 procent, dus 2125 gul den, bij het inkomen moet tellen. Maar: veel gemeenten hebben een taxatiewaarde genomen die dateert van vóór 1995. Zo is de peilda tum voor bijvoorbeeld Lei derdorp: 1 jan. 1992. En toen werd de fiscus wakker. Voor dergelijke gemeenten (zogenaamde wets fictiegemeen ten heeft het ministerie 'opho gingspercentages' vastge steld. Voorbeelden van zulke percentages: Jacobswoude 25, Katwijk 25, Leiderdorp 23, Oegstgeest 20, Valken burg 15, Zoeterwoude 25. In een gemeente met een opslagpercentage van 25 wordt de huurwaarde zoals boven gesteld op 2125 gulden, dus als volgt: 170.000 gulden 25 pro cent 212.500 gulden a 1,25 procent 2656 gul den. Dit opslagpercentage kost de eigenaar dus (in de 50 procentsschijf) 2656 gulden, minus 2125 gul den a 50 procent 265 gulden belasting extra. P.J. Fritz, Leiderdorp. I O EK ZUYDERDUIN adviseur van de vereniging De Friesche Elf Ste den. heeft het bij het rechte eind: 'Ook als er altijd al stro ming is en er heeft toch al da gen ijs gelegen, kan het ineens misgaan. Dan gaan ineens de warme lagen water zich met de koude lagen, die zich vlak onder het ijs bevinden, mengen.' De vraag blijft echter, waarom zo plotseling? Van de aardrijkskundeles op de oude HBS herinner ik mij het volgende: gedurende herfst en winter koelt het water af. De koude komt van boven uit de lucht, en de wind roert hem door het water heen. Omstreeks december is het water bij de bo dem altijd nog, pak weg, twaalf graden, terwijl het aan de op pervlakte al lang omstreeks nul is. Halverwege oppervlakte en bodem houdt water van vier graden zich in evenwicht. Maar het is een labiel evenwicht, want bij vier graden is water op zijn zwaarst en hoort het eigen lijk onderin te liggen. De verti- kale stroom tengevolge van de zwaartekracht, de convectie, kan op gang gebracht worden door stromingen van andere oorsprong: stroming ten gevol ge van wind en... bemalen en pompen van koelwater. In januari bereikt de laag van vier graden zijn eindbestem ming. op de bodem. De toe stand is stabiel: het zwaardere ligt onder het lichtere water. Als het dan dichtvriest hoeft de wa terwolf niet gevreesd te worden. Maar als er aan het begin van het afkoelingsproces al ijs ligt, kijk dan maar goed uit! De wind heeft geen effect meer, de be maling is gestaakt en het wa ter is in slaap gevallen. Het plaatselijke effect van een koel- waterinlaat is als een kieteling aan het oor van de waterreus: hij wordt weer wakker en keert zich in zijn volle lengte nog eens om. Ook in rationele zin is het duidelijk wat er gebeurt: het water van vier tot twaalf graden komt tegen het ijs aan te liggen en spreidt zich daar als een olie vlek uit. Dan begint het vreten van de waterwolf. Concluderend kan men zeg gen dat een vroege vorstperiode gepaard gaat met het verschijn sel van plotselinge wakvorming in het ijsplateau: bij een labiel evenwicht hebben kleine oorza ken grote gevolgen. Leny Wiggers blijft een kei! De portretten-galerij van elf stedentocht-schaatsers ui; deze regio bekeek ik met be langstelling. Hulde aan al die mannen (beneden de 65 jaar), die deze barre tocht volbrachten. Helaas miste de verslagge ver van het Leidsch Dagblad een Leidse vrouw, die bijna van haar AOW gaat genietea en opnieuw een elfsteden tocht-kruisje verdiende1 Waarschijnlijk hebben maai weinig vrouwen van die leef tijd haar dat na gedaan. Daarom proficiat Leny! Ge weldig wat een prestatie. I? oud-collega's van het Zen dingsbureau zijn trots op je! Hetty Boten Oegstgeest

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1997 | | pagina 18