Oogoperatie in Cuba was voor Dick
Gezondheid
Dreigend infarct
Gevoelige operatietang voor sleutelgat-operaties
RP leidt tot blindheid
MAANDAG 20 JANUARI 1997
REDACTIE SASKIA STOELINGA 023-51
Meneer Haasnoot heeft de schrik van zijn leven ge
kregen. Hij was op weg naar huis in de auto, toen
hij opeens hevige pijn midden op de borst kreeg,
die uitstraalde naar zijn linkerarm. Hij had recent
een kaartje van de Hartstichting gelezen waar de
verschijnselen van een hartaanval opstaan, en hij
dacht:.Verdomme nou ben ik er geweest. Ik moet
naar een praatpaal.Hij gaf gas en toen hij bij een
praatpaal kwam, was de pijn al gezakt. Na onge
veer tien minuten voelde hij niets meer en besloot
hij voorzichtig naar huis te rijden.
Wat meneer Haasnoot heeft meegemaakt is een
aanval van angina pectoris (AP), pijn op de borst
veroorzaakt door zuurstoftekort in de hartspier.
Het zuurstoftekort wordt meestal veroorzaakt door
atherosclerose (aderverkalking) in de kransslagade
ren. De kransslagaderen, die het hart zelf van zuur
st of ijk bloed voorzien, raken daardoor plaatselijk
vernauwd. En net zoals op een snelweg door-
stroombelemmering ontstaat, als plaatselijk drie
van de vier rijstroken afgesloten zijn, geeft zo'n ver
nauwing in de kransslagaderen een vermindering
van de bloeddoorstroming richting de hartspier.
Dat relatieve tekort aan zuurstofrijk bloed geeft in
eerste instantie klachten als er extra vraag is naar
zuurstof, bij inspanning bijvoorbeeld. Het gevoel
van AP is het best te omschrijven als een zwaar
drukkend gevoel midden op de borst, alsof er een
hoop stenen ligt, soms met uitstraling naar kaken
en/of linker arm. Meneer Haasnoot herinnerde zich
desgevraagd ook dat hij al vaker een zwaar, be
nauwd gevoel op de borst had gehad bij sjouwwerk
in zijn winkel. „Maar als ik dan even ging zitten
was het direct weer weg hoor.Typisch van angina
pectoris bij inspanning is dat je er niet 'doorheen'
kunt. Je móet stoppen met wat je aan het doen
l>ent, kiezen op elkaar en doorzetten heeft geen ef
fect. Sommige mensen krijgen aan het begin van
een inspannende activiteit pijn, rusten dan even en
kunnen vervolgens zonder moeite hun werk of
sport voortzetten. Dit verschijnsel wordt 'first hole
vagi na' genoemd, naar golfers die op de eerste hole
pijn krijgen, en daarna zonder problemen de overi
ge 17 holes uitspelen.
Veel mensen hebben last van pijn op de borst bij
inspanning. Vaak weten ze ook precies wanneer de
klachten komen: altijd op de een na laatste tree
ran de trap, altijd als ze uit een warme kamer de
kou inlopen, altijd als de boodschappentas zwaar
der wordt dan 10 kilo. Deze vorm van angina pec
toris noemen we stabiele angina. Het is verstandig
om hiervoor uw huisarts te consulteren, want met
gerichte medicatie kunnen de klachten verminde
ren. Uw huisarts kan ook bepalen of verwijzing
naar een cardioloog zinvol is. Wat meneer Haas
noot heeft meegemaakt, is echter veel ernstiger: hij
kreeg zijn pijnaanval in rust. Pijn in rust, of AP 's
nachts, noemen we instabiele angina pectoris. Ook
LP die opeens bij geringere inspanning optreedt,
noemen we instabiel. Het is niet overdreven te stel
len dat instabiele angina pectoris een voorbode is
van een hartinfarct. Meneer Haasnoot heeft een
schot voor de boeg gehad, en toen hij zich dat reali
seerde, kreeg hij opnieuw de bibbers.
Instabiele AP is sowieso eeti reden tot verwijzing
naar de cardioloog, en wel met enige spoed. Een
ECG, een inspanningstest en zonodig een hartca-
therisatie (waarbij de kransslagaderen zichtbaar
worden gemaakt) staan dan op het programma.
Ook de risicofactoren voor hart- en vaatziekten
krijgen aandacht: roken, hoog cholesterolgehalte en
hoog vetzuurgehalte in het
bloed, te hoge bloeddruk,
familiair voorkomen van
hartziekten. Voor zover
mogelijk worden deze fac
toren aangepakt. Wat be
treft meneer Haasnoot lijkt
hier wel winst te behalen:
hij heeft hypertemie en een
veel te hoog cholesterol- en
vetzuurgehalte in het bloed.
Roken doet hij gelukkig
niet. Met de juiste medica
tie zal hij vermoedelijk in
veiliger wateren te loodsen
zijn.
Chirurgen kunnen zogenoemde sleutelgat-ope
raties in de toekomst met meer gevoel en daar
door met minder risico uitvoeren. Werktuig
bouwkundigen van de Technische Universiteit
Delft (TUD) en het Academisch Medisch Cen
trum hebben daarvoor een speciale operatietang
ontworpen.
Door zijn constructie is de tang vijf keer zo ge
voelig als een gewone tang. Het handvat heeft
niet het model van een schaar, maar wordt in de
hele hand gehouden. Met één vinger kan de chi
rurg de tang bedienen, „en dat zorgt ervoor dat
hij veel beter voelt wat hij doet en dat hij dus
fijngevoeliger kan opereren", aldus prof.dr.ir. C.
Grimbergen, hoogleraar medische technologie
bij het AMC en hoogleraar meet- en regeltech
niek bij de TUD.
Via een speciaal rolmechanisme voelt de vinger
wat de tang doet. De chirurg kan daardoor zelfs
een kloppend bloedvat goed voelen.
Die gevoeligheid is van groot belang bij de sleu
telgatmethode, een manier van opereren die
steeds vaker wordt toegepast bij galblaas- en
darmoperaties. Daarbij worden enkele dunne
buisjes via een klein sneetje in de buikwand ge
plaatst. Eén is voor een minicamera, de ander is
voor de operatietang. De chirurg voelt zelf nau
welijks meer iets. Zijn handen blijven buiten het
lichaam. Daardoor bestaat het gevaar dat hij te
veel kracht zet of een bloeding veroorzaakt.
Van de nieuwe tang bestaat voorlopig alleen een
testmodel. Op het ontwerp is octrooi aange
vraagd. Als de tang in productie wordt genomen,
komt hij wellicht over één jaar op de markt.
HAVANA HENDRI BELTMAN
Dick Windt begint meteen honderd-uit
te praten over zijn oogoperatie in het
hypermoderne Camilo Cienfuegos Oog
ziekenhuis in de Cubaanse hoofdstad
Havana. „Alles is goed gegaan, het viel
allemaal erg mee", zegt de met gele pet
en bril getooide elfjarige uit Lelystad.
Dick Windt lijdt aan de volgens westerse
artsen ongeneeselijke oogziekte retinitis
pigmentosa (RP), die via een verkoke
ring van het gezichtsveld sluipenderwijs
blindheid tot gevolg heeft. Twee jaar ge
leden had Dick nog tachtig procent van
zijn gezichtsvermogen, vlak voor de
operatie was dat nog slechts twintig pro
cent en nu lijkt dat weer wat meer te
zijn.
Alleen in de kliniek van prof. Orfilio
Pelaez kan het degeneratieproces met
behulp van een operatie en aansluitend
ozontherapie en diverse medicijnen tot
staan worden gebracht. Alüians dat is de
mening van RP-patiënten. Uit de hele
wereld vliegen ze naar Havana toe. Uit
Nederland tot dusver zo'n tweehonderd
van de naar schatting tienduizend pa
tiënten.
Voor Dick en moeder Ria Windt was de
'Cuba-therapie' de laatste strohalm.
Misschien is hier de vrijwel zekere gang'
naar blindheid nu tot staan gebracht.
„Hier in Havana hebben ze me dat in elk
geval heel duidelijk verzekerd."
Voor het Lelystadse jongen en zijn fami
lie begon de lijdensweg al toen hij nog
een hummeltje was. „Vanaf het moment
dat hij ging lopen, viel het ons op dat hij
wel erg veel viel", aldus Ria Windt. „Dick
was al onder controle voor een lui oog
en had bovendien nog eens last van
nachtblindheid".
In 1992 werd het rechter oog van Dick
operatief rechtgetrokken en de hoop be
stond dat het vallen en het stoten aan bij
voorbeeld deurposten daarmee ook tot
het verleden zou behoren. Vergeefs. Vo
rig jaar stelde de oogarts de diagnose RP
èn een verhoogde druk op de ogen en
hersenen. Die laatste aandoening is in
het AMC in Amsterdam verholpen.
„Maar", zegt Ria, „wat RP was wisten we
niet en evenmin dat het blindheid tot
gevolg heeft. En dan natuurlijk de vraag
wat er aan te doen is. Bij oogartsen hoef
je niet aan te kloppen, want die zeggen
doodleuk: sorry mevrouw, we kunnen
Dick niet helpen. Uiteindelijk hoor je
dan van prof. Pelaez in Havana. Cuba,
denk je dan, sigaren, Castro, wat moet ik
daarmee. Maar dan ga je kijken naar de
positieve resultaten bij anderen die daar
zijn geopereeerd. Tja, en dan komt het
financiële plaatje: zeventien tot acht
tienduizend gulden. Een bedrag dat niet
door het ziekenfonds wordt vergoed. En
dat alleen omdat de oogartsen hier zo
weinig van het werk van prof. Pelaez af
weten', constateert Ria verbolgen over
zoveel gebrek aan medewerking in Ne
derland. Om de financiële last enigszins
te verminderen - veel RP-patiënten zijn
gedwongen bij een bank een lening aan
te gaan - bracht het personeel van het
bedrijf waar Dicks vader werkt, zo'n vijf
duizend gulden bijeen. „Vreselijk goed,
zoals die mensen van Flevo Rubber met
ons meeleefden", zegt Ria enthousiast.
Het was een lichtpuntje in de duisternis.
„Want de begeleiding die je krijgt, nadat
je gehoord hebt dat je kind blind wordt,
is zó frustrerend. Geen enkele Neder
landse oogarts wil eens openhartig met
je praten over Cuba. Ze zijn alleen maar
afwijzend. Maar gelukkig heb ik veel
steun gehad aan de moeder van Martijn
Schoonhoven uit Oldebroek, die in mei
van dit jaar in Cuba is geopereerd. Drie
maanden later was het gezichtsvermo
gen van Martijn al een stuk beter."
Retinitis Pigmentosa, kortweg
RP, is een erfelijke oogziekte die
in veel gevallen tot blindheid
leidt. RP kent een complex aan
symptomen. Het begint niet
zelden met bijziendheid of
nachtblindheid. In de loop van
de tijd treedt aan de buitenste
zijden van het oog een vermin
dering van het gezichtsveld op.
Dat komt door pigmentering
van het netvlies en het afsterven
van minuscule bloedvaatjes.
Kleine voorwerpen zie je dan
niet meer, je wordt gevoelig
voor licht en op de langere ter
mijn kijkje nog uitsluitend door
een koker. De oorzaak van dit
alles ligt in het ontbreken van
een aantal chromosomen. In
bepaalde bevallen gaat de ziek
te bovendien gepaard met epi
lepsie, een geestelijke handicap,
oorafwijkingen, lever- en nier
aandoeningen of een huid
kwaal. Kortom, een ziektebeeld
dat bij veel RP-patiënten tot de
pressies leidt.
Alleen in Havana wordt RP be
handeld. Onder algehele narco
se wordt een stukje vetweefsel
achter het netvlies aangebracht.
Daardoor moet er een betere
doorbloeding in het oog optre
den. Diverse vaatverwijders,
ijzer- en vitaminepreparaten
moeten de rest doen.
Tot dusver wordt deze zoge
naamde Cuba-therapie door de
Nederlandse oogartsen, de ziek
tekostenverzekeraars èn de
overheid niet erkent. Maar daar
lijkt verandering in te komen.
De resultaten van alle tot dusver
in Cuba geopereerde Nederlan
ders zal in kaart worden ge
bracht.
Op voorhand gaan Nederlandse
deskundigen, zoals dr. A. R. Caf-
fe, verbonden aan de medische
faculteit van de Erasmus Uni
versiteit in Rotterdam, ervan uit
dat minister Borst
(Volksgezondheid) het advies
zal krijgen de waarde van de
Cuba-therapie eens serieus te
onderzoeken.
P
u
z
z
E
L
s
S
C
o
R
N
E
R
T
O
O
L
S
1
N
A
M
K
E
O
H
T
R
A
IV!
S
N
D
T
V
S
A
K
R
A
B
A
N
N
R
1
N
A
O
Z
L
K
E
T
K
E
E
E
E
S
A
A
O
E
R
E
B
1
L
P
G
H
E
E
A
M
1
L
E
T
O
E
P
R
G
E
D
K
1
0
E
1
K
S
T
A
E
1
R
G
R
T
L
T
K
G
K
N
H
M
D
V
O
U
P
0
1
A
O
E
A
S
E
R
N
0
1
N
O
L
Z
O
O
K
K
N
A
E
V
T
L
s
0
T
A
A
L
A
R
A
M
D
V
N
E
A
L
A
R
R
F
E
V
A
N
A
E
K
K
H
R
N
B
E
D
D
X
A
T
S
N
E
K
L
E
T
1
N
N
E
L
E
D
D
1
M
E
B
V
G
0
M
A
A
N
L
E
T
E
O
R
T
O
Aanslag
Barkas
Bemiddelen
Braziliaan
Corner
Ergernis
Examenvrees
Haaks
Happen
Hoekman
Kakkerlak
Kantelen
Katoen
Kiosk
Kruitvat
Landvoogd
Lekker
Matelot
Notitie
Oberon
Ogief
Ondernemer
Overloop
Savooiekool
Sloot
Stekker
Telkens
Tomaat
Troetelnaam
Vaardigheid
OPGAVE
OPLOSSING
WOORDZOEKER
In deze mengelmoes van letters
zijn al dé onderstaande woorden
verstopt. Ze zijn te lezen van
Jinks naar rechts, van rechts naar
links, van boven naar beneden of
omgekeerd of schuin. Enkele let
ters worden dubbe'l gebruikt.
Streep alle woorden door. De res
terende letters vormen dan regel
voor regel van boven naar bene
den gelezen de oplossing van de
ze puzzel.
CITAAT
Horizontaal:
1. fataal; 2. paria; 3. kranig; 4.
fraai; 5. hoepel; 6. knaap; 7. ba
naan; 8. steel; 9. pagina; 10.
clown; 11. lastig; 12. onzin; 13.
garage; 14. sambal.
Het citaat is van Rossini: ,,Geef
mij een waslijst en ik zet die op
muziek".
i p s
HEINZ
ZOU Z>/£ KAT ZASJ JO£
V/£K IKOL G'/VOÉtS SUTAP
TK/gU/Vf
ff/g/T ZCPó'AJ,
W£SCAT£e Hglv'K VUT-
Z>OAS//
TOMPOES
Tom Poes en de Niks
Nadat Super zijn dorst gelest had en
enige tijd uitgeweid had over zijn fij
ne neus voor zaken, nam hij af
scheid. ,,Even dit briefje posten, jon
gens!" riep hij monter.Als de buit
binnen is kom ik weer een rondje
brengen." ,,Een prima zakenman, die
Suup," mompelde Han-met-de-
handjes toen de deur was dichtgeval
len. Doch nu boog de waard zich
plotseling over de tapkast en vatte de
tengere klant in het vest.
,,Jij hebt dat formulier gerold!" grom
de hij. ,,Ik had je in de gaten, broer!"
,,Nou zeg!" riep de ander met dunne
stem. ,,Doe niet zo uitsloverig, hè?
Kan je wel? Dat briefje is keurig te
ruggegeven, hoor. Ik heb het alleen
maar even bekeken! Laat nou los,
Evert!"
Je hebt het overgeschreven," her
nam de caféhouder somber. „En dat
is geen werk!"
Er ontstond een luid rumoer in de
bedompte belagkamer. De andere
klanten namen een vijandige hou
ding aan en men hoorde kreten als:
„Dat is niet eerlijk! Dat nemen we
niet! Schande!"
„Ik weet het goed gemaakt," hervatte
de herbergier. „We zullen niks zeg
gen, maar dan moet je ons ook de
uitslagen laten zien. We zijn hier ou
we jongens onder elkaar - en dan
gaat het niet aan, dat jij alleen maar
aan jezelf denkt. Je moet sociaal voe
len, broer."
Han-met-de-handjes wierp verslagen
het formulier, dat hij overgeschreven
had op de tapkast en daarop bedaar
de de groep. De klanten trokken hun
schrijfgerief om op hun beurt de to
to-uitslagen te kopiëren - en al spoe
dig was er slechts een vreedzaam ge
kras waarneembaar.
H
W
.1
R
DOOR JAN VISSER
De extreem koude Kerst-Driekoriingenperiode was een voord
gematigde breedten bijzondere gebeurtenis. Terugbladerend
de klimaatgeschiedenis zijn er in deze eeuw maar weinig situ
ties geweest die overeenkomsten hadden met dit tijdvak. Hoi
wel de vorst inmiddels is geweken, blijft de luchtdrukverdelir
dermate afwijkend dat de geavanceerde atmosfeermodellem
kennelijk geen raad mee weten.
Vrijwel iedere dag worden andere scenario's berekend. De er«
dag zijn de uitkomsten betrekkelijk zacht, een dag later flink
koud. De berekeningen hebben een ding gemeen: de westen;
latie, zeg maar mild depressieweer met regen en wind, komti
niet aan te pas. Zo lang dat niet gebeurt blijft de mogelijkheii
aanwezig dat Thialf weer een greep naar de macht doet en di
machtsgreep zou, als de atmosfeermodellen niet opnieuweei
scheve schaats rijden, zich eind deze week al kunnen voltrek
ken.
In de hogere luchtlagen ontstaat opnieuw een grote slingervj
hogedruk waarvan het zwaartepunt boven de Noorse Zee kom
liggen. Aan het aardoppervlak resulteert deze ontwikkeling^
een krachtig Scandinavisch hogedrukgebied dat koude vries
lucht naar het zuidwesten dirigeert. Kortom een nieuwe-stool
kou zou van vrijdag af tot de mogelijkheden kunnen behoren,
Een hogedrukcel, koersend over de Noordzee naar het zuidoo
ten, veroorzaakt morgen droog en rustig weer. In het algeme?
het bewolkt maar doordat een zwakke tot matige oostenwind
drogere lucht aanvoert kan het ook enige tijd opklaren. Demi
dagtemperaturen bereiken een niveau van ongeveer 4 graden
Op woensdag en donderdag nemen de neerslagkansen toe. Vi
het eerst sedert eind december, zondag de 29ste, heeft het»
eens geregend. In onze regio viel gisteren overdag circa 2 m®
De temperaturen bleven tamelijk bescheiden met waardemo
streeks 4 graden (Bloemendaal aan Zee 4,1 graad).
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
maandag.
Noorwegen:
In het noorden én midden
bewolkt, in het zuiden ook
enkele opklaringen. Langs
de westkust ten noorden
neeuw of re-
harde wind.
Temperatuur oplopend tot
enkele graden boven nul.
Alleen inde omgeving van
Oslo morgen nog lichte
Zweden:
Wolkenvelden en met na
me morgen een harde
wind en van tijd tot tijd
sneeuw of regen. In het
zuiden een stuk rustfger
en droog. Maxima vandaag
van -2 in het zuiden tot -
15 in het noorden. Morgen
overal rond het vriespunt.
Denemarken:
Vandaag af en toe regen
en kans op ijzelMorgen
meest droog en misschien wat zon. Mid-
dagtemperatuur rond het vriespunt.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Wolkenvelden en vrijwel droog: In Ier
land en Schotland af en toe zon en mor
gen mogelijk ook in Engeland en Wales,
Middagtemperatuur variërend van 4 gra
den in Oost-Engeland tot 9 in Ierland.
België en Luxemburg:
Wolkenvelden en af en toe regen of mot
regen. In de loop van vandaag droog.
Morgen kans op mist. Middagtempera
tuur ongeveer 4 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wolkenvelden, maar ook nu en dan zon.
Vooral in het oosten vandaag nog kans
op regen. Temperatuur 's middags op
vandaag rond 7 graden, morgen circa 3
graden.
Portugal:
Wisselend bewolkt en enkele buien.
Middagtemperatuur rond 14 graden.
Madeira:
Zon afgewisseld door wolken en af en
toe regen. Middagtemperatuur ongeveer
16 graden.
Spanje:
Wolken en van tijd tot tijd regen. Moge
lijk in het zuidoosten overwegend droog
en wat zon. Middagtemperatuur van 8
graden in het noorden tot 15 in het zui-
Canarische Eilanden:
Zonnige perioden, met name op de
zuidstranden. Kleine kans op regen.
Temperatuur 's middags tussen 18 en
23 graden.
Marokko:
Westkust: wisselvallig met kans op on
weer. Middagtemperatuur uiteenlopend
van 17 graden in het noorden tot 22 in
het zuiden.
Tunesië:
Flink zonnig, maar vandaag ook enkele
wolken. Middagtemperatuur oplopend
tot rond of boven de 20 graden.
Zuid-Frankrijk:
In het westen buien, afgewisseld door
zon. In het oosten bewolkt en enige tijd
regen. Vooral langs de Riviera soms veel
neerslag. Ook in de Franse Alpen kans
op flink wat sneeuw. Sneeuwvalgrens
rond 1000 meter. Maxima tussen 8 en
13 graden.
Mailorca en Ibiza:
Vandaag kans op een bui. Verder zonni
ge perioden. Maxima rond 17 graden.
Italië:
In het noorden van tijd tot tijd regen, bo
ven 1000 meter sneeuw. In de Alpen
mogelijk een dik pak sneeuw. In het
midden kans op een bui en lokaal mist.
Ten zuiden van Rome flinke perioden
met zon en overwegend droog. Maxima
uiteenlopend van 4 graden in het noor
den tot 17 in het zuiden.
Corsica en Sardinië:
Kans op een bui, maar ook zonnige mo
menten. Middagtemperatuur ongeveer
17 graden.
Malta:
Flinke zonnige perioden en droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 17 graden.
Griekenland en Kreta:
Vrij zonnig en droog. Morgen langs de
westkust later kans op enkele wolken
velden. Middagtemperatuur meest tus
sen 11 en 16 graden.
Turkije en Cyprus:
Kusten: droog en vrij zonnig. Middag
temperatuur uiteenlopend van 13 gra
den op Dardanellen tot 20 op Cyprus.
Duitsland:
Bewolkt en af en toe regen of motregen,
met name in het.oosten en zuiden. Mor
gen geleidelijk overal droog. In het oos
ten aanhoudende kans op ijzel. Middag
temperatuur vandaag uiteenlopend van
0 graden in Berlijn tot 4 graden in Bonn.
Morgen ook in het westen van Duitsland
kouder.
Zwitserland:
Bewolkt en enige tijd sneeuw, met name
in de zuidelijke Alpen mogelijk zware
sneeuwval. Sneeuwvalgrens ongeveer
1000 meter, morgen nog iets lager.
Temperatuur in de dalen tussen 2 en 5
In Tirol en Karinthie enige tijd sna
Aan de noordzijde van de Alpen;
Laag-Oostenrijk met name morgem
toe sneeuw. Middagtemperatuur i{
meeste plaatsen rond het vries;
Temperatuur op 2000 meter c
graden.
Polen:
Vandaag van het westen uit snesv
ijzel. In het oosten tot de avonddr
Morgen met name in het zuiden
neerslag, elders droog. Temperatuv
beneden het vriespunt.
Tsjechië en Slowakije:
Vandaag bewolkt en af en
Morgen op veel plaatsen droog. Mil
temperatuur rond of beneden hetw
Hongarije:
Vandaag later op de dag var
uit regen, of ijzel. In de h
sneeuw. Morgen later op de dag gek
lijk droog. Middagtemperatuur ronc
vriespunt.
DINSDAG 21 JANUARI 1997
Zon- en maanstanden
Zon op 08.35 Zon onder 1
Maan op 15.35 Maan onderOi
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 02,16 14.28 01.49 i
Laag 10,15 22,44 23.56 «2
Weerrapporten 20 januari 07 uur:
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Barcelona
Boedapest
Bordeaux
Dublin
Frankfurt
Helsinki
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mailorca
Malta
half bew
split6
Stockholm
Warschau mots
■Wenen zwaa
Bangkok zwaa
Buenos Aires onbe
Casablanca regei
Johannesburg half bew.
Los Angeles
New Orleans onbew.
New York half bew.
-4 4
2 I
23 15
17
17 .1
17 10
37 8
30 'ii
22 K'
Oostenrijk:
