'Voorhoeve
negeerde lot
van moslims'
Wie van
de natuur houdt
Binnenland
Achtergehouden brief zet Hakkelaarproces op stelten
Pitrus in brand
Weer levenslang voor
Turkse verkrachters
Twijfels over eigen fondsbijdrage
OM verwijt chauffeur rijgedrag
nunnirirr
'Verkeerde' geslacht geen reden abortus
0900-8335*
JERDAG 18 JANUAR11997
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassociei
Misdaadjournalist voor de rechter
tki haag De FNV spant morgen een kort geding aan tegen RTL
misdaadverslaggever Peter R. de Vries. De bond wil weten
raar hij zijn beschuldigingen op baseert dat er binnen de FNV
prake zou zijn van corruptie. De FNV stelt ook dat hij niet zo
naar de federatie in verband mag brengen met corruptie. Het
penbaar ministerie heeft De Vries inmiddels gewaarschuwd dat
ublicatie van gestolen informatie uit het Korps Landelijke Poli
ediensten, zoals De Vries heeft aangekondigd, tot schade kan
C .jden omdat het voor een deel om ongeverifieerde informatie
g "roef met gratis heroïne uitgesteld
e en haag De medisch-wetenschappelijke experimenten met
et gratis verstrekken van heroïne aan zwaar verslaafden, begin-
en mogelijk pas eind dit jaar. De bedoeling was eerder de proe
en in een aantal nog te selecteren steden eind 1996 te starten,
en speciale commissie die zich moet buigen over opzet en uit-
oering van de proeven, brengt echter pas rond april advies uit.
AMSTERDAM HANS LEBER-JAMES McCONIGAL
Het enthousiaste applaus van familie
leden op de tribune was wat vroeg.
Duidelijk is dat na gisteren het proces
tegen de Hakkelaar op zijn kop staat.
Wie donderdag nog kon zeggen dat de
rechtbank beide kanten op kon met de
beslissing over het toelaten van de
kroongetuigen, zal inmiddels moeten
toegeven dat de handelwijze van het
Amsterdamse openbaar ministerie
(OM) een enorme deuk heeft opgelo
pen. En ook dat de rechtbank meer
kruit heeft gekregen om de deals tus
sen kroongetuigen en openbaar minis
terie af te schieten.
Het OM had gisteravond dan ook
zwaar de pest in over de gang van za
ken. Een simpele briefwisseling tussen
de advocaat van de kroongetuige Ad
Karman en het openbaar ministerie,
waarin werd geschreven dat er 'vol
strekt geen voornemen' bestaat bij het
OM om Karman financieel te gaan
'plukken', had aan de processtukken
moeten worden toegevoegd. Vonden
de advocaten, maar vond ook de rech
ter. De grote vraag is of de rechters de
inhoud van de brief als een 'toezeg
ging' aan Karman zullen zien.
De rechtbank kan drie oordelen vel
len, met verschillende gevolgen. Het
OM heeft ter zitting een veeg uit de
pan gehad en de zaak gaat gewoon
verder. De tweede optie is dat de recht
bank meent dat het OM stukken heeft
achterhouden. En dat mag niet dus
volgt het 'niet-ontvankelijk' en komen
de Hakkelaar en companen maandag
vrij. Öf de rechtbank sluit de verklarin
gen van Karman uit voor het bewijs. In
dat geval is het nog maar de vraag of
de getuigenis van de andere kroonge
tuige (Abbas) blijft 'staan' en volgens
de rechtbank voldoende is voor een
veroordeling.
Niemand kan zeggen hoe de recht
bank zal beslissen. Duidelijk is dat drie
Amsterdamse rechters zich dit week
einde, die gisteren niet onmiddellijk
een oordeel wilden vellen maar be
denktijd namen, het hoofd zullen bre
ken over de kwestie. Maandag wordt
hun oordeel bekend.
Ondertussen zullen ze zich bij het
openbaar ministerie wel verbijten over
hun weinig tactische manoeuvres met
een brief: de formulering daarvan laat
twijfel over de vraag of het nu wel of
niet een toezegging aan Karman is. Bo
vendien had het OM de brief vanaf het
eerste moment og tafel moeten leggen:
het betrof immers geen toezegging,
dus wat was er mis mee? Teeven en
Witteveen rest nu niets dan schietge
bedjes doen.
Probleem voor het OM is natuurlijk
geweest, en dat geldt voor meer mo
menten in deze rechtszaak, dat de vei
ligheid van de kroongetuige moest
worden gegarandeerd. Omdat het OM
meende dat de mededeling in de brief,
dat 'geen absolute garantie' kon wor
den gegeven, er op wees dat van een
toezegging geen sprake was, legde zij
de brief niet over. Hoe meer informa
tie, hoe beter Karman voor zijn voor
malige bendegenoten eventueel te tra
ceren is.
Ondanks alles meent een verbolgen
persofficier van justitie N. Schaar dat
het openbaar ministerie weinig te ver
wijten valt. „We hebben niets achter
gehouden, zoals nu wordt geopperd.
We zijn open geweest over deze zaak.
Zodra Karman wel veel geld heeft, stel
len we een ontnemingsprocedure in
werking. Dat is op de zitting gezegd,
maar ook door hoofdofficier van justi
tie Vrakking in een televisie-interview.
Alles was bekend en meerdere keren
besproken. De advocaten hebben het
laten liggen en komen er pas mee naar
aanleiding van een televisieprogram
ma. Ook de rechtbank had zijn huis
werk beter moeten doen. We respecte
ren de rechtbank, maar zijn wel geïrri
teerd over haar standpunt."
ijssense leraar
^ioet onbetaald
erk verrichten
O'NHEM» ANP
it gerechtshof in Arnhem
eft gisteren de 54-jarige ex-
•11 dsdienstleraar uit Rijssen ver-
jfi rdeeld tot een straf van 240
0! r onbetaalde arbeid voor on-
d :ht met een aantal leerlingen,
vendien moet de man zich
jurende een proeftijd van
ee jaar laten behandelen in
kliniek. Verder mag de le-
ir tijdens zijn proeftijd geen
ei of bijles geven aan minderja-
t en.
ig )e inmiddels ontslagen gods-
i< mstleraar pleegde vele jaren
I tucht met tientallen leerlin-
n i. Dat gebeurde op de chris-
2i ijke scholengemeenschap
li ggesteyn. De zaak kwam f
n openbaarheid toen de leraar
nar de politie stapte omdat
li van zijn slachtoffers hem
a chtte te chanteren,
Toen de ontucht in de publi-
eit kwam, volgde een lawine
i aangiftes. Een aantal daar-
e i bleek inmiddels verjaard,
el scholieren hadden gezwe-
I* n uit angst voor slechte rap-
rtcijfers.
n juli vorig jaar veroordeelde
rechtbank in Almelo de le-
ir tot een celstraf van vijftien
N landen, waarvan vijf voor-
ardelijk.
W-re tie linn
o o dwingeloqMedewerkers van Staatsbosbeheer zijn bezig met het verbranden van pitrus in het Nationaal Park Dwingelderveld. Deze plant komt voor op de afgegraven veengebieden
ppllf Hpkpriri en ^an met name °P 8oec* bemeste plaatsen. Een kolonie kokmeeuwen, die voedsel haalde op de nabijgelegen vuilstort van de VAM, heeft in het recente verleden voor flink wat mest
CClll LPCIYCllll. en dus een te weelderige groei van pitrus gezorgd. Het ijs maakt het maaien en vervolgens verbranden van de plant makkelijk.
Boek werpt nieuw licht op Srebrenica
Minister Voorhoeve heeft zich in 1995 na de val van Sre
brenica niet bekommerd om het lot van de moslimvluch
telingen. Vanuit de bunker onder het ministerie gaf hij in
het geheim aanwijzingen aan Dutchbat over de evacua
tie. Hij spoorde de Nederlandse eenheid niet aan de be
scherming van de moslimvluchtelingen te betrekken bij
de onderhandelingen met de Bosnisch-Servische gene
raal Mladic.
den haag gpd-anp
o erknemers zijn nauwelijks op
jte van wat zij moeten
en laten om voor een
irkloosheidsuitkering in aan-
irking te komen. Hierdoor
keren zij een korting op hun
kering. De onwetendheid
de WW levert ook veel on-
g werk op voor de uitvoe-
gsinstelling, de voormalige
rkgevers en de kantonrech-
)at blijkt uit het rapport 'On
tkenning relevantie WW-be-
lingen' van het College van
ezicht Sociale Verzekeringen
15V). Uit het onderzoek blijkt
e t meer dan een derde van de
trokkenen bepalingen van de
IV en de bijstand door elkaar
alt. Deze werknemers denken
onrechte dat het geen zin
eft om een WW-uitkering aan
vragen, als zij een werkende
rtner hebben of te veel geld
de bank hebben staan.
DEN HAAG ANP
alanya anp
De twee hoofdverdachten in het
Turkse moord- en verkrach
tingsproces zijn gisteren door
de rechtbank in Alanya, net als
in januari 1996, veroordeeld tot
levenslange celstraf. De twee
andere daders kregen wederom
36 jaar cel opgelegd.
Volgens de advocaat van de
slachtoffers, H. Bora,' betekent
het vonnis in de praktijk dat
Hakan en Gazi over ruim acht
tien jaar weer op vrije voeten
kunnen zijn. De andere twee
over ruim veertien jaar.
Eén van de slachtoffers, Su
zanne Kranenburg
teleurgesteld. ,,Je hoopt op een
wonder maar er is niets veran
derd." Ook de moeder van de in
mei 1995 door het viertal ver
moordde Marijke van Dijk is
ontevreden. „Als die vier weer
vrijkomen is de veiligheid van
heel Alanya in gevaar."
Het viertal ontvoerde de drie
Nederlandse vrouwen in een
zogenoemde Dolmus. Al rij
dend verkrachtten de mannen
de drie vrouwen. Hoog in het
Taurusgebergte stak Hakan Ma
rijke van Dijk dood waarna ze
haar in het ravijn gooiden. Een
dag ervoor vergreep Gazi zich
aan de Georgische vrouw en
doodde haar.
De PvdA wil dat minister Borst
(volksgezondheid) opheldering
verschaft over problemen met
de regeling voor de eigen bij
drage van ziekenfondsverzeker
den. D66 wil de regeling in een
volgende kabinetsperiode wijzi
gen. De WD vindt het echter
nu nog veel te vroeg om voor
een ander systeem te kiezen.
PvdA-Kamerlid Oudkerk
pleitte gisterochtend voor de
VPRO-radio voor afschaffing
van de regeling, die pas twee
weken oud is. Volgens verschil
lende ziekenfondsen leidt de re
geling niet tot een bezuiniging
op de uitgaven voor volksge
zondheid, wat juist de bedoe
ling is. Ook klagen de fondsen
over dure investeringen om de
regeling te kunnen uitvoeren.
Patiënten begrijpen de regeling
niet, is een andere klacht.
Gistermiddag nuanceerde
Oudkerk in een schriftelijke ver
klaring zijn uitspraken. Hij wil
eerst een evaluatie van de rege
ling, in mei, afwachten. Vervol
gens moet bekeken worden wat
er met de regeling moet gebeu
ren.
D66-Kamerlid Van Boxtel
deelt de twijfel over de op
brengst van de nieuwe regeling.
D66 wil in een volgende kabi
netsperiode een andere opzet
van het ziekenfonds, zonder ei
gen bijdrage. De WD, coalitie
genoot van de PvdA en D66, ty
peert de uitspraken van PvdA-er
Oudkerk als 'jo-jo-beleid'. „De
eigen bijdrage is een compro
mis tussen deze drie partijen",
aldus Kamerlid Kamp. „Ik vind
dat wij daar alle drie voor moe
ten staan. De regeling is pas
veertien dagen geleden inge
voerd."
Dat blijkt uit het boek 'Srebreni
ca, het zwartste scenario', van
twee journalisten die destijds de
oorlog in het voormalige Joego
slavië versloegen. Volgens docu
menten die Bart Rijs en Frank
Westerman publiceren kreeg
Dutchbat-commandant Karre-
mans twee dagen na de val van
de enclave geheime instructies
van minister Voorhoeve over de
evacuatie van Dutchbat. Daarin
stond dat er voor moest worden
gezorgd dat alle wapens, voer
tuigen, het lokale VN-personeel
en de persoonlijke bezittingen
mee konden. Aan de vluchtelin
gen werd geen woord besteed.
De instructies bereikten Karre-
mans via de toenmalige Neder
landse VN-generaal Nicolai. Dat
ze van de 'Nederlandse autori
teiten' afkomstig waren zegt
Karremans in een brief aan de
Bosnisch-Servische generaal
Mladic.
Volgens het boek is dit gege
ven in nogal wrange tegenstel
ling met de verbijstering bij
Voorhoeve, toen Karremans
voor het VN-tribunaal bekende
'er niet aan gedacht te hebben
Mladic over de vluchtelingen te
vragen'. Minister Voorhoeve wil
pas op de onthulling ingaan als
hij het boek - dat een dezer da
gen in de boekhandel ligt - heeft
gelezen. Wel vindt hij. volgens
zijn woordvoerder, dat in het
persbericht over het boek op
een aantal punten een zeer ver
keerde voorstelling van zaken
wordt gegeven.
Het D66-Kamerlid Hoekema
zegt in een eerste reactie dat het
verhaal het beeld bevestigt dat
de minister in die tijd vooral be
gaan was met het wel en wee
van de Nederlandse soldaten.
Hoekema verwacht dat het
RIOD-onderzoek naar de val
van Srebrenica duidelijk maakt,
of de minister inderdaad te wei
nig oog heeft gehad voor het lot
van de moslim-vluchtelingen.
Het CDA eist inmiddels een
brief van Voorhoeve waarin hij
antwoord geeft op de beschul
digingen. Ook de PvdA eist van
minister Voorhoeve van defen
sie opheldering over de onthul
lingen. Net als de WD menen
de socialisten dat het bewuste
bevel van de VN afkomstig was
in plaats van Voorhoeves minis
terie in Den Haag.
Haagse verplegers worden
verdacht van zeven moorden
DEN HAAG ANP
ASSEN ANP-GPD
De chauffeur van de 12 februari
1996 verongelukte bus bij het
Duitse Wintersberg heeft ge
vaarlijk gereden. De officier van
justitie legde hem gisteren dan
ook dood door schuld ten laste.
Bij het ongeval kwamen zeven
mensen om het leven, 39 ande
ren werden gewon onder wie de
chauffeur zelf.
Uit gegevens van de tacho
graaf van de bus, die het ge
rechtelijk laboratorium heeft
onderzocht heeft, blijkt dat de
chauffeur bij het ingaan van de
fatale spekgladde en onover
zichtelijke bocht niet 19 maar
34 kilometer per uur heeft gere
den.
De advocaat van de 40-jarige
buschauffeur verzocht de recht
bank in Assen gisteren tever
geefs in het Duitse vakantieoord
te gaan kijken op de plaats waar
het dodelijke busongeval plaats
had. De raadsman vindt dat de
rechtbank zich ter plekke een
beter beeld van het ongeval kan
vormen. De rechtbank heeft het
verzoek afgewezen maar laat
het aan de rechter-commissaris
over om de situatie in Duitsland
alsnog in ogenschouw te ne
men.
De rechtbank kwam gisteren
sowieso niet toe aan de inhou
delijke behandeling van de
zaak. Zowel de raadsman als de
officier van justitie willen nog
een aantal getuigen horen voor
de rechter-commissaris. De zit
ting wordt op 4 april voortgezet.
Na een onderzoek van een half
jaar verdenkt het openbaar mi
nisterie in Den Haag twee ver
plegers uit die stad niet van de
moord op drie, maar op zeven
mensen. Over de identiteit van
de slachtoffers doet het OM
geen mededelingen. Maar zeker
is wel dat één van de zeven een
95-jarige miljonaire is.
Dat blijkt uit de gisteren uit
gebrachte dagvaarding in deze
zaak. De eventuele moordprak
tijken van de hulpverleners
"kwamen aan het licht na de
dood van de 95-jarige. In het
kielzog van dat onderzoek stuit
ten de rechercheurs op twee an
dere bejaarden die mogelijk ook
het slachtoffer waren van het
duo. Dat aantal is nu opgelopen
UTRECHT PATRICIA VAN DER ZALM
Vereniging Natuur
monumenten heeft vanaf 1 januari 1997 een
nieuw Servicenummer dat u kunt bellen om
lid te worden. Dit nieuwe Servicenummer
vervangt het huidige 06-informaticnummcr.
Voortaan weet u precies wat voor soort
Servicenummer u belt. Een nummer dat begint
met 0900, zoals dat van Vereniging Natuur
monumenten, is betaalde serieuze informatie;
0909 is voor betaald
it; 0906 zijn de overige betaalde
waaronder erotisch i
babbelboxen; en nummers die begin
0800 belt u voor gratis informatie.
Dus vanaf nu weet u precies wa:
toe bent. Voor meer informatie over de
Servicenummers kunt u
gratis 0800-0402 bellen.
De nieuwe Servicenummers. Voor alle duidelijkheid.
In de praktijk gaat het bij abortus in bijna
alle gevallen om 'uitzonderlijke nood'. Van
zomaar even een abortus uitvoeren, is nooit
sprake. Dat stelt de Nederlandse Vereniging
voor Obstetrie (verloskunde) en Gynaecolo
gie (NVOG). De NVOG distantieert zich dan
ook van uitlatingen die eergisteren zijn ge
daan in het televisieprogramma Zembla.
Daarin werd gesteld dat elke vrouw om wat
voor reden dan ook een abortus kan krij
gen.
Ook de abortusarts, A. S. van den Bergh
(60), die in Zembla aan het woord kwam,
betreurt achteraf de manier waarop zijn uit
latingen over abortus zijn weergegeven.
Van den Bergh ist werkzaam in zes abortus-
centra in Nederland waaronder de Leidse
kliniek aan het Kort Rapenburg. „Ik heb, als
abortusarts, niets te maken met de motiva
tie van een vrouw om abortus te willen. De
vrouw heeft dat uitgebreid met haar huis
arts besproken en heeft vijf dagen bedenk
tijd in acht genomen. Al die onzin over
vrouwen die liever een ijskast kopen of met
vakantie willen en daarom voor abortus kie
zen. Dat heb ik in 27 jaar nog nooit meege
maakt."
Abortus is nooit iets om 'even tussendoor'
•te laten doen, betoogt Van den Bergh. „Wij
houden ons aan de wet en de wettelijk
voorgeschreven vijf dagen bedenktijd. Een
ongeboren kind heeft het recht om gewenst
te zijn. En een vrouw moet het een toe
komst kunnen bieden. Bij abortus is altijd
sprake van een noodsituatie. In het sporadi
sche geval dat mensen met een onzinver
haal komen, is er meestal meer aan de
hand. Als ik voel dat het verhaal niet hele
maal klopt, zeg ik: ik geloof er niets van,
maar als u zeker weet dat u een abortus
wilt, dan help iku."
De Utrechtse gynaecoloog P. Scholten van
het (protestants-christelijke) Diakonessen-
huis, heeft meer reserves ten aanzien van
abortus zonder medische indicatie. Hij
werkt niet mee aan alle verzoeken om abor
tus. „Ik heb het in de afgelopen zestien jaar
wel meegemaakt dat een vrouw uit een an
dere cultuur door haar man wordt verstoten
toen ze opnieuw een meisje baarde. Het ge
beurt wél. Vijf dagen bedenktijd en een ver-
wijsbrief voor abortus, betekent voor mij
niet automatisch: u vraagt en wij draaien. Je
hebt te maken met de signatuur van een
ziekenhuis. En met een abortuskliniek in de
buurt moetje soms kiezen tussen intern de
boel op de spits drijven of doorverwijzen
naar de kliniek. Want ik vind wel dat een
goede arts naar een veilig alternatief moet
doorverwijzen."
Ghislaine van Tiel, docente ethiek van het
Centrum voor Bio-ethiek en Gezondheids
recht van de Universiteit Utrecht, vindt uit
de argumenten vóór abortus zoals gedaan
in het televisieprogramma Zembla, vooral
getuigen van gebrek aan respect voor het
ongeboren kind. „Het klinkt alsof een foe
tus bijna makkelijker wordt ingeruild dan
een auto. Het 'verkeerde' geslacht, een
meisje in plaats van een jongetje, vind ik
geen goede reden. Het zegt iets over het bij
na ziekelijke streven naar perfectie en con
trole en staat niet meer in verhouding tot
respect voor ongeboren leven. Een meisje
kan ook perfect zijn, al wil je liever een jon
getje."
Het argument van minister Borst, dat in
sommige culturen de vrouw die alleen
meisjes baart, door haar echtgenoot wordt
verstoten, vindt Van Tiel 'zwak'. „Als dokter
heb je altijd nog je eigen verantwoordelijk
heid. Ik begrijp het dilemma wel, de arts
kijkt ook naar het welzijn van de vrouw.
Maar dat mag niet ten koste van alles gaan.
Dan zijn er altijd nog andere mogelijkhe
den, zoals adoptie, gezinsbegeleiding en
voor de toekomst: betere anticonceptie."
tot zeven. Niet duidelijk is of het
allemaal ouderen betreft.
De rechtbank in Den Haag
behandelt de zaak op 3 en 4 fe
bruari. Verdachten zijn de 37-
jarige en 40-jarige verplegers en
hun partners. De jongste ver
pleger scheidde enkele maan
den voor de dood van de 95-ja-
rige miljonaire om met de be
jaarde vrouw te trouwen. Een
paar maanden later stierf ze en
de verpleger streek de erfenis
op. De huisarts gaf een verkla
ring van natuurlijke dood af. La
ter bleek dat het tweetal het
slachtoffer teveel medicijnen
had gegeven en had laten uit
hongeren. Het OM vermoedt
dat in de overige gevallen het
zelfde is gebeurd.
Moslims tegen
opmerkingen
minister Borst
rotterdam anp
De Nederlandse Moslimraad
verwerpt de opmerkingen van
minister Borst over abortus bij
vrouwen uit een buitenlandse
cultuur. „Wat de minister zegt
kan helemaal niet", zegt
woordvoerster S. Abdus Sattar
van de raad.
In de Islam is abortus alleen
in uitzonderlijke noodgevallen
toegestaan. Maar abortus, om
dat er een meisje op komst is,
is onaanvaardbaar. Als vrou
wen of gezinnen door de ge
boorte van weer een meisje in
de problemen komen, dan
moeten ze op een andere ma
nier worden geholpen dan
met abortus.
Abdus Sattar is geen enkel
geval bekend van een moslim
vrouw die om genoemde re
den om een abortus heeft ge
waagd. Zij sluit echter niet uit
dat dit in een uitzonderlijk ge
val wel eens kan hebben
plaatsgevonden.
