The First Wives Club vrolijke zedenkomedie
Twee documentaires over
Jean Seberg in première
Films
'Courage Under Fire' geen showcase
van Amerikaans militair heldendom
:ilms in den haag
Golclie Hawn, Diane Keaton en Bette Midler: Een spannende combinatie
ABYLON 1 tel. 070-3471656, naast
mtraal Station.
Emma al.. dag. 18 40. 21.30; do.
vr ma. di ook 13 15, 16.00.
Matilda al za. zo. wo. 13.15, 16.00.
ABYLON 2
The Hunchback of Notre Dame al.,
dag. (originele versie, Ned. onderti
tels) 13.15, 16.00, 18.45,21.30.
ABYLON 3
Jackal., dag. 18.45, 21.30.
The Leopard Son al., dag. 13.15,
16.00.
ETROPOLE 1 tel. 070-3456756. Car-
Jelaan 16.
Courage under Fire 16 jr., dag.
1315, 16.00. 18.45.21 30.
ETROPOLE 2
Ransom 16 jr., dag. 18.45,21.30;
ma. di. ook 13.15, 16.00.
De Klokkenluider van de Notre Dame
al.,za.zo. wo. 13.15, 16.00. (Ne-
derl. gesproken).
ETROPOLE 3
The Leopard Son al., dag. 13.15,
16 00, 18.45.
Independence Day 12 jr., dag. 21.15
ETROPOLE 4
Surviving Picasso al., dag. 18.45,
21 30; do. vr. ma. di. ook 13.15,
16.00
Pinokkioal (Ned. gesproken) za. zo.
wo. 13.15, 16.00.
ETROPOLE 5
Secrets and Lies al., dag. 12.45,
15.30.18.15,21.15.
ATHÉ Scheveningen Kurhausweg2.
ifotel. 070-3515738, reserveren tel.
70-3515778
Ransom 16 jr., dag. 13.00, 15.40,
18.20,21.10.
The First Wives Club al., dag. 14.10,
16.40, 19.00, 21.40; za. zo. ook
11.50.
Courage under Fire 16 jr., dag.
13.20, 16.10, 18.50, 21.50.
Daylight 12 jr., dag. 16.30, 19.10,
22.00.
Evitaal. dag., 15.30, 18.30,21.20.
The Long Kiss Goodnight 16 jr.. dag
18.40.21.30.
Sleepers 16 jr., dag. 18.10;do.t/m
zo. wo. ook 21.00
The Hunchback of Notre Dame al.,
dag. (originele versie met Ned. onder
titels) 18.00, 20.00; do. vr. ma. di.
ook 13.30, 15.50.
Jackal dag. 12.50, 22.10.
Jingle All The Way al., dag. 14.20;
za. zo. ook 12.10.
Matilda al., dag. 14.00, 16.20; za.
zo. ook 11.40.
Pulp Fiction 16 jr., ma. 21.00.
De Klokkenluider van de Notre Dame
al., dag. 13.40, 16.00; za. zo. ook
11.30.
Pinokkio al., (Ned. gesproken) za. zo.
wo. 13.30, 15.50; za. zo. ook 11.20.
HAAGS FILMHUIS tel. 070-3656030,
Spui 191.
Hollow Reed 16 jr., do t/m zo. 19.15,
21.45, di wo. alleen 21.45; zo. wo.
ook 14 00.
Foreign Land al.. dag 21.45; wo.ook
16.15.
A Couch in New York 16 jr., dag.
19.15; zo. wo ook 16.15.
Les Affinités Èlectives 16 jr., dag.
21.45; zo. wo. ook 16.15.
IL Momento della Verita 16 jr., ma.
t/m wo. 19.15; wo. ook 14.00.
From The Journals of Jean Seberg al.,
dag. 19.15.
Parchin al., (vanaf 4 jr. Ned. gespro
ken) zo. wo. 14.00.
Benny's Badkuip al., (vanaf 4 jr.) zo.
wo. 14.00.
TUSCHINSKI tel. info 070-3609282,
kassa 070-3655660, Buitenhof 20.
Ransom 16 jr., dag 13 00,15.50,
18.40,21.30.
The First Wives Club al., dag. 12 00.
14.20, 16.50, 19.15,21.40.
Evitaal.. dag. 12.20, 15.20, 18.20,
21.20.
Sleepers 16 jr., dag. 12.00, 18.00,
21.15; do. alleen 21.15.
The Long Kiss Goodnight 16 jr., dag.
19.10, 21.50; do. vr. ma. di. ook
13.50,16.30.
The Nutty Professor al., dag. 12.40,
17.20, 19.40, 22.00; do. vr. ma. di.
ook 15.00.
Zusje 12 jr., dag. (beh. do.) 15.20.
De Klokkenluider van de Notre Dame
al.. (Ned. gesproken) za. zo. wo.
12.50, 14.50, 17.00.
Pinokkio al., (Ned. gesproken) za. zo.
wo. 15.20.
rita is nog te zien in diverse bioscopen.
ilms amsterdam
■da
;a3
1300,15.45, 18.45, 21.30; Survi
ving Picasso
FA 4
(behdi) 13.00, 15.45, 18.45,
21.30: Emma
di 13.00. 15.45, 18.45, 21.30: Chi
natown
HAMBRA 1(020) 6233192
17 45, 21.00; do vr madióók
14 00 Breaking the Waves
HAMBRA 2
17 30, 20.45; do vr ma di óók
14.00. Sleepers
ILEVUE CINERAMA (020)
34876
13.15.16.00, 18.45, 21.30: Coura
ge Under Fire
HERAMA 2
13.15,17.00. 20.30; Sleepers
LYPSO 1 (020) 6234876
1315,16.00. 19.15, 22.00; The
First Wives Club
LYPSO 2
13.15,16.00, 18.45, 21.30; The
Nutty Professor
INECENTER (020) 6236615
19.45; zo ook 11.00: De Kersenpluk
17.15,22.15, zo óók 14.30; Beauti-
I hilïhing
"22.00; zo ook 11.00, 14.00; All
Things Fair
17 00.19 30; zo óók 11.00; Chacun
Cherche son Chat
1800.19.45, 22.15, zo óók 14.00,
8.00:0 Amor Natural
m 17 30,19.30, 22.00; zo óók 11.00,
15.00: The Last Supper
(EMAOSCAR (020) 5475175
11 a 20.00: The Last Supper
01 wo 22.00: Like Grains of Sand
lEMA 1(020) 6151243
18.45, 21.30: Ransom
IEMA2
1915, 22.00: Daylight
Tl (020) 6234579
1100, 13.30 (vr 13.15), 16.00,
'8.30,21.15: Ransom
ÏY2
1100,13.15,15.45 (beh vr),
•8 30,21.30: Daylight
;;fT3
16.15,18.45, 21.15; do vr ma di
;4k 11.30. 13.45: Naarde Klote!
ITY4
rv5
jlOO, 13.30, 16.00, 18.30; vr z.
«k 21.30: Jingle All The Way
to madi wo 21.30: Fled
rv 6
'1-30,13.45, 16.15, 18.45,
2115: Jack
TY 7
Jj-00,13.30, 16.00, 18.30,
M '130 The Long Kiss Goodnight
SMET (020) 6273434
21.00; zoóók 16.30: Maborosi
18.30, 21.30: Breaking the Waves
19 00: A Couch in New York
za 24.30; zo 16.15: Una Giornata
Particolare
23.00; zo 13.30: Italiaanse klassie
kers
zo 14.00: Schijnsel
KRITERION 1 (020) 6231708
17.45: Fatal Reaction New York
19.30: Fatal Reaction Singapore
21.15 (beh di): Sleepers
di 22.15: Sneak Preview
KRITERION 2
17.30: II Postino
20.00: Foreign Land
22.00 (beh ma): Chacun Cherche
son Chat
ma 22.00: Rembetiko
NEDERLANDS FILMMUSEUM (020)
5891400
21.30: Blood and Sand
19.00: Wisselende Rudolph Valenti
no-films
dag. 22.00: Brasilia, een dag in fe-
RIALTO 1 2(020)6753994
Jean Seberg special
18.30: Jean Seberg, American Ac-
20.15: From the Journals of Jean Se
berg
zo 15.00: St. Joan
zo 17.00: A Bout de Souffle
RI ALTO 1
20.00 (beh za), 22.15: Hollow Reed
za 20.00: Before the Rain
RI ALTO 2
18 15 (za 18.45), 22.15 (beh za); zo
óók 13.00: Les Affinités Èlectives
ms 20.15: Subarnarekha
THE MOVIES 1 (020) 6386016
16.30 (beh do), 19.00, 21.45; zo
óók 14.00: Secrets and Lies
THE MOVIES 2
17.15, 19.45, 22.00; zo óók 15.00:
Surviving Picasso
THE MOVIES 3
17.15, 19.30: Emma
22.15; zoook 15.15: Trainspotting
THE MOVIES 4
17.00: Sense And Sensibility
20.00, 22.00; zoóók 15.00: Fargo
TUSCHINSKI 1 (020) 6262633
12.15, 15.15, 18.15,21.30: Evita
zo 10.30: Weergevonden
TUSCHINSKI 2
13.15, 16.00, 18.45,21 30: The
First Wives Club
TUSCHINSKI 3
18.45, 21.30; dovr madi óók
13.15, 16.00: Ransom
TUSCHINSKI 4
13.15, 16.00, 18.45, 21.30; di al
leen 18.45, 21.30: The Nutty Pro-
TUSCHINSKI 5
18,00, 21.15; do vr madi óók
12.00, 15.00: Independence Day
TUSCHINSKI 6
13.15, 16.00, 18.45, 21.30: The
Hunchback of Notre Dame
DE UITKIJK (020) 6237460
16.00, 18.45, 21.30; zo ook 13.00
Secrets and Lies
The First Wives Club is een
vrolijke zedenkomedie van
Hugh Wilson. Dat wil zeg
gen, Wilson voerde de re
gie en deed dat vakbe
kwaam, maar in de anna
len zal deze film naar alle
waarschijnlijkheid worden
geboekstaafd als vehicle
voor een drietal door de
wol geverfde comédiennes:
Goldie Hawn, Diane Kea
ton en Bette Midler. Dat is
een spannende combina
tie. Deze dames zijn heel
wel in staat in hun eentje
een zaal te boeien en aan
het lachen te krijgen, en
dat weten ze zelf drommels
goed.
FILM RECENSIE
STAN LAPINSKI
The First Wives Club Te zien. Lido 1, Lei
den, Euro Cinema 4, Alphen a/d Rijn, Tus-
chinski 2, Den Haag.
De film behandelt op welge
mutste wijze het droevige lot
van menig eerste echtgenote. Je
slooft je als vrouw uit voor je
man zodat 'ie carrière kan ma
ken, je houdt al die jaren het
huishouden draaiende en zorgt
voor de opvoeding van de kin
deren, om er tenslotte achter te
komen dat papa je dropt ten
gunste van een jongere versie
van jezelf. In het werkelijke le
ven mag dat reden genoeg zijn
om voor de rest van je leven
verbitterd te raken, zo niet in
een Hollywood-komedie, kijk
maar hoe Elise (Goldie Hawn),
Brenda (Bette Midler) en Annie
(Diane Keaton) hun varkentjes
wassen.
Als ze elkaar na twintig jaar
weer ontmoeten op de begrafe
nis van een oude vriendin, ont
dekken ze dat ze alle drie in het
bovengenoemde schuitje zitten.
Net als wijlen hun vriendin ove
rigens, die deswege zelfmoord
heeft gepleegd. Ze besluiten de
handen ineen te slaan en rich
ten een Club op van Eerste
Echtgenotes, met als doel wraak
te nemen, eerst op hun eigen
ega's, vervolgens 'mondiaal'.
Een en ander leidt tot de no
dige intriges ten einde de man
nen financieel te gronde te rich-
Diane Keaton, Goldie Hawn en Bette Midler excelleren als trio zonder dat de een de andere twee van het doek speelt.
ten. Maar de film ontleent zijn veau probeert te houden van
charme vooral aan de botsende Mick Jagger, Brenda is een rap
karakters van de drie furies on- van de tongriem gesneden type
derling. Elise is een hysterische dat grossiert in even bitse als
filmactrice die met silicone-in- geestige verbale kaakslagen, en
jecties haar lippen op het ni- Annie is een^over het dagelijks
leven struikelende huisvrouw.
Kortom, rollen die op het lijf
geschreven zijn deze drie actri
ces.
The First Wives Club doet in
de verte denken aan de kome
dies van Billy Wilder, maar mist Waters. Niettemin verdient
de vileine kracht van diens Wilson wel degelijk zijn credit:
films. Voor dat soort vrolijke hij is erin geslaagd het trio te la-
kwaadaardigheid moet je tegen- ten excelleren zonder dat de
woordig eerder terecht bij regis- een de andere twee van het
seurs als Danny De Vito of John doek speelt.
Film van Edward Zwick stelt vragenmaar niet de kernvraag
FILM RECENSIE
STAN LAPINSKI
Courage Under Fire. Te zien: Studio 3, Leiden, Metropole 1, Den
Haag.
Courage Under Fire van regisseur Edward Zwick
begint als een ouderwetse oorlogsfilm, gestoken
in een actueel jasje, dat van de ultramoderne
krijgsvoering ten tijde van de Golfoorlog, ook wel
bekend onder de naam Desert Storm. Het is
schijn. Na de eerste tien minuten wordt duidelijk
dat deze film helemaal niet bedoeld is als zoveel
ste showcase van Amerikaans militair helden
dom. Courage Under Fire is geen oorlogsfilm
maar eerder een film die vragen aan de orde stelt
naar aanleiding van dat heldendom.
De film vertelt het verhaal van Lt. Colonel Ser-
ling (Denzei Washington) die tijdens een nachte
lijke actie tegen de Irakezen de fout van zijn leven
begaat, als hij opdracht geeft een vijandelijke
tank aan flarden te schieten die bij nader inzien
van zijn eigen bataljon blijkt te zijn. De zaak
wordt van hogerhand in de doofpot gestopt, al
blijft Serlings geweten knagen.
Hij wordt weggepromoveerd naar de burelen
van het Pentagon en krijgt opdracht het geval Ka
ren Walden door te lichten. Walden is omgeko
men bij een heldhaftige actie in Koeweit en het
Pentagon hecht er waarde aan haar (als eerste
vrouw!) postuum te bedelen met de hoogste on
derscheiding-, Serling interviewt alle overlevenden
en tot zijn schrik komen die met tegenstrijdige
verhalen, die als tegenstrijdige flash-backs in
beeld worden gebracht.
Dit levert een fraai staaltje acteren op van Meg
Ryan die het karakter vertolkt van Karen Walden,
of liever de verschillende karakters. In de ene
flash-back is ze een heuse bitch, in de volgende
een zorgzame moeder, in de derde een allerminst
heldhaftig jammerend vrouwtje. Wie vertelt hier
de waarheid? Wie liegt er? Of ligt de waarheid
zoals wel vaker in het midden?
Serling maakt er een bodemprocedure van, tot
groot ongenoegen van zijn superieuren die een
leuke kans op een politiek correct blazoen de
mist in zien gaan. Als hij alle puzzelstukjes aan
een heeft liggen blijkt Karen wel degelijk een heu
se heldin te zijn geweest. Serling besluit dat ook
in zijn geval de waarheid boven tafel dient te ko
men.
Zoals gezegd is Courage Under Fire geen ou
derwetse oorlogsfilm. Dat zou ook moeilijk heb
ben gekund. Sinds Vietnam kunnen ouderwetse
oorlogsfilms immers alleen bestaan in de gedaan
te van een parodie (al dan niet met Rambo in de
hoofdrol). Vietnam betekende een trauma voor
de Amerikaanse samenleving en serieuze Viet
nam-films gaven daar rekenschap van: anders
dan Tweede-Wereldoorlog-films of Korea-films
kennen ze geen zuiver heldendom meer, noch
een dito vijandsbeeld. Wat dat betreft past Cou
rage Under Fire op een bescheiden manier in de
traditie van de post-Vietnam-film, bescheiden
omdat de film niet doorstoot tot de kernvraag:
moet men überhaupt wel een held zijn, zou de
wereld zonder helden niet veel beter af zijn?
Scène uit Courage Under Fire
FILM VOORBESCHOUWING
MARK VAN DEN TEMPEL
From The Journals of Jean Seberg en Jean
Seberg, American Actress. Te zien in Rial-
to, Amsterdam en het Haags Filmhuis
Niet één maar twee documen
taires over de gedoemde nou
velle vague ster Jean Seberg
gaan deze week in één pro
gramma in première. Lijkt te
veel van het goede, maar is het
niet. De persprijs op het Film
festival van Rotterdam 1996 ver
zekerde Mark Rappaports From
The Journals of Jean Seberg van
Nederlandse distributie. Voor
Seberg-fans is er een toetje in
de vorm van het liefdevolle por
tret Jean Seberg, American Ac
tress.
Jean Sebergs levensverhaal is
een van de tragedies uit de film
geschiedenis. Op zeventienjari
ge leeftijd werd ze door produ
cent Otto Preminger uit twintig
duizend meisjes gekozen om de
hoofdrol in Saint Joan (1957) te
spelen. En hoewel die film en de
al even veelbesproken Bonjour
Tristesse geen kassuccessen wa
ren, werd Seberg een fenomeen.
Haar korte koppie, een nood
zaak voor haar Jeanne d'Arc-
vertolking, zou gekopieerd wor
den door een generatie jonge
vrouwen. Ze symboliseerde
zelfbewustzijn en onafhanhe-
lijkheid, maar als ze ging winke
len bij Dior was het Preminger
die haar kleren uitkoos, en de
pers was bij zulke gelegenheden
nooit ver weg. Hollywood bleek
voor haar een doodlopende
weg, en reeds op haar negen
tiende gold ze als passé.
In Frankrijk kreeg ze een
tweede kans. De Amerikaanse
actrice met de Europese uitstra
ling werd het boegbeeld van de
nouvelle vague-stroming toen
Jean-Luc Godard haar de
hoofdrol gaf in A Bout de Souffle
(1960). Het werd Sebers enige
triomf. De actrice zou in 1979
overlijden, mentaal en fysiek
gesloopt.
In From the Journals of Jean
Seberg komt dit alles natuurlijk
aan bod, maar Mark Rappaport
heeft een interessante manier
gevonden om de feiten te pre
senteren. Hij laat een actrice,
Mary Beth Hurt, zich als Seberg
direct tot het publiek wenden,
waarmee de afstandelijkheid
van de traditionele documen
taire vermeden wordt. Uit haar
mond vernemen we over de ti
rannieke wijze waarop starma
Jean Seberg staat in Den Haag en Amsterdam volop in de spots.
ker Preminger haar in een rol
wilde wringen waar ze helemaal
niet in paste.
Rappaport heeft ook afgezien
van het interviewen van tijdge
noten. Via ingenieuze en vaak
bijzonder grappige montages
van filmclips en journaals trekt
hij parallellen met bijvoorbeeld
Vanessa Redgrave en Jane Fon
da, die net als Seberg eind jaren
zestig aangevallen werden door
hun politieke stellingnames.
Een en ander resulteert in een
subjectief maar meeslepend
portret, waarin waarheid en fic
tie elkaar bijna ongemerkt af
wisselen.
Van de twee Seberg portret
ten is Rappaports film de meest
belangwekkende, maar Seberg-
fans en cinefielen mogen zeker
de documentaire van het Zwit
sers duo Fosco en Donatello
Dubini niet overslaan. De
broers graven met Jean Seberg,
American Actress diep in de Se-
berg-legende, en komen met
verrassende inzichten over haar
jeugd in het provinciale Iowa,
haar botsingen met de FBI en
de mysterieuze omstandighe
den omtrent haar vroege dood.
Door de meer traditionele
aanpak wordt hier de afwezig
heid van centrale figuren als
Souffle-ster Jean-Paul Belmon-
do en zoon Diego Gary wèl ge
mist, maar de Dubini's hebben
bijvoorbeeld wel weer de hand
weten te leggen op haar screen
tests voor Saint Joan. Zo vullen
beide portretten elkaar moeite
loos aan, en wie geniet van de
één zal ongetwijfeld de ander
ook willen zien.