Cultuur Kunst
'De muziek zit in mijn bloed'
LElP^t
fina Turner van de Lage Landen
iarpen voor
acott, Youp
an't Hek
n The Scene
UI7ScHlfTfP.S
'Nobelprijs'
voor Bruce
Hallyday
blijft Frans
Otterspeer gruwt, Van
Oostrom is geamuseerd
Kris Kras door Leids uitgaansleven
EfJAN RIJSDAM, 071 -5356444
Ruth Jacott brengt Stadsgehoorzaal op kookpunt
Saxofoniste Rosa King (58) opent Leidse Jazzweek
Bi Jacott: onderweg naar Ahoy. foto susan lm. smit fotografie
ieuwe cd laat op zich wachten
lopen vooralsnog tevergeefs
naar de cd-winkel. „Heel verve
lend allemaal", zegt Margot
Collée, woordvoerster van Ruth
Jacott. „Maar die stemproble
men waren niet te voorzien."
Volgens Collée zijn ze niet ern
stig. „Gewoon een verkoud
heidje", aldus de woordvoer
ster. „Als gevolg daarvan heeft
ze slechts één concert hoeven
afzeggen, maar wel een aantal
opnamedagen moeten missen."
Jacott liep eerder ernstige stem
problemen op toen ze in de
musical 'The Cotton Club'
speelde.
KRSUM MARTIN HERMENS
nieuwe album van Ruth Ja-
laat nog twee tot drie
landen op zich wachten. De
die de titel 'Hartslag' krijgt,
november vorig jaar al in
winkels moeten liggen,
improblemen zorgden echter
or uitstel. Ook een vakantie
de zangeres is reden voor
rtraging van de release. In het
ogrammaboekje van het the-
irconcert dat gisteravond in
iiden te zien was staat al een
ginagrote advertentie over
lartslag'. Fans van Ruth Jacott
RECENSIE MAXIM BEZEMBINDER
Ruth Jacott In Concert. Gezien 15 januari,
Stadsgehoorzaal, Leiden.
Drie minuten, minder dan de
tijd dan waarin je een ei kookt,
had Ruth Jacott gisteravond no
dig om de Leidse Stadsgehoor
zaal op kookpunt te brengen.
Het is een cliché dat 'Jacott In
Concert' on-Nederlands is,
maar dat is wel de omschrijving
die het beste past bij deze zan
geres. De Tina Turner van de
Lage Landen, dat komt mis
schien dicht in de buurt, maar
zelfs een vergelijking met deze
Amerikaanse superster doet on
recht aan de kracht van deze
Ruth Jacott. Wat men ook van
haar Nederlandstalige repertoi
re vindt, haar stem staat buiten
kijf.
Live is Jacott op haar best,
een enkele vervelende techni
sche storing daargelaten. Het
komt er allemaal moeiteloos uit,
terwijl ze over het podium
danst en vliegt, zonder een noot
te missen. De volle Stadsge
hoorzaal had dan ook geen op
warming nodig. Ook de rustiger
nummers kregen de aandacht
die ze verdienen. Het publiek,
variërend van grijze dames tot
bijna echte mannen, vraten de
greatest hits parade van Jacott
als zoete koek. De eerste indruk
van compleet overdonderd wor
den wordt in de loop van de
avond keurig uitgebalanceerd.
Jacott weet zich bovendien
omringd door toptalenten, een
goed spelende band, vier ach
tergrond zangers(zangeressen)
die qua vocale capaciteiten niet
voor haar onder doen, en dan
nog eens Face It, een mannelij
ke backing/dans groep die er
zeer appetijtelijk uit ziet. Omdat
de kostuumontwerper kennelijk
dezelfde mening is toegedaan
kregen we vooral veel mannelijk
bloot voorgeschoteld. Voeg
daarbij een opwindende cho
reografie en fantasievolle be
lichting en de avond is een
feestje van formaat.
Te vrezen valt dat Ruth Jacott
niet vaak meer in de program
mering van de Stadsgehoorzaal
zal voorkomen, want het kan
niet anders of deze Nederlands
topentertainster is onderweg
naar Ahoy of ArenA.
Enigszins verdwaasd doet
ze de deur open. Vlekken
nivea rondom haar mond
hoeken. Ze is om zes uur 's
ochtends naar bed gegaan,
zegt ze verontschuldigend.
En dus is een afspraak om
tien uur 's ochtends aan de
vroege kant. „Sta je daar al
lang? Sorry hoor." Rosa
King, de 58-jarige saxofo
niste, still going strong.
Vijfentwintig jaar zit ze in
middels in het vak. Morgen
opent ze de Leidse Blues
Jazzweek in De Waag.
LEIDEN ERNA STRAATSMA
Nog een beetje duf door de
ogen wrijvend maakt ze een
kopje instantkoffie. Zo energiek
als ze op het podium is, zo rus
tig is ze nu. De dag ervoor is ze
in slaap gevallen om een uur of
vijf, zegt ze. Na een paar uurtjes
slapen was de moeheid verdwe
nen en de nacht daar om de ad
ministratie weg te werken. Want
een manager heeft Rosa King
niet. Pogingen ten spijt is het
haar nooit gelukt daarvoor de
juiste persoon te vinden. „Zo'n
samenwerking is net als een hu
welijk. Ik heb daar geen geluk
mee gehad, het wordt nooit
wat. Misschien komt dat ook
wel omdat ik niet makkelijk iets
van een ander aanneem."
Nadeel daarvan is wel dat de
Amerikaanse saxofoniste alles
zelf moet opknappen. En dat
werk gaat haar steeds meer te
genstaan. „Die zakelijke kant
van het vak haat ik. In feite is
dat werk een extra baan, maar
helaas moet iémand het doen."
Optredens daarentegen ver
velen nooit. Gemiddeld staan
Rosa King Upside Down twin
tig avonden per maand op het
podium. Onderwerpen als 'vut'
of 'pensioen' houden haar niet
bezig. „Muziek is mijn hele le
ven. Ik heb ook gewoon geen
baan waarin je uitkijkt naar de
tijd dat je kunt ophouden met
werken. De muziek zit in mijn
bloed. Ik denk wel eens: als ik
oud word ga ik in Georgia wo
nen, waar mijn moeder en ik
een huis bezitten. Maar dan
denk ik even later: ik ben al oud!
Ik ben hier waarschijnlijk to
bloody lang om nog naar Ameri
ka terug te kunnen keren."
„Hier heb ik de vrijheid om te
doen en te laten wat ik wil. Het
gekke is dat "Nederlanders vaak
tegen mij zeggen dat ze datzelf
de vrijheidsgevoel juist hebben
als ze in Amerika zijn. Waar
schijnlijk is het zo dat als je in je
'eigen cultuur' leeft je onbewust
gaat gedragen naar de regels
van die cultuur. AJs je elders
woont kun je je daar makkelij
ker aan onttrekken."
Begin jaren zeventig vestigde
King zich in Amsterdam. Na een
carrière als danseres en jaren
lang toeren door Europa, met
zowel een dansgezelschap als
een band. Aan die nomadentijd
bewaart ze haar beste herinne-
VLIEGWERK
up van 't Hek, Ruth Jacott en
ie Scene krijgen de Gouden
arpen 1996. Dat zijn de hoog-
onderscheidingen van de
ichting Conamus. Hij is be
emd voor mensen die zich rij
ns hun carrière op bijzondere
jze verdienstelijk hebben ge-
aakt voor de Nederlandse
hte muziek. Vorig jaar kende
mamus al een Gouden Harp
aan John de Mol sr.
•oman, Skik en Total Touch
ijgen van Conamus de Zilve-
Harpen 1996. Deze aan-
Jedigingsprijs gaat naar veel-
lovende en uitvoerende kun-
fflaars die hebben bijgedra-
n aan de promotie van mu
ien teksten van Nederlandse
tnponisten en auteurs,
oman won onlangs in Gro-
ngen de Popprijs. Vorig jaar
eeg hij de eerste NPS Cultuur
ijs, De Gouden Harp werd in
162 voor het eerst uitgereikt,
ven jaar later volgde de Zilve-
Harp. De winnaars krijgen
onderscheiding tijdens het
tpen-Gala op 24 februari in
Iversum uitgereikt.
argo en Evita
este films
n gisteren de Gouden Satel-
'Breaking the Waves' van
its von Trier kreeg de onder-
heiding voor de beste buiten-
Adse film. De persclub van
5 Angeles is een soort rivaal
a de persclub van Hollywood,
reikt elk jaar Golden Globes
die worden beschouwd als
a soort voorbode van de Os-
-uitreiking. De Oscar-nomi-
Ües worden dit jaar op 11 fe-
Aari bekendgemaakt.
NAAM:
Willem van Leeuwen
BEROEP:
vrijwilliger vluchtelin
genwerk
WOONPLAATS:
Leiden
LEEFTIJD:
40 jaar
GEZIEN:
illegale technoparty
Vergelijk het met het omzetten van een schake-
laar. Er zijn geen gradaties. Je bent of wel of niet
in trance. Maar soms als allerlei types op de
dansvloer me aan blijven staren, dan zit die
schakelaar te hoog en dan lukt het gewoon niet.
Mensen die het niet snappen bestempelen de
muziek waar ik van houd als monotoon. Trance,
dubreggae, Afrikaans percussie. Goa-trance wordt veel ge
draaid op illegale Britse technofeesten en vroeger op de
zondagavond in de Mcizzo. Ja, wat is Goa-trance? Noem
het maar een soort hippie techno. Ik ben dan ook een hip
pie, absoluut. Wellicht een wat rationelere versie, maar
toch. Ik wil ook niets met die chemische drugs rond die hele
housescene te maken hebben. Volgens mij is het net zoals
met hippies en heroïne destijds. Al dat chemische spul ver
oorzaakt mede de ondergang van de house. Ik verbouw ook
mijn eigen groente helemaal biologisch. Dat is één van
mijn grootste hobbys. Op parties drink ik alleen maar wa
ter. Wat dat betreft hebben ze in de horeca een slechte klant
aan me. Ha ha ha. Ja, misschien als een soort bezienswaar
digheid als ik aan het dansen ben. Maar ik merk het direct
als mensen naar me staren omdat ik dan met mijn handen
uit de maat val. Als ik mijn ogen open doe en rondkijk
blijkt het altijd te kloppen. Ik dans niet expres zo met al die
handbewegingen. Het overkomt me. Ik sta
er soms ook van te kijken dat ik het bij 140
beats per minute nog volhoud. Het gevoel
dat je dan opwekt is verwant aan dat van
yoga. Het doet iets met je bewustzijn. Maar
bij yoga trek je jezelf juist heel erg terug ter- S
wijl er bij een trance meer sprake is van een
soort uittreding. Maar ik doe nu als contra
punt tegen yoga ook een beetje aan krachttraining. Dat is
weer heel bruut, toch? Ha ha ha.
ringen. „Ik had geen huis, geen
verplichtingen en we hoefden
dus ook niet veel te verdienen.
Heerlijk. We deden met ons
geld alleen dingen die we leuk
vonden. We waren net zigeu
ners, sliepen in de auto. I loved
every minute of it. Soms ben ik
wel eens jaloers op jonge muzi
kanten die zo'n leven leiden.
Mijn band kan zich dat niet
meer veroorloven. Sommige
muzikanten hebben een duur
huis of een gezin om te onder
houden: dus moeten we conti
nu geld verdienen."
Saxofonisten als Candy Dulfer
en Saskia Laroo leerde ze de
kneepjes van het vak. Zelf is ze
nooit een echte beroemdheid
geworden. „Op dat doel heb ik
me nooit geconcentreerd. Wat
dat betreft ben ik me er ook te
veel van bewust welke nadelen
De Amerikaanse rockzanger
Bruce Springsteen (47) krijgt de
internationale Polarprijs voor
muziek. Dit heeft de Koninklijke
Muziekacademie in Stockholm
gisteren meegedeeld. De onder
scheiding is in de muziekwereld
zoiets als een Nobelprijs. De
prijs en het eraan verbonden
bedrag van omgerekend krap
een kwart miljoen gulden wor
den op 5 mei in de Zweedse
hoofdstad uitgereikt.
Rocker Johnny Hallyday ont
kent dat hij verraad aan Frank
rijk wil plegen door het Ameri
kaanse staatsburgerschap aan
te vragen. In Frankrijk circuleer
den berichten dat Hallyday (53)
in een interview had gezegd dat
de Fransen „grof' zijn en dat hij
liever Amerikaan zou worden.
„Dat heb ik nooit gezegd", zo
reageerde Hallyday in de krant
France-Soir. „Ik heb helemaal
niet het plan Amerikaan te wor
den. Als de Fransen grof zijn,
ben ik dat ook."
er aan 'beroemdheid' kleven.
Om een ster te zijn in Holland
lijkt me bijvoorbeeld niet zo'n
pretje: het is hier zo klein! Het
zou leuk zijn als je in Nederland
kon wonen en ergens anders
beroemd was. Het enige voor
deel van beroemdheid is dat je
meer geld verdient."
Ze is dan geen beroemdheid,
maar wel een begrip. Op het in
oktober gehouden feest in Para-
diso, ter gelegenheid van haar
25-jarig jubileum, was iedereen
van de partij. Candy èn Hans
Dulfer, Saskia Laroo, Jan Akker
man, Bertus Borgers en noem
maar op. „Die hele dag was ik
doodzenuwachtig. Ik moest
mijn moeder al om zeven uur 's
ochtends van het vliegveld ha
len en daarna de hele dag van
alles regelen. Maar het concert
verliep perfect. Mijn moeder is
zelfs nog even op het podium
geweest. Ze is 82. maar nog
steeds sterk. De hele bloody
nacht was ze op!"
Gelijktijdig verscheen de
nieuwe cd van King, getiteld
'Still going strong'. Een album
waar de saxofoniste gemengde
gevoelens over heeft. „Je kunt
echt horen dat we lang in de
studio hebben gezeten. De
drummer heeft een drumcom
puter gebruikt, wat voor mij
niet hoeft, maar je moet geloof
ik toch een beetje met je tijd
meegaan. It's welldone, but the
cleanest cd I ever made. Maar
het publiek lijkt het wel leuk te
vinden."
Rosa King Upside Down zijn
morgenavond te zien in De
Waag. Aanvang 22.30 uur.
TEKST: PABLO CABENDA, FOTO: HIELCO KUIPERS
Leiden is weer een nieuw blad
rijker. Nee, het betreft hier niet
het zoveelste huis-aan-huis-
blad, maai' een heus pamflet
voor de liefhebbers van uitgaan,
van stappen, van cultuur ook.
En helemaal nieuw is het trou
wens niet, want feitelijk is Kris
Kras - zoals de uitgave heet -
een soort doorstart van wat
voorheen door de stad circu
leerde onder de naam 'Uit in
Leiden'. Met dien verstande dat
het krantje een knappe face-lift
heeft ondergaan. Het ziet er op
eens een stuk aardiger en ook
professioneler uit.
„Dat kon allemaal", verklaart
redactielid Ron Rijghard desge
vraagd, „nadat ik in contact was
gekomen met een uitgever in
Den Haag. Hij gaf daar onder de
naam Kris Kras zo'n zelfde soort
blad uit, is»behoorlijk idealis
tisch ingesteld en wilde best een
soort Leidse editie met ons ma
ken. Voorlopig moet er nog geld
bij, maar het is de bedoeling dat
het blad op den duur via de ad
vertenties self-supporting
wordt."
De oplage van Kris Kras be
draagt 10.000 stuks. Het blad
komt 11 keer per jaar uit - zo
mers met een dubbelnummer -
en is verkrijgbaar op 150 punten
in de stad; in winkels, cafés, res
taurants en openbare gelegen
heden. Behalve een uitgebreide
uitgaansagenda is er ruimte
vrijgemaakt voor interviews, re
censies en reportages.
Een terugkerend item is de
straatengel van de maand. Om
een tipje van de sluier op te
lichten: voor januari is dat Sas
kia. Ze is 30 jaar, journaliste en
houdt van Bach, Tori Amos en
toetjes. Ze kijkt graag naar The
Bold The Beautiful en heeft
een hekel aan ruzie. De mooiste
plek in Leiden is voor haar De
Korte Vliet. En ze leest het
Leidsch Dagblad.
AD VAN KAAM
LEIDEN SUSANNE LAMMERS
Van Oostrom versus Otterspeer.
Dat was toch echt de noemer
waaronder Burcht Literair de
twee hoogleraren èn biografen
had aangeprezen. Maar Frits
van Oostrom en Willem Otter
speer waren bepaald niet geko
men om 'de confrontatie' aan te
gaan. Geen gebakkelei dus over
de AKO-prijs die Van Oostrom
voor 'Maerlants wereld' wel en
Otterspeer voor zijn 'Bolland.
Een biografie' niet kreeg.
Beiden vertelden desgevraagd
iets over hun achtergrond. Ot
terspeer had het over zijn soci
aal eenvoudige komaf, waar
door hij zich verwant voelde
met de filosoof Bolland, zijn
leeshonger en zijn streven naar
eruditie. „Eruditie is een bluff
your way into another society,"
vond Otterspeer. In Utrecht,
waar hij geschiedenis ging stu
deren, leefde hij zijn leeshonger
uit in de talloze instituutsbiblio
theken, en legde hij de basis
voor zijn brede intellectuele
ontwikkeling.
De neerlandicus Van
Oostrom vertelde over het be
voorrechte milieu waar hij uit
voort kwam: veel boeken, de
juiste scholen en een goede
leermeester. Otterspeer ver
baasde zich over de weinige
historische feiten waar Van
Oostrom het mee moet doen.
Van Oostrom zegt bijvoorbeeld
iets over de vermoedelijke
seksualiteit van Maerlant op
grond van de algemene middel
eeuwse regels voor geestelijken
en naar aanleiding van wat over
een andere klerk uit Zeeuws
Vlaanderen, Nicolaas van Bier
vliet, bekend is. Otterspeer vol
afgrijzen: „Stel dat mijn toe
komstige biograaf mijn seksua
liteit gaat vaststellen aan de
hand van..." Van Oostrom
geamuseerd en licht gegeneerd:
„Die van mij."
Daarop legt hij uit dat de me-
dio-neerlandicus nu eenmaal
over minder bronnen materiaal
beschikt dan de onderzoeker
van de negentiende en twintig
ste eeuw. Hij vindt de uitdaging
in het dichten van de gaten met
zelfbedachte constructies en
gruwt bovendien van de ge
dachte aan Otterspeers 'fysieke
golf aan archiefmateriaal. Ot
terspeer kon bijvoorbeeld uit
zoeken hoe de Groningse be
strating was, om precies te kun
nen weten wat Bolland gevoeld
zou hebben terwijl hij daar als
driejarige op gezet werd.
Ontspannen en vol begrip on
derhielden ze elkaar en het pu
bliek, elke klip zorgzaam ver
mijdend. Zelfs de toch tamelijk
bizarre mededeling van Otter
speer, dat hem door een aan
hanger van Bolland veel geld
geboden was om zijn boek niet
te publiceren, maar dat hij er
toen al drie jaar mee bezig was
en het werk dus al onbetatübaar
was, werd niet aan nader on
derzoek onderworpen.
concertgebouw
Concertgebouwplein 2-6. Telefqon 671 83 45
Serie Meesterplanlsten 1996-1997
Louis Lortie. piano Chopln: Twaalf etudes. 0|
Trois nouvelles études - Twaalf etudes, op. 25
1e rang 150.-. CJP/PAS-65/Countdown 135.-
2e rang 140.-. CJP/PAS-65/Countdown 130 -
cristofori
Prinsengracht 583. Telefoon 626 84 9
i; Amy Shub-Rothstein, pianoduo
