Chelsea en de Gullit-mania
Dennis van Scheppingen is in z'n spel een beetje Agassi
TERDAG 11 JANUAR11997
3f Hemelshoge kranen markeren Stamford
5 Bridge. In het hart van Londen, waar de
jet-set zich stort in het bruisende
J uitgaansleven van Kingsroad, vormen zij
*i< het symbool voor de wederopstanding
ie van een voetbalclub. Chelsea FC,
2j opgericht in 1905 maar nooit verder
gekomen dan één landstitel ('55), heeft
een metropool met 15 miljoen mensen
ie in zijn greep. En een Nederlander is
daarvoor verantwoordelijk. RuudGullit,
u de nieuwe 'king of the party-boys' in de
■1 Britse hoofdstad, heeft een revolutie
i2j veroorzaakt.
ESBHsmaHnnia
Anderhalf jaar geleden durfde de aanhang
van 'The Blues' niet te dromen van grote
voetballers. De echte sterren liepen rond
in de nachtclubs, niet op het veld van
Stamford Bridge. Op het moment dat
Ruud Gullit binnenvloog vanuit Italië ging
er een nieuwe wereld open.
„Er kwam geen uitgerangeerde voetbal
ler met rotte knieën, zoals sommigen
vreesden," zegt voorzitter Ken Bates,
„maar een speler met grote ambities die
binnen een maand de Premier League aan
zijn voeten had."
Gullit zette Chelsea in vuur en vlam. De
supporters, 30.000 man sterk, smeekten
hem aan het eind van het vorige seizoen
speler/manager te worden van hun club.
Een uniek verzoek, want nooit eerder was
een Nederlander speler/manager bij een
Engelse topclub.
De ex-international van Oranje besloot
de uitdaging aan te nemen en-zorgde er
voor dat de beste voetballers uit de Serie A
naar Engeland kwamen. Vialli, Di Matteo,
Zola en Gullit in één elftal. Dromen zijn
werkelijkheid geworden voor de gewone
man in Londen, die jaren met afgunst
naar de grote namen bij Tottenham, Ar
senal, Manchester en Liverpool keek.
De gevolgen zijn enorm. Chelsea Foot
ball Club, waar premier John Major sei
zoenkaarthouder is, schiet in recordtempo
de allergrootste clubs van Engeland voor
bij. Investeerders, sponsors en bedrijven
staan te dringen om hun miljoenen onder
te brengen in het Chelsea van Ruud Gullit.
Het stadion wordt voor 180 miljoen gul
den gerenoveerd, er verrijzen hotelcom
plexen, er worden luxe appartementen en
penthouses achter de tribunes gebouwd,
ondergrondse parkeergarages worden
aangelegd. Op de beurs kunnen speculan
ten en beleggers de ontwikkelingen nau
welijks bijhouden. Een aandeel Chelsea op
de AIM (Alternative Investment Market)
kostte voor de komst van Gullit 1,80 gul
den. Op 1 januari 1997 bereikte het aan
deel met 3,60 zijn hoogste koers in de ge
schiedenis. Er zijn 120 miljoen aandelen,
waardoor de totale waarde van de club is
gestegen naar 432 miljoen gulden.
Rolberoerte
Allemaal dank zij de komst van Ruud Gul
lit? „Ja," zegt voorzitter Ken Bates, die dé
club begin jaren tachtig voor het symboli
sche bedrag van één pond (plus een gi
gantische schuldenlast) overnam. „Wat
Ruud hier heeft veroorzaakt is met geen
Ruud Gullit: „Toen Frank Leboeuf geblesseerd raakte, heb ik mijzelf weer in de basis gezet.
pen te beschrijven. Noem het 'Chelsea- of
Gullit-mania'. De mensen in Londen kun
nen het nauwelijks bevatten wat hier ge
beurt. Vroeger kregen we met geen paard
een buitenlandse ster naar Chelsea. Deze
zomer kreeg onze telefoniste een rolbe
roerte. Gianluca Vialli hing aan de andere
kant van de lijn en vroeg ijskoud: 'Mag ik
Ruud even?' Een week later stond hij hier
op de stoep."
Volgens Bates heeft de club een nieuw
imago gekregen. Gullit is de man die op
het veld hard werkt aan een nieuwe uit
straling, de voorzitter probeert daarmee
commercieel zijn slag te slaan. Chelsea
start in de zomer zijn eigen radio-station,
opent aan het eind van dit seizoen een
souvenirwinkel ter grootte van een super
markt, zet nog dit jaar de deuren van vier
restaurants en een hotel met 160 kamers
open en neemt in december officieel
'Chelsea village' in gebruik.
„Maar tegelijkertijd blijven er miljoenen
beschikbaar voor Ruud om nieuwe spelers
te kopen. Als hij vindj dat er nieuw mate
riaal moet komen, krijgt hij daarvoor de
gelegenheid. We zijn enorm tevreden over
Ruud als manager. Al zijn aankopen zijn
tot op heden voltreffers geweest. Door ook
nog een paar spelers van de hand te doen,
hebben de investeringen van Ruud slechts
6,5 miljoen pond (19,5 miljoen gulden) ge
kost. Dat is toch niks!"
Nieuw elan
Gullit zelf glimt van trots. Hij is in het die
pe gesprongen en ziet al na een half jaar
dat hij het trainersvak èn dat van manager
in de vingers heeft. Een landstitel is dit
seizoen misschien nog niet voor hem en
Chelsea weggelegd, maar de stijl van zijn
ploeg is aangeslagen in Engeland. Met
tienduizenden staat men op zaterdag in
de rij om het elftal van Gullit te zien spe
len.
Volgens Gullit heeft het niet alleen te
maken met de manier waarop hij Chelsea
laat voetballen. „Het is een complex van
factoren. De mensen zien wat er hier ge
beurt. Er wordt hard gewerkt, er wordt ge
bouwd. Midden in Londen verrijst iets
heel moois. De hele club krijgt een nieuw
elan. Langzaam maar zeker krijgt dat nu
gestalte."
Wie zich niet kan vinden in de visie van
Gullit kan vertrekken. Zo hard is de reali
teit ook weer. Enkele spelers maakten
stampij omdat er voor hen geen basis
plaats was weggelegd. Gullit duldde echter
geen ondermijning van de goede sfeer in
zijn spelersgroep en verkocht de heren
Phelan, Spencer en Peacock aan Queens
Park Rangers en Everton.
Zelf spelen
Is hét waar dat je zelf meer nadruk wil leg
gen op je rol als coach en dat je jezelf daar
om minder vaak opstelt?
Gullit: „Nee, nee. Aan het begin van het
seizoen had ik een blessure. Dat kwam me
toen heel goed van pas omdat ik vanaf de
bank een veel betere kijk op het elftal kon
krijgen. Na een poosje raakte Frank Le
boeuf geblesseerd. Toen heb ik mijzelf
weer in de basis gezet. We zetten toen een
prima serie neer. Ik heb met plezier als
laatste man gespeeld. Maar het was niet
mijn ambitie om op die plaats te blijven
spelen. Tegen Liverpool besloot ik weer op
de bank te gaan zitten, omdat ik tactisch
heel goed moest opletten om het de te
genstander moeilijk te maken. Leboeuf
speelde toen weer in de defensie en daar
heb ik geen spijt van gehad. We wonnen
met 1-0. Bovendien is Leboeuf de toe
komst van Chelsea, ik ben al 34 jaar."
Chelsea is een van de favorieten voor een
FA Cup-finale. Zou je jezelf op de bank
kunnen zetten als jouw team op Wembley
speelt?
Gullit, lachend: „Ja hoor, makkelijk. Ik heb
al een paar finales gespeeld in mijn loop
baan. Als ik een ander de kans kan geven
om zo'n finale te spelen dan heeft de club
daar in de toekomst misschien wel veel
meer aan."
Mengelmoes
Je hebt een heel internationaal elftal. Geeft
het je voldoening dat de mensen in Londen
zo gek van jouw ploeg zijn?
Gullit: „Zeker. Maar niet het feit dat ze
Italiaans, Frans of Nederlands zijn zorgt
voor het enthousiasme bij het publiek.
Het gaat erom dat de spelers die hier nu
zijn de mensen iets bieden. Ik heb ook
nooit met opzet gezocht naar buitenland
se spelers. Ik zocht goede voetballers. Na
tuurlijk is het komisch wat er in de in het
begin in de kleedkamer plaats had. Zoveel
nationaliteiten, zoveel verschillende talen.
Maar ik heb er op gehamerd dat er Engels
wordt gesproken. Dan kunnen we elkaar
allemaal verstaan."
Je hebt bij Chelsea je ervaring van de top
jaren bij AC Milan overgebracht?
Gullit: „Toen ik hier net kwam, vroegen
de spelers allemaal hoe het er bij Milan
aan toe ging. Als ik dan uitlegde hoe we
trainden, hoe we ons voorbereidden op
wedstrijden hoe de organisatie rond de
club was, riepen ze allemaal dat het een
saaie bedoening was. Maar wij wonnen
met Milan wel alles in die jaren! Dat heb ik
ze voorgehouden. Toch vind ik zelf ook
dat het er bij Milan te serieus aan toe ging.
Wat ik hier nu. heb neergezet is een mix
van de organisatie bij Milan en die bij een
Engelse club. In mijn ogen moeten spelers
vooral plezier hebben. Ik wil dat ze binnen
en buiten het veld vreugde uitstralen. Ze
hoeven van mij niet altijd in trainings
kamp of in hotels te zitten. Met de kerst
zaten ze altijd opgesloten hier. Ik heb ze
allemaal naar huis gestuurd en de spelers
een bepaalde verantwoording gegeven.
Dat hebben ze goed opgepakt. Chelsea
heeft in jaren niet zoveel punten uit de
kerstperiode gehaald. De spelers mogen
van mij ook uitgaan in de stad. Het liefst
nog met elkaar ook. Dan kweek je een be
paalde teamspirit. Ik wil niet dat ze dag en
nacht uitgaan, ha, ha. Maar van tijd tot
tijd is het wel eens goed. Iedere trainer
heeft zijn eigen aanpak. Ik heb de afgelo
pen jaren goed mijn ogen de kost gege
ven. Nu breng ik al mijn eigen ideeën in
de praktijk. Het is schitterend om te zien
dat mijn ideeën ook aanslaan bij de spe
lers. Ik geniet elke dag dat ik hier train en
speel in Engeland."
In tennis is de kweekvijver voor de mees
ten ook het kerkhof. De verspilling van ta
lent is enorm. Op jonge leeftijd gaan jon
gens en meisjes kapot aan een overdosis
trainingen, toernooien en hooggespannen
verwachtingen. Tennismoe terwijl het
echte werk nog moet beginnen. Dennis
van Scheppingen weet niet of hij een uit
zondering is en of hij het beter heeft aan
gepakt dan de anderen. Feit is wel dat hij
als één van de weinigen kwam bovendrij
ven terwijl om hem heen honderden Kra-
jiceks in de dop verzopen.
De 21-jarige Van Scheppingen begint
maandag aan het eerste Grand Slam-toer-
nooi in zijn leven. Bij de Australian Open
is hij rechtstreeks geplaatst in het hoofd
schema omdat hij in 1996 opklom van
plaats 320 naar nummer 111 van de we
reldranglijst.
Van Scheppingen' heeft veel gemeen
met Sjeng Schalken, het andere lid van de
nieuwe lichting Nederlandse tennissers.
„Sjeng en ik lijken qua karakter een beetje
op elkaar. We benaderen het tennis heel
nuchter en staren ons niet blind op geld
en succes. We zijn vanuit een gedegen op
leiding gebracht met vooral heel veel ge
duld. Op de baan lijken we ook allebei een
beetje onverstoorbaar en heel ontspan
nen. Misschien is het geen toeval dat juist
wij aanklampen bij die andere vier."
Van Scheppingen heeft ondervonden
dat persoonlijkheid en karakter in het
proftennis net zo belangrijk zijn als ten
nistalent. Iets wat nogal eens wordt verge
ten bij de opleiding van talentjes. „Je spel
is maar een onderdeel van het hele pro
ces. In dit wereldje moet je ongelofelijk
sterk in je schoenen staan." Hij staat in de
buurt van de top honderd en dat betekent
dat hij al belangrijke examens heeft afge
legd en gehaald. In het internationale ten-
Dennis van Scheppingen: „Vroeger wilde ik liever dat er geen kip kwam kijken, nu wil ik vol
le tribunes als ik speel." foto anf
nis geldt het voorportaal van de grote
toernooien als een jungle waarin alleen de
sterksten overleven. In de Satellites en
Challengers wordt het kaf van het koren
gescheiden. „Op dat niveau moetje maxi
maal twee jaar rondhangen. Anders wordt
het sleuren en moet er te veel geld bij."
De speler uit Wilnis redde het, ook al
vroeg men zich jaren geleden af waar de
belofte bleef. Dat had alles te maken met
het feit dat hij veel te vroeg in de schijn
werpers stond zonder dat hij daarom
vroeg. In 1991 was hij juniorenkampioen
geworden van het ECC-toemooi in Ant
werpen. Die middag zou de seniorenfinale
in het Sportpaleis gaan tussen Boris Bec
ker en Aaron Krickstein. De Duitser meld
de zich echter 6p het laatste moment af
wegens griep en Van Scheppingen ging in
op het verzoek om de reeds volgelopen
hal te vermaken met een partijtje tegen de
Amerikaan.
Daarna werd het lange tijd stil rond Van
Scheppingen. „Welnee, onzin, daar heb je
het alweer. Hoezo stil? Ik was verdorie
toen 16, een junior. Ik ging gewoon door
met mijn tennisopleiding na die dag in
Antwerpen, het publiek maakte een ver
keerde voorstelling van mij."
De tennisser met de opvallend vlakke
slag kreeg pas vier jaar later opnieuw lan
delijke bekendheid als lid van Jong Oranje.
Hij bereikte in '95 de finale van de Mas
ters, een wedstrijd die hem nog lang zou
heugen. Tegen Jan Siemerink miste hij
twaalf matchpoints waarna hij de wed
strijd verloor. De nederlaag was aandoen
lijk, maar betekende ook de doorbraak. De
verliezer liet er een seizoen op volgen dat
uitermate succesvol was. Hij won de Chal
lengers van Scheveningen en Eisenach en
debuteerde enkele maanden geleden in
het Davis Cup-team tegen Nieuw Zeeland
in Haarlem. „Davis Cup-tennis is net voet
bal, schitterend. Vroeger wilde ik liever dat
er geen kip kwam kijken, nu wil ik volle
tribunes als ik speel."
In Amsterdam deed hij voor het eerst
van zich spreken in een serieus ATP-toer-
nooi. Bij de Grolsch Open bereikte hij de
laatste vier. Hij won in Amsterdam van er
kende gravelspecialisten als Alberto Be-
rasategui en Carlos Moya. „Daar is mijn
vertrouwen gegroeid. Mijn vlakke spel ge
dijt op snelle banen, maar ik heb bewezen
dat ik meer kan. Ik zal altijd vlak blijven
slaan, maar beheers meer facetten."
Privé-trainer Dick Suyk vindt dat zijn
pupil over moderne wapens beschikt, niet
alleen vanwege de vlakke forehand en
dubbelhandige backhand. In het heden
daagse tennis is de service overheersend,
maar omdat in de top nauwelijks spelers
zijn met een zwakke opslag wordt de re
turn steeds belangrijker om het onder
scheid te maken. Een van oorsprong de
fensieve slag die ook aapvallend kan wor
den gebruikt. Suyk: „Dennis heeft een re
turn die iedereen vreest."
De Haarlemse coach - volgens- Van
Scheppingen 'niet alleen trainer maar ook
een vriend' - waakt voor te veel optimis
me. „Elke tennisser probeert te overleven
met zijn eigen bv'tje. Iedereen probeert
winst te maken. Dennis moet eerst de top
honderd nog halen, dan praten we ver
der." Maar hij ziet progressie. „De service
is verbeterd net als zijn volley. Hij speelt
vooral agressief van achteruit, een beetje
als Agassi. Maar hij moet nog ontzettend
veel ontdekken op het niveau waar hij nu
is. In zijn slagen kan hij iedereen aan,
maar hoe zit het mentaal op topniveau?
Hij is bijvoorbeeld nog nooit in Australië
geweest en kent geen vijfsetters in de slo
pende hitte.
Volgens Suyk onderscheiden de beste
spelers zich door een sterke psyche. Je ziet
aan hun pokerface niet wat ze doormaken
en niet wat ze gaan doen. „Een speler die
nog niet aan het net is geweest in een half
uur tijd loopt opeens bij 4-4 30-30 naar
voren. Die dingen kun je niet voorspellen
en toch moet je er op voorbereid zijn. Het
is een schaakspel met enorm veel varian
ten. Ik moet zeggen dat Dennis in dat op
zicht mentaal wel sterk is. Hij is behoorlijk
onverstoorbaar en blijft de tegenstander
aanpakken, de hele wedstrijd." In het ten
nis zitten net zo veel elementen van een
denksport als van een survivaltocht. Van
Scheppingen wordt bij Amstelpark net als
de andere spelers begeleidt door een psy
choloog. „Dat helpt, maar je moet oppas
sen, het gaat er nog altijd om dat die bal
zo goed mogelijk over dat net gaat."
Wat ook niet onbelangrijk is in de ont
wikkeling van Van Scheppingen is dat met
het grote werk het grote verdienen ook
aanstaande is. Mocht hij de eerste ronde
'down under' met drie keer 6-0 verliezen
dan krijgt hij nog altijd 10.000 gulden.
Want nederlagen worden in tennis ook
goed betaald. „Er gaat veel geld om in ten
nis. Te veel? Dat zeg ik niet, maar zes ton
voor een toernooi is gigantisch. Ik denk
nog niet aan geld verdienen, eerst punten
halen dan komt dat geld vanzelf."
Koutje
Geheimzinnig bericht in de
krant van maandag: „Niemann
werd tijdens een training in In
zeil gesignaleerd met klap
schaatsen. Op het moment dat
ze leden van de Nederlandse
kernploeg ontwaarde, verdween
ze om even later met gewone
schaatsen terug te keren op het
ijs."
Inzeil. Daar wordt wel eens
geschaatst weten we.
De vermelding Inzeil komt het
waarheidsgehalte van het be
richt ten goede.
Hier wordt het tijd de regel
nog eens goed na te lezen. Er
staat met klapschaatsen, niet op
Heeft ze er nu op gereden of
niet? Wie waren de leden van de
Nederlandse kernploeg, die zo
een voorname rol spelen in dit
bericht? Hoe is het bericht in de
wereld gekomen? Hebben de le
den van de Nederlandse kern
ploeg (bewust? koude oorlog?)
uit de school geklapt? Heeft de
anonieme verslaggever uren. wie
weet dagen en nachten, vanaf
een heuvel nabij de ijsbaan al
Niemann's bewegingen in de ga
tengehouden?
Het bericht roept meer vragen
op dan her beantwoordt.
Dat zal niet de bedoeling van
het bericht zijn geweest, maar
daar maken wij in dit geval geen
punt van. Wij zien onze kans
schoon om weergaloos door te
fantaseren over Niemann met
klapschaatsen.
De ogen sluitetid zien wij een
nachtelijke scène voor ons uit
een matige B-film. Genre spio
nage. De regisseur heeft veel
naar Hitchcock gekeken, maar
niet goed. Zwart-wit beelden.
Flarden mist. Het gekras van
schaatsen. Horen wij daar niet
het gekners van de afzet van een
rijder of rijdster op klapschaat
sen? Honderd procent zeker van
onze zaak zijn wij niet, want
van een kennelijk nabij gelegen
station vertrekt nu een trein.
Schri lie stoom locomotievenfluit.
De mist wordt nu wel erg dik.
Toch herkennen wij vagelijk ie
mands contouren. Op de rug ge
zien zien wij iemand schaatsen.
Man, vrouw? Onduidelijk. Klap
schaatsen? Niet goed te zien.
Dan merken wij voetstappen en
gefluister op. De leden van de
Nederlandse kernploeg!
Krook moet er bij zijn geweest.
Krook is tegenwoordig top
sportcoördinator van de Ko-
ninklijke Nederlandse Schaat
senrijders Bond. Maar Krook zal
niet alleen zijn geweest. Te ris
kant. Was Tonny de Jong zelf er
bij, op dit late uur? Onwaar
schijnlijk. Die sliep als een roos,
dromend van Thialf en de ere-
ronde in de arrestee, wat ze ei
genlijk maar niks vindt (de arre
stee). Sijtje van der Lende dan,
De Jong's schaatsmoeder? Niet
uitgesloten. Van der Lende blikte
in deze krant vooruit dat ze het
een goeie bak zou vinden als
Niemann vandaag op de 1500
meter op klapschaatsen de baan
op komt. Die weet dus meer.
Het blijft een raadsel hoe de
geheim agenten Krook en Van
der Lende de Duitse wachtpos
ten rond de ijsbaan ongezien
voorbij zijn geglipt. Ook Nie
mann's Duitse herder gaf geen
krimp. Geen blafje kon er af.
Zou hoofdsponsor Aegon hier
budget voor hebben vrijgemaakt
en een leverworst beschikbaar
hebben gesteld? Het is denkbaar,
want Aegon is al weer in dui
zend vrezen dat Sanex of Unit 4
morgen met de hoogste eer gaat
strijken en is er dus veel aan ge
legen dat in elk geval Tonny in
de arrestee komt te zitten.
Klapklapklapklap.
Ja, dit was duidelijk het geluid
van klapschaatsen dat op de ijs
baan van Inzeil weerklonk. De
leden van de Nederlandse kern
ploeg wisten genoeg. Fascine
rend blijft het dat Niemann,
hoewel cle wacht geen alarm ge
slagen heeft, toch onraad rook
en zich even later ook nog met
gewone schaatsen liet zien.
Niemann is ten einde raad,
deed het verhaal in de Neder
landse kernploeg al cle ronde: ze
heeft nog geen keus kunnen ma
ken.
Zou het ook zo kunnen zijn
dat Niemann bewust bij nacht
en ontij met klapschaatsen aan
het stuntelen was, in de hoop
betrapt te worden en zo valse
hoop te wekken in het vijande
lijke kamp? Vervelend alleen
voor Niemann clat ze pas de vijf
de nacht is gesnapt, ze heeft et-
een lelijk koutje aan overgehou
den.
-
mm
