stempels, dan ook geen oorkonde'
Elfstegentocht
'rinui schaat
Tips voor de
ngeoefende schaatser
Routebeschrijving
START
VOOR DE 11
TEGENTOCHT
Voor een echte kleipijp hoeft
niet meer te worden geschaatst
REEDEVELD
Zelf uw bloeddruk meten?
Succes aan alle
Stegentocht
rijders!
jRDAG
071,
11 JANUAR11997
irdt morgen prima schaatsweer. Volgens devoorspel-
van het KNMI komt voor het eerst in weken de tempera-
overdag even boven nul graden celcius. Maar de dooi zal
u velijks van invloed zijn op de ijsdikte, vooral omdat de
dch zeer waarschijnlijk niet zal laten zien. De wind komt
te üt het zuiden en is matig. Wel is het bewolkt en er is kans
fijiet gaat sneeuwen of ijzelen.
;ho
jaa|rr
\ndag schaatste ik nog, maar dinsdag, woensdag, donderdag
mmisteren liet ik mijn schaatsen in de kast liggen. Ook morgen
ik slechts naar het ijs, naar de scheuren en de opgevroren
bes sneeuw. En naar de techniek van de ervaren schaatsers,
is mijn voorbereiding voor de Elfstegentocht van morgen. De
ie voorbereiding voor een ongeoefend schaatser, dat weet ik
1 waring. Ik heb lering getrokken uit de tocht van vorig jaar.
\vas een barre tocht, die zondagochtend in februari. Omdat ik
kan schaatsen. De inspanningen die ik de dagen ervoor had
\erd (een paar keer de Oude Vest op en neer en een uitstapje
r de Herengracht) begonnen al snel hun tol te eisen. De blaren
>al dat gekrabbel waren nog niet geheel verdwenen en zwollen
op, omdat ik door de vermoeidheid die nog in mijn benen
mijn slagen, die toch al houterig waren, niet goed afinaakte.
Ie finish aangekomen, hadden de blaren de afmetingen van
fors ei. En er zat bloed op mijn sokken,
vaar vingers bloedden ook, omdat ik zo onverstandig was ge-
\tzonder handschoenen te schaatsen. Ik was een paar keer
?rovergevallen ondereen laag bruggetje, omdat ik geen reke-
had gehouden met de tas op mijn rug. Mijn ijspijp was toen
broken. Die was aan het begin van de tocht naar beneden ge-
•rd toen ik, gezeten op de rand van een bootje, mijn veters
<ak ik het dus nu aan? De dagen voorde tocht schaats ik
n de tocht zelf schaats ik zonder tas op mijn rug, maar met
penen aan. De ijspijp plak ik stevig vast, met plakband,
op mijn borst.
Dat kan ik ieder
een aanraden die
niet kan schaat
sen. Er mag dan
geen bloed op de
stempelkaart ko
men, het loopt de
dagen na de
tocht een stuk
prettiger.
vT"
mS" "-*1 *7
L
im minit n
♦faïEMP
IsnMPELPUtATSp H
L
KLUNEN 1 M|
vr! -W
STEMPELPLAAISf5®
STEMPELP LAATS
KLUNEN 3
~H| f
2 L
KLUNEN O STEMPELPLAATS START/FINISH
De Elfstegentocht is 8,2 kilometer lang en begint op de
plek waar Oude Rijn en Nieuwe Rijn samenkomen, het wa
ter bij De Waag. De deelnemers aan de Tocht der tochtjes'
moeten al snel klunen; het ijs bij de Bostelbrug is gevaarlijk
dun. Bij de Webster University aan de Boommarkt liggen
de eerste matten uitgerold. Op het Kort Galgewater wordt
weer op het ijs gestapt. Vanaf daar kan een heel eind wor
den gezwierd over het Galgewater (stempelen bij de Rem-
brandtbrug), linksaf langs de Rijn- en Schiekade, weer
linksaf langs de Schelpenkade tot aan de Neksluisbrug over
de Witte Singel. Hier is de tweede kluunplaats.
De tocht gaat wederom linksaf over de Witte Singel rich
ting café De Grote Beer, waar de tweede stempelpost staat.
De schaatsers glijden dan het hart van de historische bin
nenstad binnen over de Groenhazengracht, buigen naar
rechts het Rapenburg op en moeten onder de St. Jeroens-
brug door de Vliet op. Het derde stempeltje kan even daar
voor bij café Barrera worden opgehaald.
Na de Vlietbrug is het nog een klein stukje schaatsen tot
de Koepoortsbrug. Hier moeten de deelnemers weer van
het ijs om de Doezastraat over te klunen. Het devies hier
luidt Kijk uit voor passerende hardlopers die meedoen aan
de Stadsbankcross, zij hebben voorrang.
Terug op het ijs komt er weer een mooi stuk; helemaal
over de Zoeterwoudse Singel naar de Utrechtse Brug. Daar
voorbij is het rechtsaf de Nieuwe Rijn op langs het Utrecht
se Jaagpad. Eerst stempelen bij de vierde mobiele post te
genover 't Veerhuis. Dan naar links het Rijn-Schiekanaal op
en even verder weer naar links de Oude Rijn op. Door
schaatsen tot aan de Schrijversbrug en dan linksaf de Zijl
singel op. Hier, bij de Zijlpoort, staat stempelpost nummer
vijf. De schaatsers nemen alle bochten van de Zijlsingel en
gaan dan scherp rechtsaf de Oude Rijn op langs het
Utrechtse Veer. De zesde en laatste stempel bij café Odes-
sa kan worden gehaald nadat een lus is geschaatst over
Oranjegracht, Zuidsingel en Herengracht. Dan is het nog
een stukje rechtdoor schaatsen over de Nieuwe Rijn rich
ting Stadhuis. Daar wacht bij de Koombrug de oorkonde.
(INFOGRAPHIC: WILLEM DE VRIEND)
Kroegentocht
op de schaats
Een stempelpost voorbij rij
den? Onmogelijk. Aangereden
worden door een cameraman
van Studio Sport? Zit er niet
in. Schaatsers die meer dood
dan levend over de finish
moeten worden geduwd?
Acht komma tivee kilometer
is zelfs vooreen kleuterklas
prima te doen.
In naam mag de Leidse Elf
stegentocht nauwelijks afiuij-
ken van de wereldberoemde
Friese Elfstedentocht, in de
praktijk zijn er heel wat ver
schillen. De winnaar van de
Elfstegentocht wordt geen na
tionale held, en de schaatsers
die de tocht voltooien worden
bij thuiskomst niet gehuldigd.
De Leidse schaatstocht bindt
geen miljoenenpubliek aan
de buis, en de stempelkaarten
worden geen voorpagina
nieuws.
Toch zijn er ook overeenkom
sten. De drie belangrijkste ele
menten van het Friese voor
beeld komen ook in Leiden
terug: het schaatsen, het
klunen en de lol. Door de af
wezigheid van iedere ontbe
ring krijgt vooral dat laatste,
ook voor de deelnemers, de
overhand.
Zo verhalen de annalen van
de Elfstegentocht van een
groepje deelnemers uit het
oosten van het land dat in de
krant had gelezen over een
tocht van 72 kilometer. Klein
foutje. Afgetraind en gestoken
in snelle pakken verschenen
zij aan de start. Toen zij over
de eerste teleurstelling heen
waren, begonnen zij toch aan
de tocht - om uren later
stomlazerus de finish te ha
len.
Het Leidse schaatsfeest telt zes
stempelposten, waarvan er
vijf zijn ingericht bij een café.
Een mooiere winterse kroe
gentocht is nauwelijks voor te
stellen. De Elfstegentocht.
Geen Tocht der Tochten,
maar een Tocht der Bochten:
linksaf de kroeg in voor een
stempeltje mét.
RUUD SEP
MONICA WESSELING
't< ijn nog strenger dan het
irvan de Elfstedentocht,
isi nand maar één stempeltje
:an hij het wel schudden,
ijgt dus geen oorkonde."
irslid Wim Buijteweg van
itegentocht laat er geen
s over bestaan: zonder
npeld' bezoek aan de zes
gaat het 'feest der erken-
Mniet door. Geen stempels;
lorkonde.
fegint zondag allemaal bij
i rtplaats op het terras voor
e fé Scarlatti (schuin tegen-
olDe Waag). Het inschrijf-
edraagt 5 gulden voor vol-
kinderen tot en met
12 jaar hoeven maar 2,50 gul
den te betalen. Starten kan tus
sen 11.00 en 15.00 uur.
De stempelposten worden be
mand door lokale bobo's zoals
burgemeester Cees Goekoop
(die zelf de tocht eerst schaatst),
districtsdirecteur Boudewijn
Leeuwenburg van de ZWN, on
dernemer Peter Labruyère en
adjunct-hoofdredacteur Henk
van der Post van het Leidsch
Dagblad. De stempelposten op
de route zijn open van 11.00 tot
16.00* uur.
Alleen de post bij café Odessa,
op 300 meter afstand van de fi
nish, blijft een half uur later
open. De finish bij de Koom
brug sluit om 16.40 uur. „En
daarin zijn we onverbiddelijk",
zegt Buijteweg. Alleen schaat
sers die de tocht uitrijden, krij
gen een door één van de be
stuursleden van het comité Elf
stegentocht ondertekende oor
konde.
De opbrengst van de tocht gaat,
net als vorig jaar, naar 'goede
doelen'. Zo is in 1996 met de
bejaarden van Lorentzhof de
Elfstegentocht gevaren, kregen
éénoudergezinnen een week
eindje uit aangeboden en kreeg
het bejaardenoord Zijloever een
terras aan het water. Voor dit
jaar zijn er nog geen goede doe
len bepaald. „Laten we de beer
eerst maar eens schieten."
De overgang van land naar ijs neemt niet iedereen even soepel.
Zeemansliederen
op het ijs
Muziek en drank horen bij
de Elfstegentocht. Diverse
kroegen langs het parcours,
en zeker die waar een stem
pelpost is ingericht, zorgen
voor muzikaal vertier op de
ijsvloer. Maar behalve mu
ziek uit geluidsboxen is er
ook 'levende' muziek te ho
ren. De zanggroep 'Tussen
Wal en Schip' posteert zich
ter hoogte van het witte huis
je Vaarzigt (nummer 128)
aan de Rijn- en Schiekade en
zal de hele middag op het ijs
staan om zeemansliederen
ten gehore te brengen. Tus
sen de liederen door serve
ren de leden erwtensoep en
Beerenburg aan de deelne
mers.
MONICA WESSELING
Barre tochten over
het ijs zijn er niet
meer voor nodig;
morgen kunnen
de ijspijpjes zon
der maar één me
ter te schaatsen
bij het startpunt
worden aange
schaft. Net als ver
leden jaar worden
er ter gelegenheid
van de Elfstegen
tocht kleipijpen
verkocht. Ze zijn
gemaakt door één
van de weinige
pijpenmakers in
Nederland, A.
Goes (die overi
gens pas 33 jaar
oud is).
Vroeger, zo rond
de eeuwwisseling, gingen stoe
re schaatsers van Leiden naar
Gouda om daar een kleipijp
aan te schaffen. Met de pijp
om de nek werd terugge-
schaatst. De pijp was het teken
dat men hier met een echte
doorzetter van doen had.
De ruim acht kilometer van de
Leidse Elfstegentocht zijn te
weinig om van échte schaat
sers te kunnen spreken, maar
desalniettemin heeft de orga
nisatie ook dit jaar pijpen laten
maken. Na het eclatante suc
ces van vorig jaar, toen de 100
pijpen in een mum van tijd
waren uitverkocht, worden er
dit jaar 460 tegen een prijs van
Pijpenmaker A. Goes met het witte kleinood dat morgen kan worden aangeschaft.
FOTO OPD
Goes, naast pijpenmaker ook
gewoon 'kantoormeneer', had
nog wat pijpjes liggen van de
monstraties de afgelopen
maanden en heeft er nauwe
lijks bij hoeven te maken.
De witte pijpjes - met een 26
centimeter lange steel - wor
den gemaakt van echte Belgi
sche klei uit de Maas. Goes
vormt een handjevol klei eerst
tot een 'worstje met een ver
dikking'. Met een ijzerdraadje
wordt in de steel het gat ge
maakt, met een mal wordt de
kop uitgehold. De kleiworst
gaat in een pijpvorm en wordt
dan in een bankschroef flink
aangedrukt. Afbakken bij 1000
graden en klaar is Kees.
De kleipijp wordt door vrijwel
niemand meer voor het oor
spronkelijke doel, roken dus,
gebruikt. In de crisisjaren is het
imago van de kleipijp als 'rook-
instrument' in rook opgegaan
doordat de pijp voord door
mensen met weinig geld werd
gebruikt, zo vertelt Goes. Pijp
en tabak kostten slechts een
habbekrats.
De aarden pijp die morgen
wordt verkocht, zal geen last
hebben van een beroerd
imago. Naar verwachting zijn
de 460 exemplaren zó weg. De
opbrengst hiervan gaat ook
naar 'het goede doel'.
Wij hebben nog schaatsen o.a.
cing noren; Bauer hockeyschaatsen,
en kunstschaatsen ook
voor heren.
Thermo-ondergoed en sokken
'arme kleding o.a. 3 lagen systeem
lergoed, fleece tussenlaag en Goretex
buitenlaag)
MPEER - EN ZWERFSPORT
Maandag gesloten,
Draadbaan 17,
tel. 5415443 Leiderdorp
De Draadbaan is de 1e
straat rechts aan de
I Touwbaan vanaf de
Rietschans op De
Baanderij.
Omron* cn Riester* elcctronische bloeddrukmeters bieden u diverse
mogelijkheden om thuis, In uw eigen omgeving, eenvoudig en nauwkeurig
uw bloeddruk e meten. Ze zijn verkrijgbaar in half- of volautomatische
uitvoering. In de bijgeleverde "Persoonlijke Bloeddrukpas" kunt u de
LAAT U EENS DESKUNDIG VOORLICHTEN IN
EEN MEDISCHE SPECIAALZAAK!
Het gratis boekje "Gezondheid Bloeddruk" ligt er voor u klaar.
Nieuwe Rijn ÏÖ6^^nloek Langestraat
De heftruck-accu specialist
van de Randstad
VRAAG OFFERTE
Proef de winnende
ERWTENSOEP
■JlltliVIJillliWdl.HMrilI.MBSFEOTil
N Kort Galgcwater 1, Leiden Tel.: 071-5120375
OfTlROn en Riester®.... DIGITALE BLOEDDRUKMETERS WAAR U VAN OP AAN KUNT.
Vakkundige schaatsenslijperij
Tevens verkoop van
bekende merken schaatsen.
Inruil oude schaatsen mogelijk.
Huisman Tweewieler B.V.
Levendaal 76 Leiden. Tel. 071-5131515
Stille Mare 4
2312 DH Leiden
Tel. 071-512 21Ï4
Fax 071-5134613
Startpunt élf Stegen!
Houd de
Elfstegen
wallenkant
vrij van
auto's.
Parkeren kunt u
aan de Haagweg!
