Stercompost, een bedrijf met een luchtje
Week lang bidden voor verzoening
Leiden Regio
Kerk Samenleving
ZATERDAG 11 JANUAR11997
972
CHEF HANS JACOBS, 071-356414, PLV -CHEF RUDOLF K
Alpliense composteerfabriek investeerde al voor 1,8 miljoen in bestrijding stankoverlast
Zou Stercompost ooit
stoppen met stinken? De
Alphense
composteerfabriekheeft
de schijn tegen. Sinds de
opening in 1994 heeft
het gft-afvalverwerkend
bedrijf bij voortduring
stankoverlast
veroorzaakt. De
provincie Zuid-Holland
heeft Stercompost
inmiddels een
dwangsombeschikking
opgelegd. Het bedrijf
heeft daar bezwaar tegen
aangetekend. De
composteerfabriek
investeerde voor 1,8
miljoen gulden om aan
de problemen een eind
te maken. Met de
aanpassingen meent
Stercompost de zaken
afdoende op orde te
hebben. Over
gaswassers, bosgeuren
en 'foute' bacteriën.
„Als we-vijf jaar geleden hadden geweten
wat we nu weten..." Directeur Erik van Vliet
van Stercompost geeft toe dat de installaties
in de fabriek niet voldeden. „Mensen heb
ben twee jaar lang in de stank gezeten. Ik
kan me heel erg goed voorstellen dat ze nu
argwanend zijn." Maar de kennis van toen
bleek niet de juiste te zijn. „Het succes van
de GFT-inzameling heeft tot bepaalde be
slissingen geleid die je achteraf niet zou
hebben genomen.
Het plan uit 1988 van toenmalig milieu-mi-
nister Alders om de burgers groenten-, fruit
en tuinafval te laten scheiden van de rest
van het vuilnis, sloeg duidelijk aan. In korte
tijd hoopte zich een enorme berg 'groen af
val' op. „De afvalinzameling is in een enorm
tempo ontwikkeld. Toen is achter de bouw
van composteerbedrijven ontzettende druk
gezet."
Bijna alle Nederlandse GFT-afvalverwerken-
de bedrijven hebben problemen met de be
perking van geuroverlast. Stercompost staat
daar dus niet alleen in. 'Lotgenoten' zijn bij
voorbeeld Rutte Recycling bv uit Halfweg en
de vestigingen van VAM in Wilp en Wijster.
■Zo wil de VAM in Wijster flink uitbreiden,
maar hebben bewoners daar al bezwaar te-
Stercompost is in 1994 ontstaan uit het pro
vinciale afvalverwerkingsbedrijf Proav, het
GemeenschappelijkVuüverwerkingsbedrijf
(GVB) en Alphen Recycling. In het GVB ne
men 19 gemeenten uit Midden-Holland
deel. Het bedrijf heeft het grootste aandeel
in Stercompost, zestig procent. Alphen Re
cycling en de Proav hebben elk twintig pro
cent van de aandelen in handen.
Voor de bouw van de composteerfabriek
was dertig miljoen gulden nodig. Die inves
tering is geheel opgebracht door het GVB.
Stercompost verwerkt jaarlijks ruim 50.000
ton GFT-afval. Behalve uit de Rijnstreek
komt dat afval ook uit de Leidse en Goudse
regio.
In de fabriek veranderen de sinaasappel
schillen, slablaadjes en verdorde bladeren
via een natuurlijk proces in compost, ge
schikt voor tuin, kwekerij en landbouw. „Wij
zitten hier niet uit winstbejag", zegt direc
teur Van Vliet. „Wij willen zo goed mogelijke
compost leveren tegen een zo voordelig mo
gelijk tarief."
Om die reden ook zal het verlies van een
miljoen gulden van dit jaar, veroorzaakt
door de verbeteringen in de fabriek, niet
worden afgewenteld op de afnemers van de
compost. „We willen dat geld terugverdie
nen door vooral onze omzet te vergroten."
Stercompost zal in 1997 meer afval van
bloemenveilingen afnemen. Omdat dat
sneller afbreekt dan huishoudelijk groen af
val, kan het bedrijf in kortere tijd meer com
post produceren en dus meer verdienen.
Verder hoopt Van Vliet dat 1997 het jaar
wordt waarin Stercompost het vertrouwen
van omwonenden terugwint. „Ik vind het
heel vervelend dat dat vertrouwen is ge
schaad." Vooral in de woonwijk Gouwsluis
was de overlast van stank en vliegen ernstig.
Nu de noodzakelijke aanpassingen zijn vol
tooid, verwacht Van Vliet de problemen de
finitief onder de knie te hebben.
Het enthousiasme van alle werknemers
sterkte de directeur ook in zijn motivatie om
de fabriek aan te passen. Van Vliet wenst
verder vooral een rustig 1997. „We hebben
namelijk nog geen jaar normaal kunnen
draaien met deze tent."
Dampen
„Over composteerinstallaties op zulke grote
schaal als de onze, bestond begin jaren '90
nog weinig kennis. Er zijn wel proeven ge
weest, maar voor hooguit 10.000 ton GFT-
afval. Al gauw bleek dus dat de installatie
voor Stercompost niet voldeed.
Om die reden is het productieproces onder
meer geautomatiseerd. Een computer be
denkt de ideale omstandigheden voor het
composteren en past deze ook aan wanneer
dat nodig is. Voor het maken van compost is
lucht, water en warmte nodig. De onderlinge
verhoudingen luisteren heel nauw. In het af
val huizen verschillende bacteriën. Afhanke
lijk van de klimaatomstandigheden in de fa
briek gedijt een bacterie goed of slecht. En
juist de 'foute' bacteriën, die een stankgeur
veroorzaken, namen soms de overhand in
de fabriek.
Verder zijn nieuwe ventilatoren geplaatst die
de lucht in de composthal afzuigen. De ca
paciteit ervan was te klein en de filters vol
deden niet. Van Vliet: „Het is voorgekomen
dat maar één filter werkte. Daardoor werd
stanklucht zo naar buiten geblazen."
Ook de biofilters zijn vervangen. Voordat de
afgevoerde lucht uit de fabriekshal de bui
tenlucht in gaat, wordt hij eerst door lagen
houtschors geblazen. Er is nu voor ander
soort boomschors gekozen, dat z'n werk be
ter doet. De biofilters scheiden zelf alleen
een bosgeur af. Verder is een 'gaswasser' ge
ïnstalleerd. Voordat de lucht naar de biofil
ters wordt geblazen, passeert deze eerst zo'n
gaswasser. Dit gordijn van water maakt de
lucht zeer vochtig en wast ze al voor een
deel schoon.
De afgelopen jaren heeft Van Vliet tevens
preventieve maatregelen genomen om aan
de vliegenoverlast een eind te maken. Als
een van de grote toegangsdeuren open gaat,
stelt een sprinklerinstallatie voor de deur
zich in werking. Vliegjes worden zo binnen
gehouden, omdat ze een hekel hebben aan
nattigheid. Verder hangen in de composthal
vliegenvangers.
Dwangsom
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland er
kennen dat sinds de aanpassingen de stank
overlast flink is verminderd. Ze complimen
teren Stercompost zelfs met de eliminatie
Het enthousiasme
van de Stercom-
post-medewer-
kers om de
schouders er flink
onder te zetten,
deed directeur
Erik van Vliet
goed. foto
marklamers
van het vliegenprobleem. Toch meent het
provinciaal bestuur dat het nog beter kan.
Ze heeft haar eis kracht bij gezet door Ster
compost een dwangsombeschikking op te
leggen. Het bedrijf krijgt nog een half jaar d
tijd om de stank verder te verminderen, an
ders kost iedere overtreding de fabriek een
half miljoen gulden.
„Maar wat is stank en wat is geur?", zegt Vj
Vliet. „De biofilters blijven altijd een geur a
scheiden. Is dat nou hinderlijk?" Van Vlieti
bang dat dat wel snel als stank wordt erva
ren, want het verleden speelt daarbij een ro
zegt hij. „Het aantal klachten zal wel nooit
nul worden. Dat is inherent aan onze biofil
ter. Die is niet 'geurloos' te maken."
In het bezwaarschrift dat Stercompos
ingediend staat dat de provincie een achtei
haalde verordening naleeft. De composteei
fabriek stelt dat nieuwe inzichten in de GF]
verwerking tot een bijzondere regeling in d
Nederlandse Emissierichtlijnen (NER) heef
geleid. Het bedrijf verwacht op korte termij
aan die nieuwe NER te voldoen.
REDACTIE DICK VAN DER PLAS, 0
'Verzoening' is hét kerkelijke begrip dit
jaar. Van links tot rechts zullen
christenen in binnen- en buitenland
zich met dit onderwerp bezighouden. In
juni komt in Graz de tweede Europese
Oecumenische Assemblee rond dit
thema bijeen en komende week is
verzoening de leidraad van de
Internationale week van gebed, waaraan
ook veel evangelische christenen
deelnemen.
„Dankt God voor het groeiend aantal
initiatieven waar christenen (leren) sa
menwerken. Denk hierbij bijvoorbeeld
aan de Nationale Gebedsdag", zo luidt
één van de vele tientallen tips die de
Nederlandse organisatie in een speciale
brochure geeft aan de deelnemers. De
gebedsweek begint traditioneel met de
speciale Gebedsdag die vandaag wordt
gehouden.
Zo'n vierduizend deelnemers deden vo
rig jaar in de Americahal in Apeldoorn
mee aan de Gebedsdag. In evangelische
kring wordt de dag en de bijbehorende
week georganiseerd door tien organisa
ties die onder de paraplu van de Evan
gelische Alliantie samenwerken. De or
ganisatoren verwachten dat het aantal
deelnemers zaterdag in de Americahal
minstens zo groot zal zijn.
Gouden schalen
In verband met het groeiend aantal
deelnemers in de afgelopen paar jaar
bestonden een jaar geleden grootse
plannen voor de komende Gebedsdag.
De organisatoren speelden met het idee
ditmaal één van de hallen van de Jaar
beurs af te huren. Dat plan is uiteinde
lijk weer in de ijskast gezet. Er is, zo legt
coördinator Eugène Poppe van Agapè in
Doom uit, simpelweg geen geld voor.
Zeker het afgelopen jaar waren de kos
ten van de Gebedsdag sterk gestegen. Er
was volgens Poppe zelfs een bezuini
gingsronde nodig om een nieuwe editie
van de dag veilig te stellen. Er is gekozen
voor een 'versobering in programma en
entourage'. Meer dan de vorige keren
zal ditmaal de nadruk liggen op het doel
van de dag: het gezamenlijke gebed.
In de bijbel staat geschreven dat het ge
bed van een gelovige 'veel vermag'. Het
samen bidden zal, zo wordt verder be
loofd, tot nog grotere resultaten leiden.
Poppe: „De bijbel omschrijft de gebe
den van gelovigen als gouden schalen
vol reukwerk. Door die gebeden wordt
God verheerlijkt en zien we Zijn hande
len op aarde."
„Op de Gebedsdag", zo vervolgt hij,
„kunnen we die schalen als het ware
aanbieden aan God." Voor Poppe is de
Gebedsdag een 'hoogtijdag'. „Het is de
enige landelijke dag waarop we als Ne
derlandse christenen uit allerlei kerken
en streken samen komen om Gods aan
gezicht te zoeken in Gebed."
Kostbaar
Poppe trekt een parallel met de nationa
le gebedssamenkomsten van de Israë
lieten, zoals beschreven in het Oude
Testament. „Alleen daarom al is zo'n
dag heel kostbaar, ook voor ons volk."
De Nederlandse natie wordt dan ook
veelvuldig genoemd in de gebtedspun-
ten, net als de positie in een aantal an
dere landen, als Zaire en Kroatië.
Er worden ook veel suggesties gegeven
voor het gebed voor de kerken en voor
christenen. „Bidt voor verzoening voor
bekeerde moslims en hun familie, in
Nederland en ook wereldwijd. Bidt om
bescherming van deze christenen en
wijsheid om met de situatie om te gaan.
Dat er ruimte is voor echte ontmoe
ting", zo luidt één van de gebedspun-
ten.
In de gebedssuggesties wordt volmon
dig toegegeven dat het streven naar ver
zoening, zeker vanuit christelijke bewo
genheid, lang niet altijd makkelijk is.
„Vertel God dat wij Zijn opdracht niet
altijd even makkelijk vinden, dat wij niet
altijd bereid zijn om ambassadeur te
zijn, dat anderen soms niet Gods gezant
in ons ontmoeten."
Net als voorgaande dagen zal Henk Bin
nendijk de hoofdspreker zijn. Ook dit
maal zijn er speciale programma's voor
kinderen (thema 'Je bent een ster!') en
jongeren ('Bidden, wat mag het je kos
ten?'). Deze bijeenkomsten vinden
plaats in scholengemeenschap de
Heemgaard aan de Heemradenlaan in
Apeldoorn. De Gebedsdag duurt van
half elf tot vier uur.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Wapenveld (2e pred-
plaats): J.J. Verhaar te Houten (bui
tengewone wijkgemeente).
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt: voor Naaldwijk: G.J. van
Aalst te Ridderkerk.
EVANG.LUTH. KERK
Beroepen: te Rotterdam (part-time):
mw. drs. M.M.B. van der Meij-Sein-
stra, proponent te Zoetermeer.
Staphorster
predikant
blijft tegen
oudejaarsfeest
STAPHORST ANP
Hoewel er dit jaar tijdens de
jaarwisseling in Staphorst geen
vernielingen zijn gepleegd, is en
blijft de orthodox-hervormde
gemeente van het dorp tegen
het houden van een oude
jaarsfeest. Ds. Tj. de Jong heeft
dat deze week gezegd.
De Jong eist het recht op om
bij de gemeente te protesteren
tegen het houden van een ou
dejaarsfeest. „Wij mogen via
Gods woord de samenleving,
overheid en de burgemeester
op hun fouten aanspreken", al
dus De Jong. „De burgemeester
bemoeit zich met de kerk, waar
om mogen wij ons dan niet be
moeien met de burgemeester,
die vuurwerk heeft afgestoken,
voorafgaande aan het feest
waarvoor hij een vergunning
heeft afgegeven?'
Afgelopen woensdag hekelde
burgemeester W. Plomp (CDA)
de onmacht van de orthodox-
hervormden om met de 'cul
tuurontwikkeling' in het dorp
om te gaan. Hij hield de kerk
voor dat Nederland een schei
ding van kerk en staat kent. Vol
gens Plomp is De Jong met een
oproep vanaf de kansel om te
gen het feest te protesteren bui
ten zijn boekje gegaan.
De Jong zegt nog steeds in af
wachting te zijn van een officië
le reactie van de gemeente op
een brief waarin de kerkenraad
vroeg het oud- en nieuw
jaarsfeest geen vergunning te
verlenen. „Mocht die reactie
niet op korte termijn komen,
dan zal de kerkenraad bepalen
hoe nu verder te gaan", aldus
De Jong. „Burgemeester Plomp
heeft een persoonlijke aanval
op
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat82 071-5356356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
v ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128030
DIRECTIE
B. M. Essen berg,
G. P. Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)
H.G.
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
in der Post (adjunct)
PUBLIC RELATIONS
W. H. C. M. Steverink 071-5356356
OMBUDSMAN
R.D.Paauw 071-5356215
Tel. dag. 9.30 - 11.30 uur of per post.
REDACTIE
J. Rijsdam, chefredactie nieuwsdienst/kunst
J.M. Jacobs, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
TELEFAX
Advertenties: 071-5J
Familieberichten: 023-53
023-53
Redactie: 071-53
Hoofdredactie: 071-5:
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 ui
071-53
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 iu
071-5'
ABONNEMENTEN
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging w
ken tot het automatisch afschrijven
abonnementsgeld, ontvangen 1,-1
per betaling.
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTES
Voor mensen die moeilijk lezen, slecht!
hebben of blind zijn (of een andere l«
dicap hebben), is een samenvatting^:
regionale nieuws uit het Leidsch Dag»
geluidscassette beschikbaar. Voor inft'
0886-482345 (Centrum voor Gesprokë
tuur, Grave).
ZIEKENHUI
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en vanaf
dag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessenhuis) en dat
St.Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-5178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor
bovendien van 10.30 -11.15 uur en van 19.45-21.00 uur
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00 - 15.30 uur en 19.00-19.30 u
overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende verplee
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 u
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-5454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klassel
daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tot 21 .OOj
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
(IC): 14.00-14.30 Hl
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 0172-463131): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klasse
daarnaast ook 11.15-12.OOuur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-5269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 u
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 uur('
Partners/echtgenoten met kinderen.
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitsluiten^
partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is e
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus
de en neurologie: 14.15—15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelkunde er
kunde 14.15-15.00 uuren 18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15—17.0
babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
