'Voordelige' Porsche heeft een naam
Kenteken deel 3 verleden tijd
Vuto gebruikt straks minder
energie dan trein en bus
'hrysler bouwt elektrische
auto die op benzine rijdt
Weg en wiel
Compacte VW heet Lupino
'Newtimers' in serieproductie
Bordjes verdwijnen
Eerste Ka alleen
in het zwart
mJDAG 10 JANUAR11997
rige week maakte de Spaanse
^-dochter Seat bekend dat
j geheel nieuwe kleine auto,
°iaamd Arosa, op de autoten-
^stelling van Genève zal de
leren. Ook moeder Volkswa-
l komt nog dit jaar met een
en versie van deze Arosa op
markt en volgens het Duitse
{blad Frankfurter Allgemeine
hwggaat deze nieuwe VW
pino' heten. Het Duitse con
ti zal beide auto's in zijn fa-
jken in Wolfsburg gaan bou-
De vierpersoonsauto heeft
basis het ingekorte chassis
[de VW Polo en gebruikt de-
jde motor. De betere toege-
[e VW-versie wordt duurder
i de Seat, aldus de krant.
lis u wellicht opgevallen dat
fgelopen najaar geen ac-
tgiro in de brievenbus lag
r het betalen van het beken-
Heel 3', dat al.sinds jaar en
—op de voorruit van onze au-
prijkt. Het betreft hier niet
vergissing van de overheid.
I ingang van dit jaar kan het
itic hoesje met inhoud na-
ijk van de voorruit gehaald
„den.
12 gulden die hiervoor jaar-
fli betaald moest worden, was
-leid om de kentekenregi-
tie te financieren. Wie ech-
Je laatste maanden een auto
energiegebruik van 'de toe-
istige auto' is vergelijkbaar
of lager dan de energiebe-
fte van een trein of bus. Het
om het energiegebruik per
loon per kilometer. Dat
k uit een studie van TNO
kransportmiddelen te Delft.
ging bij de studie uit van
juidige auto's, bussen en
len. Bekend is hoeveel men-
gemiddeld in deze vervoer-
flelen zitten. Er bestaan
leens gegevens over het
igiegebruik per kilometer,
de hand van deze gegevens
iTNO uitgerekend hoeveel
energie het kost om één per
soon één kilometer te vervoe
ren. Dat geeft als resultaat: trein
en bus gebruiken evenveel
energie en de auto vijftig pro
cent meer.
Bij de zogeheten 5-liter auto
(die honderd kilometer'rijdt op
vijf liter benzine)-komt het
energiegebruik op hetzelfde ni
veau als dat van de trein of de
bus. Een 3-liter auto (die de au
to-industrie momenteel ontwik
kelt) steekt nog gunstiger af.
Deze auto vergt dertig procent
minder energie dan de trein of
de bus om een persoon één ki
lometer te vervoeren.
Rijnland bv
'an der Valk Boumanweg 71,2352 JB Leiderdorp - Telefoon: 071-5813111
Ijl Meilaan 7,2321 RH Leiden - Telefoon: 071-5813151
teeklaan 5,2201 BA Noordwijk Telefoon: 071-5813161
jrste eigen Daewoo in productie
FDDORP
;t begin van de verkoop in
irland, twee jaar geleden,
'aewoo al weten dat bin-
inkele jaren het eerste ei-
nodel op de markt zou ko-
Jarenlang vormden mo-
n van General Motors na-
k de basis voor de Ko-
se auto's. Ook de huidige
ïllen Nexia en Espero zijn
eid van modellen van Opel.
RAI meldt nu dat Daewoo
Iddels zijn eerste zelf ont-
^lde auto in productie
^1 genomen. Deze wagen
It in Korea onder de naam
Amerikaanse autofabri-
it Chrysler heeft een me
lde ontwikkeld om water-
'f te winnen uit benzine,
waterstof wordt aange-
lakt uit goedkope benzine
!t een laag octaangetal.
it gebeurt tijdens het rij-
|n, waardoor de auto niet
iankelijk is van water-
'ftankstations. Een brand-
•fcel zet vervolgens de wa-
kstof zonder verbranding,
Is zonder uitlaatgas, om in
tktriciteit. Op deze manier
In een elektrische auto
l>rden gebouwd die schoon
goedkoop rijdt.
Éigens Chrysler zal een auto
*t een dergelijke aandrij-
ng een liter benzine op 34
jometer verbruiken en ko-
'n er nagenoeg geen scha-
ijke stoffen vrij. De tech-
'k werd deze week door
'sier voorgesteld tijdens
i American International
2 Ito Show in Detroit. De fa-
lek hoopt in 2005 een mo
del voor de massaproductie
te hebben ontwikkeld, tien
jaar eerder dan aanvankelijk
gedacht.
De 'Vereniging van Bezorgde
Wetenschappers' reageert
kritisch dat Chrysler niet he
lemaal op dB goede weg is,
omdat er nog steeds uitge
gaan wordt van benzine, een
niet terug te winnen fossiele
brandstof. Beter zou het zijn
een motor te ontwikkelen die
totaal op kunstmatig aan te
maken brandstoffen zoals
waterstof, methanol of etha
nol draait, aldus de vereni
ging-
Chrysler is de op twee na
grootste autofabrikant van de
VS. De nummer een, General
Motors, bracht vorige maand
als eerste een elektrische au
to op de markt die bedoeld is
voor de" massaverkoop. Die
auto, de EV1 (Electric Vehicle
1), is echter voorzien van een
accu-aandrijving, wat de ac
tieradius (de afstand die op
één energielading kan wor
den gereden) beperkt.
REDACTIE PETER LODEWIJKS
kfurt Rtr-afpDe nieuwe compacte auto's
moeten gaan concurreren met
andere kleine wagens als de
Ford Ka, Renault Twingo, Fiat
Cinquecento en de Mercedes
Swatch, die volgend jaar op de
markt verschijnt.
De productietijd van de Lupi
no/Arosa, die intern als project
EA 420 wordt aangeduid, zal
rond de zeven uur liggen. Dat is
de helft van de tijd die nodig is
om de kleine VW Polo in elkaar
te zetten en ongeveer een kwart
van het aantal uren dat het bou
wen van een VW Golf vergt. Bij
de montage van de Lupino/Aro-
sa zullen veel onderdelen wor
den ingekocht om zowel kosten
als productietijd te sparen, al
dus FAZ.
op z'n naam heeft geschreven,
zal gemerkt hebben dat men
hiervoor 23 gulden moest neer
tellen, terwijl dat voorheen gra
tis was. Dit bedrag is in de
plaats gekomen van het ver
trouwde kenteken deel 3. Bo
vendien wordt bij aanmaak van
een nieuw kentekenbewijs deel
1 een bedrag van 100 gulden in
rekening gebracht met hetzelf
de doel.
Na het verdwijnen van de APK-
sticker op de nummerplaat is er
dus weer een ontsierend 'ding'
van de auto verdwenen. Maar
het betalen gaat gewoon door.
Lanos verkocht en komt in de
loop van dit jaar ook naar Euro
pa. Het model zal de Nexia ver
vangen die echter voor minder
geavanceerde markten zoals
Polen, Roemenië en India, nog
in productie blijft.
Voor de koetswerken van de 'ei
gen modellijn' zocht de op twee
na grootste autofabrikant van
Zuid-Korea contact met Itali
aanse ontwerpers. Naast de La
nos staan ook kleine 3- en 4-
deurs auto's (in de VW Polo
klasse), een groot topmodel (in
de klasse van de BMW 5-serie
en Audi A6) en een ruimtewa
gen gepland.
Jaren achtereen dreef sportwa
genfabrikant Porsche op het suc
ces van de 'klassieke' 911, maar
nu gaat het roer om. Een eerste
stap is de Porsche Boxster, het
eerste volledig nieuwe model in
18 jaar en pas het achtste model
van Porsche sinds het ontstaan
van het merk in 1948. Het stu
diemodel uit 1993 werd met zo
min mogelijk veranderingen klaar
gestoomd tot serieauto, die naar
verwachting de helft van Por
sche's productie gaat uitmaken.
De relatief betaalbare Boxster
moet een nieuw publiek aanspre
ken, waarvoor de productie ten
minste anderhalf keer zo groot
moet worden. Dat versterkt de fi
nanciële positie zozeer, dat ruim
te ontstaat voor meer nieuwe ont
wikkelingen: ,,We zullen de auto
wereld binnenkort nog een paar
keerverbazen", zegt Porsche.
'Tot 5.000 toeren klinkt de Boxster als een 911 en daarna als een trompet'
leusden cpd
Porsche is een synoniem voor sportwagen, maar ook
voor peperduur. De goedkoopste Porsche stond tot voor
kort nog in de prijslijst voor 226.500 gulden. Daarvoor
heb je dan een 911 Carrera en de liefhebber die daarmee
open wil rijden, moet voor de canvasoverkapping nog
eens 31 müle extra van de bank halen.
sportstoelen in. En geventileer
de schijfremmen rondom en
twee airbags behoren tot de
standaarduitrusting.
Dat de Boxster een prachtige
toekomst tegemoet gaat, staat
vast. Zoals we dat eerder heb
ben gezien bij de roadsters
BMW Z3 en Mercedes-Benz
SLK is de vraag naar deze auto
enorm. Naar verluidt zijn alle
15.000 dit jaar te produceren
Boxsters al verkocht. Vorige
week is de nieuwe Porsche ook
geïntroduceerd in Amerika,
waar doorgaans veel belangstel
ling bestaat voor auto's van het
gerenommeerde Duitse merk.
De Boxster (de eerste echte
naam voor een Porsche, samen
gesteld uit de woorden 'boxer
motor' en 'speedster') is tot
Om klanten te behouden en te
winnen (vooral dit laatste wordt
steeds belangrijker) moest er bij
Porsche toch wel wat verande
ren. Het begin van dat proces,
waarbij de gehele fabriek over
hoop is gehaald, heeft onlangs
gestalte gekregen in de Boxster,
een nieuwe Porsche die in
Duitsland voor ongeveer 77.000
Mark aan de man wordt ge
bracht. Bij ons is diezelfde
roadster (open tweezitter) niet
goedkoper dan 124.950 gulden.
Duur, maar een koopje gere
kend naar Porsche-maatstaven.
Goedkoper wil echter geenszins
zeggen dat de Boxster er ook zo
uitziet. Er zitten bijvoorbeeld
wel lederen, goed zittende
stand gekomen onder de super
visie van de Nederlander Harm
Lagaay, al jaren de hoogste baas
van de ontwikkelingsafdeling
van Porsche. Volgens hem heeft
dat vanwege de korte tijd bloed
zweet en tranen gekost. „Het is
ons toch gelukt in nauwelijks
vier jaar tijd de Boxster van de
grond te tillen. Voor Porsche
een record."
Voor Lagaay is de Boxster in
middels een gepasseerd station.
„Ik ben al bezig met het ont
werpen van auto's voor het jaar
2004 en 2008." Dat wil niet zeg
gen dat hij niet trots is op de
spiksplinternieuwe Porsche.
Apetrots zelfs. „De Boxster rijdt
als een Porsche, hij klinkt als
een Porsche en hij heeft de
kwaliteit van een Porsche. Tot
5.000 toeren klinkt hij als een
911 en daarna als een trompet."
Nieuw aan de Boxster is er ei
genlijk te veel om op te noe
men. We beperken ons hier tot
de hoofdzaken. Maar niet voor
dat we hebben verteld dat we in
de Boxster een paar fantastische
uren hebben beleefd. Wat een
fenomenale wegligging. Het is
in alles een echte Porsche en
dus een sportwagen pur sang.
Het concept is anders dan dat
van de ultieme Porsche, de 911,
maar dat zijn karakter dicht in
de buurt komt, staat vast. Wat
beide gemeen hebben is achter
wielaandrijving en voor de rest
de dynamische rij-eigenschap-
pen en het geluid.
Dit laatste mag best opmerkelijk
heten. Niet omdat de 6-cilinder
boxermotor bij de Boxster
midscheeps ligt en bij de 911
achterin, maar door het feit dat
de Boxster een watergekoelde 6-
cilinder met 24 kleppen heeft.
Om gewicht te sparen is de
nieuwe krachtbron uit alumini
um vervaardigd.
Met de lenigheid van een wurg
slang in doodsnood kan de Box
ster in 6,9 seconden naar de L00
km/u snellen. Als top staat 240
km/u in zijn rapport. De 2.5 li
ter 6-cilinder levert 204 pk. De
automatische versie, de tiptro-
nic, heeft weliswaar dezelfde
motor, maar accelereert iets
langzamer en heeft een iets la
gere top. Hij kost wél bijna tien
mille meer.
In één snelheid wint de Porsche
het op alle fronten van de con
currentie: in nauwelijks twaalf
seconden sluit de kap zich auto
matisch als een oester. Openen
duurt net zo kort. Prachtig.
Voeg aan het open rijden de
echte Porsche-sound toe en de
dag kan niet meer stuk, zeker
niet als de zon er zijn licht over
wil laten schijnen. Om lyrisch
van te worden.
De keuze van de middenmotor
heeft niet uitsluitend te maken
met een stabiel weggedrag. Het
is ook gedaan voor de bagage.
De Boxster is dan ook de eerste
Porsche met een bagageruimte
van 260 liter, verdeeld over de
voor- en achterkant.
FIETSSTROOK
redactie: Theo van der Kaaij
Dit soort aan wijsbordjes zijn on
ontbeerlijk langs fietsroutes.
Per jaar verdwijnt op
raadselachtige wijze
tien procent van de
aanwijsbordjes langs de lange
afstand-fietspaden (LF-routes).
Fietsers die van deze routes ge
bruikmaken ergeren zich hier
bont en blauw-aan. Niets is ver
velender dan op doorreis ver
keerd rijden, omdat de bordjes
ontbreken. Juist waar fietsrou
tes door stedelijke gebieden
gaan of ingewikkelde omleidin
gen volgen zijn bordjes onont
beerlijk. Lang niet alle landkaar
ten geven de nodige duidelijk
heid voor fietsers.
De stichting Landelijk Fietsplat-
form erkent dat de kwaliteit van
de LF-wegwijzers in een aantal
gebieden flink te wensen over
laat. In de gebieden met de
meeste klachten zijn tijdelijke
bordjes geplaatst. De stichting
illustratie fietsplatform
werkt hard aan oplossing van
dit probleem. De routes zullen
twee keer per jaar worden nage
keken en als ergens bordjes ont
breken zullen die binnen vier
weken worden teruggeplaatst.
Niet langer de ANWB maar het
Fietsplatform zelf verzamelt de
klachten en draagt zorgt voor de
borden. Nieuw is dat vrijwilli
gers worden ingeschakeld ojn
de Noordzeeroute (LF1) en de
Midden-Nederlandroute (LF4)
in goede staat te houden. Zij
fietsen de route regelmatig, ple
gen klein onderhoud zoals het
weghalen van takken en
schoonmaken van borden. Bij
ontbrekende borden komen tij
delijk stickers met een richting-
pijl.
Op dit moment heeft Nederland
1.750 kilometer aan bewegwij-
zerde fietsroutes. De meest re
cente is de Hanzeroute van 135
km tussen Kampen en Millin-
gen. Het is de bedoeling dat
over een jaar of dertien 4.000
km fietsroutes voorzien zijn van
wegwijzers.
De vorig jaar gelanceerde Fietsi-
deeënkaart van het Fietsplat
form is een groot succes. Het is
geen landkaart om tochten mee
uit te stippelen, maar een actu
eel overzicht van de mogelijk
heden om er in Nederland met
de fiets op uit te trekken. De
kaart wijst op fietsroutes, fiets-
rondritten, trekkershutten en
andere mogelijkheden voor
overnachting, fietsverhuur,
fietsevenementen en fietsva
kanties. De kaart is voor 4,95
te koop bij kantoren van ANWB
enWV.
Niet meer opsturen
Het gebruikelijke vooruitzenden
per trein van fietsen naar het
buitenland is per 1 juni dit jaar
niet meer mogelijk. De NS
schaft deze service af. omdat de
kosten hoger zijn dan de op
brengsten. Veel fietsers hebben
slechte ervaringen met het
vooruitzenden van fietsen. Ook
de NS erkent dat er steeds vaker
fietsen beschadigd raken en
zelfs volledig zoek. Het blijft wel
mogelijk om als treinreiziger
een fiets als bagage mee te ne
men in dezelfde trein.
FRANEKER GPD
Het lijkt een sterk verhaal: een
fabriek waar aan de lopende
band fonkelnieuwe klassieke
auto's worden 'gemaakt'. In
Amerika aangekochte, afgeleef
de oldtimers, algauw een slordi
ge dertig jaar oud, verlaten na
een ingrijpende restauratie als
'newtimer' de fabriekshal.
Voor Rob Mulder van Leens
Dijkstra (39) en Evert Halbesma
(45), directeuren van Nova Clas-
sica in Franeker, is het een
droom die werkelijkheid is ge
worden. Ze hebben vijfjaar
voorbereidend werk gedaan,
1.300 vierkante meter bedrijfs
ruimte gehuurd en samen met
een bank en een aantal aan
deelhouders 1,2 miljoen gulden
geïnvesteerd. Het duo begint
dezer dagen met acht perso
neelsleden met de productie.
Het eerste jaar moeten er 35
nieuwe oudjes worden afgele
verd, die worden verkocht aan
een leasemaatschappij. De jaar
productie moet uiteindelijk op
lopen tot honderd auto's.
Om de kosten laag te houden
en de verkoopprijs (en daarmee
ook de leaseprijs) scherp, heb
ben ze volgens eigen zeggen
een voor ons land uniek restau
ratiesysteem ontwikkeld. Dit
houdt in dat ze in feite letterlijk
een soort lopendebandaanpak
hanteren. Het hele proces is af
gestemd op seriewerk en maxi
male efficiency. Tevens drukken
ze de kosten door zich sterk te
specialiseren. Ze beperken zich
Evert Halbesma en Rob Mulder van Leens Dijkstra willen het eerste jaar
vijfendertig 'nieuwe oudjes' zoals deze Jaguars afleveren. foto gpd
tot vijf klassieke typen uit de ja
ren '50/'60: de Austin Healey
3000, de Jaguar MKII, de Jaguar
XK-modellen, Mercedessen uit
de zogeheten 'pagode'reeks en
de eerste Porsche 356. De geres
taureerde wagens, waarvan de
prijs 'onder een ton' blijft, kun
nen alleen door de leasemaat
schappij worden gekocht en
worden na drie jaar weer terug
gekocht door Nova Classica en
opnieuw gerestaureerd. 'De sta
tiegeldauto' noemen beide di
recteuren hun vinding.
Het lease-tarief ligt op gemid
deld 2.190 gulden per maand
ex. BTW en samen met een heel
lage fiscale bijtelling (gebaseerd
op de toenmalige nieuwprijs)
zou een smaakvol klassiek ver
voermiddel uit hun 'restauratie-
fabriek' volgens de onderne
mers daardoor binnen het be
reik komen van een vrij breed
publiek. Belangstellenden profi
teren straks, als hun auto klaar
is, ook mee van de vrijstelling
van houderschapsbelasting
voor auto's van 25 jaar en ou
der, die in 1995 is ingesteld. Dit
fiscale voordeeltje heeft name
lijk eveneens een gunstig effect
op het leasetarief.
BUK IN HET VERLEDEN
Hij is in iedere
kleur leverbaar,
als het maar
zwart is. Een ge
vleugelde uit-
spraak van Hen
ry Ford, waar
mee hij lang ge
leden zijn succe
snummer T-
Ford aanprees.
Nu doet Ford
dat weer met
zijn nieuwste
model. De eerste
Ford Ka zal namelijk alleen in
het zwart te koop zijn.
Om de Nederlandse introductie
van de opmerkelijke nieuwe
kleine Ford te vieren, wordt er
een speciale versie, de 'First
Edition' aangeboden. Deze uit
voering wordt slechts in een ge
nummerde oplage van 500
exemplaren gebouwd en is
voorzien van allerlei extra's.
Naast de diepzwarte Panther
Black metaallak heeft de eerste
Ka onder meer stuurbekrachti
ging, elektrisch bedienbare por
tierramen, centrale vergrende
ling, twee airbags, in hoogte
verstelbare bestuurdersstoel,
hoofdsteunen op de achter
bank, een met leer bekleed
stuurwiel en versnellingspook
knop, speciale Ka vloermatten,
lichtmetalen velgen en een ra-
dio/cd-speler. De koper van een
First Edition krijgt bovendien
een speciale Ka-sleutelhanger
en ontvangt een gesigneerd
kunstwerk van de bekende Am
sterdamse kunstenares Milou
Hermus.
Technisch is de First Edition
met zijn 1.3 liter motor van 60
pk gelijk aan de andere Ka's. De
meerprijs bedraagt slechts 4.000
gulden, waardoor deze aanlok
kelijke Ka op 24.990 komt.
In de Rotterdamse Kunsthal zijn
de schijnwerpers tot en met 23
februari gericht op het Italiaanse
merk Lancia, dat 90 jaar bestaat.
De hoogbegaafde technicus Vin-
cenzo Lancia mag zeker als een
pionier op autotechnisch gebied
worden gezien. Neem bijvoor
beeld de vooruitstrevende V-mo
toren, die zeer compact en licht
waren. Ook de onafhankelijke
voorwielophanging en de stijve
zelfdragende carrosserie-con
structies zijn typische Lancia-vin-
dingen, die al begin jaren twintig
werden toegepast in de sensatio
nele Lambda (foto). Deze wagen,
waarvan er van 1922 tot 1931
meer dan 13.000 zijn gebouwd,
doet wat constructiesterkte be
treft niet onder voor een moder
ne auto en dat was in die tijd een
hele prestatie. Het is dan ook
niet verwonderlijk dat de Lambda
een prominente plaats inneemt
op de bijzondere jubileumten
toonstelling. foto lancia
