Zieke Boris
Jeltsin weer
opgenomen
4
Algerije: Elke nieuwe dag een nieuwe aanslag
Buitenland
'Publiek voorgelogen over Srebrenica'
Olieramp aan Japanse kust
Albright vaart zelfde
koers in andere stijl
Zuid-Afrika bemiddelt in vredesproces Angola
19,97 19,97 19,97
IDERDAG 9 JANUAR11997
n Nederlands Persbun
J kwdgewaande zeiler uit oceaan gered
mij
Dn7{EY» De doodgewaande Britse solozeiler Tony Bullimore
ft op miraculeuze wijze een beproeving van vijf dagen in de
jude oceaan tussen Australië en de Zuidpool overleefd. Hij
aste de opvarenden van het Australische fregat Adelaide
r ineens op te duiken naast zijn omgeslagen schip, waarin hij
jagen opgesloten had gezeten. Bullimore is volgens de mari-
irts 'opmerkelijk fit'. Van de Fransman Thierry Dubois (29),
jan dezelfde race deelnam, was maandag al duidelijk dat hij
in leven was. Hij werd gisteren gered.
3,.|r wachten op dodelijke injectie
(er Drie wegens moord ter dood veroordeelden zijn van-
;gen in de Amerikaanse staat Arkansas met een gifinjectie ge-
Eén van de drie, de 30-jarige Kirt Wainwright, lag een uur
|e executietafel te wachten, terwijl het Hoogggerechtshof een
(te verzoek om clementie besprak. Het hof wees het verzoek
te gevangenisdirectie besloot Wainwright op de tafel te laten
N #n, omdat het nog wreder zou zijn hem naar zijn cel terug te
jjgen en later opnieuw op de tafel te laten plaatsnemen.
itte Huis onderzoekt marihuana
rington De Amerikaanse regering laat de werking van ma-
jana op de mens onderzoeken. Ook wil Washington weten of
m (rug als medicijn is te gebruiken. Het Witte Huis trekt onge
meen miljoen dollar voor het onderzoek uit, zo meldt de Was-
rton Post. De regering wil uitzoeken in hoeverre marihuana
shqhikt is bij de behandeling van bijvoorbeeld multiple sclero-
0-3üds en kanker. Ook komt er onderzoek naar de uitwerkingen
e tjiet middel op het zenuwstelsel.
'are
9 jid-Korea vervolgt vakbondsleiders
Zuid-Koreaanse openbare aanklagers hebben vandaag
3tatiebevelen uitgevaardigd tegen zeven vakbondsleiders die
ïlijke stakingen organiseren. De maatregel is een reactie op
jreiging van de leider van de Koreaanse Confederatie van
'londen (KCTU) om ook het overheidsapparaat plat te gooi-
s de regering een omstreden arbeidswet niet intrekt. Vol
de KCTU staken al meer dan 200.000 vakbondsleden tegen
•t. Die maakt het makkelijker arbeiders te ontslaan, tijdelij-
ichten in te huren en stakers te vervangen.
nkelingen overleven maand op vlot
iingtqnEen visserboot heeft deze week twee schipbreuke
en opgepikt die bijna een maand op een reddingsvlot voor
pst van Hawaï hebben rondgedobberd. De twee, Richard
low (20) en David Summers (25) hielden zich in leven door
vis te eten, regenwater te drinken en hun rubberbootje
j jyfle 20 minuten op te blazen. Hun zeilboot zonk op 9 decem-
jn een zware storm. Toen ze maandag bij toeval gevonden
3QBen, hadden ze zelf de hoop al opgegeven: hun afscheids-
g»pschappen stonden in de roeispanen gekerfd.
„Tklen bij gasongeluk in Pakistan
rmaABADBij een ongeluk met ammoniakgas in het Pakistaan-
in ^hore zijn gisteren minstens 21 mensen om het leven geko-
hoj. Meer dan 700 personen moesten medische behandeling
irgaan. Het gas lekte uit vaten op een vrachtwagen die bij
ingeval was betrokken, meldde het persbureau APP. Het
;e gas veroorzaakte een golf van paniek. De autoriteiten
:elden onder meer het leger in voor een reddingsoperatie.
:aco ontslaat racistische manager
;ton« De Amerikaanse oliemaatschappij Texaco heeft
est^ren het ontslag van een leidinggevende en disciplinaire
iorjtregelen tegen drie anderen aangekondigd. Zij hebben zich
Texaco schuldig gemaakt aan racisme bij de beoorde-
ivan personeelsleden. De vier vernietigden of vervalsten do-
joujenten waarin zwarte personeelsleden vooor promotie wer-
ojvoorgedragen. Justitie stelde in 1994 een onderzoek in na
aloihten van werknemers. Twee van de bestrafte personeelsle-
feijn inmiddels met pensioen.
iAldwagen verliest geld in arme wijk
ill In een arme wijk van het Amerikaanse Miami ontstond
ïren een waar gekkenhuis, nadat een geldwagen onderweg
iigeld verloor op een viaduct. Duizenden dollars kwamen als
douche naar beneden. Tientallen toegesnelde mensen stop-
takken, dozen en alles wat ze maar konden vinden vol. Bin-
een mum van tijd was 400.000 dollar verdwenen. Werkne-
van het geldwagenbedrijf Brinks konden nog slechts de
«verzamelen.
irlspreis voor Duitse bondspresident
De Duitse bondspresident Roman Herzog is dit jaar door
ad Aken onderscheiden met de internationale Karlspreis.
rijgt de prijs wegens zijn inzet voor een Europa van de bur-
De Karlspreis geldt als één van de belangrijkste Europese
irscheidingen en wordt sinds 1950 uitgereikt. Vorig jaar
g koningin Beatrix de prijs. Onder de laureaten bevinden
ook de Duitse kanseliers Adenauer en Kohl, de voormalige
ise president Mitterrand en de Spaanse koning Juan Carlos.
itroux-satire taboe op carnaval
iiki Met de zaak-Dutroux valt in België niet te spotten, zelfs
tijdens het carnaval. Aalst, berucht om zijn vlijmscherpe,
nde satire naar aanleiding van actuele onderwerpen, weert
faire volledig uit de traditionele stoeten op 8 en 9 februari,
ens coördinator Jan Doorns heeft geen van de zeventig deel-
lende groepen de zaak-Dutroux als thema ingediend. Aalste-
s spotten graag met zichzelf en politieke figuren, maar res-
eren het leed en verdriet van nabestaanden, aldus Doorns.
brussel paul koopman krant De Morgen, naar aanleiding van het boek
Srebrenica, reconstructie van een oorlogsmis
daad'. Ook daarin wordt volgens hem duidelijk
hoe groot de kloof was tussen 'politieke utopie en
demagogie', en de 'harde realiteit ter plaatse'.
Briquemont stationeerde Dutchbat in 1993 in
Srebrenica. De oud-bevelhebber memoreert dat
hij toen al voorstelde de stad op te geven, omdat
het mandaat te beperkt was om de enclave te ver
dedigen. De VN vonden dat onbespreekbaar.
Volgens Briquemont waren uitrusting en trai
ning van de blauwhelmen ontoereikend. Ook
noemt hij hun moreel 'zwak'. Hij wil Dutchbat
niettemin niet bekritiseren. „Zij moesten afreke
nen met problemen die ze nooit hadden leren
correspondent
Het Nederlandse publiek is voorgelogen over de
risico's en de aard van de aanwezigheid van
blauwhelmen in Srebrenica. De betrokken politici
hebben laten blijken 'volslagen onbekwaam te
zijn op militair gebied', een eigenschap die
'slechts werd geëvenaard door hun onwetendheid
over de reële toestand ter plaatse'.
Deze ongezouten kritiek ventileert de oud-op-
perbevehebber van Unprofor in Bosnië, de Belgi
sche generaal Briquemont, anderhalf jaar na de
val van de enclave, waarbij naar schatting 5.000
burgers omkwamen.
Briquemont opent de aanval in de Vlaamse
De 65-jarige Russische president Boris Jeltsin ligt sinds
gisteravond in het Moskouse Speciale Klinische Zieken
huis met symptomen die duiden op longontsteking. Van
ochtend waren geen nieuwe inlichtingen te verkrijgen
over de toestand van de president. Via de staats-tv werd
alleen meegedeeld dat een eveneens door zware griep
gevelde minister ook was opgenomen.
moskou hans hoogenduk
correspondent
Verder werd verklaard dat de
Amerikaanse hartchirurg DeBa-
key had gezegd dat de huidige
ziekte van Jeltsin niets te maken
heeft met zijn hartoperatie van
5 november. Hij verwees naar
de griepepidemie die Rusland
teistert, en zei dat herstel nor
maal gesproken binnen een
week tot tien dagen volgt. De-
Bakey, die adviseerde bij de
hartoperatie van Jeltsin, geniet
groot gezag in het Kremlin.
Aleksandr Lebed heeft van
ochtend het aftreden van Jeltsin
geëist. Rusland is stuurloos ge
worden en er is 'een machtsva
cuüm' ontstaan, aldus de voor
malige veiligheidsadviseur van
de president.
Jeltsin was eind vorige week
al met griep verhuisd van het
Kremlin naar zijn enkele kilo
meters van de hoofdstad verwij
derde buitenhuis. De presiden
tiële persdienst zei toen ook al
dat de ziekte geen verband
hield met vijfvoudige bypass-
operatie. Renat Aktsjoerin, de
chirurg die deze ingreep uit
voerde, zei gisteren dat er geen
enkele reden voor paniek is.
Jeltsin maakte afgelopen
weekeinde bij zijn ontmoeting
met de Duitse kanselier Helmut
Kohl een vermoeide en gespan
nen indruk. Hij zag buitenge
woon bleek. Op 23 december
had hij weer zijn intrek geno
men in het Kremlin, om na
maandenlange afwezigheid de
problemen waarmee het land
worstelt aan te pakken. Hij had
daarvoor in een tv-interview al
aangekondigd zijn greep op de
gebeurtenissen snel en radicaal
te zullen verstevigen. Zij artsen
hadden hem er echter voor ge
waarschuwd niet té hard van
stapel te lopen.
De Russische leider is de afge
lopen tijd herhaaldelijk geveld
door ziektes. Toen hij afgelopen
najaar in de hartkliniek werd
opgenomen om te worden
voorbereid op een bypass-ope-
ratie, bleek dat hij tussen de
eerste en tweede ronde van de
presidentsverkiezingen van af
gelopen zomer een derde hart
aanval had gehad. De eerste
twee vonden in 1995 plaats.
Tokio In het vissersplaatsje Mikuni aan de Japanse
Zee scheppen vissers en schelpenduiksters verwoed
een dikke laag olie van de stranden weg. De dorps
bewoners zagen dinsdag hun wereld instorten, toen
een deel van een in tweeën gebroken Russische olie
tanker voor hun haven aanspoelde. Bijna 18.000 va
ten stookolie zijn de zee ingespoeld. De smurrie ver
vuilt niet alleen de stranden van Mikuni. Over een
lengte van 270 kilometer zijn al dode, met olie be
smeurde vogels gevonden. De Japanse kustwacht
vreest dan ook voor de grootste olieramp in de ge
schiedenis van het land. Voor de lokale economie is
het een catastrofe. Minstens een jaar lang kan niet
worden gevist, en waarschijnlijk duurt het enkele ja
ren voordat weer eetbaar zeewier kan worden ge
oogst en naar schelpen kan worden gedoken. De
tanker was op weg van China naar Rusland toen hij
maandag voor de Japanse kust in een storm in nood
raakte. De kustwacht redde 31 bemanningsleden,
maar de stuurman wordt nog vermist.
FOTO EPA TORU YAMANAKA
washington hans de bruun
correspondent
De stijl zal anders worden, maar
de inhoud van het Amerikaanse
buitenlands beleid zal de ko
mende vier jaar niet wezenlijk
veranderen. Onder de nieuwe
minister van buitenlandse za
ken Madeleine Albright zullen
de VS zich niet aan hun interna
tionale verplichtingen onttrek
ken, en nauw betrokken blijven
bij ontwikkelingen in alle uit
hoeken van de wereld.
Maar het staat nu al vast dat
Albright de eerste vrouw op
die postdaartoe de nodige
zendingsarbeid zal moeten ver
richten. De hoorzitting van gis
teren in de Senaat, waaraan
nieuwe ministers altijd worden
onderworpen, maakte duidelijk
dat voor veel Amerikanen bui
tenlands beleid vooral een bin
nenlandse zaak is.
De vragen die Albright op
zich afgevuurd kreeg gingen
vooral over bezuinigingen op
haar budget, de strijd tegen de
drugs en hoe zoveel mogelijk
voorkomen kan worden dat
Amerikaanse soldaten in vre
desmissies worden uitgezon
den. Voor de grote wereldpro
blemen hadden de senatoren
nauwelijks interesse.
Albright stuitte op geen enkel
probleem. Het was opvallend
hoe senatoren, die in het verle
den zeer kritisch waren over de
regering-Clinton, nu hun best
deden hun instemming met Al
bright uit te spreken. Zelfs de
oerconservatieve voorzitter van
de buitenlandcommissie, de
Republikein Jesse Helms. Hij
lijkt ingenomen met de recht-
voor-zijn-raap stijl waarmee Al
bright naam heeft gemaakt.
Gisteren zei Albright „ieder
een te zullen blijven zeggen
waar het op staat". Maar zij
voegde er aan toe ook binnen
lands haar mond niet te zullen
houden, vooral als het Congres
weer eens probeert te zagen aan
de poten van de buitenlandse
begroting. „Er kan niet gesnoeid
worden op een budget dat
slechts één procent van de be
groting uitmaakt, maar wel vijf
tig procent van de wereldge
schiedenis bepaalt.
De formele stemming over Al
brights benoeming vindt plaats
op 20 januari, maar Helms zei
„geen enkele twijfel over de uit
komst daarvan te hebben".
Russen eisen
herziening van
CFE-akkoord
moskou afp-dpa-anp
Rusland wil pas een akkoord
over zijn betrekkingen met de
NAVO tekenen, als eerst het
CFE-verdrag over conventionele
ontwapening in Europa wordt
herzien. Dat zei minister Pri
makov (buitenlandse zaken)
gisteren. Het is voor het eerst
dat Moskou specifieke voor
waarden verbindt aan een part
nerschap met de NAVO.
Rusland voelt zich in het CFE-
akkoord uit 1990 tekort gedaan,
omdat het sindsdien een groot
deel van zijn wapenarsenaal is
kwijtgeraakt aan voormalige
Sovjet-republieken. Door het
CFE-akkoord open te breken,
hoopt Moskou via een omweg
de NAVO-uitbreiding te dwars
bomen. Uitgangspunt van de
nieuwe besprekingen is name
lijk dat de huidige wapenar
senalen worden bevroren.
Dat stelt het bondgenoot
schap echter voor een enorm
probleem. Bij het toelaten van
nieuwe leden (Polen, Tsjechië,
Hongarije) moeten hun wapen-
hoeveelheden in het NAVO-
pakket worden gevoegd zonder
dat de alliantie haar nieuwe
CFE-quotum overschrijdt.
ETA vermoordt
Spaanse officier
Een officier van het Spaanse le
ger is gisteren in Madrid dood
geschoten door terroristen van
de Baskische afscheidingsbewe
ging ETA. Het is de eerste ETA-
aanslag met dodelijke afloop in
ruim vijf maanden. Enkele uren
later explodeerde in de directe
omgeving een auto bij een su
permarkt, waarbij drie gewon
den vielen.
Een vrouw schoot de 50-jari-
ge officier bij het verlaten van
zijn auto voor zijn woning met
drie kogels neer. De man in
haar gezelschap mikte op de
chauffeur en de lijfwacht van de
hoge militair. Volgens de burge
meester van Madrid vertoont de
aanslag alle kenmerken van een
ETA-terreurdaad.
Woordvoerder
Duitse PDS was
informant Stasi
hamburg ap
De woordvoerder van de Duitse
PDS, Hanno Harnisch, heeft
gisteren toegegeven dat hij in
formant was van de Oost-Duit
se geheime dienst Stasi. Har
nisch bevestigde daarmee een
bericht in de krant Bi ld, die had
gemeld dat hij als 'Onofficiële
Medewerker in Bijzondere
Dienst' voor de Stasi werkte.
De krant beriep zich Stasi
stukken. Harnisch gaf toe dat hij
ontmoetingen had met een Sta
si-officier. De woordvoerder van
de PDS, de opvolger van de
Oost-Duitse communistische
partij SED, voerde aan dat Oost-
Duitsers elkaar onder het DDR-
regime 'dwangmatig' in de ga
ten hielden en dat hij daar geen
uitzondering op vormde. Ver
schillende partijen eisen nu het
aftreden van Harnisch.
presidentschap. Savimbi wilde
gisteren niet zeggen welke posi
tie hij dan wel wil. Maar het is
bekend dat UNITA in de rege
ring van nationale eenheid op
de ëen of andere manier haar
rol als oppositiebeweging wil
benadrukken.
kaapstad runa hellinga
correspondent
Zuid-Afrika zal gaan bemidde
len in het haperende vredespro
ces in Angola. Dat hebben de
Zuid-Afrikaanse vice-president
Mbeki en de voormalige Ango
lese rebellenleider Savimbi gis
teren bekendgemaakt.
De Angolezen hebben Zuid-
Afrika om bemiddeling ge
vraagd vanwege de succesvolle
ervaringen van dat land met
een regering van nationale een
heid na de verkiezingen van
1994, die een einde maakten
aan de apartheid. Op 23 januari
zou de nieuwe Angolese rege
ring van nationale eenheid
moeten worden beëdigd. Maar
Savimbi, leider van de rebellen-
organisatie UNITA, heeft de po
sitie die hem in die regering is
aangeboden, geweigerd.
Het gaat daarbij om een van
de twee posten voor het vice-
lord-Israel
roffen door
toesjaraket
LEM-TYRUS Rtr-AFP
oorden van Israël en het
enzende Zuid-Libanon
isteren bestookt met ka-
raketten, vermoedelijk af-
ird door de pro-Iraanse
~ng Hezbollah. De Israëli-
luchtmacht reageerde
>t met aanvallen op het
-ibanese Iqlim al-Toufah
gte waar strijders van Hez-
zich schuilhouden,
er één raket trof het wes-
an Galilea, maar veroor-
geen schade, zo meldde
raëlische leger. In een on-
ond gebied bij het Zuid-
iese Markaba kwamen
f raketten terecht,
is de tweede keer dat
-Israël is bestookt met ra-
sinds Israël en Hezbollah
jaar april afspraken om in
trijd burgerdoelen te ont-
Voor Hezbollah hield dat
de beweging geen aanval-
meer op Noord-Israël
t uitvoeren.
parus cees van zweeden
correspondent
„Met hulp van God", verklaarde pre
mier Ouvahia van Algerije, „hebben we
de strijd tegen het terrorisme gewon
nen". Dat was afgelopen zaterdag. Op
dinsdag, drie luttele dagen later, ont
plofte in het centrum van Algiers een
bom die verstopt was in een Honda Ci
vic. Een vrouw die stond te bellen in
een telefooncel, tien meter verder, werd
aan stukken gereten. Een andere vrouw
wankelde zwaar bloedend een café bin
nen, en huilde: „Ik heb al mijn naasten
verloren". Totale balans: dertien doden,
ruim honderd gewonden.
Woensdag, precies 24 uur later: ander
maal het geluid van sirenes, de beelden
van verplegers die slachtoffers wegdra
gen op in bloed gedrenkte brancards.
Een nieuwe dag in de hoofdstad, een
nieuwe aanslag.
Voorspelling voor de rest van de
maand: meer van hetzelfde, waar
schijnlijk erger. Morgen begint de ra
madan, de islamitische vastenmaand,
die door strijders van God overal ter
wereld wordt aangegrepen om de heili
ge oorlog verder aan te blazen. Vorig
jaar nam het geweld in Algerije drama
tisch toe tijdens de ramadan.
Niet dat het geweld in de andere elf
maanden op een laag pitje staat. In de
dagen die voorafgingen aan de bom
aanslagen werden in dorpjes buiten Al
giers 43 kelen doorgesneden, een lot
dat ongesluierde vrouwen en andere
goddelozen beschoren is.
Hoewel de militaire machthebbers nu
de indruk willen wekken de islamitische
geest weer terug te hebben gestopt in
de fles, welt uit de verslagen van de
staatstelevisie een geheel ander beeld
op. Het centrum van Algiers mag dan,
afgezien van de periodieke bomaanslag,
gevrijwaard blijven van geweld, maar
daarbuiten loopt een getergde bevol
king dagelijks spitsroeden.
Wekelijks lopen bussen in hinderlagen
van de fundamentalistische GIA. Doel
daarvan is slechts de inzittenden te
straffen voor hun vermeende steun aan
het regime, een straf die steevast wordt
uitgevoerd met het mes.
De burgeroorlog begon, nadat het regi
me eind 1991 de verkiezingen ongeldig
had verklaard die door het islamitische
FIS waren gewonnen. Hoeveel mensen
sindsdien de dood hebben gevonden,
weet niemand precies. Journalisten, die
tot groot wild zijn verklaard door-de
strijders van God, kunnen zich niet
meer buiten Algiers begeven. Dat bete
kent dat zij voor hun nieuwsgaring
goeddeels afhankelijk zijn van gewor
den van de strijdkrachten.
In september 1994 gaf het regime een
dodental van 30.000, een cijfer dat vol
gens westerse ambassades in Algiers in
middels 'zeer ver overschreden' is. Am
nesty International schatte het dodental
in november 1996 op 50.000, maar
voegde eraan toe dat het werkelijke cij
fer waarschijnlijk veel hoger lag. Veel
diplomaten zouden ervan uitgaan dat
het cijfer van 80.000 doden, verstrekt
door de oppositiepartijen, nog het
dichtst bij de werkelijkheid ligt.
Dat zou betekenen dat sinds het begin
van de burgeroorlog gemiddeld ruim
driehonderd Algerijnen per week door
sektarisch geweld omgekomen zijn,
meer dan in Noord-Ierland in een
ongewoon bloedig jaar. Velen van
hen komen nooit in de statistieken van
het regime, aldus de oppositie, al was
het alleen maai omdat ze door datzelf
de regime worden vermoord.
Doel van het leger is slechts een schijn
van normaliteit te scheppen, door Al
giers en enkele andere grote steden te
vrijwaren van geweld. Buiten die stads
centra kunnen de militairen geen enke
le bescherming bieden en nemen ze
hun toevlucht tot represailles tegen in
woners van dorpen die ervan worden
verdacht dat zij leden van de GIA en FIS
herbergen. Daarbij zou op grote schaal
napalm worden gebruikt.
Hoeveel doden daarbij vallen of hoeveel
opposanten van het regime bezwijken
onder de martelingen, weet niemand.
Maar het hoofdstuk over Algerije in het
handboek van Amnesty International is
lang.
Een indruk van de repressie gaf Ali
Yahia, advocaat van enkele gevangen
FIS-leiders en tevens voorzitter van een
mensenrechtenorganisatie. Op de vraag
van een Franse krant of hij zich in het
centrum van Algiers bedreigd voelde,
zei Yahia: „Bijna nooit verlaat ik nog
mijn appartement. Al bijna twee jaar
ben ik niet meer op kantoor geweest. Ik
ben bang ben te worden geëxecuteerd
door de geheime dienst van het leger."
lOOcl TXt*> lOOcl 1Mb 70dp$
Gelukkig nieuwjaar. En mooi dat wij het nieuwe jaar
beginnen met een aanbieding. Want we kunnen ons voor
stellen dat ook uw portemonnee
het even kalm aan wil doen.
Nou, dat kan. De beste wensen! Altijd iets bijzonders.
•4-S* Geroet, nuir dnnk mrtnutr Aanbiedingen zijn gdJig tot «i mrt dinsdag 28 |4nu«n 1997
