Van der Lende: hard maar rechtvaardig
Bron krijgt zaterdag alsnog haar bronzen medaille
JSA-marathon na sprint voor René Ruitenberg
Sport
cihidr
Vassil Ivantsjoek zegt af
voor Hoogovenstoernooi
WOENSDAG 8 JANUAR11997
CHEF WILLEM SPIERDIJK. 071 -5356464, PLV.-CHEF ROB ONDERWATER, 071-5356463
Jinunink houdt schade beperkt
piMROUCTQUGerard Jimmink is in de vierde etappe van de rally
Dakar - Dakar teruggevallen naar de vijfde plaats in het alge
meen klassement. Toch viel de achtste positie van de Neder
landse motorcoureur in de vierde etappe mee, gezien de proble
men waarmee hij onderweg te maken kreeg. In de rit van Nara
naar Tombouctou ging de KTM-rijder na 1800 meter al over de
kop. Ondanks een krom stuur kwam hij goed terug. Van belang
(was bovendien dat hij geen zorgwekkend letsel opliep. Niet ie
dereen kwam fit aan de finish. Kinnigadner brak een been,
Sainct een pols, Laporte een sleutelbeen.
Marathon Noord-Holland afgelast
vn haag De schaatsmarathon van Noord-Holland, die voor 9
inuari op de agenda stond, is afgelast. Niet wegens slechte ijs
kwaliteit, maar door een gebrek aan belangstelling van de wed
strijdrijders. Nog geen veertig schaatsers hadden zich gisteren
Voor de race over 200 kilometer aangemeld. Het organisatieco
mité wilde morgen met ten minste 75 deelnemers van start
gaan. Door sterke concurrentie van andere wedstrijden, met
startgelden, bleef de interesse in de Noord-Hollandse rit echter
ver beneden de verwachting.
iFerguson voorziet Europese competitie
jonden Coach Alex Ferguson van Manchester United gelooft
dat de oprichting van een Europese competitie niet lang meer
op zich laat wachten. „Veel mensen hebben de laatste jaren ge
sproken over zo'n competitie. Ik stond er altijd nogal sceptisch
tegenover. Nu denk ik dat het er toch van komt", aldus Fer
guson, die in maart met zijn club in de kwartfinales van de
'hampions League zit. Volgens Ferguson is de voetbalkalender
jvervol. „Op de een of andere manier moeten we het aantal
luels voor de spelers terugbrengen. Het beste is om dat op club-
k ïiveautedoen."
Alleen Paul Haarhuis wint
Sydney De aanloop naar de Australian Open is een aantal Ne-
3o lerlandse tennissers slecht bevallen. Brenda Schultz en Jan Sie-
0 nerink leden nederlagen in hun eerste optreden in Sydney,
jr ijeng Schalken begon met verlies in de Nieuw-Zeelandse stad
iucldand. Paul Haarhuis won zijn eerste partij in Sydney wel.
Jij won met 6-2 7-6 van de Australiër Mark Woodforde. Sieme-
ink, als vierde geplaatst, stond drie sets op de baan. De score te-
;en de Zweed Mikael Tillström was 4-6 6-2 1-6.
Henk Angenent naar Rottemeren
tvENHUiZENDe Rottemeren-marathon gaat zaterdag door en
,1, jrengt onder anderen Henk Angenent, de winnaar van de Elfste-
lentocht, nummer twee Erik Huizebosch en Nederlands kam-
jioen Bert Verduin aan de start. De klassieker, die voor de zesde
;eer wordt gehouden, is wel ingekort - van 200 tot 120 kilometer
en de rijders worden een uur later dan gebruikelijk weggescho-
en: zaterdagmorgen om 9 uur.
•f rimeur voor circuit Zandvoort
idvoort» Het wereldkampioensteam in de Formule 1 van Ro-
imans/Williams/Renault beleeft dit jaar zijn eerste Europese
ic ptreden van het seizoen in Nederland. Dat gebeurt op zaterdag
i9 april, tijdens enkele testraces op het circuit van Zandvoort.
irootste trekpleister is Jacques Villeneuve die afgelopen seizoen
ls tweede eindigde in de strijd om de wereldtitel, achter de Brit
)amon Hill. Ook Villeneuves ploeggenoot Heinz-Harold Fren-
13 en is op Zandvoort van de partij. Op het moment dat het sterk
te team in de Formule 1 naar Nederland komt, zijn al drie
!rand Prix' verreden.
d Museum wil stempelkaart Kleine
iNDELOOPENDe stempelkaart van Piet Kleine blijft veel bespro-
in. Het schaatsmuseum in Hindeloopen wil de kaart als pronk-
tuk opnemen in de expositie over de vijftiende Elfstedentocht,
leine werd zaterdag gediskwalificeerd wegens het missen van
le controle in Hindeloopen. De conservator van het museum,
lauke Bootsma, verzamelt alles wat met schaatsen te maken
eeft. In 1994 breidde hij zijn collectie met een merkwaardig fe-
omeen uit. In het museum is een teen te bewonderen. Het li-
haamsdeel zat tot de barre Elfstedentocht van 1963 aan de
echtervoet van Tinus Udding. De teen werd in dat jaar geampu-
:erd en op sterk water gezet.
fiemann al dit seizoen op klapschaats
izell Gunda Niemann sluit het seizoen waarschijnlijk op klap-
chaatsen af. De Duitse schaatskampioene denkt aan een de-
uut tijdens de wereldkampioenschappen afstanden, begin
ïaart in Warschau. Tijdens het op oudjaarsdag begonnen trai-
lingskamp in Inzeil heeft Niemann elke dag een half uur op de
lapschaats gereden. Haar manager en levensgezel Oliver Stir-
emann sluit niet uit dat zij al medio februari tijdens het WK in
Nagano op het nieuwe materiaal rijdt. Op het EK van het ko
nend weekeinde in Heerenveen bindt de 30-jarige Erfurtse in
Ik geval de oude ijzers onder.
AVENHORN GPD
Een golf van kritiek daalt neer op de
wedstrijdjury van de zaterdag verreden
Elfstedentocht. Met name het onrecht
om Baukje Bron de terechte derde
plaats bij de vrouwen te onthouden,
was schrijnend. Vooral de manier
waarop met haar protest werd omge
gaan. De blonde Friezin voelde zich
gistermiddag in Avenhorn na afloop
van de door haar gewonnen USA-ma-
rathon nog steeds diep beledigd. Het
nieuws later op de avond dat de fout
alsnog werd rechtgezet deed haar woe
de iets bekoelen. Henk Kroes, voorzit
ter van de Friesche Elf Steden, hangt
de schaatsster zaterdag de bronzen
medaille om.
Bron maakte zaterdag met Jenita
Smit deel uit van een grote groep man
nen die kort achter het leidende vrou
wenduo Klasina Seinstra /Gretha Smit
de finish op de Bonkevaart naderde.
Voor in de groep sprintte Bron net de
armen triomfantelijk omhoog over de
streep. Minstens twaalf seconden later
passeerde Jenita Smit in de achterhoe
de van de groep de eindstreep. De gis
teravond door Studio Sport op speciale
wijze in beeld gebrachte herhaling be
wees het gelijk van Bron, die al op de
streep de jury toeriep dat zij derde
was.
Bron, gistermiddag in Avenhorn: „Ik
werd niet serieus genomen, want ik
werd niet eens opgenoemd bij de fi
nish. Ik zei zelfs: kijk hier ben ik en
daar komt Jenita Smit pas aan. Ik heb
dan ook direct geprotesteerd en later
ook in de Frieslandhal. Ik heb aan
Kroes en Van der Ham gevraagd, draai
de tv-beelden dan terug, dan kunnen
jullie zien dat ik vergeten ben. Weet je
wat het antwoord was? Dat doen we
wel na de huldiging. Ja, zei ik toen,
maar daar hoor ik toch te staan en niet
Jenita Smit. Die trouwens duidelijk
wist dat ik voor haar was geëindigd.
We hebben lang genoeg in dezelfde
groep gereden."
Jenita Smit, verloofde van Erik Hui
zebosch, zei bereid te zijn haar bron
zen medaille in te leveren. Zaterdag zal
Bron zodoende alsnog haar bronzen
plak krijgen.
De weigering van de organisatie za
terdag om de tv-beelden van Brons fi
nish te bekijken, staat in contrast met
het besluit Piet Kleine wél op grond
van tv-beelden te diskwalificeren we
gens het missen van de stempelpost
bij Hindeloopen. Ook daarmee komt
de jury in een lastig parket, want
steeds meer rijders geven toe een of
meerdere stempels te hebben gemist.
Miel Rozendaal: „Ik had er maar ze
ven." Jan-Eise Kromkamp: „Ik heb de
meeste stempels op mijn pak, dat mag
als bewijs voorlopig niet worden ge
wassen." Ook Yep Kramer kon bijna
geen stempel tonen. Vroegere Elfste-
denwinnaars als Evert van Benthem,
Reinier Paping en Aad de Koning kwa
men met incomplete kaarten over de
eindstreep. Hilbert van der Duim
spande de kroon, hij verzamelde in
1985 slechts drie stempels maar kwam
wel keurig in de uitslag.
Kleine, het lijdend voorwerp van za
terdag, bleef er ook gisteren in Aven
horn stoïcijns onder. Zelfs het feit dat
hij vrijwel zeker wordt gerehabiliteerd,
kon hem niet blij maken. Kleine blijft
het kinderachtig vinden, zeker omdat
de stempelpost in het donker en ver
stopt achter tientallen mensen nauwe
lijks was te zien.
De sectie marathon van de KNSB
betreurt de gang van zaken van zater
dag in Friesland. Voorzitter Hans
Brandt: „We hebben via ons Friese ju
rylid Rein Zwart meer dan eens aan
Kroes c.s. onze juryleden aangeboden
ter assistentie. Maar ze willen het alle
maal met eigen mensen blijven doen.
Daar zijn zelfs juryleden uit de atletiek
bij. De meeste rijders en rijdsters ken
nen ze niet eens."
De 'moeder van de klapschaatszag al vroeg de mogelijkheden van Tonny de Jong
In het 12-jarige meisje dat
ze jaren geleden zag krab
belen op de ijspiste van
Heerenveen herkende Sij-
tje van der Lende een toe
komstig kampioen. Tonny
de Jong is inmiddels een
grote dame die de alleen
heerschappij van Gunda
Niemann heeft doorbro
ken. Vrijdag begint in ijs
stadion Thialf het Europees
kampioenschap voor man
nen en vrouwen. Van der
Lende, trainster van het ge
west Friesland, is erbij als
toeschouwer. Maar als het
moet, zal ze een hartig
woordje met haar vroegere
pupil wisselen.
HEERENVEEN GPD
Op de bank voor de televisie
verschoot ze even van kleur.
Van der Lende keek naar
schaatsende vrouwen in Hamar
en zag Carla Zijlstra en Barbara
de Loor onderuit gaan. Op klap
schaatsen, haar stokpaardje.
„Als Tonny de Jong even later
ook was gevallen, had ik de hele
schaatswereld over me heen ge
had", glimlacht ze een paar we
ken later in het restaurant van
Thialf.
Ze heeft amper tijd voor een
kopje koffie. Van der Lende (46)
heeft er zojuist een schaatstrai-
ning opzitten en gaat straks met
enkele van haar pupillen het
bos in. „Ik train de vrouwen van
het gewest en de A-junioren
met onder andere Jan Nijboer,
de nummer vier van het NK.
Daarnaast geef ik schaatslessen
aan recreanten." Ze werd eind
jaren zeventig drie keer natio
naal kampioen en nam deel aan
de Olympische Spelen van
Innsbruck (1976) en Lake Placid
(1980). Daarna werd ze partti
me trainster. Die werkzaamhe
den combineert ze al dertien
jaar met een baan bij de bloed
bank.
Haar naam viel regelmatig de
eerste weken van het schaats
seizoen. Ze is ontdekker van De
Jong en propagandist van de
klapschaats, aanvankelijk met
„Als Tonny de Jong even later ook was gevallen, had ik de hele schaatswereld over me heen gehad".
veel scepsis ontvangen, maar
inmiddels geaccepteerd als ver
nieuwing in de schaatssport. En
Barbara de Loor, sinds afgelo
pen zomer ook regelmatig bij
haar trainend, introduceerde
het begrip Sijtje-spirit: bijten,
agressief schaatsen. De Loor
leerde het in Heerenveen.
De Jong kreeg ze als B-junior
in haar selectie. „Maar eerder,
toen ze een jaar of twaalf was,
viel ze me al op. Vooral door
haar wilskracht, technisch was
er heel wat op haar aan te mer
ken." Ook toen De Jong over
stapte naar de kernploeg bleef
het contact. „In de zomer traint
ze vrijwel dagelijks met ons
mee. En ook 's winters: als er
geen centrale trainingen zijn,
voegt ze zich bij onze selectie."
De twee kennen elkaar door en
door. „Als het niet loopt, zie ik
het meteen. Ook de afgelopen
weken. In Assen reed ze de eer
ste dag van het NK heel slecht.
Ben ik toch even naar haar toe-
gestapt. Tonny, heb ik gezegd,
als je morgenvroeg de 1500 niet
wint kun je dit kampioenschap
wel vergeten."
De Jong is er nog niet, volgens
haar schaatsmoeder. „Hoe goed
ze ook rijdt, steeds verdwaalt ze
in haar schema, zit er even een
slecht rondje tussen. Mannen
hoeven vaak niet eens naar
Gemser te kijken om te weten
dat ze een rondje-31 hebben
gereden. Die voelen dat, Tonny
mist dat soms nog. Maar haar
ontwikkeling is sneller gegaan
dat ik had verwacht. Ik zag dit
jaar nog als een leerjaar."
De Jong maakte voor het eerst
dit seizoen indruk in Berlijn,
waar ze Niemann klopte op
klapschaatsen, een noviteit in
het internationale schaatsen.
'Sijtje promoot die schaatsen
wel heel erg', lachte ze na haar
race. Van der Lende blijkt inder
daad een pleitbezorger voor de
tien jaar geleden al ontwikkelde,
maar het afgelopen jaar pas ge
perfectioneerde schaats. „Na
een paar rondjes besefte ik al:
dit is het", herinnert ze haar
kennismaking met de klap
schaats, ruim een jaar geleden.
„Sandrijn Bakker was de eerste
in onze selectie die erop
schaatste. Jan Nijboer volgde,
maar bij hem liep het aanvan
kelijk voor geen meter." Een
trainer moet mee, ze begrijpt
niet dat er nog collega's zijn, die
de kennismaking steeds maar
uitstellen. Technisch coördina
tor Ab Krook, ooit haar coach,
had ook zijn twijfels. „Ab zal
best wel eens gedacht hebben:
daar heb je Sijtje weer met haar
klapschaats. Maar inmiddels is
hij er ook wel achter dat het niet
gaat om een psychologisch ef
fect zoals sommigen beweerd
hebben. Onzin, ik heb zelf toch
gemerkt dat ik het langer vol
houd op het ijs. Dat ik 's avonds
als ik weer een groep train
moeiteloos blijf rondrijden, ter
wijl ik het in het verleden amper
nog kon bijbenen."
Het mechanisme behoefde
enige perfectionering. Sipke
Bosma, de materiaalman uit
Joure, maakte dat eerste seizoen
overuren. „De buizen vlogen
over de baan, alles stond schots
en scheef. Ik geloof dat Nijboer
de eerste vijf, zes wedstrijden
telkens onderuit is gegaan."
Maar er werd gebrainstormd,
door mensen uit de bouw, ht-
s'ers, schaatsfanaten. „Lang
zaam ontstond de schaats waar
op we nu rijden."
Ze verwacht dat Gunda Nie
mann nog wel overstag gaat:
„Ze trainde er al op. Ik zou het
een goede grap vinden als Gun
da zaterdag op de 1500 meter
plotseling op klapschaatsen de
baan op komt." Maar ook de
mannen ziet ze nog wel over
stappen. „Niet iedereen heeft er
de techniek voor. Maar schaat
sers die het vooral van hun
kracht moeten hebben, zoals
Ritsma, zouden er hoe dan ook
profijt van hebben. Voor glij
ders, zoals Bob de Jong en
Gianni Romme, is het voordeel
kleiner."
Valpartijen, zoals van Nijboer
in het begin, en van De Loor en
Zijlstra in Hamar, horen er nog
even bij. „Dat had met die
schaats te maken", denkt Van
der Lende.
Maar wat is nou toch die Sij
tje-spirit? Ze glimlacht, haalt
herinneringen op aan haar ac
tieve loopbaan. „Ik was geen
groot talent, wel een harde wer
ker. Als ik onder Klaas Visser
trainde, die ooit ook Atje Keu
len-Deelstra onder zijn hoede
had, ging het soms tot kotsen
toe. Het zit nog in me. Als ik
even vanuit Heerenveen 'om de
Lemmer' ga fietsen, draai ik niet
om als het begint te regenen.
Dat past niet bij me."
'Hard maar rechtvaardig',
omschrijft ze haar coachmetho-
de. „Zeker die jongens van 18,
19 jaar proberen wel eens wat.
Maar ik kan ze een dag straal
negeren als ik ontevreden ben.
En dan luisteren ze wel weer."
Schaatsen is voor 70 procent
een mentaliteitskwestie, denkt
ze. „In de zomer zie ik al wie
een goed seizoen gaat schaat
sen. Nijboer was vier weken op
vakantie geweest, miste dus een
deel van de trainingen. Maar
toen hij terugkwam was hij zo
fanatiek, zo plichtsgetrouw. Ik
wist al: die komt er wel."
'enk Angenent méldt zich ziek, maar reist wel af naar Zeeland
H(ENHORN
terdag werd Piet Kleine in
euwarden de vijfde plaats
thouden in de Elfstedentocht
ïdat hij niet had gestempeld,
itermiddag gleed de Drentse
stbode in de USA-marathon
er als vijfde over de streep,
nak achter winnaar René Rui-
Hans Pieterse, Jan-Eise
■omkamp en Rob van Megge-
el! X zijn medekoplopers,
f^itmaal had Kleine alleen een
Ut gemaakt vóór de wedstrijd
Pd jon. De olympische schaats-
mpioen van 1976 vertrok, in
overtuiging dat er 's morgens
negen uur zou worden ge-
ik'Jtt. al om zes uur uit Kerken-
d. Hij arriveerde om half ne-
i in Avenhorn, ontmoette wel
'1 veteranen, leeftijdsgenoten,
'ar geen collega A-rijders. De
ofdvvedstrijd begon namelijk
I i om halfeen.
m 3eine doodde de tijd met
föe drinken en kletsen met
i supporters. De Elfsteden-
tot en de stempelpost Hinde-
>pen liepen als een rode
tad door elk gesprek. In de
A-marathon speelde Kleine
volgens weer een hoofdrol,
n tempoversnellingen maak-
i de wedstrijd zo hard, dat
eindelijk een vijftal voorop
■ef. Bert Verduin moest op-
uiw naar de kant. „Mijn knie
ad nog behoorlijk pijn 'en
°t die tempowisselingen
chi td het steeds erger. Maar ik
55 b toch alweer vijftig kilometer
'eden, het gaat vooruit", al-
s Verduin, die de afgelopen
?en als een droom beleefde,
erde in de wedstrijd en.toch
Winnaar René Ruitenberg hijgt uit na de eindsprint waarin hij Hans Pieterse een fractie voorbleef.
bundels post, soms alleen maar kwam zomaar iemand op me af en mag jij uitzoeken wat je leuk
geadresseerd Bert Verduin, met de vraag 'wil je mee naar vindt."
schaatser, Heemskerk. En alle- mijn kledingzaak in Hoorn?' Zonder de op het laatste mo
maal uitnodigingen. Gisteren Maken we een foto in de winkel ment wegens ziekte afgemelde
Henk Angenent maar wel met
vijftien andere A-rijders werd de
USA-marathon een aantrekke
lijke wedstrijd met een mooie
ontknoping. Hans Pieterse, de
man in vorm en maandag al
winnaar in Eernewoude, leek
het opnieuw te halen. René Rui
tenberg bleef hem in een spec
taculair sprintje echter een paar
centimeter voor.
Kromkamp eindigde derde,
Van Meggelen vierde en Kleine
vijfde. „Wat hebben ze me pijn
gedaan", gromde Kleine terwijl
hij in een overvolle toneelzaal
tussen Beerenburger drinkende
schaatsliefhebbers zijn rug liet
masseren. Vandaag volgt name
lijk weer een nieuwe wedstrijd.
Kleine heeft er nog lang niet
noeg van.
Ook in Avenhorn was de
'goudkoorts' bij rijders onder
werp van gesprek. Jan Breed,
organisator namens de ijsclub
Schermerhorn: „Ik ben gebeld
door Hein Vergeer, die als
manager van Henk Angenent
vroeg wat de mogelijkheden
waren. Mijn antwoord aan Ver
geer was 'u kent de sport beter
dan ik, als natuurijsklassieker
betalen wij geen startgeld'. Ver
geer zei tot slot 'u hoort nog van
ons'." Gistermorgen meldde
ploegleider Henk Heetebrij An
genent ziek af, nadat hij hem de
avond tevoren had aangemeld.
Later op de dag bleek Angen
ent wel in staat om met zijn col
lega's Kromkamp, Baars, Borst
en Kramer af te reizen naar
Zeeuws-Vlaanderen waar van
daag een wedstrijd wordt ge
houden met - naar verluidt -
riante onkostenvergoedingen.
Ploegleider Heetebrij voegde er
wel aan toe dat het nog niet ze
ker is of Angenent bij de
Zwinstedentocht start.
Vrijwilligers gezocht
Het Centre for Human Drug Research (CHDR) is het geneesmiddelen
onderzoeksinstituut dat samenwerkt met het Academisch Ziekenhuis
Leiden. In verband met onderzoek naar een nieuw geneesmiddel voor
hoge bloeddruk zoekt het CHDR:
Mannen en vrouwen tot 65 jaar, die voor hoge bloeddruk
worden behandeld met medicijnen, maar verder gezond zijn.
Voor meer informatie kunt u bellen met het CHDR: 071 - 524 64 00,
op werkdagen van 13.00 uur tot 17.00 uur.
ge" Jeroen Piket deelnemer in Wijk aan Zee
WUK AAN ZEE ANP
Vassili Ivantsjoek doet niet mee
aan het 59ste Hoogovens
schaaktoernooi. Het toernooi
wordt van 17 januari tot en met
2 februari in Wijk aan Zee ge
houden. De titelverdediger uit
de Oekraïne kampt met een
mentale terugslag, onder meer
wegens een teleurstellend verlo
pen toernooi in Spanje in de
cember.
Schaken is voor hem onmo
gelijk op dit moment. Ivantsjoek
heeft ook de organisatoren van
het supertoernooi in Linares,
dat direct na het Hoogovens
toernooi plaatsvindt, laten we
ten dat hij niet komt.
Voor de organisatie van het
traditionele toernooi in de
Noord-Hollandse badplaats
Wijk aan Zee is Ivantsjoeks af
zegging een nieuwe tegenslag.
Eerder trok Gata Kamsky zijn
deelneming in. Kamsky geeft
momenteel de voorkeur aan
zijn studie medicijnen.
Ivantsjoek wordt vervangen
door de Amerikaanse kampioen
Alex Yermolinsky, die de laatste
maanden goed op dreef is. Hij
was een van de Amerikaanse
uitblinkers op de laatste Olym
piade in Jerevan en won recen
telijk de open groep van het
Groningse Koop Tjuchem-toer-
nooi.
Nederland wordt in de groot-
meestergroep A van het Hoog
ovenstoernooi vertegenwoor
digd door Loek van Wely,
Jeroen Piket en Jan Timman.