Hoe kom je in Friesland
mee
Vanuit de lucht
VRIJDAG 3 JANUAR11997
HISTORIE ELFSTEDENTOCHTEN
DATUM
winnaar
02-01-1909 Minne Hoekstra, Warga
'07-02-1912 Coen de Koning, Arnhem
:"27-01-19l7 Coen de Koning, Leur
12-02-1929 Karst Leemburg, Leeuwarden
16-12-1933 Abe de Vries, Dronrijp
Sipke Castelein, Wartena
30.-01-1940 Auke Adema, Franeker
Dirk van der Duim, Warga
Col Jongert, Alkmaar
p - Piet Keijzer, De Lier
V, Sjouke Westra, Warmenhuizen
06-02-1941 "Auke Adema, Franeker
22-01-1942 Sietse de Groot, Weidum
08-02-1947* Jan W. van der Hoorn, Ter Aar
03-02-1954 Jeen van den Berg, Nij Beets
14-02-1956** Jan J. van der Hoorn, Ter Aar
Aad de Koning, Purmerend
Jeen Nauta, Wartena
Maus Wijnhout, Lisserbroek
.0001Anton Verhoeven, Dussen
18-01-1963 Reinier Paping, Ommen 10.59 17,80 zeer slecht str. vorst 568 57 9.294 69
21-02-1985 Evert van Benthem, St. Jansklooster 6.47 28,76 vrij goed lichte dooi 276 224 16.179 13.060
26-02-1986 Evert van Benthem, St. Jansklooster 6.55 28,54 matig matige vorst 340 197 16.999 14.831
Van der Hoorn kwam als vijfde aan, maar de eersten (eerstaankomende was Joop Bosman uit Breukelen) werden gedis
kwalificeerd wegens niet toegestane steun onderweg.
Geen prijsuitreiking, eerste vijf niet als winnaars erkend. Van der Hoorn (een neef van de winnaar uit 1947) finishte -na
een afspraak onderweg- met vier anderen; het was echter bekend dat een ex-aequoplaatsing niet meer was toegestaan.
zacht lichte dooi
zacht sterke dooi
slecht lichte vorst
slecht strenge vorst
zeer goed ijs
lichte vorst, zonnig
zwaar, besneeuwd ijs
strenge vorst en
snijdende oostenwind
Oude Bildtdijk
vrij goed matige vorst
hard strenge vorst
slecht strenge vorst
ideaal lichte vorst, zon
slecht, hobbelig ijs
strenge vorst, matige
jirdaard;
r-p-r Oudkerkstervaart
7s,Oudkerk
;1Oenkerk
,4?Giekerk
Bartlehiem
St, Annaparochie
Finkumervaar
ferlikum
Wielen
Sexbierum
Wijnaldum
Sexbierumervaart'
Harlingen
ansa j
Van Har inxmakanaal
- Kimswerd
HaNiftgervaart
DE PRIJZEN Alle deelnemers die de Elfstedentocht reglementair volbrengen, ontvangen het zilveren Elfstedenkruisje.
Voorde eerstaankomende wedstrijdrijders, zowel bij de mannen als de vrouwen, zijn er bovendien medailles (goud, zilver,
brons).
DE REGELS De start is in de regel om ca. 05.30 uur in de Frieslandhal in Leeuwarden. De deelnemers lopen vanuit
"''de hal naar de Zwettehaven en binden daar de schaatsen onder. In het wedstrijdreglement staat onder andere: 'De deelne
mer moet het hele traject per schaats afleggen behalve waar hij gedwongen is te lopen.' Alle deelnemers moeten hun stem
pelkaart persoonlijk bij-de controleposten aanbieden. De eindcontrole voor de toertochtrijders sluit in Leeuwarden om
24.00 uur. Voor de wedstrijdrijders wordt de eindcontrole in Leeuwarden gesloten, wanneer er na aankomst van de winnaar
20% van diens tijd is verstreken. Voor de Elfstedentochten tussen 1909 tot en met 1942 golden geen tijdlimieten. Elke rijder
v die vóór 24.00 uu^kfókte kreeg zijn kruisje. Van 1947 tot en met 1963 moesten de wedstrijdrijders binnen twee uur na de
*'w i n n aa rj?j rh en^fj n
Oosterwierum
iLTERNATIEVE
Drachten
Rauwerd
Witmarsum
afstuitduk
lichtum
Oudevaart
!Sijbrandaburen
Workur
Heerenveen
Hindeloopen j
Tjeukemeer
Wolvega
Stavoren
Galama
dammen
Lemmer
Er zijn verschillende mogelijkhe
den om de Elfstedentocht als toe
schouwer van dichtbij mee te ma
ken. Wie de eigen auto pakt neemt
risico's. Het openbaar vervoer
biedt meer zekerheid. Busbedrij
ven en de Nederlandse Spoorwe
gen spelen in op de grote publieke
belangstelling voor het schaatseve-
nement.
Met de bus
De Nzh zet vandaag en morgen
pendelbussen in. Die vertrekken
elk uur tot 22.20 uur vanuit Alk
maar (lijn 8) en Purmerend (lijn 9)
en gaan via Harlingen rechts
treeks naar het NS-station in Leeu
warden. Zaterdagnacht om 3 uur
vertrekt de laatste bus uit de Frie
se hoofdstad weer richting rand
stad.
Een NzH-Elfstedenkaartje voor
dit retourtje Elfstedentocht kost
ƒ30 en is te koop in de bus. Er kan
36 uur mee worden gereisd naar
en van Friesland. Vanuit Haarlem
bestaat een rechtstreekse busver
binding naar Alkmaar. Belangstel
lenden uit de regio Leiden, die
van de busverbinding gebruik wil
len maken, kunnen met de trein
naar Alkmaar of Purmerend rei
zen voor een aansluiting*.
Vanuit Hoofddorp, Haarlem en
Beverwijk verzorgt NzH-Travel za
terdag ook een dagexcursie naar
Harlingen. Heel vroeg weg en laat
terug. Prijs ƒ35. Totaal zet de Nzh
honderd extra bussen in om naar
verwachting 10.000 mensen naar
de Elfstedentocht te vervoeren.
De Nzh touringcars hebben toe
stemming op routes te rijden die
tijdens de Elfstedentocht voor au
tomobilisten zijn afgesloten. Veel
nen de Elfstedenbezoekers terug.
Tussen Groningen en Leeuwar
den rijden zowel vrijdag- als za
terdagnacht extra stoptreinen. Tus
sen Stavoren en Leeuwarden en
Harlingen en Leeuwarden rijden
van zaterdagochtend heel vroeg
tot zaterdagavond heel laat extra
treinen.
Voor de rit naar of vanaf het sta
tion kan ook 's nachts gebruik wor
den gemaakt van de treintaxi. Wel
moet een half uur voor vertrek
worden gebeld. Wie in alle vroegte
wil vertrekken, doet er verstandig
aan de avond van tevoren een
treintaxi te bestellen.
Meer gedetailleerde informatie
is verkrijgvaar bij NS-stations,
NzH-kantoren en Veonn in Fries
land, telefoonnummer 0513-611811.
Families of andere groepen die
zelf een bus willen huren kunnen
terecht bij Jan de Wit Autocars, te
lefoon 023-5315160.
De Elfstedenrijders gaan morgen
om 05.30 uur van start. Uit een kooi,
die in een grote tent staat, vertrek
ken zo'n 300 deelnemers richting
de Zwette. Alvorens de schaatsen te
kunnen onderbinden, moeten de
deelnemers eerst 1900 meter hardlo-
De marathonschaatsers, die in de
landelijke knsb-competitie acteren,
zijn allemaal startgerechtigd. Het_
gaat daarbij alleen om A-rijders. Zij
hoeven geen lid te zijn van de Ver
eniging De Friesche Elf Steden.
Op de landelijke lijst staan drie
schaatsers met een buitenlands pas
poort. Bart Veldkamp (Belg-Neder
lander), Fausto de Marreiros (Portu
gees-Nederlander) en de Rus An
drei Krivosjejev mogen ook aan de
Elfstedentocht deelnemen. De lang-
ebaanschaatser Krivosjejev heeft in
Nederland een marathon-licentie.
De Rus won in Hamar de tien kilo
meter van de wereldbekerwedstrijd.
Voor de landelijke B-rijders en
veteranen is het wel noodzakelijk
om lid te zijn van de Elfsteden
Vereniging. Wie niet in de categorie
rijdt, rijdt ook niet mee. Voor buiten
landse schaats-cracks zonder
lidmaatschap wordt in beginsel
'geen uitzondering gemaakt voor
deelname aan de toertocht. Toch
mogen de Noren Johan Olav Koss,
meervoudig wereld- en olympisch
kampioen, en Geir Karlstad wel
meerijden.
De tocht op tv
Voor het eerst zal de Elfstedentocht
in zijn geheel op de televisie te zien
zijn. Door de technisch meer ge
avanceerde camera's is er zaterdag
geen gedwongen pauze in de be
richtgeving meer. Elf jaar geleden
moest de Nos de reportage in de
ochtenduren onderbreken omdat
het te donker was. Met de huidige
techniek is voortzetting van de ver
slaggeving geen probleem meer.
Ook kunnen de camera's beter te
gen de vrieskou dan destijds.
De operatie kostte de Nos in 1986
zes ton. Nu worden de kosten ge
schat tussen de 750.000 en een mil
joen gulden. Bij de tocht, waarin
Evert van Benthem zijn tweede zege
boekte, was de laagst gemeten tem
peratuur min elf graden. Toen wer
den 42 camera's ingezet, nu 70, als
mede drie helikopters eh drie moto
ren. In elk stad staat een camera
unit klaar. De reportage start om
05.00 uur en duurt tot 00.30 uur op
Nederland 2.
De Nos zet 400 medewerkers in,
onder wie 16 verslaggevers en 10 re
gisseurs. Frank Snoeks en Herbert
Dijkstra, die ook de andere schaats-
marathons hebben gevolgd, doen
het wedstrijdverslag. Evert ten Na
pel zit op de motor.
Groot feest
De deelnemers en bezoekers aan de
Elfstedentocht kunnen komend
weekeinde in Leeuwarden voor, tijd
ens en na het festijn terecht in de
Leeuwarder stadsschouwburg De
Harmonie voor Het Grote Elfsteden-
Van vrijdagmiddag tot zaterdag
avond zijn er doorlopend optredens
van vele artiesten in diverse zalen
in samenwerking met Sbs6 en Ra
dio 3 fm. Sbs6 verzorgt live een spe
ciale editie van het programma
Hart van Nederland: Hart van Fries
land. Er komt een drive-in disco
theek en de hele nacht van vrijdag
op zaterdag tot 14.00 uur een live-ra
dioprogramma. In de foyer is het
verloop van de tocht zelf te volgen
via een grote videowall.
Martinair organiseert zaterdag vanaf vlieg
veld Lelystad rondvluchten boven Friesland.
Vanaf negen uur 's morgens tot zonsonder
gang worden er vluchten van anderhalf uur
boven Friesland gemaakt. Er wordt gevlogen
met Cessna- en Fujivliegtuigjes, die plaats-
bieden aan drie personen. De kosten per per
soon bedragen ƒ195. Per vlucht kan een kind
tot vier jaar gratis mee in het kinderzitje.
Informatie en/of reserveringen: 0320 288476.
INFOGRAFIEK RUUD VOGELESANG RALPH KLEINHOUT
