Dehaene: Kritiek van
Chirac veel te hard
Tielse tentbewoners zitten nog behaaglijk bij -20
Binnenland
Tiengemeten is voorlopig écht een eiland in het Haringvliet
Moord op ambtenaar
Nunspeet mysterie
Oud-Spanjestrijder
Piet Laros overleden
Politiebazen willen
open oor voor burger
Staatsbosbeheer blokkeert voedseldropping Oostvaardersplassen
VRIJDAG 3 JANUARI 1997
n Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten
Duidelijkheid over hulp ambassades
den haag Het ministerie van Buitenlandse Zaken wil vakantie
gangers duidelijker maken op welke hulp zij in het buitenland
kunnen rekenen van ambassades en consulaten. In een speciale
brochure wijst het departement vooral op het nut van een goede
voorbreiding van de reis. Het gaat daarbij om zaken zoals de gel
digheid van het paspoort, is er al dan niet een visum vereist en
welke inentingen zijn nodig. De folder Consulaire Hulp in het
Buitenland gaat naar alle ambassades en is in Nederland via
Buitenlandse Zaken te verkijgen. Bezoekers van de Vakantie
beurs (8-12 januari Utrecht) kunnen folder en brochure afhalen
op de stand van de Rijksoverheid.
Topdrukte door gratis mobiel bellen
den haag PTT-Telecom heeft in de nacht van oud en nieuw een
ware topdrukte op het eigen telefoonnet bewerkstelligd. Een
enorm aantal mensen heeft gebruik gemaakt van de actie waar
bij tussen middernacht en 03.00 uur gratis mobiel bellen moge
lijk was met bij voorbeeld GSM-toestellen. De eerste schattingen,
wijzen volgens de zegsman op 'veel meer bellers' onder de
800.000 abonnees dan tijdens de normale spits van 's ochtends
tussen acht en negen. De bellers zaten vooral in de grote steden.
Het technisch netwerk heeft zich volgens de PTT goed gehou
den. ,,Het is een goede test geweest".
Eenden krijgen eventjes kogelvrij
den haag In verband met de extreme koude hebben alle provin
cies een jachtverbod ingesteld op sommige wildsoorten. De ver
boden gelden overal voor het schieten op waterwild. Sommige
provincies nemen ook de jacht op klein en overig wild mee in
het verbod. Normaal gesproken loopt het jachtseizoen af op 31
januari. Het weer zorgt voor een vervroegde deadline. Sommige
provincies hebben wel aangekondigd de maatregel terug te
draaien als het weer verandert.
Rijkswaterstaat strijkt stuwen Maas
den haag Rijkswaterstaat in Limburg is gisteren begonnen met
het openen van de stuwen in de Maas als gevolg van een aan
houdende extreme vorst. De politie waarschuwt bij en langs de
Maasplassen schaatsers voor het gevaar door zakkend water en
daardoor zwevend ijs. De stuw bij Borgharen blijft vooralsnog in
werking. Door het strijken van de stuwen zakt het water met on
geveer 25 centimeter per uur waardoor de scheepvaart nage
noeg komt stil te liggen. Het strijken is volgens Rijkswaterstaat
onontkoombaar omdat het ijs bij de stuwen zich ophoopt en er
daardoor steeds meer druk op komt. Bij dooi zou dat zonder
maatregelen nu leiden tot een te hoog opgestuwde waterstand.
tiengemeten gpd
De bewoners van Tiengemeten, die
sinds gisteren vastzitten op het eiland
in het Haringvliet, hopen dat hun iso
lement snel voorbij is. Hoewel ze zich
hebben voorbereid door flink veel
eten, drinken en olie voor de kachels
in te slaan, zien ze het vooruitzicht
om de komende weken niet naar het
vasteland te kunnen, helemaal niet
zitten. Komende maandag wordt een
helikopter ingezet om de zes school-
i kinderen over te zetten, maar
dan mogen de andere bewoners niet
mee. „Het duurt echt lang hoor, zo'n
hele week zonder m'n kinderen," rea
geert Wilma Pons.
Woensdagmiddag tussen vijf en half
zes ging de veerpont voor de laatste
keer. Er werden nog wat uien wegge
bracht, levensmiddelen en olie over
gezet en het waterschap heeft de we
gen op het eiland gestrooid. Voor de
paar weekeinders die er de jaarwisse
ling hadden gevierd, was dit boven
dien de laatste kans om terug te keren
naar het vasteland. En een boer met
kiespijn kon nog net heen en weer om
een tandarts te bezoeken.
De bewoners hadden er weliswaar
rekening mee gehouden dat het zo ver
zou kunnen komen, maar toch komt
het isolement onverwachts. „Ik was er
niet vanuit gegaan dat het nu al dicht
zou zitten", vertelt Pons. „Tussen
kerst en oud en nieuw is de grote
pont, die dan normaal niet vaart, in
gezet, zodat we boodschappen kon
den doen. We hebben voor acht we
ken eten in huis, want vorig jaar duur
de het ook lang. Maat ik had gedacht
we na nieuwjaar nog wel over zouden
kunnen."
Het vervelendst vindt ze nog om
haar kinderen Carina (9) en Jarno (8)
te moeten missen. Die worden maan
dagochtend samen met vier leeftijds
genoten per helikopter opgehaald en
pas volgende week vrijdagmiddag
weer teruggebracht. „Maar als het
doorvriest, kunnen we zelf over het ijs
en hoeven de kinderen niet de hele
week weg te blijven", hoopt Pons.
Mariska Vos (26) is de enige be
woonster van het eiland met een
baan op het vasteland. Zij moet
maandag weer beginnen, maai' vraagt
de eerste week vrij. „Ik vind het niet
leuk om zo lang weg te zijn, het is al
tijd heel gezellig met elkaar." Officieel
mag ze niet met de helikopter mee,
maar na haar vrije week zal ze het
toch proberen. „Ik moet toch naar
mijn werk toe!"
'Nederland heeft recht op eigen drugsbeleid'
De Belgische premier Dehaene keert zich tegen de harde
kritiek van de Franse president Chirac op het Nederland
se drugsbeleid. Chirac probeert volgens Dehaene door
zijn 'agressieve' aanpak andere landen een standpunt op
te dringen. ,,Dat vind ik totaal verkeerd", zegt hij in een
interview met het weekblad Humo.
drijven, voert Chirac een struis
vogelpolitiek: die maatregel ligt
misschien goed bij de publieke
opinie, maar in feite controleert
hij niemandal."
Dehaene zegt het overigens in
principe niet eens te zijn met
het Nederlaadse gedoogbeleid.
Dat liet hij begin december ook
al weten na een top van de zes
brussel» anp
Zolang er geen gemeenschap
pelijk Europees drugsbeleid be
staat, heeft Nederland in de
ogen van Dehaene recht op een
eigen drugsbeleid. Daarover be
staan ook goede afspraken,
meent hij. „Door de controles
aan de Benelux-grenzen op te
christen-democratische rege
ringsleiders van de Europese
Unie. De zes wilden daar toen
geen groot punt van maken
omdat zij zich volgens de Ne
derlandse Europese commissa
ris Van den Broek evenzeer er
geren aan de wijze waarop Chi
rac zijn kritiek uit.
Chirac temperde zijn kritiek
tijdens de laatste Europese top
ontmoeting in Dublin. Hij sloot
zich toen aan bij de zogeheten
action commune, een voorstel
voor een gemeenschappelijke
Europese aanpak van het drugs
probleem. De Nederlandse mi
nister van Justitie Sorgdrager en
haar Franse collega Toubon,
een vertrouweling van Chirac,
hadden daar al eerder overeen
stemming over bereikt.
Met zijn acceptatie van het
plan van aanpak legt Chirac
zich voorlopig neer bij het Ne
derlandse gedoogbeleid, waar
hij vanaf zijn aantreden in 1995
al scherpe kritiek op heeft.
Daardoor is een belangrijk ob
stakel voor een Frans veto tij
dens het Nederlandse voorzit
terschap van de Europese Unie
uit de weg geruimd. Wel willen
de Fransen jaarlijks per land de
resultaten van het drugsbeleid
evalueren.
ede gpd delpad, waarschijnlijk slechts
een paar minuten nadat hij was
neergeschoten. De gealarmeer
de politie zette direct na de
moord het bos af, maar vond
geen spoor van de moordenaar.
In zijn functie als milieu-co
ordinator had het slachtoffer
een ammoniak-reductieplan
ontwikkeld dat het illegaal lozen
van gier moet tegengaan. De
politie sluit een link tussen zijn
beroep en de moord niet uit.
„We sluiten niks uit", aldus een
woordvoerder. Maar voorlopig
richt het onderzoek zich toch
op de veronderstelling dat de
man is neergeschoten door een
autokraker.
De 43-jarige inwoner van Nun
speet die op 22 december dood
werd aangetroffen, is mogelijk
vermoord door een man of
vrouw die hij tijdens een wan
deling op heterdaad betrapte bij
een inbraak in een geparkeerde
auto. De twee schoten in zijn
rug zouden dan bedoeld zijn
om hem het fcwijgen op te leg
gen.
De 43-jarige gemeenteambte
naar had zijn auto geparkeerd
op een parkeerterrein en was
van daaruit een eindje gaan
wandelen in het bos. Passanten
vonden hem daar op een wan-
ANWB: Ellende
met auto vaak
te voorkomen
den haag gpd
De ANWB doet een beroep op
automobilisten zelf maatrege
len te nemen om te voorkomen
jdat ze door het extreem koude
'weer in de problemen komen.
iPer dag doen 6.000 bestuurders
leen beroep op de Wegenwacht
[omdat ze met pech staan. Een
■groot deel van de ellende kan
(men echter zelf voorkomen, al
dus ANWB-woordvoerder Vonk.
Volgens Vonk ontstaan de
jmeeste problemen als mensen
's ochtends of 's avonds met de
lauto weg willen. Dan blijken
isloten en deuren vastgevroren.
Ruitenwissers werken niet meer
omdat "zij vastzitten aan de ra
men terwijl de autobezitter de
•Wissers wel inschakelt. Het ge
volg is een doorgebrand mo
tortje.
Een ander probleem zijn wei
gerende accu's. Veelal wordt dat
veroorzaakt doordat tegelijk
■motor, verwarming, achterruit-
verwarming, lampen en radio
[worden aangezet. Vonk: „Geloof
jhet of niet: er zijn nu nog men
sen die naar de autowasstraat
(rijden om hun wagen schoon te
maken. En daarna bellen ze ons
dat het slot is dichtgevroren".
Door de talloze 'kleine' hulp
vragen raakt de Wegenwacht
overbelast. Meldkamers zijn
(niet meer bereikbaar en men
sen die echt hulp nodig hebben,
moeten daar nu gemiddeld an
derhalf uur op wachten. Nor
maal moet de Wegenwacht bin
nen een half uur ter plaatse zijn.
De ANWB raadt automobilisten
dan ook als voorzorgsmaatregel
dekens en warme kleren mee te
pemen in de auto.
„Maar als mensen nadenken,
kan men zelf veel problemen
yoorkomen. Bijvoorbeeld met
de slotontdooier, eerst duwen
tegen portieren in plaats van die
gelijk open te trekken en niet te
gelijk alle elektrische installaties
aanzetten", aldus Vonk. „Het is
niet zo dat wij nu zeggen 'zoek
het zelf maar uit'. Maar wij zit
ten wel aan onze maximum ca
paciteit. De 300 wegenwachten
rijn nu permanent in actie".
'Hollander Piet' vocht tegen Franco en Hitier
nukerk anp
De bekende oud-Spanjestrijder
en verzetsman Piet Laros is op
nieuwjaarsdag op 95-jarige leef
tijd overleden in een bejaarden
tehuis in Nijkerk. Laros verwierf
door zijn acties de bijnaam
'Hollander Piet'.
De in Kaatsheuvel geboren
Laros nam tijdens de Spaanse
Burgeroorlog deel aan de strijd
om Madrid. Hij werd na de op
richting van de compagnie De
Zeven Provinciën benoemd tot
commandant van dit onderdeel
van de Internationale Brigades.
Laros keerde in december 1938
gewond terug naar Nederland
en werd wegens zijn activiteiten
in Spanje statenloos.
De Spaanse Burgeroorlog
brak uit in 1936, toen het linkse
Volksfront een grote verkie
zingsoverwinning behaalde op
een rechtse coalitie die in de
twee voorgaande jaren tal van
hervormingen had terugge
draaid. Onlusten leidden tot
drie jaar van bittere en bloedige
strijd, waarbij generaal Franco
geleidelijk aan nadrukkelijker
op de voorgrond trad. De bur
geroorlog kreeg een internatio
nale dimensie toen Hitier en
Mussolini Franco wapens en
manschappen stuurden, terwijl
Stalin zich achter de commu
nisten schaarde. West-Europa
beperkte zich onder leiding van
de Britse premier Chamberlain
tot permanent vredesoverleg
dat niets opleverde. Na zijn
overwinning benoemde Franco
zichzelf tot 'caudillo' en bleef
dat tot zijn dood.
Laros was tijdens de Tweede
Wereldoorlog actief in het ver
zet tegen de Duitsers. Hij kwam
terecht in concentratiekamp
Buchenwald en bleef daar tot
de bevrijding. In 1946 kreeg hij
zijn Nederlanderschap terug.
Het hart van de gewezen
Spanjestrijder bleef altijd bij het
Spaanse volk. Hij richtte in
1969 samen met andere oud-
Spanjegangers de solidariteits-
groep Accion Fuego (Actie
Vuur) op, ter ondersteuning
van Spaanse ballingen en fami
lieleden 'die nog steeds zuch
ten onder de dictatuur van
Franco'.
Tot zijn grote voldoening
kreeg Laros onlangs van de
Spaanse regering een docu
ment waarin hem het recht op
het Spaanse staatsburgerschap
werd verleend. Laros wordt
maandag in Utrecht gecre
meerd.
Bewoners Rijnmond voelen zich veiliger
Gewapend met balen hooi staan de melkveehouders bij de Oostvaardersplassen om de paarden en koeien daar bij te voeren. foto wf
lelystad anp
De voedseldropping met een
helikopter boven de Oostvaar
dersplassen is gisteren niet
doorgegaan. De actie was een
initiatief van onder meer de Ne
derlandse Melkveehouders Vak
bond (NMV), maar werd op het
laatste moment afgeblazen na
dat Staatsbosbeheer bij de Poli
tie Luchtvaart Dienst bezwaar
had gemaakt. Staatsbosbeheer
keerde zich tegen de dropping
van balen hooi, waarmee run
deren en paarden in natuurge
bied de Oostvaardersplassen
(Flevoland) van voedsel zouden
worden voorzien. Volgens
Staatsbosbeheer zou de actie te
veel onrust onder de dieren ver
oorzaken.
De Politie Luchtvaart Dienst
adviseerde de initiatiefnemers
daarop van de dropping af te
zien. De melkveehouders gaven
daaraan gehoor. Later werd nog
geprobeerd hooi via de hoofd
ingang van de Oostvaarders
plassen in het gebied te ver
spreiden. Volgens de NMV is
het verspreiden van balen hooi
in het natuurgebied nodig om
dat de dieren in het gebied door
de winterse omstandigheden
moeilijk aan voedsel kunnen
komen. Staatsbosbeheer stelt
dat de dieren momenteel vol
doende voedsel kunnen vinden
en allemaal een flinke vetreser-
ve hebben opgebouwd. „De ge
zondheid van de dieren is per
fect," aldus opzichter Jan van
den Bosch van de Oostvaarders
plassen.
patricia van der zalm
De eerste twintig minuten na het op
staan zijn keihard. Maar zodra het tot
houtkachel omgebouwde olievat warm
te begint te geven, is het leven ook bij
min 12 goed, vinden de Tielse tenten
bewoners Peter Zwerus en Rose Ver
kerk. „Fris gewassen met gekookt water,
schone sokken, de geur van koffie, heer
lijk", zegt Zwerus (47) genietend in de
'keukentent'. De koffie pruttelt in de
pot. Het is ronduit behaaglijk.
Ze staan er nog, ook bij deze winterse
temperaturen. Het paar en hun twaalf
jarige dochter Mo waren begin decem
ber tot hun verbijstering ineens dagen
lang nieuws. De ene cameraploeg na de
andere journalist dook op bij de drie
tenten van het stel, op een leegstaand
Stukje land op industrieterrein Laten-
stein in Tiel. Daarna kwam de stilte.
Peter en Rose vinden het best zo. Ze
leven immers hun eigen leven; en niet
om daarmee in het nieuws te komen. Ze
zijn veel te druk met het bijeenscharre
len van hun dagelijkse kostje. Peter is
met dit weer zeker twee a drie uur per
dag bezig met hout verzamelen en hak
ken. Van een paar fabriekjes in de buurt
krijgen ze houten pallets, passanten ko
men deze dagen langs met een kistje
hout of zetten het zwijgend voor de tent
neer. „Of we zijn druk met badwater ha
len uit de vijver in de buurt. Daarvoor
moeten we eerst een wak hakken..Dat
hebben wij dan weer", zegt Zwerus la
chend.
Rose zet koffie en wijst de onderkant
van de tent aan. „Die is 's ochtends hele
maal bevroren. Het is net een grote
diepvries met een kachel erin. Toch heb
ben we ook 's nachts geen last van de
kou. Goede slaapzakken, wollen dekens
en sokken. Je lichaam went er waar
schijnlijk aan". Voor de hond zijn spe
ciale voorzieningen getroffen: naast de
kachel staat een houten hondenbak met
een tempexbodem. „Hij krijgt 's avonds
een deken over zich heen en valt zo in
slaap".
De golf aan publiciteit vorige maand
mag dan een hoop onverwachte drukte
hebben gebracht, Peter en Rose (41)
plukken er in zekere zin ook de vruchten
van. „Rond Kerst kregen we pakketten
van mensen uit het hele land, tot Zwolle
aan toe. Met de feestdagen dachten
mensen kennelijk: kom, we gaan ze iets
brengen", zegt Rose.
De reacties waren volgens Peter
eensluidend. „Zet 'm op! U leeft op een
manier waar wij de moed niet voor heb
ben, zeiden ze. Sommigen vonden het
hier binnen warmer dan in hun eigen
huis. Geen enkele negatieve reactie.
Hartverwarmend".
Ronduit onder de indruk waren de
twee van het bezoek voor Kerstmis van
de Tielse burgemeester Van Tellingen.
„Dat is wel zo'n fantastisch onderhoud
geworden", vindt Peter. „We hebben
echt van mens tot mens gepraat. Ik heb
het gevoel dat hij onze leefwijze begrijpt,
dat hij er open voor staat. Een tas ka-
dootjes vanuit alle delen van de wereld
nam hij mee, onder het motto 'de we
reld is groter dan alleen Tiel'. Wierook,
koffie, gelukspoppetjes. Als hartegift
vonden we het overweldigend".
Over de toekomst, voor zover Peter en
Rose zich daarmee bezig houden, is niet
echt gesproken. Of ze er kunnen blijven
zal afhangen van wat grondeigenaar In-
ternatio-Müiler, een scheepsbedrijf uit
Rotterdam, met het stukje land van plan
is. „We maken niet echt plannen, we le
ven van dag tot dag. Maar als we kunnen
blijven we het liefst hier. Het is hier
mooi. Je voelt je echt inwoner van een
deltagebied. En het contact met de ge
meente Tiel is uniek. Ze nemen ons te
genover de media zelfs een beetje in be
scherming. We worden een beetje ge
knuffeld. Dat hebben we in andere
plaatsen wel anders meegemaakt", zegt
Zwerus, turend in de vlammen van zijn
houtkachel. Voor hem is het de mooist
denkbare kleurentelevisie.
Een 5-daagse midweek, inkl. trein-
retour tussen eike willekeurige
plaats in Nederland en Almelo,
2 treintaxi-kaartjes en 2 taxiritten
in Almelo r a >=e p>
475," p.p.
Geheel verzorgd, Inkl. 4 overnachtingen,
alle drankjes en maaltijden, gebruik van
vele spel/acilitelten en Iedere avond
entertainment
Plussers betalen bij ons altijd minder.
Alle all-ln midweek-arrangementen
van ma. t/m do. f 100,- p.p.p.n.l
Vraag vrijblijvend onze folder aan.
Preston Palace - Almelo - Tel. 0546-542121
den haag» anp
De politie wil meer gaan luiste
ren naar de burger. Zowel in de
Rijnmond als in oostelijk Ne
derland komen praatgroepen
waarin de politie met burgers
overlegt over het beleid. In
Utrecht komen extra wijkagen
ten.
Het Rijnmondgebied is een
stuk veiliger geworden, meldde
de nieuwe korpschef Brinkman.
Het aantal inbraken, vernielin
gen en diefstallen is het afgelo
pen jaar flink gedaald. Het aan
tal roofovervallen en andere ge
weldsdelicten nam nauwelijks
af, maar burgers hebben daar
veel minder vaak mee te ma
ken. Vandaar dat nu 'slechts'
een op de elf Rijnmondbewo
ners zich onveilig voelt tegen
een op de acht een jaar geleden.
Maar dat wil niet zeggen dat
de politie op zijn lauweren kan
gaan rusten, waarschuwde de
Brinkman. De voormalige leger
commandant nam in oktober
het roer over van korpschef
Messing. Die investeerde veel in
decentralisatie en in kleine poli
tiebureaus naar Japans model,
om de agenten dichtbij de be
volking te krijgen. Brinkman wil
die lijn wel vasthouden, maar
ziet tevens de beperkingen. Het
leidt ook tot eiland-denken en
het verhindert dat politiemen
sen van elkaar kunnen leren. Hij
wil ook speciale teams mét bur
gers die politie-optreden snel
evalueren om fouten te signale
ren en herhaling ervan te voor
komen.
Brinkmans Utrechtse collega
Wiarda meldde eveneens dalen
de misdaadcijfers. Het aantal
inbraken in de Utrechtse regio
daalde tussen 1994 en 1996 met
een kwart. Het inbraakrisico
komt nu overeen met het lan
delijk gemiddelde, terwijl dat ja
renlang veel hoger lag. Het aan
tal overvallen op banken, be
drijven en winkels daalde de af
gelopen twee jaar van 157 naar
126 per jaar. Wiarda, die per 1
september Brand in de regio
Haaglanden opvolgt, was vol lof
over de fietsende wijkagent. Per
1 juni zullen 250 extra wijkagen
ten een oogje in het zeil hou
den. De komende jaren wordt
dat aantal uitgebreid tot vier
honderd.
De nieuwjaarsrede van de
Amsterdamse hoofdcommissa
ris Nordholt wordt niet eerder
dan maandag verwacht. Het zal
Nordholts laatste zijn, hij ver
laat de politie dit jaar. De even
eens vertrekkende Haagse com
missaris Brand drong gisteren
aan op snelle duidelijkheid uit
politiek Den Haag over wat de
politie nu precies wel en. niet
mag doen bij het aanpakken
van drugscriminaliteit.
Korpschef Beuving in de regio
Oost- en Noord-Gelderland
kondigde aan dat in 1997 iedere
gemeente in deze regio een ei
gen gemeenteteam krijgt. Vol
gens de Gelderse korpschef
moet de nieuwe reorganisatie
ertoe bijdragen dat en agenten
en de lokale gemeenschap el
kaar beter leren kennen. Er ko
men in elke gemeente ook
praatgroepen, waarin burgers
met de politie overleggen over
het beleid. In de regio IJsselland
daalde het aantal verkeersdo
den in 1996 van 87 tot 58, mede
door de intensievere verkeers
controles. De politie in het dis
trict slingerde 70.000 hardrij
ders op de bon, een jaar eerder
waren dat er nog 28.000.
