Restauratie beelden
vooralsnog te duur
Zuilen
tegen
diefstal
Kop dicht, ik moet
echtenstudie goed
beoordeeld door VS
Onderzoeksinstituut
crijgt miljoen gulden
Cursussen voor ouderen
aan Leidse universiteit
KERSTTROTS
Vil Hoogervorst staat niet
voor zichzelf in deze
ubriek. Ze beschouwt een
vermelding in
KERSTTROTS puur als
een eerbetoon aan haar
nan, die medio vorig jaar
na een ziekbed van acht
/eken overleed. Zijn grote
lobby was zijn kerstdorp.
endf Vorig jaar rond deze tijd kon ik
et nog niet aan om het
erstdorp weer voor het raam te
;tten. Toen heeft het in de
ipel gestaan. Vlakbij zijn graf.
had er geen moeite mee dat
;t daar stond. Nee, ik vond het
;lfs heerlijk om ernaar toe te
late Jan. Maar ik wilde het niet in
blai uis.
lit jaar heb ik het dorp wel
?nesv itgestald voor het raam. Ik zie
-eiinn et nu zo: als ik het neerzet is
antif lijn man er bij. Eigenlijk hoort
ook een treintje te rijden.
10 laar dat kan ik emotioneel nog
(iet aan. Die trein vond-ie zo
ichtig. Daar kon hij uren naar
itten kijken,
is niet zo dat ik mijn man
kerst het meest mis. Als je
jtrien grandioos huwelijk hebt
B 6 ehad, mis je hem elke dag. Het
2162 soms moeilijk, maar je moet
irder met je leven. Het heeft
nleen zin om de hele dag bij de
akken neer te zitten. Daar ben
nens ook niet voor.
islirect na 3 oktober ging mijn
ian altijd weer aan zijn
vCK erstdorp werken. Het was een
cht gezinsmens. Dan zat hij
ier in de huiskamer aan zijn
Box, erkbank te zagen. Het begon
reba'i fs jaar geleden met die kerk. In
loop der jaren kwamen er
moest perfect zijn. Kijk maar, de
kerk heeft glazen raampjes en
een klok die kan luiden. Die stal
maakte hij van takken uit de
In de buurt kent iedereen het
Lezing over
barre tocht
naar voet
Mount Everest
LEIDEN
Nivon afdeling Leiden orga
niseert op vrijdag 10 januari
weer een wandelcafé, ge
volgd door een wandeling
twee dagen later. Inleider de
ze keer is Ton Vrijenhoek. Hij
maakte een wandeling naar
de voet van de Mount Eve
rest. De befaamde Everest is
hij niet opgeweest, maar de
voet (oftewel de berg Kala
Pattar) is nog altijd 5545 me
ter hoog.
De bergwandelaar verhaalt
over zijn (barre) tocht dooi
de Himalaya van Jiri naar
Kala Pattar.
Het wandelcafé wordt ge
houden in buurthuis De Pan-
crat aan de Middelstegracht
85. De toegangsprijs be
draagt drie gulden, het café
gaat om 20.00 uur open.
Zondag 12 januari wordt
het wandelcafé gevolgd door
een wandeling 'in de achter
tuin' van Voorschoten. Ver
zamelen om 10.00 uur bij NS
Leiden-Lammerschans.
In februari is er een lezing
over de sterrenhemel, ge
volgd door een 'sterrenwan
deling' rond Leiden.
\TERDAG 28 DECEMBER 1996
-IVNNO 1896
Maandag 28 December
(data"
De Haagsche Rechtbank veroordeelde heden: een jongeman uit
iden, die een agent beleedigde toen deze hem verbood na be-
■|»-|etten tijd kleedjes te kloppen, tot 5 dagen; een jongen uit Lei-
•v* jen, die alhier van eene uitdragersuitstalling een paar kleedings-
At> rikken wegnam om een paar schaatsen te kunnen koopen, tot
ipzending naar een Rijksopvoedingsgesticht tot 16 October
1899 en een man uit Delft die een student aldaar dwong een
loor hem gehuurde kamer te verlaten, tot 10 boete of 10 da-
;en gevangenisstraf.
JANNO 1971
dinsdag 28 december
|ohan Cruijff is als eerste Nederlander in de zestienjarige ge
schiedenis van de verkiezing uitgeroepen tot Europees voet
baller van het jaar. De 24-jarige Ajaxied „schoot" tijdens de jaar-
f" lijkse verkiezing van het Franse voetbalblad „France Football"
een record aantal punten van 116 bijeen. Maximaal waren er
130 punten te behalen. De Italiaan Sandro Mazzola (Inter) ein-
met 57 punten op de tweede en de Engelsman George
Best (Manchester United) bezette met 56 punten de derde
plaats. Cruijff ontvangt voor zijn uitverkiezing de „Gouden Bal".
2 dgi
Een diefstalbestendig fietspar-
keersysteem heet het te zijn.
Bikepark is de naam. Uit Zwe
den afkomstig. De gemeente
Leiden is aan de 'Leidse' kant
van station De Vink een proef
van een half jaar begonnen met
dit systeem. Na die periode
moet duidelijk zijn of de gepar
keerde fietsen goed beschermd
worden door Bikepark.
Bikepark is een zuil van tach
tig centimeter hoog en twintig
centimeter breed waaraan twee Fietszuilen bij station De Vink.
fietsen kunnen worden vastge
zet. Een met rubber beklede zuil zit voor elke fiets een sleutel
hardstalen beugel omsluit het waarmee het slot kan worden
frame. Aan de voorkant van de geopend.
Leidse rechtenfaculteit heeft
lieuw een erkenning in de
acht gesleept van de American
R/$(ir Association, die oordeelt
/er de kwaliteit van onderwijs
in rechtenfaculteiten. In 1994
kreeg Leiden als eerste in Ne-
irland deze ABA-erkenning,
e Leidse faculteit heeft een
,ei itwisselingsprogramma met
jemeente haalt bakken weg
,r/ let de oudejaarsviering inclusief alle vuurwerkperikelen in het
5034 loruitzicht, stopt de gemeente Leiden op maandag en dinsdag de
eningen van de papierbakken dicht. Zo'n 15 bakken worden
iggehaald van de 'gevaarlijkste' plekken (zoals de Zeemanlaan en
ribtJeMarnixstraat). Die worden tijdelijk gestationeerd op de gemeen-
werf. De overige bijna 150 papierbaldcen worden met een plaat
i,| ichtgeschroefd. De gemeente neemt de maatregel op grond van
iog v varingen in het verleden. De glasbakken zijn gemaakt van polyes-
en kunnen niet worden dichtgemaakt. Deze bakken (150 stuks)
gorden allemaal weggehaald en op de gemeentewerf neergezet,
'•^^londerdag 2 januari worden alle bakken weer geopend en terugge-
cretet Centrum voor Weten-
•haps- en Technologiestudies
a_®^'pn de Leidse universiteit heeft
im een miljoen gulden van-de
«a^uropese Unie gekregen. Het
mtrum, onder leiding van
rof. dr. van Raan, zal met dit
verschillende universiteiten
de VS. De ABA-inspectie o
deelt dat de Leidse opleiding
'volwassen'
niseerd'. „De Amerikaanse stu
denten zijn enthousiast over de
inhoud van het programma en
de kwaliteit van het onderwijs.
De voorbereiding van de werk
groepen en colleges eist meer
van de studenten dan ze in de
US-Lawschools gewend zijn."
goed geórga8 Inzamelactie begraafplaats Zijlpoort
De wonden van de roomskatholieke begraafplaats Zijl
poort zijn nog niet geheeld. De kostbare beelden, die
eind september door vandalen werden vernield, zijn tot
nu toe niet gerepareerd. Daarvoor ontbreekt het beno
digde geld. De inzamelingsactie van de Stichting Rooms
katholieke Begraafplaatsen voor Leiden die het kerkhof
beheert, is tot nu toe geen succes.
geld onderzoek doen naar de rol
van wetenschap en technologie
in Europa. Samen met Duitse
collega's willen de Leidse on
derzoekers een methode ont
wikkelen om de positie van Eu
ropa in kaart te brengen als het
gaat om technologie en weten
schap.
LEIDEN HERMAN JOUSTRA
„Het gaat maar heel moei
zaam", zegt penningmeester A.
Silvester. Hij schat dat er onge
veer 1200 gulden is binnenge
komen. Voor de restauratie is
iets minder dan 30.000 gulden
nodig. „Het zijn oude beelden,
ik denk zo'n 150 jaar oud. Wat
ze verder zo duur maakt is dat
ze zijn gemaakt van zink en
daarna beschilderd. Dat gebeurt
tegenwoordig niet zo vaak
De vandalen verminkten die
antieke beelden - Christus, Ma
ria en Johannes - behoorlijk. Ze
trapten de Kanden van Maria
eraf, onthoofden de beelden
van Christus en Johannes en
braken de romp van het laatst
genoemde beeld in tweeën. Be
halve de beelden vernielden ze
nog een stuk of zes grafzerken,
evenals een aantal kruisen. De
daders zijn nooit gepakt.
Hoewel de begraafplaats en
bijbehorende kapel beide rijks
monument zijn, is het op dit
moment nog onduidelijk of de
Rijksdienst voor Monumenten
zorg de subsidie zal toekennen
voor restauratie van de beel
dengroep, laat de secretaris van
de stichting, A. van der Meijden,
weten.
De stichting is overigens wel
bezig met het opknappen van
de begraafplaats en de kapel. Zo
zijn er plannen voor een bid
plaats. „Niet echt een kapel,
LEIDEN CAROLINE VAN OVERBEE
Er zijn tien van die zuiltjes
neergezet bij het station. Uiter
aard kunnen ook Voorschotena-
FOTO HIELCO KUIPERS
'fietsslot' gebrui
ken, zo laat de gemeente Leiden
weten.
Griekse wiskunde, eten en eet
cultuur, de mens Jezus, sterren
kunde, evolotie, middeleeuwse
vroomheid, tuinkunst, Frans ro
mans, de Alpen.. Zomaar wat
onderwerpen voor geïnteres
seerde vijftig plussers. De the
ma's worden volgend jaar uitge
diept in de nieuwe cursussen
van het Hoger Onderwijs voor
Ouderen aan de Leidse univer
siteit.
Hoger Onderwijs voor Oude
ren is bedoeld voor mensen die
geïnteresseerd zijn in weten
schap, maar niet een volledige
studie aan de universiteit willen
volgen. Universitair docenten
en hoogleraren, al dan niet zelf
met pensioen, verzorgen de
crusussen die overdag worden
gegeven en enkele weken in be
slag nemen. Een vooropleiding
is niet nodig, wel moet er een
De volgende c
vanaf februari op stapel: 'De
geest van de Griekse wiskunde',
'Wat heeft filosofie met God te
maken?', 'Over de tong; achter
gronden en gedachten betref
fende eten en eetcultuur', 'Je
zus, de mens achter de geloofs
voorstellingen', 'Reacties op de
nieuwe wereld' (Spaans Ameri
ka), 'Sterrenkunde, reizen door
ruimte en tijd', 'Evolutie en ge
drag', 'Middeleeuwse vroom
heid, alleen middeleeuws?', 'De
hof van Eden; tuinkunstgeschie
denis door de eeuwen', 'Be
roemde verzamelaars in het
Rijksmuseum voor Volkenkun
de', 'Op zoek naar het individu',
'De Franse roman in de 19de
eeuw' en 'De geologie van de
Alpen'.
maar een bezinningsruimte.
Een klein, mooi gebouwtje. Een
plek van rust waar mensen een
kaars kunnen opsteken, kunnen
bidden", aldus Van der Meij
den. Daarnaast is het de bedoe
ling dat architecte A. Dillen met
een plan komt voor de herin
richting van de begraafplaats.
Zij zorgde eerder voor de herin
richting van de begraafplaats bij
de Groenesteeg. Van der Meij
den. „Zijlpoort is een mooie be
graafplaats, maar het kan altijd
nog mooier."
De opknapbeurt staat los van
de gewenste restauratie van de
beeldengroep. Sinds de herope
ning in 1985 - in 1968 werd het
kerkhof gesloten omdat het te
vol was - is de begraafplaats ge
regeld verfraaid.
Wie geld beschikbaar wil stel
len voor de restauratie van de
beelden, kan zijn gift storten
op postrekening 2682468, ten
name van 'Penningmeester RK
Begraafplaatsen voor Leiden',
onder vermelding van 'Restau
ratiefonds'.
Diabetes Jeugdclub voorkomt isolement kinderen en pubers
kerstdorp. Vooral 's avonds is
het een prachtig gezicht met al
die lampjes. Dan blijft iedereen
staan. Drie jaar geleden won
mijn man er een taart mee. Van
de politie. Die vond ons huis
het mooist versierd van alle
huizen in Leiden. Stonden er
ineens zestien agenten voor de
deur met een doos. Dat zal ik
nooit vergeten."
TEKSTJUPYNIHOF
FOTO DICK HOCEWONING
Moving Out Party
LEIDEN
Ook dit jaar zal een Moving Out
Party worden gehouden door de
Leidse Welzijnsorganisatie. De
Party is een onderdeel van een
compleet kerstvakantie- pro
gramma en zal worden gehou
den op 31 december. Kinderen
die graag spelletjes doen, zijn
van harte welkom van 13 tot 17
uur in buurthuis 't Spoortje.
MARINA VAN DEN BERG
Moeten eten als je geen trek
hebt, en willen eten, maar niet
mogen. Je hele leven lang vier
keer per dag spuiten. Voortdu
rend opletten of je niet te veel
energie verbruikt, of je niet te
emotioneel bent. Leven in een
kwetsbaar lichaam dat bij het
minste van slag raakt. Kinderen
met diabetes weten niet beter.
Toch blijkt dat ze in de proble
men kunnen raken, zeker als ze
ouder worden. Het strikte eet
patroon staat bijna garant voor
de eetziekten anorexia en bouli-
mia. Te vaak gaan deze kinde
ren vroegtijdig uit huis of heb
ben ze depressies. In Leider
dorp is daarom de DJ-club -
Diabetes Jeugd-club - opge
richt. Kinderen krijgen er begrip
en steun van lotgenoten.
's Nachts krijgt Else-Marijn
Schut (16) vaak last van hypo's,
een te laag bloedglucosegehalte.
„Als ik te laag zit, ga ik zweten
en trillen en kan niks me meer
schelen", zegt ze. Behalve eten.
Koolhydraten heeft ze nodig om
het gehalte weer normaal te
krijgen. „Ik sta midden in de
nacht op en ga eten, ik proef
niks meer, ik blijf eten tot ik me
weer goed voel." Dat laatste is
ook gevaarlijk. „Je kan door
schieten, het gehalte wordt dan
weer veel te hoog." Onredelijk
heid is ook een symptoom van
een hypo. „Het is beter als er
dan iemand is die me niet te
veel laat eten, maar dan kan ik
héél moeilijk gaan doen." Ze
lacht, Hollands welvaren, een
mooie meid met rode wangen.
„Kop dicht, ik moet eten!"
Diabetes 'type I' ontstaat
meestal bij jonge kinderen. Het
lichaam maakt geen insuline
aan. waardoor de glucose in het
bloed niet kan worden opgeno
men in de lichaamscellen. Bij
diabetici gaat de bloedglucose-
Spiegel als een jojo op en neer.
Te hoge waarden - hyperglyke-
mie - leiden tot blindheid, scha
de aan de nieren en amputaties
van ledematen. Maar als een
diabeticus niet op tijd eet, in
eens flink gaat sporten of te veel
insuline spuit, wordt het gehalte
te laag. Zo'n hypoglykemie kan
leiden tot een coma of de dood.
C. de Jong is psychologe in
het Rijnlandziekenhuis in Lei
derdorp. Samen met kinderarts
J. Gosen richtte zij de DJ-club
op, een organisatie voor kinde
ren met diabetes. Zo'n 1800 van
de 5000 kinderen in Nederland
met deze ziekte zijn lid. De Jong
doet onderzoek naar de gevol
gen van diabetes bij kinderen.
„Het heeft enorme effecten op
het dagelijks leven. Ze kunnen
niet ineens een bord patat eten
als ze dat normaal nooit doen,"
aldus De Jong, „en ook als ze
geen trek hebben, moeten ze
toch eten."
Ook het prikken van insluline
is belastend. „Zo'n tweejarige
hummel die brult als hij gepriïh
wordt", zegt De Jong, „die snapt
er echt niks van." In haar psy
chologische praktijk krijgt ze de
probleemgevallen. Zo laeeg ze
onlangs van een kind te horen:
„Mamma, wanneer vind je me
weer lief, dat ik geen prik meer
hoef?"
Kinderen kunnen flink hu
meurig zijn als hun bloedgluco-
segehaJtes wisselen. Dit leidt tot
veel onbegrip, zeker op school.
„Als zo'n kind gegymd heeft,
kan ie 'te laag' komen en dan
gaat het klieren. Terwijl het ei
genlijk een suikerklontje en een
boterham moet hebben", ver
zucht De Jong. Het lastige is ook
dat de diabeticus zelf het niet
goed door heeft. „Ik voel me
dan heel hulpeloos, machteloos
eigenlijk", zegt Else-Marijn. Als
haar waarden te hoog ?ijn,
wordt ze sloom. „Dan kan niks
me meer schelen, eigenlijk ben
ik dan constant stoned", grapt
Het geregelde leven, op het ri
gide af eten,, de constante zorg
voor het lichaam en het onbe
grip van de omgeving kunnen
tot andere problemen leiden.
De Jong„Ze durven minder, ze
gaan geen uitdagingen meer
aan." Daarom organiseert de
DJ-club activiteiten als 'bungee-
jumpen' en 'abseilen'. „Zo leren
de kinderen dat hun grenzen
verder liggen dan ze denken."
Else-Marijn Schut is kaderlid.
Zij begeleidt onder andere de
kleinere kinderen op kampen.
„De DJ-club betekent héél veel
voor me", zegt ze, „Ik ken meer
mensen mét diabetes dan zon
der. Je bent onder elkaar, dan
hoef je niet uit te leggen dat je
te laag zit en hoe je je dan voelt.
Of dat je moét eten. Op een ge
woon kamp moest ik smeken
om wat te krijgen, dan is 's
avonds de keuken dicht."
Het blijkt dat oudere kinderen
zich daarom isoleren. De Jong:
„Ze hebben geen zin meer om
het steeds uit te leggen, dan
blijven ze liever thuis." Else-
Marijn: „Ik ben heel erg op me
zelf, ik zit hier best met m'n
muziek en mijn dieren." Konijn
Ukkie knaagt inmiddels aan
mijn schoenveter. Haar kleine
kamer is volgebouwd met aqua
ria. Alleen de DJ-club vindt ze
'gaaf. „Dat je zoveel kan leren
van elkaar, dingen uitwisselen.
En je zorgt voor elkaar. Ik ben
echt gek op die mensen."
De puberteit, de hormonen,
de emoties, door alles raakt El
se-Marijn ontregeld. Ze moet
ook afvallen, maar dat is lastig
als^je 's nachts door de 'hypo's'
moet eten. Elke drie maanden
moet ze op controle. Weer twee
kilo erbij. Else-Marijn schiet uit
haar slof en wordt boos op haar
arts. „Ach mens, denk ik dan, jij
weet niet hoe het is!"
Haar toekomst? Ze wil chirurg
worden, maar dan kan niet met
diabetes. Werken in een me
disch- kinderdagverblijf lijkt
haar ook wel wat. Met de nieu
we ziektewet is De Jong bezorgd
dat het steeds moeilijker wordt
voor diabetici. Werkgevers wil
len geen risico lopen.
Else-Marijn hoopt dat ze nog
iets vinden, zodat ze niet meer
hoeft te spuiten. Toen ze een
jaar of tien was, deden ze on
derzoek naar insuline via een
'pufje' in de mond. „Daar heb ik
vijf jaar naar toegeleefd, maar
dat is nooit gelukt." Toen reali
seerde ze zich ineens dat ze
haar hele leven diabetes zal
hebben. „Ik heb het ook nog als
ik oma ben... dat is toch wel wat
minder."
