OUDEJAARSBIJLAGE
OVERZICHT BUITENLAND
Het Schotse plaatsje Dunblane was op-13 maart het toneel van een gruwelijk bloedbad. Thomas Hamilton, een
labiele man met pedofiele neigingen, stormde op die dag zwaarbewapend een lagere school binnen. Daar
schoot hij zijn pistolen en geweren leeg op een klas vijf-en zesjarigen en hun onderwijzeres. Zestien kinderen
en juf Gwen Mayor stierven in de kogelregen. De foto werd enkele dagen voor de slachting gemaakt. Hamilton
verklaarde later te hebben gehandeld uit woede, omdat het hem verboden was nog langer 'jongensclubs' te
leiden. Bij die padvinder-achtige verenigingen van eigen makelij zou hij geregeld op het randje van misbruik
hebben gebalanceerd. Het drama in Dunblane leidde later tot nieuwe wetgeving, die het bezit van vrijwel alle
wapens in Groot-Brittannië verbood. foto reuters
Op 7 augustus sloeg in de Spaanse Pyreneeën het noodweer toe. Twee riviertjes veranderden door hevige a
weersbuien in een woeste stroom van water, modder, bomen en puin. Binnen tien minuten was de camping
Virgen de las Nieves in de buurt van Biescas van de aardbodem verdwenen. Onder de 76 doden waren vierl
den van een Nederlands gezin. foto reuters gustau nacap,
Voor het Midden-Oosten was 1996 een bewogen jaar. In februari en maart pleegde de islamitische Harnas
gruwelijke zelfmoordaanslagen in Jeruzalem en Tel Aviv. In april volgde een Israëlische veldtocht in Zuid-Liba-
non, waar Harnas zich schuilhield. Tijdens die campagne beschoot Israël op 18 april een VN-post in Kana (fo
to), waar vluchtelingen waren ondergebracht. Meer dan honderd mensen kwamen om bij het drama, dat vol
gens Israël door Hamas was uitgelokt. De guerrilla's zouden raketten vanaf het terrein van de post hebben af
geschoten. Amnesty International hield het echter op opzet van Israël. De instabiliteit kostte premier Peres eind
mei de verkiezingszege. Onder zijn opvolger Netanyahu raakte het vredesproces in de versukkeling, al is nu
wel een akkoord over Hebron ophanden. foto reuters najla abujahjah
Na een ambtsperiode van 'ups' en 'downs' gaven de
Amerikanen Bill Clinton op 5 november het voordeel
van de twijfel. De oud-gouverneur van Arkansas was
na Franklin Roosevelt de eerste Democratische presi
dent die werd herkozen. De uitslag van de verkiezin
gen was geen verrassing. Al ver voor de stembusgang
was duidelijk dat Clintons Republikeinse rivaal Bob
Dole geen schijn van kans had.
foto reuters luc novovitch
Aanbeden en verguisd, snel naar grote hoogte ges!
gen en even snel weer diep gevallen: Aleksandr Le-
bed, de Russische ex-generaal die zomaar derde
werd bij de presidentsverkiezingen. President Jelts
koos eieren voor zijn geld, en benoemde zijn rivaal
veiligheidsadviseur. In die hoedanigheid slaagde Le
bed er in een einde te maken aan de oorlog in Tsjel
jenië, reden om in traditionele Kaukasische kledij te
poseren. Toen de ex-militair tijdens de ziekte van Ji
sin echtereen onverkwikkelijke machtsstrijd met an
dere hoge Kremlin-functionarissen aanging, maakt
de president per decreet een einde aan het advi
seurschap van Lebed. Die liet zich echter niet uit I*
veld slaan, en bereidt zich nu via de plaatselijke poi
tiek voor op de volgende presidentsverkiezingen.
foto
Het West-Afrikaanse Liberia was in het voorjaar het toneel van een mensonterende burgeroorlog en een daar
opvolgend vluchtelingendrama. De al jaren slepende strijd tussen de milities van Charles Taylor en Alijah Kro-
mah enerzijds en die van Roosevelt Johnson anderzijds laaide ineens op, toen de eerste twee Johnson uit de
regering zetten. Weken achtereen was de hoofdstad Monrovia het toneel van gevechten, vaak tussen zeer jon
ge kindsoldaten. Als gevolg daarvan ontvluchtten duizenden mensen in april en mei het land op wrakke sche
pen zonder enige voorzieningen. Ze dobberden vaak weken doelloos op de Atlantische Oceaan, omdat buur
landen als Nigeria en Ghana aanvankelijk weigerden hen op te nemen. foto reuters corinne dufka
Op 17 juli stortte een Boeing 747 van de Amerikaanse luchtvaartmaat
schappij TWA vlak na het opstijgen neer voor de kust van het Amerikaan
se New Jersey. Alle 228 inzittenden kwamen daarbij om het leven. In eer
ste instantie werd gedacht aan een aanslag. Vervolgens werd gesugge
reerd dat de Amerikaanse marine het toestel per ongeluk had neerge
haald tijdens een oefening. Later bleek dat de brandstoftank zeer waar
schijnlijk is ontploft door ophoping van gassen. foto reuters
Het vorig jaar in Dayton gesloten vredesakkoord van Bosnië mondde op 14 september uit in verkiezingen. Oix
burgemeester Van Thijn van Amsterdam, die toezicht hield op de stembusgang, noemde de verkiezingen 'ven
van perfect maar acceptabel'. Voornaamste struikelblok was dat vluchtelingen en ontheemden hun stem moe
ten uitbrengen in hun oorspronkelijke woonplaats. Slechts 30.000 van de 140.000 tot 200.000 ontheemden de
den dat. De Bosnische president Izetbegovic won en leidt nu het driehoofdige presidentschap. De oorlog mag
dan voorbij zijn, maar nog steeds worden duizenden mensen vermist. Op de foto de begrafenis van een mos
limmeisje dat samen met haar ouders en drie broertjes en zusjes in een massagraf werd aangetroffen.
foto reuters damir sago
In het najaar was er
opnieuw sprake van
een Afrikaans vluchte
lingendrama. De strijd
tussen het Zaïrese le
ger en Tutsi-rebellen
bedreigde honderd
duizenden Rwande-
zen, voornamelijk Hu
tu's, in hun opvang
kampen in Oost-Zaï-
re. Massaal sloegen
zij op de vlucht rich
ting Rwanda, het land
dat zij uit angst voor
de Tutsi's enkele jaren
geleden hadden ver
laten. De internationa
le gemeenschap
sprak lang over even
tueel militair ingrijpen
om de veiligheid van
de vluchtelingen te
garanderen, besloot
uiteindelijk actië te
ondernemen, maar
toen was het niet
meer nodig. De vluch
telingen waren al op
eigen houtje terugge
keerd. foto epa
Geen enkel Europees land liep in 1996 zoveel builen en schrammen aan het zelfbeeld op als België. In augustus
werd met de oplossing van twee ogenschijnlijk 'gewone' verdwijningen het deksel van een enorme beerput ge
trokken. Want pas na de arrestatie van de bende van Mare Dutroux en de vondst van de vermoorde meisjes
Julie, Mélissa, An en Eefje, kwam naar buiten dat rivaliserende politiediensten, falende rechters, corrupte politici
en omkoopbare rijkswachters er voor hadden gezorgd dat de grootste zedenaffaire uit de Belgische geschie
denis jarenlang ongestoord kon voortwoekeren. De volkswoede was groot, vooral toen de succesvolle onder
zoeksrechter Connerotte wegens partijdigheid van de zaak werd gehaald. Dat besluit leidde op 20 oktober tot
de 'Witte Mars' van 150.000 mensen in Brussel. De zaak-Dutroux zorgde onverwachts ook nog voor een
stroomversnelling in het onderzoek naar de moord op politicus André Cools in 1991Een verdachte in de ze
denaffaire wees oud-minister Alain van der Biest aan als opdrachtgever. Hij zit lopende het onderzoek vast.
Minder verheugend was de kwestie-Di Rupo. De vice-premier in het kabinet-Dehaene werd op grond van
naar later bleek onbetrouwbare getuigenverklaringen beschuldigd van pedofiele contacten met minderjarige
jongens. Hij kon zijn politieke huid maar ternauwernood redden. foto epa
Aanmerkelijk dikker dan vóór zijn levensreddende hartoperatie en ogenschijnlijk fit
ging de Russische president Jeltsin in mei de verkiezingscampagne in. Hij liet zich
door het hele land zien, dansend, flirtend, vol zelfvertrouwen en vooral vol beloftes.
Het hielp, want Jeltsin maakte een ogenschijnlijk onoverbrugbare achterstand op zijn
communistische rivaal Zjoeganov goed, al had hij er twee rondes voor nodig om het
Kremlin opnieuw te kunnen betrekken. Kort voor de tweede ronde, begin juli, eiste alk
inspanning haar tol: Jeltsin stortte met hartproblemen in en verdween uit het openba
re leven. Begin november onderging hij een bypass-operatie, waarvan hij goed her
stelde. foto epi
Met de ontploffing van een enorme bom twee doden, tientallen ge
wonden kwam op 9 februari een einde aan achttien maanden Noord-
Ierse vrede. De IRA blies in het Londense Canary Wharf zijn zelf afgekon
digde bestand op, uit frustratie over het uitblijven van perspectief op het
meepraten over een vredesregeling. Na de eerste bom volgden nog en
kele mislukte aanslagen in Londen en gigantische ontploffingen in Man
chester en het Noord-Ierse Lisbum. In de zomer braken bovendien de
hevigste gevechten sinds jaren uit tussen protestanten en katholieken in
Noord-lerland, die elkaar het lopen van de traditionele marsen door
'vijandige wijken' onmogelijk probeerden te maken. foto epa
