OUDEJAARSBIJLA GE
OVERLEDEN
JANUARI
6 DR. JAN WILLEM DE POUS
(75), Den Haag, voorzitter van
Sociaal-Economische Raad
(SER) van 1964-'85, kon werkge
vers en werknemers verenigen,
wist als minister (CHU) van
economische zaken in kabinet-
De Quay (1959-'63) inflatie te
beteugelen.
Nobelprijs voor literatuur, ge
prezen werken zijn A Part of
Speech, Less than One en Ura
nia.
Frangois Mitterrand, foto epa
8 FRANCOIS MITTERRAND
(79), Parijs, president van
Frankrijk in recordperiode mei
1981-mei '95. oprichter van So
cialistische Partij (1971), soms
verguisd wegens ambitieuze
linkse politiek, geprezen als
staatsman die zich inzette voor
verenigd Europa.
Peter Knegjens. foto anp
11 PETER KNEGJENS (79), Am
sterdam, vindingrijke spraakwa
terval als
verslaggever/ presentator, werd
bekend via radioreportages
gouden races Fanny Blankers-
Koen tijdens Olympische Spe
len 1948, presenteerde op tv
Wie-kent-kwis, maar moest weg
na 'slok op'.
13 HEIN ROETHOF (74),
Utrecht, Tweede-Kamerlid voor
Pvda van 1969-'82 en 1986-'89.
was tot 1963 WD-lid, initiator
van PvdA-WD-samenwerking,
bekend door bestrijding kleine
criminaliteit: gemeente met
beste beleid ontvangt Hein-
Roethofprijs.
Jerry Mulligan. foto anp
20 GERRY MULLIGAN (68),
Connecticut/VS, grootheid op
logge bariton-saxofoon die hij
tot gracieus solo-instrument
verhief, grondlegger van cool
jazz. belangrijk componist van
onder meer befaamde lp Birth
of the Cool met Miles Davis.
20 JEF MERMANS (73). Brussel,
ster-voetballer van Belgisch elf
tal (1945-'56} met 58 interlands
(28 doelpunten), in 1950 uitge
roepen tot Europa's beste, leid
de Anderlecht als 'bombardier'
tussen 1942-'57 naar zeven
landstitels.
22 GER LUGTENBURG (73), te
levisiepionier en grootste talen- 1
tenjager van Hilversum, man
achter succesvolle tv-program-
ma's op 'avondje Avrowaar hij
veertig jaar werkte, haalde Mies
Bouwman, Willem Duijs, regis
seerde o.m. alle shows Toon
Hermans.
26 DR. GERRITC. BÈRKOU-
WER (92), laatste gereformeerde
boegbeeld, hoogleraar dogma
tiek VU Amsterdam (1940-73),
internationaal befaamd door
18-delige Dogmatische Studiën,
synodevoorzitter in 1944 toen
na schisma GerefKerken vrij -
gemaakt ontstond.
28 JOSEPH BRODSKY (55), New
York, belangrijk Russisch dich-
ter die in 1972 als 'parasiet' land
werd uitgezet, kreeg in 1987
Gene Kelly.
2 GENE KELLY (83), Los Ange
les, acrobatisch danser en film
acteur, was naast Fred Astaire
grootste danser uit geschiedenis
van de filmmusical, verwierf
eeuwige roem via virtuoze scè
nes in An American in Paris
(1951) en vooral in Singin'in the
Rain (1952).
14 GIED JAS PARS (56), grens
verleggend programmamaker
bij onder meer VPRO met tv-
produkties als Hoepla (1967 - de
eerste blote borsten op tv) en
vanaf '71 (met Wim T. Schip
pers) de choquerende Fred Ha-
ché Shows, oprichter filmtijd-
schrift Skoop.
Marguerite Duras. foto anp
3 MARGUERITE DURAS (81),
Parijs, gevierd Frans schrijfster
van 'links', schreef behalve ro
mans en toneelstukken ruim
twintig filmscripts waaronder
het beroemde Hiroshima mon
amour (1959), kreeg in '84 de
Prix Goncourt voor roman L'A-
mant (De minnaar).
8 FEIKE SALVER DA (49), geb. in
Kollum (Fr.), onderzoeksjourna
list en tv-programmamaker,
maakte naam met onthullingen
over Koeweit- affaire rond pre
mier Lubbers, schreef gerucht
makende verhalen in Vrij Ne
derland, werkte hierna o.m.
voor VPRO-tv en RTL 4 en 5.
9 GEORGE BURNS (100), Ame
rikaanse raskomiek/entertainer
met onafscheidelijk uilenbrille
tje en dikke sigaar, vormde duo
Jules de Corte. foto archief
17 JULES DE CORTE (71), He-
lenaveen (NB), meesterlijk en
uniek dichter-componist-zan-
ger-pianist die zich in zijn talrij
ke liedjes ondanks blindheid
haarscherp observator van
menselijk tekort toonde, was
dertig jaar in dienst bij KRO.
23 HELMUT SCHÖN (80).
Wiesbaden, succesrijk bonds
coach van Westduitse voetbal
elftal (1964 tot WK '78:139 in
terlands, 87 zeges), was daar
vóór assistent van Sepp Herber- I
ger, werd in 1974 wereldkam
pioen via finale tegen Neder
land.
24 PIET DERKSEN (83), mar
kant zakenman en oprichter
van Sporthuis Centrum/bunga
lowimperium Center Pares, gaf
honderden miljoenen uit voor
verkondiging Gods Woord en
hulp aan allerarmsten voor be
tere, katholiekere wereld, ont
ving onderscheiding van paus.
met echtgenote Gracie Allen,
vierde na haar dood come-back
via film The Sunshine Boys
(1975), waarvoor hij Oscar
kreeg.
4 DICK VAN RIJN (82), Hilver
sum, geestdriftig radiosportver-
slag- gever met sonore stem die
lang werkte voor AVRO (1957-
'79) als onder meer eindredac
teur van de zondagse Sportre-
vue, richtte zelf de Dick van
Rijn-Stichting op voor promotie
gehandicaptensport.
11 KOKO PETALO (53), Amster
dam, zigeunerkoning en voor
vechter rechten zigeuners,
kwam diverse keren in aanra
king met Justitie (vier jaar cel in
1986 voor oplichten verzeke
ring), claimde in 1995 2,5 mil
joen gulden van KLM voor te
rugbetaling retourtickets.
16 NEL SCH UTTEVAER-VELT -
HUYS (92), Beverwijk, populair
schrijfster van vooral familie- en
streekromans die meer dan een
miljoen boeken verkocht, zeer
veel uitgeleend via bibliothe
ken. schreef zo 'dat ook mensen
met alleen lagere schuimen ge
nieten'.
22 DZJOCHAR DOEDAJEV (52),
Grozny, door raket gedode re
bellenleider en via bevolking
gekozen president van de Russi
sche provincie Tsjetsjenië, ver
klaarde zijn land in 1991 onaf
hankelijk waardoor er vanaf de
cember 1994 bloedige oorlog
met de Russen woedt.
MEI:
1 FRED RACKÉ (59), Den Haag,
journalist/sportverslaggever
voor NOS-radio/tv in jaren '60-
'70, gespecialiseerd in wielren
nen en schaatsen (tijdperk 'Ard
en Keessie'), was o.m. voorlich
ter KNVB tijdens EK'88, presen
tator van jazzprogramma op
Radio West.
7 JOHANNA VAN DOMMELEN-
HAMER (110). bejaardentehuis
in Groesbeek, de oudste mens
van Nederland, geboren 20 ok
tober 1885; als oudste opge
volgd door Cornelia Hendrikse-
Maas (110), Roosendaal, gebo
ren 2 dec. 1885, die echter op 15
juli overleed.
12 MARGIT SCHRAMM (60),
München, operettediva die ook
op televisie grote successen
boekte, geliefd om haar vertol
king van Madame Pompadour
en Die Lustige Witwe (500 keer),
trad geregeld in ons land op
met Rudolf Schock in de Ein
Abend In Wien-concerten.
22 WILLI DAUME (82), Mün
chen, belangrijkste sportbe
stuurder van Duitsland, voorzit
ter Duitse Olympisch Comité
van 1961 tot '92, lid Internatio
naal Olympisch Comité van
1956-'91 waarvan vice- voorzit
tervan 1972-76, leider van
Deutsche Sportbund (1950-70).
31 TON DE LEEUW (69), Parijs,
internationaal hoog gewaar
deerd componist van vernieu
wende muziek, kritiseerde wes
terse muziekleven, schreef in
drukwekkende koorwerken, was
docent twintigste-eeuwse mu
ziek aan Universiteit Amster
dam (1963-'83).
JUNI:
1 CAREL ENKELAAR (75), jour
nalist die in 1955 de eerste
hoofdredacteur/chef van het
toenmalige NTS-journaal werd
om dagelijks nieuwsbulletin op
te zetten, was vanaf 1966 tot '85
hoofd tv-programma's NOS,
streefde naar één Nationale
Omroep.
Leen Jongewaard. foto» gpd
4 LEEN JONGEWAARD (69),
veelzijdig acteur, zong onver
gankelijk duet Op een mooie
pinksterdag (1965), kreeg Tele-
vizierring voor 'Opa' in W-serie
Ja zuster, nee zuster, en voor rol
in 't Schaap met de vijf poten,
vormde rebels duo met Robert
Long.
9 BERT SCHIERBEEK (77), Am
sterdam, schrijver/dichter,
groeide uit tot voorvechter van
de vernieuwende Vijftigers,
maakte naam met experimente
le 'onleesbare' roman Het boek
Ik (1951), kreeg diverse prijzen
w.o. in 1991 de Constantijn
Huygensprijs.
Ella Fitzgerald. foto anp
15 ELLA FITZGERALD (78)Los f
Angeles, geadoreerd als First
Lady of Jazz, ontwikkelde zich
in Jazz at the Philharmonic tot
groot bebop-improvisator, ge-
bruikte imposante stem puur
als instrument, maakte ruim
250 platen en won dertien
Grammy Awards.
Piet Bambergen. foto gpd
16 PIET BAMBERGEN (65),
volkskomiek die vanaf 1961 be
kend werd via duo De Mounties
in tv-shows van Rudi Carrell,
kreeg later eigen Mountiesrtv-
show met 'aangever' René van
Vooren, speelde als laatste rol
Alfred Doolittle uit My Fair
Lady.
23 ANDREAS PAPANDREOU
(77), Athene, drievoudig pre
mier van Griekenland tussen
1981, toen door hem opgerichte
socialistische Pasok-partij ver
kiezingen won - en januari
1996. werd begroet als held na
veracht kolonelsregime (1967-
'74).
30 MAGDA SCHNEIDER (87),
populair Duits filmactrice van
voor 1940 die later bekend werd
als (film)moeder van Romy,
zoals in Wenn der weisse Flieder
wieder bliiht (1953) waarin de
dochter (15) ontdekt werd, en in
de beroemde Sissy-films, met
hoofdrol Romy.
30 CLAUDETTE COLBERT (92),
was best betaalde filmster in
Hollywood die als comédienne
grote successen vierde, won Os
car als beste actrice voor It Hap
pened One Night (1934), ver
tolkte hoofdrol in legendarische
Cleopatra van Cecil B. DeMille.
JULI:
2 GERHARD DURLACHER (67),
Haarlem, van oorsprong Duits
schrijver en socioloog die oor
logsverleden (hij verliet
Auschwitz als wees) van zich af
schreef in fijnzinnig, sober pro
za, ontving in 1994 de AKO-lite-
ratuurprijs voor zijn boek Qua
rantaine.
Pim Jacobs. foto gpd
3 PIM JACOBS (61). Tienhoven, K
begaafd jazzpianist en bemin-
nelijk presentator van tv-pro
gramma's, vormde trio met
echtgenote- zangeres Rita Reys
en broer-bassist Ruud, werd in
juni bekroond met Bird Award
wegens inzet voor Nederlandse
jazzmuziek.
8 JAN BRUSSE (75), Cannes, bij
na vijftig jaar correspondent in I
Frankrijk voor Nederlandse me-
dia, was chique clochard die via
radio bekend werd met Paris
vous parle. had later veel beke
ken tv-rubriek, verkocht ruim
anderhalf miljoen boeken.
22 KEES KONING (65), Eindho
ven, 'vredesactivist' met agres
sieve daden, was legeraalmoe
zenier en 'ontdekte daar geva
ren van militarisme', knipte vele
militaire hekken stuk, vernielde
vliegtuigen met bijl en haalde
communicatiemast Volkel neer.
AUGUSTUS:
1 FRIDA BOCCARA (56), Parijs,
in Marokko geboren Frans zan
geres met donker timbre, won
in 1969 Eurovisie Songfestival
met Un jour, un enfant (met
onder andere Lenny Kuhr),
scoorde in hetzelfde jaar grote
hit met Cent mille chansons.
21 IRENE VORRINK (78), minis
tervan volksgezondheid en mil
ieuhygiëne voor PvdA in kabi
net-Den Uyl (1973-77), dochter
van SDAP-leider Koos Vorrink,
'zorgenkindje \fan kabinet',
pleitte voor legalisering soft
drugs.
22 EVA JANSSEN (84), Hilver
sum, hoorspelactrice die be
roemd werd als Ina, de vrouw
van detective Paul Vlaanderen,
acteerde in honderden hoor
spelen, maar bond van 1946 tot
'66 met 'Paul' Gan van Ees) mil
joenenpubliek aan zich.
23 JURRIAAN ANDRIESSEN
(70), veelzijdig componist die
les kreeg van vader Hendrik en
filmmuziek maakte bij Radema
kers' films De Aanslag en Dorp
aan de rivier, schreef diverse
symfonieën waaronder Time
Spirit en Berkshire Symphonies.
25 REINHARD 'STAN' LIBUDA
(52), Duits voetbalidool die als
rechtsbuiten bijnaam Stan
kreeg (naar Engelse dribbelaar
Stanley Matthews), speelde 26
interlands, besliste in 1966 met
geniale lob Europa-Cup-II-fina-
le Dortmund-Liverpool (2-1).
31 ARNOLD TILANUS (85),
Zoetermeer, Tweede-Kamerlid
van Christelijk Historische Unie
(CHU) van 1963 tot '77, was
tweemaal fractievoorzitter, leg
de al in 1967 als partij- voorzit
ter basis voor uiteindelijke CDA
(CHU, ARP en KVP).
SEPTEMBER:
18 HENK SCHIJVENAAR (78),
de vaste rechtsback van Neder
lands Elftal tussen 1947-'51
waarin hij achttien interlands
speelde, kwam hele loopbaan
uit voor EDO (Haarlem), ge
ruchtmakend was zijn hoorbare
beenbreuk tijdens interland met
22 PIET VAN DE POL (89), Rot
terdamse biljartvirtuoos, werd
29 maal Nederlands kampioen,
won zes Europese en twee we
reldtitels, was eerste biljarter die
vierhonderd caramboles in één
beurt maakte.
miljoenenconcern Wastora, was
groot voetballiefhebber en
sponsor van AZ'67, dat door ve
le aankopen in 1981 onder trai
ner Kessler landskampioen
werd.
Jannes van der Wal. foto gpd
24 JANNES VAN DER WAL (39),
excentrieke dammer die vier
maal Nederlands kampioen
werd en in 1982 (zonder Sovjet
dammers) wereldtitel pakte
vond damspel ten dode opge
schreven wegens de vele remi-
OKTOBER:
1 ALFRED VOGEL (93), Zwitser
se natuurgenezer wiens produc
ten zowel worden geprezen als
gelaakt, toevoeging 'natuurarts'
werd betwist, stond aan het
hoofd van wijdvertakt concern
Bioforce, werd zeer bekend
door het boek De Kleine Dokter.
2 JHR. EMIEL VAN LENNEP
(81), minister van-staat, gigant
op monetair gebied, hoogste
man van OESO in Parijs (1969-
'84), begon als thesaurier op Fi
nanciën (1951-'69), was tevens
eerste voorzitter van monetair
comité van EEG (1958-'69)
3 KLAAS MOLENAAR (75), Hei-
loo, werd bekend als grondleg
ger (samen met broer Cees) van
Gerard Thoolen. foto gpd
12 GERARD THOOLEN (53),
Amsterdam, bevlogen acteur
met grote zeggingskracht die al
tijd twijfelde, begon bij
'progressieve' Werktheater, ac
teerde meeslepend in films en
tv-series (Koos Tak), won Gou
den Kalf met titelrol in De Man
netjesmaker.
RENÉ LACOSTE (92), Franse
tennislegende, laatste van 'vier
musketiers' (met Borotra-Co-
chet-Brugnon) die 6x Davis Cup
wonnen (1927-'32), won zelf 3x
Frans Opén, 2x Wimbledon, 2x
US Open. leeft voort via sport
merk (met groene krokodil).
NOVEMBER:
1 JAN THEYS (62), Belgische tv-
presentator die ook in Neder
land heel populair werd, pre
senteerde tv-programma's als
Spel zonder Grenzen, Songfesti
val Knokke en Zevensprong,
waar hij eens tot zijn woede on
berispelijk gekleed in water viel.
3 JEAN-BEDEL BOKASSA (75),
Bangui, de kannibaal, pervers
dictator van Centraal-Afrikaan-
se Republiek (1966 tot 1979) die
zichzelf tot keizer kroonde,
werd afgezet en veroordeeld
wegens veelvuldige moordpar
tijen en het eten van mensen.
Haye Thomas.
11 HAYE THOMAS (60), journa
list en correspondent van het
NOS- Journaal in Brussel, onze
populairste correspondent, be
gon in 1967 als correspondent
in Londen, waarna in 1979 Was
hington volgde, weer Londen en
in 1990 Brussel.
DECEMBER:
5 ANS WORTEL (67), schilderes
die begin jaren zestig werd ont
dekt door gouaches die werden
bekroond op Biennale in Parijs,
exposeerde in grote musea die
ook werk aankochten, langduri
ge rel ontstond toen ze haar vil
la in Bergen (NH) moest verla-
13 HARRIE MOOTEN (68), be
gaafd accordeonist die vocht
voor erkenning van het instru-
ment, was een meester in zowel J
populair als klassiek (Bach-
Beethoven) repertoire, zijn pla-
ten werden in beide categorieën f.
bekroond met een Edison (in
1969 en '72).
19 MARCELLO MASTROIANNI
(72)fameuze Italiaanse filmster
die werd herdacht als 'grootste
Europese acteur van de laatste
vijftig jaar', speelde in legenda-
rische films zoals La Dolce Vita
(met Anita Ekberg) en Una
Giornata Particolare (met Sofia
Loren). f
22 PIET NAK (89), oud verzets- 1
strijder. Nam in 1941 samen
met Willem Kraan het initiatief
voor de fameuze februarista
king tegen de deportatie van jo-
den. De Duitsers arresteerden
hem, maar lieten hem uiteinde- i
lijk vrij wegens gebrek aan be-
wijs. De CPN'er was in de jaren
zestig een van de grote gangma-
kers van de betogingen tegen de
Vietnam-oorlog.